De sovjets protesteren tegen vorming West-Duitse regering De Sovjets erkennen het rode China De ring om Zuid-Slavië sluit zicb Twee weken uitstel voor Queille WEERBERICHT 88ste Jaargang DINSDAG 4 OCTOBER 1949 00 No. 26811] LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f4,15 per kwartaal; 32 cents per week TelefooD Dir. en Adm.: 25041; Red 21607 Witte Singel 1, Lelden - Giro oo.: 67055 Aanslag op Tito? Roemenië en Bulgarije hebben nu ook hun vriendschapsverdragen met Joego-Slaviè opgezegd. Beide landen hebben nota's aan de regering van Tito gezonden, waarin zij Joego-Slavië beschuldigen van het organiseren van „provocatieve" incidenten, oorlogsop hitsing en terreur. Als antwoord heeft de Joegoslavische regering het Kremlin er van beschul digd „de internationale beginselen, neer gelegd in het Handvest der Verenigde Naties", te hebben geschonden. In de nota wordt protest aangetekend tegen het opseggen door de Sovjet-Unie van het voor de tijd van twintig jaar gesloten Sovjetrussisoh-Joegoslavische vri endschaps ver d rag In de nota wordt om. verklaard, dat de vijandigheid der Sovjet-Unie jegens Joego-Slavlë in strijd is met de begin selen der Sovjetrussische buitenlandse politiek, zoals deze in 1941 door Josef Stalin zijn uitgestippeld. Volgens de nota verklaarde Stalin in 1941 dat de Sovjet- Unie zich nimmer zou inlaten met de binnenlandse aangelegenheden van een klein land. „De verantwoordelijkheid voor de niet- vredelievende handelingen der Sovjet russische regering .ten aanzien van Joe go-Slavië en de gevolgen, welke daaruit zouden kunnen voortvloeien, zijn geheel voor rekening van de regering te Mos kou", aldus de Joegoslavisohe nota. •Maarschalk Tito hield een toespraak tot leger-officieren bij gelegenheid van manoeuvres, waarin hij in grote lijn alle (beschuldigingen herhaalde. 'De geruchten houden aan, dat Joego slavië de kwesties voor de V.N. zal bren gen en niet voor de Veiligheidsraad. Volgens de bladen in Triëst is een maand geleden een poging verijdeld om onaaschalk Tito te vermoorden, toen Waals congres tegen koning Leopold Het Waalse congres, dat Zaterdag en Zondag onder voorzitterschap van oud- minister Merlot te Luik is gehouden, heeft zich in een motie uitgesproken tegen de terugkeer van koning Leopold en tegen het houden van een volksraad pleging. In de motie wordt verder ver klaard, dat indien Wallonië niettemin een volksraadpleging wordt opgedron gen, van tevoren een percentage dient te worden vastgesteld. Bovendien zal een dergelijke volksstemming geen nationaal doch een regionaal karakter moeten dragen, zodat „duidelijk tot uitdrukking kan komen, dat koning Leopold slechts de vorst is van een bepaald volksge deelte (het Vlaamste!) de Joegoslavische leider een bezoek bracht aan de havenstad Pola en om geving. Tito, aldus deze berichten, bevond zich in een motorboot in de kleine haven Fasana, toen zijn lijfwacht een tijdbom ontdekte die in de wand van het vaar tuig was aangebracht. De bemanning van de boot werd onmiddellijk gear resteerd en opgesloten. Tito vervolgde in een andere boot de reis naar Brioni. Een der bladen beweert, dat het com plot georganiseerd was door elementen, die in relatie stonden met de Komin- form. TSJECHOSLOWAAKSE KERKWET UITGESTELD. De Tsjechoslowaakse regering heeft besloten de bUeenroeplng van het par lement voor de behandeling van het wetsontwerp tot vaststelling van de be trekkingen tussen kerk en staat uit te stellen tot het einde van deze maand, aldus is officieel te Praag bekend ge maakt. Waarnemers beschouwen dit uitstel als een aanwijzing, dat. de regering de schijnbaar onvermijdelijke crisis in de betrekkingen tussen kerk en staat zo lang mogelijk wil uitstellen. Volgens gezaghebbende kerkelijke bronnen zijn tot dusver 300 priesters gearresteerd. De meeste van hen zijn geestelijken in sleutelposities, zoals ad ministrateurs van bisdommen. Val schijnt zeker Onze correspondent te Parijs telefo neerde ons: Sedert een. goede week spreekt men in politieke kringen te Parijs weer van weinig anders dan over de val van het kabinet Queille. Zoals men weet, bleek Queille's positie voor het parlementaire rustjaar reeds tot drie stemmen meer derheid geslonken te zijn. En wanneer op 18 October as. de Kamer opnieuw bijeen zal komen, dan lijdt het weinig twijfel of ook deze drie stemmen zullen voor de premier verloren zijn gegaan De kwestie van lonen en prijzen, door de devaluatie nog acuter geworden, is voor de zoveelste maal de oorzaak van de moeilijkheden en de crisis. Deze oor zaak is zo dwingend, dat Queille Za terdagavond zijn ontslag bij president Auriol heeft Ingediend: hij zag geen uitkomst meer. De president van de republiek echter, zijn principes getrouw, was van oordeel dat volgens de nieuwe grondwet een kabinet alleen door het parlement ont slagen kan worden. Dit betekende dat Queille, de strop om de hals, twee we ken uitstel van executie heeft gekregen. De ministeriële crisis is dus op het laatste nippertje afgewend, maar de politieke crisis duurt onverminderd voort. De regering heeft een communiqué uitgegeven dat een aantal vage belof ten inhoudt voor de arbeiders en waar in tevens wordt medegedeeld dat Frankrijk een internationale economi sche conferentie bijeen zal roepen ter bespreking van de gevolgen der deva luatie in de Europese landen. Dit voor nemen, waarvan minister Petsche de initiatiefnemer heet te zijn, zal de po sitie van Frankrijk in de wereld zeker versterken omdat er een principiële federatieve overtuiging uit spreekt. Op binnenlands terrein zal het echter, zo kunnen redden. Het water is vele ar beiders al tot aan de lijmen gestegen De herfst noodt tot staken en de-vak centrales schynen vastbesloten, als het moet, tot daden over te gaan. Reeds nu spreken hun leiders, naar aanleiding van het communiqué, van: „bluf", „ge brek aan moed" en „onvermogen", het geen de regering toegeschreven wordt Het kabinet moge in de eerste weken zijn gekramd, de spanning in het land stijgt zienderogen. MR SJAMSUDDIN NAAR NEDERLAND. Mr Sjamsuddin, de Republikeinse Mi nister van Voorlichting, zal a.s. Don derdag naar ons land vertrekken om zich bij de Republikeinse delegatie te voegen. Een Sovjet-regering voor het Oosten? I regering ook de bepaling van de over- j eenkomst van Potsdam is overtreden, i waarin wordt vastgelegd, dat een vre desverdrag met Duitsland moet worden De Russische regering heeft nota's gesloten. De Russische regering is van doen overhandigen aan de ambassa- mening, dat hierdoor het sluiten van deurs van de Verenigde Staten en I een vredesverdrag wordt vertraagd. Engeland en de zaakgelastigde van j „De drie Westelijke regeringen heb- Frankrijk te Moskou, waarin wordt ben er de voorkeur aan gegeven, een verklaard, dat de Sovjet-Unie de vor ming van een afzonderlijke Westduit- se regering als een schending van de overeenkomst van Potsdam be schouwt. „In deze overeenkomst", aldus wordt in de door Andrei Gromiko overhan digde nota verklaard, „hebben de Ver enigde Staten, Groot-Brittanruë en Frankrijk gezamenlijk met de Sovjet- Unie de verplichting op zich genomen •Duitsland als één gebied te beschou wen. terwijl deze staten eveneens over een zijn gekomen Duitsland te helpen, opdat het een democratisch, vredelie vend land zou worden." In de nota wordt verder verklaard, meent men algemeen, de -toestand niet dat door het tot stand komen van een (FptoLeidsch Dagblad/Van Vliet) Tijdens een genoeglijk onderhoud tussen de burgemeesters Van 4or Werjf en Van Kinschot, die ge moedelijk een Goudse pijp roken ten huize van laatst genoemde, brengt een adjudant een belangrijke bood schap: zou deze luiden, dat de stoet weer verder gaat na een welverdiende rust in Oud Hortuszicht RUSTIG WEER. De Bilt verwacht tot Woensdagavond: In de nacht en ochtend op vele plaatsen mist. Overigens weinig bewol king en droog weer. Zwakke tot matige wind, hoofdzakelijk tussen Oost en Zuid Weinig verandering in tempera tuur (Opgemaakt te 10 uur). 5 OCTOBER. Zon op: 6.46 uur; onder: 18.10 uur. Maan op: 17.51 uur; onder: 4.43 uur (EK). Hoogwater te Katwijk te 2.24 en 14.47 uur. Dit nummer bestaat uit tien pagina's. Devaluatie in Argentinië GROTER DAN IN ENGELAND. De Argentijnse Centrale Bank heeft heden de vrije marktkoers voor dc peso verlaagd met 47%. De vrije marktkoers voor de dollar bedraagt thans 9 pesos tegen voorheen 4,80. In verband met de pariteitsher ziening heeft de Argentijnse regering een prijsstop uitgevaardigd voor alle essentiële goederen. De devaluatie is groter dan de deva luatie van het pond sterling. Het gevolg is, dat voor een pond sterling thans iets meer dan 25 pssos kunnen worden ge kocht tegen vroegei 19,37 Het gedevalueerde pond sterling, dat tot dusverre 13,53 pesos waard was. zal in het vervolg slechts 9.40 pesos waard zijn, wanneer het gebruikt wordt voor de betaling van de Argentijnse vlees leveranties. Opperste Sowjet reikt onderscheidingen uit VOOR RESULTATEN ATOOMONDERZOEK? Radio Moskou heeft meegedeeld, dat onderscheidingen zijn toegekend „we gens het met succes volbrengen van een speciale regeringsopdracht'*. De onderscheidingen zijn namens de Opperste Sovjet uitgereikt door een van haar vice-voorzitters, prof. August Kirchensteins. een vooraanstaande ge leerde op het gebied van de bacteriolo gie. Enkele onderscheidingen gingen naar generaals en andere officieren, andere naar leden van de veiligheids- strijdkrachten en ambtenaren voor bin nenlandse zaken, onder wier departe ment het atoomonderzoek ressorteert. afzonderlijke Westduitse regering te i vormen, welke moet regeren met behulp van de zogenaamde grondwet van Bonn. Deze regering is gevormd met medewerking van reactionnaire politici, die" in nauw contact staan met buiten landse financiële kringen. De grondwet van Bonn werd opgesteld onder druk van de Westelijke bezettingsautoritei ten, die de belangrijke artikelen van het document vrijwel hebben gedic teerd," aldus de nota. „Het is niet waar, dat de meerder heid van het Duitse volk zich heeft uitgesproken voor een federatief Duits staatsverband. De2e staatsvorm is dit volk opgelegd. West-Duitsland ls thans «ten mariftietten-staat geworden. Het is een gehoorzaam instrument in handen van de Westelijke bezettingsautoritei ten, dat zij willen gebruiken bij het uitvoeren van de aanvalszuchtige plan nen, die ten deel hebben Europa aan I hen te onderwerpen", besluit het pro test. De communistische leiders in dc Russische zone en de onder Russisch beheer staande propaganda te Ber lijn, hebben intussen geëist, dat on middellijk een Duitse regering zal worden opgericht. Dit voorstel ontmoet blijkbaar de volledige instemming van de Russen, want de „Tagliche Rundschau", de of ficiële krant van het Sovjet-militaire bestuur, noemde het een „waarlijk na- tcnale eis". Men meent te Berlijn deze actie te kunnen zien als een voorspel van een spc-edige oprichting van een onder Rus sisch beheer staande satellietstaat Oost- Duitsland, als tegenhanger van de Westduitse republiek, meldt U-P. Ook Hongarije heeft een dergelijke nota gezonden. Dr Adenauer, bondskanselier van West- Duitsland, heeft met betrekking tot het Scvjetrussisch protest gezegd„In de nota wordt beweerd, dat de grondwet het Duitse volk is opgedrongen en niet door de meerderheid van de bevolking is goedgekeurd. In antwoord hierop dient verklaard te worden, dat de grondwet door de leden van de parle- mentsraad vrih en zonder dwang is goedgekeurd. Ook het parlement zelf heeft de grondwet .vrij en zonder dwang goedgekeurd, en wel met een verplet terende meerderheid". A.s. Vrijdag zal H.M. Koningin Juliana de eerste steen leggen van het studen tensanatorium te Laren, Deelden voor dit sanatorium, waar de studenten in kamertjes van één, twee of vier personen gelegenheid zullen hebben te studeren, zijn grotendeels bijeengebracht door Cu rasao, Suriname en Aruba. Dit is ge daan uit eerbied voor de strijd van onze studenten voor de geestelijke vrijheid. De maquette van het sanatorium, dat plaats zal bieden aan 83 patiënten. Mllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllillf 3 October-knipsel- prijsvraag Ondanks de „moordende" concur rentie van Taptoe en 3 October- feest bereikten ons totdusverre al ruim 290 inzendingen op onze 3 October-knipselprijsvraag. Maar nu de feestelijkheden achter de rug zijn, verwachten wü de grote stroom pas. De uiterste termijn van inzending is Maandagmorgen 10 October te 9 uur. VIERING VAN DE „INTERNATIONALE VR EDESDAG". De voornaamste conclusie in hoofd artikelen en redevoeringen op talloze bijeenkomsten in alle delen van de sov jet-unie ter gelegenheid van de viering van de .Internationale vredesdag" ls, dat de atoombom zich in de „veilige handen" van Rusland bevindt. Ds bioloog en academicus Oparin verklaar de. dat de sovjet-unie haar krachten wil wijden aan de vreedzame opbouw, o.a. aan de toepassing van de atoom energie voor vredelievende doeleinden, en de atoombom beschouwt als een ver schrikkelijk wapen van agressie, dat verboden dient te worden. Vele Duitsers, die Zondag de grens over mochten, weigerden naar de sovjet zone terug te keren. De stakingen in de V. S. Meer dan 100.000 mijnwerkers in Pennsylvanië zijn weer aan het werk gegaan. John Lewis, voorzitter van de verenigde mijnwerkersbond, had ver klaard. dat verdere actie van de mijn werkers nu niet meer van het eerste belang was voor de lopende loonon derhandelingen. Bijna 1 millioen ar beiders in de staalindustrie en andere mijnwerkers blijven staken. In het totaal zijn 53 belangrijke staalfabrieken (95%) en 50 ijzerertsmij- nen in 27 staten gesloten. De mijnwer kerstaking heeft de arbeiders 30 mil lioen dollar loonverlies gekost. De maatschappijen hebben 100 millioen dollar verloren door de verminderde productie. De spoorwegmaatschappijen voor het vervoer van steenkool hebben ongeveer 35.000 werknemers ontslagen. De 65000 havenarbeiders aan de At lantische kust hebben voor handhaving van het hudlge collectie- - contract ge durende een maand gestemd, waar- roor de verwachte stakiing ls voorko men. OUD-REGENT VAN SURABAJA VAN JUWELEN BEROOFD. De oud-regent van Surabaja. R. A. Nitiadiningrat is onder bedreiging met een revolver van f. 200.000 aan juwelen beroofd. Drie gewapende mannen, die met een auto aankwamen, sloten de aanwe zigen op in een kamer in de bijgebou wen. De 80-jarige eigenaar had gewei gerd de plaats te noemen, waar de ju welen opgeborgen waren, maar de die ven braken een linnenkast aan de ach terzijde open en vonden ze daar toeval lig. De inwoners bleven twee uur opge sloten eer zij kans zagen de politie te waarschuwen. Nieuwe Engelse bevelhebber in Hongkong De Sovjet-Unie heeft diplomatieke betrekkingen tot stand gebracht met de Chinese communistische regering van Mao Tsc-tocng en besloten haar diplomatieke betrekkingen met de Chinese nationalistische regering van Kanton te verbreken. Zij zal een am bassadeur vestigen bij dc in Peking uitgeroepen Chinese volksrepubliek, die door een diplomaat van dezelfde rang in Moskou zal worden vertegen woordigd. De Sovjet-Unie beschouwt de rege ring van Kanton nog slechts als een .provinciaal Chinees"1 bewind". sergh is benoemd tot commandant van de Britse strijdkrachten te Hongkong. .Hij volgt luit.-generaal Festing op, die om gezondheidsredenen naar Engeland terugkeert. 1 Luit.-géneraal Mansergh was In 1945 commandant van de troepen In Oost- Java; in 1946 werd hij bevorderd tot commandant van het 15de Indische le gerkorps en opperbevelhebber van de geallieerde strijdkrachten in Indonesië. Overstromingen in Italië De Italiaanse regering heeft tijdens een speciale kabinstszitting besloten een bedrag van vijftig millioen lire be schikbaar te stellen, opdat onmiddel lijk hulp kan worden verleend aan de slachtoffers der overstromingen in Zuid- Italië, welke de dood van ruim dertig personen hebben veroorzaakt, terwijl een gebied van naar schatting duizend vierkante mijl onder water is gezet. Vier Italiaanse provincies zijn door de overstromingen geteisterd. Door verkenningsvliegtuigen is gemeld dat sommige overstroomde gebieden twin tig meter onder water staan. De twintig duizend inwoners tellende stad Benevento is zwaar getroffen. Twee duizend ingezetenen zijn dakloos geworden. Als gevolg van schade, aan fabrieken in de stad doorgebracht, zijn velen werkloos. Door de regering is besloten dat uit gebreide schema's zullen worden opge steld voor het verlenen van hulp aan de boeren, wier boerderijen en te velde staande oogsten door het geweld van het water zijn weggevaagd. Van offi ciële zijde wordt verklaard, dat de aan gerichte schade reusachtig is en dat deze thans nog op geen stukken na is te berekenen. De Paus heeft opdracht gegeven met spoed levensmiddelen en medicijnen uit Vaticaanstad naar de geteisterde ge bieden te zenden. Op sommige plaatsen in de geteister de gebieden zijn de verbindingen ver broken. terwij] de openbare vervoers middelen niet kunnen worden gebruikt Op enkele nog wel te gebruiken trajec- Het besluit der Sovjet-regering werd door Gromiko telegrafisch aan de Chi nese volksregering overgebracht. De volksregering heeft onmiddellijk de buitenlandse mogendheden verzocht diplomatieke betrekkingen aan te knopen. De communisten hebben nu naar ruwe schatting ongeveer vier vijfden van het hele Chinese rijk ln hun macht. Zij hebben 22 van de 28 provincies be zet met een totaal aantal Inwoners van ongeveer 360 millioen. De nationalisten hebben nu nog zes provincies in het Zuiden en Zuidwesten onder hun con- tröle. De Chinese nationalistische regering heeft in een kabinetsvergadering be sloten de betrekkingen met de Sovjet- Unie te verbreken. De minister van buitenlandse zaken, Yeh, verklaarde, dat de Sovjet-Unie thans waarschijnlijk zou voorstellen aan de Chinese communisten een plaats in de V.N. in te ruimen ten koste van de nationalisten. Yeh was van mening, dat dit voorstel niet zou worden aanvaard, evenals zulks het geval geweest was met desbetreffende verzoeken t.a.v N- Korea en de Griekse communistische .regering". Luitenant-generaal sir Robert Man- Bijeenkomst ministers van Financiën NEDERLAND, BELGIË, FRANKRIJK EN ITALIË GAAN SAMEN PRATEN. Door de Franse Minister van Finan ciën, Maurice Petsche, ls medege deeld dat de Ministers van Financiën van Nederland. België, Frankrijk en Italië op 11 en 12 October a.s. bij een zullen komen. Toen hem werd gevraagd wat het doel van deze bijeenkomst was, ant woordde minister Petsche glim lachend: „Er moeten verschillende aangelegenheden worden besproken". Orkaan teistert Texas Een orkaan met een snelheid van 160 km per uur heeft de kust van Texas bereikt in een gebied, dat vol is met sohepen, fabrieken en boerderijen. Het vliegveld van Galveston staat onder wa ter. In Hauston hebben 5.000 personen een toevlucht gezocht in de Stadsge hoorzaal. Volgens het weerkundig instituut be weegt de orkaan zich landinwaarts over een streek, waar meer dan een millioen mensen in tientallen kleine steden wo nen. CHINEZEN IN BIRMA ACHTER MAO TSE-TOENG. POLITIEK OF ROMANTIEK? Een dertigjarig vrouwelijk lid van de Japanse Rijksdag onthulde dat zjj de man die zij lief heeft, niet kan trouwen omdat haar va der toestemming weigerf te geven. Mejuffrouw Mitsa Matsoetani, die al drie maal in het Japanse Huis van Afgevaardigden is geko zen staat nu voor een dilemma als gevolg van haar liefde voor de 36- jarige afgevaardigde van de Rijks dag, Tadasji Sonoda en de tradi tionele Japanse gehoorzaamheid van het kind aan de vader. Sono da vertelde, dat z(j hem als gevolg van het düemma nog geen uit sluitsel heeft kunnen geven. Haar vader wil dat zij haar gehele leven aan de politiek wijdt inplaats van te huwen. Vader Matsoetani blijft zeggen „er is geen plaats voor romantiek (U-Pn Van m^n d°chter". 50.000 Chinezen in Birma hebben hun verbondenheid uitgesproken met de „Volksrepubliek China" op een vergade- ring te Rangoon, waar 37 Chinese ver- 1 enlgingen vertegenwoordigd waren. De vlag van het communistische China werd gehesen wNeutrale waarnemers zien dit met i *.ir? overstroomde gebied zijn de „ernstige bezorgdheid" aan en hopen, dat electrische treinen door stoomtreinen I de Chinezen geen ongeregeldheden ver- vervangen. I wekken. Rondreis der Atlantische Ministers van Defensie De ministers van Defensie der landen van het Atlantisch Pact, die morgen te Washington bijeen zullen komen, zul len 10 October een rondreis van een week langs Amerikaanse leger-, vloot- en luchtbases gaan maken. De rondreis zal worden gehouden na afloop van de eerste zitting, waarop plannen voor een integrale Europese defensie zullen worden opgesteld. URANIUM IN ZWITSERLAND. De Zwitserse commissie voor atoom energie heeft meegedeeld, dat er ura nium is gevonden ln het Kanton Tes- sino. maar niet in hoeveelheden, die bij de huidige stand van de techniek ex ploitabel zijn. De commissie waarschuwt „onnozele" verzamelaars tegen het betalen van .schandelijke prijzen" voor uranium, dat, aldus de commissie, niet zeldza- 1 mer is dan tin.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1949 | | pagina 1