Wilhelm Pieck met groot vertoon gekozen tot staatshoofd „Duitse democratische republiek" Geestdriftig Zwolle begroet Koninklijk Eehtpaar Ook Staphorsters en Urkers brachten bun hulde WEERBERICHT 88ste Jaargang WOENSDAG 12 OCTOBER 1949 00 No. 26818 Directeur: J. W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon Dlr en ftdrn.: 25041; Red 21601 Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f4,15 per kwartaal; 32 cents per week Witte Singel 1, Leiden Giro ao.: 67055 LEIDSCH DAGBLAD Aanbieding van enorme marsepeinen taart Koningin Juliana en Prins Bernhard brachten gisteren een officieel bezoek aan Overijssel Bij Katerveer nam het Koninklijk echtpaar plaats in een open rode landauer, getrokken door vier zwarte paarden. Nadat de Zwollerker- spelse muziekvereniging „Eendracht" het Wilhelmus had gespeeld en de Com missaris der Koningin en burgemeester Slager van Zwollerkerspel welkomst woorden hadden gesproken, begon de eerste rijtoer in Overijssel. Langs de route naar het centrum van Zwolle klederdracht langs de route opgesteld. In het Provinciehuis bereidde het Pro vinciaal bestuur de hoge gasten een of ficieel welkom. In zijn rede merkte de Commissaris der Koningin op, dat dit bezoek vooral ook het platteland geldt. Teen slotte sprak hij er zijn vreugde over uit, dat de gezondheidstoestand van Prins Bern hard thans weer zodanig is, dat een stu die-bezoek aan Overijssel op 28 October a.s. tegemoet kan worden gezien. De hoge gasten begaven zich daarna naar het nabij gelegen stadhuis, waar het Zwolse gemeentebestuur gastheer den feestvierders, die Zwolle's straten deden gelijken op krioeilende mieren hopen. Bij hotel Wientjes, waar de Ko ningin en de Prins in tegenwoordigheid van een groot aantal genodigden uit de provincie door het Provinciaal bestuur ontvangen werden, was de lucht weer zo opgeklaard, dat zij op het bordes de grote lichtstoet konden gadeslaan, welke een half uur lang aan hen voorbijtrok. Op waarlijk grootse wijze hebben de in dustrieën uit Zwolle en omgeving met tientallen aantrekkelijk verlichte wagens een beeld gegeven van de industriële activiteit in deze contreien. En zo konden dan ook na deze boei ende optocht de hoge gasten hun nieuwe triomftocht door het met on telbare lampjes tot een lichtstad her schapen Zwolle weer in de open rode landauer maken. De tocht ging dit maal naar de Bollebieste, een volks wijk destijds gebouwd op een weide, waar vroeger de bullebcesten (stieren) pleegden te grazen. De feestvreugde in Overijssels hoofdstad had intussen haar hoogtepunt bereikt. Oude Zwollenaren konden met de hand op hun hart verklaren, dat zij zo ver hun herinnering terugging nimmer Amerika moet voorsprong behouden GENERAAL BRADLEY: „AMERIKAANSE GRENZEN ZIJN DIE VAN EVENTUELE VIJAND." Generaal Bradley, voorzitter van de verenigde generale staven der Ameri kaanse land-, lucht- en zeestrijdkrach ten, heeft in een bijeenkomst van de in ter-Amerikaanse verdedigingsraad. die de plannen moet opstellen voor de ver dediging van de op het Westelijk half rond gelegen landen, een toespraak ge houden, waarin hij onder meer ver klaarde dat „de grenzen der Verenigde Staten gelegen zijn op verre kusten, over de Oceaan. Zij vallen samen met die van de staat of groep van staten, die een bedreiging voor de wereld vormt". Hij voegde hieraan toe: „Wij weten, dat, indien er opnieuw een wereldoor log zou uitbreken, de Verenigde Sta ten er in zullen worden betrokken en hetzelfde zal het geval zijn met vele van de staten, die in deze raad zijn vertegenwoordigd. Wij weten ook, dat er gedurende de komende twintig jaar, voer zover wij dat kunnen voorzien, slechts één bron bestaat, die de oor sprong van een derde wereldoorlog zou kunnen worden. Zolang de Verenigde Staten een reusachtige voorsprong houden wat be treft de voorraad atoombommen, de kwaliteit hiervan en het vermogen deze bommen op vijandelijk gebied af te werpen en zij zijn in staat deze voor sprong te behouden zolang zal de afschrikwekkende uitwerking, welke de atoombom heeft voor een aanvallende staat, behouden blijven. Ook op het gebied van het opvangen van vijandelijke bommenwerpers, voor dat zij hun doel hebben bereikt, kun nen wij, indien wij door blijven gaan met onze onderzoekingen op dit gebied en het toepassen van hetgeen wij heb ben gevonden, onze bestaande grote voorsprong handhaven. De grootste mate van veiligheid, wel ke wij met het geringste risico kunnen bereiken, ligt in het tot stand brenger, er. op peil houden van strijdkrachten, die naar redelijke maatstaf in staat moeten worden geacht ons gebied te verdedigen, doch die duidelijk ontoe reikend zouden zijn, indien wij verove ringsdoeleinden zouden nastreven." LUXEMBURGSE SPOORWEG STAKING GEËINDIGD. De staking van de Luxemburgse spoor wegarbeiders is geëindigd. Hedenmor gen was het spoorwegverkeer weer nor maal. Uittocht uit Kanton 800 nationalistische functionarissen, o.w. premier Yen sji-sjan, hebben de uittocht uit Kanton ingeluid en zullen door vele buitenlandse diplomaten ge volgd worden. Terwijl de communisti sche legers de wankele nationalistische verdedigingslinies 80 km. noordelijk zwaar op de proef stellen, worden de bureaux van scheepvaart- en lucht vaartmaatschappijen bestormd voor passages naar „waar dan ook heen". Functionarissen van de Australische, Franse, Italiaanse en Portugese am bassades en consulaten vertrekken naar Hongkong met de Britse kustvaarder „Fatshan". stonden talrijke belangstellenden, die van hun blijdschap blijk gaven. Maar dc ware geestdrift kwam pas in de binnenstad, toen de stoet op weg was naar de villa van de Commissaris der Koningin, waar het Koninklijk eehtpaar vannacht logeerde. Tiendui zenden uit de gehele provincie waren naar Zwolle gekomen om de kleurige stoet, met als felste accent de hard- rode jasjes der jockeys door dc feeste lijk versierde straten te zien gaan. Tij dens de rit beierden de klokken van de Peperbus. Na een bezoek aan de woning van de Commissaris der Koningin aan de Roo- poort, begon de grote rijtoer door de stad en werden het Provinciehuis en het Zwolse stadhuis bezocht. In de tuin van het Binnengasthuis werden het Koninklijk echtpaar bloemen aangeboden door twee oudjes. Een van deze twee was mej. J. M. Weijermers, die tijdens het laatste Koninklijke be zoek aan de stad op 5 September 1928 aanwezig was, toen Koningin Wilhel- mina op dezelfde plaats een bloemen hulde werd gebracht. Behalve de duizenden belangstellen den in gewone burgerkleding had zich ook een uitgebreide deputatie van Staphorsters en Urkers in originele was. Burgemeester jhr mr G. A. Strick van Lin.schoten bood het Koninklijk echtpaar een reusachtige taart aan, waarop talrijke Zwolse gebouwen in marsepein uitgebeeld waren. Aan deze taarte waarin verwerkt 10 pond suiker. 10 pond boter, 80 eieren en 16 kilo marsepein heeft de Zwolse banketbakker C. Lindeboom vier we ken druk werk gehad. Voor de Prinsesjes werden vier doosjes blauwvingers (boterkoekjes) overhandigd. Op het naast het stadhuis gelegen grote kerkplein brachten 5000 kinderen een zanghulde aan de Koningin en de Prins. Als beloning stemde de Koningin er in toe, dat de kinderen vandaag de gehele dag vrij van school zouden heb ben. Ten slotte begaf het Koninklijk echt paar zich naar de villa van de Commis saris der Koningin, waar in klein ge zelschap de maaltijd gebruikt werd. TRIOMFTOCHT DOOR STAMP VOL LICHTEND ZWOLLE. 's Avonds maakte het Koninklijk echt paar zijn tweede rijtoer door Zwolle, met het oog op het dreigende weer in ge sloten auto's Dit was natuurlijk een kleine teleurstelling voor de tienduizen- Bij het Koninklijk bezoek aan Zwolle vormde voor de woning van de Commis saris van de Koningin een compagnie Nationale Reserve de ere-wacht. Dit was- de eerste maal, dat de Nationale Reser ve naar buiten optrad. H.M. Koningin Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard inspecteren deze ere-wacht. zoveel mensen in Zwolle's straten bijeen hadden gezien. Tegen het middernachtelijk uur be gaven Koningin Juliana en Prins Bern hard zich door de overvolle stad naar de villa van de Commissaris der Ko ningin. PRINS BERNHARD BEZOCHT Dr TEN CATE. ZK.H. Prins Bernhard heeft nog het R.K. ziekenhuis te Zwolle bezocht. Hij had een onderhoud met dr A. ten Cate uit Meppel, die daar verpleegd wordt. Dr Ten Cate is een bekend ruiter met wie de Prins meerdere malen op spring concoursen en cross-countries uit is ge komen. De moeder-overste en de verpleegsters deden hem uitgeleide. Socialisten 87 Conservatieven 21 Liberalen 20 Boerenpartij 13 Chr. volkspartij Communisten 1 Noorse communisten verpletterd 653 VAN 744 KIESDISTRICTEN IN NOORWEGEN ZIJN REEDS GETELD Op basis van deze telling rekent men op de volgende zetelverdeling in het storting: (oude parlement 76) (oude parlement 25) (oude parlement 20) (oude parlement 10) (oude parlement 8) (oude parlement 11) Het scheelde slechts 10 stemmen of de communisten waren geheel geëlimi neerd! De Noorse ministerpresident Gerhard - sen Heeft in een radioboodschap ver klaard. dat de te vormen nieuwe rege ring niet zal afwijken van de tot dusver door Noorwegen gevoerde politiek,- hoe wel enkele wijzigingen zouden kunnen aangebracht worden. ..Zo zullen wii een ODlossing bewerken, wat de nationali satie van de banken en van de verze keringsmaatschappijen betreft". RUSTIG DROOG WEER. De Bilt verwacht tot morgenavond: In de nacht en ochtend weinig wind niet plaatselijk mist en voornamelijk in het binnenland kouder dan de afgelopen nacht. Overal droog en aanhoudend zacht weer met enkele overdrijvende wolkenvelden afgewisseld met flinke opklaringen. Zwakke tot matige Zuid- Westelijke wind. (Opgemaakt te 10 uur). 13 OCTOBER. Zon op: 7 00 uur; onder: 17 52 uur. Maan op: 20.36 uur; onder: 14.12 uur (v.m). Hoogwater te Katwijk te 6.29 en 18.45 uur. Dit nummer bestaat uit zes pagina's. 39ste veto van Sovjet-Unie In Veiligheidsraad De Sovjet-Unie heeft in de Veilig heidsraad weer eens haar veto uitge sproken. Nu over een meerderheids rapport van de commissie voor con ventionele bewapening, waarin wordt verklaard, dat men niet tot ontwape ning kan komen zolang er geen at mosfeer van internationaal vertrou wen en veiligheid was. Dit is de 39e maal. dat de Sovjet unie in de Veiligheidsraad haar veto heeft uitgesproken. Te voren had de Sovjet-gedelegeerde Malik de beschuldiging herhaald, dat Amerika en Engeland grotendeels ver antwoordelijk waren voor de mislukking van de besprekingen over vermindering van de wereldbewapening en het buiten de wet stellen van de atoombom. Malik verklaarde, dat de Sovjet-voor stellen in overeenstemming waren met de vorig jaar door de algemene verga dering aangenomen resolutie. Malik deed geen nieuwe voorstellen, doch herhaalde, dat de ontwapenings commissie van de Verenigde Naties een conventie voor de vermindering van de bewapening der grote vijf moest opstel len en dat de commissie voor atoom energie onmiddellijk een conventie moet voorbereiden, waarbij atoomwapens wor den verboden en een contróle op atoom energie wordt Ingesteld. Beide conventies zouden tegelijkertijd door de mogen Jheden ten uitvoer moe ten worden gelegd. De Britse afgevaardigde, Cadogan, her innerde Malik er aan, dat de overwel digende meerderheid van de Verenigde Naties zich reeds tegen de Sovjetrussi- sche voorstellen had uitgesproken. Hij noemde Maliks voorstelling van zaken een aanzienlijke verdraaiing van de fei ten. Malik wees een voorstel van Frankrijk van de hand om een telling te houden van strijdkrachten en conventionele be wapening, met uitsluiting dus van de atoombom. Hij zei, dat dit een poging was om gegevens over de Russische strijdkrachten te krijgen zonder dat in lichtingen over atoomwapens worden verstrekt. Hij deed daarop het volgende voor stel: „De Veiligheidsraad erkent, dat het van essentieel belang is. dat gege vens worden verstrekt over conventio nele en atoomwapens". De vergadering werd verdaagd zonder dat gestemd werd over het Franse of het Russische voorstel betreffende een wapentelling. Vrijdag komt de raad weer bijeen. De Amerikaanse delegatie bü de Ver enigde Naties verklaarde na afloop van de vergadering van de Veiligheidsraad, dat het Sovjetrussische voorstel, strek kende tot het tellen van de in de we reld aanwezige atoombommen, „geen zin heeft en dat het een nieuwe poging is om de openbare mening in alle lan den ter wereld voor de gek te houden". Volgens Austin was een telling van de aanwezige atoombommen voor de vei ligheid der landen niet van belang. „Het belangrijkste is to weton hoeveel mate riaal een land bezit, dat gebruikt wordt voor de vervaardiging van atoombom men; indien een staat dergelijk mate riaal bezit, kan dit spoedig in atoom bommen worden omgezet", verklaarde hij. SUB-COMMISSIE VOOR ITALIAANSE KOLONIËN. De politieke commissie van de alge mene vergadering der Verenigde Naties heeft een sub-commissie ingesteld, die alle voorstellen voor de bestemming van de voormalige Italiaanse koloniën zal bestuderen en Zaterdag aan de politieke commissie rapport zal uitbrengen Leden van de sub-commissie zijn: Argentinië, Australië, Brazilië, China. Tsjecho—Slowakije. Denemarken. Egyp te, Ethiopië, Frankrijk, Guatemala, India, Liberia, Mexico, Pakistan, Polen, Zuid-Afrika. de Sovjet-Unie, Engeland en de Verenigde Staten. Een schouwspel als vroeger Wilhelm Pieck, Duitslands 73-jarige communistische veteraan, is door bei de Kamers van het Oostduitse parle ment eenstemmig tot staatshoofd der „Duitse democratische republiek" ge kozen. Zijn eerste rede was er geheel en al op geïnspireerd indruk te maken op de nationale gevoelens in West-Duitsland, op welks bewoners hij een beroep deed de strijd voor Duitslands eenheid voor op te stellen. Pieck sprak in gematigde woorden over de federatieve regering van Bonn. Het ging er niet om, zei hij, of de beide Duitse regeringen elkaar zouden erkennen, maar of zij beiden eerlijk zouden streven naar het herstel |^van de eenheid van Duitsland. Het bespelen van het nationale sen timent was ook de voornaamste trek van het uitbundig feestvertoon, waar mee de eenheidsorganisaties van Oost- Berlijn en de Sovjet-zone de nieuwe president hebben begroet. Deze organi saties hadden op Unter den Linden, reeds zo vaak het toneel van massale, door rode vaandels overheerste demon straties, de grootste en keurigste volks oploop tezamen gebracht, die de stad na de oorlog gekend hee-ft. Pieck had plaats genomen op een tribune, die door een woud van fakkels was om geven. Deze werden gedragen door de eenheidsjeugdorganisatie en verspreid den een gele rook voor de flarden van gevels van de voornaamste boulevard van oud-Berlijn. Daar boven uit scho ten stralenbundels van schijnwerpers hoog in de lucht, afgewisseld door kleu rige stukken vuurwerk. Oratorisch vuurwerk dreunde door de luidsprekers, afgewisseld door muziek. De nieuwe president zelf richtte zich tot de massa met een toespraak vol gens het bekende thema: uitsluitend de Westelijke mogendheden waren ver antwoordelijk voor Duitslands splitsing. Aan de urenlange demonstratie werd door ruim honderdduizend Berlijners deelgenomen, die schier onafzienbare rijen vaandels langs de tribune droe gen. Voor het eerst waren het niet alleen rode. De Duitse nationale kleu ren overheersten. De betogers lieten minutenlange ova ties horen, toen Pieck het eresaluut bracht aan lange colonnes van de volkspolitie, wier taak het volgens hem was de nieuwe democratie te bescher men en haar vijanden „uit te roeien". Een grote politiemacht was in Oost- Berlijn op de been. Ten dele was zij in de zijstraten van Unter den Linden opgesteld, ten dele moest zij kennelijk zorgen voor een passend machtsvertoon bij de geboorte der nieuwe republiek. Toen Pieck het ministerie van lucht vaart verliet, stond een grote met ka rabijnen gewapende politiemacht gereed om hem op militaire wijze een saluut tc brengen. De ruïnes der Wilhelm- strasse, waarlangs Pieck staande in een epen auto naar Unter den Linden reed. waren afgezet door keurcorpsen van jonge politiemannen, alle ln gloednieu we blauwe uniformen gestoken. Zijn wagen werd gevolgd door een cordon van witgehelmde motorrijders. (Deed Hitler niet hetzelfde?). De overweldigende deelneming aan het eerbetoon aan de „arbeiderspresi dent", zoals Pieck in het parlement ge" noemd werd, heeft niet nagelaten in- d_ruk te maken en heeft opnieuw be wezen tot welke propagandistische ef fecten de politieke Leiders der Sovjet zone in staat zijn. In het parlement zelf is de verwachte nadere Russische verklaring uitgeble ven. De agenda vermeldde een verkla ring van de vertegenwoordiging van de Sovjet-regering, maar ambassadeur Semjonof was alleen als gast aanwe zig en het bleef bij de voorlezing van de inmiddels reeds gepubliceerde ver klaring betreffende de bestuursover- dracht aan de Duitse regering. Noch van enige beperking dezer over dracht, noch van nieuwe toezeggingen van de zijde der Sovjet-regering is in deze zitting sprake geweest. De benoeming van de staatspresident was een korte procedure. De christelijke leider Nusclike stelde voor Pieck bij acclamatie te benoemen, hetgeen onder daverende ovaties ge schiedde. Terstond spreng een twintigjarig meisje uit het parlement op om de nieuwe president een bloemenhulde te I komen aanbieden en enkele vrouwelij- KOTIKOF PROTESTEERT. Generaal Kotikof, de Sovjetrussische commandant van Berlijn, heeft de Wes telijke commandanten er van beschul digd, dat zij weigeren volgens ae aan wijzing van de Parijse conferentie van ministers van Buitenlandse Zaken oer grote vier samen te werken om het le ven te Berlijn weer normaal te mi ken. Kotikofs brief was een antwoord op een brief van de Westelijke comman danten. waarin deze hadden verklaard de besprekingen van de vier comman danten niet te willen voortzetten zo lang zij er niet op konden vertrouwen, dat de Sovjet-autoriteiten de overeen komsten naar letter en geest zouden nakomen. Een offldRe Britse woordvoerder noemde Kotikofs brief „hoogst onbe vredigend"» verdiende door zijn oude handwerk van meubelmaker weer aan te pakken. Als geboren revolutionnair zette hij zijn anti-oorlog activiteit ook als emigrant voort. In October 1919 ging hij terug naar Duitsland, waar hij zich ontpopte als veldheer in straatgevechten en or ganisator van stakingen. In 1928 kwam hij in de leiding van de Komintern, waar hij later secretaris-generaal werd. Hij werd een persoonlijke vriend van Stalin, een vriendschap die zich verder ontwikkelde toen hij voor Hitiers be wind de wijk nam naar Moskou. Twaalf jaren heeft Pieck daar gewoond. Hij richtte het comité „Freies Deutschland" mede op. In het kielzog van de Russi sche legers en naar men zegt in het uniform van Russisch officier, kwam hij terug naar Berlijn. Hier had hij onafgebroken de lei ding van de communistische en later van de eenheidspartij. Hij heeft witte haren, een kort en gezet figuur en een joviaal voorkomen. Pieck beweegt zich, steunend op de mensenkennis, opgedaan in een leven vol strijd, gemakkelijk. Maar deze ge moedelijke oude heer is hard en strijd lustig als steeds gebleven wanneer het op zijn beginselen aankomt. Zijn vrouw stierf drie jaar geleden. Drie zijner kinderen zijn nog in leven. Enkele ja ren geleden werd Pieck op grootse wijze gehuldigd ter gelegenheid van zijn ze ventigste verjaardag. „Het werkende volk" sohonk hem bij die gelegenheid een koe, een trein steenkolen, een wa gon bruinkolen, een microscoop, een verrekijker, gloeilampen en een auto. Het met Franse licentie verschijnen de Westberlijnse blad „Der Kurier". heeft de nieuwe Oostduitse staat, waarvan Wilhelm Pieck president geworden is, „Pieokistan" gedoopt. „Dei- Abend", dat met Amerikaanse vergunning werkt, sprak van Wilhelm Pieck als „Wilhelm de derde". De republikeinse minister van Oorlog, Hamengku Butono IX, sultan van Djokja, arriveerde in gezelschap van een twintigtal andere republikeinen op het vliegveld Medan. Zij brachten een kort bezoek aan de stad en inspecteerden eni ge T.N.I.-posten op de Karo-hoogvlakte. Te Batangkarang begaf de sultan zich onder gejuich van de inwoners naar de school, waar een maaltijd werd ge bruikt. ke communisten in het presidium kon den tranen van ontroering niet be dwingen. Pieck legde de volgende eed af: „Ik zweer, dat ik mijn kracht in dienst zal stellen van het welzijn van het Duitse volk. Ik zal de grondwet en de wetten verdedigen en nauwgezet mijn plichten vervullen en rechtvaardig tegenover al len handelen." Eerder had Dieckmann, die op de voorzitterszetel zat, de Sovjetrussische aankondiging voorgelezen van de ver vanging van het Sovjetrussische mili taire bestuur door een commissie van toezicht en van het overnemen door het parlement van de regering. „Met diepe ontroering," zo zeide Dieckmann, „geef ik uit naam van het volk uitdrukking aan onze diep gemeende dank aan de Sovjet-Unie." Hierop verrees het ge hele Huis en applaudisseerde verschei dene minuten. Pieck is sedert zijn jeugdjaren een overtuigd communistisch strijder in hart en nieren. Dat zegt heel wat, want hij is hans 73 jaar en het is reeds vijf tig jaren geleden, dat hij het avontuur lij te bestaan van barricaden vechter begon. Met Karl Liebknecht en Rosa Luxemburg heeft hij in 1919 de com munistische partij gesticht. Met hen samen viel hij ook in handen van veemmoordenaars. Hij was de enige die gered werd. Toen hij in Februari 1918 met zijn zoon Arthur naar het Westelijk front zou worden gezonden, deserteerde hij. Hij vluchtte met zijn zoon naar Neder land, waar hij in Amsterdam zijn brood Moch kabinetsformateur Jules Moch heeft de opdracht tot vorming van een Franse regering aan vaard. Hij was socialistisch minister van Binnenlandse Zaken in de afgetreden regering-Queuille. Als hij er in slaagt een regering te vormen, zal het de der tiende sinds de bevrijding zijn. Het parlement is tegen morgen bijeen geroepen. Ernstige treinbotsing in Argentinië 40 DODEN, 100 GEWONDEN. Kort voor middernacht zijn te Buenos Aires een electrische personentrein en een goederentrein met elkaar in botsing gekomen. Volgens de laatste berichten werden 40 personen gedood en 100 ge wond. Drie wagons werden bijna geheel vernield. Dertig ambulance-auto's rij den heen en weer tussen het terrein van de ramp en de nabijgelegen zieken huizen. De oorzaak van de ramp wordt toe geschreven aan een fout van de wissel wachter en de snelheid van de electri sche trein, die 7 minuten over tijd was. Men vreest, dat het aantal slachtoffers nog groter zal worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1949 | | pagina 1