Waar zit de Unci aan de Ronde Tafel? De economische problemen van Europa Historische en sobere samenkomst in Ridderzaal WEER BER ICHT ties behoort blijkens artikel 2 niet de UNCI, zodat onderlinge overeenstem ming tussen Nederlanders en Indone siërs nodig is, alvorens de algemene vergadering een beslissing neemt. Het valt, gezien de samenstelling van de UNCI en de tot dusverre opgedane er varingen met deze commissie, niet te verWachten, dat zij zich zou verzetten, wanneer eenmaal overeenstemming tussen de delegaties is bereikt, terwijl zij anderzijds geen beslissing kan door drijven. tegen de wil van een der dele gaties in. Dat de UNCI in het reglement van orde de bevoegdheid wordt verleend, onderwerpen ter sprake te brengen in diverse commissie-bijeenkomsten e.d., kan moeilijk als een inbreuk op het in terne Rijkskarakter der conferentie worden beschouwd. Moeten wij immers niet uitgaan van het standpunt, dat thans alles moet worden gedaan om de hangende problemen op te lossen, en een bestendige samenwerking tussen Indonesië en Nederland te bereiken? Daarbij kunnen eventueel ook sug gesties en initiatieven van de UNCI van nut zijn, hoewel wij niet vermoeden dat de UNCI tot initiatieven zou ko men. waartoe niet een der veel nauwer bij de problemen betrokken delegaties gekozen zouden zijn. Al met al blijkt uit het reglement van orde. dat de poging om het Neder landse en het Indonesische standmmt ten aanzien van de positie van de UNCI met elkaar t'e verzoenen, zo ver als doenlijk geslaagd is. Men vergete daar bij niet, dat bij een harmonisch gesprek tussen de delegaties in wezen de plaats van de UNCI van minder belanevwordt. Dar niet reeds ten aanzien van drt nunt ruzie wordt gezocht, toont, dat de dele gaties naar een dergelijke harmonie streven. Denken wij aan de moeilijk heden, die reeds ten aanzien van der gelijke probtemen plegen te rijzen in voor de algemene rust in de wereld nog belangrijker bijeenkomsten dan deze, dan hopen wij daarin een belofte te mogen zien de eigenlijke resulta- 'en van de RTC. ONZE VERLIEZEN De reger4hg maakt bekend, dat tot haar leedwezen de volgende verliezen in Indonesië zijn gerap- oorteerd Kon. Marine: Mar. 2e kl. C. R. van Straten, "Deventer. Kon. Ned. Ind. Leger: Mil. sold. 2e kl. Rahiman, In- Ion esië. Men. sold 2e kl. inf. W. Worotl- tan, id. Soend sold. 2e kl. Nana Soe- •iarna, id. Soend sold. 2e kl. Adi, ld. 55ste Jaargang WOENSDAG 24 AUGUSTUS 1949 00 No. 26777 Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon Dir. en Adm.: 25041: Red. 21501 Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwerf4,15 per kwartaal: 32 cents per week Witte Singel 1. Leiden - Giro no.: 51055 Iu goede gezindheid en vastbeslotenheid (Van onze parlementaire redacteur) Honderden belangstellenden stonden onder de hoede van slechts en kele politiemannen gistermiddag op het Haagse Binnenhof toe te kijken, toen de Ronde Tafel-Conferentie ging beginnen. Het was misschien wel de gewichtigste bijeenkomst in de Laee Landen sinds de Unie van Utrecht, cn zeker in de geschiedenis der Residentie, waarbii conferenties als van dc vrede van Rijswijk in belang verre ten achter bliiven. Geen ook zal zo perfect geregeld zijn als deze R.T.C., waarbij alles als vanzelfsprekend verloopt door de onopvallende leiding van dr Prinsen, die dan ook even vanzelfsprekend door de conferentie tot secretaris-ge neraal werd benoemd. Zonder applaus, gelijk niets op deze bijeenkomst met applaus werd begroet: geen benoeming en geen redevoering. Dit duidt ook od de degelijkheid en ernst van de ingeleide besprekin gen: men wacht kennelijk met bil 'aishetuigingen tot de slotzitting, als er goede resultaten mogen ziin bereikt! als haar voorzitter in het midden. Daar naast .dus tegenover de Nederlandse delegatie, die mede de andere tafelron ding in beslag nam. zat de Unci met voorzitter-van-de-week Critchley. Tussen Unci en Nederlandse delega tie eaaDte een kloof in de overigens ge sloten tafel: daar was de toegang tot de binnenruimte, waar tolken en stenogra fen waren opgesteld Rondom, in twee rijen achter de delegaties .zaten de des kundigen. En onder de ramen, achter de voorzittersDlaats aan een soort lange toonbank, de secretarissen met hun sta ven. Voor elk der voorzittersplaatsen en bü de tolken stonden microfoons. De deelnemers kwamen zonder enig vertoon of officieel cachet aan. alleen of in groeD.ies. tp voet of per aut-o. En her Binnenhof leek een kerkplein od een stille Zondag, waar de Graaf Willem fontein rustiek stond te klateren. Behalve voor die oud-Hollandse dege- litkheid en rust werd de sfeer geken merkt door welhaast tropisch weer. De ion brandde en de thermometer wees 24 zraöen in de schaduw. De Indonesische eisten hadden van die temperatuur zo te zien meer last dan de overigen, waar- sehiinliik door de zware Europese kle ding. Velen waren in jaquet. de mees ten in donker costuum. terwiil velen de .tooi" droegen een zwart hoofddeksel in ce vorm van een fez. dat ook binnens hui? oleeet te worden eedragen. Indonesische dames waren er weinig, en van, haar waren slechts enkelen ge tooid in de flatteuze sarong en kabaja. De delegaties waren, zover wij konden beoordelen, compleet. Enige deskundi gen moeten nog arriveren. Midden aan de ellipsvormige „Ronde tafel" troonde de premier Drees met dr Prinsen aan zijn linker hand. precies tegenover de plaats waar op Prinsjesdag de Koningin troont. De troonverheven- heid was thans leeg. Zij was omringd met palmen, terwiil ook verder de zaal met groen en bloemen was opgefleurd. Hoewel het zonnelicht door de wijd ODen ramen speelde, waren de grote electrischc kronen plechtig ontstoken. Rechts van de voorzitter, premier Drees. zat de republikeinse delegatie met haar voorzitter, de heer Hatta in het midden Links van de voorzitter zat de Nederlandse delegatie met haar leider minister Van Maarseveen in het midden, geflankeerd door haar vice-voorzitters Stikker en Van Royen. Tegenover de Republikeinse delegatie en om de tafel- ronding daarbii aansluitend, zat de dele gatie van de BFO. met Sultan Hamid Terziide van de troonverhevenheid zaten de easten. ministers en volksver tegenwoordigers. leden van de hoge Col leges van Staat, corps diplomatique, hoge burgerlijke en militaire autoritei ten. koDstukken uit het maatschappelijk leven, velen van hen met hun dames, evenals vele dames van gedelegeerden. Diverse genodigden hadden hun plaat sen niet ingenomen. Ook op de tribune voor de voorlichtingsorganen bleven lege plekken. Alles verliep zonder bewijzen van geestdrift, maar in voorbeeldige orde en gelijkmatigheid, in bliikbaar goede ge zindheid en vastbeslotenheid. Hier en daar zag men enige gedelegeerden tus sen de agendapunten door elkaar een graüje vertellen. Na de pauze, toen de officiële redevoe ringen der voorzitters waren uitgespro ken. bleven de gasten van de diploma- tenkant allen weg. Toch werd het toen oas .voor de toeschouwer belangwekkend uit een oogpunt van voorbereiding- en vereadertechniek; ieder kort woord van de voorzitter en van de overige sprekers, allen delegatievoorzitters, werd vertaald door de twee tolken: een Nederlander en een Indonesiër. In onberispelijk Ne- LEIDSCH DAGBLAD CHILI TEGEN HET COMMUNISME. Op grond van de noodmaatregelen, welke onlangs in Chili zijn uitgevaar digd, is wederom een aantal communis ten gearresteerd. Volgens mededeling uit officiële bron is een van communls- tisohe zijde gedane oproep tot algemene staking een volkomen fiasco geworden. Aan een door de communisten georga niseerde betoging tegen de huidige hoge kosten van levensonderhoud werd slechts door weinigen deelgenomen. derlands Indonesisch of Engels gaven zij voor de vuist een vertaling van het ge sprokene. dat veelal nog gepoliister en zeker geanimeerder klonk dan het ori gineel En zij leefden zich zó in hun taal in. dat de naam van minister Van Maarseveen werkelijk klonk als „Toean Marsepein", gelijk „conferentie" in het Indonesisch gesproken en geschreven wordt als „Konperensi". Nu gaan de eigenlijke practische werkzaamheden beginnen, die zich hoofdzakelijk in de commissies zullen voltrekken, aldus premier Drees in zün sluitingswoord, „Mogen zij met spoed verlopen, al weet ik dat moei lijkheden niet zullen uitblijven, en mogen zii belangrijk voorbereidend werk verrichten. Ik hoop oprecht deze conferentie tot een gelukkig einde te brengen." Met deze sobere woorden was de even sobere maar historische plech tigheid geëindigd. Dr DREES TOT VOORZITTER GEKOZEN. In vervolg op ons verslag van gisteren zii nog gemeld, dat na de rede van de heer Crichley het ontwerp-reglement van orde zonder stemming werd aange nomen. Vervolgens werd door Hatta voorge steld om de Nederlandse minister-presi dent dr W. Drees. te benoemen tot voor zitter van de conferentie. Het was. aldus Hatta, overeenkomstig de gewoonte om het land dat als gastheer optreedt., met het voorzitterschap te bekleden Siiltan Hamid verklaarde zich hiermede als voorzitter van de B.F.O. accoórd even als de leider van de Nederlandse dele gatie. minister Van Maarseveen. zodat dr Drees als voorzitter was gekozen. Daarna stelde minister Van Maarse veen voor om de drie leiders der dele gaties als vice-woorzitters te benoemen, hetgeen goedgekeurd werd. De centrale commissie werd voorts als ingesteld verklaard, terwiil de voorzitter de delegaties verzocht om elk drie leden in de centrale commissie te benoemen. Geliik bekend, zal de centrale commis sie als volgt samengesteld ziin: van de Nederlandse delegatie: minister Van Maarseveen. minister. Stikker, dr Van Royen en mr Van der Valk als secreta ris. van ReDUblikeinse zijde: Hatta,Rum en Pringgodigdo en van de zijde van de BFO 'Sultan Hamid Suparmo Anak Agung en mr Vleer als secretaris. Dr Drees dankte de delegatie voor het in hem gestelde vertrouwen. De minister-presiden't dr W. Drees tij dens zijn openingsrede van de R.T.C. Naast hem dr M. J. Prinsen, secr.-gene- raal van Binnenlandse Zaken. DE WEST-DUITSE REGERING. Dr Adenauer, leider van de Christen democratische partij, heeft te Bonn als enkele punten van de politiek van een door hem te vormen regering ge noemd 1. De regering zou in de toekomst gaarne zien, dat de Westerse mogend heden met de Westduitse federale rege ring overleg pleegden met betrekking tot de defensie van Duits gebied. 2. In feite zou hij Duitsland gaarne in het Atlantische pact opgenomen zien. 3- Hij was voorstander van de instel ling van een ministerie voor Oost- auitse aangelegenheden, doch tegen stander van een samenwerking, zoals gewenst door Nadolny, vroeger Duits ambassadeur in Moskou. 4; De thans- door de bizon ale autori teiten gevoerde politiek zou moeten worden voortgezet. 5. De federale regering zou geleid moeten worden door een enkele grote partij, terwijl de in grootte daarop vol gende partij een verantwoorde oppo sitie zou moeten voeren. Hij zeide het als natuurlijk te be schouwen, dat de socialisten niet bereid waren aan een regering deel te nemen, die een politiek zou voeren waartegen zij zich gedurende 18 maanden haddén verzet. CHINEES SCHIP IN DE LUCHT GEVLOGEN. Een Chinees vrachtschip is te Kaoh- sioeng op Formosa in de lucht gevlo gen. De ontploffing geschiedde toen 4000 ton ammunitie gelost werd. Twee schepen in de nabijheid kwamen tot zinken en aan de wal braken grote branden uit. Meer dan vijfhonderd per sonen verloren het leven. In een gebied met een radius van een mijl werd zware schade aangericht. De gehele stad schudde op haar grondvesten en tien pakhuizen werden met de grond gelijk gemaakt: huizen werden neerge worpen en telefoonpalen knapten af. GEEN COMMUNISTEN IN NIEUW-ZEELANDSE STAATSBEVEILIGINGSDIENSTEN. - De-minister-president van Nieuw-Zee- land, Peter Fraser, heeft bekend ge maakt dat de Nieuw-Zeelandse regering niet zal toestaan, dat personen, „die aanhangers zijn van het in Moskou be leden communisme", posities in de strijdkrachten, de instituten voor we tenschappelijke onderzoekingen of in andere staatsinstellingen, bij welker be trouwbaarheid de veiligheid van de staat is betrokken, innemen. Overigens zal tegen dergelijke personen niets worden ondernomen, dat hen zou beletten voor hun levensonderhoud te zorgen. De Franse bosbranden NATIONALE ROUWDAG. De Franse regering heeft de dag van heden tot nationale rouwdag uitgeroe pen. Vermakelijkheden in het gehele land zullen gesloten zijn en op de offi ciële gebouwen zal de vlag halfstok wapperen. Naar thans wordt vernomen zijn reeds honderden stoffelijke resten herkend en liggen nog meer dan 80 lichamen ter identificatie in de school en het stadhuis van Cestas bij Bordeaux, waar 200 huizen verbrandden. In een hoek van het plein zijn blank-houten doodkisten opgestapeld. Toen de burge meester, Giraudeau, die in de strijd met de vlammen het leven verloor en wien posthuum het legioen van eer is verleend, gistermiddag begraven werd, was de plaats nog voor drie kwart door vuur omringd. Ondanks de regen zijn o.a. bij Ca- zalis nieuwe branden uitgebroken. Vol gens een financieel blad heeft de wijn oogst een verlies van meer dan 20 pro cent geleden. ABDULKADIR WEER TE BATAVIA. Met de „Bari" is hedenmorgen R. A. Abdulkadir Widjojoatmodjo aangeko men. Deze maakte deel uit van de Ne derlandse delegatie naar de algemene vergadering der V. N. kapstok op het hogere internationale niveau, waaraan zij zo gaarne haar ge waad ophangt, zodat van die zijde, en uiteraard ook van de zijde van de UNCI en de internationale krachten achter haar, aandrang werd uitgeoefend op een groter dan figurantenrol voor de UNCI op het toneel, waarvoor giste ren in de Ridderzaal het doek opging. Stellen wij ons niet. in de eerste plaats op het Nederlandse standpunt, maar zien wij. nu de conferentie een maal begonnen is, als goede gastheren ook de noden en verlangens van onze gasten, dan is het in het reglement van orde gevonden compromis niet onrede lijk, zij het dan ook, dat het wat kron kelig van aard is. Het reglement van orde noemt als deelnemers aan de conferentie uitslui tend vertegenwoordigers van de Neder landse regering, van de regering van de Republiek Indonesia, en de, B FO.. \tfelke deelnemers ter conferentie gelijke bevoegdheden bezitten. Van de UNCI wordt bij deze opsomming niet ee rroken: di«- lichaam komt e°rst in het derde arikel ter rrake. waarin wordt gezegd dat d° UNCI aan de RTC zal deelnemen ..overeenkomstig haar in structies. zoals deze zijn vastgesteld door He VeiligheidsradM*»" deze twee ariikrien kunnen zowpI paanders TnHon^ria-c hP* dopn P° TTNCT i*? niet ^erano^ririkf onder d° dQelnrmevt?. f-erwiil toch i'eHflo-n is pnn de vorlan- •ypnc van d° P.pnubh'ek. om dp interna- ■Sooiip asxv'ten v-»Tj he* Tudonesi^rh nrohVmri ook on dit momenf tot uit- d-ukkine te brepgen door <?rhuiven van een pteoi voor de vp-rte- TPTvtvoordioiuT ven het hooerste inter- ryoHpnalo pnllpvi». d° TTrdf'vi NariOD"? Andere Hikt H°,*m.ak te ligger» in art 18. waarin de leden van de aigpm°uo ver^aderino" «rnr.dpn oDgP^OTHd. wrike v-roradorfripr hh'ikoric pri. 4? berilccpn krijgt n«or do Tvollfp te73rner> ftp*- r'e«nltoot vin Ho mnforontje Zllller vormen Art. IR immprc 70»t. dot d° oilmen» vergaderir" wordt aevo-nr^ door de voorrifrte- dpr pm pr ^enc iriaflt.cvprren^orc de voorz't'prc lo den vgn dP delega.t.iec en (in TTWCIT £)it irfinlicpprt pon ct.om in 'ip' kan'teoj van de intern^f!ouoip p«-»mml<=rio welke vnl- croric hof Vo/'o-lqU'lca cfqriHnil"1 ctr'k' o-oriprnpn 7°"" cf-oro lp hrtt kanittel h<>. VirvorHo fp hehhon ooorror'pn Hp poifo. -onHo pon i'ntprno oijVcoi»rwrplpjïpnhp!J is. Hiertegenover sraat echter, da' de al gemene vergadering slechts beslist over de aan haar voorgëTpgde ontwerp-re- soluties na vprkre-en tussen de delegaties, zoals dit in art. 43 wordt omschreven. Bij deze delega- In Raad te Straatsburg In meer dan vijf uren welsprekend heid, gewijd aan de economische proble men van Europa, overheersten te Straatsburg klaagzangen over het falen der Amerikaanse hulp en sombere voor spellingen over hetgeen uit Europa's onevenwichtige economie worden moet, wanneer deze hulp in 1952 beëindigd zal worden. Minder talrijk waren evenwel nieuwe practische richtlijnen, waarlangs ge streefd zou kunnen worden naar de tot nog toe met zo weinig resultaat nage streefde Europese economische een-heid. Wat deze voorstellen betreft: zij cir kelden vrijwel alle rond het oude pro bleem van de noodzaak van onderlinge omwisselbaarheid der Europese valuta's. Menige spreker liet het bij vermelding van deze noodzaak, doch de Nederlandse afgevaardigde Van der Kieft, vestigde de aandacht op de kern van dit pro bleem door verwijzing naar de ervarin gen met de Benelux, ervaringen die trouwens door verschillende andere spre kers werden aangehaald als bewijs van de moeilijkheden, die op de weg naar economische eenheid te overwinnen zijn. Overweging van de mogelijkheid van directe en uniforme verlaging van de invoerrechten in alle landen, aangeslo ten bij de Raad van Europa, was volgens Van der Kieft de eerste practische stap, die op deze zeer lange weg gezet zou kunnen worden. De Franse socialist Phi lip viel de Nederlandse afgevaardigde bij met dien verstande, dat hij ophef fing van kwantitatieve beperkingen, ook door v. d. Kieft bepleit, nodig achtte vooraleer men naar een tolunie zou kun nen streven. De verwachting, dat het debat zou leiden to-t een grootscheepse aanval op de organisatie voor Europese economi sche samenwerking (Oeec) is niet ge heel bewaarheid. De ministers hadden de assemblee niet gemachtigd over dit orgaan te discussiëren en slechts advies gevraagd, waarbij zou worden uitgegaan van het bestaan dezer organisatie. Een rechtstreekse aanval op de Oeec is feitelijk uitgebleven en de sprekers, voor wie falen der Marshallhulp op het eerste plan stond, hebben deze organi satie gewaardeerd als een zeer bruik baar technisch orgaan van experts. De critiek richtte zich veeleer tegen de huidige, grondslag van het orgaan, waarin de vertegenwoordigers der Mar- shall-ianden volgens vele woordvoerders met nationale inplaats van met Euro pese blik kwamen. De Britse vertegenwoordigers hebben ook in dit debat weer de leiding geno men en de neiging vertoond de Assem blee te gebruiken als platform voor labour-conservatieve geschillen. Reglement van Orde geeft antwoord (Van een onzer redacteuren). De ervaringen, opgedaan tijdens in ternationale conferenties van de laatste jaren, hebben geleerd dat procedure- kwesties en agenda-problemen gelief koosde middelen zijn om onderwerpen buiten debat te houden, of ten aanzien van bepaalde problemen een standpunt te motiveren, dat ideëel of diplomatiek niet verantwoord ké.n, maar om andere, meestal egoïstisch-materiële doch niet openlijk noembare redenen aangehan gen móét worden. Om deze reden concentreert de be langstelling tijdens de aanvang van een internationale, semi-internationale of nationale conferentie van vèrdra- gende betekenis zich veelal om proce dure en agenda, weshalve het gisteren zo geredelijk aanvaarde reglement van orde voor de in Den Haag begonnen Ronde-Tafelconferentie niet van be lang Is ontbloot Twee vragen zouden in dit reglement van orde kunnen worden beantwoord, namelijk welke uitingsmogelijkheden ter conferentie er zijn weggelegd voor de minderheden in Indonesië, wier standpunt niet harmonieert met dat der Republiek of der B.F.O.. en ten 'weede welke d° positie zou ziin van de UNCI aan de Ronde-Tafel. De beant- '•oordine van de eerste vraag zal eerst 'iidens de conferentie definitieve vorm krijgen. aangezienhet reglement in derdaad ruimschoots mogelijkheden 'ujent om de slem der minderheden aan de tafel te doen klinken, doch tet zulk een klank eeen waarborgen biedt, laat riaan waarborgen van een bevredigend antwoord aan zulk een stem. Wanneer wij derhalve od dit moment aandacht uitrinUe-ud bepalen tot de nosih'e van de UNCT ter Ronde- Tafelconferentie. dan valt od dat met c-otp diDiomatieke vaardigheid een TTNCT-steri aan tafpi is geschoven, zon der de min of mee'" lange tenen van dp rocds zittende de°lnemers te maltraite ren. van Nederlandse ziide wordt deze RTC als een inwendige aangelegen heid van het Rük beschouwd welke zienswijze van Indonesische ziide al dan niet van hart® ia aanvaard. Tn dez° 'iprijjwirip ons' n|p^ Hp foplating van de tech van Ned°rtands«» »üde niet nnver- dppld gp\vaard°e_de TTNr'T °1c eowon° dee'nemer tot Hp -undo fofp) d*> stauH- nurt bleek nog onlangs uit ministeriele -e-kiqvingen tijdens het jongrie Ka merdebat. Indonesië, en vooral de Republiek, acht de UNCI een nuttige haak aan de opening van de Ronde Tafel-Confe- ttotle. ln de Ridderzaal op het Bin- fctnhof te 's-Gravenhage is gistermid- ke ae Ronde Tafel-Conferentie door Exc. minister-president dr W. Drees. «icleel geopend. Een overzicht tijdens rede van dr Drees. Links op de voor- condde Republikeinse delegatie Rechts de voorgrond de delegatie der BJ? O J"j oe achtergrond (midden) de Neder- «ndse gedelegeerden. WARM WEER. De Bilt verwacht tot morgenavond Veranderlijke bewolking met een af- -^ende kans op enkele verspreid op- j^ende omveersbuien. Meest zwakke ir1 uit uiteenlopende richtingen. 1011 weer. (Opgemaakt te 10 uur). 25 AUGUSTUS. op: 5.39 uur; onder: 19.44 uur. op 7 0S uur; onder: 20.28 uur (N M.) ««Swater te Katwijk te 3.47 en 16.15 u (Springtij) nnnuner bestaat dt zes pagina's.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1949 | | pagina 1