Bij liet komende zilveren jubileum van de Kunstkring „Voor Allen" Jïjf en twintig jaar concerten op hoog niveau f oor de Vrouw 88ste Jaargang LE1DSCH DAGBLAD Zaterdag 25 Februari 1950 Derde Blad No. 26934 Een bü uitstek culturele instelling in onze stad herdenkt, gelijk men weet, üt jaar haar 25-jarig jubileum, n.L de Leidse Kunstkring „Voor Allen". Wat al concerten heeft deze vereniging in dat tijdperk niet georganiseerd! Hoe talloos veel kunstliefhebbers werden daar niet mee verblijd en hoe sterk heeft de Kunstkring, in waarheid „voor allen" d.w.z. voor zowel de minder- als de beter gesitueerden bij voortduring gestreefd naar verheffing van het algemene muzikale peil. Daarbij wisten de diverse besturen de nobele doelstelling steeds te verwezenlijken, mede dank zij de matige entreeprijzen, die voor niemand een beletsel vormden de concerten te bezoeken. Als wij, met het oog op het komende Jubileumconcert op 6 Maart as., wan neer men het beroemde Quintette Instrumental Pierre Jamct zal kunnen be luisteren, eens nagaan welke solisten, kamermuziekensembles dan wel een enkele maal een orkest onder de auspiciën van de Kunstkring in onze stad opgetreden en/of geïntroduceerd zijn, dan stuiten wij op vele namen met wereldvermaardheid. Ieder jaar getuigde een serie geëngageerde voortreffelijke krachten van nieuwe initiatieven der bestuursleden, die al deze 25 jaren lang profiteerden van de deskundige leiding van de thans reeds bejaarde, maar nog immer energieke heer P. van der Hoeven. Nadat diverse voorbereidingen waren getroffen, waarin het initiatief van de dames L. Sibbes, wijlen C. M. Ouds- hoorn en E. M.-Haak—Valk een belang rijke rol speelde, werd op instigatie van de Amsterdamse Kunstkring „Voor Al- lep" de Leidse Kunstkring op 9 Mei 1925 door enige getrouwe concertbezoe kers opgericht, Overgegaan werd tot de vorming van een voorlopig bestuur onder mr v. d. Worm, dat onmiddellijk krachtig aan het werk toog, om door middel van een circulaire en persoon lijke bezoeken leden te werven en een programma voor het seizoen 1925'26 op te stellen. De constituerende vergadering werd gehouden op 6 Juli 1925 in het Nuts- gebouw, waarop de, in verband met het vertrek uit Leiden van mr v. d. Worm, tot voorzitter gekozen heer van der Hoeven tot zijn vreugde kon mededelen, dat zich reeds 500 leden hadden aan gemeld, Wèl een teken, dat de Kunstkring in een lang gevoelde behoefte bleek te voorzien! Het was de heer D. P. Harting, de voorzitter van de Amsterdamse Kunst kring, die op deze samenkomst nog een nadere Inleiding hield over doel en stre ven der vereniging, waarna de statuten en het reglement, welke in hoofdzaak van de Amsterdamse Kunstkring waren overgenomen, behandeld, en, behoudens enkele wijzigingen, goedgekeurd werden. Toen in October 1925 de concerten begonnen met een Beethoven-recital van de heer Willem Andriessen, was het ledental reeds tot meer dan 1100 ge stegen. In de eerste jaren groeide dit aental zelfs tot 1300. welk cijfer echter niet geheel kon worden gehandhaafd, In verband met veiligheidsvoorschriften vin de Brandweer. In het seizoen 1929/'30 mochten dan ook niet meer dan 1200 leden worden toegelaten. In de jaren voor en tijdens de we reldoorlog toen de avondconcerten door Zondagmiddagmatinée's moesten wor den vervangen, liep het ledental sterk terug, doch in de laatste Jaren kon het weer regelmatig stijgen en het bedraagt thans weer 850. Het eerste Bestuur bestond uit de dames C. M. Oudshoorn, L. Sibbes, E. M. Valk en de heren P. M. van der Hoeven en A. C. Harmsen als oprich ters, H. W. Spendel, door het voorlopig bestuur toegevoegd, L, Gerverdinck en H. Hartkamp door en uit de leden ge kozen. Het tegenwoordige bestuur is als volgt geformeerd: de heren P. M. van der Hoeven (voorzitter), J. de Jong (secr.), L. Gerverdinck, penningmees ter, die deze functie nu reeds ook 25 jaren met grote nauwgezetheid en tot Ieders tevredenheid vervult, A. J. Sor- mani, 2e voorzitter, C. Lau (2e penning meester), P. Brouwer en N. J. Swier- stra, alsmede de dames L. Sibbes (even eens 25 Jaar een ijverig bestuurslid) en L. Becherer (2e secr.). De heer Spendel was penningmeester van de oprichting af tot aan zijn over lijden in 1929, waarna hij als zodanig opgevolgd werd door de heer J. Hart kamp, die tot aan zijn dood in 1941 als zodanig werkzaam was. De tegenwoor dige secretaris, het in 1926 gekozen be stuurslid de heer J. de Jong, werd toen met het secretariaat belast. In de latere ledenvergaderingen wer den de bestuursleden steeds herkozen, de door vertrek of overlijden ontstane vacatures door nieuwe bestuursleden vervuld. m De Leidse Kunstkring ,Voor Allen" sas de eerste vereniging, die destijds ook paedagoglsche concerten organi seerde. Zij werden gegeven door de daarvoor bij uitstek geschikte muziek- paedagoog-sollst Willem Andriessen. Dater zijn deze schoolconcerten door een andere vereniging op breder basis voortgezet. In 1937 stelde de Kunstkring het lidmaatschap open voor jeugdleden legen de halve contributieprijs, waar van een ruim en dankbaar gebruik ge maakt werd. In de eerste jaren van zijn bestaan heeft de Leidse Kunstkring ook drukbe zochte toneelvoorstellingen georgani seerd. zy moesten echter later evenals de orkestconcerten, opgegeven worden, 'H Het rijke leven in de wijde wereld. Toppunt van samcnwoning-ellende Mevrouw F. Abbott heeft een kamer senuurd van mej. C. Mars, die woont in °e Streatbourne straat te Londen. Nu ^nieten helaas de beide dames niet bar s°ed met elkaar op. Voor het Wimble- Rent Tribunaal verklaarden zy nl., 1*1 contact onderhouden wordt door vanaangetekende brieven, mevrouw Abbott betaalt haar rente telegrafische postwissel! Marsh: „zy moet het huis uit! ^evrouw Abbott: „Ik eet buitenshuis ®oeten!»aar niet in de keuken wil onfc" ^hter: „De zon schynt. Probeer Da vriéndelijker te worden!!" rechter is een zéér wijs man REIZIGER. ten dele omdat de gelegenheid daarvoor door andere verenigingen en stichtingen (Residentie-Orkest, Kunst en Ontspan ning, Het Schouwspel enz.) zoveel rui mer was geworden, ten dele ook omdat zy de draagkracht van de Kunstkring, die zonder overheidssubsidie werkt, te boven dreigden te gaan. De samenwerking met andere vereni gingen op kunstgebied in onze stad is steeds een voortreffehjke geweest, even als die met het Gemeentebestuur. Als staaltje hiervan vermelden wy, dat, toen het Dresdner-strijkkwartet in de Stadszaal moest optreden op de avond na de Stadhuisbrand dus op 12 Fe bruari 1929 deze geheel ontruimd werd van alle daar inderhaast opge slagen meubelen enz., om het Kunst kringconcert ln ieder geval tóch te laten doorgaan! Op de ïyst van hen, die zich in de afgelopen 25 jaar tydens een concert lieten horen, treffen wy, behalve het Utrecht Stedeiyk Orkest, o.a. aan: Wil lem Andriessen, Parijse Trio, Lener kwartet, Alexander Schmüller, Quin tette Instrumental de Paris. Gerard Hekking, Myra Hess, Jan Smeterlln, Anna El Tour, Isolde Menges, Robert Canadesus, Budapester Strykkwartet, Guarnerikwartet, Herman Schey, Mos- kowsky, Harold Samuel, Charles Pan- zera, Simon Goldberg. Calvetkwartet, Ralph Lanes, Frederic Lamond, Con certgebouw Trio, Eva Liebenberg, Tibor de Machula Nicolaï Orloff, Lola Bo- besco, Carl Flesch, Cor de Groot, Ja- nlne Andrade, Geza Anda, Willem Noske, Laurens Bogtman en talloze an deren. Wel een bewys, dat de Kunst kring „Voor Allen" er steeds naar ge streefd heeft, de concerten op een hoog niveau te plaatsen! wy willen besluiten met het Bestuur reeds thans onze hatreiyke gelukwensen aan te bieden. Moge het nog vele, vele jaren zijn zegenrijk werk voortzetten! Zij, die dat eveneens willen doen, zul len daartoe een goede gelegenheid vin den in de pauze van het concert op 6 Maart a.s., wanneer de bestuursleden, met aan het hoofd de wakkere heer van der Hoeven, zullen recipiëren. Zulks zal, naar wy vernemen, op so bere wyze geschieden, want de Kunst kring houdt niet van „timmeren aan de weg" en laat, als steeds, het liefst de Muze zélf spreken! Spiegeltje, spiegeltje aan de wand Doch volgt haar op een afstand Deze dagen, die tezamen de kortste maand van het jaar vormen, die de lente voorafgaan en aankondigen, zyn voor de modeverslaggeefster vol grillen. Die van Moeder Natuur spelen haar parten, wanneer ze in het schoonste voorjaarsweer, gewapend met lastige parapluie of regenjas de dagehjkse tocht langs de modeihudzen volbrengt of, an dermaal, plotseling haar lichte mantel pak overgoten ziet door al het voorra dige hemelwater. De grillen van een an dere almachtige vrouw, Vrouw Mode, vrageh haar onvermoeide aandacht wanneer voorby flitsende mannequins een aaneengeschakelde reeks van als maar meer toiletten presenteren en kyken en aantekeningen maken strate gisch en efficient ineen moeten worden gepast. Ons koesterend in de zon van deze stralende dag, kykend naar wat op deze boulevard aan mode voorbijwan- delt. resumeren we in onze rieten ter rasfauteuil de laatste mode-aanwijzin gen van de toonaangevende ontwerpers. Onze conclusie is: ditmaal grijpen zy terug naar de dertiger jaren en ook naar de tyd dat Joop ter Heul nog kostschoolmeisje wasZes maanden geleden was het de periode tussen 1925 en 1930 die hen tot inspiratie diende en weer een half jaar daarvoor baseerden zy hun creaties op een tfid, die we ook al eerder hadden beleefd. We VTagen ons af of we alle ouderwets geworden kleren niet beter konden bewaren, want haa9t wel zeker zullen ze vandaag of morgen toch wee- worden oogediept. Sinds krant en telex een plaats in de samenleving veroverden, werden zij Vrouw Mode's oropaganda-middel en tevens een stimulans voor haar snreek- woordelljke nukken Waar haar ideeën vowrer soms driekwart eeuw vrllwel stabiel bleven, hass+en zich nu haar satellieten ieder seizoen iets nieuws te verzinnen en dies de Hoee Vrouwe een nooit verflauwd» aandacht te verzeke ren. Juist die proparan.-ta eist van de modeontwe^oer dat hii twee maal per ^aa- van inzicht ve-andert. zfjn oude riehtlilnen rvverboo-d gooit en een »n- ww Ins'aat. Ma". Vo-n m»n dan van hem verlangen dat hll met w»r- keiyk originele nieuwtjes komt, dat hij iets brengt dat nog niet eerder werd gezien? Gelukkig heeft hy de mode van 2000 Jaren na de nog ettehjke dui zenden voor Christus als gids en dank baar aanvaardt hy de historie als basis voor wat hij schept en nieuw noemt iets dat niet zelden een cock tail wordt van allerhande tyd-karakte- ristleken en met veel tam-tam wordt ingehaald om een uiterst kort leven in alle stilte te beëindigen. KENMERKEN VAN VANDAAG. Het is een onloochenbaar feit dat over het algemeen de rokken een aan zienlijk stuk korter zijn geworden. En al reiken vele kokernauwe rokjes zelfs tot even onder de knie. dan wil dit toch met zeggen dat ge nu maar meteen een brede zoom van al uw oude New- Look kledingstukken moet afknippen. Even leiyk als de korte rok tydens de oorlogsjaren was. zjo lelyk en onelegant is hy nu. Sleohts weinigen kunnen hem met succes dragen: die weinigen zyn lang. hebben een onberispeiyk fi guur, vooral mooie benen en weten zich beheerst en gracieus te bewegen. De veel talryker anderen, de ndet-manne- quins, houden zich voor haar eigen bestwil aan de wat langeve rok. die de voor haar figuur vereistelengte kan hebben en ln lichteiyk variërende af metingen niet minder modieus is dan de korte; Immers vrijwel Iedere ont werper brengt creaties van diverse lengte en geeft blijk zich ook het lot aan te trekken van al die vrouwen, die nu eenmaal geen mannequin zijn. De rechte rok neemt onmiskenbaar de eerste plaats ln nu eens Is hij ggheel glad. dan weer geplisseerd, soms ook van losse, klokkende panden voor zien, die een wijde creatie suggereren Daa-naa^ pcbt.cr zijn ook de gerende en de wijd kiovkönd» versie ln de ge- lede-en aanwezig. De laaristen zijn voo-nameülk voor min of me°r '^rmele kledil eeresprvpeiri wo^en bil voor- Ifci- jn c-opppiie. stoffen uitgevoerd. D» liifies ziin doo-gaan* bloes°nd hpe| prg bloespnd som* on d° nvg. *V*n voornameplaats heeft zich de ..blou- son" vprov»r,l' het l* een wild ï°k. dat od een stoffen of eelveide taUlpb*nd Ineen is gerimpeld en. nonchalant srvor- tief zelfs 'n d® rne-et Immevzo en voor d» fcmeie dopleinden als een niet Mtyd bekooriyke paradox wordt gebracht. In de Franse mode-industrie heerst weer de halfjaariykse hoogspanning. Een groot aant-al shows is reeds gehouden, doch talryke moeten nog plaats vinden. De Franse modekoningen hebben, zoals ieder seizoen ophieuw gebeurt, het de creet uitgevaardigd, dat noch foto's noch schetsen mogen worden gepubliceerd voor een bepaalde datum. Wee de over moedige. die het toch doet! Een strenge straf, die bestaat uit het weren van de zondaar van de komende shows, wordt ln het vooruitzicht gesteld. Maar zy wil len niet al te hardvochtig lijken, deze heersers over het vrouwengebiedDaar om hebben zy een o zo klein aantal mo dellen van hun enorme collectes voor de komende zomer vrijgeven. Wy tonen u hier een glimpie van de stroom van Paryse creaties, die weldra over de we reld zal losbreken. Marineblauw met wit gecombineerd is zeer gewild, en ook zeer gedistingeerd voor het voorjaar. Het kleine hoedje links boven heeft een marineblauwe bol. met een witte opstaande rand. Het is ge garneerd met drie lange, aan het uit einde omkrullende veren en een donker blauwe voile met noppen. Het Hava- nabruine. cylindervormige suède tasje, met een in het deksel ingebouwde "o'r- gel, is een vinding van Jacques Fath. Slechts een Franse mode-ontwerper komt op het ledee bU deze tas een siga rettenpijpje te tonen van ongeveer 25 cm lengte. De handschoenen zyn van lichtbeize antilope. De collectie van de modiste Germaine Legroux bestaat grotendeels uit hoeden met de rand in het gezicht! (Schaduwhoeden). Stro is haar geliefd materiaal voor het komend seizoen. Het model links onder bestaat echter uit bruin-wit gestreept piqué: de •shawl is van hetzelfde materiaal. Toen Germaine Legroux het model rechts on der ontwierp, was zij geïnspireerd door China. De grof strooien hoed is gegar neerd met een band van soepel stro. Hoewel de manneauin vrolijk lacht Hikt het ons lang niet ideaal zo'n harde strooien hoed te moeten dragen. Dit zün slechts een paar Pariise uit vindingen; vol verwachting kyken wy uit naar het tijdstip waarop de ontwer pers hun geheimen zullen prysgeven. De mouwen, aangeknipt of op diverse hoogten ingezet, zyn nu eens innemend eenvoudig, dan weer bombastisch om vangrijk. Ook hierin kunt ge dus een voud betrachten, onopvallend modieus zyn. zonder dat uw nieuwe boilet het gevaar aankleeft het volgende seizoen definitief een „ouderwets" stempel te dragen. Mantels. De middelmatig wijde swag ger bestaat voort, doch vindt een mo derne pendant in de rechte mantel, die althans op de lange, smalle manne quins een weinig povertjes aandoet. De kostschoolmantel met verticale plooien op de rug (ontspringend uit de schoudernaad of onder een laag pas) is een spee-ifieke „dernier cri" en wordt onderscheideiyk getailleerd door een ceintuur of bezit, alleen op de rug, een loshangende band, die het al te rechte effect iets te niet doet Tenslotte is daar, bescheiden vertegenwoordigd, de redingote, altyd gangbaar, altyd ele gant. Mantelpakken. Op zonder uitzonde ring rechte rokken zaen we streng ge tailleerde jasjes van een al bekend type, met korte revers en een of twee rijen knopen, ofwel jasjes, die de taille niet markeren, glad om de heupen sluiten en naar voren vaak zi'n afge rond Deze laatst en hebben of korte of heel lange revers, en aangeknipte of tamelijk laag ingezette mouwen. Het zUn modellen, die uitsluitend voor slanke figuren ln aanmerking komen. Japonnen. Deze uitgebreide categorie kledingstukken is te verdelen in de pretentieloze, door en door simpele chemisier-jurken, die zich afhankeiyk van de stof voor verschillende gelegen heden lenen, de vlotte zomerka teentjes met klokrok en decolleté's in bekoor lijke variaties, de cocktail japonnen, die kort, recht en meestal schouderloos zyn. en .voor de avonduren, luxueuze dansjurkjes, (streng getailleerd, schou derloos. kort en wijd gerokt) benevens avondtoiletten, die te verdelen zyn in de zo flatteuze wyde en de gevaarlijke nauwe. Voordat we. volgende Zaterdag, en kele modellen wat nader onder de loupe nemen, trokken we de conclusie dat er elk wat wils is, in de mode van vandaag. Gaat rustig door op het pad. dat ge reeds volgde, 'past de kleding voor het volgende seizoen In de eerste •plaats aan aan de eisen, die uw figuur stelt en volgt de mode van de manne- nuins op een veilige afstand. Brengt hier en daar een modieus detail aan maar laat uw eigen Dersoon'Hjkheid het e°rste en het laatste woord spreken. Want. waar de Cartelling ons na een snelle evoluMe -tot het midden der 20e »euw heeft gevoerd, ons ren overbluf fend en geforceerd aantal modes heeft ^brarht. is me^r dan ooit de t.iid daar "Cf de v-ouw z^h naar eigon in/zicht "al kTeden en zich niet, klakkeloos de van dae to*- dag v «r oud eren d-e laatste snuf les aanmeet Want juist, de meest vovant» snnfies ia maar zei dén een roemryfe en lang leven beschoren J. V. Rauwe groente, ook in de winter Het voorlichtingsbureau van de Voe dingsraad meldt: Groenten en fruit zyn twee voedings middelen, die vaak in één adem worden genoemd. Maar terwyi het als vanzelf sprekend geldt, dat vruchten dikwyls rauw worden gegeten, is het nuttigen van ongekookte groente nog niet overal ingeburgerd vooral niet in de winter maanden. Toch zyn rauwe groenten uitstekend geschikt om de vruchten te vervangen, wanneer die te duur worden voor geregeld gebruik. Groenten immers bevatten over het algemeen dezelfde be- langryke voedingsstoffen als fruit, wy noemen hiervan de vitamines en voe- dingszouten (waaronder yzer, koper en kalk), die men tot de „beschermende stoffen" rekent, omdat zij het lichaam meer weerstand geven tegen ziekten. Ty dens de winter en tegen het voorjaar hebben wy aan deze beschermende stof fen een grote behoefte; denkt u maar aan griep en verkoudheden, die immers juist in dit seizoen zoveel voorkomen! Waarom noemen wy nu speciaal de rauwe groente? Wel, deze hééft de vol gende voordelen boven gekookte groen te: a. dat zy meer beschermende stoffen bevat; door het koken gaan n.l. vitami nes verloren en de voedingszouten kun nen daarby oplossen ln het kookvocht (nog al te veel huisvrouwen gooien dit vocht weg en koken in grote hoeveelhe den water); b. dat van rauwe groente minder no dig is dan van gekookte, hetgeen in deze dure tyd ook een woordje meespreekt. Men behoeft voor rauw gebruikte groen te slechts ongeveer 150 gram per per soon te rekenen, terwijl men van ge kookte bladgroente 300 3350 g, van ge kookte knollen, bieten en kool tenminste 250 g per persoon per dag dient te eten. zyn er in de winter nu wel geschikte groenten om rauw te geven? Zeer zeker; ér vallen zelfs maar weinig soorten te noemen, die zich daartoe niet zouden lenen. Rauwe slaatjes van byna alle koolsoorten, van wortel, koolraap en knolselderij, van andyvie en Brussels lof kunnen heel smakeiyk zyn, wy laten hier enige recepten voor dergeiyke slaat jes volgen. Knolseldcrysla. 1 grote selderyknol, 1 grote appel, sla saus of olie en azyn, zout en peper, fyn- gehakte peterselie. De selderyknol schillen, wassen en raspen of In zéér dunne reepjes snyden. De appel schillen en in kleine blokjes verdelen, Selderijknol en appel vermen gen en aanmaken met een slasaus of met een mengsel van olie en azyn (of citroensap), zout en peper. Fyngehakte peterselie over het gerecht strooien. Znurkoolsla. 400 g zuurkool. 1 rauwe wortel, zeer weinig geraspte of fyngesneden uit, sla saus of slaolie en azyn, peper, zout, suiker. De zuurkool fynsnyden. De wortel schrappen, wassen en raspen. De groen ten vermengen met de geraspte of fyn gesneden uit en wat slasaus of slaolie en azyn. Peper, zout en suiker naar ver kiezing toevoegen. Sla van witlof en appel. 300 g witlof. 1 grote appel, peper, zout, slasaus of olie en azyn, suiker. Van het witlof de leiyke bladeren ver- wyderen, de struiken wassen en heel fynsnyden. De appel raspen of in blok jes snijden en vermengen met het witlof. Zout en peper toevoegen en de groente vermengen met de slasaus of slaolie en azyn. Een weinig suiker maakt de sla zachter van smaak. De Nederlandse taal in de Kongo (Van onze Brusselse correspondent) Gemeld wordt dat eerlang te Leopold- stad, de hoofdstad van de Belgische Kongo, een ln 't Nederlands gestelde krant zal verschynen. Deze Vlaamse krant zal worden uit gegeven door het concern van de katho lieke vakverenigingspers, alhoewel de krant zich ln de eerste plaats tot de Vlaamse intellectuelen ln de Kongo zou richten en een afzet in de unie van Zuid-Afrika zou trachten te vinden. Met uitzondering van enkele weten- schappeiyke publicaties, zoals „Kongo- overzee", waarin Vlaamse missionaris sen-taalgeleerden zich bezig houden met de studie van negertalen, een cultureel tijdschrift „Band" en een vry onbenul lig weekblad Kongo-post" zijn er in de Kongo vrijwel geen geregeld verschy- nende publicaties in 't Nederlands. De stichting van een Vlaams dagblad in de zo Fransgezinde Kongo wordt als een groot evenement beschouwd. Het Nederlands dringt door in Afrika via Vlaanderen. bzidsc banketbakkges Widsui vedbalanqs-teilwg jx/ gouden jubileum+v<wi btoomancru. i - I IX', Qetykfcgdig kmg het ïbUUfi - muéukcotps Qsm huldiging want zn vatiegen. ondet wwi. W I Ïh-VJ moq«a |265.000 uit ymmteVaz ttek&mvooe ve.tbctetinq StadsqeliootzaAi... Vootptl.j.OosteeholV.. slaat in ülldse Unluetiitaib i (tiauws. lewstoet kianx Orua stadgenoot feegeWu >p«c^tegan da Kugtot (?tecies) gelijk/ WEEST VOORZICHTIG MET T.L.-BEIZEN |aa, gooi u. met op Uw asemmer/

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 9