Met de vloot naar de Golf van Biscaje De Oostenrijkse vredesbesprekingen Djokja gereed voor Sukarno's intocht Dr. Endo en 27 verpleegsters en verplegers van ziekenhuis ontvoerd Op de Vuicaan leefde men op een vulkaan WEERBERICHT Leden der V.N.-(ommissie zullen er getuige van zijn Met een enkel woord 88ste Jaargang DINSDAG 5 JULI 1949 00 No. 26734 LEIDSCH DAGBLAD D'^ecieur: J. W. Henny Hoofdredactie* B W Menkhnrst en J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f4.15 per kwartaal: 32 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red 21507 Witte Singel 1, Lelden - Giro no.: 57055 Aanvallen van duikboten Onze speciale verslaggever by de vlootmanoeuvres seint ons: Op de.deining van de golven van de Atlantische oceaan koerste gisteren de Vuicaan in concooi van achtsche- pen. waarbij het vlicgkampschip „Victorias" en het slagschip „Anson", zuidwaarts naar de golf van Biscaje, geëscorteerd door 21 bodems, waar van de Implacable het leidende schip is. Eerst werd naar Lizzardhead ge koerst, op welke route het convooi by elkaar werd getrokken. Hieromheen werden twee schermen gelegd, verdeeld ln verschillende sectoren met ieder een eigen taak van verdediging. Het uiter ste scherm is op 12000 yards afstand. Hierin zyn torpedojagers. In het bin- nenscherm zyn de zwaardere schepen, die de „dure jongens" naar de plaats van bestemming moeten voeren en te gen onderzeeboten beschermen, terwijl het convooi vaart moet houden en bo vendien ontvangen seinen uitvoeren. Van het vliegkampschip „Implacable" stegen herhaaldelijk jagers ter verken ning op, de zee afspeurend naar de Franse en Nederlandse onderzeeboten, die zouden kunnen aanvallen. Van de wal af werd het convooi gedirigeerd door de bases Plymouth, Brest en Portsmouth. De laatste controleerde de jagers, die van landzijde ter bescher ming waren uitgezonden. Hoe goed ook beschermd, de aanval len bleven niet uit! VLAGGESCHIP „IMPLACABLE" GETORPEDEERD! Een Franse duikboot drong door het scherm heen en torpedeerde het tankschip Black Ranger. Ten teken dat haar taak was afgelopen, meldde het zich boven water. Spoedig zou de „Victorious" het tweede slacht offer worden. Zes stoten op de fluit alarmeerden de opvarenden van de „Vuicaan", dat ook hier een aanval werd verwacht. Op een afstand van 500 meter kwam een Franse duikboot aan de oppervlakte. Zij was in haar opzet geslaagd. Dat ook het vlaggenschip „Implaca ble" tegen 5 uur ten prooi viel, was wel de grootste verrassing! Op de „Vuicaan" heeft men op een vulkaan geleefd. Zij zou bij de oefenin gen worden uitgeschakeld als te lang zaam. Haar snelheid is 10% mijl. De opperbevelhebber wilde zich aan 12 mijl vaart houden. Commandant Kommer protesteerde bij het bezoek van Prins Bernhard aan boord van de „Tromp" en bereikte medewerking in verband met de eerzaamheid van de oefeningen voor de Kon. Marine, Door een uiterst vermogen werd een grotere snelheid bereikt en kon de achterstand van 3% mijl op het tijdschema worden ingelo pen. Al zullen de vlammen d< schoorsteen slaan, wij zullen meedoen. uit de blijven Onderzoek oorzaak Bari-ramp GEEN SABOTAGE IN HET SPEL. Zoals wettelijk voorgeschreven heeft de Officier van Justitie te Haarlem, onder wiens arrondissement zich ook Schiphol bevindt, de Rijksrecherche op het vliegveld .formeel opdracht gege ven na te gaan of de identificatie van ae slachtoffers van de ramp Jt'it ge schied was. Eerst daarna kon hij de vereiste vergunning tot het begraven der slachtoffers, die immers een niet- natuurlyke dood waren gestorven, af geven. Bij de Rijksrecherche op Schiphol heerst niet de mening, dat de ramp aan sabotage zou zijn te wijten. Deze mening; is gebaseerd op mededelingen, die de rijksrecherche heeft ontvangen van de zijde der KLM-autoritei ten en instanties, die zich met het onder zoek naar de oorzaak van de ramp hebben belast. Naar bekend ontbreken nog de stof felijke resten van 10 slachtoffers. Ge hoopt 'wordt, dat deze nog zullen wor den geborgen uit het voorste nog niet gelichte deel der neergestorte machine. De eerste berichten, die vermeldden, dat zich in dit gedeelte geen slachtof fers zouden bevinden, schijnen onjuist te zijn. Dat de staart in de lucht reeds van het toestel zou zijn afgeknapt, zoals ooggetuigen hebben beweerd, wordt uitgesloten geacht, omdat het voorste en achterste gedeelte van het toestel te dicht by elkaar onder het water lagen. Al evenmin zou zich in de lucht 'n explosie hebben voorgedaan. Vermoedens over de werkelijke oor zaak schijnen intussen wel te zijn ge rezen, maar het verstrekken van in lichtingen hierover achtte de Rijks recherche nog niet verantwoord. MORGEN OVERWEGEND DROOG WEER. De Bilt verwacht tot morgenavond: Vanavond en vannacht in het bin nenland mogelijk enkele verspreid op tredende regen- of onweersbuien. Ove rigens overwegend droog weer met nu en dan overdrijvende wolkenvelden en zwakke tot matige wind hoofdzakelijk tussen Noord-West en Noord. Van nacht minder warm. morgen ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. 6 JULI Zon op: 4.27 uur: onder: 21.02 uur. Maan op: 17 45 uur; onder: 0 58 uur. Hoog water te Katwijk aan Zee te 11.31 en 23.36 uur. Dit nummer bestaat cit vier pagina's. Zo erg was het echter weer niet, al was de vaart oneconomisch. De stokers kregen voor de zware arbeid en invloed der gassen bij geforceerde trek extra melk. Spoedig voer de „Vuicaan" dan ook weer in het kielzog van de .Maid stone". Tegen 4 uur n.m. was het ge havende convooi ter hoogte van Öues- sant. Deze nacht werd verduisterd ge varen. want er is een zone, waarin ge vaar van Britse duikboten te verwach ten was. 's Middags passeerde het convooi het operatiegebied van de twee Hollandse duikboten de „Tijgerhaai" en „Zee hond". By deze oefening klonk tegen half acht het alarm: duikboot De „Zeehond" onder luit. ter zee baron Mackay had evenwel de vetste kluif van het convooi te pakken, het slag schip „Anson". Na dit succes ver scheen zij boven water om zich weer by zijn strijdkrachten te voegen. DIPLOMATIEKE BESPREKINGEN. Tijdens het diner, dat door de Franse minister van Financiën, Maurice Pet- sche, te zijnen huize werd aangeboden, is ook de nieuwe intereuropese beta lingsovereenkomst besproken. Behalve de Amerikaanse minister van Finan ciën, John Snyder, en de ambassadeur van het plan-Marshall, Harriman. za ten ook de Franse premier, Queuille cn de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Schuman, aan. Laatstgenoemde had tevoren nog een bezoek gebracht aan de Britse minister van Buiten landse Zaken. Bevin, te Londen. Ook finanolële deskundigen der Franse re gering en de Amerikaanse ambassadeur te Parijs, Bruce, namen aan de maal tijd deel. John McCloy. de onlangs benoemde Amerikaanse hoge commissaris in Duitsland, heeft bij zyn aankomst te Frankfort aan journalisten meegedeeld, dat hy te Berlijn een „vriendschappe lijk gesprek" heeft gevoerd met de Sovjet-Russische gouverneur, generaal Tsjoeikof, over ..plaatselijke, politieke en economische kwesties". McCloy is van plan in de naaste toe komst opnieuw een ontmoeting met generaal Tsjoeikof te hebben. HM. de Koningin en Z.K.H. Prins Bernhard, die Donderdag a.s. hun koperen huwelijksfeest zullen herdenken. Paul van Zeeland zet overleg voort CVP HOUDT VAST AAN KON IN G SKWESTIE. Op de gisteravond gehouden perscon ferentie verklaarde Paul van Zeeland, dat hij opnieuw besprekingen heeft ge voerd met het „comité van twaalf" der CVP. Dit comité blijft van oordeel, dat de koningskwestie zonder verwijl dient opgelost te wofden, en het heeft Van Zeeland uitgenodigd zijn pogingen tot vorming van een nieuwe regering voort te zetten. Om 14.30 uur heeft Van Zeeland rap port uitgebracht aan de Prins-Regent. Deze wenste aanvullende inlichtingen te ontvangen. In Brussel doet het gerucht de ronde dat bij falen van Van Zeeland de voor zitter van de Kamer, Frans van Cau- welaert, met deze taak van kabinets formateur zou worden belast. In het algemeen is men van oordeel, dat de katholieken er o>p zullen blijven aandringen, dat een nieuwe regering als eerste punt op haar programma de oplossing van de koningskwestie zal moeten schrijven. In sommige politieke kringen is men van oordeel dat slechts dreigende stakingen en ongeregeldhe den de CVP zouden kunnen doen be sluiten af te zien van deze conditie sine qua non. Na besprekingen gevoerd te hebben met Van Cauwelaert, Duviensart, Eyskens en De Schrijver, heeft de Prins-Regent op nieuw Paul van Zeeland ontvangen en hem verzocht zijn overleg voort te zet ten. Verwacht wordt dat de kabinets formateur opnieuw zal trachten tot overeenstemming te geraken met de liberalen tot vorming van een nieuwe regering. Hij zal heden opnieuw ver slag uitbrengen bij de Prins-Regent. In een schrijven aan de VN. heeft Joego-Slavië verklaard, dat het zich steeds beyverd heeft, om met Grieken- M/land tot een accoord te komen inzake de hulp aan de guerillastrijders. „De Griekse regering streeft echter niet naar een oplossing en wil de Noorder buren de verantwoordelijkheid voor de strijd, die zij sedert vier jaar tegen haar eigen volk voert, in de schoenen schuiven", aldus het strijven. JOEGO-SLAVIË EN DE KWESTIE. GRIEKSE De leden der Commissie van de Ver. Naties, de heren Cochran, Herre- mans en Critchlcy zyn vanmiddag met het vliegtuig der commissie naar Djokja vertrokken om getuige te zyn van de aankomst van Sukarno en Hatta c.s. Ook de plaatsvervangende leden der U.N.C.I. en het secretariaat der Commissie reisden met het zelfde vliegtuig. Het vliegtuig zal morgenochtend om 6.00 uur uit Batavia naar Banka ver trekken om Sukarno en Hatta c.s. op te halen, waarna rechtstreeks zal worden doorgevlogen naar Djokja. Inmiddels zijn uit Batavia naar Ban ka de volgende vooraanstaande Repu blikeinen vertrokken: Maria Ulfah Santoso. dr Darmasetiawan. prof. Su- pomo en mr Sudjonl, secretaris van de Republikeinse delegatie. De heren Lei- mena, Natsir en Halim, die gisteren naar Buklttinggi zijn gegaan om con tact te zoeken met Sjafruddin Prawi- rancgara, worden niet voor de terug keer van Sukarno in DjoHja verwacht. Intussen verneemt Aneta dat minister Kasimo, die bij de guerillatroepen ver bleef. thans te Djokja is aangekomen. Generaal Sudirman wordt daar mor gen verwacht Behalve Sukarno en Hatta zullen morgen uit Banka naar Djokja ver trekken: Hadji Agus Salim, Moh. Rum, Ali Sastroamidjojo, Assaat «de voor zitter van het werkcomité uit het K.N. I.P.), G. Pringgodigdo (staatssecreta ris). en Suriadarma, het hoofd v^n de luchtmacht der Republiek. Van deze reis zal door de Gerita Film Indonesia (een Republikeinse filmonderneming) een film worden gemaakt. In Djokja zyn inmiddels successieve lijk teruggekeerd de heren Suroso, Re publikeins commissaris voor Binnen landse Zaken, de generaal majoor Suhardjo, v.m. commandant van het Republikeinse leger op Sumatra, All Budiardjo. kolonel Djatikusumo en verschillende leden van het werkcomité van het K.NJP. UNCI-RAPPORT OVER DJOKJA'S ONTRUIMING. In een rapport van de militaire waar nemers aan de U.N.C.I., over de terug trekking der Nederlandse troepen uit de residentie Djokja en het overnemen van het gezag door de Sultan, wordt gezegd, dat de ontruiming van de residentie zonder enig incident van be lang is geschied. Het rapport meldt, dat de militaire waarnemers posities innamen tussen de terugtrekkende en oprukkende partijen. Zij droegen arm banden met het opschrift „United Na tions" en bestreken met hun wit ge schilderde Uno-jeeps, die de blauwe vlag der V.N. voerden, de corridor, die de twee legers scheidde. Zes groepen, elk van twee waarnemers, omvattende Amerikaanse, Australische, Belgische. Britse en Franse officieren, werden Enige vooruitgang De plaatsvervangers der ministers van Buitenlandse Zaken voor Oosten rijk zijn er gisteren voor de tweede maal niet in geslaagd overeenstemming te bereiken over de interpretatie van de instructies der grote vier ten aan zien van de kwestie der minderheden in Oostenrijk. De Sovjet-Russische afgevaardigde, Zaroebin, zei, dat de ministers instructie hadden gegeven een gedetailleerd sta tuut voor de Sloweense en Kroatische minderheden in Oostenrijk op te stel len. De Westelijke afgevaardigden zei den, dat de ministers hun eenvoudig hadden gevraagd te verklaren, dat Oostenrijk de minderheidsrechten in het kader van het vredesverdrag moet garanderen. Zaroebin zei. dat hij alleen zijn voor stel kon herhalen, dat de conferentie de ontwerp-verklaring over de minder heidsrechten zou bespreken, welke door de Sovjet-delegatie was opgesteld. De drie Westelijke plaatsvervangers zeiden, dat zij hun regeringen om ver dere instructies zouden vragen en de Britse afgevaardigde Mallet stelde voor, dat de regeringen van Engeland, Frankrijk en de V.S. haar vertegen woordigers te Moskou zouden in strueren de zaak met de Sovjet-rege ring op te nemen. De plaatsvervangers gingen daarop over tot bespreking van andere artike len van het vredesverdrag, waarover nog geen overeenstemming is bereikt, in afwachting van een besluit der vier regeringen ten aanzien van de minder heidskwestie. Zy kwamen tot volledige overeen stemming over artikel twee van het verdrag, dat de onafhankelijkheid van Oostenrijk erkent. Het artikel luidt: „De geallieerde en met haar verbonden mogendheden verklaren, dat zy de on afhankelijkheid en territoriale on schendbaarheid van Oostenrijk, zoals vastgesteld in het huidige verdrag, zul len respecteren". De plaatsvervangers konden geen overeenstemming bereiken over de aan stelling van buitenlandse technici in de Oostenrijkse militaire en burger luchtvaart en hun aanstelling bij de Oostenrijkse gewapende macht. Overeenstemming werd bereikt over artikel 45 van het verdrag, dat handelt over de toekomst van het Oostenrijks bezit in gebied van de geallieerde mo gendheden. Het enige punt waarover men tevoren nog niet tot overeenstem ming was gekomen, was Joego-Slavië's eis om beslag te leggen op Oostenrijks bezit binnen zijn grenzen. De ministers hadden te Parijs reeds besloten, dat Joego-Slavië hiertoe gerechtigd zou zijn. De plaatsvervangers komen heden weer bijeen. BINNENLAND Burgemeester Matser heeft ln de Arnhemse raadszaal een nieuw staatsie portret van de Arnhemse kunstschilder J. C. Tlele, dat Koningin Juliana toont ln staatsiegewaad, onthuld. - De heer J. H. D. Prulssen. een der directeuren van de Nederlandse Bank voor Zuid-Afrika: heeft te Pretoria verklaard, dat zowel Nederland als Zuld-Afrlka moe ten streven naar het bevorderen van nauwere economische betrekkingen, zoals er thans reeds culturele banden tussen belde landen bestaan. - Gistermorgen werd de 66-Jarlge K. uit Wassenaar bij het oversteken van de Rijksstraatweg ter hoogte van het land goed ..Raaphorst" door een Zwitserse auto aangereden. Met een hersenschudding en diverse snljwonden ls het slachtoffer naar het Academisch ziekenhuis te Leiden over gebracht. Zijn toestand ls niet levens gevaarlijk. De auto werd aan de voorzijde vrij ernstig beschadigd. - Gisteren overleed te Naarden op 74- Jarlge leeftijd mgr dr ir F. A .Brandt, reglonalr bisschop voor Nederland en Bel gië der Vrije Katholieke Kerk. Mgr Brandt was oud-afdelingschef bij de Nederlandse Spoorwegen In 1900 studeerde hij te Delft af als civiel Ingenieur. Ir Brandt werd 29 December 1874 te Zoeterwoude geboren. - De legerocfenlng op de Veluwe. zal niet. zoals aanvankelijk vastgesteld, wor den gehouden op 27. 28 en 29 Juli. doch op 2. 3 cn 4 Augustus a.s. Dit om de militairen die deel zullen nemen aan de legeroefening ln de gelegenheid te stellen ook deel te nemen aan de Vierdaagse afstaudmarsen te Nijmegen. Met het m.s. „Johan van Oldenbar- nevelt". dat vandaag naar Indonesië ls vertrokken, verzendt de Nlwln 297 rimboe- kisten naar de militairen op de buiten posten. De boelenlegger „Coldewey" ls van morgen om ruim 9 uur op een mijn ge lopen Noord-Oost van het lichtschip Elbe 2. Het schip ls ln zinkende toestand en heeft onmiddellijke hulp verzocht. De echtgenote van de 40-Jarlge motor handelaar B. F. Tuinhout te Rotterdam, trof gisteravond haar man dood ln het bad aan. Vermoedelijk ls de man aan gas- verstikklng overleden. BUITENLAND Het bestuur van de Finse Nationale Bank heeft besloten de Finse mark te devalueren met 17.7 pet., met Ingang van heden. Volgens de Britse minister van staat Hector McNeil vertoeft de Wcstdultse communistische leider Max Relmann ln het hospitaal van de Duesseldorfse gevan genis wegens zenuwzwakte. Relmann moest nog drie maanden gevangenisstraf uitzitten voor uitlatingen tegen het Britse militaire bestuur. Het drie-daagse vrije weekend ter gelegenheid van de viering der 4de Juli in de V. St. heeft 366 dodeiyke ongeval len opgeleverd 175 personen kwamen om het leven ln verkeersongevallen. 104 per sonen verdronken. 18 personen verloren het leven door de hitte. 8 bil vliegtuig ongelukken en 61 door diverse andere ongelukken. (U.P.). Zeven personen werden gedood en vele anderen gewond, toen een electrische trein Zondagavond in de voorstad van Havanna. Regla. op een overvolle bus in reed De omgekomenen waren allen Inzit tenden van de bus. (U.P.). De Amerikaanse onafhankelijkheids dag ls te Moskou ln het palels van de Amerikaanse ambassadeur gevierd. Ongeveer 500 mensen, onder wie de gehele staf der ambassade benevens Gromyko. plaatsver vangend minister van buitenlandse zaken der Sovjet-Unie en een twaalftal Russen, woonden het souper bij dat door een danspartij gevolgd werd. Terwijl ln Canada een hittegolf heerst, wordt voor de kusten van dit land een recordaantal ijsbergen waargenomen. Voor het eerst sedert 26 dagen heeft het ln Engeland geregend. De afgevaardigden ter Jaarconferentie van de Britse nationale vereniging van spoorlleden heeft eenstemmig het besluit van het dagelijks bestuur om het voeren van een langzaam-aan-nctle op te schor ten. teneinde ministeriële intenventle ln het dispuut mogelijk te maken, goedge keurd. Vier personen kwamen om het leven en 19 werden ernstig gewond tengevolge van het ontsporen van de sneltrein StraatsburgParijs tussen Avrlcourt en Embermenll ln het departement Meurthe et Moselle in Oost Frankrijk. Het zijn allen Fransen. Eén rijtuig werd ernstig beschadigd. De president van de Franse republiek. Vincent Aurlol. heeft de onthulling bijge woond van een zuil. waarop de namen van 197 schrijvers zijn aangebracht, die van 1939 tot 1945 hun leven gaven voor Frankrijk. Radio Vatlcana heeft ln een uitzen ding in het Tsjechisch aangekondigd, dat het Vatlcaan voortaan elke Donderdag de Tsjechoslowaakse geestelijkheid per radio instructies zal geven. door de coördinator verdeeld zoals de omstandigheden het nodig maakten. De militaire waarnemers werkten on der de algemene leiding van de oudste leden der Military Executive Board, toegevoegd aan de Unci, die fungeerde als verbindingsorgaan tussen de Sultan van Djokja en de Nederlandse T-bri- gade. Het rapport vermeldt voorts, dat de Republikeinse soldaten waren gekleed in een verscheidenheid van uniformen of burgerkleding en dat zy een hoe veelheid automatische wapens van ver schillende soorten hadden. Allen droe gen zy schilden of banden, waarop hun eenheden stonden vermeld en de tra ditionele rode doek om de hals. De Nederlandse soldaten droegen groene khaki- of camouflage-uniformen en bestonden uit Nederlands en Indone sisch personeel. De Unci heeft de militaire waarne mers bedankt voor hun geslaagde werk zaamheden. De Engelse goud-positie Het Britse ministerie van financiën heeft meegedeeld, dat de goud- en dollarbetalingen aan België in het ka der van het intereuropese betalings stelsel de vorige maand een recordcyfer hebben bereikt. De afwikkelingen be liepen in totaal 6.790.000 pond sterling aan België en 1.619.000 aan Zwitser land. Het cyfer voor Zwitserland was lil April nog hoger, n.l. 1.696.000 pd. st. Sir Stafford Cripps zal morgen een verklaring afleggen in het Lagerhuis over de goud- en dollarreserves van het sterllnggebied. Sir Stafford Cripps heeft gisteren in het Lagerhuis reeds verklaard, dat hij de Parijse overeenkomst betreffende de intereuropese betalingen beschouwde als „een grote prestatie op het gebied van Europese samenwerking, welke zal bijdragen tot de ontwikkeling van de Europese handel en het Europese her stel". Hy deelde mede, dat België meer dollarhulp zal krijgen voor het jaar 1949/50 in ruil voor het doen van schen kingen en het verlenen van credieten op lange termyn aan enkele van zijn voornaamste debiteuren. „Op deze wij ze zullen de Belgische debiteuren, waar van wij er een zyn, voldoende Belgi sche valuta hebben, om van België te kunnen kopen zonder verlies van goud of dollars en zonder dat er krachtige druk op deze debiteuren wordt uitge oefend, om voor dat doel gebruik te maken van de schenkingen, die zij van andere landen hebben verkregen". Door beperking van de hoeveelheid voorwaardelijke dollarhulp, die in an dere handen zou kunnen overgaan, zal elke beperkende uitwerking worden vermeden, „aangezien het risico van de deelnemende landen een tegenwicht zal vinden in de voordelen, die zy zul len verkrijgen van uitbreiding van de handel met hun Europese deelgenoten in een vollediger concurrerend systeem". De Britse minister voegde hieraan nog toe. dat .verwacht mag worden, dat de schenkingen van tijd tot tyd herzien zullen worden, wanneer zou blyken, dat er fouten in de berekenin gen zyn gemaakt, of dat een dergely- ke herziening nodig zou zijn, om spe ciale moeilijkheden voor een bepaald crediteurenland te voorkomen". Hard wordt er door de Zeeuwen gewerkt aan het herstel van het door de oorlogs handelingen geteisterde land en de ste den. Het stadhuis od de Markt te Mid delburg is aan de voorzijde bijna ge reed. Het stuk van de toren dat L- blij ven staan, is in ziin oorspronkelijke vorm gerestaureerd. Ook het dak U klaar. Datum regeringsverklaring nog onbekend De vergadering van de Ministerraad van gisteren heeft, naar wy vernemen, nog geen datum vastgesteld voor de re geringsverklaring betreffende het Indo nesische vraagstuk. Vanavond zal minister Van Maarse- veen met de Indonesische Commissie uit de Tweede Kamer vergaderen. Besprekingen Surinaamse delegatie met minister Van Schaik OVEREENSTEMMING OP ALLE PUNTEN. De te Paramaribo teruggekeerde Su rinaamse delegatie heeft meegedeeld met minister Van Schaik drie hoofd punten te hebben besproken: aof men bereid is voor Suriname een in terimregeling te treffen zonder op het advies van de Antillen te wachten. b. Of men bereid Is het ontwerp te bespoedigen, zodat voor het zomerreces der Staten-Generaal de interimwet tot stand kan komen. c. Verschillende Inziohten omtrent de Inhoud van het ontwerp. Op de eerste twee vragen werd gun stig beslist, terwyl tevens een beslis sing werd vermeden, die de Antillen zou kunnen binden. By de besprekin gen is het advies van de Staten als leidraad gebruikt. De voornaamste debatpunten waren: formulering van binnenlandse en niet- binnenlandse aangelegenheden, onder- wys, godsdienst, defensie, het zenden van een afgevaardigde naar de Staten- Generaal, de benoeming van een advo caat-generaal door de Kroon en goed keuring van geldleningen. Op al deze punten werd overeenstemming bereikt. De interimwet regelt de volledige ver- antwoordelykheld van het Surinaams bestuur aan' de volksvertegenwoordiging en samenwerking tussen Nederland en Suriname. De aanval op „Trenggiling, Komen zij ooit terug?. In het te Semaranj* verschynende dagblad „De Locomotief' van 17 Juni lezen wy over de aanval op het zieken huis Trenggiling nabij Poerbolinggo een uit de vele tragische incidenten, welke zich in Indonesië afspelen o.a. nog de volgende byzonderheden: Op Maandagavond, 2e Pinksterdag, omstreeks halftien brak in de stad Poerbolinggo een hevig geweervuur los. Binnen korte tijd brak op 8 verschil lende plaatsen in de stad brand uit. Terwijl er in de stad nog gevochten werd. klonken ook schoten uit de rich ting van het ziekenhuis „Trenggiling", dat ongeveer 1 km bulten Poerbolinggo ligt. Om 10 uur was de situatie in de stad zo precair geworden, dat alle Europe se ingezetenen opgeroepen werden zich te verzamelen op het kantoor van de Plaatselijk Militaire Comman dant. Tegen die tyd werd in de rich ting van „Trenggiling" een vuurgloed waargenomen. Na enige tyd kreeg de bezetting van Poerbolinggo assistentie uit Poerwoker- to en spoedig was de tegenstand die de benden boden gebroken. Toen gevechtswagens zich vanuit Poerbolinggo naar „Trenggiling" bega ven, was in de stad het oerient door gedrongen, dat de politiebewaking van het ziekenhuis, bestaande uit 8 man. zich moedig" tegen de aanvallers (on geveer 500 man) had verdedigd en zich in een der gebouwen gehandhaafd had. Na ruim een uur keerden de vecht- wagens van „Trenggiling" te Poerbo linggo terug. De manschappen deden het schokkende verhaal dat bijna het gehele personeel van hefc ziekenhuis ontvoerd was en dat er veel medicy- nen en instrumenten gestolen waren. Nachts om ongeveer 2 uur kreeg dc geneesheer-directeur van „Trenggi ling", dr Gramberg, toestemming om poolshoogte in het ziekenhuis te gaan nemen. Onder dekking van een carrier en met een politiepatrouille begaf dr1 Gramberg zich met do hoofdverpleeg ster, zuster Scheffer, naar het zieken huis. Hier bleek het volgende: ONTVOERD. Van dc 22 verpleegsters waren er 18 door de extremisten ontvoerd, terwyl dit met 9 van dc 14 verplegers het geval was. Ook 3 werklieden, die in het ziekenhuis overnachtten, waren spoorloos verdwenen. Voorts bleek dat van de vrouwenzaal 10 patiënten, onder wie enkele vrou wen in verwachting en een zwaar zieke hart-patiënte, ontvoerd waren. Merkwaardigerwijs hadden de aan- vallers de mannenzaal geheel met rust gelaten. De apothee^, het internaat, de poli kliniek en de operatiezaal toonden een aanblik van weergaloos vandalisme. De goedangs waren echter niet opengebro ken en de buit aan textiel, medicijnen en instrumenten was voor de extremis ten dan ook niet groot. Uitgebreide pogingen tot brandstich ting waren op niets uitgelopen. Slechts enkele huizen rond het ziekenhuis wa ren in vlammen opgegaan. Viel dus de materiële schade, gezien dc omvang van de aanval nog mee, het verlies aan mensen was ontstel lend. Slechts 4 verplegsters en 6 ver plegers waren overgebleven. Over hel lot van de ontvoerden is tot dusver geen enkel definitief bericht binnengekomen. (Zal dat wel ooit ge beuren?....) (Red. L.D.). Zuster Scheffer, die een groot aan deel heeft gehad in de opoouw van „Trenggiling" en thans in één klap haar werk verwoest zag, is met het resterende personeel aan de slag ge gaan om van het noodziekenhuis ln de stad te maken wat er van te maken valt. Op de dag na de aanval kwam men te Poerbolinggo nog tot de ontdek king, dat de enige plaatseiyke Indo nesische arts, dr Endo, die lid van de Voorlopige Midden-Java Raad en tevens vertegenwoordiger van dezo Raad t>U dc B.F.O. is, ontvoerd wsr.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1949 | | pagina 1