Worsteling met de vakbeweging
Ook Engeland (ietst - Hertstbeeld
Beschouwingen over
wijziging L.O.-wet 1920
Met een enkel woord
DINSDAG 1 NOVEMBER
Londens logboek
<Vsn onze Londense col-respondent)
Engeland is thans getuige van een
traag intern opvoedingsproces, waarbij
de gehele productiewereld betrokken is.
De worsteling tussen regering en vak
bonden dreigt echter een permanent
karakter te krijgen. Het is een fantas
tisch feit, dat na de devaluatie de vak
beweging nog altijd een slag om de
arm houdt en de formulering van haar
standpunt van week tot week uitstelt.
Het verzet van vele arbeiders is be
grijpelijk, aangezien van hen gevraagd
wordt meer goederen te produceren, die
het eigen land nooit zal zien en bo
vendien zonder hogere beloning. Daar
bij komt, dat de devaluatie voor vele
firma's hogere winsten betekent. De
regering is er niets happig op om die
winsten via de belasting weer af te tap
pen en dringt daarom aan op gerin
gere winsten door lagere prijzen. De
grootste zorg vormt de komende over
schakeling van arbeidskrachten naar
de exportindustrie. Een studiecomité
van werkgevers en vakbond leiders is
aan het werk geslagen, ook om het
probleem der langere werktijden te be
kijken. Uitbanning der werkloosheid
betekent allerminst, dat Iedereen zijn
betrekking bij een bepaalde firma of
zelfs in een bepaalde bedrijfstak auto
matisch zou kunnen behouden. Ook
zullen sommige fabrieken andere pro
ducten mceten gaan maken. Belangrijk
L, dat Engeland zo lang mogelijk wil
vast houden aan het principe der vrij
willige medewerking en persoonlijk ini
tiatief. Het wil demonstreren, dat
drastische maatregelen ook door overleg
tct stand kunnen komen. Tegenover
totalitaire gedachten wensen de merk
waardige Britten ook thans weer een
openbare les in democratie te geven.
Het is gced, dat men ook deze kant
van de zaak ziet bij alle crltiek, die
vaak terecht op de Engelsen wordt uit
geoefend.
ENGELAND OP DE
RACE-FIETS.
Ook in Engeland weet men wat fiet
sen is. al zou men dat. niet zeggen In
een stad als Londen, waar het rijden
op een flets neg altijd een acrobatisch
waagstuk is. Desalniettemin ziet men
hoe langer hoe meer lieden zich met
hun rijwiel in het avontuur storten. Dit
is kennelijk een crisisverschijnsel. De
bussen kosten kapitalen. Van elke vier
Engelsen bezit er één een fiets. Op
merkelijk is de inburgering van de
race-fiets, waarmee mensen uit alle
lagen der maatschappij er op vrije
dagen op uit trekken. De Londense rij -
wdeltentoonstelling In Earls Court is dit
jaar de grootste in haar soort. Er is
een experimenele Raleigh, die maar
7 kg weegt. Men probeert lichte meta
len hoe langer hoe meer toe te passen.
Speciale modellen zijn er voor Indiërs
met hun over de gTond slepende kle
ding. Voor Inboorlingen, die barrevoets
Drs W. BOS IN VRIJHEID GESTELD.
Deviezensmokkel binnenkort
voor gerecht.
Dc secretaris van de v.m. Haagse bur
gemeester, drs W. Bos is uit de voor
lopige hechtenis ontslagen. Dit ontslag
is het gevolg van een beslissing In raad
kamer van de Arrondissementsrecht
bank te 's-Gravenhage. Men achtte ver
der geen termen aanwezig om drs Bos,
die sinds half Mei van dit jaar in voor
arrest zit, gevangen te houden. De be
slissing ls het gevolg van het verzoek
van de gedetineerde om ln vrijheid te
worden gesteld. Het onderzoek is thans
zover gevorderd, dat zeer binnenkort de
datum van de terechtzitting, waarin de
deviezensmokkel van drs Bos en waar
schijnlijk ook die van zijn medeplich
tigen wordt behandeld kan worden vast
gesteld.
VRIJHEID VOOR INTERNATIONAAL
VERVOER GEVRAAGD.
A.N.W.B K.N.A.C. en E.V.O., hebben
zich tot de Minister van Verkeer en
Waterstaat gewend, met een schrijven
waarin zij er op wijzen, dat, gezien de
algemene aandrang nationaal en in
ternationaal naar grotere vrijheid
van ontplooiing voor het bedrijfsleven
cn meer speciaal voor het vervoer, er
huns Inziens geen enkele reden meer ls
om het Nederlandse grensoverschrij
dende vervoer aan beperkingen te on
derwerpen.
EEN 14-JARIGE VERLAMDE
COMPONIST.
Het afgelopen weekend zijn te Han
nover met veel succes voor de eerste
maal composities van de 14-Jarige toon
dichter Wolfgang Streiber, ten gehore
gebracht.
Hij schreef een concert voor strijk
orkest, een strijkkwartet met hobo en
muziek voor kamerorkest. De compo
nist bespeelt zelf geen enkel instrument,
daar hij aan een verlamming lijdt.
VOORUITZICHTEN DER
VEEVOEDERVOORZIENING.
Ir J A. P Franke, voorzitter van het
Bedryfsschap voor veevoeder, zal in een
causerie welke op Maandag 7 November
a s. van 19.4519.55 uur via de zender
Hilversum I zal worden uitgezonden,
enkele belangrijke aspecten van de vee
voedervoorziening belichten, een en an
der in 't kader van de onlangs inwer
king getreden regeling.
HET HONGAARS-JOEGOSLAVISCHE
GRENSINCIDENT.
Volgens een Hongaars regerlngscom-
muniqué draagt Joego-Slavië de schuld
van het grensincident van Donderdag
Tussen de 30 en 40 Joegoslavische sol
daten trokken ten Zuiden van Gvo-
ruspuszla de grens over en sneden Hon
gaarse prikkeldraadversperringen door.
aldus dit communiqué. Hongaarse
grenswachten hadden het vuur geopend
en na veel vuren de Joegoslavische
eenheden gedwongen zich terug te
trekken. Aan geen van beide zijden
werden verliezen gemeld.
DE C.I.O. EN DE COMMUNISTEN.
De voorzitter van de Amerikaanse
C.I.O. (Congres of Industrial Organisa
tions), Philip Murray, heeft op de jaar
lijkse conventie verklaard de organisatie
van communistische sympathiserenden
te zullen zuiveren,
Ten minste drie en mogelijk een
twaalftal vakverenigingen onder „linkse
leiding" worden met uitstoting bedreigd.
Murray zclde. dat de ..linksen" de be
langen van de Soyjet-Unle dienden, zelfs
indien dit de vernietiging van de demo
cratische vakverenigingen zou betekenen.
gaan, zijn er nu speciaal omwikkelde
pedalen. De Nederlandse rijkspolitie
bestei.de vijftig tweetakt motorfietsen.
DICKEN'S-SFEER.
De eindeloze zomer ls dan tenslotte
schaakmat gezet door zwiepende en gut
sende herfststormen. Uit de battery en
en schoorstenen, die de daken ontsie
ren, elk vertrek heeft hier 'n stook
plaats kringelt weer de blauw-grijze
rook omhoog. De Engelsen verkneute
ren zich als van ouds bij hun onecono
mische open vuren, welke viervijfde
van de warmte verloren doen gaan.
maar voor de huiselijke romantiek on
misbaar zijn.
Kachels bevorderen echtscheidingen
is de laatste leuze in het verzet tegen
zuiniger verwarming. Op de straathoe
ken staan weer de groezelige verkopers
van gepiepte kastanjes. In het flikke
rende groengele licht der onheilspel
lend loeiende gaskousjes. Men struikelt
weer over de bizar uitgedoste kinderen
met zwarte tronies, die hun pennies op
eisen voor het jaarlijkse Guy Tawkes
ritueel. De nieuwe lord mayor zal zijn
traditionele intocht houden. Er is weer
folklore, nattigheid en mist. De En
gelsman, rillend en huiverend, begint
zich in deze Diokenssfeer weer mens te
voelen
OM TE HUILEN....
Een ibakkersvrouw uit de Jordaan
te Amsterdam vergistte zich en
gaf een klant ln plaats van een
briefje van f. 20,van f 1 000.
terug. Klant en briefje zijn spoor
loos
ALWEER EEN DRIELING!
Het echtpaar Verhagen te Capelle
(N.-Br.) werd verblijd met de geboorte
van een drieling, twee jongens en een
meisje.
SUSANTO NAAR DJOKJA.
Susanto is naar Djokja vertrokken,
waar Woensdag in een speciale zitting
het Nederlandse antwoord op de laat
ste Republikeinse aide-memoire zal
worden besproken. Dit antwoord is door
de Republikeinse delegatie eveneens
aan de Unci overhandigd.
Staat leent een half milliard
GEDURENDE 50 JAAR a 3 1/4%.
De minister van Financiën maakt be
kend, dat, ter gedeeltelijke consolidatie
van de gelden gereserveerd in 's Rijks
schatkist ter deelneming ln staats
schuld, met de Ryksfondsen en -instel
lingen per 2 November 1949 een on
derhandse geldlening is afgesloten,
groot f. 500.000.000, waarvan geplaatst
is bij het Algemeen Burgerlijk Pensi
oenfonds f. 113 mlllicen, de Rijksver
zekeringsbank f. 80 millioen, de Rijks
postspaarbank f 190 millioen en de
Postchèque- en Girodienst f. 117 mil
lioen. Deze lening h'eeft een looptijd
van 50 jaren en draagt een rente van
3 1/4%. Zij wordt aangegaan tot de
koers van 200%.
Reeds voor ruim 1 72 millioen
aan T.NJ. uitgekeerd
SUKARNO'S ZWAGER ZETTE TOT
STAKING AAN.
In verband met de Republikeinse
mededelingen, dat de betaling aan de
T.N.I. nog niet of stroef geschiedde,
heeft dr Koets verklaard, gegevens te
hebben gevraagd van alle betrokken
Nederlandse commandanten. In Noord-
Sumatra zijn Inmiddels gegevens ter
beschikking gekomen.
Deze tonen aan, dat 7 October
f. 766.500 door middel van een cheque
op de Javabank werden uitbetaald
aan de luitenant der T.N.I. Alwi Nur-
do. Op 25 October werd op dezelfde
wüze f. 913.000 gulden uitbetaald. De
betalingen zijn gebaseerd op 20.000
man in Noord-Sumatra, uitgezonderd
Atjetv en lopen over de periode tot
28 October. Op 27 October werd het
eerste republikeinse verzoek ontvan
gen voor levering in natura, waarover
thans besprekingen gaande zijn.
Ten aanzien van de toestand ln Oost-
Java heeft dr Koets verklaard, dat
deze zich niet ongunstig ontwikkelt,
behalve in de gebieden, waar commu
nistisch georiënteerde guerillagroepen
gelegerd zijn, nl. in het gebied van Z.-
Malang en Zuid-Kediri.
Naar aanleiding van de arrestatie van
familieleden van president Sukarno te
Blitar, zeide dr Koets, dat bericht ont
vangen was, dat de zwager van Sukarno
gearresteerd werd wegens poging tot
aanzetten van staking. Voor zover hem
bekend was, werd de betrokkene nog
niet vrijgelaten
Reeds eerder wees ik er op, dat
de tegenwoordige Jeugd „voorlijk"
is.
Of 't nu komt. omdat zij voor
zichzelf méér vrijheid koos, dan
wel dat de ouders haar meer vrij
heid geven, laat ik buiten be
schouwing.
Maar een feit is, dat kinderen
eerder dan vroeger het geloof aan
sprookjes hebben verloren en mst
beide benen nuchter-zakelijk op
de grond staan De oorlog en al
wat zich daarom afspeelde, zal
er zeker mee verband houden: in
de gezapige tijd van weleer, zon
der grote spanningen en een vlie
gensvlug tempo, zal ook de kin
deren twikkeling wel niet zo snel
gegaan zijn
Hce geheel anders nu!
Een kind behoeft men in deze tijd
niets meer wys te maken: het
wéét z'n weetje, al lang voordat
wij weten, dat hij het weet en
maakt er naar gelang z'n aard
een goed of kwaad gebruik van.
Waar al die wijsneuzen hun wijs
heid vandaan hebben, blijft een
der vele raadselen van deze raad
selachtige en verwarrende tijd, al
moet gezegd, dat wij ouderen er
ook debet aan zijn: wie zal 't een
kind kwalijk nemen als 't zijn
oren spitsj;. wanneer ouderen hun
Inzichten op luide toon in de
huiskamer verkondigen, of debat
teren over allerhande onderwer
pen. die niet voor het kinderoor
bestemd zijn? Niets aan te doen:
de tild van de aparte kinderkamer
is allang voorbij
Nu heeft me wéér een kinderstunt
•getroffen
Daar schrijft me nota bene de zes
jarige Axel d'Etter, die thans een
der appartementen van zijn be
roemde confrère Shaw bewoont,
een boek getiteld: „Het opwin
dende bos".
De omslag ziet er sterk opwin
dend uit: juichende kinderen voor
een bos met olifanten en giraffen,
met een daarover scherend vlieg
tuig.
Het ventje schreef 't boek eerst
in het Frans en vertaalde het
zonder blikken of blozen in het
Engels Hij heeft het opgedragen
aan z'n moeder, die de eveneens
opwindende naam ..Madame In-
graa Elena a'Etter-Bulgarides"
draagt.
Z'n uitgever zegt, dat de inhoud
een bepaalde charme heeft, die
op later leeftijd niet meer tot uit
drukking gebracht kan worden.
Denk niet dat Axel met schrijven
opgehouden is: hij is alweer met
een nieuw bezig, dat over twee
avontuurlijke zwanen gaat, die
van het meer van Geneve naar
Londen reizen.
Ook dat is al door een uitgever
geaccepteerd.
Voor de variatie schreef hij het
ln 't Engels en maakt er nu een
Franse vertaling van.
Axel ging op z'n derde jaax
sohrijven.
Maar dat is neg niets: zodra hij
begon te spreken, kon het ventje
ook ieder woord zonder fouten
spellen.
En z'n boeken schrijft hU zonder
ooit iets te veranderen zo vlug op.
zó vlug, dat iedere andere auteur
zélfs ik! hem er om zou be
nijden.
Zei ik U niet, dat kinderen tegen
woordig voorlijk zijn!
Zelfs Shakespeare wist 't al: er
gebeuren vreemde dingen tussen
hemel en aarde.
Een vraag: wat zou er uit dit
litteraire wonderkind groeien?
Wordt het misschien de Shakes
peare der toekomst
FANTASIO
Minister vindt 8 jarige school
noodzakelijk
GEEN LEERPLICHT VOOR
KLEUTERS.
Verschenen is de Memorie van Ant
woord op het voorlopige verslag der
Tweede Kamer over het ontwerp tot wij
ziging van de Lager-Onderwijswet 1920.
Hieraan ontlenen wij, dat hoewel op
dit ogenblik niet van een feitelijk tekort
aan leerkrachten bij het lager onderwijs
kan worden gesproken het aantal on
derwijzers toch wel aan de krappe kant
is. Het is zaak om met het aantal on
derwijzers zo zuinig mogelijk om te
springen en daar, waar een onderwij
zer niet strikt nodig is, geen onderwij
zersplaats verplicht te stellen. Dit klemt
te meer met het oog op de komende ja
ren, wanneer het abnormaal grote ge
boorte-accres, zich bij het lager onder
wijs zal doen gevoelen.
Slechts daar waar een voldoend aan
tal leerlingen voor het V.G.L.O. aanwe
zig is. zal een schoolgebouw mogen ver
rijzen.
Het onderwijs in een zevende en
achtste leerjaar van een school voor
gewoon Lager Onderwijs moet als een
noodmaatregel worden beschouwd. De
minister is daarom bereid, waar dit
ook maar enigszins mogelijk is, de toe
stemming te verlenen, dat de school
voor gewoon Lager Onderwijs slechts
uit zes klassen zal bestaan.
Het totaal der gestichte V.G.L.O.
scholen bedraagt 333, van welk aantal
er 63 voor 1 Juli 1947 en 53 na dat tijd
stip zijn gesloten.
De minister acht het voorschrift van
een achtjarige lagere school noodzake
lijk. Niet voor de verstandige ouders,
maar voor de kortzichtigen, die hun
kinderen zo spoedig mogelijk willen
zien verdienen. Wanneer echter de
school voor gewoon Lager Onderwijs
niet zes, maar acht leerjaren omvat,
kan noch op art. 7. sub 4, der leer
plichtwet, noch op de afstand een be
roep worden gedaan. De ouders kun
nen dan met succes worden vervolgd.
Voor wat betreft de aansluiting van
de Ambachtsschool aan de Lagere school
is de minister tot de conclusie gekomen,
dat onder de huidige omstandigheden
in het belang van de leerlingen en ln
dat van de industrialisatie de invoering
van een voorbereidende klasse aan de
Ambachtsschool de aangewezen oplos
sing is.
De vraag of er plannen bestaan tot
opheffing van de kleine VGLO-scholen
met ingang van 1 Januari 1950, beant
woordt de minister zeer beslist ontken-
nend. Art. 2>l van het ontwerp van wet
wyst- trouwens ook in een geheel andere
richting.
Het denkbeeld om op de duur een
l nieuw type maatschappelijke school in
het leven te roepen, dat als het ware
een combinatie zou vormen van V.G.L.O.
en Nijverheidsonderwijs, heeft veel aan
lokkelijks. Op dit ogenblik ls het de mi
nister niet mogelijk daarover een meer
positieve mening uit te spreken
Afgescheiden van de vraag of een
leerplicht voor de kleuters wenselijk
moet worden geacht, staat wel vast,
dat daaraan op dit ogenblik niet wordt
gedacht. Overigens kan de minister
mededelen, dat een wetsontwerp op het
kleuteronderwijs inmiddels aan zjjn
departement in gereedheid is geko
men. Het ontwerp is aan de daarvoor
in aanmerking komende instanties ten
advieze gezonden.
.J
CREDIETBEHOEFTE DUITSE
RIJNSCHEEPVAART.
De Herstelbank te Frankfurt heeft
een crediet van 2 1/4 millioen mark be
schikbaar gesteld voor de Duitse Rijn-
scheepvaart De vereniging tot behar
tiging der belangen der Rijnscheep
vaart te Duisburg heeft verklaard, dat
dit crediet veel te gering ls en dat voor
de modernisering der Rijnscheepvaart
alleen reeds credieten tot een bedrag
van 20 millioen mark waren aange
vraagd. De vereniging schat, dat in
totaal voor de bouw van nieuwe Rijn
schepen en het herstel van oude een
bedrag van 50 millioen mark nodig zou
zijn.
CHARLES LIVENGOOD NAAR HET
STATE DEPARTMENT.
Charles A. Livengood ls van Batavia,
waar hij consul-generaal was overge
plaatst naar het Amerikaans State-
Department.
100.000 TON AARDAPPELMEEL
MINDER.
De productie van aardappelmeel in
ons land zal dit jaar ongeveer 200.000
ton bedragen. Dit betekent ruim 100.000
ton minder dan de productie van 1948.
een naar de mening van de aardappel
industrie noodzakelijke verlaging van
de productie, teneinde een overproduc
tie, als van verleden jaar tegen te gaan
Drs Posthuma:
„Nederland moet 7 V2 milliard
investeren"
FISCALE POLITIEK DIENT
GEWIJZIGD.
Te Leeuwarden sprak gisteren drs J.
F. Posthuma, president-directeur van
de Maatschappij tot financiering van
het Nationaal Herstel, over de ontwik
keling van deze maatschappij, gezien
tegen de achtergrond van de economi
sche ontw.tckeling van ons land.
„Wanneer wij," aldus spreker, „de fi
nancieringsvraagstukken nagaan, dan
komt het probleem van de industriali
satie in Nederland als een centraal
punt naar voren. Beziet men het finan
cieringsvraagstuk, dat voortvloeit uit 't
kapitaalverlies gedurende de oorlog, dan
kan gezegd worden.
dat men gedurende een periode van
20 jaar in Nederland extra zal moe
ten investeren een bedrag van ten
naaste by 7 milliard 500 millioen
gulden.
De financieringsvraagstukken zyn
dus In hoofdzaak investeringsvraag
stukken en om die problemen tot
een oplossing te brengen is één ding
nodig, namelyk sparen, wat in het
bijzonder geldt voor het verschaffen
van risico-dragend kapitaal. Ook zal
men volgens spreker, zodra dit mo
gelijk is, de fiscale politiek moeten
wijzigen, zodat meer kapitaal dan nu
het geval is uit de grote vermogens
en de hoge inkomens naar de risico
dragende sector kan vloeien.
Een onderdeel van het industrialisa-
tlevraagstuk noemde sprdker de zorg
voor de kleine ondernemingen, maar
met nadruk wees hij er op, dat men
die kleine ondernemingen niet moet
verheerlijken, omdat de tendens be
staat. dat de in deze bedrijven gestoken
uitrustingen niet volledig worden ge
bruikt.
Niettemin ligt het in de bedoeling zo
spoedig mogelijk met de provinciale
autoriteiten ln ons land omtrent de
ontwikkeling van die kleine Industrieën
van gedachten ts wisselen, daar de
Herstelbar.tc van mening is. dat, wan
neer de diverse provincies een garantie
geven, men Inderdaad tot credletver-
ning kan overgaan.
10.000 kilo graan verbrand
KIND SPEELDE MET LUCIFERS.
Gistermiddag speelde een 7-jarig
kind met lucifers in een open hooi
schuur van de gebr. Van Gils te Dorst
(N.-Br.j. In deze schuur was ongeveer
10.000 kilo graan opgeslagen. Nadat
het kind een stropijpje had aange
stoken sloeg het vuur over naar de
opgeslagen ongedorste gerst en in
korte tild stond de gehele schuur in
lichter laaie.
De brandweer moest het blussings-
water aanvoeren van ongeveer 800
meter afstand. Doordat, de wind gun
stig was kon de nabijgelegen boerderij
worden gespaard, De gehele hooischuur
met het graan ging verloren.
6 PRODUCTEN DÉR
KV. GlIMFABRlEK OVERSCHIE
GEVANGENISKOOR VERDIENDE
f. 4.000.
Voor nieuwe motoren in de „Insulinde".
Ter gelegenheid van het 125-jarig be
staan van de Noord- en Zuid-Hollandse
Reddingmaatschappij op 21 November
a.s. zal Friesland een geschenk aanbie
den, namelyk nieuwe motoren in de te
Ocstmahom gestatlonneerde motorred
dingboot „Insulinde". Het benodigde
bedrag wordt door vrijwillige bijdragen
bijeengebracht. Het mannenkoor uit de
bijzondere strafgevangenis te Leeuwar
den heeft in dit werk een groot aandeel
gehad. Meermalen werden met behulp
van een lijnverbinding concerten naar
verschillende plaatsen in Friesland uit
gezonden. De hierbij gehouden collectes
hebben in totaal f. 4.000 opgebracht.
BINNENLAND
In een buitengewone zitting van
de raad der gemeente Assen heeft fflste-
ren de scheldende burgemeester, mr J.
Bothenlus Lohman, afscheid genomen
van zlln gemeente. Op voorstel van het
wethouderscollege werd hij benoemd tot
èreburger der stad Assen.
De Nederlandse Accordeon- en
Mondaccordeonbond kwam te Arnhem
blleen onder presidium van de heer A.
J. Mentlnk uit Deventer, Het doel van
de bond ls verheffing van het culturele
pell van de aangesloten orkesten. De
heer Mentlnk gewaagde van de grote me
dewerking van het ministerie van O.
K. en W. en tal van vooraanstaande
musici. 90 afdelingen waren op het
congres vertegenwoordigd. In totaal telt
de bond 350 leden.
De gouverneur van de Nederlandse
Antillen, lr L A. H. Peters, ls. vergezeld
van zyn echtgenote, zlln belde adjudanten
en de voorzitter van het College van Al
gemeen Bestuur mr L. C. Kwartsz, per
vliegtuig naar de Bovenwindse eilanden
vertrokken voor een bezoek van een week.
BUITENLAND
- Het aantal ln 1947 ln Engeland uit
gesproken echtscheidingen ls het dubbele
van het Jaar daarvoor, zoals blijkt uit
zojuist bekendgemaakte cllfers. Het aantal
echtscheidingen was ln 1947 60.190 tegen
30.398 ln 1946.
Het graf van Boccaccio, de schrijver
van de „Decamerone". ls officieel ge
ïdentificeerd in de kerk van Certaldo,
nabij Florence.
In het Engelse parlement is thans
officieel bekend gemaakt, dat Engeland
in de naaste toekomst zijn manschappen
uit Griekenland zal terugtrekken.
De herdenking van Paul Krugers ge
boortedag, ls tot dusverre steeds op 10
October gevierd. Prof. Uys, hoogleraar ln
de geschiedenis aan de universiteit van
Bloemfontein. Is echter na onderzoek van
het doopregister van Cradock. waar Kruger
feboren ls, tot de slotsom gekomen, dat
October de Juiste datum ls.
De regering van de Unie van Zuld-
Afrlka heeft medegedeeld, dat zij toegang
zal weigeren aan Seretse Khama. het
hoofd van de Bamangwato-stam ln het
naburige Britse protectoraat van Beet-
sjoeanaland, en zyn blanke vrouw Ruth
Williams, voormalig Londens typiste.
De ministers van defensie van Dene
marken, Noorwegen en Engeland hebben
te Londen plannen goedgekeurd voor de
instelling van 'n Noord-Europese regionale
groeo van landen van het Atlantisch pact
De drie genoemde landen zullen een deel
uit maken van de „planning-groep".
Officieel ls megedeeld. dat zes „anar
chistische terroristen" en een politieman
gedood zijn by een gewapend treffen te
Barcelona vsonen werden ge
arresteerd Onder dc omgekomen „terro- I
risten" zou zich ook hun leider, José
Sabater, bevinden.
Het Zuid-Afrikaanse ministerie van
binnenlandse zaken heeft medegedeeld,
dat de Engelsman Battersby. die ln Pre
toria een blaadje ..The nation" uitgaf,
waarin hy Hitier verheerlijkte en zelfs ver
goddelijkte. beschouwd zal worden als
ongewenst Immigrant.
Vier piloten vonden in Texas CV.
St.) de dood door een botsing in de
lucht tussen twee les vliegtuigen van het
type T-6.
Een van de twee 200 voet hoge mi
narets van de beroemde 18de eeuwse
Auranszebe Moskee die ln de heilige
stad Benares uitzicht biedt op de Gan
ges Ls neergestort. De minaret viel 250
voet langs de glooiende oever naar be
neden. Daarbll werden drie bulzen ver
nield en drie personen gedood. (U.P.)
Een nieuw type Britse marine-ge
vechtsvliegtuig ls op een blok hulzen te
Yeovil ln Somerset terechtgekomen. De
test-piloot werd gedood Behalve de pi
loot kwamen ook een vrouw en een
kind. die zich bevonden ln het huls
waarop het vliegtuig terecht kwam. om
bet leven. Een andere vrouw kon uit
het puin worden gered. (U.P.).
De 24 000 gemeentewerklieden te
Calcutta die negen dagen geleden het
werk neerlegden om looneisen kraoht bij
te zetten zlln weer aan de slag gegaan
nadat enigermate aan hun eisen tege
moet was gekomen.
16 000 straatrelnigers onder de sta
kers staan thans voor de herculische
taak om de meer dan 20.000 ton rotten
de afval op te ruimen die de straten van
deze metropolls ontsieren. (U.P.).
GLANSRIJKE ZEGE VAN
FAMILIEVOETBAL-ELFTAL.
Ter gelegenheid van het 40-jarig
huwelijksfeest van het echtpaar v
d BergZwezerijen te Soest, wa
ren alle kinderen overgekomen.
Negen zoons van het echtpaar en
twee schoonzoons, hadden besloten
het feest sportief te vieren. Er
werd door hen een voetbalelftal
geformeerd, dat onder grote be
langstelling ten bate van de Niwin
een wedstrijd speelde tegen B.D C
uti Soest. Het bruidspaar, dat op
een versierd podium zat., de brui
loftsgasten, de talrijke andere toe
schouwers zagen het „familie-elf
tal" een sprekende overwinning
van 83 behalen
NAT. CHR. SCHOOLCONGRES TE
AMSTERDAM.
Prof. Bavinck hekelt „De massamens"
De deelnemers aan het zesde Natio
naal Christelijk schoolcongres te Am
sterdam, zijn gistermorgen door het ge
meentebestuur van Amsterdam op het
stadhuis ontvangen.
De wethouder van Onderwijs, mr A.
de Roos, memoreerde o a. de onderwijs
vernieuwing. In een toelichting op zijn
referaat „De mensbeschouwing van het
Christelijk onderwijs" hekelde prof dr
J H. Bavinck fel de massamens, „het
product van onze tijd".
„De massamens moge een machtig
stuk kennis als ballast bij zich dragen,
hij mist de visie", aldus prof. Bavinck
De congressisten hebben de taak het
gevaar, dat de op drift geraakte massa
mens in zich bergt, uit te bannen Er is
nodig een visie op het vak en het zich
bewust zijn. dat elke mens een levens
eenheid ls. waarin alle krachten er
functies met elkander samenhangen en
betrekking op elkander hebben. Het on
derwijs moet zo zijn, dat het kind in de
geschiedenis als het ware Iets voelt van
de Innerlijke teleurstellingen in zijn
eigen leven Bovenal moet het er iets ln
zien van de Goddelijke majesteit.
Het hele onderwijs dient van meet af
aan gericht te zijn oo de wetenschap,
dat de mens een eenheid is en In di
mensies leeft", aldus spreker.
LUISTERRIJK MARVA-LUSTRUM.
Parade, Mars en Revue.
„De Marine Vrouwen Afdeling, Mar
va, het jongste kind van de Marine,
is een belangrijke rol gaan spelen in
het marine-gezin", aldus Staatssecre
taris Moorman gistermiddag in de
oude Alexanderkazernc te 's-Graven
hage voor een carré van 300 jubile
rende Marva's.
„Het is nu bewezen, dat het corps
levensvatbaarheid bezit, aldus de schout-
by-nacht verder. Dat is te danken aan
de gcede leiding en aan de opofferin
gen, werklust en enthousiasme van de
leden van het corps."
In aanwezigheid van tal van hoge ma
rine- en legerautoritelten. vooraan
staande gasten uit andere kringen,
reünisten en familieleden der Marva's
paradeerden vervólgens de kranige en
eeurige Marine-meisjes onder de tonen
van de Marinierskapel en maakten een
mars door de stad.
In de Dierentuin was een thee voor
het corps en de reünisten, en later
tegen de avond een feestelijke maaltijd.
De chef der M.V.A., hoofdofficiere
Van Slooten. recipieerde in de namid
dag ln het Departement van Marine.
Gisteravond was de grote zaal van de
Dierentuin in beslag genomen voor de
Marva-revue, waarna een geanimeerd
bal de feestelijkheden besloot.
Leidse Schouwburg
EERSTE ABONNEMENTS
VOORSTELLING.
De zilveren fluit.
De inzet der acht abonnementsvoor
stellingen is wel een zeer gelukkige ge
weest Ook al was er geen sprake van
groot toneel. Integendeel werd aan oe
tot de nok gevulde schouwburg een zeer
eenvoudig en ongecompliceerd gegeven
voorgezet, dat in wezen de toest der
waarschijnlijkheid en verantwoording
moeilijk zou kunnen doorstaan. Maar zó
geestig van opzet en uitwerking, dat men
aan deze vriendelyke Amerikaanse co-
medle, zoals zij heet, zijn hart ophaal;
en met zon in het gemoed huiswaar».;
keert. De auteur. Robert Mc Enroe. is
er volledig in geslaagd het gehoor een
prachtige avond van ontspanning
bieden. Ontspanning zonder diepgaande
inhoud, maar zo frêle en innemend, da'
de grootste Nurks zich gewonnen zal
moeten geven.
Men ziet een vagebond een zuinig be
heerd tehuis voor ouden van dagen bin
nendringen, een type van A. M. dc
Jong's Flierefluiter, die met zijn „zil
veren fluit", een fluit der fantasie, de
oudjes het leven weer levenswaard wee:
te maken. Ook Defresne's Onbewoond
eiland heeft er wel iets van, al is dit
veel zwaarder op de hand.
En dan de vertolking! Deze was in
één woord subliem. Hoe aanstekelijk
werkte dit volledig afgewerkte samen
spel van allen, zonder één figuur, die uit
de toon viel. Het Vrije Toneel zal met
dit successtuk nog veel plezier beleven
Cor Ruys als de vagebond geeft dat
verbluffeende, schynbaar zo eenvoudige
spel, dat hem zo by uitstek ligt en ka
rakteriseert. Het ls een doorlopend ge
not, hem in al die fijne nuanceringen
in mimiek en stembuigingen te volgen,
waardoor men zich volledig doet gaan
op de golven der genietingen, die toneel
spel bieden kan. En dan naast hem
drinkende „dame" van Cruys Voorbergh
met het wippende hoedje en diens fijne
bisschop; Nell Koppen als de verzuurde
aan een blinde darm-complex lydende
kemphaan. Annie de Lange als de ge
wekte huishoud-prinses, Gysbert Ter-
steeg als de dominee, maar waarom zou
den we het gehele program apart ver
melden, waar, gelijk gezegd, allen hun
type gaaf over het voetlicht brachten?
Het reeds warm gestemde applaus
groeide ten slotte aan tot een ovatie
Welverdiend! M.
Van de parterre uit bereikten ons
enige klachten over kou, trots de warm
te, die stuk en spel boden. Misschien is
dit euvel in den vervolge wel te ver
helpen?
Concert Wiener Sangerknaben
ZWARE VERPLICHTING RUST
OP LEIDERS.
Jaarlijks zingenhier de Wiener
Sangerknaben, die zich in vele lan
den een grote reputatie verworven
hebben. Niet minder dan drie gelijk
waardige koren trekken regelmatig
door de wereld. De 22 jongens die
gisteravond in de stampvolle Stads-
zaal onder leiding van een nieuwe
jonge dirigent Peter Lacovich zon
gen, maakten verleden jaar een
tournéc door de Ver. Staten.
In hun ware element moet deze uit
duizenden anderen geselecteerde kna
pen vóór alles horen tijdens een mis
in de Weense Hofburgkapelie. Wy
althans hebben daar de allerschoon
ste herinneringen aan.
De programma's voor de buitenland
se tournee's worden evenwel helaas wel
eens gekenmerkt door een zucht naar
uiterlijk effect; er moet geld binnen
komen voor het Instituut der Sanger
knaben en daarom dient blijkbaar het
gehoor der massa extra-gestreeld te
worden. Dit is voorzeker in artistiek
opzicht niet steeds verantwoordelijk te
achten. Al te zwaar willen we dat ech
ter de leiding niet aanrekenen, omdat
er naarnaast toch zo veel goeds te
waarderen valt.
Het ene jaar horen wij deze knapen
in betere vorm dan het andere: de
jongens wisselen nu eenmaal steeds en
zo kon het gebeuren, dat wij de in
druk hadden, hen in vocaal opzicht wel
eens in beter conditie gehoord te heb
ben. Er was af en toe iets scherps in
de klank en Peter Lacovich leek hen
niet zó te bezielen als andere dirigen
ten dat meermalen deden.
Mozart's op 12-jarige leeftyd geschre
ven opera'tje „Bastien et Bastienne"
was bovendien met enkele koortjes op
gesierd. die er niet in thuis horen, maar
dat was natuurlijk ook gedaan, om de
goe-gemeente te pakken. Maai ge ver
gist U, wanneer ge zoudt denken, dat
er geen andere keuze gedaan had kun
nen worden
Enfin: de „Wiener Sangerknaben"
hebben met dit al weer een ovationeel
succes geboekt! De muzikale Oosten-
rykse jeugd kün zingen en er is boven
dien een eeuwenoude vocale cultuur in
hun vaderland, om van te watertan
den!
Dat er meermalen wat nonchalant
werd afgeraffeld, zonder voldoende
nuancering, bijv. in Mozart's herders
spel. dat wij de kinderen vroeger met
meer charme en losheid zagen acte
ren. dat wij eertijds ook betere solisten
hoorden en dat. Peter Lacovich me
chanisch accompagneerde, dat alles
heeft blijkbaar geen afbreuk kunnen
doen aan het enthousiasme.
Maar op de keper beschouwdwij
weten, dat de „Wiener Sangerknaben",
ondanks de ook gisteravond weer gede
monstreerde geciceleerde stem tech
niek, tot hoger en edeler prestaties in
staat zijn
Hetgeen niet wegneemt, dat men be
paald Jaloers mag zijn op een volk.
welks jeugd zoveel muzikaliteit open
baart en zulk prachtig materiaal
bezit!
Op de leiders rusten ten deze zware
verplichtingen- men mag hopen, dat
zij deze in de toekomst weten te hand
haven. geliik voorgangers het sinds
eeuwen deden.
Het jongens-antwoord op de dave
rende toejuichingen is natuurlijk met
uitgebleven!
H,
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het taalkundig candi-
daatsexamen Indologie: J. A. M Kloos
ter (Wassenaar); voor het doctoraal
examen Nederlands recht: Mej. G.
Kooiman (Rotterdam) en de heren J.
P M. Witte (Den Haag) en F. J. A. v.
Dieren (Leiden).
A. M. VAN ZWICHT 80 JAAR.
De nestor der Leidse boekverkopers,
de heer A. M. van Zwicht, vierde gis
teren onder grote belangstelling zyn
80ste verjaardag. Behalve zeer vele
particulieren, vrienden, collega's en
relaties uit de uitgeverswereld, kwam
het voltallig bestuur van de afd Leiden
van de Ned. Boekverkopersbond en een
deputatie van de Leidse Kantoorboek
handelaren de gelukwensen aanbieden.
Vele geschenken, bloemstukken en
fruitmanden, wo. van het bestuur van
de Leidse Schouwburg, werden deae
vitale 80-Jarlge aangeboden.
