Sovjet-Russische gedelegeerde verlaat vergadering van Veiligheidsraad Inderdaad op 23 Februari verkiezingen in Engeland mm De Belgische Kamer begint het debat over de volksraadpleging WEERBERICHT Ernstige waarschuwing tegen Tsjechische practijken 88ste Jaargang WOENSDAG 11 JANUARI 1950 No. 209# LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. \V. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f4,15 per kwartaal; 32 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Witte Singel 1. Leiden - Giro no 57U55 (Van onze Londense correspondent) Het startschot voor de Engelse verkiezingen is thans gevallen. Philip Jordan, Attlee's perschef, deelde gisteravond aan de binnen- en buitenlandse journalisten, die naar Downing Street waren ontboden mede, dat de ko ning op aanbeveling van de eerste minister een proclamatie zal uitvaardi gen waarbjj het parlement op 3 Februari ontbonden wordt. -Dit betekent, dat de verkiezingen op Donderdag 23 Februari zullen worden gehouden. De wet op de volksvertegenwoordiging schrijft namelijk voor, dat 17 dagen na de ontbinding (de Zondagen niet meegerekend) de verkiezingen moeten plaats vinden. Een tweede proclamatie zal worden uitgevaardigd, waarbij het reces van het tegenwoordige parlement verlengd wordt tot na de datum van ont binding. Hiermee zal het Lagerhuis in zijn huidige samenstelling reeds nu opgehouden hebben te bestaan. Het nieuwe parlement zal Woensdag 1 Maart bijeenkomen, en de nieuwe zittingsperiode zal op 6 Maart formeel door de koning worden geopend. Felle strijd wordt verwacht Het communiqué mocht niet voor I vanmorgen halfeen worden gepubliceerd, I zodat het grote nieuws, dat echter nau- I welijks meer een verrassing inhield we- I gens de wijd verbreide voorspellingen, die I juist bleken te zijn, pas.aan het ontbijt I bekend werd. Aan maandenlange politieke onzeker S heid is thans een einde gekomen. Hoe wel het ongebruikelijk is om de verkie- I zingen zolang van te voren aan te kon- I digen, heeft Attlee er inderdaad ver- I standig aan gedaan, om reeds dadelijk I de ontbindings- en daarmee de verkie- I zingsdatum aan te kondigen, omdat de I atmosfeer inderdaad geheel is opge- klaard. Er was echter in dit opzicht een J precedent in 1929 en ook in 1945, toen I Churchill een aantal weken van te vo- I ren de komende ontbinding van het La- I gerhuis aankondigde. De verkiezingscampagne, welke ogen blikkelijk begint, zal waarschijnlijk de bitterste en zeker de spannendste wor den uit de Engelse jongste parlemen taire historie. Met de vroegtijdige bekendmaking van de verkiezingsdatum zou de regering I vooral de bedoeling hebben gehad de I politieke partijen behoorlijk gelegenheid I te geven hun verkiezingslectuur te ver- I spreiden, zalen te huren en andere ac I tiviteit te ontplooien. Een ander motief voor de aankondiging reeds op dit ogen- blik is waarschijnlijk, dat de regering K daardoor zal pogen een eind te maken aan de anti-nationaliserings-actie van verschillende bedrijven, welke als een wettig ongeoorloofde verkapte verkie zingscampagne wordt beschouwd. Moge- f lijk heeft de regering de verkiezingen ook zo snel willen aankondigen met het I oog op de uiterst belangrijke gedelegeer- den-conferentie van het Britse vakver bond op a.s. Donderdag. Het sterke ver- zet onder de ledenmassa der vakorgani- saties tegen de loonpolitiek der regering zal nu misschien voorlopig gedwongen kunnen worden, omdat de arbeiders La bour waarschijnlijk geen struikelblok voor de voeten zullen werpen. De Labourpartij heeft altijd een af keer gehad van verkiezingen in de win ter, omdat vooral op het platteland de opkomst, welke In Engeland niet ver plicht is, nadelig door het weer kan wor den beïnvloed. Er zat echter niet veel anders op, omdat de regering niet met de verkiezingen wilde wachten tot na de begroting, welke op 4 April zal worden ingediend. Ook de maand Maart kwam niet in aanmerking wegens het bezoek aan Engeland van Vincent"Aurlol, het Franse staatshoofd. Attlee koos als altijd de middenweg. Bij de devaluatie in November hebben de conservatieven en ook Cripps en Aneurin Bevan onmiddellijk op verkiezingen aangedrongen. Ernest Bevin wilde daar entegen tot Juni wachten, omdat hij een gunstige wending in de ontwikkeling ver wachtte als gevolg van de door de Ver. Staten beloofde koersverandering in hun economische pol t:ek Attles maakte in elk geval gebruik van de huidige betrekkelijke stabiliteit. De devaluatie viel tot nu toe alleszins mee en ook de productie-cijfers zijn be- I moedigen Het jubileum-congres van de Labour partij. dat van 2—5 Februari zou wor den gehouden en algemeen werd be schouwd als de inzet van de verkiezings campagne, is uitgesteld, omdat hst thans een sta-in-de-weg is. Een bijzonder congres tot vaststelling 'an het ^efin.t-eve programma van de Labour-partij zal echter zo spoedig mo gelijk bijeen dienen te komen. Churchill's vacantie eindigt op 20 Ja nuari, doch waarschijnlijk zal hij reeds eerder uit Madeira terugkeren. Over het verkiezingsresultaat valt niets te voorspellen, aangezien beide partijen elkaar in stemmental zeer dicht zullen naderen. De conservatieven zijn overtuigd, dat zij revanche zullen nemen. Een omzwaai van 7 en een half procent over de ge hele linie zou waarschijnlijk reeds vol doende zijn cm hun bii het tegenwoor dige kiesstelsel een flinke zetelvoor- sprong te geven. Labour Idampt zich echter vast aan CIJFERS. Het Nieuwe Lagerhuis zal 625 leden tellen, tegen 640 leden in het oude. Het aantal Londen-e kieskringen is terug gebracht van 62 tot 43. Ook de speciale uiniversiteitsvertegenwoordiging is afge schaft. Labour is van plan practisch elke zetel te betwisten. De conservatie ven zullen met ongeveer 600 candidaten verschijnen, de liberalen met 4 500, de communisten met 100. Het Lagerhuis is op het ogenblik als volgt samengesteld: labour 390; conser vatieven 194; natlonaal-liberalen 'ver bonden aan de conservatieven) 13; li beralen 10; communisten 2. Andere par tijen 31. In 1945 kreeg labour 11.985.733 stem men. de conservatieven behaalden 8.693.858, de liberalen 2.253.197, en de na tionaal liberalen 759.884. Het totale electoraat was in 1945 32.8" S.419, waarvan 25.018.393 of 73 pCt I ganisatie voor Europese meer kiezers zijn. In Maart, als er een nieuw register is, zal het aantal nog gro ter zijn. In 1945 brachten de troepen, die toen nog over de gehele wereld verspreid wa ren. per brief hun stem uit. Dit hield de bekendmaking van het resultaat enigs weken op. [het feit. dat voor haar bij de tussen tijdse verkiezingen geen enkele zetel ver loren is gegaan. Daarom zyn de socialisten er op hun beurt van overtuigd, dat zij aan de macht zullen blijven, zij het met een geslonken meerderheid. ATTLEE 28 JAAR GETROUWD. Na de kabinetszitting bracht Attlee gisteren de dag in de huiselijke kring door ter viering van zijn 28-jarig huwe- m lijksfeest. Met zijn echtgenote ging nij teren als volgtChurchill 5^4, Attlee naar een toneel-matinee. 14, Aneurin Bevan 1—10! WEDDENSCHAPPEN Voor de Engelsen, die dol zijn op wed den. is de komende verkiezing natuur lijk een prachtig object. Op de effecten beurs in Londen was de noteringing gis- Spaak in Amerika De Belgische oud-premier Spaak is in de V. S. aangekomen. Morgen ont vangt hij een eredoctoraat van de uni versiteit van Pennsylvania te Philadel phia. .Spaak wordt 17 Januari te Washing ton verwacht voor een bezoek van drie dagen. Hij zal besprekingen voeren met hoge functionarissen van het departe ment van buitenlandse zaken, onder wie minister Acheson. Deze functiona rissen zijn verlangend Spaaks mening te vernemen over de rol, die organisa ties als de Raad van Europa, de O.E.E C en het Brussels pact bij de éénmaking van Europa in economisch en politiek opzicht kunnen spelen. Spaak heeft desgevraagd tegenover de pers verklaard, dat hij eventueel be reid is het. voorzitterschap van de or- economische m voorwaarden bevredigend zijn. Hij zeide voorts, dat elke verlaging van de Marshall-hulp een ernstig pro bleem voor de landen van Europa zal betekenen. Verwijdering van dr Tsiang geëist De Sovjetrussische gedelegeerde Jacob Malik heeft gisteravond in de Veilig heidsraad een resolutie ingediend, waarin verklaard wordt, dat wanneer geen maatregelen genomen worden om „de vertegenwoordiger van de Kwo- mintang" te verwijderen, de gedele geerde van de Sovjet-Unie niet verder aan de zittingen zal deelnemen, voor dat hiertoe is overgegaan. Malik ver liet later de vergadering uit protest tegen de aanwezigheid van de Chinese nationalistische gedelegeerde dr Tsiang, die in de voorzittersstocl zetelde. In de tweede wereldoorlog werd de oor logshaven WilhelmsJiaven, in Duitsland, van sluizen voorzien, die als de grootste der wereld golden. Naar de opperbevel hebber der Marine werden zij de Erich Radersluizen genoemd. Op bevel van de bezettingsautoriteiten zijn deze sluizen thans opgeblazen. Met snijbranders worden dè enorme brok stukken „handelbaar" gemaakt en als schroot aan het buitenland verkocht. Mr Moh. Roem Hoge Commissaris in Nederland Op een tot middernacht durende ka binetsvergadering te Djakarta is thans definitief besloten, dat Mohammed Roem, minister zonder portefeuille, zal optreden als Hoge Commissaris in Nederland. Moh Roem werd geboren op 16 Mei 1908 te Parakan (Kedce). Aan de Rechtshogeschool te Batavia behaalde orde' Over de terugkeer van koning Leopold Gisteren is in de Belgische Kamer het debat begonnen over de konings kwestie. De interpellaties over de ef- fectenzwendel komen vanmiddag aan de hij zijn meestertitel in 1939. Hij vestigde zioh vervolgens als ad vocaat te Batavia, waar hij cp 28 Fe bruari 1940 tot advocaat en procureur bij het Hcge Gerechtshof van Ned. Indië werd benoemd. Ook gedurende tie Japanse tijd bleef hij in de advoca tuur werkzaam. Voor de oorlog was mr Roem leider AANHOUDEND ZACHT De Bilt verwacht tot morgenavond: veel bewolking met plaatselijk nevel of mist, overwegend droog weer Zwakke tot matige wind tussen ZuidWest en Aanhoudend zacht weer. (Opgemaakt te 10 uur). 12 Januari. Zon op: 8.44 uur; onder: 16.52 uur. Maan op: 2.12 uur; onder: 12.01 uur t (L. K.) Hoogwater te Katwijk te 9.01 en 21.33 uur- (Doodtij). Wt nummer bestaat uit zes pagina's. Mr Moh Roem van verschillende godsdienstige en so ciale organisaties, o.a. van 19361939 r voorzitter van het werkcomité (Badan i jn het parlement. De andere sleutel is Over de zitting van gisteren het vol gende: Het socialistische lid Larock vraagt de regering opheldering over de aan de bijzondere Kamercommissie voorgelegde documenten Inzake de koningskwestie, daar deze volgens hem een onvolledig karakter droegen. In het bijzonder be treurt hij het, dat enkele belangrijke rapporten niet ter beoordeling zijn voor gelegd en hij dring er bij de minister van Justitie op aan de integrale tekst van een document van 6 Juli 1940 be kend te maken. Het betreft hier het protocol van een vergadering van secretarissen-generaal in de bezettingsperiode. Uit dit protocol zou. aldus Larock, blijken, dat op de desbetreffende vergadering de benoe ming van een hoge commissaris voor België is besproken en dat zij was be legd op voorstel van koning Leopold. De minister van Justitie. Litar, ver klaart aam de geuite wrens gevolg te zullen geven. De katholiek Harmel betoogt, da.t de koning de theoretische macht heeft af te treden en de Kamers de theoretische macht hebben hem naar België terug te laten keren „Wij bevinden ons voor een slot met twee sleutels", aldus spr. „Een van deze sleutels is in het bezit van de koning, doch hij kan er geen gebruik van ma ken, want indien hij aftrad, zou dit onder de druk zijn van een minderheid in handen van de Kamers, doch indien w(j haar gebruiken, zou men in het land zeggen: „Ziet ge wel. het is de koning van de „katholieke volkspartij"." „De koning moet boven de partijen staan", zegt spr., die hierna een uiteen- weeshuizen). l'n"Ï942 van ,d,e t>vJ™eg™sen. welke tot het voorstel tot het houden van een volksraadpleging hebben ge leid. „De volksraadpleging." aldus de heer Harmel, „ïVlI moeten aantonen, dat het niet alleen de katholieken zijn, die de koning terugwensen. Zii moet echter beschouwd worden als een hulpmiddel om de opinie in het land te peilen en een definitieve beslissing over Bekerdja) van de „Pergerakan Penja- dar". In 1937 voorzitter van de Stu denten Islam Studieclub; v'an 1937'38 Redactielid „Moslimse reveil" (tijd schrift van de Studieclub). Juridisch ad viseur van de „Roemah piatoe Moesli- min" (Moslimse werd hij juridisch adviseur van de „Perdi" Perhimpcenan dagan Indone sia) te Poerwakarta. In 1946 sloct mr Roem zich aan bij een meer vooruitstrevende groep van jongeren in de „Masjoemi"; in Juli '47 werd hij vice-voorzitter van deze orga nisatie. Na de proclamatie van de Republiek (17 Augustus 1947) werd mr Roem lid van de K.N.I. (Kcmlté Nasional Indo nesia) en later vice-voorzitter van het werkcomité van het K.N.I.P. In het eerste en tweede kabinet Sjah- rir trad mr Roem op als Minister van Binnenlandse Zaken; op 2 October '46 werd hü in dezelfde functie opgenomen in het derde Kabinet Sjahrir. Ook werd hij lid van de Indonesische delegatie en op 25 Maart 1947 ondertekende hij mede het verdrag van Linggadjati. Met de val van het Kabinet Sjahrir ging ook mr Roem heen om op 11 No vember 1947 in het gewijzigde kabinet Amir Sjariffoeddin weèr opgenomen te worden als Minister van Binnenlandse Zaken. Tevens werd hij benoemd tot plaatsvervangend lid van de Indonesi sche delegatie. Onder het Kabinet Hat- ta werd mr Roem voorzitter van de Republikeinse delegatie voor de bespre kingen met de Nederlandse delegatie. In die kwaliteit had hij een belangrijk aandeel in het tot stand komen van de Van Royen-Rcem verklaringen van 7 Mei 1949. Als lid der Republikeinse delegatie ter R.T.C. had mr Roem zitting in de Centrale Commissie. de terugkeer kan slechts door het par lement genomen worden". Na de zitting werd de voorzitter van de Kamer, Frans van Cauwelaert, in in tieme kling gehuldigd ter gelegenheid van zijn 70ste verjaardag. IJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Nieuw Pandaverhaal Vandaag besluit Panda zijn suc cesvolle carrière als gids. Onze vriend dient dus weer een ander beroep te kiezen. Marten Toonder heeft hem ditmaal de rol van mu sicus toegedacht en dus begint morgen een nieuw, spannend en avontuurlijk verhaal: „Panda en de Meester-Muzikant". Het lijkt ons volmaakt overbo dig er de bijzondere aandacht voorr te vragen! Dit geschiedde nadat Tsiang had be paald, dat de Sovjetrussische resolutie moest worden rondgedeeld en op de volgende vergadering behandeld. Ma- lik eiste een onmiddellijke stemming. Met 8 tegen twee stemmen en één ont houding besloot de raad het voorstel van Tsiang te steunen. Joego-Slavië, welks verkiezing door de Sovjetrussische minister van Buiten landse Zaken, Wysjinsky, „onwettig" was genoemd, was voor het eerst, teza men met India en Ecuador, vertegen woordigd. Toen Tsiang de vergadering opende, stond Malik onmiddellijk op om z(jn re solutie in te dienen. Dit is de tweede keer dat een Sovjet russische afgevaardigde een vergadering van de Veiligheidsraad heeft verlaten. De vorige keer, In 1946, was het Gromy- ko, die zulks deed naar aanleiding van het disDuut over Perzië. Met Malik verlieten alle andere Rus- slsohe gedelegeerden de zaal. Tsiang, die zich volkomen beheerste, stapte snel van het Incident af en bracht dank namens de raad aan generaal Mc Naughton van Canada voor zijn werk als voorzitter-in de maand December. De VB., Engeland. Noorwegen, Egyp te, Ecuador. Cuba, Frankrijk en China stemden voor het. besluit'van Tsiang. Tegen het voorstel van "tsiang en voor onmiddellijke stemming waren de Sov jet-Unie en Joego-Slavië. India ont hield zich. Toen Malik was vertrokken nam dr Bebler van Joego-Slavië het woord. Hij stelde voor de zitting te verdagen tot de Russische resolutie onder de leden had" gecirculeerd. Hij betoogde, dat hetgeen Malik had verklaard niet van gezond verstand gespeend was. „Wij moeten nu kwesties bespreken van het grootste be lang onder voorzitterschap van een ver tegenwoordiger van een regering, die door bijna de helft van de landen in deze raad niet' meer erkend wordt", al dus Bebler. Hij verklaarde verder, dat Joego-Sla vië „ertoe zal bijdragen de hoop van de volken te vervullen, die uitzien naar een keerpunt in de Internationale betrek kingen in de nabije toekomst, waardoor een beter internationaal begrijpen zou ontstaan", waaraan hij toevoegde alles in het werk te zullen stellen om de vreedzame buitenlandse politiek van zijn resering ten uitvoer te leggen. De zitting werd daarop tot morgen verdaagd. Op de agenda staan dan de volgende punten: 1) de door de Russische dele gatie ingediende motie; 2) de kwestie van de conventionele bewapening, voor welk probleem de raad gisteren bijeen was gekomen. „Vormen worden niet meer in acht genomen" Naar aanleiding van het feit, dat op 13 December 1949 te Praag is gear resteerd de heer J. A. Louwers, verte genwoordiger van de A.K.U. aldaar, maakt de Nederlandse regering het volgende bekend: Door Hr Ms gezantschap te Praag zijn onmiddellijk na deze arrestatie herhaalde en dringende démarches bij de Tsjeclio-Slowaakse regering ge daan om mededeling te ontvangen, DE LOONKWESTIE IN HET FINSE PARLEMENT. Het Finse parlement is gisteren bij eengekomen voor een debat over het besluit der gematigd sociaal-democra tische regering om de lonen van de index der kosten van levensonderhoud los te maken en aan stukwerkers en ambtenaren loonsverhogingen van TA toe te kennen. Met 134 tegen 45 stemmen werd be sloten het debat tot heden uit te stel len. De conservatieven en de Zweedse volkspartij waren voor verdaging tot 20 Januari, wanneer Finland de 300 kiesmannen zal hebben gekozen, die de nieuwe president zullen aanwijzen. In de wandelgangen werd voorspeld, dat de regering heden een motie van vertrouwen zal krijgen, daar de fede- atle van vakverenigingen, dis om 10% loonsverhogingen gevraagd heeft, de regering steunt. Het Drie-Koningenfesst op 6 Januari wordt in Italië op waarlijk grootse wijze gevierd. Ieder, die het enigszins kan missen, krijgt een Sinterklaasgevoel over zich en gedenkt hen, die het nodig hebben. Op het Kathedraal plein te Milaan land de een Amerikaanse „Hiller" helicopter, bestuurd door een Zwitserse piloot met geschenken van een Italiaanse firma voor de arme kinderen van Milaan. Protest-stakingen in Italië WEGENS DE BOTSING TE MODENA. Op initiatief van communisten en so cialisten zullen heden te Modena drie grote proteststakingen worden gehou den in verband met de botsing tussen politie en stakende metaalarbeiders, die fabrieksgebouwen wilden bestormen, waardoor zes stakers werden gedood, terwijl enkele politie-mannen zijn ge wond. Politie-versterkingen kwamen in Modena aan, om op alle eventualiteiten voorbereid te zijn. Hier en daar werden in geheel Italië protest-stakingen gehouden, waardoor de voornaamste, Noord-Zuid lopende Italiaanse spoorwegverbinding werd ver broken en de industriële werkzaamheid in Turijn, Bologna, Genua en Venetië werd verlamd. De Milanese arbeiders legden gedu rende twee uur het werk neer. Zij trok ken in rijen door de straten, leuzen met zich' voerend, waarin werd geëist, dat „een einde komt aan het afslachten van Italiaanse arbeiders". De treinen, die uit Rome naar het Noorden vertrokken, werden in de sta tions van Modena en Bologna door sta kende spoorwegarbeiders tot midder nacht aangehouden. Staking te Marseille BOTSING MET DEMONSTRANTEN. Vijftig procent van het spoorwegper soneel te Marseille heeft het werk neergelegd in antwoord op een door de C.G.T. uitgegeven stakingsparool voor 24 uur. De staking werd afgekondigd ter ondersteuning van een 48-urige staking van leden der bemanning van het passagiersschip „Pasteur", uit pro test tegen het transport van troepen en militaire uitrusting naar China. Een groot aantal stakers wierp met stenen naar politie-agenten, die de monstranten trachtten te beletten naar de Place de la Joliette op te trekken voor een betoging tegen de oorlog in Indo-China. Negen politie-agenten werden ge wond Politieversterkingen voerden daar na charges uit met de gummiknuppel. Een zwaarbewapende overvalbrigade dreef de demonstranten uiteen. Er wer den 6 arrestaties verricht. op welke gronden de heer Louwers van zün vrijheid is beroofd en waar hij gevangen gehouden wordt, alsmede om toestemming te verkrijgen met de heer Louwers in contact te treden. Deze inlichtingen zijn tot nu toe niet verstrekt, terwijl het gedane ver zoek evenmin werd ingewilligd. De Nederlandse regering betreurt ten zeerste, dat zij heeft moeten vaststel len, dat ten deze de Tsjecho-Slowaakse regering de in het verkeer tussen be- I schaafde volkeren gebruikelijke vormen niet in acht neemt. Aangezien derhalve de Nederlandse regering belet wordt aan in Tsjecho- I Slowakije verblijvende Nederlanders de normale diplomatieke en consulaire bij stand te verlenen, wordt aan Neder- landers, die voornemens zijn zich naar Tsjecho-Slowakije te begeven, de ern stige raad gegeven met het vorenstaan de rekening te houden. De Nederlandse regering heeft de Tsjecho-Slowaakse gezant te 's-Graven- hage van haar standpunt ten deze in kennis gesteld. REORGANISATIE ITALIAANSE REGERING VERWACHT. In Rome wordt verwacht, dat de Italiaanse regering morgen zal aftreden en tegen het begin van de volgende week zal worden gereorganiseerd Premier De Gasperi, leider van de christelijk-democraticche meerderheids partij, zou zyn nieuwe regering zijn zesde in 17 maanden Zondag of Maandag bekend maken Er worden weinig veranderingen verwacht. In het Londense St. Catherine-veern ae „Ivery Floor" wordt alles in gereedheid gebracht voor de eerste grote veiling van olifanten tan den. Ongeveer 13 ton ivoor, de opbrengst van duizend olifanten, ligt er opgestapeld. De prijs van het ivoor zal ongeveer 1000 gulden per 50 kg be dragen. Een groot deel van het Ivoor zal worden gebruikt voor de vervaardiging van planotoetsen, waarvan Amerika een èxote afnemer is. Men zie voor Laatste Berichten pagina drie van dit Blad.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 1