Amerika steunt een democratisch Duitsiand WEERBERICHT Westerling deze week voor gerecht te Singapore Hij mishandel tie een jonge Indonesiër II Attlee heeft zijn nieuwe regering gevormd 59ste Jaargang WOENSDAG 1 MAART 1950 No. 26937, LEIDSCH m DAGBLAD Directeur: J- W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon Oir en Adm.: 25041: Red 21507 oofdredaclle: B VV Menkhnrst er: J Brou'.verf4.15 per Kwartaal; 32 cents per week Witte Singel 1. Lelden Qlro no 67055 RUSTIG WEER. •Dj Bilt verwacht tot morgenavond uroog weer met in het algemeen raig bewolking en plaatselijk och- r^®lst. Zwakke wind. In de nacht en ochtend op de meeste plaatsen en hier en daar matige vorst. ,t|erdaS ongeveer dezelfde temperatuur vandaag. (Opgemaakt te 10 uur). 2 MAART -a op: 7.25 uur; onder: 18 21 uur. (gng0p; 15.39 uur; onder: 7.05 uur. c'^ water te Katwijk te 1.56 ^en 14.16 "mnmer bestaat uit acht pagina's. Eén der plezierigste dingen in het da gelijks leven van Frankrijk's president Vincent Auriol is een bezoek van zijn kleinzoons: de 11-jarige Jean-Claude, en de 9-jarige Jean-Paul. Zlowel de pre sident als zijn echtgenote voelen zich nog niet te oud om met de Jongens in de tuin van het Elysee-paleis, waar de president woonachtig is, een beetje te stoeien. Amerikaanse wapenleveranties aan Europa gaat beginnen EINDE DEZER WEEK AANVANG. De V. S- zullen het komende week einde met de wapenleverantie aan West-Europa beginnen. Het Franse vliegdekschip „Dixmuide" komt dan te Norfolk in Virginia aan om ongeveer 50 vliegtuigen voor Frankrijk in te la den. Uit gewoonlijk betrouwbare Ameri kaanse broi\ verluidt, dat tientallen wa gons met Amerikaanse kanonnen, tanks, ammunitie en militaire uitrus tingstukken op weg zijn naar havens aan de Oostkust. Volgens de huidige MaarAttlee^ moet-ook de linkervleu- plannen zal beglnMaart met de versche ping van dit materiaal naar Frankrijk, England, België, Nederland. Luxem burg, Italië, Noorwegen en Denemar ken worden begonnen. voerde politiek. Er is grote kans, dat hfj na de nieuwe verkiezingen niet meer in de regering zal worden opgenomen. Aneurin Bevan, die de afgelopen da gen het onderwerp was van vela spe culaties, werd gehandhaafd als minis ter van gezondheid en woningbouw. Vooral in zijn laatste functie kan hij moeilijk worden gemist. Attlee geeft met zijn herbenoeming waarschijnlijk ook te kennen, dat hij het beginsel der nationalisatie, waarvan Bevan een der felste kampioenen is, niet over boord zal gooien. Ook wijkt Attlee niet voor de oppositie, bij wie vooral Bevan het wegens zijn insinuerende woordkeus verbruid heeft. Zo zeer zelfs, dat zijn vroegere uitlatingen Labour bij de ver kiezingen heel wat stemmen hebben gekost, al werd hij bij de verkiezings campagne opzettelijk op de achtergrond gehouden. gel te vriend houden. Verwondering heeft de handhaving gewekt van George Isaacs als minister van arbeid, omdat hij zo vaak met de vakbonden overhoop lag. Nederland zal geen invloed uitoefenen Westerling zal deze week te Singa- pore voor het gerecht verschijnen op beschuldiging van het plegen van ge weld en het illegaal binnenkomen van dit gebied, aldus werd officieel te Singapore bekend gemaakt. Volgens één beschuldiging heeft Westerling in de gevangenis een me de-gevangene geslagen. De Nederlandse regering zal ,.geen invloed uitoefenen" op het verzoek van Indonesia om uitlevering van kapitein Westerling, aldus heeft de Hoge Commissaris van Nederland te Djakarta, dr Hirschfeld, bekend ge maakt. Volgens dit communiqué „berust de beslissing, gelijk voor de hand ligt, bij de Britse regering." Nederland zou zich niet tegen uitlevering verzetten. Eeh ingesteld onderzoek scheen er ge lijk gemeld cp te wijzen, dat Ne derlandse soldaten Westerling hebben helpen ontvluchten. Na verder onder zoek zouden maatregelen genomen wor den tegen degenen, die bij deze vlucht betrokken zijn geweest, aldus het com muniqué. WESTERLING IN DE CHANGI- GEVANGENIS. De cel waarin Westerling te Singa pore is ondergebracht, is er een voor eenzame opsluiting in de befaamde Changi-gevangenis en slechts be reikbaar na opening van 4 deuren; ze bestaat uit 2 compartimenten. De enige die tegen hem mag praten is een Europese gevangenbewaarder van hogere rang. Als Westerling wordt gelucht mag hij geen contact hebben met de overi ge gevangenen. Dit luchten geschiedt in een speciaal voor hem bestemde omheinde ruimte. Hij krijgt per dag slechts drie sigaretten, hoewel hUeen sterke roker is. Het stond heden nog niet vast of de beschuldigingen van mishandeling en illegale binnenkomst in Singapore zullen worden behandeld door de plaatselijke rechtbank. Naar verluidt betreft de mishandeling een jonge In donesiër, die Westerlings celgenoot was cp het hoofdbureau van politie te Singapore voordat hij naar de Chan gi-gevangenis werd overgebracht. Naar men zegt, ligt deze jonge In donesiër thans in een hospitaal met een gebreken kaak. De plaatselijke autoriteiten hebben nu de v/ettelijke en internationale as pecten van de kwestie der uitlevering in ogenschouw genomen, want er rij zen vele vragen vooraleer een positief antwoord kan worden gegeven op het verzoek van de regering der R.I.S. orri Westerlings uitlevering. Deze zou uit gesloten zijn, Indien Westerling dient te worden beschouwd als een politieke vluchteling en deportatie kan aanlei-i ding zijn tot allerlei netelige kwesties, b.v. de vraag, welk land hem zou wil len toelaten als Westerling de wens te kennen geeft cm over de grens van een bepaald land te worden gezet. De Nederlandse ambassadeur te Londen, jhr mr E. F. M. J. Michiels van Verduynen, heeft gistermorgen De skileraar van de prinsesjes Beatrix en Irene helpt de meisjes bij het be vestigen van de ski's. En dan kan de tocht in de sneeuw en zon beginnen! Minister Schokking tot prof. Romme „WESTERLING DOOR NEDER LANDSE MARINE-MANNEN GEHOLPEN". KAMER ZAL INGELICHT WORDEN. (Van onze parlementaire redacteur). In de Tweede Kamer-vergadering van gisteren erkende Minister Schok king op vragen van de heer Romme (Kath.) de juistheid van het bericht, dat de heer Hirschfeld de hulp van Nederlanders by' het uitwijken van Westerling heeft betreurd. De minister, die er op wees mede in zijn kwaliteit van Minister van Ma rine en niet alleen van Oorlog (zoals de vragensteller hem betiteld had) aanwezig te zijn, gaf hiermede aan, dat de hulp is verleend door Neder landse Marinemannen, De minister zal de Kamer inlichten over aard en omvang van de ver strekte hulp, en over de maatregelen, die tegen de bedrijvers z\jn of worden genomen. op eigen verzoek een onderhoud ge had met de Britse minister van Buit. Zaken, Ernest Bevin. Men wilde geen nadere mededeling deen. In gewoonlijk welingelichte krin gen zegt men ln elk geval niet te ge loven, dat het onderhoud gegaan zou zijn over het verzoek om uitlevering van kapitein Westerling, dat door de Indonesische regering is gedaan. Geen vrijheid in het Oosten Op een persconferentie te Frankfort heeft de Amerikaanse hoge commissa ris in West-Duitsland, McCloy, voorge steld Duitsland's politieke eenheid te bereiken door het doen houden van vrUe verkiezingen in de vier zones, waarin het land thans is verdeeld. McCloy verwierp het devies van het. op communistisch initiatief, in de Sov- jetrussische zone van DultsU.na ge vormde „nationale front", dat het tot een „democratische eenheid in Duits land" zou kunnen geraken. Hij zegde de volledige steun van de Amerikaanse re gering voor de Westduitse republiek roe, welke, naar hij zeide, „is ontstaan als gevolg van die democratische proces sen, waarnaar alle Duitsers kunnen stre ven". Omtrent de verkiezingen, welke op 15 October a.s. in de Sovjetmssische zone van Duitsland zullen woeden ge houden en waarvan is aangekondigd dat zij ten doel hebben de Oost-Duitsers m de gelegenheid te stellen hun politieke wil naar voren te brengen, verklaarde McCloy: „De Oostdultse kiezers en kie zeressen zullen slechts een enkele vrij heid bezitten, namelijk om te stemmen op een enkele lijst van Candida ten sa mengesteld door de hoogste functionna- rissen van de S.E.D., die wederom van het Kremlin verneemt, wat zij heeft te doen". McCloy verklaarde verder nog dat de door hem gedane toezegging dat „de Westduitse regering kan rekenen op de volledige steun van de Amerikaanse re gering" niet noodzakelijk een waarbor gen door de Verenigde Staten van de Westduitse veiligheid inhoudt (de West duitse regering heeft erop aangedron gen, dat een dergelijke waarborg zou worden gegeven), daar hiervoor goed keuring van het Congres nodig ls. „Ik kan ten deze niet voor het Congres spreken", verklaarde hij. De Amerikaanse hoge commissaris deelde verder nog mede dat hij om streeks het einde van deze week naar Washington zal vertrekken, om getuige nis af te leggen voor de Congres-com missie voor de toewijzingen. HU ver klaarde, dat het vraagstuk van een Ame rikaanse waarborg van de veiligheid der Westduitse republiek mogelUk ter spra ke zal komen tijdens de besprekingen, welke hU verwacht te Washington te zullen voeren. Uit Bonn wordt gemeld dat bonds kanselier dr Adenauer zyn volledige In stemming heeft betuigd met het voor stel van McCloy tot het houden van vrije verkiezingen in de vier zones van Duitsland. „Dit ls de welgemeende wens van iedere goed willende Duitser", ver klaarde hU, hieraan toevoegend: „Iedere kiezer moet er zeker van zUn te kun nen stemmen, zonder dat de wUze, waarop hU heeft gestemd, op hem wordt gewroken". Nieuwe Sovjetnota aan Finland INZAKE UITLEVERING VAN OORLOGSMISDADIGERS. Aan de Finse gezant te Moskou ls een Sovjetrussisch nota overhandigd, waar in de Sovjet-unie Finland opmeuw de eis stelt tot uitlevering van Sovjetrus- sische oorlogsmisdadigers De Finse regering heeft IndertUd geantwoord, dat zU slechts op vier van de driehonderd genoemde personen de hand had kunnen leggen Drie van hen zUn Finnen. Uitlevering van de vier betrokkenen zou slechts geschieden, In dien een onderzoek van de Finse politie had aangetoond, dat zij zich in de af gelopen oorlog schuldig hadaen ge maakt aan samer werking met Ruslands toenmalige vyanden In gewoonlUk wèlingelicnte diploma tieke kringen te Helsinki ls men van mening, dat de Sovjet-unie dooi haar verzoek op de vooravona van het aftre den der Finse regering druk op Finland wil uitoefenen om de communisten in sleutelposities in de nieuwe Finse rege ring op te nemen. een lezer, wU willen het nu eens niet hebben over de Boekenweek, waarover u dezer dagen al zoveeF heeft. WU willen er zelf één Het denkbeeld daartoe kwam in ons tóen wij in verband met de hëuse de inhoud van onze boe- aan een kleine inspectie onder en waarbij tot onze verwonde- p'e vreemde eenden in onze llt- biit aantroffen. Boekwerken, we ons niet herinnerden, dat ooit hadden aangeschaft en even dat we *e ooit als geschenk hadden Een nader onderzoek wees dat er evenwel ook tal van hi3ten delen waarvan we ons vaaeliik dat we ze hadden uitge- maar met geen mogelijkheid vaststellen aan wie. Gelukkig de meeste boekverzamelaars de gewoonte hun eigendom te van een ..ex-libris" of toch van hun handtekening. Deze maakte het niet moeilijk ons niet-toebehorende exemolaren de rechtmatige eigenaars terug te hetgeen met vple zelfverwil- van verregaande slordigheid en het inbieden van verontschuldigingen ge- jsrd ging. Maar toen bleek onze ervaring geens- prlvé-bezit. Vrilwel al onze vrien- en en kennissen klaagden over het- itfde euvel, dat een ntet onaanzlenl'ik van hun bopkenbezit in 4e Iood der i was verhuisd naar bevriende re- s-'es. Nataurllik heeft niemand de vooron- E?e'ie bedoeling een geleend boekwerk lijvend het zijne te noemen, doch het blijkbaar een ervaringsfeit, dat het j de praktijk in vele gevallen daarop srkomt. n N dit bracht ons op het. idee onder onze lezerskring eveneens een Boekenweek te organiseren, waar- ie resterende dagen van de lopende ■al voldoende tUd opleveren. Laat iedereen die er een kleine of pole biblntheek op na houdt en wie doet dat niet? in de eerstvol gende dagen eens terdege nagaan of rifb daaronder ook boeken bevinden, welke hem of haar niet toebehoren en demlkc nog deze week aan de recht matige eigenaars doen terug bezorgen. Wanneer iedereen zich aan dit advies r:udt. zijn wU er van overtuigd, dat :h in het komende weekeinde onder v Ic'ers tal van dankbare boekbezlt- - nullen bevinden, waaronder ook Want uw actie zal ongetwijfeld reac- k- oowekken bil allen, die onverwachts het hern'euwd bezit worden gesteld m een verloren gewaand boek. Voor huisvrouwen bii wie zich dez°r de eerste symntomen van de iL-iiikse schoonmaakwoede pleaen te MPbaren, moet da.t idee bovendien een teele en daardoor bijzonder aantrek - kdjjke gedachte vertolken. Kerkstrijd in Tsjecho-Slowakije gaat voort WAARSCHUWING VAN R.K. EPISCOPAAT. Be Tsjechoslowaakse R.K. aartsbis- boppen en bisschoppen hebben tot de testers een schrUven gericht, waarin ai wordt medegedeeld, dat deken «het. die door het overheidsbureau de erediensten aangesteld is tot »:kpige administrateur van het bis- ösq Banska Bystrica, dit ambt „we- fcnechtelijk bekleedt en in de ban ls Klagen" en dat „elke priester, die in Ifde omstandigheden een ambt aan- biiat, hetzelfde risico loopt". Bovendien leggen de bisschoppen de üdmk op het verbod voor de priesters e ..deel te nemen aan door de poli ce overheid georganiseerde debatten, téke als middel worden gebruikt om gezag van de kerk aan te tasten". *neens wordt het de priesters ver den deel te nemen aan „opvoedings wassen. die door de burgerlijke over al op touw worden gezet". BEVOLKINGS-REGISTRATIE IN ZUID-AFRIKA. Zuldafrikaanse minister van Bin- ialaadse Zaken, dr Doenges, heeft c« Volksraad een wetsontwerp inge- -od tot instelling van een be vol- ^register. Dit register zal worden -?5steld. gekoppeld aan en onmlddel- •f na de te houden volkstelling van öl. (Deze heeft, conform de wet, -- 5 jaar plaats). Van registratie Roonderd zijn vooralsnog alle vrou- R'ïe naturellen en de mannelUke parellen beneden 18 jaar. In totaal •:a dus worden geregistreerd twee wn kwart millioen blanken. 2mil- naturellen, een kwart millioen ^ten en 900 000 kleurlingen. jkn wil een indeling aanhouden in ^ken, naturellen en kleurlingen. De regering is verjongd De Britse minister-president, Attlee, heeft zUn nieuwe regering bekend ge maakt. Ernest Bevin blijft minister van buitenlandse zaken. Sir Stafford Cripps blUft minister van financiën. Herbert Morrison blijft „president van de raad" 'vice-premier en minis ter zonder portefeuille) en Aneurin Bevan, blUft minister van gezondheid. De portefeuille van defensie, die te voren in het bezit was van lord Alex ander, komt aan Shinwell, die hier door weer lid wordt van het kernka binet. John Sbrachey, de voormalige minister van voedselvoorziening, wordt thans minister van oorlog. De portefeuille van koloniën, welks houder, Creech Jones, In de verkiezin gen werd verslagen, gaat naar Grif fiths, de voormalige minister van na tionale verzekering. Griffith wordt opgevolgd door dr Summerskill, die voor de verkiezingen onderminister van voedselvoorziening was. Maurice Webb, de leider van de labourfractle in het Lagerhuis, treedt tot het kernkabinet toe door depor tefeuille van voedselvoorziening van de gedegradeerde minister Strachey over te nemen. McNeil, Bevins rechterhand, krijgt thans een eigen ministerie als minis ter voor Schotse aangelegenheden. Hugh Gaitskell, de voormalige mi nister van brandstof en energie, wordt minister van economische zaken, om sir Stafford Cripps te helpen met zUn gigantische taak. Minister van stads- en landaanleg wordt Hugh Dalton. Burggraaf Addison blüft lord groot zegelbewaarder en leider van het Ho gerhuis. Kanselier van het hertogdom Lan caster (feitelUk minister zonder por tefeuille i wordt lord Alexander. Lord Kanselier (eigenlUk minister van justitie) en hoogste rechter in het land, blijft burggraaf Jowitt. Minister van binnenlandse zaken blijft Chuter Ede. Minister van arbeid blijft George Isaacs. Minister van landbouw en visserU blijft Tom Williams. Minister van opvoeding blijft Tom- linson. Minister van handel blyft James Wilson. Minister voor betrekkingen met het gemenebest wordt Gordon Walker In plaats van Noel Baker. De eerste lord van de admiraliteit (minister van marine) blyft burggraaf Hall. Minister van luchtvaart: Henderson. Minister van brandstoffen en ener gie: Noel Baker, die zyn po t m het kernkabinet verliest. Minister van verveer: Barres Minister van bevoorrading: Russell Stiauss. Minister van de burgerluchtvaart blijft lord Paken'nam. Minister van pensioenen: prof. Mar- quand. Minister van posteryen: Edwards. Voormalige ministers, die geen zit ting hebben in het tegenwoordige ka binet, zUn: Woordburn (minister voor Schotland), Key (minister van open bare werken), Paling (minister van posterijen) en lord Listowel, minister •an koloniale zaken. Het kernkabinet is van 17 tot 18 mi nisters uitgebreid door dpneming van Dalton als minister van stads- en landaanleg. Onze Londense correspondent licht het als volgt nader toe: De wyzigingen, die Attlee in de rege ring heeft aangebracht zyn van minder ondergeschikte aard dan aanvankelUk werd verwacht. De Engelse regering be staat, zoals men weet uit een kern van ministers met kabinetsrang, die geza- menlUk de belangrijkste politieke be slissingen nemen, terwUl een wydere kring van ministers daaromheen door gaans enkel geraadpleegd wordt voor zaken, hun departement betreffende. De regering is voor een belangrUk deel versterkt en verjongd. Dit is wel nodig in verband met de zware strUd, die haar te wachten staat. Uiterst gewichtig is de benoeming van de jeugdige Hugh Gaitskell, die een goede minister van brandstofvoorziening was, tot minister van economische za ken, welke functie Cripps vervulde voor hij deze combineerde met die van kan selier van de schatkist, toen Dalton- wegens loslippigheid tegenover de pers als zodanig het veld moest ruimen. Voor Cripps betekent dit een nood zakelijke verlichting van zijn taak. Tom Williams, de minister van land bouw, kreeg kabinetsrang. hetgeen veel betekenend is. omdat de Labourregering na de teleurstellende verkiezingsresul taten op het platteland, thans natuur- lUk wil trachten haar positie bU de boeren te versterken. Om tegemoet te komen aan de grie ven van Schotland, dat de liberalen een eigen parlement hadden beloofd, is de jonge en doortastende Hector McNeil, tot dusver minister van staat en Be- vin's rechterhand, nu met een plaats in het kabinet minister voor Schotland ge worden ter vervanging van Arthur Woodburn, die niet erg populair was. McNeil ls opgevolgd door de eveneens jeugdige Kenneth Younger, die zijn sporen heeft verdiend als assistent van Chuter Ede, de minister van Binnen landse Zaken. HU bezit door vroegere functies grote kennis van de buiten landse politiek. Een opmerkelU'ke promotie Is die van de onder-minister van het geme nebest Gordon Walker, die thans als minister van dit departement in het kabinet is opgenomen. Gordon Walker was tUdens de oorlog een in Europa zeer populaire spreker in de voor Duits land bestemde uitzendingen van de BBC. John Strachey, die ais voedsel minis ter mikpunt voor de oppositie was, is A,ans naar oorlog verhuisd, waar hij minder kwestbaar zal zijn. Emanuel Shinwell. die aan laatstgenoemd depar tement goed werk heeft verricht, wordt ondanks d« critiek van labour's tegen standers, die hU in zyn felle redevoe ringen nooit spaart, bevorderd, doordat hU nu als minister van defensie in het kabinet komt. Defensie is het coördi nerende ministerie, dat de drie depar tementen der strijdkrachten, oorlog admiraliteit en luchtvaart overkoepelt. Het was een handige zet van Attlee om Maurice Webb, de algemeen geres pecteerde voorzitter der Labour-fractie in het Lagerhuis, thans in de regering op te nemen als minister van voedsel voorziening. Webb was namelyk de eerste Labour-politicus, die reeds enige jaren geleden geprotesteerd heeft tegen de l.'fjge kosten van levensonderhoud en zelfs een onderzoek heeft ingesteld naar duizenden gezinsbegrotingen. Attlee heeft, -door deze benoeming kennelUk de oppositie de wind uit de zeilen willen nemen, Dr Edith Summerskill is eveneens be vorderd van onder-minister van voed selvoorziening tot minister van natio nale verzekeringen, zodat zij nu de sociale voorzieningen onder haar hoede krijgt. Haar voorganger, de vooral onder de mijnwerkers populaire James Griffith, zelf oud-mijnwerker, ging naar kolo niën, waar hy de plaats inneemt van Creech Jones, die niet had voldaan en bovendien zy'n zetel had verloren- Een geheel nieuwe figuur in de rege ling is de humoristische en vaak re calcitrante Richard R. Stokes, zaken man en bekend Labour-parlementslid. HU wordt opvolger van de minister van openbare werken Key, die zich in de affaire Stanley had gecompromitteerd door zich een herencostuum te laten cadeau geven. Stoke.s vertegenwoordigt tevens het R-K. element in de regering, evenals lord Pakenham, de minister voor lucht vaart. die Attlee, ondarïks zyn lakens waardige houding in de K.L.M-ramp bij Prestwick, heeft gehandhaafd. Alexander, die als minister van de fensie verdween en een plaats kreeg in het Hogerhuis, kesrde terug als minis ter zonder portefeuille in de regering wegens zyn positie in de coöperatieve beweging. Dalton kreeg de portefeuille van stdenbouw en landschapsverzorging als opvolger van Silkin, die in hst Lagerhuis niet had voldaan en bovendien geen zetel meer kon krijgen. Noel Baker, die reeds minister van staat was, alsmede minister van lucht vaart en later van het gemenebest, heeft thans brandstofvoorziening ge kregen. Ondanks zijn slechte gezondheids toestand blijft Ernest Bevin minister van buitenlandse zaken ter bevordering van de continuïteit der door hem ge- lül iie voor Laatste Berichten, pagina ran dit Blad.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 1