De bezuiniging in Engeland r Roman van Mevrouw BijEeveld-Gelinck (Heemstede) met 1.500 bekroond België naar de Volksraadpleging inzake Koning Leopold Sinds vannacht heeft Frankrijk weer een regering Panda tweemaal uitverkocht! .J WEER BERICHT (EK) Onze prijsvraag voor een vervolg-verhaal vijftienhonderd gulden (ƒ1500.-) 88ste Jaargang VRIJDAG 28 OCTOBER 1949 00 No. 26832 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouv/er DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f4.15 per kwartaal: 32 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red 21507 Witte Singel 1. Leiden - Giro no: 57U55 Bidault is geslaagd Onze Parijse correspondent telefoneer de ons hedenmorgen :- De assemblee heeft Georges Bidault aanvaard en om 3 uur in de morgen heeft de nieuwe premier zich met zijn ministergroep aan de president der re publiek voorgesteld. Het was een groep van 18 mannen, te weten 6 katholieken, 5 socialisten, 3 radicalen, 1 onafhankelijke republi kein en 3 gematigden van rechts. Helemaal compleet is de lijst nog niet, want de secretarissen en onder secretarissen van staat zullen vandaag nog moeten worden aangewezen. De debutant in het gezelschap, d.w.z. de enige werkelijk nieuwe figuur, is de socialist Ségelle, die Daniel Mayer als minister van Arbeid vervangt. Behalve deze laatste zijn enkele an dere bekenden, zoals Ramadier, Lecourt en Cost-2 Floret tijdelijk van het toneel verdwenen. Bidault, die de derde candidaat na Moch en Mayer was, overtroefde zijn beide voorgangers door een totaal van 367 stemmen in de wacht te slepen, ter wijl 310 het grondwettelijk bepaalde mi nimum was. Een flinke meerderheid dus, die waar- schynlijk In de eerste plaats moet gel den als bewijs, dat het parlement de lange crisis moe was, doch welke voorts er van getuigt, dat de methode van Bi dault om reeds tijdens de voorbereiden de besprekingen klare wijn te schenken omtrent de samenstelling van zijn mini sterie juist is geweest. De bevestiglngs- xede van de nieuwe premier was betrek kelijk kort en vrij van vorm. Wat de inhoud betreft, herinnerde zij uiteraard sterk aan hetgeen door Moch en Maver reeds te berde was gebracht. Dc premie van 3000 francs voor wie minder dan 15000 francs per maand ver dienen, blijft gehandhaafd, evenals het plan om zo spoedig mogelijk het stelsel der collectieve loonovereenkomsten op nieuw in te voeren. De bestaansvoorwaarden van het over heidspersoneel moeten eveneens worden verbeterd, doch overtollig geworden rijksdiensten dienen te worden opgehe ven en noodlijdende genationaliseerde bedrijven op zakelijke wijze gereorgani- seerd. t ..Alleen in totalitaire staten wordt het stakingsrecht verkracht", maar in demo cratische landen kan men niet toestaan, dat ambtenaren, voor zover zij onmis baar zijn voor het gezag en veiligheid van de staat, hun taak verzaken. Met betrekking tot Indo-China zal Frankrijk, zonder van zijn rechten af stand te doen, streven naar vrede. Wie is Bidault? George Bidault is, als politicus en di plomaat, pas na de bevrijding op het eerste plan gekomen. Voordien was hij geschiedenisleraar aan verschillende ly cea. in Valenciennes, Reims en Parijs. Maar terwijl hij nog voor de klas stond deed hij zijn eerste stappen op het glib berige veld der politiek; waarbij hij het tot lid van de uitvoerende commissie der toenmalige katholieke democratische partij bracht, die tegenwoordig is omge doopt In de republikeinse volksbeweging, de M.RP. Het gevolg van zfjn activiteit op dit gebied was, dat hij artikelen be gon te schrijven, krantenartikelen van typisch Franse makelij, logisch gecon strueerd. doorzichtig en goed van taal. Men bood hem een baan aan op de bui tenlandredactie van het katholieke dag blad l'Aube, waar hij weldra de man van de buitenlandse overzichten werd. Hij werd, vooral tijdens de Spaanse bur geroorlog en rond de dagen van Mun- chen 'Chamberlainingradvaak ge citeerd om zijn historisch gefundeerd anti-fascisme. Een spreekwoord, dat wel eens opgaat, zegt ..de journalistiek leidt tot alles, als men haar maar tijdig genoeg verlaat". Bidault kan daar van mee praten. Hij zei zijn redactie echter niet vaarwel met de vooropgezette bedoeling om te ver huizen naar de ambtswoning van een minister-president, doch omdat hij in 1940 als sergeant bij de infanterie moest dienen De Blitzkrieg, die hij voorspeld had. kwam net twel dagen nadat hij op 8 Mei bij Soissons krijgsgevangen was gemaakt. Veertien maanden later werd hij vrijgelaten. Kort, daarna ging Bidault. aanvanke lijk verscholen achter een tijdelijke po sitie van leraar te Lyon, in de illegali teit. Hy toonde zich intelligent en voorzichtig en organisatorisch, en volg de Moulin op als voorzitter van de na tionale raad van verzet. De kleine, on opvallende man, die omstreeks 1943 on derdook in Parijs en een groot deel van de resistance leidde, was hij. Hij bleek een talent voor scheidsrechter te bezit ten, dat van pas kwam in een bewe ging, waar verschillende zeer tegenstrij dige krachten het klassieke politieke spel van touwtrekken ten beste gaven. Na de bevrijding van Parijs verzocht de Gaulle hem om medewerking in de regering Bidault werd minister van Buitenlandse Zaken, in welke hoeda nigheid hij de generaal vergezelde op diens zoveel omstreden reis naar Sta lin en Molotof. De nerveuze, vlugge handtekening van de gewezen geschie denisleraar prijkt sindsdien onder het FransRussiche pact, dat door de Gaulle destijds werd beschouwd als een gcede zet op het internationale schaak bord. Bidault bleef minister van Buiten landse Zaken in de verschillende kabi netten, tot hij in Juli 1948 werd ver vangen, ofwel „rust ging nemen", zoals dat in diplomatieke termen heet. Ge zegd mag worden, dat hij als minister van Buitenlandse Zaken van Juni tot November 1946 was hij bovendien ministerpresident de gave ten toon spreidde om een gemis aan ervaring te vergoeden docr handigheid. Hij was plooibaar, wist zich de sympathie ook van politieke tegenstanders te verwer ven, en bleek goede raadslieden om zich heen te hebben verzameld. Hij kreeg een naam als „verzoener", omdat hij na de bevrijding op internationale ver gaderingen, zcals de UNO, de conferen ce de la Paix van 1946 en de confe renties van ministers van Buitenlandse Zaken der Grote Vier, steeds poogde te bemiddelen tussen Oost en West- Het was dan ook eigenlijk logisch dat hij „rust ging nemen" toen de kloef tussen Moskou en het Westen te breed geworden bleek. Zijn „rentree" in de politiek, werd in geluid. nog niet lang geleden."door zijn benoeming tot president van de poli tieke commissie van de Europese as semblee alsook door zijn verkiezing tot I voorzitter van de katholieke MR.P. En thans was het de president der Franse republiek. Vincent Auriol. die j hem een kans gaf door hem candidaat j te stellen voor het premierschap. Geor ges Bidault. de kleine nerveuze Frans man.. die naar de „Quai d'Orsay stapte om aldaar maar weer eens de verzoe- I ner te spelen, was weinig veranderd i sinds hij datzelfde gebouw in Juli 1948 verliet. Nog nimmer was hij correct en donker gekleed en hij keek even min zaam als altijd. Toch was er één ver andering: hij trok een ..pokerface". Dat kon hij vroeger niet zo goed. hil had toen de (voor een diplomaat niet aan bevelenswaardige) fout dat zijn gelaat gemoedsaandoeningen toonde. Hij was ..een open boek", en dat was iets zeld zaams voor een minister van buiten landse zaken. Ook dc tweede voorstelling van Panda en dc Mcestcr-Goochelaar is totaal uitverkocht. Dat wordt de volgende week Zaterdag voor ruim 1400 kinderen dus ecu prettige middag. Panda cn Joris Goedblocd verheugen :ich bij voorbaat op de persoonlijke kennismaking! De Amerikaanse consul-generaal te Ba tavia, mr J. D. Beam, heeft een bezoek aan Djokjakarta gebracht. Mr Beam in gesprek met president Sukarno. WEINIG WIND. De Bilt verwacht tot morgenavond: Koude nacht met weinig wind, hier en Ö3ar mist en plaatselijk flinke nacht vorst Morgen overdag zwakke tot ma- f'Se wind uit richtingen tussen Oost en ^uid, In de loop van de dag toenemen- e bewolking, maar op de meeste plaat sen nog droog weer. Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt te 10 uur). 29 OCTOBER. op: 7.28 uur; onder: 17.18 uur. laan op; 15.25 uur; onder; 24.00 uur «oogwater te Katwijk te 9.00 en 21.38 u. Dit nummer bestaat uit tien pagina's. De Balkan in de V.N. NIEUW VOORSTEL IN POLITIEKE COMMISSIE. De afvaardigingen van de Verenigde Staten, Groot-Brittannlë, Australië en China hebben in de politieke commis sie der V. N. een ontwerp-resolutie be treffende de Griekse kWestie ingediend. In dit ontwerp wordt o.m. verklaard, dat voortzetting van de buitenlandse hulp aan de Griekse opstandelingen, waarbij een nieuwe gewapende aanval zou ontketend worden uit de aan Grie kenland grenzende gebieden, de bijeen roeping van een buitengewone zitting van de Algemene Vergadering zou wet tigen, welke alsdan de nodige maatre gelen zou nemen om deze vredesbedrei- ging te keer te gaan. In de ontwerp resolutie worden Al banië. Bulgarije en andere staten, o.m. Roemenië, verzocht onmiddellijk de hulp aan de Griekse opstandelingen stop te zetten en hun grondgebied niet te laten gebruiken als basis voor nieu we aanvallen. In het ontwerp worden alle lidstaten van de V N. aangespoord zich te ont houden van indirecte of rechtstreekse wapenleveranties aan Albanië en Bul garije, tot een bijzondere commissie zal hebben vastgesteld, dat die landen de hulp aan de opstandelingen hebben ge- staakt Verder wordt aanbevolen, dat Grie kenland en Joego-Slavië hun geschil len langs diplomatieke weg oplossen en dat Bulgarije en Albanië enerzijds en Griekenland anderzijds normale diplo matieke betrekkingen herstellen. Daar enboven worden Albanië. Bulgarije en Joego-Slavië uitgenodigd, met de Bal kancommissie van de V. N. samen te werken en aan bedoelde commissie richtlijnen gegeven, zich ter beschik king te houden van de vier betrokken regeringen, met het oog op hervatting van normale betrekkingen en het be houd van vrede en veiligheid. De staten, op wier grondgebied zich Griekse vluchtelingen bevinden, worden verzocht, de vreedzame terugkeer van deze personen naar Griekenland te ver gemakkelijken. De politieke commissie der V.N. heeft met veertig tegen vier stemmen b\j tien onthoudingen een geamendeerde reso lutie van Ecuador aangenomen, volgens welke de voorzitter van de algemene vergadering der V.N. zal worden ge vraagd „zich op de hoogte te stellen van het standpunt" van de Griekse re dering ten aanzien van de opschorting der doodvonnissen, uitgesproken tegen politieke gevangenen in Griekenland. De Sovjet-Unie stemde voor de reso lutie „opdat er een compromis oplos sing zou worden gevonden"; tevoren waren er drie Sovjet-amendementen verworpen. Praag wijst nu Fransen uit De Tsjechoslowaakse regering heeft in een nota aan de Franse ambassade te Praag het vertrek binnen 12 uur ge- eist van de militaire attaché Georges Helliot en zijn assistent Marcel Sala- bert. De nota beschuldigt beide diplo maten er van, dat zij met een diplo matieke koerier 4 kg. uraniumerts uit Tsjecho-Slowakije naar Frankrijk ge zonden hebben en gepoogd hebben in lichtingen over de Tsjechische ura- nlummijnen te verkrijgen Een voormalige employé van de Fran se ambassade, Gervais Garcette en twee Tsjechen zijn in verband met deze zaak gearresteerd. Wie volgt? AMERIKAANSE AMBASSADEUR BOOD GELOOFSBRIEVEN AAN. HM. de Koning heeft gisterochtend ten paleize te Amsterdam de heer Sei dell Chapin ontvangen ter overhandi ging van zijn geloofsbrieven van bui tengewoon en gevolmachtigd ambassa deur der Ver. Staten vaij Amerika. Lagerhuis verwerpt Conservatieve motie Het Britse Lagerhuis heeft met 353 tegen 222 stemmen een conservatieve motie verworpen, waarin de na de de valuatie door de regering getroffen be zuinigingsmaatregelen ten bedrage van 280 millioen pondsterling als ontoe reikend worden afgewezen. Het stemmen tal van 222 der oppositie was het grootste, ooit in het huidige par lement uitgebracht. De conservatieven mobiliseerden hun gehele „stemkracht!' van 202 en werden gesteund door de „li beral nationals" en de „orthodox libe rals" en enige onafhankelijken. Het Huis nam daarna een motie aan, waarin de Maandag door Attlec aan gekondigde maatregelen goed gekeurd worden. De stemverhouding was 337 tegen vijf. De conservatieven onthiel den zich, een gebruikelijke weg, indien de mening van het Huis reeds duide- lük is geworden. De plaatsvervangende premier, Her- bert Morrison, verklaarde tevoren nog naar aanleiding van de bezuinigings maatregelen, dat de bekend gemaakte lijst er duidelijk op wees, dat het de re gering ernst was. „Ieder, die meent dat deze lijst het einde betekent van de pogingen der re gering om te bezuinigen zal spoedig uit de droom geholpen worden". Daarna nam de oppositieleider, Chur chill, het woord. Hij zeide, dat Engeland in de laatste vier jaar bijna zoveel had uitgegeven als gedurende de twintig ja ren tussen de beide oorlogen. Hij vond het een schandaal, dat Engeland aan India, Egypte en sommige andere lan In een deze week gehouden bijeenkomst is uitspraak gedaan inzake dc door de Vereniging „De Grote Provinciale Dagbladen" (G.P.D.) uit geschreven prijsvraag voor een vervolgverhaal. Er zyn niet minder dan 55 inzendingen ontvangen, zodat de jury een zeer omvangrijke en tyd- rovende taak heeft gehad. Bij het vaststellen van de uitslag bleek, dat, naar het oordeel van de jury, drie romans beduidend boven de andere uitblonken: te weten: a. „De verdwenen formules" b. „De gril van een kunstenaar" c. Paviljoen Paradis" Unaniem was men het er bovendien over eens dat van dit drietal het eerstgenoemde verhaal „De verdwenen formules", ingezonden onder het motto „Je kunt nooit weten in aanmerking kwam voor dc door de G.P.D. uitgeloofde prijs van Bij opening van de enveloppe bleek het verhaal te zyn geschreven door: Mevrouw J. M. D. BIJLEVELD—GELINCK, Jacob Ruysdaellaan 34, te Heemstede die wij van deze plaats van harte feliciteren met haar succes. Het oordeel van de jury over het werk van deze „huisvrouw" (zoals zij zichzelf aanduidt) is vol lof: „Een korte roman met thriller-inslag, geschreven in een beschaafde, prettige stijl, hoewel hier en daar iets aan de romantische kant. Alles zeer leesbaar en spannend tot het „happy end" toe. Zeer geschikt voor feuilleton". Ook de beide andere, reeds genoemde, romans komen voor plaatsing als vervolg-verhaal alleszins in aanmerking. „Paviljoen Paradis" is geschreven door de heer J. L. Lodcwijks, redac teur van „Haarlem's Dagblad", Westerhoutstraat 18, te Haarlem. „De gril van een kunstenaar" is van de hand van mej. Lily van Oven, ambtenaresse bij de Provinciale Griffie van Zuid-Holland, Bicyen- burg 33, te Den Haag. Over het werk van de heer Lodewijks zegt de jury: „Een rustig ver haal, zeer eerlijk verteld op een weldoende, opgewekte toon. Uit heel de roman blijkt het vertrouwen dat het goede beloond en het kwade gestraft zal worden een roman, welke de jury ondanks het lezen van zovele andere sterk is bijgebleven en die zy warm meent te moeten aan bevelen". Het verhaal van mej. van Oven zal, volgens de jury, aan het slot enige wijziging en bekorting moeten ondergaan. Het is overigens zeer geschikt voor feuilleton, „Een goed boek". Na langdurig wikken en wegen is ten slotte geconcludeerd, dat van de overige inzendingen de roman „De dood van dr Leidekker", van dc hand van een 21-jarige student in de economie, de heer J. de Vries, Hee- renweg 152a, te Heemstede (onder pseudoniem „Olivier van Brakel") nog een speciale vermelding verdient. „De stijl is goed. Er is bijna overal voldoende spanning en dc verras sende ontknoping komt pas heel aan het slot". De G.P.D. heeft zich bereid verklaard om te zijner tijd na het bekroonde werk van mevrouw Bylevcld ook de andere drie genoemde romans in dc bij haar aangesloten tien bladen als vervolg-verhaal te publiceren, tegen een honorarium van f. 500.pet- roman. den moest betalen voor bevoorrading van legers, die deze landen voor Italiaanse. Japanse of Duitse invasie hadden be schermd. Het socialisme had een felle aanval op de kunstmatige economie van een uitgeput Engeland gedaan. Dit maakte deel uit van een pogen om het socialisme in de huidige tijd in te voeren. Wij zien ons thans niet alleen tegenover devaluatie geplaatst, zo vervolgde Chur chill, doch ook tegenover een bankroet. De regering heeft zich niet alleen op financieel gebied, doch ook op mentaal en moreel gebied bankroet getoond. Toen de oppositieleider weer plaats nam, werd hy een minuut lang door zfjn aanhan gers toegejuicht. Attlee richtte zich in zijn antwoord ironisch tot Churchill en zeide, dat deze tijdens de oorlog nooit een beroep ge daan had op de privé-winst. Thans, al dus de premier, leefde men in een ge mengde economische toestand. Dit was kapitalisme noch socialistische economie. Nobelprijs toegekend De beoordelingscommissie van het Zweedse Karolinska instituut heeft de Nobelprijs voor physiologie en genees kunde toegekend aan 2 geleerden ge zamenlijk. Het zijn dr Walter Rudolf Hess van het physiologlsch instituut van de univerteit van Zuerich en prof. Antonio Egas Moniz van de uni versiteit van Lissabon. VORMING VAN EEN GARDE DE V.N. De speciale politieke commissie der V.N. heeft met 38 tegen 5 stemmen bij 8 onthoudingen besloten de algemene vergadering der V.N. te verzoeken om oprichting van een speciale garde van 300 man. De meeste landen van het midden-Oosten onthielden zich van stemming. Joego-Slavië stemde voor. Sforza zegt: Vredesverdrag is waardeloos Graaf Sforza, de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken, heeft zich Jn de Senaat tegenstander verklaard van opzegging door Italië'van het vredesver drag. waartoe tijdens het debat over de begroting van buitenlandse zaken door een senator een voorstel was gedaan. „Het vredesverdrag", aldus verklaarde graaf Sforza. is vrijwel waardeloos ge worden Slechts door één enkele mogend heid worden wij er af en toe aan her innerd. De opzegging evenwel zou een zekere ongerustheid kunnen verwekken en de vrede ligt ons zeer aan het hart, dat wij dit moeten voorkomen. Het vre desverdrag is geen hinderpaal op de weg van onze politieke en economische toe komst." Sforza noemde voorts als een van zijn grootste zorgen het houden van vriend schapsbetrekkingen met Frankrijk en betrekkingen van goede nabuurschap met Joego-Slavië. Besprekingen van minister Stikker te Parijs De Minister van Buit. Zaken, mr D. U. Stikker, is gisteren vertrokken naar Parijs ter bijwoning van de vergadering van de consultatieve groep der O.E.E.C. Na afloop hiervan zal hij er 31 Oct. a.s. aanwezig zijn bij de vergadering van de Raad van Ministers der O.E.E.C. De minister zal daarna voor enkele dagen naar ons land terugkeren om vervolgens 3 November a.s. bij te wo nen de te Parijs te houden bijeenkomst van het comité van ministers van de Raad van -Europa, Ten slotte zal de minister ina aan sluiting hierop ons land vertegen woordigen in de bijeenkomst v. de Con sultatieve Raad van de Westerse Unie. Gedurende zijn afwezigheid zal de mi- nister-president optreden als minister van Buit. Zaken a.i. Senaat aanvaardt wetsvoorstel De Belgische Senaat heeft het wets voorstel -Struye tot het houden van een volksraadpleging over de terug keer van de koning met 109 tegén 65 stemmen goedgekeurd. Voor stemden 92 leden van de Ka tholieke Volkspartij en 17 liberalen. Tegen stemden zeven liberalen, vijf communisten en 53 socialisten. Een drietal socialistische amende menten werd verworpen. Het eerste amendement hield in, dat alvorens de volksraadpleging zou plaats vinden, alle tot nu toe niet bekende rapporten over de houding van koning Leopold tijdens de oorlog, bekend zouden wor den gemaakt. Het tweede amendement stelde voor het percentage der stem men. dat koning Leopold op zich zou moeten verenigen om naar België te kunnen terugkeren, op 66% in plaats van 55% te stellen. Een derde amendement hield in, dat, indien de koning wilde terugkeren, hij zowel in Vlaanderen en Brussel als in Wallonië tenminste 51% der stemmen op zich zou moeten verenigen. Thans wordt in politieke kringen te Brussel verwacht, dat het voorstel ock in de Kamer zal worden goedgekeurd. De behandeling van het voorstel in de Kamer zal, naar verwacht wordt, ech ter niet eerder dan in de tweede helft van December geschieden. De katholie ken beschikken in de Kamer niet over de absolute meerderheid (er ontbreken twee stemmen), doch 't laat zich aan zien, dat verscheidene liberalen, zoals thans in de Senaat is geschied, zich voor het voorstel-Struye zullen uitspre ken. De volksraadpleging zal dan wor den gehouden 40 dagen na de afkondi ging er van in het staatsblad, dus in de maand Januari. Alle Belgen, die die stemgerechtigde leeftijd hebben, zullen dan ja of neen moeten antwoorden op de vraag: „Zyt ge van oordeel, dat ko ning Leopold III zijn koninklijke be voegdheden moet hervatten?" De stem ming zal verplicht zijn en de telling der stemmen zal regionaal geschieden. Textielfabriek door brand verwoest Gisteravond werd brand ontdekt in de, aan het Twen te-Rijnkanaal te Enschedé gelegen fabriek van textielproducten „Havetex", waar textielgrondstoffen en poetskatoen worden vervaardigd. In een oogwenk stond het gedeelte, waar de machines staan opgesteld, In lichterlaaie. Het vuur sloeg hierop naar het maga zijn over, waar de gehele, zeer brand- Het Salzburger Marionetten-theater, de grote attractie van de Salszburger Fest- spiele, zal een tournée door Nederland maken. Op het programma staan o.m. opera's van Mozart. Mozart aan het spinet. bare vooraad, een prooi der vlammen werd. Dc brandweer kon tegen de vuurzee niets uitrichten en hel grootste gedeelte der fabriek (ca 1000 m2) werd dan ook verwoest. De schade bedraagt zeker f. 300.000. De ooraak Is nog niet bekend.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1949 | | pagina 1