Poerwakarta „gesloten stad", Padalarang rustig WEERBERICHT Nieuwe operaties van Westerling Tussenkomst Nederlanders voorkwam uitmoording Indonesiërs te Bandoeng Tijdelijke verhoging uitkeringen Noodwet Ouderdomsvoorziening Geheime overeenkomsten tussen China en de sovjet-unie 88ste Jaargang DONDERDAG 26 JANUARI 1950 No. 26908 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f4.15 per kwartaal; 32 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red 21507 Witte Singel 1, Lelden - Giro oo. 57055 Het treinverkeer via Padalarang ge- Kbiedt op normale wijze. In plaats van via Poerwakarta rijdt de trein Djakarta -Bandoeng thans vla Padalarang en Bogor. Ook TJlandjoer ls thans weer rustig, aldus de correspondent die voorts meldt, dat in overleg met de militaire autoriteiten de scholen te Bandoeng tot Maandag gesloten zullen blijven. Te Bandoeng verluidt, dat een aantal par lementsleden naar Djakarta zal reizen om de vrijlating van de gearresteerde iremier Tjokroaminoto te bewerkstel len. BANDOENG LEEG EN ANGSTIG. De correspondent van Reuter geeft van de toestand in en om Bandoeng, vaar de Sultan van Djokja gisteren m bezoek bracht, het volgende beeld: Door het uitgaansverbod van het In vallen der duisternis tot aan zons opgang, is na 't invallen der duister nis Bandoeng een lege en angstige stad. Patrouilles van de T.N.I. door kruisen de stad in open vrachtauto's en sluiten de toegangswegen naar Bandoeng af. Op de verlichte voorgalerijen zitten és Europese inwoners met een bijna ostentatieve nonchalance, en hetgroot- ite deel van de bevolking houdt de deuren en vensters gesloten. Ook Ne derlandse pantserwagens doorkruisen ce stad. De A.P.R.A. is in de bergen erdwenen met hetzelfde gemak en even effectief als zij Maandag Ban doeng binnenrukte. Gisteren ben Ik, aldus de correspon dent. onder escorte van een Nederland se pantserwagen naar Garoet gereden. 0? de lange weg was generlei verkeer raar te nemen. Wij reden door ver- bten kampongs, waaruit de bevolking uit vrees voor ongeregeldheden ge vlucht was. Alleen nabij de concentra tiepunten van de Nederlandse troepen eek het leven ztfn gewone gang te 'ain. Onderweg zijn wy verschillende keren aangehouden door infanterie- atroullles van de T.N.I., gewoonlijk «taande uit een dozijn slecht bewa pende jonge knapen, die hun zenuw- ic'atigheid trachtten te verbergen ach ter een vertoon van bravoure. Het Nederlandse leger, goed gedisci plineerd en op zijn hoede, is meer bevreesd voor politieke verwikkelin gen dan voor gevechten. Neutrale mi litaire waarnemers zün onder de in druk van de wijze, waarop de Neder landse officieren het personeel van het K.N.I.L. in de hand hebben in een situatie, waarin hun sympathie klaarblijkelijk aan de kant van Wes terling is. De verklaring van het Indonesische Ministerie van Defensie, waarin de «huid voor Westerlings aanval op Banaoeng op het Nederlandse leger wordt gelegd, heelt de Nederlanuse militairen en veie Europeanen ver wonderd en geërgerd. Zy zeggen, dat het alleen aan de tussenkomst der Nederlanders is t« danken, dat het in de stad niet tot een uitmoording van de daar aanwezige Indonesische legereenheden is gekomen. Onder grote belangstelling van de fcvo.king zijn gisteren op diverse he rplaatsen te Bandoeng, in aanwe- tgaeid van verscnulende autoriteiten, stolfeüjke overschotten van 60 nu- "airen der TJ4.1., die net leven heb- :ea gelaten Dij ae aanval van ae LPIt A., ter aarde besteld. DE AANVAL OP TJIANDOER Omtrent de aanval van een groep van apra in het regentschap ijiandoer kernen wij, dat deze 40 man sterk Ias- Het doei was waarschyniyk de on- ^■nemingswacht van de theefabriek hrywatty af te halen, die zich by de zou aansluiten. De groep stuitte Verschillende malen op tegenstand van blitie en TN1, waarbij hevige vuurge vechten ontstonden. Aan beide zijden zie voor uaatste Berichten pagina van dit Blad. Aanhoudende vorst Oe Bilt verwacht tot morgenavond: Droog weer met enkele overdrijvende _o|kenvelden en hier en daar ochtend- Zwakke tot matige wind hoofd elijk tussen Zuid en Oost. Vannacht jj morgenochtend lichte tot matige ™st en morgen overdag lichte vorst temperatuur om het vriespunt. (Op- .eniaakt te 10 uur). 27 JANUARI. op: 8.23 uur; onder: 17 18 uur. laan op: 11.26 uur; onder: 2.75 uur IEK.) *°0owater te Katwijk te 9.15 en 21.51 IUr- 'Doodtij). Laagste temperatuur —7 cfr. C. Dit vielen doden en gewonden. De APRA- groep verloor ten slotte alle vier de auto's, waarmede zij gekomen was en trok te voet- verder. Zij wordt thans in de bergen achtervolgd door politie en TNI. De groep kwam met twee jeeps een plck-up en een vrachtauto uit de richting Bandoeng. Na een gevecht met de TNI-post te Tjipeujeum stuitte de groep te Tjirandang op tegenstand van politie en TNI. waarop een tweede ge vecht volgde, dat heviger was. Een jeep werd onklaar geschoten en de tweede verongelukte. Doordat de groep van de APRA beter bewapend was. slaagde deze er in een barricade te passeren met de twee overgebleven wagens. Ten Westen van Tjirandang kwam een tegenligger met tien man versterking van^3e TNI uit Tjiandjoer. De auto van de TNI werd verlicht door de koplampen van de wa gens van de APRA. De TNI-ers werden verrast door het vuur dat de leden van de APRA afgaven en verloren een dode en enkele gewonden. Op de binnenweg naar Tjikalonkoelon leverden troepen van Westerling vervolgens een gevecht met de aldaar gestatlonneerde leden van de politie waarbij een agent zwaar ge wond werd. VAN DER MEULEN WAS LEIDER. Bij deze gelegenheid werd geconsta teerd. dat de gewezen commissaris van politic. Van der Meulen. de groep leid de. Vroeger was deze hoofd van de in spectie ondernemingswachten in de residentie Bogor (Buitenzorg). In No vember werd hü overgeplaatst naar Tegal. Kortgeleden deserteerde hij met een aantal leden van de politie, om zich by de APRA aan te sluiten. De twee andere wagens van de APRA- groep vond men de volgende middag verlaten in de buurt van de rubberon derneming Vada, waarvan de onderne- mlngswacht gedurende de nacht bescho ten werd. Intussen waren alle toegangs wegen tot het regentschap Tjiandoer afgesloten door TNI en politie en nam de TNI uitgebreide maatregelen om het gebied uit te kammen. Uit de route, die de aanvallers, in wier auto's men drie zware mitrailleurs vond, volgen, meent de leiding van de politie te kunnen vast stellen. dat het de bedoeling was de on- dernemingswacht van Marywatty af te halen Deze wacht was echter reeds een etmaal tevoren door de politie van Tji andoer ontwapend en gearresteerd, om dat berichten waren binnengekomen, volgens welke zij lid van de APRA was en op het punt stond te deserteren. ACHESON ACHT TOESTAND „ZEER ERNSTIG". De Amerikaanse minister van Buit. Zaken. Dean Acheson. heeft verklaard, dat, de Indonesische premier. Hatta. de Amerikaanse ambassadeur te Djakarta had meegedeeld, dat hii de guerilla- striidkrachten onder leiding van Wes terling in Pasoendart zou kunnen liqui deren. Acheson keurde de actie van Wester ling. welke ..aanleiding geeft tot ern stige onlusten in de streek van Pasoen dan. af. Na een overzicht gegeven te heb ben van de recente activiteiten van Westerling zeide Acheson, dat de Amerikaanse ambassadeur te Dja karta Cochran, met nadruk tegen over Indonesische en Nederlandse functionarissen had verklaard, dat de toestand een ernstig karakter had In zijn apartementen ln een New York's hotel, volt-ool'. de hertog van Windsor z|jn memoires, ter publicatie in het maandblad ..Life". Reeds twee jaar ge leden publiceerde ..Life" het eerste ge deelte van zün memoires. De hertog van Windsor hoopt zün me moires in het voorjaar voltooid te heb ben. Zy zullen dan ook in boekvorm nummer bestaat rlï _a^ina's.word:n uitgegeven. Berichten welke gistermiddag broksgcwyze te Djakarta werden ontvangen, rijzen er op, dat het leger van Westerling nieuwe aanvalsoperaties heeft ontketend ten Westen en ten Noord-Westen van Bandoeng. De stad Poerwakarta, op 100 km van Bandoeng, werd om niet nader ge noemde redenen tot „gesloten stad" verklaard. De spoorweg- en telefoon verbindingen tussen Poerwakarta en Bandoeng zijn verbroken. Volgens An- tara zouden gisteren in de streek van Poerwakarta 200 soldaten van het leger van Westerling zyn gearresteerd. Tevens wordt vernomen, dat de spoor wegverbindingen tussen Djokjakarta en Bandoeng sedert gisteren z\jn ver broken. In tegenstelling tot berichten, die meldden, dat een aanval op Padalarang -15 K.M. ten Westen van Bandoeng zou zün'~tiitgevocrd, waarbij o-m- het politiebureau door groepen van Westerling zou zün bezet, verneemt de corres pondent van Aneta van betrouwbare zijde te Padalarang, dat deze plaats vol komen rustig ls, dat de laatste dagen daar niets is voorgevallen en dat be richten over ongeregeldheden aldaar uit de lucht gegrepen zjjn. Groene en rode baretten dringen in Djakarta's politiekazerne Groene en rode baretten van de voormalige speciale troepen zijn van daag om 16 uur na vuurgevechten de politiekazerne van de stad Djakarta binnengedrongen, aldus verneemt Aneta van de zyde van de politie. Nader wordt gemeld, dat volgens de politie de ongeregeldheden op ver schillende plaatsen in het centrum van Djakarta omstreeks halfvier be gonnen zyn. O.m. wordt gevochten in de buurt van Swah Besar. waar zich de politiekazerne Karang Anjer be vindt. Verschillende straten in het stadscentrum zyn afgezet, o.m. de Pa sar Baru, de grootste winkelstraat, en kele tientallen meters van het gebouw van het persbureau Aneta. Van de zijde van de politie werd medegedeeld, dat de mobiele brigade, de Polisi Mi- liter. troepen van het basiscommando en een overvalspatrouille naar Sawah Besar zyn gedirigeerd. 'Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll aangenomen. Wet en orde werden overigens in de zeer grote Indische archipel, met uitzondering van het gebied van Pasoendan, goed gehand haafd. GEBREKKIGE VOORLICHTING VEROORZAAKT ONRUST. Strijd om de Saar OLIE OP DE GOLVEN. De kanselier van West-Duitsland, Adenauer, heeft de leiders der voor naamste partüen ontvangen om hen op de hoogte te brengen van de Jongste ontwikkeling van de Saarkwestie. De vergadering duurde ruim een uur. Adenauer heeft een beroep op de par tyleiders gedaan om hun kalmte en ge duld te bewaren. Hü sprak de hoop uit, dat Franse actie thans kan worden ver meden. Ook de twee hoogste Amerikaanse functionarissen in Duitsland, de plaats vervangende hoge commissaris-generaal Mays en zijn politieke adviseur Rlddle- berger. hebben onverwacht een bezoek gebracht aan dr Adenauer. Naar verluidt, hebben de Amerlkaan- vertegenwoordigers u'tdrikking ge geven aan hun bezorgdheid over de ontwikkeling van een FransDuitse cri sis inzake het Saargebied. waardoor de groei van de Westeuropese samenwer king in gevaar zou kunnen worden ge bracht en legden zü de nadruk op het belang van het kalmeren der openbare mening. Adenauer zou de verzekering hebben gegeven, dat hij de politiek van een goede verstandhouding tussen Frankrijk en Duitsland en Europese sa menwerking wil voortzetten. De Westduitse regering heeft in ant woord op een protest van de Franse hoge commissaris. Poncet. haar spijt be tuigd" over het misverstand, veroor zaakt door de Hamburgse rede van de minister van Justitie, dr Dehler". De regering dist-ancieerde zich van de gepubliceerde tekst en bood aan een onderhoud te arrangeren tussen de hoge commissaris en Dehler, die op deze wyze zyn werkelüke bedoelingen zou kunnen uiteenzetten. Poncet had Dehler's rede „schokkend" genoemd en „neerkomend op een recht vaardiging van Hitler's politiek, ten koste van Frankrük". Het secretariaat van de Saarlandse sociaal-democratische partü heeft een bekendmaking uitgegeven, waarin wordt gezegd dat de Saarlanders gekant zün tegen het door premier Hoffman bü het Saarlandse parlement Ingediende wets ontwerp „ter bescherming van de demo cratische orde" in het Saargebied. Volgens de bekendmaking betekent dit De chef-staf van de le divisie der wetsontwerp'een wijziging ™nd«Saar- TNI in Oost-Java. de overste dr Soe- landse Rrondwet. hetgeen een tweederde wando deelde mede. dat ook in Oost- Java acties als die van Westerling niet tot de onmogeliikheden behoren en dat. hoewel het Incident te Malang waar. gelijk gemeld, een schietpartü ontstond tussen militairen van het KNIL en van de TNI was voortgevloeid uit een onenigheid tussen twee personen, der-' gelijke gebeurtenissen niet te licht moé ten worden opgevat. Vóór dit incident te Malanc waren aldaar re-xis verschil lende incidenten voorgekomen. Volgens het oordeel van dr Soc- wando zijn al deze onaangename ge beurtenissen een gevolg van de z.i. gebrekkige voorlichting aan de leden meerderheid in het parlement vereist. In eerste lezing hebben de socialistische parlementsleden zich voor het ontwerp uitgesproken, doch zij zullen in tweede en derde lezing tegen stemmen. GEVAAR VOOR DE BELASTING VOORSTELLEN DER FRANSE REGERING. De Franse Senaat, de raad van de republiek, heeft bij de debatten over de Franse begroting voor 1950 met 158 tegen 67 stemmen de voorstellen tol; het heffen van nieuwe belastingen ver worpen. Deze belastingen, die door de Nationale Vergadering zyn aangeno men. zullen 141 milliard van de totale Inkomsten., geraamd op 2225 milliard francs, moeten opbrengen. Het aantal Senaatsleden ls 32-0. De grondwet bepaalt, dat slechts bü de helft plus een van het aantal tegen stemmers in de Senaat, de NatlonaJe Vergadering tot stemming over de Se naatsamendementen zou moeten over gaan. waarbij dan een absolute meer derheid de doorslag zou geven. Nu de Senaat de voorstellen niet met een absolute meerderheid (162 stemmen» heeft verworpen, kan de Nationale Vergadering met een enkelvoudige meerderheid de Senaats-amendementen al dan niet verwerpen. Parlementaire waarnemers verwach ten dan ook geen mceilykheden by het aanvaarden in tweede lezing door de Nationale Vergadering van d-s rege ringsvoorstellen. COMMANDANT VAN TRUCULENT KOMT VOOR KRIJGSRAAD. De commandant van de Britse duik boot Truculent, die onlangs door een Zweedse tanker geramd werd. waardoor 64 mensen om hst leven kwamen, zal voor de krügsraad moeten versc-hünen, aldus heeft de Britse admiraliteit be kend gemaakt. De 27-Jarige luitenant-ter-zee. Bowers wordt beschuldigd van plichtsverzuim subsidair het verliezen van zün schip door nalatigheid'. In de verklaring van de admiraliteit wordt hieraan toegevoegd, dat het ver loren gaan van een schip dikwüls ten gevolge heeft, dat i e commandant voor de krijgsraad ter verantwoording wordt geroepen. Het feit. dat commandant Bo wers voor de krügsraad moet verschü- nen „moei niet worden beschouwd als een aanduiding, dat hij op enigerlei wyze voor de ramp verantwoordelijk ls". NIEUWE CHILEENSE GEZANT. De heer Carlos Morla Lynch is be noemd tot gezant van Chili in ons land. Hij was hiervoor gezant van Chili in Stockholm. Kosten bedragen f 9.500.000 _..tt bü de Tweede Kamer is Ingediend dvan no^wet ouderd=£enlng. van apn denreliike onrust weten mensen paalde renten ingevolge de ïnvanm een dergelijke onrust weten mensen kitswe(.f yan de toeslagen ingevolge de de invaliditeitswet. Deze maatregel zal slechts behoeven te gelden voor de in- validlteifcsrenten en de weduwen ren ten. ais Westerling helaas maar goed gebruik te maken. s> Het, beste ware. aldus de overste, de voorlichting voor het KNIL te doen ge schieden gezamenlijk door de TNI en de Nederlandse legerleiding. Ter vermijding van botsingen achtte hii het voorts noodzakelijk, de Neder landse troepen ten spoedigste te doen afvoeren. AMERIKAANSE INKOMSTEN BELASTING KAN NIET TERUG GEVORDERD. De Ver. voor de Effectenhandel deelt mede, dat in verband met het misver stand, dat klaarblükelük by de Ameri kaanse autoriteiten is ontstaan aan gaande de strekking van de door de Minister van Financiën inzake toepas sing van het verdrag met Amerika ter voorkoming van dubbele belasting ge stelde vraag, en gezien de nadere toe lichting van de Amerikaanse autori teiten thans moet worden aangenomen, dat, in tegenstelling tot hetgeen aan- vankelyk vermeld over de dividenden, betrekking hebbende op de jaren 1945 en 1946. geen belasting kan worden teruggevorderd. wet tot aanvullen van renten krach tens de invaliditeitswet en van de kin- derbyslagen Ingevolge de kinderbijslag- uwue lcuucwcIkIvcia V4„ev wet voor invalidlteits-, ouderdoms- en mefc dezen gelijkgestelde categorieën wezenrentetrekkers. - oc Aan de Memorie van Toelichting ontlenen wü'. Ingevolge de wet van 26 Maart 1949, tot het verlenen van een tydelüke by- sla-g op de uitkeringen ingevolge de Noodwet Ouderdomsvoorziening wordt sedert 1 November 1948 reeds een by- slag op de ouderdomsuitkeringen ver leend ten bedrage van f. 2.50 per maand voor gehuwden en f. 1,50 per maand voor ongehuwden. Deze byslag- regeling vond haar grond in de met ingang van dezelfde datum toegekende tydelyke loonbyslag aan loontrekken- den. Evenals deze tydelyke loonbyslag thans definitief in de loonregelingen zal worden verwerkt, zal, naar de Regering meent ook voor de bereke ning van de nieuwe bUslag op ae ouderdomsuitkeringen de oude bil slag van f. 2.50 en f. 1.50 geacht moe ten worden een deel van de ouder- domsuitkering te vormen. Het wetsontwerp voorziet verder in het verlenen van een tljdelüke büslag van 5% op bepaalde renten Ingevolge De V. Staten onthullen dit Twee geheime overeenkomsten zijn gesloten tussen het communistische China en de SovjH-Unle, waarbij de Sovjet-Unie „speciale rechten" wor den verleend op Mandsjoerye, aldus heeft het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken bekend gemaakt. In een gedetailleerd „document over de achtergronden", dat de onlangs door minister Acheson geuite verklaring be- "estiet. wo-dt meegedeeld, dat „de Sov jet-Unie het rijkste industrie-gebied van China stevig achter het ln het Verre Oosten gelegen gedeelte van het yzeren gordün heeft geplaatst". In de bekendmaking van het Ameri kaanse ministerie van Buitenlandse Zaken worden de beide „geheime over eenkomsten". waarvan sprake ls. de accoorden van „Moskou" en van „Char- bin" genoemd. Het Amerikaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken geeft voorts nog het volgende overzicht van de stand van zaken ln de vier betrokken Chinees- Sovjet-Russisch? grensgebieden 1 Buiten-Mongolië. Volledige Sovjet- Russische penetratie. Er zijn onderhan delingen gevoerd over het sluiten van een verdrag, waarin de Sovjet-Unie het recht wordt verleend troepen in Buiten- Mongolië te legeren. De handel van dit gebied is gericht op de Sovjet-Unie en ls volledig door Sovjet-Rusland gemo nopoliseerd. 2. Mandsjo'rye. Chinese communis ten „erkennen openlijk en algemeen", dat de Russen invloed hebben in de plaatselyke strü-krachten. Russen heb ben deel aan het w?rk van de Mandsjoe- rijse geheime politie. 3. Sinkiang. Minder ver gevorderde politieks Sovjet-Russische penetratie; het huidige stadium gelükt echter sterk op de vorige stadia van het doordrin gen der Russen in Buiten-Mongollë en Mandsjoerüe. 4. Binnen-Mongolië. In dit gebied wordt het „bewind" gevoerd door een gedeeltelüke zelfbesturende marionet tenregering. die slechts losse verbin dingen onderhoudt met de Chinese communistische autoriteiten. In zyn slotsom zegt het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken dat de Russen een tijderherna hebben opge steld voor het volledig binnen hun In- vlo°dssfeer breneen van deze vier ge bieden. Of zü dit ten uitvoer kunnen leggen is natuurlük afhankelük van de mate van tegenstand, die tegen de ver- werkeling van hun opzet in Chinese kringen zou kunnen rüzen. Ingevolge de wet tot aanvulling van renten, krachtens de invaliditeitswet (wet van 15 Juli 1948» zyn de lnvalidl- teitsrenten en de weduwenrenten in gevolge de invaliditeitswet reeds met een toeslag van 100% verhoogd, terwijl aan gehuwde rentetrekkers en enige met dezen gelükgestelde categorieën een gezinstoeslag ten bedrage van f 35 per maand wordt verleend. Deze toe slagen worden eveneens tijdelük ver hoogd met een bijslag van 5%. De kinderbijslag ingevolge de kinder bijslagwet voor Invaliditeits-, ouder- doms- en wezenrentetrekkers be draagt. na de wijziging, welke die wet heeft ondergaan by de wet van 26 Maart 1949, voor de eerste drie kinderen f. 11 per maand en te re kenen van het vierde kind f. 13,50 per kind en per maand. Het ontwerp strekt tot het tijdelijk verhogen van genoemde bedragen met een bijslag van 5%. De kosten van de voorgestelde rege ling zullen naar raming een bedrag van f. 9 500.000 per jaar belopen; deze kosten zullen ten laste komen van het RÜk. Waar de toegestane nieuwe loonsver hoging geldt te rekenen van 1 Januari 1950, acht de Regering het redelyk.dat de in het ontwerp van wet voorgestelde bijslagregeling van die zelfde datum af zal werken. De Hoge Commissaris van India in Lon den, Krishna Menon, heeft de Konink- lÜk Militaire Academie te Sandhurst (Surrey) een collectie medailles aange boden, daterende uit de Jaren 1784 tot 1945. Krishna Menon (links bekükt de col lectie met genéraal-majoor Sir Hugh Stockwell, commandant van de Acade mie, en brigadier Sardar Harmaraln Singh van het leger van India. BRITSE VAKBEWEGING TEGEN COMMUNISTEN. Het algemeen bestuur van het Britse congres van vakbonden (TUC» heeft twee nieuwe maatregelen genomen om communisten te verhinderen sleutelposi ties ln de beweging te bezetten. Er zullen thans geen communisten meer zitting mogen hebben ln het na tionale comité, dat uit naam van de lagere organen der beweging spreekt Ook zal het communisten niet meer zün toegestaan om als gedelegeerden de Jaarlykse conferentie van de vakver bondsraden bü te wonen. TRUMAN VERZOEKT GELDEN VOOR ATOOMPROJECTEN. President Truma heeft het Congres medegedeeld, dat de uitbreiding dei fabrieken voor atoomenergie sneller gaat, dan aanvankelijk voorzien was Hü verzocht het congres daarom 87 650.000 dollar beschikbaar te stellen voor de financiering der plannen. De verzochte gelden vormen een deel van de regeringsbegroting voor het begro tingsjaar, dat 30 Jun. begint. In verband echter met de snellere uitvoering der plannen verzocht de president reeds ihans over de gelden te mogen be schikken. Bovendien verzocht de president zeven millioen dollar voor de ..Tennes see Valley Authority" voor het bouwen van installaties ter levering van stroom aan Oak Ridge, het atoomproject van het Tennessee-dal. Van der Waals terechtgesteld By K.B. is afwijzend beschikt op de ingediende gratieverzoeken ten behoe ve van Anton van der Waals, tot de doodstraf veroordeeld bij sententie van het Byz. Gerechtshof te 's-Gra- venhage. Het vonnis is vanochtend vol trokken. Zoals bekend was Van der Waals V-man van de SD - leider Schreieder. Hiss krijgt 5 jaar Alger Hiss, de voormalige hoge func tionaris van het Amerikaanse departe ment van Buitenlandse Zaken, is tot vüf Jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens meineed. Hiss, die als Roosevelts adviseur de conferentie van Yalta heeft meege maakt en ln 1945 secretaris-gc-neraal was van de conferentie te San Fran cisco, waar het handvest der Verenigde Naiies ls vastgesteld, was Zaterdag door een federaal gerechtshof schuldig bevonden. Het hof stelde vast. dat Hiss loog toen hy ontkende, dat nij ln ly38 documenten van het State Department had verstrekt aan Whittaker Cnam- bers, die naar eigen verklaring koerier is geweest van een Russische spionna- ge-organisatle. Hiss kreeg geen boete. De maximum straf, aie de Amerikaanse wet voor meineed kent, ls tien Jaar gevangenis straf en 4.000 dollar boete. Hiss' verdediger heelt verklaard, dat zün cliënt m beroep zal gaan. Dean Acheson. de Amerikaanse -mi nister van Buitenlandse Zaken, heeft na het vonnis verklaard, aat hij met voornemens is ..Hiss de rug toe te ke ren, wat ook het resultaat van het be roep zal zijn". Toen Hiss verleden jaar voor de eer ste maal op beschuldiging van mein eed berecht werd. kon de iurv het na 14 uur discussie niet eens worden, of men Hiss of Whittaker Chambers moest geloven. 1 November begon het tweede Droces. Tijdens dit proces ver klaarde een Dsvchiater. dat Chambers leed aan een eeesteltlke stoornis. Deze afwüking maakt de natiënt tot ..chro nische leugenaar en valse beschuldi ger" aldu« deze osvehiater. H°t was de eerste keer. dat ln een federaal ge rechtshof epn uitsoraak van r-pn Dsv chiater een eetuleenis in discredit bracht. Toen dit proces Zaterdag eindigde, hadden biina 100 nersonen een milliopn woorden chiieenis afgelegd gedurende 10 weken Her eerste Droces duurde zes wpken. Enkele minuten voor de voorlezing van het vnnn'c verwekte Hiss °nige ODschndding. tn*n hii vprk'^arrie: .Ik ben er zeker van. dat In de tfw»irn-nct de luiste omstendtehertpn 7U»'»n dnMe- üik worden. wa*rin Whittaker Cham bers met een schriifmarhin° vntehofc[ ln geschrifte heeft kunnen plegen".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 1