Streven naar einde R.T.C. op 1 NovemberRaadselachtige ontploffing op
Bezuiniging op eleclricifeitsverbruïk
dringend geboden
Churchill op oorlogspad
tegen Labour
Ondanks resultaten toch geen
overeenstemming!
Technische Hogeschool te Delft
Ernstige wil om nader tot elkaar te komen
Tijdens proeven met hete-luclit-motor
Gedurende spitsuren in komende maanden
WEERBERICHT
Goudclausule blijft erote struikelblok
grote
88ste Jaargang
ZATERDAG 15 OCTOBER 1949
No. 26821
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henriy
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4.15 per kwartaal; 32 cents per week
Telefoon Dlr en Adm.: 25041; Red. 21607
Witte Singel 1. Lelden - Giro no.: 67055
V crkiezingspraat j e
Verkiezingen hebben in Oostenrijk en
Noorwegen plaats gehad. In Oost-Duits-
land durfde men ze niet aan en is een
schijn-regering onder Moskou's super
visie aangesteld. In Frankrijk werd een
premier gekozen. In Engeland zijn de
verkiezingen uitgesteld (of beter gezegd
gehandhaafd) tot voorjaar 1950!
mo-
16
dan
dat
Wat Oostenrijk betreft, de verkiezin
gen daar hebben weinig verrassing op
geleverd. In zeker opzicht bevreemdde
het, dat de nieuwe party, die der „On-
afhankelijken", feitelijk een voortzetting
der oude Nazi-partij, zij het op wat
derner voet geschoeid, het nog tot
zetels wist te brengen, maar dat is
ook alles. En ernstig behoeft men
niet te nemen, want deze tegenvaller
tekent immers niets. De oude coalitie
van Volkspartij en socialisten zal ge
handhaafd blijven en kan zich veroor
loven, wat zy wil, daar ook de commu
nisten geen vooruitgang boekten, al ste
gen zij van 4 op 5 zetéls, waarmede J
groei van het kiezerscorps nog niet
verdisconteerd. Oostenrijk mag meer
dan tevreden zijn over deze uitslag. Zelfs
in de door de Russen bezette gebieden
is de Oostenrijker zich zelf gebleven en
heeft hü zich vierkant uitgesproken
tegen de „heilstaat".
Het is zonder twijfel een reden te meer
geweest voor de Russen om de verkie'
zingen in Oost-Duitsland tot eind vol
gend jaar uit te stellen. Waren zij in
gehouden. het zou hun onmogelijk zijn
geweest een regering in te stellen, die
naar hun pijpen wil dansen, zoals thans
het geval is. Aan de top zetelen toch
twee communisten. Wilhelm Pieck is pre
sident geworden en Grotewohl is pre
mier, beide volgzame dienaren van Mos
kou. Verder is de regering zodanig sa
mengesteld. dat de communisten de sleu
telposities beheersen. Onnodig te zeggen
wat dat in de practijk betekent. De ern
stige critiek uit de gelederen der andere
partijen tegen hun leiders, die onder het
juk zijn doorgegaan, laat zich daarom
in ieder opzicht verklaren en begrijpen
De vrees-is maar al te zeer gewettigd
dat, wanneer het eind 1950 tot verkie
zingen komt, de nodige intimidatie heef
plaats gevonden. Als tenminste de ove
rlge partijen dan nog bestaan. Men be
hoeft, slechts naar de satelliet-landen
van Moskou te zien om daaraan ernstig
te twijfelen! In' een jaar tijds vermogen
de communisten veel op het gebied van
vermoording der vrijheid. De leiders der
niet-communistlsche partijen hebben wel
een zeer zware verantwoordelijkheid
aanvaard!
In Noorwegen hebben de socialisten
een onverwacht groot succes bevochten
door niet alleen de absolute meerder
heid te behouden, doch deze zelfs danig
te vergroten. Voor de communisten was
het een volslagen debacle. Van de elf
zetels gingen er niet minder dan tien
verloren. Zy zijn als het ware van de
kaart weggevaagd. Zelfs in het hoge
Noorden, waar zij sterk vertegenwoor
digd waren, leden zü een volkomen
echec.
In West-Europa behoeft men niet
bang meer te zijn voor een communisti
sche doorbraak, we wezen er reeds eer
der op. De communistische invloed is
sterk tanend, daar ook de arbeider is
gaan inzien, dat hij slechts een nummer
wordt in het spel van Moskou, wanneer
hij zich voor het communistische kar
retje laat spannen. Tot nadeel voor hem
zelf, op elk gebied.
Frankrijk heeft spoediger dan ver
wacht. werd een nieuwe premier geko
zen. De kracht-figuur uit het socialis
tische kamp, Jules Moch, heeft het ten
slotte klaar gespeeld om uit de bus te
komen. Maar dit is zo weinig overtui
gend, dat nu reeds kan worden vastge
legd, dat dit kabinet geen blijvertje zal
zijn. Wat heeft het voor zin, bovendien,
om een kabinet naar huis te sturen en
het dan te vervangen door een nieuw
dat steunt op dezelfde meerderheid,
vooral, als die meerderheid zo gespleten
is als in Frankrijk het geval is? Slechts
om erger af te wenden, is deze meer
derheid in schijn nog gehandhaafd,
maar o wee, wanneer straks inzake het
alles-beheersende vraagstuk van loon-
en prijzenpolitiek maatregelen getroffen
moeten worden. En dit te meer, waar de
politieke partijen niet meer op eigen be
nen staan, doch zich op sleeptouw laten
nemen door de vakverenigingen. De com
munistische CGT heeft haar kansen
dan ook direct onderkend en is op het
oorlogspad getogen. De eerste aanval is
een mislukking geworden, maar meer
dere zullen volgen en al behoeft men
niet direct ongerust te zijn over het com
munistisch gewroet in Frankrijk, toch
zal het land vermoedelijk weer zeer on
rustige tijden tegemoet gaan. De schan
dalige tonelen, die zich in het Franse
parlement afspeelden bij de verkiezing
van Moch. zijn daar, om dit te bewijzen,
.Valt echter de huidige meerderheid
uiteen, dan zal het zeer moeilijk vallen
om een regering te vormen, die leidinj
kan geven in de huidige omstandighe
den. waarin het land verkeert.
Dan wordt, het de crisis van lange
duur, waarop thans reeds werd gere
kend, Tot schade van het land, ook tot
schade van geheel West-Europa.
,Jn Engeland is beslist, dat de verkie
zingen voor het Lagerhuis eerst volgeed
voorjaar zullen worden gehouden, zoals
de wet voorschrijft. De aandrang om ze
te vervroegen, is afgewezen. Blijkbaar
vu Labour de gevolgen der devaluatie
Jaten doorwerken voor en aleer een be-
foeP op het kiezerscorps te doen, in de
doop, dat deze van een dergelijke aard
zullen zijn, dat de ergste misère dan
voorbij is en dus tevens de zekere pa-
m®k-stemming, waarin een deel van het
fmgelse volk is beland. Maar de verkie
zingsstrijd is reeds ingezet. Of dat gun-
voor het land- maS worden betwij-
rüf- ^elfs in Enseland, waar de demo-
3S*he gevoelens zo sterk zijn ontwik
keld,
zou een periode als zich nu aan-
*-°ndlgt, wel eens te kras kunnen zijn..
.JBesloton werd, dat op Vrijdag 21 October a.s. alle commissies en sub
commissies van de R.T.C. een gespecificeerd verslag zullen uitbrengen
aan de Centrale Commissie in het licht van het door alle commissies na
te streven doel om de conferentie op 1 November a.s. te beëindigen," aldus
werd medegedeeld in een communiqué van het Secretariaat Generaal der
conferentie gistermiddag na de vergadering van de Centrale Commissie
uitgegeven.
Over de samenwerking in de toekomst
tussen Nederland en Indonesië had hij
grote -verwachtingen, „mits de Neder
landers er voor waken, niet alles in
schriftelijke overeenkomsten te willen
vastleggen, maar meer over te laten
aan de practijk en daardoor de Unie
kans te geven steeds breder uit te
groeien."
Mr Sjamsuddin zeide dat 't Uniestafcuut
volgende week geheel gereed zal zijn
en wellicht ook het charter van desou-
vereiniteitsoverdraoht. Do voorlopige
grondwet van de RIS, die gebaseerd is
op het federalistische beginsel, in over
eenstemming met de resultaten van de
inter-Indonesische conferentie, zal
eveneens volgende week gereed zijn en
aan ae Nederlandse delegatie worden
voorgelegd. De besprekingen c-ver
Nieuw-Guinea zijn neg in volle gang.
De minister zeide, dat de Republiek
over een voldoende politiemacht beschikt
om de verantwoordelijkheid voor rust
en orde in gebieden buiten de residentie
Djokja op zich te nemen. Er was vol
gens hem geen sprake van, dat de TNI
de Nederlandse troepen zou omsingelen.
Ten slotte was hij er stellig van over
tuigd, dat het voorlopige Republikein
se parlement, de resultaten van de R.T.C.
zou goedkeuren.
Voorts werd medegedeeld, dat in deze
vergadering door de drie voorzitters der
commissie voor sociale aangelegenheden
verslag over de stand der werkzaam
heden is uitgebracht aan de Centrale
Commissie.
DETAILPUNTEN NA CONFE
RENTIE.
De vergadering van de financieel-eco-
nomische commissie van gistermorgen
heeft besloten, dat alle sub-commissies
dezer commissie op Donderdag a.s. rap
port zullen uiforengen, waarin een sa
menvatting zal worden gegeven van. de
punten, waaromtrent overeenstemming
bestaat en van de punten van verschil.
Op Vrijdag a.s. zal de z.gn. Commissie
van Negen (bestaande uit de voorzit
ters, vicevdorzatters en een lid van elke
sectie der commissie) bijeenkomen om
op grond van deze gegevens een rap
port over te leggen aan de Centrale
Commissie.
Men zal trachten de punten van ge
schil zo gering mogelijk te doen zijn.
De commissie was eenparig van me
ning, dat de regeling van bepaalde
detailpunten niet noodzakelijk tijdens
de conferentie behoefde te geschie
den. Bij het overleg in de komende
dagen zal daarom door de delegaties
worden nagegaan, welke naar 't oor
deel der verschillende delegaties deze
detailpunten, die na de conferentie
kunnen worden geregeld, zijn.
Over het sohuldenvraagstuk is niet
;edisoussieerd. Naar wij vernemen, ver
liepen de besprekingen in een gcede
sfeer en bleek de ernstige wil aan alle
zijden om nader tot elkaar te komen.
MR SJAMSUDDIN HEEFT
GOEDE HOOP.
„Sedert enige dagen heb ik goede
hoop gekregen, dat de conferentie er
inderdaad in zal slagen de problemen
op korte termijn op te lossen," aldus
heeft de Republikeinse Minister van
Voorlichting, mr Sjamsuddin ver
klaard.
„Ik had dezre hoop niet onmiddellijk
na mijn aankomst in Nederland vori
ge week Zaterdag", zo voegde hij er
aan toe.
Ir Meier Mattem gedood
In het gebouw voor werktuig- en
scheepsbouwkunde der Technische
Hogeschool aan de Nieuwe Laan te
Delft heeft zich gistermiddag om
streeks halfvijf een ernstige ontplof
fing voorgekomen.
Ir H. M. Meier Mattem, werkzaam
bii Philips en gedetacheerd te Hilver
sum is aan zijn bekomen verwondin
gen te halfzeven overleden. Vier an
dere personen werden gewond.
Van de zijde der Philipsfabrieken
vernamen wij, dat de ingenieur en en
kele assistenten proeven namen met
een physisch-technische meetopstelling
teneinde verscheidene verschijnselen ten
behoeve van de hete-luchtmotor te on
derzoeken en te bestuderen.
Bij deze experimenten is. door tot nu
toe onverklaarbare oorzaak een onder
deel van deze meetopstelling geëxplo
deerd. Men tast over die oorzaak voor
alsnog in het duister, omdat reeds
1 maandenlang met de meet opstelling,
j een motor van ongeveer 40 PK, is ge
ëxperimenteerd.
Technici en politie te Delft staan
eveneens voor het raadsel hoe bij de
experimenten met één der exemplaren
van Philips hetelüchtmotor zich een
explosie kon voordoen. Aanvankelijk
werd besloten slechts het feit van de
ontploffing en het verongelukken van
ingenieur Meier Mattem voor publica
tie (Tij te geven. Later besloot men
't feit, dat bij beproevingen van de hete
Speciale regeling voor
winkeliers
De minister van Binnenlandse Zaken
heeft aan de gemeentebesturen geschre
ven, dat het noodzakelijk is, dat alle
verbruikers van electrische energie zich
in November, December en Januari a s.
van Maandag t.m. Vrijdag van 7—9 uur
en van 1618 uur en op Zaterdag van
7—9 uur, de grootst mogelijke beperking
opleggen.
Deze beperking, welke dringend no
dig is, om de industriële productie op
peil te houden en dus voor onze volks
huishouding uitermate belangrijk is,
dient zoveel mogelijk vrijwillig te wor
den bereikt, waarbij vertrouwd wordt
op de gemeenschapszin van ons volk.
Het verbruik van electrische ener
gie tijdens de spitsuren zal in enkele
gevallen worden verboden, zoals bijv.
buitenverlichting van gebouwen, éta-
iageVerlïohting, enz.
By het verbruiken van electrische
energie zal in de bij gemeentelijke bu
reaux, diensten en instellingen in ge
bruik zijnde gebouwen op genoemde
uren de gróótst mogelijke zuinigheid in
acht genomen moeten worden.
Onder bepaalde voorwaarden kan
aan winkeliers worden toegestaan ge
durende de spitsuren hun winkel- en
etalageverlichting voor de helft in
gebruik te nemen.
De leiding van de controle hierop zal
berusten bij een landelijke commissie
voor de etalageverlichting, waarin zit
ting hebben de voorzitters van de Kon.
Ned. Middenstandsbond, de Ned. Kath.
Middenstandsbond, de Chr. Midden
standsbond en de bedrijfsgroep Detail
handel, benevens vertegenwoordigers
van de grootwinkelbedrijven en de ver
bruikerscoöperaties. Bovendien wordt
een groot aantal plaatselijke contróle-
commissles gevormd, die de uitvoering
der controle op zich zullen nemen.
Elke winkelier, die van deze rege
ling gebruik wil maken, zal zich je
gens het clectriciteitsbcdrijf schrifte
lijk moeten verbinden om gedurende
de spitsuren niet meer dan de helft
van zijn winkel- en ctalagevcrlichting
te branden.
De communisten hebben bij de ver
kiezing voor de bedrijfsraad van de Opel-
fabrieken te Frankfürt een zware neder
laag geleden. Van de 14 zetels op een
totaal van 26 die zij eerst hadden, be
hielden zij er twee.
ONZE VERLIEZEN
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen de volgende
verliezen in Indonesië zijn gerap
porteerd
Kon. Ned. Ind. leger:
Sold. 2e kl. Inf. O. Antwo, Indo
nesië; Sold. 2e kl. Inf. Apandi, id-
Korp. Inf. J. Kikis, id.; AmJb.
sold. 2e kl. K. Laipalonga, id.;
Anib. sold. 2e kl. L. Pattiasina, id.
Kon. Landmacht:
Gesneuveld sold. Ie klasse H. de
Vries, Vroomshoop (gem. Den
Ham).
VERANDERLIJKE BEWOLKING.
De Bilt verwacht tot morgenavond
Zwaar bewolkt, met opklaringen en
op slechts enkele plaatsen enige lichte
regen. Matige, langs de kust af en toe
vrij krachtige wind hoofdzakelijk tus
sen Zuid en Zuid-West. Overdag iets
minder zacht. (Opgerflaakt te 10 uur).
16 October.
Zon op: 7.06 uur; onder: 17.45 uur. 1
Maan op: 24.00 uur; onder: 16.05 uur
(L. K.»
Hoogwater te Katwijk te 9.32 en 22.16
uur (Doodtij)
(17 10 te 11.10 en 23.40 uur>.
Dit nummer beslaat uit acht pagina's.
De kerkstrijd
in Tsjecho-Slowakije
NIEUWE R.K. BISSCHOP BENOEMD.
Radio Vaticaan heeft enkele uren
nadat het wetsontwerp tot overneming
van het beheer over de kerk door de
regering tct wet verheven was de
benoeming van een nieuwe bisschop in
Tsjecho-Slowakije bekend gemaakt.
Het is mgr Frantisek Tomasek, pro
fessor aan de theologische faculteit te
Olomouc, die door de Paus is benoemd
tot hulpbisschop van mgr Matocha,
aartsbisschop van Olomouc en de op
een na hoogste katholieke geestelijke
in Tsjecho-Slowakije.
Verleden maand kwamen te Praag
berichten binnen, dat de veiligheidspo
litie speciale maatregelen tegen mgr
Matccha had genomen. De ingang van
zijn paleis zou worden bewaakt.
Radio Vaticaan noemde de aanvaar
ding van de wet door de Tsjechoslo-
waakse nationale vergadering een be
wijs, dat het parlement .slechts een
marionet in de handen van de Marxis
tische heersers is". „De Tsjechoslo--
waakse staat heeft opgehouden het te
huis der kaholieken te zijn; hij is hun
gevangenis geworden."
Kanton bezet
Van officiële-nationalistische zijde is
te Hongkong vernomen, dat Chinese
communistjsohe legers Kanton gister
avond zijn binnengetrokken. Er hebben
geen incidenten plaats gevonden.
Alle verbindingen tussen Kan.on en
Hongkong zijn door de communisten
verbroken.
Bandieten hebben in de stad Sumt-
sjun, die aan de grens van het gebied
is gelegen, dat onder het iBritsei gezag
van Hongkong staat, alle Chinese
vluchtelingen uit Kanton van al hun
kostbaarheden beroofd.
Voor de eerste maal waren Nederlandse
brigadecommandanten aanwezig bij een
défilé der T.N.I. Dit had plaats te Su-
kabumi.
De Nederlandse en Republikeinse bri
gadecommandanten slaan het défilé
gade.
luchtmotor een ongelukwas gebeurd
te onthullen.
Prof. ir B. C. Kroon, de voorzitter
van de afd. Werktuigbouwkunde,
Scheepsbouwkunde en Vliegtuigbouw-
kunde van de T.H. weigerde inlichtin
gen over het gebeurde te geven.
De Delftse politie deelde mede, dat
voorzover de feiten haar bekend wa
ren, zich in het laboratorium een ex
plosie met een daar in onderzoek ziind
apparatuur had voorgdaan.
Ilierbü werd de Philips ingenieur
Meier Mattern door rondvliegende
stukken zodanig aan het hoofd ge
wond, dat hy kort nadien in het
oude en nieuwe gasthuis te Delft is
overleden.
Van de drie assistenten, die de
proefneming bijwoonden, werd de 25-
jarigc monteur J. van G, uit Dor
drecht ernstig aan een arm gewond.
Hij is ter verpleging in het Gast
huis opgenomen. Een andere tech
nicus kon, nadat een hoofdwond in
het ziekenhuis was gehecht, naar
huis keren en dc derde kwam er
met slechts lichte verwondingen cn
de schrik af.
Het hoge laboratorium-gebouw was
in dichte mist gehuld, toen dc ontplof
fing geschiedde. Opgeschrokken door
de dreunende slag snelden van alle
kanten employe's van het laborato
rium tce om hulp te bieden. Zij trof
fen bij een uit zijn voegen gerukte
muur tussen versplinterde resten van
de box, waarin de luchtmotor proef-
draaide, de zwaar en licht gewonden
aan. Met ter plaatse aanwezige ver
bandmiddelen werd eerste hulp ge
boden. Vervolgens werden de politie en
de geneeskundige dienst gewaarschuwd,
die snel ter plaatse waren. De plaats
des onheils is direct onder bewaking
gesteld. Fiet stoffelijk overschot van
ir Meier Mattern is door de politie in
beslag genomen.
Door deskundigen van de T. H. en
van Philips zal onder leiding van de
Justitie een onderzoek naar de oor
zaak van de ontploffing worden inge
steld. Dit onderzoek zal worden be
moeilijkt door het feit. dat de meetap
paratuur zwaar beschadigd en ge
deeltelijk versplinterd is.
Men vraagt zich af of het ongeluk
Is te wijten aan een constructiefout
van de meetopstelling of dat men de
hete-luchtmotor op een te hoog toe
rental heeft laten draaien. Het was
bekend, dat men proeven omtrent dc
capaciteit van de motor nam.
De premier van India, Pandit Nehroe.
is voor een „GoodwilF'-bezoek in Ame
rika aangekomen. Op het vliegveld te
Washington werd hij begroet door pre
sident Truman (rechts) en zijn zuster,
die ambassadeur van India te Washing
ton is. 1 -
Slolrede op Conservatieve
Congres
In de slotzitting van het jaarlijkse
congres van de Britse conservatieve par
tij. heeft de partij voorzitter, Winston
Churchill, in een grote rede de regering
er van beschuldigd, dat zij het land „on
nodig in onzekerheid" laat over de mo
gelijkheid van algemene verkiezingen
vóór Kerstmis.
Op het ogenblik, dat wij op volle
kracht voorwaarts moesten stomen, moe
ten wij allen wachten tot de regering het
onderling er over eens is geworden wat
voor haar partij het beste is, zo zeide
Churchill.
In de tijd, die het land nog van de
verkiezingen scheidt, zou de conserva
tieve partij, naar Churchill (beloofde,
„de regering steunen bij alle maatrege
len, die wij noodzakelijk achten om de
nationale financiën en economie te her
stellen. hoe Impopulair zij ook mogen
zijn". De conservatieven zouden echter
de gelegenheid niet voorbij laten gaan
om het volk „het aangerichte kwaad" in
te prenten en het er van te overtuigen,
dat „dit slechts een voorproefje is van
wat volledig socialisme zal brengen."
De Benelux-Conferentie
De heer Jaspar, secretaris-generaal
van dc Bcnclux-douane-overeenkomst
1 verklaarde gisteravond, dat dc discus
sies, een uitstekend verloop hebben cn
tot nu toe verscheidene concrete re
sultaten hebben opgeleverd. Verschei
dene oplossingen voor aanvankelijk
moeilijke problemen zijn reeds gevon
den.
De eerste oplossing heeft betrekking
op de waterwegen en de havens. De ge
mengde commissie, die indertijd te Den
Haag werd opgericht, Is thans samen
gesteld. De Nederlandse delegatie be
staat uit de heer Steenberghe, oud-mi
nister, de heer Brautigam en de heer C.
H. Crone, oud-voorzitter van de Kamer
van Koophandel te Amsterdam. De com
missie zal in het bijzonder bestuderen de
technisch-'», economische en financiële
aspecten van de vraagstukken, welke be
trekking hebben op de havens van Ant
werpen, Gent en Luik, die van buitenge
woon veel belang zijn voor de verbin
dingen der twee landen.
Ook in de landbouwsector heeft men
een accoord bereikt. O a. is besloten, dat
in de toekomstige Unie Luxemburg een
bijzondere status zal bezitten in ver-
band met de structuur van zijn bodem.
De conferentie is het er over eens, dat
de landbouw-politiek der Benelux-lan-
den volkomen hermetisch moet zijn.
In de fiscale commissie is voorname
lijk gesproken over een aanpassing van
de douanerechten en accijnzen met be
trekking tot de recente devaluatie van
de gulden en de Belgische frank.
De conferentie heeft een volledig ac
coord bereikt inzake de unificatie van
de invoerrechten en de accijnsrechten.
Inzake de goudclausule is men nog
niet tot overeenstemming kunnen ko
men.
Prof. F. A. G. Keesing verklaarde,
dat Nederland tegen dc goudclausule
gekant is. Hy verzekerde, dat „het
principe van de Benelux Unie niet be
dreigd wordt," maar voegde er aan
toe: „Het is zeer goed mogelijk, dat
geen totale overeenstemming by de be
sprekingen te Luxemburg zal worden
bereikt. In dat geval, zal het tempo
van het tot stand brengen van de Be
nelux Unie vertraagd moeten wor
den."
Prof. Keesing verklaarde, dat het voor
uitzicht voor de fusie der drie landen
niet zo schitterend schijnt als een
maand of zes geleden, en zeide verder:
„Ons verzet tegen do goudclausule is
De wetsontwerpen tot beperking van
het veto-recht van het Hogerhuis en tot
nationalisatie van de ijzer- en staalin
dustrie waren volgens Churchill de
„doodsteek voor het herstel van de Brit
se handel".
Churchill zeide niet in detail te kun
nen treden over een regeringsbeleid van
de conservatieve partij, zonder dat zij
inderdaad het beheer over de staats-
machinerie had overgenomen. Zijn par
ty zou, als zy aan de regering kwam,
zonder rancune „met klare en trouwe
eenvoud haar best doen voor allen, zoals
wij in de dagen van Duinkerken hebben
gedaan".
Scherp viel Churchill Attlee, Morrison,
Crlpps en Bevin aan wegens „hun ver
spreiding van de dubbele onwaarheid
dat zy het waren, die werkloosheid na
de oorlog voorkomen hadden en dat de
conservatieven opzetteiyk gebruik zou
den maken van massa-werkloosheid als
economisch wapen." Churchill beroem
de zich er op, dat hy verantwoordelijk
was voor meer anti-werkloosheidswet
geving dan ieder ander levend mens en
hij verklaarde met grote stelligheid, dat
een conservatieve regering „als een van
haar eerste doelstellingen en verant-
woordelykheden de handhaving van een
hoog en stabiel werkgelegenheidspeil"
zou aanvaarden.
Sprekende over de ^uitspatting van
geldsmytery" zeide Churchill, dat
het Britse volk zich grote inspannin
gen getroost heeft, doch het uiteinde
lijke resultaat was devaluatie. „Het is
niet slechts ons geld, dat gedevalu
eerd is, doch ons prestige cn onze re
putatie in het buitenland zUn ook ge
devalueerd."
Churchill beweerde, dat de nationali
satie een mislukking gebleken was en hy
beloofde, dat een conservatieve regering
er onmiddellijk mee zou ophouden, al
zou het onmogelyk zyn om de reeds ge
schiede nationalisaties alle ongedaan te
maken.
De houding van de conservatieven
ten opzichte van de nationalisatie
achtte hij een der voornaamste kwes
ties, waarover het electoraat zich zal
moeten uitspreken.
Ten slotte wendde Churchill zich af
van de „harde en donkere tafrelen
thuis" en richtte het oog op „het grote
dessein van het Britse imperium, een
vry en verenigd Europa en ons broeder-
lyk verbond met de Verenigde Staten."
Hy verklaarde dat Engeland dè ver
bindende schakel tussen deze drie een
heden kon zijn, als het zich daartoe
waardig zou tonen.
Churchill sprak anderhalf uur tot een
gehoor van 10.000 personen. Aan het
eind van zyn rede werd hy verscheidene
minuten lang toegejuicht.
geen kwestie van economisch geloof,
maar een van onmlddeiiyk nationaal be
lang".
Nederland wil liever zyn handelsschul
den met ponden sterling of enige andert
muntsoort, waarover het beschikt, beta
len, aldus prof. Keesing.
