Koning Leopold behaalt 57.61 pet. Uitslag brengt geen oplossing der koningskwestie Moeilijke vraag: wat nu? Druk weekeinde voor Prins Bernhard in Ottawa Mackenzie King ontving Grootkruis Necl. Leeuw Vliegtuigramp in Engeland kost 80 levens WEERBERICHT België heeft gisteren dan gestemd! De uitslag is per provincie: ja neen Limburg 189.023 37.652 Antwerpen 514.889 241.011 Brabant 551.173 530.405 Oo-t-Vlaanderen 529.789 207737 West-Vlaanderen 430.778 146 040 Henegouwen 267.311 477.207 Luik 244.678 341.182 Luxemburg 83.696 44.445 Namen 115.373 102.551 Het percentage voor de drie taalge bieden van België is: Vlaanderen: ongeveer 72 procent voor de koning; Walloniëongeveer 42 procent; Brussel: ongeveer 48 procent. Rustige stemming na nacht van veldslagen België heeft gisterochtend in een bijna onnatuurlijk rustige sfeer ge stemd over het lot van zijn verban nen koning. De ochtendrust op deze lente-achtige dag deed des te vreem der aan, omdat zij volgde op een nacht van veldslagen met stenen, rookbommen en flessen in de grote steden. Te 13 uur plaatselijke tijd eindigde de stemming en enkele uren later kon met de telling worden bgonnen. De demonstraties van Zaterdagnacht vormden de climax in een week van onlusten door het gehele land, waarbij springstoffen, traangas en zelfs bran dende pijlen werden gebruikt. Militaire troepen en marechaussee stonden gereed, teen de 5.600.000 stem gerechtigden ter stembus gingen om met „ja" of „neen" te antwoorden op de vraag: „Zljt gij van mening, dat koning Leopold zijn koninklijke prero gatieven moet hervatten?" Het enige incident, dat zich gister ochtend bij het stemmen voordeed, was ten poging tot sabotage in stemlokalen. In vele lokalen vond men graphiet op de lessenaars, waardoor de stembillet- ten zwart zouden worden en dus on geldig. Verder verstoorde niets de rust en slechts de overal verspreid liggende strooibilletten en de gehavende affiches aan de muren toonden hce hevig de campagne is geweest. De strijd had nog in sporadische ge vallen voortgeduurd tot een half uur voordat de stemlokalen werden ge opend, In de hevige gevechten van Zater dagnacht werd een 20-jarige student overreden door een vrachtauto, teen de demonstranten bij het naderen van de politie op de vlucht gingen. De voorstanders van 's konings te rugkeer gebruikten brandende pijlen om een reusochtig bord voor het socia listische partij hoofdkwartir te Brussel, waarop de Belgen werd aangeraden rheen' le stemmen, in brand te ste ken. In Luik kleedden Leopoldisten zich in Amerikaanse legerkleding en hel men en voerden een krachtige eensge zinde aanvai uit op het hoofdkwartier van de socialistische partij aldaar. Hun tfgenstanuers maakten zich meester van een vc-n hun jeeps, gooiden deze omver en ranselden de inzittenden af. ,Te Kortrijk in West-Vlaanderen wer den twee anti-Leopoldisten zo zwaar mishandeld, dat zij in ernstige toe stand in een ziekenhuis moesten wor den opgenomen. Te Roesselaere werd een Leopold ist, die met anderen een aanval op het hoofdkwartier van de Kialistische partij deed, door de ver- dedigers met een biljartkeu ernstig kegetakeld. Een der eersten, die hun stem uit brachten was de 73-jarige koningin aan het Meer van Genève weinig meer deen dan rusteloos door zijn kamer op en neer te lopen, terwijl hij op berich ten uit Brussel wachtte. De koning weigerde elk commentaar. Journalisten en persfotografen werden niet toegelaten. Te Beioeii in de buurt van Bergen, werd de stemming opgehouden, daar de b' r^e-nc worffap f>nrrprAPTV»»i om tp lost. Op grond van het twijfelachtige percentage zullen liberalen en socialis ten zich blijven verzetten tegen een terugkeer van de koning. Indien koning Leopold en de katholieke volkspartij voet bij stuk zouden houden, zou België volgens politieke waarnemers recht streeks naar een regeringsorisis en nieu we verkiezingen gaan. Een hypothese, die op het ogenblik in Brussel ds ronde doet. is deze, dat de koning door het resultaat der verkiezingen zich in zijn eer hersteld zou kunnen achten en ten gunste van zijn zoon Boudewijn zou kunnen aftreden. Zoals bekend, zal het Belgische kabi net hedenmorgen in vergadering bij eenkomen en het resultaat der ver kiezingen bespreken. Premier Eyvkcns zal zich morgen naar Pregny begeven, waar koning Leopold ot> hof r»<rnrib'iv verblijf houdt. gisclie kabinet zal voorstellen koning Leopold onmiddellijk terug te roepen. In de naaste omgeving van de katho lieke premier Gaston Eyskens is men van mening, dat dc door de koning behaalde meerderheid van 81.501 stemmen niet voldoende doorslagge vend is. Te 2.35 uur maakte radio Brussel de volgende einduitslag voor het gehele land bekend: Totaal aantal uitgebrachte stemmen 5.236.740 Blanco en ongeldig 151.477 Totaal geldige stemmen.. 5.085.263 Ja-stemmen 2.933.382 (57,68 procent) Neen-stemmen 2.151.881 (42.32 procent) Ook in regeringskringen is men van gevoelen, dat de volksraadpleging wei nig heeft bijgedragen tot de oplossing van de koningskwestie, die het land sedert het einde van de oorlog verdeeld h^eft e-ehouden. helpen aan het in veiligheid brengen van kunstschatten uit het kas'.eel van Beloeil, de woning van prins Eugene de Ligne, de Belgische ambassadeur te New Dsi'hi. De centrale verwarmingsinstal- latie in het kasteel was uit eikaar ge sprongen, waardoor brand was ont staan. Brandweren uit de wijde omtrek waren gealarmeerd. Een reusachtige, dikke rookontwikkeling hing boven het kasteel, dait vaak het Belgische Versail les wordt genoemd. Een lid van de huishouding van het kasteel meldde later, dat de brand be dwongen was. Uitslag weinig overtuigend Het percentage van 57.68 der Belgi sche bevolking dat zijn stem h:eft uit gebracht op koning Leopold, is enigs zins als een ontgoocheling voor de Leopoldisten gekomen, daar da vorst op een zeker ogenblik in 26 van de 30 arrondissementen 62.07 procent der stemmen had gekregen. De uitslagen van Brussel, Luik en Bergen, met zün voor het grootste ge deelte anti-koningsgezinde bevolking, deden echter het definitieve percen tage beneden dc 60 procent dalen. de 73-jarige koningin Elisabeth de moeder van koning Leo- Koning Leopold heeft in zeven van polö, die' vrijwel onopgemerkt 't stem- de negen Belgische provmcic-s een lokaal binnenkwam j meerderheid behaald, namelijk in Anr- Koning Leopoldsdochter daarente- werpen, in Brabant. West-Vlaanderen, Een. de 22-Jarlge prinses Josephine Oost-Vlaanderen. Luxemburg. Limburg Charlotte, die Zaterdagmiddag een en Namen In de provincies Luik en bloemstuk had neergelegd op het graf I Henegouwen bleef hot percentage be- jan haar moeder, koningin Astrid, i neden .de 50. i De koning heeft veel meer stemmen I gekregen, dan zün tegenstanders aan de hand van de in de verkiezingen van 26 Juni 1949 door de katholieke volks partij behaalde resultaten (43.55 p.ocent van het totale aantal stemmen) had verwacht. Hieruit kan worden gecon cludeerd. dat een groot aantal libera len- en zelfs socialisten voor de terug keer van' de koning hebben gestemd. Zoals bekend, heeft koning Leopold indertijd bekend gemaakt, dat hij zou overwegen naar België terug te keren, Indien hij ten minste 55 procent der stemmen zou verkrijgen. De socialisten hebben in de Kamerdebatten over de volksraadpleging steeds verklaard slechts te zullen instemmen met de terugkeer van de vorst, indien hij minstens 66 procent van het totale aantal stemmen zo'- behalen en een percentage van meer dan 50 procent in alle Waalse provincies tezamen. Ook de liberalen waren van oordeel dat de koning in de Waalse provincies een gemiddelde van meer aan 50 pro cent moest behalen Het resuitaat van de volksraadpleging is nu juist geworden wat vele voor aanstaande politici steeds hebben ge vreesd: een percentage, dat welis waar boven het gemiddelde van 55 procent voor het gehele land ligt, j doch voor liberalen noch socialisten beslissend is. Ook de scheiding tus sen Vlamingen en Walen met een gemiddeld percentage van resp. 72 procent en 42 proeent voor de koning, is door dc volksraadpleging meer dan ooit geaccentueerd. "Toewei men thans op de hoogte ls >n de publieke opinie in België, is de koningskwestie dus nog verre van opge- Het onder socialistische leiding staan ds Belgische algemene vakverbond heeft de arbeiders reeds opgeroepen zioh „uit alle macht" tegen de terugkeer van de koning te verzetten. Volgens de eerste schatting heeft 6 procent der Belgien niet aan de stem plicht voldaan. Zij kunnen met 300 francs worden beboet. Nader wordt nog gemeld: Het is onwaarschijnlijk, dat het Bel- Gistermorgen heeft in België de volks raadpleging over de terugkeer van Ko ning Leopold III plaats gevonden. Prinses Josephine Charlotte, de 22-ja- rlge dochter van koning Leopold bracht haar stem uit In een schoollokaal te Brussel (foto links); de rechtse foto toont minister Paul Henri Spaak bij het vervullen van zijn stemplicht in het stembureau te St. Gilles. Toenemende spanning in Indo-China De spanning in Indo-China is geste gen. nu Ho tsji minh. leider de: com munistische opstandelingen, alle Viet- namezen tussen 18 en 45 jaar gemobili seerd heeft. De activiteit der opstan delingen te Saigon Ls toegenomen. Vier oersor.en werden gedood of gewond, toen communisten zes handgranaten uit een taxi cafe's binnen gooiden. Ho tsji minh zal binnenkort verdra gen van wederzijdse bondgenootschap en militaire steun mei het communisti sche China en de Sovjet-Unie tekenen, zo wordt te Saigon vernomen. Ho tsji minh zou zich. vergezeld door zijn mi nister van Buitenlandse Zaken, Giam. 15 Maart naar Peking begeven. OOSTDUITSE REGERING BEREIDT GELD HERVORMING VOOR. De Oostduitse regering bereidt nieu we monetaire maatregelen voor met het deel de geldcirculatie te beperken en aan te passen aan de werkelijke hoeveelheid goederen, die in Oost- Duitsland wordt verkocht. De voorgenomen maatregelen voor zien in het afstempelen van de bank biljetten en hou oen de verplichting in ieder bedrag, dat een maand loon over- j schrijdt, cp een bankrekening te stor- ten. Over het aldus gestorte bedrag zal men slechts kunnen beschikken, indien blijkt, dat men het geld nodig heeft. Het deel is de Oostduitse markt cp te nemen in een algemeen aanpassings plan van de muntsystemender Oost- europese landen aan de nieuwe goud roebel, teneinde een roebelolck te vor men naast het sterlingblok. Engeland eist bestraffing VAN SABOTEURS DER ONTMANTELING. Generaal sir Brian Robertson, do Britse hoge commissaris in Duitsland, heeft de Westduit.se autoriteiten mee gedeeld, dat hy geen verzachting van de ontmanteling der staalfabrieken te Watënstedsalzgitter zal overwegen als de verantwoordelijke elementen voor onlangs voorgekomen ongeregeldheden niet worden berecht. In een Brits rommuniaué wordt te vens verklaard, dat de hove commissa ris tevens passende disciplinaire maar regelen tegen de Duitee politie, die dezs schandelijke ongeregeldheden liet ge beuren". heeft geist. In het communiqué wordt er de na druk od gelegd, dat de Britse hoge com missaris steeds gewenst heeft, dat de werkloosheid ten gevolge van de ont manteling zou worden verlicht door het schennen van anter werk. Het onb'a- zen van de funderingen der ontman telde hoovovpns en cokesretorten acht het communloué gerechtvaardigd en noodzakelijk, daar deze firad-ringen voor niets anders kunnen worden ge bruikt dan voor nieuwe ovens en re torten. die Duitslands oorlogspotentieel weer zouden vergroten. MINISTERCOMITÉ RAAD VAN EUROPA 30 MAART TE STRAATSBURG. Het ministercomité van de Raad van Europa komt 30 Maart te Straatsburg bijeen, aldus is officieel meegedeeld. Een vliegtuigramp bij Cardiff in Wa 1 :s heeft gisteren 80 mensenlevens ge- kot t. Een „Avro Tudor 5" met accommodatie voor 72 passagiers, die 78 passagiers en een bemanning van vijf koppen aan boord had,, stortte neer op een stuk land bij het dorp Sigginston op 25 kilometer afstand van Cardiff. De passagiers waren huiswaarts kerende bezoekers van een Zaterdag te Bel fast gespeelde rugby-wedstrijd Ierland—Wales. Het toestel was speciaal voor deze vlucht gecharterd. Het zou op het vliegveld Llandow bü Cardiff landen, mist- echter de landingsbaan, trachtte weer te stügen doch sloeg toen, vol gens ooggetuigen, in dc lucht over de kop en stortte neer. Het vloog niet in brand. Twee overlevenden strompelden naar een nabijgelegen boerderij. Ogenblikkelijk kwamen van overal uit de omgeving ambulances naar de plaats van de ramp, een zestigtal in totaal. Zes ernstig gewonden wist men levend uit het ,)vrak le halen doch vijf van hen overleden later. De lijken der omgekomenen werden in ccn nabijgelegen post van de R.A.F. en in de plaats Cowbridge opgebaard. driehonderd vluchten ln het kadsr van de luchtbrug naar Berlijn. Later ex ploiteerde hij een bloeiende luchtlijn tussen Yemen en Israël, ook met Tu- I dors. I De -controverse over de „Tudor" ont- I stond na het ongeluk met de „Star Dust" in Augustus 1947 op een vlucht 1 van Londen naar Santiago, waarbij elf mensen om het leven kwamen. Men kon bij onderzoek de oorzaak van d$ ramp niet achterhalen. Daarna verongelukte de „Star Tiger" met 31 mensen aan boord op een vlucht naar Zuid-Amerika begin 1948> Een jaar daarna verdween een derde „Tudor", de „Star Ariel", met twintig personen op mysterieuze wijze. De ingestelde commissie van onderzoek van het ministerie van luchtvaart kon door het ontbreken van voldoende be trouwbare verklaringen er waren geen overlevenden niet tot een uitspraak komen. „De „Tudor 4", het type van de verongelukte machines, mocht echter niet meer voor passagiersvervoer ge bruikt worden. Een Tudor stort neer Volgens een ooggetuige stopten de motoren, voordat het toestel met de neus naar beneden omlaag stortte. De omgekomen piloot, de 25-jarige ka pitein Pai-sons was voor zijn prestaties bij de luchtbrug op Berlijn onderschei den met de medaille van het Britse im perium. Het ls de grootste vliegramp, die tot dusver ooit heeft plaats gevon den. Een der directeuren van de maat schappij, die de verongelukte vliegma chine ter beschikking heeft gesteld, is de vice-luchtmaarschalk D. C. T. Ben nett, vroeger hoofd van de British South American Airways en leider van ds Britse „padvinder"-luchtmachtgroep in de oorlog. Bennett is de krachtigste pleitbezorger geweest van de „Tudor"- machine tegenover haar critici. Na de oorlog was de controverse over de Tudors ontstaan. De Tudor-4 moest aan de grond worden gehouden. Begin 1948 kreeg Bennett ontslag bij de Bri tish South American Airways „in ver band met meningsverschillen over be leidskwesties". Bennett echter verloor zijn vertrouwen in de „Tudor" niet. Hij richtte de charter-maatschappij „Fair- flight Ltd" op en maakte meer dan bracht even later in het zelfde lokaal baar stem uit; zij ontving een over donderende ovatie. Een koor van stemmen, die onafge- froken „Leopold, Leopold" riepen, be- tfleidde haar op haar tocht naar de stembus en hoog boven haar hoofd fahreef een vliegtuig „oui ja" in de «oht. Koning Leopold *zelf kon in zijn villa Men zie voor Laatste Berichten I9?. 3 van het Eerste Blad. ENKELE BUIEN. De Bilt verwacht tot morgenavond Wisselende bewolking met plaatselijk ®*ele buien, voornamelijk in de noord- •estelijke helft van het land. Langs de «addenkust af en toe nog krachtige, ^erigens meest matige Westelijke tot noordwestelijke wind. Vannacht op ver- UrK plaatsen zware en bijna overal te>te nachtvorst. Morgen overdag on teer dezelfde temperaturen als van- opgemaakt te 10 uur). 14 MAART. Zon op: 6.58 uur; onder: 18.42 uur. ^Maan op: 5.59 uur. onder: 13.38 uur Hoogwater te Katwijk te 0.36 en 13.16 1 nummer bestaat uit acht pagina's. Jhr Van Tets naar ons land vertrokken Het weekeinde verschafte Prins Bern hard weinig of geen gelegenheid om even op adem te komen na de zeer druk bezette agenda van de vorige dagen. Za terdagochtend werd aan de Prins de nieuwste Canadese straaljager gedemon streerd op het militaire vliegveld Rock- liffe bij Ottawa. Dit was voor het eerst dat deze CF 100, de trots van de Cana dese luchtmacht in openbare vlucht ge toond werd. De Prins kreeg een uitste kende indruk van de nieuwe straaljager. Ook de gouverneur-generaal. Lord Alex ander, vele ministers en andere autori teiten woonden de demonstratie bij. Tijdens de lunch in de officiers club bij het vliegveld, welke aangeboden door de Minister van Defensie, Claxton, werden aan de Prins door de waarnemende staf chef. vice-luchtmaarschalk James, de „Golden pilots wings" ter hand gesteld, welk ereteken nog slechts eenmaal eer der was verleend. 's Middags bracht de Prins een bezoek aan de gewezen premier Mackenzie i King te zijnen huize. Mackenzie King j die reeds geruime tijd ongesteld is, ontving uit handen van de Prins de eretekens van het Grootkruis Neder- landse Leeuw. De Prins getuigde van J zijn „gevoelens van diepe bewondering I en oprechte vriendschap voor u en1 voor het volk dat gij vele jaren hebt geleid en vertegenwoordigd tot welzijn van dat volk zelf en van de gehele wereld". Mackesizir King dankte in bewogen woorden voor de hem ten deel gevallen I onderscheiding en getuigde van zijn har telijke gevoelens voor Nederland en zijn koningshuis. Daarna was de Prins gast- heer bij een grote receptie in hotel Chateau Laurier voor hoge Canadese autoriteiten. Premier St. Laurent be hoorde tot de aanwezigen. Bij een aan de Prins door St.. Laurent aangeboden diner zeide de gastheer, dat het Canadese volk het als een voorrecht1 beschouwde te hebben mogen bijdragen tot de bevrijding van Nederland. Hij sprak uitvoerig over de Nederlandse im- Tijdens zijn bezoek aan Washington I heeft Z.K H. Prins Bernhard de lunch j gebruikt bij president Truman Bij aankomst drukte de president Z.K H. Onze Londense correspondent telefo- neerae nog in aanvulling op het nieuws over de vliegramp: j De slachtoffers van de grootste vlieg ramp ter wereld waren hoofdzakelijk eenvoudige mensen, die het bedrag van 10 pond. dat deze speciale trip had ge kost, maanden lang beetje bij beetje hadden opgespaard. Het gezelschap be stond vooral uit mijnwerkers, en ver der uit boeren, onderwijzers, winkeliers en kleine zakenmensen. Minstens 12 rugbyspelers uit Wales verloren het leven. In 5 seconden stierven 71 mensen. 7 waren vrouwen met inbegrip van de stewardess. 9 overlevenden stierven la ter. Twee mannen echter, die met bloed overdekt u'.t het toestel waren gewor pen, kwamen waggelend uit het wrak te voorschijn. Het waren een 27-jarige onderwijzer en een 35-jarige kruide nier. zwagers van elkaar. Hun toestand was hedenmorgen bevredigend, doch de derde overlevende Melvlle Thomas, ver keert in levensgevaar. De passagiers moesten tiidens de tocht in de allerbeste stemming heb ben verkeerd. Zingend waren zij uit Du blin vertrokken. verheugd over de overwinning van Wales, de eerste zege na een reeks van nederlagen. Vooraf gaande aan de verongelukte machine was reeds een andere Tudor behouden geland, eveneens vol met opgewekte supporters. Het grondpersoneel van het vliegveld, dat slechts door de R.A.F. en privé-tce- stellen wordt gebruikt, kon niets ab normaals bemerken voor het ongeluk gebeurde. migranten, die naar hij zeide, „Neder land hier niet behoeven, te vergeten maar wier eigen aard en cultuur hier als welkome bijdrage gewaardeerd worden". De Prins antwoordde met een toe spraak waarin hij naast de bevrijding van Nederland „de grote bijdragen van Canada voor de oplossing van de na oorlogse problemen zoals dat van de wederopbouw en de bijdragen tot het Atlantisch Pact, in het licht stelde. De Prins besloot aldus: „Geen betere wensen kunnen het jonge Canada vergezellen in zün zware en steeds groeiende laak onder de vrüe naties dan die van het Nederlandse volk, dat de waarde van zijn vriendschap kent en de moed en de wijsheid van zijn leiderschap waardeert". Gisterochtend woonde de Prins een godsdienstoefening bü in de „Salnt- Andrews Church", waar prinses Mar- I griet in '43 gedoopt werd. Na de dienst zong de gemeente in het Engels het „Wilt heden nu treden" alsmede de zesde strophe van het Wilhelmus. Later maakte de Prins, begunstigd loor de stralende winterzon, enige film opnamen van Rockliffe en de omgeving van de villa waar de Koninklüke Familie in de oorlogsjaren woonde. Voor de1 lunch ten huize van ambassadeur van Roijen vond de Prins nog tüd een der tigtal kinderen van ln Ottawa wonende Nederlanders te begroeten. 's Middags bezocht de Prins generaal Foulkes en nam deel aan een Intieme ontvangst te zyner ere ten huize van generaal Crerar. 's Avonds besloot een diner ln de „Country Club", waar de Prins de gastheer was van Lord en Lady Alexander, verschillende ministers en diplomaten de laatste dag van dit suc cesvolle bezoek aan Canada's hoofdstad. Vandaag vliegt de Prins ln eigen toe stel naar Quebec. De Nederlandse gezant in Praag, de heer Van Tets, die de Prins tot dusver vergezelde, ls gisterochterid per vliegtuig naar üaderland vertrokken. 89ste Jaargang MAANDAG 13 MAART 1950 No. 26947 Directeur: J. W.Berm, DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon DU en Adm.: 25041: Red 21507 Hoofdredactie: B. W MenKhorst en J. Brouwerf415 peI |tWartaal; 32 cents per weeï Witte Singel 1. Lelden O!ro no 57055 LEIDSCH DAGBLAD

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 1