Van Geelkerken'; schuld is van
ongrijpbare afmetingen
West-Duits memorandum over
het Saargebied
Twee Stotijns zegevieren in
Voormolen''s Hoboconcert
Residentie-Orkest speelt Berlioz'
„Harold en Italië"
(jLltA
Kerkelijk Leven
Met een enkel woord
Recht opofferen aan
barmhartigheid?
„Landwacht bracht zee van leed en ellende"
VRIJDAG 10 MAART
De toetreding tot de
Raad van Europa
In een memorandum van de West-
Duitse federale regering: wordt voor
de Saar een internationaal gezagsor
gaan overeenkomstig dat van het
Ruhrgebied voorgesteld.
De federale regering zegt er van over
tuigd te zijn, dat er middelen zijn om
de economische kwesties van 't Saar
gebied in het kader van Europese sa
menwerking op te lossen.
De economische verbinding van het
Saargebied met Lotharingen en Zuid-
Duitsland zou door bijzondere douane
overeenkomsten, gelijkend op die van
de overgangsregeling, volgens het ver
drag van Versailles tot stand gebracht
kunnen worden.
Voor het uitvoeren van deze plannen
•zou het Saargebied met een zekere mate
van autonomie in de Franse zone opge
nomen worden. Dit behoorde dan echter
via de parlementaire weg (van het fede
rale parlement) te geschieden.
De West-Duitse regering acht een
toestand mogelijk, dat de economische
doelen van Frankrijk bereikt kunnen
worden zonder de politieke losmaking
van het Saargebied van „het moe
derland". Over een politieke losma
king van het Saargebied behoorde een
plebisciet, onder dezelfde omstandig
heden als dat van 1935 te beslissen.
De eis van Mc Cloy tot het houden
van vrije verkiezingen voor geheel
Duitsland gold ook voor het Saai-gebied
De kwestie van het Saargebied was er
een van de bewoners van het gebied en
van die van Europa, In het memoran
dum wordt verder scherpe critiek gele
verd op de overeenkomsten met Frank
rijk en de wijze, waarop de regering
Hofffnan aan het bewind is gekomen
Stakingsgolf in Frankrijk
breidt zich uit
De metro zal, als gevolg van een be
sluit van niet-communistische vakver
enigingen van metro-personeel dat
giste:avond laat werd genomen, heden
ochtend nagenoeg normaal function-
ne:en. De vakverenigingen besloten de
nieuwe loorwoorwaarden van de directie
te aanvaarden. De staking van bus-
personeel, die voor 99 een succes is,
duurt voort.
In andere gebieden en industrieën
wo.-den zowel van de zijde der vakbon
den als van die van de werkgevers geen
wijzigingen in de toestand voorzien.
De staal-industrie meldt een toene
men van het aantal stakers, De stakers
in deze industrie maken bijna drie
kwart uit van de stakers in het gehele
land.
Het Franse ministerie van Handel
en Industrie heeft besloten alle ar
beiders in de gasbedrijven „op te roe
pen" en hen zodoende te dwingen hun
staking vandaag af te breken. Het mi
nisterie nam Woensdag het besluit,
geen gebruik te maken van zijn opvor
der ingsbevoegdheden, toen de vakbon
den beloofden een minimum gasdruk
te waarborgen. Het ministerie ver
klaarde gisterayond. dat de vakbonden
hun woord niet gehouden hadden.
De regering zegt, dat bijna alle op
gevorderde arbeiders zich op hun werk
hebben gemeld. Wegblijvers zullen ge
rechtelijk worden vervolgd.
Levering van gas en electriciteit gaat
wel voort, doch beperkt.
Dr Sander vrijgesproken
Een jury van twaalf personen sprak
dr Hermann Sander, beschuldigd van
moord door inspuiting van lucht in de
acteren van de ongeneeslijke kanker-
lydster mevr. Abbie Borroto, vrij.
Op de vraag van de president, welke
keus was gemaakt uit de drie mogelijk
heden: schuldig aan moord in de eerste
graad, schuldig aan moord in de tweede
graad of onschuldig antwoordde de
voorzitter van de jury, de werkloze tex
tielarbeider Louis Cutter, met effen
stem: „onschuldig".
Het besluit werd op de publieke tri
bune met gejuich begroet. Dr Sander
en zijn echtgenote konden hun ontroe
ring niet bedwingen en barstten in
snikken uit. Ook Sanders 71-Jarige ad
vocaat Louis Wyman liepen de tranen
over de wangen.
Stakingsverschijnselen
in Engeland
Een nieuwe golf van ontevredenheid,
die In de periode voor de verkiezingen
onderdrukt werd. omdat de vakvereni
gingen de labuur-partij niet In moeilijk
heden wilde brengen, gaat nu door In
de Britse industrie. De leiders van 37 fa-
brieks- en redersbonden hebben beslo
ten hun 2Vo milHoen leden t-s laten slem-
men over een voorstel In staking t.e
gaan ter ondersteuning van hun eis tot
loonsverhoging van een pond Der week.
Dez#> eis werd door de werkgevers afge
wezen.
Te Baggerldge, het belangrijk**'» mijn
centrum van het Zuiden van Stafford
shire. staakten 700 mijnwerkers. 800 an
deren werden door de stading werkloos.
VOORSTEL TOT TELEFONISCH
ONDERHOTTD TTTSSFN STALIN
EN TRUMAN.
Een groen Amerikaanse oud-strijders
tracht president Truman en maarschalk
Stalin samen aan de telefoon te krijgen
Deze oud-strijders stellen voor. dat er
voor de volgende week ean ..internatio
nale conferentie" via ^e (piefen vmrdt
jrooT-porweerd tussen Moskou. Kev West
OrinrHeV waar nresHer»1 T-uman met
vacantie is. en de oud-strijders te New
York-.
H°* doel is de nres'dent. en de maar
schalk samen brengen voor ..het ma
ken van e^n afspraak voor directe be-
spr«kineen."
De oud-striiders hebban verklaaH, dat
zij de minister van Buitenlandse Zaken.
P°an Acheson. en de Baviet-ambasca-
dcir te Washington hadden verzocht, t®
helpen hh het to* stand brengen van
het telefoongesprek.
In een historisch overzicht wordt ver
klaard, dat de Saar naar ras en politiek
tot Duitschland behoort. Op juridische
grond wordt verklaard, dat de Saar nog
steeds onder de jurisdictie van de be
zettingsautoriteiten valt
De aanvaarding van de grondwet was
niet op democratische wijze geschied- De
bevolking van het Saargebied was ver
deeld in personen met twee soorten
paspoorten, waarvan bezitters van het
ene geen kiesrecht hadden. Ook de vor
ming van nieuwe partijen was bemoei
lijkt en vergaderingen werden door po
litiemannen bewaakt. De status van het
Saargebied werd als onafhankelijk van
het Duitse verdesverdrag beschouwd. De
mijnen worden in het memorandum
Duits eigendom genoemd. De verpach
ting tegen een „onevenredige" prijs
-vormde een bedreiging van de Duitse
economie.
De vraag of West-Duitsland na de
jongste .regelingen met betrekking tot
het Saargebied nog lust zal gevoelen tot
initiatief inzake toetreding tot de Raad
van Europa is de belangrijkste, die bij
het Saardebat, dat heden in de Bonds
dag zal worden gehouden in het ge
ding is.
De sociaal-democratische partij heeft
al doen weten, dat zij zich zal blijven
verzetten tegen een Duitse toetreding
onder „beewarende omstandigheden",
als de huidige. De Duitse regering heeft
haar besluit over het verzoek tot toela
ting uitgesteld tot na de Saarbespre-
klngen. De tijd ervoor dringt nu en men
verwacht, dat Adenauers eerste zorg na
het debat zal zijn gericht op de vraag,
of hij de tocht naar Straatsburg zal
kunnen ondernemen, ook wanneer wel
haast de helft van de West-Duitse be
volking dezs nog maar liever zag uit
gesteld.
Behalve de kwestie van het Saarge
bied doen ook die van de ontmante
ling te Watenstedt en van de Oost-
Duitse vluchtelingen, die over de Oder-
Neisse-grens komen, hun invloed op
de algemene stemming gelden.
Men kan de ten den si e van vele pers-
beschouwingen als volgt samenvatten
„De verleiding om de Europese idee op
te geven is groot, wanneer men ziet dat
in 19.50 de geest der politiek nog 17de
eeuws aandoet.
Niettemin moet worden duidelijk ge
maakt, dat men minstens in Bonn aafi
de Europese gedachte trouw blijft"
Ook Adenauers jongste voorstel tot
een fusie met Frankrijk wordt als een
gebaar in dezelfde richting opgevat en
zeke»- niet als meer dan een gebaar. Men
geeft onomwonden toe dat het nieuwe
in terview-voorstel van de kanselier even
onwerkelijk Is als McClov's jongste Idee
van een vrije verkiezing in geheel Duits
land Men hoont nochtans dat het
voorstel in het buitenland alle twijfel
zal doen verdwijnen aan Duitslands
Eu'-ooese bedoelingen.
Achter deze betuigingen schijnt niet
alleen werkelijke goede wil te schuilen,
doch ook een gevoel van hulpeloosheid.
De moord op Bernadotte
ZWEEDS RAPPORT.
In een op last van de Zweedse krocn
door de Zweedse openbare aanklager
opgesteld rapport over het Israëlische
onderzoek naar de moord op graaf Ber
nadotte, de gewezen Zweedse bemidde
laar der V.N. in Palestina, wendt de
Israëlische regering van een verbazen
de mate van nalatigheid beschuldigd.
De „nalatigheid'1 was zo groot, dat
men er aan moest twijfelen of de Isra
ëlische autoriteiten inderdaad tereicl
waren het onderzoek tot een bevredi
gend resultaat te brengen.
Geconcludeerd wordt, dat zelfs de
meest elementaire voorzorgsmaatrege- i
len van de zijde der Israëlische autori-
teiten de aanslag zouden hebben ver
hinderd. De stemming was tegën graaf
Bernadotte omgeslagen, toen hij zijn
verdelingsplan voorstelde. Hij had het
plan zijn hoofdkwartier van Rhcdos
naar Jeruzalem over te brengen. Zulks
zou men mogelijk als een obstakel heb
ben gezin bij de plannen om geheel Je
ruzalem te bezetten.
„KLETNE REGERING" TE BERLIJN.
De West-Duitse federale regering zal
per 1 April een zogenaamde „kleine
regering" te West-Berlijn instellen, die
zal bestaan uit vertegenwoordigers van
de federale departementen van finan
ciën, economische zaken, voedselvoor
ziening. binnenlandse zaken, arbeid en
zaken geheel Duitsland betreffend.
De regering te Bonn had haar voor
nemen hiertoe reeds op 28 Feb pari
bekend gemaakt Het doel van deze
BEVRIJDINGSHERDENKING OP
5 MEI.
Geen vrij geven op andere dag.
De Minister van Binnenlandse Zaken,
heeft aan de gemeentebesturen een
circulaire gezonden in verband met de
herdenking der bevrijding op 5 Mei a.s.
Aan deze viering door een bepaalde
gemeente op een ander, met de feite
lijke datum overeenkomend tijdstip,
wordt verzocht een meer bescheiden
cachet te verlenen. Met name zou de
minister er op willen wijzen, dat het
geen aanbeveling verdient op een zoda
nige plaatselijk te vie:en dag aan het
gemeentelijk personeel extra vrijaf te
verlenen. Een dergelijk besluit zou in
verband met de huidige economische
toestand ongewenste gevolgen kunnen
hebben voor de in de desbetreffende
gemeente gevestigde particuliere bedrij
ven en ondernemingen.
Prins Bernhard arriveert
vandaag in Canada
Prins Bernhard wordt vandaag per
vliegtuig te Ottawa verwacht voor een
driedaags officieel bezoek als gast van
de Canadese regering. De Prins zal
bij aankomst begroet worden door de
gouverneur-generaal, de minister
president Louis St. Laurent, de Ne
derlandse ambassadeur dr J. H. ran
Royen, leden van het Canadese ka
binet en een erewacht.
Omstreeks de middag wordt het
vliegtuig op het vliegveld Rockcliffe
verwacht. De Prins, die de gast zal zijn
van gouverneur-generaal Alexander en
zijn echtgenote, vertrekt Maandag naar
Quebec,
Camille Gutt. hoofd van het Inter
nationale Monetaire Fonds, gaf giste
ren een lunch ter ere van Prins Bern
hard 'in zijn appartementen in het
Wardman Parkhotel, waarbij o.m. mede
aanwezig waren de Nederlandse ambas
sadeur. de Belgische ambassadeur, de
Luxemburgse gezant. Paul Hoffman en
de heren J. W. Beyen en prof. H. M.
van der Valk. Gisteravond gaf kolonel
Anthony Drexel Bid die een diner ter
ere van de Prins. Hiddle is voormalig
Amerikaans ambassadeur bij de Ne
derlandse regering te Londen.
MEPPELS „VLAGGENSYSTEEM"
EEN SUCCES.
Toen in Meppel een ongeval gebeurde,
waarbij onmiddellijk medische hulp
werd vereist en de plaatselijke dokto
ren telefonisch niet bereikbaar bleken,
werd voor het eerst gebruik gemaakt
van het „Rode Kruisvlaggensysteem".
Dit bleek een succes, want juist toen
de zevende vlag zou worden uitgestoken
kwam het bericht door dat de vlagsen
konden worden ingehaald, omdat zich
reeds een dokter aangemeld had.
Zoals bekend bestaat dit systeem hier
in. dat wanneer een ongeluk gebeurt en
geen enkele arts thuis is te bereiken,
de politie een aantal adressen van par
ticulieren opbelt Waar dan de rode
kruisvlaggen worden uitgestoken. Door
deze vlaggen worden artsen, die zich
op straat bevinden, gewaarschuwd.
GEEN VERHOGING DUURTETOE-
SLAG INDONESISCHE PENSIOENEN.
De minister" zender portefeuille, de
heer L. Götzen, heeft medegedeeld, dat
de regering, na ampele overweging, een
verhoging van de duurtetoeslag, welke
sinds 1 Januari 1946 op de Indonesi
sche pensioenen wordt verleend, niet
verantwoord acht.
BOUW VATIC AAN ZENDER
IN HILVERSUM.
De N.V. Philips, telecommunicatie in
dustrie. voorheen NSF te Hilversum,
heeft thans officieel opdracht gekre
gen tot de bouw van de Vaticaanzender
„Anno Santo", die ter gelegenheid van
het Heilig jaar door de katholieken van
Nederland aan de Paus zal worden aan
geboden. Zoals bekend, werd daartoe
een inzameling georganiseerd, die een
bedrag van omstreeks een millicen gul
den opleverde. De te bouwen zender, die
nog dit jaar zal worden aangeboden
door een commissie, bij loting gekozen
uit de schenkers, krijgt een sterkte van
100 kw voor de ultrakorte golflengte.
OVERDRACHT „PRESIDENT ROSE-
VELT HOUSE" te WILLEMSTAD.
Blijk van waardering voor
Amerikaanse bijstand.
Op 15 Maart zal Curasao het kort--
geleden gebouwde verblijf voor de Ame
rikaanse consul-generaal in Willemstad
aan de Ver. Staten overdragen. Dit
mooie gebouw zal door gouvernement
en volk van Curasao a3n de Ver. Staten
worden geschonken als blijk van waar
dering voer de bijstand, die in de twee
de wereldoorlog door Amerikaanse troe
pen aan Curasao werd gegeven. Onder
de naam „The president Franklin Ro
se velt House", zal het gewijd zijn aan
diens nagedachtenis. Ctanley Wood
ward, chef van het protocol van 'het
Statedepartment, is door president Tru
man voor deze plechtigheid benoemd
als speciale vertegenwoordiger met de
rang van ambassadeur. Hij zal het ge
schenk aanvaarden in naam van de re
gering en het volk der Ver, Staten.
In sterk contrast met eergisteren,
ditmaal van het Residentie-Orkest een
„probleemloze" avond met in het cen
trum Voormolen's bltf-sprankelend
concert voor twee hobo's, dat wij reeds
enige malen hier van vader en zoon
Stottfn hoorden, het eerst op 4 Fe
bruari 1935 en toen uitvoerig analy
seerden.
vooral ook, omdat zij veelvuldig in het
orkest opgenomen- of er door overstemd
wordt.
Maar hij is een competent altist, die
met smaak en warme toon Berlioz' war
me melodiek alle recht doet wedervaren!
Als hoogtepunten beschouwen wij de
Pelgrimsmars en de Sérénade, waarin
resp. de stemmingvolle of poëtische sfeer
Wat deze beide superieure hoboïs- j schone voorbeelden zyn van Berloiz' fan-
ten hierin presteren, grenst aan het 1 tasie
ongelooflijke! Het perfecte samengaan,
zefs in de meest dartele, speelse en
geestigste passages, het nauwsluitende
overnemen der steeds weer spirituele
en charmerende vondsten, het Is alles
slechts mogelijk door het hoge kunste
naarschap van deze beide hobo-mees
ters.
Zeker: Voormolen, die dit concert in
dertijd op verzoek van Jaap Stotijn
schreef, richtt-e zich allereerst op het
brillant effect dat- hem voor ogen
zweefde, om dit sublieme duo te laten
schitteren. Maar met welk een zeer per
soonlijk en boeiend meesterschap, met
welk een verfijnde noblesse deed hij het
en welk een warm melodieus sentiment
legde hij in dat. prachtige AriosoI
Deze zangerige en humoristische mu
ziek werd volkomen bevrijdend in de
vreugdevolle dialogen en echo's, die haar
vervulling vinden in die fameuse cadenz.
Dat het orkest zich met de bewonde
renswaardigste souplesse aanpaste, ach.
dat is alweer een bewijs, hoezeer het j
zich onder van Otterloo's leiding ont
wikkeld heeft.
Stotijn senior, die trots mag zijn op
Haakon-junior had een kennelijk plezier
in de talloze betoverende grapjes, die de
door en door muzikale en intelligente
Voormolen had uitgedacht. Beide hobo
ïsten mogen de maker van dit alles, die
na aflooD hartelijk naar voren geroepen
werd. wel zéér dankbaar zijn. want
grandioos succes ls mede dank zij hém,
bü voorbaat verzekerd!
Het publiek hoe kén 't anders
was enthousiast over de benr'nnelijkheid
van het werk en de zegevierende, uitge
lezen solisten.
Berlioz was vertegenwoordigd met zijn
symphonie ..Harold en Italië", waarin hij
zijn impressie's uit Italië heeft neerge-
legd.
De altsolo. personificatie van de Ha
rold (Berlioz) figuur, die toeschouwt en
deelneemt, werd vertolkt, door het or
kestlid Henk van Calsteren Zijn partij
is er niet een, waarmee hij épateren kan
In samenwerking met het hier voortref
felijk spelende orkest, dat. zelfs in de
veeleisende w!lde roversfeesten waar
bij de altist wel héél lang moet blijven
toekijken een enorme discipline aan
de dag legde en een opmerkelijk homo
gene klankkleur bewaarde, heeft Van
Otterioo alweer élles uit het hoofd
dirigerend het bestaansrecht van deze
romantische Harold wederom bewezen.
Als introductie hoorden wij het Haydn-
symphonietje No 100 in C gr. t. (de z.g.
Militaire), die zó veel geniale, frisse en
kostelijke themat:sche vondsten bevat,
dat. ge er zelfs in de 20ste eeuw
nog met spanning naar luistert. Ook
hieraan wijdde Van Otterioo de zorg
vuldigste aandacht, al prefereren wij
persoonlijk een nog iets kleinere orkest
bezetting. opdat de luchtigheid beter tot
haar recht kome!
Een drietal composities dus, die het
auditorium geestelijk verkwikt en in de
beste stemming naar huls deed gaan.
H.
■-1
yyR|jF\N
Hl O l I H I A M I E l OVEISCH
OMROEPVERENIGINGEN BLIJVEN
„STUIVERTJE WISSELEN".
„Zullen na 15 Maart, als Hilversum I
en II de nieuwe golflengten hebben be
trokken, de omroepverenigingen toch
om de drie maanden van zender wisse
len?", was een der vragen, die werden
gesteld nadat de nieuwe regeling bekend
was geworden, Immers, dan mag wor
den verwacht, dat Hilversum door Leip
zig niet meer zal worden gestoord. Wij
hebben te bevoegder plaatse geïnfor
meerd en vernamen, dat de bestaande
regeling van „stuivertje wisselen" om de
drie maanden normaal zal voortgaan.
Ook voordat Leipzig kwam storen, be
stond die regeling al en deze blijft voor
alsnog gewoon gehandhaafd.
PROF. VENING MEINESZ
COMMANDEUR ORDE LEOPOLD II.
Aan prof. dr ir F. A. Vening Meinesz,
direoteur van het Kon. Ned. Met. In
stituut te de Bilt, is door Prins-Regent
Karei van België benoemd tot Com-
I mandeur in de Orde van Leopold II.
PREDIKBEURT VOOR ZATERDAG.
Benthuizen Geref. Gemeente: 7 uur
ds M. Heerschap van Wagèningen.
Ned. Herv. Kerk Beroepen te Hulzen
(N.H.) (vac. J. van Slledregt) J. H. Cirkel
te Ede; te Grootegast-Doezum H. J Vedder,
cand. te Apeldoorn; te Vlnkeveen P. M. van
Galen te Brakel.
Bedankt voor Alblasserdam (toez.) (vac.
W. Slrag) J. A. Tammens te Varsseveld:
voor Holwierde W. Leegsma, legerpred. te
Deventer.
Geref. Kerken Beroepen te Lichten
voorde en te Rhenen P, J. Roos, cand. te
Aerdenhout; te Amersfoort (a.s. vac. dr
J. Ridderbos) F. H. von Meyenfeldt te
Noordwij k-Binnen.
Aangenomen naar Haastrecht L. van
Urk te Sexblerum.
Ds M. DE GÓEDE.
Naar wij vernemen ls op een vergadering
van de kerkeraad der Geref. kerk van
Utrecht de kerkelijke gemeenschap met ds
M. de Goede, laatstelijk predikant bij de
Geref. kerk onderhoudende artikel 31 K.O.
te Utrecht-N.W. weer hersteld. Ds de Goede
ls weer als predikant In dienst getreden
bij de Gerei, kerk van Utrecht, die hij
van 1941—1945 ook gediend heeft.
BINNENLAND
De Vereniging Simavi (steun ln
medische aangelegenheden voor Inheem
sen) bestaat dit jaar 25 Jaar. Op 29 April
zal dit jubileum gevierd worden met een
receptie ln het Indisch Instituut te Am
sterdam. Ook zullen collectes gehouden
worden.
Het gemeentebestuur van Amsterdam
heeft de „N.H. Werkmansprljs 1949 der
gemeente Amsterdam" toegekend aan Dfck
Elffers, typografisch verzorger van het
fotoboek „Amsterdam ln de vier Jaarge
tijden".
Het Deense s.s, „Juliane". dat op de
Westerschelde bij Terneuzen door het
Deense m.s. „Nordvest" werd aangevaren
en daarna op de westberra van de slikken
ln de West-buotenhaven van Terneuzen
werd gezet, ls gistermiddag omstreeks vijf
uur b{j hoog water vlot gekomen.
Het gat, dat de „Juliane" bij de aan
varing aan bakboordzijde heeft gekregen,
ls inmiddels gedicht.
Onze landgenoot, de dirigent Paul
van Kempen, zal ook dit Jaar een cursus
voor orkestdirectie lelden te Slenna
(Italië), welke georganiseerd wordt door
de Academia Muslcale Chlglana. Kunste
naars uit de gehele wereld zullen aan deze
cursus deelnemen. Op het programma staat
als verplicht werk ook een Nederlandse
compositie, n.l. „Zomernacht" van Dle-
penbrock.
Van 3 tot 15 April zal In Alns Cloud
(Noord Frankrijk) een Jeugdleiders studie
conferentie worden gehouden over vacan-
tieproblemen, Jeugdreizen, vacantlehulzen
etc„ in hei kader van het Pact van Brus-
J IJl net n-auci tail uci i
me regering was volgens d'.ze be- seI jeugdleiders en leidsters uit Engeland
I -imaklng „het versterken van - -
positie der voormalige hoofdstad".
de i Frankrijk, België. Luxemburg en Nederland I employe's van
I zullen hieraan deelnemen. arresteerd.
De minister van Verkeer en Water
staat, mr D. E W. Spitzen, heeft gisteren
een bezoek gebracht aan de Hllversumse
radiostudio's om zich op de hoogte te
stellen van de technische apparatuur, die
bij de definitieve regeling van het omroep
bestel mede een vraagstuk uitmaakt.
Gisteren werd* onder zeer grote be
langstelling op Oud Eik en Duinen te Den
Haag het stoffelijk overschot begraven van
jhr C. W. Stern, oud-burgemeester van
Voorburg. In de aula werd het woord ge
voerd door dr J. W. Noteboom, burgemees
ter van Voorburg, mede namens wethou
ders en ingezetenen van die gemeente.
Ds J. Poort leidde daarna een korte dienst.
Verschenen is het voorlopig verslag
van de Commissie van Rapporteurs uit de
Eerste Kamer over het ontwerp van wet
tot goedkeuring van het verdrag tot weder
zijdse hulpverlening inzake verdediging
tussen Nederland en de Ver. Staten.
BUITENLAND
Harold Mohr heeft te Allentown
(V. St.) zijn blinde, door kanker gekwelde
broer met een geweerschot uit zijn lijden
geholpen Hij heeft aan de politie mede
gedeeld dat zijn broer hem keer op keer
had verzocht een eind aan zijn lijden te
maken en dat hij ten slotte aan zijn
smeekbeden geen weerstand meer had
kunnen bieden. (U.P.).
Vijf gewapende bandieten hebben hun
slag geslagen in het filiaal van de Manu
facturers TrustCo. In Long Island City
(V. St.). ZIJ maakten 63.000 dcftlar aan
contanten bult. Zij waren gevlogen voor
dat alarm kon worden gemaakt. (U.P.).
De Roemeense regering heeft Italië
verzocht zijn „instituut voor cultuur" te
Boekarest te sluiten, zo maakt het Ita
liaanse ministerie van buitenlandse zaken
bekend Een v- rel voerder van dit mi
nisterie verklaarde tevens, dat verscheidene
het instituut zijn ge-
Het Italiaanse parlement heeft de
parlementaire onschendbaarheid van de
communistische afgevaardigde Laura Diaz
opgeheven. ZIJ wordt ervan beschuldigd de
Paus te hebben beledigd,
Een Jonge Syrische populist heeft een
aanslag gedaan op de Libanese premier.
Deze bleef ongedeerd, doch de drie schoten,
die zijn aanvaller afvuurden, troffen drie
kinderen dodelijk en verwondden een
man. De aanvaller, die door de politie ln
het been werd geschoten, verklaarde dat
hij wraak had willen nemen voor de te
rechtstelling van Syrische populisten, die
na de populistische opstand ln Juli 1949
ter dood waren veroordeeld.
De Britse minister van binnenlandse
zaken. Chuter Ede. heeft verklaard, dat
Engeland, ondanks de zaakrFuchs, niet de
bedoeling heeft zijn deuren voor politieke
vluchtelingen te sluiten. Wel zouden zij
aan een nauwkeurig onderzoek onderwor
pen worden.
De ln September bij het voormalige
concentratiekamp van Dachau gevonden
stoffelijke resten zijn, naar thans gebleken
is. minstens 50 jaar en misschien wel 500
Jaar oud. Deze vondst gaf verleden Jaar
aanleiding tot heftige verwijten aan het
adres van de plaatselijke autoriteiten, dat
de graven van slachtoffers der Nazi's ver
waarloosd werden.
De Sovjet-Unie heeft de diplomatieke
nota's van Engeland, Frankrijk en de V. S
waarin de weigering tot erkenning van de
huidige Donau-commissie bevestigd werd,
van de hand gewezen.
President Truman heeft naar aan
leiding van een op zijn wekelijks pers
conferentie gestelde vraag om commentaar
op een voorstel, een militair aan te stellen
als een der leden van de Amerikaanse com
missie voor de atoomenergie, met nadruk
verklaard, dat de ontwikkeling van de
atoomenergie in de V.S. onder burgerlijke
controle moet blijven.
SCHEEPSBERICHTEN.
ADINDA (T) 8/3 te Haiphong van Sai
gon; ABBEDIJK 9/3 van New York naar
Buenos Aires; ALCHIBA BonaEngeland
pass, 9/3 Kaap Degata; ALDEGONDA (T)
4/3 te Bangkok; AMSTELLAND Porte Ale-
greA'dam pass. 9/3 Macelo; BEVERWIJK
9/3 van Setubal naar R'dam; BLACK
EAGLE 9/3 te R'dam van New York; BOR
NEO A'dam-Java pass. 9/3 Algiers; DELFT
CuraqaoCristobal pass. 9/3 Kaap Vela,
EENDRACHT SalaverryR'dam 9/3 400
mijl WZW Ouessant; FARMSUM R'dam
Genua 9/3 pass. Iblza: FELIPE'S (T) Sun
derlandAbadan pass. 9/3 Flnlsterre;
GADILA (T) RouaanMenaelahmadl 9/3
van Port Said; HERA Cludad TrijilloAnt
werpen 9/3 van Fayal: HECTOR 9/3 van
Lissabon naar A'dam; HOOGKERK R'dam
Japan 10/3 te Hongkong; HUGO DE
GROOT TangaOslo 9/3 te Le Havre;
HYDRA A'damCuraqao 9/3 te Antwer
pen. JACOB CATS 9/3 te R'dam van
Narvik; JAVA A'damMakassar 9/3 te
Port Said; JUPITER A'damLevant 9/3
van Lelxoes naar Lissabon; LAAGKERK
AbadanR'dam pass. 10/3 Aden- LAER
TES MakassarA'dam 10/3 verw. te Aden;
LARENBERG 2/3 te Monrovia van Free
town, LEUVEKERK KaratsjlR'dam Das*
9/3 Flnlsterre; LIMBURG New Orleans-!
Kaapstad pass. 9/3 Ascension Ell., LINDE-
KERK 9/3 van Bandarshapur te Basrah-
LOMBOK 9/3 van Djakarta naar Kohsll
chang; MADOERA MakassarA'dam 9/3
v. Belawan; MALVINA (T) 9/3 van Port
Said naar Stanlow; MAPIA 9/3 rede Pana-
rukan van Semarang (A'damMakassari-
MEERKERK R'damJapan 9/3 v Genua'
MENTOR 9/3 van Izmir naar Kalamaia'
MERWEDE 9/3 van Pointe Nolre naar Ma-
tadi; MIDAS A'damBarcelona 10/3 te
R'dam; MURENA (T) Menaelahmadl—
Yokohama 9/3 pass. Sabang; MYONIA 8/3
te Townsville van Newcastle; NIEUW AM
STERDAM cruise Zuld-Amerlka 9/3 Van
Montevideo naar Santos (11/3 verw
ORANJEFONTEIN 10/3 van East Londen
te Durban verw.. ORION Gibraltar—Ham
burg pass. 9/3 Vlieland; POSEIDON
GeorgetownPort of Spain 9/3 bli NO
punt Trinidad; PRINS FREDERIK 'HEN
DRIK 9/3 van Famagusta naar Zyyl (Cv-
prus). PRINS WILLEM VAN ORANJE
Valencla-R'dam pass. 9/3 Ouessant; Prins
WILLEM III R'damHaifa 9/3 te Antwer
pen; PRINS WILLEM V 9/3 van Port au
Prince te Kingston; RADJA Singapore-
Vancouver 9/3 300 mijl Z Attu (Aleuten
Eil.RANDKERK Walvisbaai—Antwerpen
pass. 10/3 Dakar: ROTTI New York—Java
pass. 9/3 Kaap St. Vincent;; RUYS Japan
Rlo de Janeiro 9/3 van Singapore te
Pcnang; SALATIGA 10/3 van San Fran
cisco te Poraland: SAMARINDA 9/3 van
Los Angelos naar San Francisco: SALLAND
Buenos AiresA'dam 9/3 van Antwernen-
SCHIEDIJK New YorkDjakarta 10/3 tè
Belawan- SOMMELSDIJK DjakartaNew
BonaIJmulden pa*s. 9/3 Ouessant
York 8/3 te Belawan; STAD MAASTRICHT
STRAAT SOENDA Rio de JaneiroJanan
9/3 van Durban naar Tanga; TABINTA
A'damJava 14/3 te Port Said verw.: TA-
RAKAN 10/3 van Makassar te Djakarta;
TARIA (T) AbadanSingapore pass. 9/3
Sabane; TAWALT 9/3 van Port of Soaln
naar Cristobal; TERO Buenos AiresDene
marken oass. 10/3 Santa Catarina TJI-
MENTENG 7/3 van Singapore naar Bane-
kok: VAN HEUTZ 8 'Z van Belawan naar
Singaoore: WINTERSWIJK Saffl—R'dam
nass. 9/3 Burllnes; ZIJPENBERG 9/3 van
Huil naar Genua.
TROEPENSCHEPEN.
FAIRSEA verm, 17/3 van Djakarta n.
A'dam: GEORGIC DjakartaR'dam pass.
9/3 Mlnlcoy; INDRAPOERA DJakarta-
R'dam 9/3 van Colombo; KOTA INTEN
DjakartaR'dam 9/3 80 mijl O. Bougaronl;
STBAJAK Djakarta—R'dam 9/3 80 mijl O
Bougaronl: SOMERSETSHIRE Djakarta—
R'dam te Suez verwacht.
VOLENDAM DjakartaR'dam pass. 9/3
Port Sudan en 11/3 te Suez verw.; WA
TERMAN Djakarta—R'dam 9/3 400 mUl
WZW Guardaful.
Een groot warenhuis te Brussel hééft
het Initiatief genomen tot het Instellen
van een „raad van kopers". Deze raad zal
Iedere maand worden gevormd door twaalf
willekeurige klanten, die het warenhuis
bezoeken. Door de oprichting van deze
raden, die in Amerika reeds geruime lijd
bestaan, wordt het mogelijk de prijzen, de
kwaliteit der goederen en de bediening
ln een gunstige atmosfeer te bespreken en
het oordeel van <Je klant te doen kennen,
Prof. de Laet. hoogleraar aan de
Gentse universiteit, heeft bij opgravingen
te Hof stade nabij Aelst de grondvesten van
een Galllsch-Romeinsc tempel uit de eerste
eeuwen van onze tijdrekening blootgelegd.
(Speciale berichtgeving).
Gelijk gemeld heeft de Officier van
Justitie bij de Bijz. Strafkamer van
de Utrechtse rechtbank gisteren te
gen de plaatsvervangend leider van
de NSB, C. v. Geelkerken, de dood
straf geëist.
De Officier van Justitie, mr Drabbe,
wes in zijn requisitoir om. op de in
vloed. die deze vijf jaren, welke na de
bevrijding verlopen zijn, voordat deze
berechting plaats vonid, kunnen hebben
gehad, zowel op de verdachte als op de
rechtspraak.
Een cellulair verblijf van vijf jaar
met een dergelijke beschuldiging moet
niet licht zijn geweest, aldus de Offi
cier. Indien hij eerder berecht was, zou
hij ook voor de speciaal daarvoor in
het leven geroepen instantie, het Bij
zonder Gerechtshof, terecht hebben ge
staan, inplaats van voor de rechtbank.
Een tweede moeilijkheid vond de
Officier dat in de loop der jaren een
factor haar intrede heeft gedaan, die
de neiging heeft de berechting te ver
troebelen: de idee der barmhartig
heid. Aan de barmhartigheid offert
men echter het recht op en aan het
recht de barmhartigheid. Er moet
niet alleen gezocht worden naar een
compromis tussen repressie en pre
ventie, maar ook tussen r?cht en
barmhartigheid. Het voordeel van
deze vijf jaren vond de Officier, dat
men nu beter de verlies- en winstre
kening over de persoon van verdach
te, kon maken en dat men nu beter
vergelijkingen kan maken met Mus-
sert b.v.
Vervolgens ging mr Drabbe over tot
een uitvoerige bespreking van de ten
laste legging, die hij verdeelde in „hulp
verlening aan d-e vijand via de NSB" en
rechtstreekse hulpverlening".
De Officier zag Musseri als de orga
nisator en Van Geelkerken als de be
zielende strijder van de partij. In de
correspondentie van Rauter wordt ge
sproken over Van Geelkerken als „der
het-zer" en komt de zinsnede voor „met
de moede Anton kunnen wij geen poli
tiek maken".
Het aandeel dat verdachte in de be
strijding van het ver.zet heeft gehad,
vond de Officier van Justitie groot. De
Landwacht, waarvan verdachte Inspec-
>uv-Generaal was, was de enige lan
delijke organisatie van Nederlandse
zijde die het verzet bestreed. „Een zee
van leed en ellende is door de Neder
lands? Landwacht over het Nederland
se volk gébracht", aldus de Officier.
Wat het verweer van verdach*e be
t-eft dat hij het doodschieten .van gij
zelaars had voorkomen door lijsten te
leveren met adressen van: „plutocra-
tenzoontjes" voo- de arbeidsinzet, her
innerde de Officier aan verdachtes;
houding ten aanzien van de Silbertan-
ns-moorden.
Wat heeft verdachte bewogen tot de-
ze collaboratie?, vroeg dè Officier j
zich af. Nauwelijks een maand na de j
capitulatie had verdachte zijn stand-:
punt bepaald- De Officier meende
dat dc oorzaak hierin gelegen is, dat
de NSB in normal; tijden geen kans I
zag het heft in handen te nemen en
zij nu een kans zag aan de macht
te komen.
Ook zal hierbij wel een rol hebben
gespeeld dat een afzijdig houden van
de NSB, zowel bij het winnen als b(j
het verliezen van de oorlog door
Duitsland, geen rol zou spelen in Ne
derland.
Slechts wanneer de NSB met Duits
land zou willen colaborercn had men
een kans.
De Officier schetste verdachte als een
man met een zekere oppervlakkige
geestesgesteldheid, met een mentaliteit,
waarbij de schijn boven de werkelijkheid
wordt verkozen; voorts met gebrek aan
inzicht in de bedoelingen van de Duit
sers.
Hij ls de speelbal geweest van figuren
als Rauter en Seyss Inquart.
Zijn redevoeringen waren vol bom
bastische en demagogische leuzen,
Tot slot besprak de Officier de schuld
van verdachte. Hij behoorde tot 1943
tot de kleine groep van Idealisten. Maar
hij was tot zijn optreden, zoals hij dat
in de bezettingsjaren heeft gedaan, niet
gerechtigd. Hij heeft er naar gestreefd
tegen de wil van 95 van de bevolking
in, de grondwettelijke beginselen van
Nederland te veranderen.
Hij heeft gestreefd naar opheffing
van de parlementaire democratie en
afschaffing van het Nederlandse
Vorstenhuis. Hierin ligt de aansprake
lijkheid van verdachte, ondanks zün
idealisme.
Normaliter is de straf levenslang,
doch uit repressief oogpunt heeft men
na de oorlog in het buitengewoon
strafrecht de straf met terugwerken
de kracht verzwaard lot de doodstraf.
De schuld van verdachte is van on
grijpbare afmetingen en het onrecht,
dat betrokkene veroorzaakt heeft,
zeer groot.
Dr schuld is nauwelijks te peilen
wanneer men denkt aan het led dat
nu nog heerst tengevolge van de
Landwacht en de NSB, in vele gezin
nen. Ook meende de Officier dat
veel van de moeilijkheden van de
„kleine NSB'ertjes" voor rekening
van verdachte kwam, daar deze men
sen, die zelf de gevolgen van hun
houding niri hadden kunnen over
zien, waren misleid door de leidende
figuren.
De Officier meende dan ook dat de
zwaarste straf geboden was.
EEN VOLKOMEN CREDO.
Van Geelkerken's verdediger mr
Mathuyzen vroeg zich ln zijn pleidooi
o.a. af of de zwaarste straf, die geëist
was, niet alleen wel juridisch juist was,
maar ook historisch veranwoord, vooral
omdat Van Geelkerken thans inziet, dat
de beginselen, die door de NSB waren
voorgegaan, tot dictatuur moesten lei
den Van Geelkerken is teruggekeerd,
zijn .credo' is volkomen geworden, al
dus de verdediger.
Uitepraak Donderdag 23 Januari.
