Leiden krijgt nog dit jaar schooltandverzorging
Aarzelen der V. St. dreigt
een gevaar te worden
Controle zal zich over plm. 10.000 schoolkinderen
uitstrekken
Nederlands-Surinaams plan voor
boerenbedrijven
Slichting voor Ontwikkeling Gemechaniseerde Landbouw
Generaal Bradley over militaire
kracht van liet Atlantisch Pact
IWEER BERICHT
Talrijke problemen maken
„Raad van de Waterstaat" nodig
88ste Jaargang
ZATERDAG 30 JULI 1949
No. 26756
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4,15 per kwartaal: 32 cents per week
Telefoon Dir. en *xdm.: 25041: Bed 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no.: 57055
Het Atlantisch pact is bijna in staat
R van wezen. Nog slechts één officiële
ratificatie is nodig om dit te bereiken
t en deze is spoedig te verwachten, want
I beide Kamers van het Franse parle-
I ment hebben haar goedkeuring aan
I het pact gehecht, zodat nog slechts de
ondertekening van president Auriol
I moet afkomen, die wel niet lang op
zich zal laten wachten. Daarmede is
I het aantal staten, dat tot ratificatie
I overging gestegen tot acht, het aantal,
I dat vereist is om het pact in werking
te doen treden. Overblijven nog maar
I Italië, Portugal en Nederland, waar
nog slechts een der Kamers haar goed-
keuring gaf
Zoals niet anders te venvachten viel,
heeft president Truman, die zelf zijn
I handtekening onder het pact heeft ge-
I zet, er geen gras over doen groeien om
I nu te komen met voorstellen om de
I deelnemende landen voldoende te be-
I wapenen. Dat is een onmisbaar onder
deel van het pact, dat immers zonder
behoorlijke bewapening geen recht van
bestaan zou hebben. Wat zou toch be-
I tekenen een Atlantisch pact zonder de
I macht achter zich om zich te kunnen
doen gelden? De vraag is het antwoord
I tevens.
Het stemt dientengevolge wel enigs
zins droevig te moeten waarnemen,
hoe in Amerika, het land, dat de be
wapening zal moeten leveren, tal van
bezwaren worden geopperd om de voor-
I stellen van de president te aanvaarden,
daar deze veel te ver zouden gaan.
Zowel finantieel als in verhouding tot
de bevoegdheden van regering en par-
f lement!
Zie, dat is weinig geschikt, om aan
het pact dat gezag te verlenen, dat in
I de eerste plaats nodig is om het ge-
I stelde doel te bereiken. Het Atlantisch
pact is immers bedoeld als een ernstige
waarschuwing voor iedere staat, welke
I dan ook. om niet tot agressie over te
I gaan Het bestaan moet op zich self
al doen terugschrikken
De Verenigde Staten hebben met een
i overgrote meerderheid het pact aan-
vaard. waarmede zij a zeiden. Nu daar
op het van tevoren bekende b moet
I volgen, komen tal van bezwaren naar
voren, zodat ernstig de vraag rijst, of
de president wel een meerderheid voor
zijn voorstellen zal weten te verwerven.
Dat moet een terugslag hebben en
wel een allesbehalve gunstige!
Voor de communisten is het koren
op hun molen, waar zij toch altijd voor
spelden, dat' het pact in werkelijkheid
weinig te betekenen zou hebben ten
gevolge van de bestaande onenigheid,
al werd die nog zo handig gehuld in
1 een beeld van uiterlijke eenheid.
De Amerikaanse aarzeling dreigt het
pact te ontdoen van zijn waarde: te
zijn een boeman voor iedere agressor!
Alle landen, die deelgenoot zijn aan
het pact, hebben er steevast opgere
kend en dat volkomen terecht
1 dat zij door Amerika op ruime schaal
de bewapening zouden erlangen, no-
1 dig, om het gevormde blok de kracht
te seven, die als conditie sine qua non
nodig is, om aan de gestelde doelstel
lingen te beantwoorden. Zelf kunnen
zij daarin niet voorzien, hoezeer zij zich
zouden inspannen. Alleen Amerika is
bij machte, om de gebalde vuist de
kracht en macht te schenken, die deze
vuist maakt tot meer dan een leeg ge
baar.
En, nu puntje bii paaltje komt, ziet
men aan de overzijde van de haring-
vijver weer aarzeling en terugkrabbe-
len. waarbij speciaal de kwestie van
vrees voor verlies aan invloed op het
terrein der buitenlandse politiek het
Congres parten schijnt te spelen. Dit
lijkt ons in wezen de diepere onder-
I grond voor het gerezen verzet tot
zelfs uit Truman's eigen partij toe
Meer nog dan het finantiële gedeelte,
alhoewel dat toch ook een woordje
meespreekt.
Men zie toch, hoe telkens weer ge-
I poogd wordt te tornen aan de Mar
shallhulp. Geregeld komen er voorstel-
I ten om daarop te beknibbelen, waar
door zelfs ernstige stagnatie dreigt te
ontstaan. Gelukkig behoeft men ech
ter aan de goede afloop niet te twij-
I felon.
Intussen is de huidige houding der
Verenigde Staten een ernstiee tegen
slag voor de overige deelnemers aan
het Atlantisch pact en speciaal dan
voor de Europese landen. De regering
te Washington is van goeden wille,
zie ook de reis der Amerikaanse leiders
I van land-, zee- en luchtmacht naar
ons oude werelddeel, doch de aarzeling
van het Congres doet veel kwaad. Spe
ciaal de Noorse minister van Buiten
landse Zaken, Lange, schijnt reeds In
moeilijkheden te geraken, want het is
j bekend, hoe in Noorwegen aanvankelijk
nog al wat tegenstand was tegen toe
treding. vooral waar Zweden afzijdig
bleef. De communisten spreken reeds
van ..beetnemen door oom Shylook"!
Laat ons hopen, dat ten slotte ook
n Amerika zal worden ingezien, dat de
I meidagen weg volledig moet worden
afgelegd en niet half
Al'cen zo kan het gestelde doel wor
den bereikt. Er mag geen reden tot
twijfelen zijn, anders herleeft voor een
dictator als van zelf de zucht het er
op te wagen, zoals eens Hitler deed.
„Indien de thans aan de gang zijnde besprekingen inderdaad met succes
worden bekroond en dit heeft er alle schijn van zal nog dit jaar op
alle openbare cn bijzondere lagere scholen in Leiden de schooltandverzor
ging worden ingevoerd", met deze in het belang van de Lcidse schooljeugd zo
betekenisvolle uitspraak opende een dezer dagen wethouder S. Menken ons
onderhoud toen wij hem vroegen hoe of het staat met deze speciale tak van
gezondheidszorg.
Voorbereidende besprekingen
vlotten goed
De heer Menken, die reeds kort na
zijn optreden als wethouder dit vraag
stuk heeft aangevat, vertelde ons, dat
op zijn verzoek in 1946 de directeur van
de Gem. Geneesk. en Gezondheids
dienst, drC R. Zijerveld, over deze ma
terie al een uitvoerig rapport had op
gesteld, waarmede B. en W. zich in grote
lijnen konden verenigen. Aan de hand
van dit rapport en het overleg, dat
sindsdien met velerlei instanties heeft
plaats gevonden, zijn 'momenteel drukke
besprekingen gaande met de diverse
r-
Wethouder S. Menken, die Leiden
aan een stichting ter bevordering
van schooltandverzorging wil helpen.
ziekenfondsen, kruisverenigingen en
schoolbesturen. Deze besprekingen, die
ben doel hebben om nog dit jaar met
de schooltandverzorging te beginnen,
hebben een uiterst vlot verloop waarbij
ook alle mogelijke medewerking wordt
ondervonden van de Sociale Raad voor
Tandheelkunde in Nederland. Tegelij
kertijd Is aan diverse gemeenten, waar
deze schooltandverzorging reeds func-
tionneert, een bezoek gebracht, waarbij
men tot de conclusie is gekomen, dat
deze in een grote behoefte voorziet en
haar praeventieve werking reeds heeft
bewezen. De kinderen, die zich in deze
gemeente aan controle en tandverzor-
ging onderwerpen, worden als het ware
spelenderwijze met dit stuk gezondheids
zorg vertrouwd gemaakt en hebben hun
angst voor watte jas en instrumenten
reeds lang overwonnen. Bovendien heeft
men in deze gemeenten de ervaring op
gedaan, dat de kinderen, hebben zij de
lagere school verlaten, zelf de weg naar
de tandarts weten te vinden. Zo ergens,
dan geldt hier het spreekwoord: „Jong
geleerd oud gedaan". Dit nu vooral acht
wethouder Menken van groot belang.
PLM. 10.000 LEIDSE KINDEKEN
VALLEN ONDER DE CONTROLE
Zal eenmaal de schooltandverzor
ging ook in Leiden in het leven ge
roepen zijn hiervoor wordt de
vorm van een stichting gekozen
dan zullen pl.m. 10.000 leerlingen, die
momenteel een openbare of bijzondere
lagere school bezoeken, onder deze
permanente controle vallen.
Het ligt in de bedoeling, dat het al
lereerste onderzoek op de scholen zelf
zal plaats vinden. Mocht dit onderzoek
uitwijzen, dat met een eenvoudige be
handeling kart worden volstaan, dan
worden de daarvoor ln aanmerking
komende kinderen klasse-gewijze opge
roepen naar een centraal punt, waar
voor zo mogelijk één der lokalen van
de G.G. en GJD. zal worden aangewezen.
Kinderen, wier gebit een zeer langdu
rige behandeling behoeft, zullen via de
tussenkomst van de ouders naar een
tandarts worden verwezeh.
70 TOT 80 DER KINDEREN
KOMT VOOR BEHANDELING
IN AANMERKING.
Wethouder Menken wees er ons ver
volgens op, dat uit een onderzoek, dat
in verscheidene plaatsen in ons land
is gehouden, is gebleken, dat 70 tot
80 der kinderen van het zesde leer
jaar deze kinderen hebben dus al
gewisseld voor een behandeling in
aanmerking komt.
In Dordrecht, een gemeente waar de
schooltandverzorging reeds jaren is in
gevoerd, hebben de resultaten uitgewe
zen, dat door het aanbrengen van vul
lingen 90 der kinderen met een gaaf
gebit de school verlaat.
GEMEENTE ZAL SUBSIDIËREN.
Ten slotte deelde wethouder Menken
ons mede, dat hij de overtuiging is toe
gedaan, dat B. en W. zeer zeker de ver
wezenlijking van deze plannen zullen
steunen en met een subsidie-voorstel
zullen komen. Moge straks ook het ge
meentebestuur zijn taak in deze ver
staan! Hier wacht een stuk gezond
heidszorg en gemeenschapsplicht waar
aan niemand voorbij mag gaan!
PÉTAIN'S TOESTAND ZORGELIJK.
Mr Isorni, advocaat van ex-maar
schalk Philippe Pétain, verklaarde, dat
de gezondheidstoestand van Pétain
zeer slecht was en dat hij langzaam
verkwijnde. Mr Isorni zeide dit naar
aanleiding van geruchten over de ge
zondheidstoestand van de' 93 jaar oude
gevangene van het fort op het eiland
Yeu, aan de Westkust van Frankrijk.
Volgens mr Isorni waren Pétain's gees
telijke vermogens „voorgoed verdwe
nen". Hij zou niemand meer herken
nen, niet meer lezen en urenlang in
zijn leunstoel zitten. Ook zou hij niet
meer in staat zijn te spreken.
De laatste twee dagen was hij echter
nog in staat geweest om des avonds,
toen het niet meer zo warm was, op
de binnenplaats van het fort wat te
lopen.
Nog geringe emigraHe-
verwachtingen
Op het Dep. van Overzeese Gebieds
delen is de Stichtingsacte gepasseerd
van de Stichting voor de ontwikkeling
van de mechanische landbouw in Su
riname.
Naar aanleiding hiervan heeft een des
kundige medewerker aan de voorberei
dende Dlannen een uiteenzetting geee-
Vijftienhonderd iaar geleden, toen de oorlogshandelingen romantischer toe
gingen dan nu. landden de Noorse Vikings met speren gewapend in Engeland.
Het was een leuk idee om ter herdenking hiervan de invasie te herhalen. Onge
veer honderdduizend mensen begroetten hen uitbundig.
De Vikings bii aankomst in Engeland.
Een plan van 5 punten
De stafchef van het Amerikaanse le
ger, generaal Bradley, heeft in een ge
tuigenis voor de commissie voor Bui
tenlandse Zaken van het Huis van Af
gevaardigden over het wapenprogram,
een uiteenzetting gegeven van een uit
vijf punten bestaand plan voor de ver
dediging van het Noordatlantisch ge
bied.
Generaal Bradley zei, dat de in het
plan vervatte aanbevelingen gebaseerd
waren op het principe, dat de man in
de beste positie het werk zou doen,
waarvoor hij het meest geschikt was.
Het plan luidt:
TIJDELIJK REGEN.
De Eilt verwacht tot morgenavond:
I vanavond opklarend; vannacht weer
I 'Opnemende bewolking gevolgd door
I i®Fen'. e?rst in het Noord-Westen,
I m het Zuid-Oostcn van het land.
I vl?1^ ln de loop van de das enkele
I dp reide °P^arln?en- Weinig veran-
I afn in temperatuur. Aanvankelijk
I Pnniemende ^ter matige tot krachtige
I de waddenkust mogelijk harde
J tussen Zuid-West en West.
31 JULI.
Zon
op: 4.59 uur:
I(nann" °P" 12-25 uur' onc*er
onder: 20.33 uur.
22.48 uur
*u?t?F?,er te Katwyk te 6 59 en 19 28
<1 Aug. te 7.47 en 2016 uur).
Bil
nummer bestaat uit zes pagina's.
De Amerikaanse zware kruiser „Colum bus", die een standaard-waterverplaat-
sine heeft van 13.600 ton. is voor een bezoek, dat tot 2 Augustus zal duren, in
de hoofdstad aangekomen. De machtige oorlogsbodem in het IJ.
Luchtbrug wordt geleidelijk
ingekrompen
PARADE TER ERE DER
GEVALLENEN.
Officieel is meegedeeld, dat de Wes
telijke autoriteiten in Duitsland met in
gang van 1 Augustus de luchtbrug naar
Berlijn op progressieve wijze zullen in
krimpen.
De installaties en een reserve van
vliegtuigen zullen echter in gereedheid
worden gehouden om zo nodig de lucht
transporten onmiddellijk te kunnen
hervatten.
De luchtbrug is ingesteld op 28 Juni
1948 nadat twee weken eerder Berlijn
door de Russen werd geblokkeerd Na
een jaar was door de lucht bijna twee
mlllioen ton goederen naar Berlijn ver
voerd. Aanvankelijk vervoerde men
slechts 2000 ton per dag Later werd een
record van 11.018 ton bereikt. De eerste
zeven maanden kostten Engeland on
geveer vier millioen pond sterling en de
eerste tien maanden aan de Amerika
nen 149.664 200 dollar.
Ofschoon geen officiële cijfers over
de voorraden voedsel en steenkool, die
thans te Berlijn liggen opgestapeld, ge
geven zijn, is men van mening dat,
wanneer de luchtbrug-operatie geheel
wordt stopgezet, er genoeg voorraden
voor drie maanden zullen zijn.
Voor de luchtbrug werkten in Berlijn
10.000 Duitse arbeiders aan lossen en
vervoer. Men vreest, dat zij dan het le
ger van de 194.000 geheel werklozen in
West-Berlijn zullen vergroten.
Tweeduizend man elitetroepen van de
Britse, Franse en Amerikaanse lucht
strijdkrachten hebben gisteren deelge
nomen aan de grootste sinds de oorlog
in West-Duitsland gehouden militaire
parade op het vliegveld Faszberg bij
Hannover, ter herdenking van 61 man
van het personeel van de luchtbrug,
die bij de vervulling van hun taak het
leven lieten.
1. De V.S. zouden worden belast met
het bombarderen van strategische doe
len.
2. De Amerikaanse marine en de zee
mogendheden van de Westeuropese unie
zouden de belangrijkste operaties ter
zee uitvoeren, met inbegrip van het
schoonhouden van de zeewegen. De
landen van de Westeuropese unie en de
andere landen zouden zelf hun havens
en kusten verdedigen.
3. Erkend werd, dat de kern van de
luchtmacht zou komen uit Europa, ge
holpen door andere landen, naarmate
zij in staat zijn te mobiliseren.
4. Engeland en Frankrijk en nabijge
legen landen zouden voor het grootste
deel aanvallen en bombardementen op
korte afstand en hun luchtverdediging
voor hun rekening nemen. De V.S. zou
den de „tactische" luchtmacht voor hun
eigen groot- en marinestrijdkrachten en
voor de Amerikaanse verdediging be
houden.
5. Andere landen zouden voornamelijk
bijzondere missies vervullen, naar ge
lang van hun ligging ten opzichte van
het mogelijke strijdtoneel.
Naar aanleiding van de verantwoor
delijkheid der V. S voor bombardemen
ten op strategische doelen, zei Bradley
nog: „Wij hebben in dit land herhaal
delijk erkend, dat in de gemeenschap
pelijke verdediging voorop moet staan
ons vermogen om de atoombom af te
leveren".
Het belangrijkste van de algehele stra
tegie was, dat wanneer elk land in staat
was zichzelf te verdedigen, als onder
deel van een collectief strategisch plan,
er een formidabele macht was en een
duidelijk economisch gebruik van krach
ten, hulpbronnen en mensen-materiaal.
Pleidooi van Minister Johnson
De Amerikaanse minister van Delen,
sie, Johnson, heeft voor de commissie
voor Buitenlandse Zaken van het Huis
van Afgevaardigden verklaard, dat het
militaire-hulpprogram ook zonder
Noord-Atlantisch verdrag van essentieel
belang zou zijn geweest voor de mili
taire veiligheid van Amerika.
De veiligheid van bepaalde landen
bulten West-Europa was ook van vitaal
belang voor de veiligheid van de V. S.
en voor de vrede en vrijheid in de we
reld. „Daarom dient ook de militaire
hulp aan de vrije volken van deze lan
den. die zich, met onze hulp, bereid en
in staat hebben getoond weerstand te
bieden aan aanvallen op hun grenzen,
te worden voortgezet", aldus Johnson.
„Ik ben van mening dat de bevoegdhe
den van de president om onze midde
len te gebruiken bU de gemeenschappe
lijke verdediging ,van de wereldvrede,
thans moeten worden aangevuld".
Wij dienen voorrang te blijven geven
aan het Europees herstelplan. Tegelij
kertijd moeten wij echter onze vrienden
voorzien van de noodzakelijkste behoef
ten op het gebied van militaire uitrus-
tÜDe' minister legde er de grootste na
druk op, dat geen Amerikaanse troepen
naar het buitenland zouden worden ge
zonden op grond van het militaire-
hulpprogram. Slechts een zeer beperkt
aantal technici en deskundigen op het
gebied van de opleiding zou naar het
buitenland gaan om de betrokken lan
den te helpen en van advies te dienen.
Johnson zei, dat het program tot een
minimum was beperkt. Er was rekening
gehouden met de sterkte van de strijd
krachten die de betrokken landen ln
het fiscale jaar 1949—'50 op de been
konden houden zonder dat het econo
misch herstel in gevaar werd gebracht.
Johnson verzekerde de commissie, dat
een bevredigende regeling voor de sa
menwerking tussen de militaire com
mandanten van West-Europa zou wor
den gemaakt alvorens de V. S. tot ver
zending van wapens overgaan.
Zal adviezen aan Minister verstrekken
ven over doel en werkwijze dezer Stich
ting.
Een daarvoor ingesteld? commissie
kwam tot de conclusie, dat het moeeliik
is de Surinaamse landbouw te ontwik
kelen en de mogelijkheid te scheDnen
tot stichting van een aantal landbouw
bedrijven, zowel voor Nederlanders als
^urinamers en wellicht ook Indo-Euro-
Deanen.
Een uitvoerig plan werd opgesteld:
Dit voorzag ln stichting van verschi1-
lende typen boerderijen. De optimale
bedriifsgrootte werd beDaald op 80 HA
voor vestiging van boeren in gezinsver
band en voor een gemechaniseerd be
drijf. Daarnaast worden ook bedrijven
geDrojecteerd van resp. 25. 15 en 8 HA
(dit laatste tyue niet gemechaniseerd).
De bedrijven zouden dan gesnlltst moe
ten worden in twee delen: een landbouw
en een veeteelt gedeelte, hetgeen nood-
zakeliik was voor het behoud van do
vruchtbaarheid van de grond.
KUSTSTROOK VAN 1 MIL
LIOEN HA.
De commissie heeft gezocht naar
geschikte gronden voor deze land
bouwbedrijven en kwam tot dc con
clusie. dat alleen de kuststrook hier
voor geschikt was. Het betreft hier een
noocrvlakte van ongeveer een millioen
HA.
De gewassen welke voor deze bedrij
ven in aanmerking zullen komen, ziin
riist. voorts nog mais. sojabonen cn
andere peulvruchten.
Begonnen zal moeten worden met zo
veel mogeliik gemechaniseerde bedrll-
ven van 80 HA.
De voor dit Plan beraamde kosten be
dragen 10 millioen Surinaamsp gulden
voor het eerste deel (een Dolder van
5000 HA met 64 bedrijven van bruto 80
HA). Hierbij is niet inbegrepen de uit
gaven voor de bouw van kerken en scho
len. ontsDanninesgelegenheden e.d..
Dit plan is door minister Götzen
voorgelegd ter advies aan een Com
missie ad hoc. die speciaal de finan
ciering cn organisatie van de uitvoe
ring moest bezien. Deze commissie
onder leiding van ir Staf achtte het
plan uitvoerbaar. Boerderijen van 80
HA werden als eerste project geno
men. waardoor dus gelegenheid zou
komen tot vestiging van 64 Neder
landse boeren in Suriname.
KOSTEN 16'/£ MILLIOEN.
Dc kosten voor dit eerste project
(van 5.000 H.A.) waren beraamd op
16'/2 millioen gulden.
Van dit bedrag komt 2Vi millioen uit
het Welvaartsfonds. De boeren zelf
zullen kapitaal van f. 50.000 per boer
derij moeten verschaffen (voor be
huizing, machines enz.). De overige
gelden zullen moeten worden ver
schaft door leningen bij internatio
nale banken (in dollars^ waarover
al besprekingen zijn gevoerd. 5.7
millioen gulden zal in Nederland
moeten worden geleend, waartoe men
o.m. de Boerenleenbanken bereid
hoopt te vinden.
Suriname en Nederland nemen ge
zamenlijk deel in de stichting. De ge-
exploiteerde gronden komen in erf
pacht aan de Stichting, totdat de over
dracht zal plaatsvinden aan het Gou
vernement van Suriname. In beginsel
treedt dus de Stichting terug wanneer
de bedrijven gereed zijn en financieel
marcheren.
Een eerste proefpolder van 280 H.A.
is in uitvoering en zal waarschijnlijk
in October gedeeltelijk in bedrijf
komen.
RAAD VAN BEHEER.
De Stichting heeft een Raad van
Beheer die als volgt ls samengesteld:
voorzitter: ir C. Staf (plaatsvervan
ger id. prof. Ir W. F. Eijsvoogel); leden:
mr H. L. de Vries, (pi id. mr H. Klei
ne), J. W. Gongrijp (pl. ld. dr Van
Lier). A. Jonkers (pl. id. S. Nijdam).
J. Bakker 'pl. id. drs T H. Haantjes).
De Stichting zetelt in Den Haag. De
Raad van Beheer zal de directie be
noemen. Hiernaast zal de stichting dan
noe een raad van advies hebben.
De emigratie-mogelijkheden zijn
krachtens dit plan voor Nederlandse
boeren voorlopig nog zeer gering. De
uitvoering van het gehele plan (tot
200.000 H.A zal lopen over een pe
riode van 30 tot 40 jaren. Met nadruk
wees men er op. dat de Nederlandse
boeren goed doen geen grote verwach
tingen te koesteren ten aanzien van
de mogelijkheid tot vestiging in Suri
name.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een ontwerp van wet tot „Wijziging
van de Waterstaatswet 1900 (Instelling
Raad van de Waterstaat)"
Aan de Memorie van Toelichting ont
lenen wij:
De samenstelling der maatschappij
wordt steeds ingewikkelder en het ver
langen om een waterstaatsprobleem
van hoe langer hoe meer zijden te be
lichten steeds groter, de onderlinge sa
menhang van verschillende vraagstuk
ken treedt voortdurend meer aan de
dag.
Dit maakt, dat de behoefte aan een
gezaghebbende, centrale adviesinstan
tie, die het gehele gebied van de
Waterstaat kan overzien en de ge
differentieerde organen bestrijkt,
thans sterker wordt gevoeld.
De omstandigheid, dat zich thans op
het gebied van de Waterstaat een sa
menstel van uitermate belangrijke
vraagstukken voordoet, dat in de nabije
toekomst om oplossing vraagt, maakt
de instelling van een dergelijk orgaan
meer aan voorheen, nodig.
Als voorbeeld dlene het vraagstuk van
de zoetwatervoorziening, dat door
schriftelijke en mondelinge gedachten-
wisseling reeds bekendheid heeft ge
kregen.
Enerzijds zullen werken moeten wor
den uitgevoerd ter verdeling van de be
perkte hoeveelheid zoet water, die ons
land van Rijn en Maas ontvangt.
Beiderzijds moet de toenemende
verzilting van de benedenloop der
rivieren in Zuid-Holland worden tot
staan gebracht en zo mogelijk terug
gedrongen. willen niet land- en tuin
bouw aldaar de noodlottige gevolgen
der verzilting ondervinden. Ook de
winning van drinkwater speelt hier
een rol. Bij dc maatregelen voor het
verkrijgen van een goede verdeling
van het zoete water en het tegengaan
van verzilting mogen derde pro
bleem uiteraard de scheepvaartbe-
langen niet uit het oog worden ver
loren. Getracht moet worden de som
tijds tegenstrijdig schijnende belan
gen tegeliikertijd te dienen. Verder
brengen de door afzetting van sedi
menten steeds voortgaande verande
ringen in bet deltagebied van Rijn.
Maas en Schelde, met als gevolg daar
van Inpoldering cn Wijzigingen In het
regime der rivi«r*»n. de noodzaak van
dijksverzwaiing tegen de hoger oplo
pende stormvloeden met zich.
Ook andere factoren ziin hier in het
spel, die verhoging van de waterkerin
gen wenselijk maken.
Met diep ingrijpende plannen zijn
veel en uiteenlopende belangen op het
gebied van land- en tuinbouw, scheep
vaart, landverkeer, handel, Industrie,
stedebouw, drinkwatervoorziening en
defensie gemoeid. Daarnaast doet zich
het vraagstuk voor van de winning van
ophoogzand ten behoeve van stads
uitbreiding, landwegen, spoorwegen,
vliegvelden en van zand voor metsel
en betonwerk, en voor de Industrie,
landaanwinning, oever- en strandverde-
diglng, normalisering en organische in
deling van scheepvaartwegen en ha
vens, samenstelling van het net van
primaire secondaire en tertiaire wegen,
bestrijding van de verontreiniging van
openbare wateren, mede ln verband
met de Industrialisatie alle onderwer
pen. die dikwerf onderling samenhangen
en waarvoor het van groot nut kan zijn,
dat zij bezien worden door vertegen
woordigers van verschillende overheids
lichamen en belangengroepen.
Het ls nodig, dat tussen de nieuw
te vormen Raad van de Waterstaat en
de Zuiderzeeraad nauw onderling con
tact bestaat, naar welk contact aan
ook zal worden gestreefd.
De Raad is tc zien als het lichaam,
dat, de commissie overkoepelend, de
adviezen aan de minister verstrekt en
er voor zorgt dat de verschillende
zUden van een vraagstuk door de
meent bevoegde instanties worden
bestak
