Hr P. J. Idenburg„Wij moeten tot vernieuwing
van culturele leven geraken"
HET HUIS AAN DE BAAI
Hoe staan de kansen
in de Belgische verkiezingen?
Voorspellingen zijn uiterst moeilijk en vaag
Europese landen zijn het niet eens
Panda en de meesterwereldverbeteraar
Kerkelijk Leven
Radio-programma
60ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD
Dinsdag 21 Juni 1949
Tweede Blad No. 26722
Maatschappij der Ned. Letterkunde
Cultuur is niet tot massa
doorgedrongen
Vandaag werd te Leiden de Jaarver
gadering van de Maatschappij der Ned.
Letterkunde gehouden.
De voorzatter, mr P. J. Idenburg,
opende de-ze vergadering met een rede,
waarin hy allereerst wees op de indivi
dualisten ook in deze tijd veelvuldig
die in iedere groepering een gevaar
voor de persoonlijkheid zien.
Al zijn de leden van de Maatschappij
der Nederlandse Letterkunde uiteraard
niet zozeer individualist, dat zij orga
nisatie verwerpen, toch gevoelt een
ieder thans de bedreiging, die er voor
'net geestelijk leven van de enkeling
ligt in de groepsvorming. Verenigen
verbergt dikwijls innerlijke zwakte on
der de schijn van kracht.
Dit komt, omdat in onze tijd wer
kelijke gemeenschap bijna geheel
ontbreekt. Wat wy gemeenschap
noemen is niet meer dan een hoe
veelheid losse individuen; wij mis
sen één ideaal, dat gezamenlijk be
zielt, een organisch-opgebouwde
maatschappij, waarin een synthese
is gevonden tussen enkeling en ge
meenschap. Het Is de grote tekort
koming van onze tijd, dat de cul
tuur niet tot de massa is doorge
drongen.
In de oorlogstijd, aldus spreker, heb
ben wij grote idealen gekoesterd. Hij
herinnerde in dit verband onder meer
aan het „Manifest aan de kunstenaars
van Nederland" en stelde vast, dat in
de jaren na de oorlog een ieder grote
teleurstelling heeft ondervonden. Bij ve
len heeft die zelfs geleid tot een soep-
ticisme ten aanzien van iedere werk
zaamheid op cultureel gebied.
Spreker wees op het grote vraagstuk,
hoe mannen van wetenschap en kunst
moeten staan tegenover maatschappe
lijke arbeid. Hier ligt een spanning, die
niet een volledige oplossing kan ver
krijgen.
IVIaar dit staat toch vast, dat een
ieder in deze ernstige tüd de plicht
heeft, zich ernstig te beraden op de
sociale taak van de cultuur. Ook
een organisatie als de Maatschappij
der Nederlandse Letterkunde.
De Maatschappij heeft dit als haar
plicht verstaan en arbeidt te dien
aanzien thans met andere grote
culturele organisaties samen, om te
trachten tot een vernieuwing van
het culturele leven van Nederland
te geraken.
Spreker legde er de nadruk op, dat
zulk 'n vernieuwing uit de maatschap
pij zelve moet voortkomen. De overheid
heeft tot taak te steunen en mede op
te bouwen. Er dient een nauwe en har
monische samenwerking te zijn tussen
particuliere organisaties en staat.
De Maatschappij der Nederlandse
GOUDEN JUBILEUM CHRISTELIJKE
BOND VAN SIGARENMAKERS EN
TABAKSBEWERKERS.
De christelijke bond van sigarenma
kers en tabaksbewerkers herdacht te
Utrecht zijn vijftigjarig bestaan. Bij de
aanvang gaf de voorzitter, de heer J. W.
Kruithof, een overzicht van de werk
zaamheden van de bond en herdacht
de pioniers. Voor de naaste toekomst is
da organisatie met zorg vervuld. De
prijzen der tabak en de voortschrijdende
mechanisatie vormen hiervan de voor
naamste oorzaken. De voorzitter sprak
een speciaal woord van waardering voor
de aanwezigheid van de E.C.A.-adviseur
mr Lee R. Smith, wie hij verzocht dank
uit te brengen aan het Amerikaanse
volk voor de hulp aan de Nederlandse
tabaksindustrie.
De twee nog in leven zijnde oprich
ters van de bond. die beiden op de
bijeenkomst aanwezig waren, werd
mededeling gedaan van hun benoeming
tot erelid. Het waren de oud-voorzitter
K Kruithof (erevoorzitter van het
C.N.V.) en de oud-secretaris J. Pot.
Letterkunde wenst te werken aan de
culturele verdieping in geheel het Ne
derlandse taalgebied. Ook in België en
in Zuld-Afrika wordt roet kracht door
de Maatschappij gewerkt en juist de
laatste tijd worden de banden met de
culturele organisaties daar steeds nau
wer.
Verdieping van het Nederlandse cul
tuurleven bmnen de grenzen heeft een
tegenbeeld in het uitdragen van de Ne
derlandse cultuur in den vreemde. Spr.
wees er met nadruk op, hoezeer Neder
land hier tekort is geschoten. De bete
van het Nederlandse gemenebest kan
kwalijk worden overschat, aldus de
heer Idenburg. Gelukkig is er thans bij
de overheid meer begrip. Ook hier zal
echter slechts het meeste kunnen wor
den bereikt, wanneer overheid en cul
turele organisaties nauw en harmonisch
samenwerken. Deze laatste hebben
hiertoe reeds tezamen plannen uitge
werkt. Zulk een samenwerking is te
meer nodig, nu van internationale or
ganisaties als UNESCO niet veel kan
worden verwacht, ten aanzien van de
Nederlandse belangen.
De bedreiging van de Westerse be
schaving maakt, dat het de plicht van
allen is zich ernstig te beraden op hun
verantwoordelijkheid. Wanneer er een
cultuurgemeenschap kan worden opge
bouwd, zal daarin de nodige kracht lig
gen, doch daarin ook alleen, aldus ein
digde spreker.
Na het uitspreken van deze rede,
werd een begin gemaakt met de afwer-
kenis van deze nalatigheid voor het lot king van de agenda.
(Van onze Brusselse correspondent).
De verkiezingscampagne is tot nu toe
buitengewoon kalm verlopen, en zouden
de vele, maar meestal nietszeggende
affiches niet de datum van Zondag
26 Juni in herinnering brengen, dan zou
men niet eens merken, dat een van de
belangrijkste verkiezingen in de ge
schiedenis van België voor de deur
staat.
Spaak heeft samen met de voorzitter
van de socialistische partij, Max Buset,
met een karavaan auto's en motorfiet
sen de Naamse en Luikse omgeving
doorkruist, en in bijna elk dorp een
openluchtmeeting gehouden Het thema
van de Belgische premier was de ver
draagzaamheid van de socialisten inza
ke de godsdienstige overtuiging, waar
mede hij wil beletten, dat een te groot
aantal vrouwen op het platteland ka
tholiek zou stemmen.
De liberalen hebben op de Brusselse
stadsmuren honderden blauwe affiches
laten aanplakken, waarop de fiscus-
veelvraat in de vorm van een afzichte
lijke krokodil is afgebeeld. Hun propa-
gandaleuze is, dat de directe belastin
gen in België direct en zonder enig ge
vaar voor het evenwicht van de staats
financiën met 25% kunnen worden ver
minderd. Te Brussel staan bovendien
twee koningsgezinde liberalen op de
candidatenlijst, o.m. de zeer populaire
burgemeester van de hoofdstad. Van de
Meülebroeck, en J. Hoste, directeur en
eigenaar van een grote Vlaamse krant.
De katholieken voeren hun propa
ganda onder het motto van de greep
naar de absolute meerderheid. Het ziet
er inderdaad naar uit, dat de R.K., in
dien zij de wind onverdeeld in de zei
len krygen, versterkt uit de verkie
zingsstrijd zullen komen, voornamelijk
ten gevolge van de koningsgezinde pro
paganda en dank zy het vrouwenkies
recht, dat hen op het platteland vooral
krachtig steunt. Bovendien is op hun
ïysten een aantal vooraanstaande
Vlaamse persooniykheden geplaatst, die
voor de oorlog en zelfs tydens de be
zetting een rol speelden in de niet-
Duitsgezinde Vlaamse beweging. Men
wil daardoor vermyden dat te veel
Vlaamse stemmen verloren gaan naar
de kleine spllnterlijsten van ae „Vlaam
se concentratie".
Men ls in België zeer onder de in
druk van de liberale overwinning in
Nederland, en ziet daarin een hoopge
vend teken voor de verwezeniyking van
de Benelux, n.l. door verzachting van
de politiek der geleide economie in Ne
derland.
Wat de communisten betreft: men
is er over het algemeen van overtuigd,
dat deze hun twee zetels in Aalst zul
len verliezen, terwijl de derde Tweede
Kamerzetel, die ze te Antwerpen had
den verkregen, in groot gevaar verkeert
om toe te vallen aan de socialisten.
Ook in het Waalse land. maar voor
namelijk te Brussel, zal het Belgische
Kominformfiliaal een slag te incasse
ren krijgen. Verkiezingstechnisch be
keken moet men er rekening mee hou
den, dat het vrouwenkiesrecht onmo
gelijk in het voordeel van de commu
nisten kan werken, zelfs niet ten voor
dele van de socialisten. Het is alge
meen bekend, dat de vrouw vrij con
servatief stemt. Voeg daarbif het voor
België typische verschijnsel van de
sterk georganiseerde confessionele vrou
wenorganisaties, zoals de christelijke
boerinnenbonden, Maria-verenigingen,
vrouwelijke arbeidersjeugd etc. Daar zal
het heilig vuur wel aangewakkerd wor
denDaarom ook is het zo gewaagd,
wat de lezer juist zou willen horen
redelijke en enigszins betrouwbare
voorspellingen te doen omtrent de ko
mende verkiezingen.
Wy willen ons daarom beperken tot
een opsomming van de factoren, die
voor elke party in het voor- of nadeel
spreken.
C. V. P.
De Christeiyke Volksparty, (de Bel
gische K.V.P.) heeft een demografisch
voordeel, aangezien slechts het katho
lieke volksdeel direct productief werk
verricht. De jonge mensen stemmen
katholiek. Het goede regeringsbeleid
vindt voorts steun bij industrie, land
bouw, middenstand, chrlsteiyke arbei
ders en sociale organisaties. Deze par
ty verkreeg in 1946 ruim een millioen
stemmen of 42,6%, hetgeen betekende
92 van de 202 zetels in de Tweede Ka
mer, en 83 van de 167 zetels van de
Senaat. De CVP-mlnister van Finan
ciën, Eyskens, heeft zich echter veler
antipathie op de hals gehaald door
zyn belastingdruk op de middenstand.
De oorlogsschadevergoedingen worden
voorts door de CVP-minister Deman
te traag uitbetaald. Koningskwestie en
vrouwenkiesrecht zün de hoogste troe
ven in handen van de CVP,
SOCIALISTEN.
De socialistische partij heeft weer de
volledige controle verkregen over haar
door de communisten geïnfiltreerde
vakbonden. Het nationaal en interna
tionaal prestige van Spaak is een be-
langryke socialistische steun. De party
kreeg in 1946 746.738 stemmen, ofwel
31,5%, 69 zetels in de Tweede Kamer.
Werkloosheid kan een deel der arbei
ders in handen van de christendemo
craten drijven. Sociale wetgeving, ver
hoging van salarissen en werklozen
steun zyn troeven van de socialisten.
De felle anti-koningsgezinde campag
ne valt eerder in het nadeel van de
socialisten uit, hetgeen te wyten zou
zijn aan de te overdreven hatelykhe-
den in de socialistische pers.
LIBERALEN.
De liberale party voerde een zwakke
oppositie. De liberale pers weet echter
handig de ontevredenheid over de fis
cus uit te buiten. Van groot belang is
dit anderzijds ook weer niet, aangezien
iedereen binnenskamers toegeeft, dat
hy de fiscus laat krygen wat hem zelf j
goeddunkt. Gunstig voor de liberalen
werken de nederlagen van het Engelse
en het Nederlandse dirigisme, en de
terugkeer van Frankrijk en Italië tot
het economisch liberalisme. De libera
len verkregen in 1946 211.143 stemmen,
zijnde 8,9%, en 17 zetels (tegen 30 in
1939). Een handige zet was, ook „ko
ningsgezinde liberalen" op de candida-
tenlijsten te plaatsen.
DE COMMUNISTEN.
De communisten moeten rekening
houden met een zeer ongunstig inter
nationaal getij, in welker ban zy als
het ware leven. Alleen het uitbuiten
van de echter afnemende werk
loosheid levert een dankbaar verkie
zingsmotief, deels echter geneutrali
seerd door de omstandigheid dat 90%
der werklozen in Vlaanderen en Bra
bant leeft.
De „volstrekte meerderheid", het
motto van ae kathoheke propagandis
ten, is werkelyk de inzet van de nade
rende verkiezingen. Het lykt een uto
pie, maar ais de vrouwen, die in totaal
250.000 stemmen meer hebben dan de
mannen, over het algemeen R.K. stem
men, dan zou het geen verwondering
baren, indien de CVP 100 van de 212
zetels in de Tweede Kamer zal bezet
ten. Een absolute meerderheid is dit
niet, doch een klinkende overwmning
zeker. De liberalen zullen ongetwyfeid
stemmen, die in 1946 verloren gingen
ten voordele van de CVP terugwinnen.
Hun leuze over oe mogeiykneid van
verlaging der directe belastingdruk zon
der gevaar voor de staatsfinanciën en
hun campagne tegen de staatsoureau-
cratie slaan sterk in. Maar of de 13 in
1946 verloren zetels heroverd kunnen
worden, vait te betwyfelen.
De verkiezingsstryo verloopt tot dus
verre, gelyk gezegd, kalm en de pu
blieke opinie lyi.t vry on verse niing.
Men wacnt nog siechts op een laatste
aanmaning van ae oiMOUwppen aan de
katnolieke kiezel*. \an oe-
ginnen
LUSTRUM GRONINGS
UNIVERSITEIT.
Onder grote belangstelling heeft de
rector magnificus der Groninger uni
versiteit prof. P. Enk gistermiddag in
de aula van de universiteit het cultu
rele deel van het 67e lustrum der uni
versiteit met een rede geopend.
Na de openingsrede van professor
Enk sprak professor R. Kranenburg,
voorzitter der Eerste Kamer, voor de
juridische faculteit over „Ds grondslag
der vrijheidsrechten". Spreker wees in
züjn betoog op de vrijheidsrechten als
essentieel bestanddeel van vele consti
tuties, ook van onze Grondwet. Spreker
zside, dat men oorspronkelyk de vrij
heid als norm axiomatisch aanvaardde,
maar dat men sinds lange tyd van deze
opvatting is teruggekeerd. Spreker be
handelde voorts de verschillende theo
rieën, die over deze vanzelfsprekende
aanvaarding van de vrijheidsrechten ge
golden hebben. Zelf zocht spreker een
verklaring in de reële functionnering
van de menselyke psyche. Velen hebben
zich, aldus spreker, aanhangers betoond
van de leer: „Wie macht heeft, heeft
het recht", hetgeen volgens professor
Kranenburg onjuist is.
Daarom ook leven de vrijheidsrechten
nu sterker dan ongeveer 50 jaar gele
den.
HET HOLLAND FESTIVAL.
Koninklijke belangstelling.
Tot grote verrassing van alle aanwe
zigen betraden H.M. de Koningin en
Z.K.H. Prins Bernhard gisteravond on
der het spelen van het volkslied een der
loges van de Stadsschouwburg te Am
sterdam, waar het Grand ballet de
Monte Carlo in het kader van het Hol
land Festival zyn derde en laatste uit
voering gaf.
BU VECHTPARTIJ GEDOOD.
Zondagnacht ontstond op de kermis
te Ruischerbrug twist over politieke
zaken tussen J. Keun uit Groningen
en J. Jongsma uit Kolham (gem. Sloch-
teren).
Tydens deze twist greep J. zyn dolk
en stak K. hiermede in de hartstreek.
Het slachtoffer is byna onmiddellyk
overleden.
Verschillend inzicht over inter-
Europees betalingsverkeer
Eigen belang botst met
algemeen belang
(Speciale berichtgeving).
Naar wij vernemen zyn er moeilijk
heden ontstaan in het overleg tussen
de landen over de uitvoering vaif het
Europese Herstel Programma.
Het aan de pers verstrekte commu
niqué van de begin Juni gehouden ver
gadering van de ministers der belang
rijkste landen, was zo vaag gehouden
dat van die moeilijkheden naar bui'.en
vrywel niets is doorgedrongen, maar
het is desniettemin een feit dat de be
sprekingen zyn vastgelopen.
In het eerste jaar van de samenwer
king binnen het raam van het Mar
shall-plan, is er algemeen naar ge
streefd om de banden met de Verenigde
Staten nauwer aan te halen en op elk
gebied de productie op te voeren, omdat
men er van overtuigd was dat men
alleen op die wyze tot herstel van het
economisch evenwicht zou kunnen ko
men. Maar nu men eenmaal zover ls
dat in al deze landen met uitzonde
ring dan nog van Duitsland de pro
ductie tot boven het voor-oorlogse
niveau is gestegen, nu komen de meer
fundamentele problemen aan de orde
en verscherpen zich ook de tegenstellin
gen.
GEEN ROZEGEUR EN
MANESCHIJN.
Op 30 Juni as. eindigt de huidige re
geling van het inter-Europese betalings
verkeer. Van bevoegde zyde is ons ech
ter verzekerd, dat men er stellig niet
In slagen zal nog vóór die datum een
nieuwe regeling tot stand te brengen,
zodat de bestaande regeling nog wel
enige tijd geprolongeerd zal moeten
worden.
Er is namelijk verschil van mening
over het te volgen systeem. Van meer
dere zijden wordt aan de hand van
de practijk wyziging voorgestaan en
ook in Amerika wil men het anders. De
vraag is evenwel hoe men nu de ver
schillende inzichten tot overeenstem
ming kan brengen.
Feitelyk hebben de Amerikanen zelf
de knuppel in het hoenderhok gewor
pen door de wens te uiten dat voortaan
de concurrentie-verhoudingen tussen de
landen zullen worden verscherpt.
Sommige gaan daar mede accoord,
andere menen dat de mogelykheden en
voorwaarden in alle landen nog lang
niet gelyk zyn en dat men daarom die
concurrentie nog belangryk dient te
beperken.
Er is verder een vry ernstige Engels-
Belgische controverse. Beide voelen voor
afschaffing van handelsbelemmeringen.
Engeland betoogt echter dat de goud-
UITSLAG NATIONAAL
VOCALISTENCONCOURS.
Na de nationale zangwedstrijd, welke
in Den Haag van 1320 Juni werd ge
houden, maakte dejury de einduitslag
bekend.
De eerste prijs voor de categorie „ope
ra en lied" ging naar Maria van Veen
Muller (Landsmeer).
De eerste prijzen voor de afdeling
„Oratorium en lied" werden toegekend
aan: Leo Ketelaars (Vaals, Limburg) en
Clementine Oomes (Hilversum).
De tweede pry zen voor de categorie
.opera en lied" werd verworven door:
Vera Dorüska (Rotterdam), Willy Rin-
nooy (Wassenaar) en Gee Smith (Den
Haag).
De tweede prijzen voor de afdeling
.Oratorium en lied" kende de jury toe
aan: Gerard van den Berk (St. Oeden-
rode. N. Brabant). Riek WaasRaen
(Amsterdam) en Jeanne Baciliek (Am
sterdam).
De derde prijzen vielen voor de cate
gorie „Oratorium en lied" ten deel aan:
Mien Blekxtoon (Rotterdam en Anny
Delorie (Amsterdam).
FEUILLETON
door ANDRIES MACKENZIE,
vertaald uit het Engels.
61)
Judith stak haar hand in de myne.
Als Je werkelyk denkt dat er een
kans is, dan ga ik met Je mee, ver
klaarde ze.
We vonden de weg terug door de
doodstille gewelven. Ik was voorbereid
op de mogelijkheid, dat de afperser zou
I komen kyken naar wat er verder van
Fellowes geworden was, en daarom bleef
ik telkens stilstaan om scherp te luis-
I :eren. Maar ik hoorde geen enkel ge-
I luid, behalve het voortdurende gedrup-
1 pel van water langs de wanden.
We lieten de geheime deur ln de
muur open staan, opdat we ons in ge
val van nood daardoor snel zouden
kunnen terugtrekken. Enige ogenblik
ken later keken we weer door het ge-
I traliede venster in het vertrek, waar
I Fellowes onder handen was genomen.
Hier was niets veranderd, de papieren
I lagen nog precies zo verspreid over de
vloer, terwyi de stoel, die Fellowes om
ver geworpen had in zyn vlucht, in
precies dezelfde positie was blyven lig-
I gen.
Ik staarde aandachtig naar de ene
hoek van het vertrek, waar ik een
j klein rookpluimpje had gezien, nadat
het noodlottige schot was gelost, maar
I het was op deze afstand niet mogeiyk,
i een opening in de muur te ontdekken.
Houd je taai, liefste, erger dan
dit kan niets meer zyn, fluisterde ik.
Judith drukte myn hand vol vertrou
wen. Ik draaide de grote ouderwetse
sleutel om, welke in het slot van de
A zware, massieve deur stak, en trad het
vertrek binnen.
Instinctief bleef ik even staan wach
ten. of de metalen stem zou beginnen
te spreken, maar er gebeurde niets van
dien aard. Hoewel ik me bewust was,
dat we geen minuut te verliezen had
den, kon ik toch de verleiding om de
I schryfmachine even te proberen, niet
1 weerstaan. Ik behoefde slechts enkele
woorden te tikken om er zeker van te
zijn. dat dit de machine was, waarop
de dreigbrieven aan de gechanteerde
mensen werden geschreven.
Eén van de middelste laden van het
schryfbureau bevatte enige boeken met
styve kaften. Ik keek haastig de blad-
tijden door. Hier stonden alle details
j Tan de chantage-procedure in 'n zorg
vuldig handschrift zwart op wit neer
geschreven. Aan ieder slachtoffer was
een afzonderiyke pagina gewyd. Ver
rassend groot was het aantal vrouwen.
De bedragen, die betaald werden, wa
ren soms ontstellend hoog.
Judith was bezig de brieven door te
kijken, die met touw ln bundeltjes ge
bonden waren en nu op de grond ver
spreid lagen. Opeens slaakte ze een
uitroep:
Maar deze brieven moeten door
Arthurs moeder geschreven zijn!
Ik keek snel de brieven, die ze my
overhandigde, door. Het adres aan het
hoofd van het briefpapier was Mount
Street, het woonhuis van de gravin in
de stad, maar het papier begon geel te
worden. De datum was zesentwintig
jaar geleden! Het waren hartstochtely-
ke, openhartige brieven, vol met uitla
tingen van een vrouw, die een man
waanzinnig lief had en haar liefde in
woorden tot uitdrukking wilde brengen,
wanneer de man in kwestie door om
standigheden van haar weg was. Toen
ze deze brieven schreef, was ze echter
al getrouwd.
Ik had de man, aan wie deze brieven
gericht waren, gekend. Hij was een
vooraanstaand politicus, die tydens 'n
jachtparty door een ongeluk de dood
vond, even vóór de aanvang van de
tweede wereldoorlog. Ik was niet van
plan de brieven met veel aandacht te
lezen, maar één zinsnede trok mijn
aandacht, terwyl ik de stapel door
keek:
„Ik zal onder het een of ander voor
wendsel naar myn zuster moeten
gaan. Ik zou het niet kunnen verdra
gen ons kind te krygen, terwyl hij
om me heen is en my hulde betuigt
voor het ter wereld brengen van een
zoon als het tenminste een zoon
zal zyn."
Ik onderdrukte de uitroep, die me
onwillekeurig ontsnapte, maar Judith
merkte de veranderde uitdrukking van
mijn gezicht op en zei verschrikt:
Is er iets niet in orde?
r Nee, niets, verzekerde ik haar.
Maar ik besefte heel goed, wat deze
brief kon betekenen. Arthur Carfrew
was de zoon over wie het in deze brief
ging. Zou hy thans de chanteur kun
nen zijn, die het geheim van zijn ge
boorte gebruikte om zyn moeder geld
af te persen? Hy had de brief op de
oorspronkeiyke bergplaats natuuriyk
gemakkeiyk kunnen bemachtigen. Er
bleef dus over te bewyzen, dat hy ook
de leider van deze gecompliceerde ben
de was.
Ik stopte de brief in myn zak, vast
besloten deze aan Brannigan te laten
zien, als we ooit levend hier vandaan
kwamen. Judith sloeg me angstig gade.
Ik wist, dat ze iets vermoedde, maar
ik wilde haar. toch geen aanwijzingen
geven over mijn nieuwste ideeën in
deze affaire.
En nu aan de slag, zei ik. Ik be
gin by het ene eind van de muur en jy
by het andere. We behoeven de muur,
waar de deur in zit, niet te onderzoe
ken. De andere drie zullen we beurte
lings bekyken.
We betastten ieder plekje van de
eikenhouten betimmering, drukten op
uitspringende ornamenten, trokken en
duwden er aan, doch alles zonder re-
1). Panda wandelde door de straat
en dacht na over zyn toekomst. „Nog
altyd", zo dacht hy, „heb ik geen vaste
betrekking. O o... als myn vader toch
eens wist dat ik niet vooruit kom in de
wereldIk wil toch een hoogstaand per
soon worden! Misschien moet ik naar
een werkkring zoeken, waar wat idealis
me in zit". Dat is een moeilyk woord
idealisme maar Panda wist precies
wat het betekende. Hy is nameiyk lang
niet dom, zoals je wel gemerkt zult heb
ben.
Om kort te gaan Panda dacht cn
dacht en terwyl hy dacht liep hy het
park binnen. Nu moet je weten, dat dit
niet alleen maar een gewoon park was;
dit was een park, waar heren toespra
ken hielden. Heren, die boos waren over
de Baldadigheid der Jeugd, of over de
Duurte der Rozynen, gingen naar dit
park toe en gingen daar op een kistje
staan en hielden een toespraak en
dan waren er altyd wel voorbygangers
die bleven luisteren om iets leerzaams
te horen. Nu Panda wilde ook graag
iets leerzaams horen en ging dus by de
c.rste de beste heer staan luisteren.
Maar die heer riep juist uit: „Waarom
zyt gy zo suf? Waarom komt gij niet
vooruit in de wereld? Omdat gy mis
bruik maakt van pruimtabak! Uw vrou
wen en kinderen verkommeren door uw
walgelyke gewoonte om te pruimen..."
„Nee, dat klopt niet" dacht Panda.
„Ik pruim niet en tóch kan ik geen be
trekking vinden. En ik heb ook geen
vrouwen en kinderen om te laten ver
kommeren
Hy keek dus eens rond naar een vol
gende redenaar en toen zag hy in de
verte.... ja.... zag hy het goed....?
sultaat. Na een uur voelde ik me uitge
put. Judith was met groot enthousias
me begonnen, maar ze was verzwakt
door wat ze meegemaakt had en ook zy
zou het spoedig moeten opgeven.
Op een ogenblik dacht ik, dat ik suc
ces had. Onder het tasten moest ik op
een geheime veer gedrukt hebben, want
een klein luikje sprong met een slag
open. waarbij myn neus geraakt werd.
Met een kreet van pyn bracht ik myn
handen aan myn gezicht, Judith riep
echter vol vreugde uit:
O liefste, kyk daar eens! Voedsel!
Ik knipperde de tranen uit mijn ogen.
Inderdaad was in het open luik een
soort buffetje zichtbaar met een grote
schaal vol biscuits, enige flessen Bour
gogne en twee glazen.
Judith knabbelde al op een biscultje.
Ze zijn heerlyk vers. Hier, neem
er ook een. En laten we niet praten,
voordat we alles opgegeten hebben.
Ik schonk twee glazen wijn in. Zwij
gend dronken we elkaar toe. Toen de
schaal leeg was, scheen Judith nieuwe
krachten gekregen te hebben. Haar
ogen straalden met nieuwe moed.
En nu gaan we het verder probe
ren, zei ze. Denk je, dat er een moge-
lykheid is, dat ze ons in het Huis aan
de Baai zouden horen, als we hard met
onze vuisten op de muren slaan?
Ik kan de lengte van de doorgang
niet precies schatten, antwoordde ik.
Maar het is in ieder geval de moeite
waard om het te proberen.
We sloegen een stoel uit elkaar en
pakten ieder een stoelpoot. Even was
er opnieuw angst in Judiths ogen te
lezen.
Wat moeten we doen, als door ons
lawaai de aandacht van die vreselijke
man op onze aanwezigheid hier geves
tigd wordt? vroeg ze. Hij zit misschien
wel ergens in deze gewelven op de loer.
s We moeten het riskeren, ant
woordde ik met een zelfvertrouwen, dat
meer schijn dan werkelykheid was.
Klaar? Ga dan je gang, zo hard als je
kunt.
Judith en ik sloegen met de stoelpo
ten tegen de wanden met alle kracht
die in ons was. Onder andere omstan
digheden zou ik het betreurd hebben,
dat we het fraaie houtwerk zo moesten
toetakelen, maar op dit ogenblik had ik
er geen aandacht voor.
Het glas rode wijn had stimulerend
op myn overspannen zenuwen gewerkt
en ik ging nu te keer met een energie,
die ik een uur geleden zeker niet had
kunnen opbrengen. Myn armen trilden
van de krachtsinspanning, maar ik ging
door met slaan, terwyl zweetdroppels
over mijn gezicht liepen.
(Wordt vervolgd)
en dollarvoorraden in Europa zo be
perkt zyn dat deze landen by onder
linge transacties geen betaling in goud
of dollars van elkaar moeten vragen.
Maar België is het daar geenszins mee
eens. Kan men haar niet betalen in
Belgische francs, dan weigert het an
dere valuta's te accepteren en meent
het recht te hebben op goud of dollars.
Wie daar niet aan kan of wil voldoen,
moet maar zorgen dat zyn handelsba
lans met België in evenwicht is.
Over enige weken (misschien reeds
einde van deze maand) zullen de ver
tegenwoordigende ministers der Mar
shall-landen te Parys weer bijeen ko
men om te trachten de wederzijdse
standpunten te coördineren. Ten slot
te zal men daar wel in slagen, maar
hel is zo verzekerde men ons van
bevoegde zyde toch goed dat het
publiek buiten de officiële commu
nique's om, eens te horen krygt dat
alles lang niet even gemakkelijk en
vlot gaat als men zich dat aanvanke
lijk wel had voorgesteld. Algemeen en
eigen belang dreigen nu met eikaar in
conflict te komen
PREDIKBEURT VOOR HEDEN.
Alphen a. d. R(|n Oud Geref. Ge
meente: Van Mandersloostraat: 7.15 uur
ds v. d. Breevaart van H.I. Ambacht.
PREDIKBEURTEN VOOR WOENSDAG.
Katwijk aan Zee Chr. Geref. Kerk:
8 uur ds P. v. d. Byi.
Ned. Herv. Kerk Aangenomen naar
Zutphen P. v. Wynen te Dronrljp; naar
H. i. Ambacht (2e pred.pl.) c. Batenburg
te Alblasserdam.
Bedankt voor Vlanen (toez.) A. Mak-
kenze te Tienhovenvoor Woubrugge A.
Barendrecht te Klundert.
Geref. Kerken Beroepen te 's-Graven-
zande (vac. dr E. Masseyink) G. Brouwer
te Harllngen; te Onne (Gron.) drs K.
Runla cand. te Leeuwarden; te Rockanje
J. H. Zelle, cand. te Leeuwarden.
Aangenomen naar Oudehorne S. Boer-
sema, evang. pred. te TJuchem-Mcedhul-
zen. die bedankte voor Goënga, Vlnkeveen
en Westerlee (Gron.).
Bedankt voor Zuldland S. Grevlng te
Zlerlkzee; voor Amersfoort (3e pred.pl) G.
v. Wllgenburg te Aalten; voor Dedemsvaart
(vac. S. Neerken) J. v. d. Staal te Leens.
Geref. Kerken art. 31 K.O. Beroepen
te HIJken (Dr.) D. Deddens, cand. te Kam-
besl')Clle bedankt0 voor Pernis (nadere
Tweetal te Groningen W. Heerma te
Rotterdam-C. en J. C. Marls to Haarlcm-N.
Doopsgez. Broederschap Aangenomen
naar Hallum A. Veldstra. prop. te Warns,
die bedankte voor Ytens-Baard. Medem-
biik, Surhuisterveen en voor Twlsk-Abbe-
kerk.
Gcnieente» Aangenomen naar
Stadskanaal G. W. Tyman te Utrecht.
Geref. Gemeenten Bedankt voor Gle-
sendam T. Dorresteln te Opheusden; voor
viisslngcn D. L. Aangeenbrug te Dordrecht.
Theologische studenten en
de dienstplicht
De Vereniging van Studenten ln de
Theologische Faculteit ln Nederland, om
vattende de theologische studenten aan
de RIjKsunlversltelten te Lelden, Utrecht
en Groningen, aan de Gemeentelijke Uni
versiteit van Amsterdam, aan de Vrije
Universiteit van Amsterdam, aan de
theologische Hogeschool der Gereformeerde
Kerken te Kampen, aan het Oud-Katho
liek Seminarie te Amersfoort, aan de
Theologische School der Chr. Geref. Ker
ken te Apeldoorn en aan de Theologische
School der Vrije Evangelische Gemeenten
te Utrecht. In vergadering te Utrecht
byeen, overwegende:
1. dat zij, die tot een geestelijk of
menslievend ambt worden opgeleid, ziln
vrijgesteld van militaire dienstplicht,
2. dat hiermee onderscheid gemaakt
wordt tussen theologische en andere
studenten,
verzoekt naar aanleiding van een op
i;1, ln een vergadering der Theolo
gische Faculteit der Leldse Studenten
aangenomen motie, aan Synoden en Ker
kelijke Overheden anderszins opnieuw ln
discussie te stellen, of de opleiding voor
een geestelijk of menslievend ambt de
betreffende persoon terecht ln een uit
zonderingspositie brengt t.o.v. de andere
leden der kerk t.a.v. de militaire dienst
plicht.
VOOR WOENSDAG 22 JUNI.
Hilversum I (301 M.) VARA 7.00:
nieuws; 7.15: ochtendgymnastiek: 7.30:
soc. strydlled; 7.33: filmselecties; 8.00:
nieuws: 8.15: orgelspel; 8.50; voor de
hulsvrouw; 9.00: Parys conservatorium -
orkest; VPRO. 10.00: „moeder en kind";
10.05: morgenwydlng door ds D. Richards:
VARA 10.20: onze keuken; 10.35: als de
stofzuiger zwijgt; 11.00: populair nonstop
programma: 12.00: orgelspel; 12.30 mede
delingen: 12.33: voor het platteland: 12.38:
plano-duo; 1.00 nieuws; 1.15 kalender;
1.20: metropole-orkest; 2.00: gesproken
portretten; 2.15: omroepkamerorkest; 3.00:
de regenboog; 3.30 de roodborstjes; 3.50:
waar zwerven wij?, 4.00: het orkest van
de week; 4.15: voor de kleuters; 4.30: vra
gen staat vr(J; 4.55 zo de ouden zongen,
piepen de Jongen! 5.15: Malando en zijn
orkest; 5.40: Adelaïde Hall zingt; 6.00:
nieuws; 6.15: VARA-varla; 6.20: mond-
accordeonmuzlek; 6.30: voor de strijd
krachten; 7.00: esperanto en de blinden:
7.15: sllvestrl-kwartet; VPRO. 7.30: voor
de Jeugd; VARA. 8.00 nieuws; 8.05: ver
kiezingsuitslagen; 11.00 nieuws;: 11.15:
verkiezingsuitslagen; 12.00 sluiting.
Hilversum II (415 m.) NCRV. 7.00:
nieuws; 7.15: te deum laudamus; 7.45:
een woord voor de dag; 8.00: nieuws; 8.15:
muziek by het werk; 9.00: ochtendbe
zoek: 9.30: waterstanden; 9.35: morgen-
concert; 10.30: morgendienst door dr J. D.
Dozy; 11.00: gramof.muzlek; 11.15: Hllde-
brand-mlnlaturen: 12.00: uit de puszta;
12.30: mededelingen; 12.33: trio „Fan
tasia"; 1.00: nieuws; 1.15. orgelconcert:
2.00: zendingsdag op „Sandwyck"; 3.00:
Franse volksliederen; 3.30: Blanche Schlff-
mann, cello; 4.00: causerie; 4.15: voor
onze meisjes en Jongens; 5.30: „de vyf Za-
Ëakara's"; 5.45: Nieuw Guinea; 6.00: onze
ederl. koren en korpsen: 6.30: ensemble
Lachman: 7.00: nieuws; 7.15: nieuws uit
Indonesië; 7.30: het actueel geluld; 7.45:
vacantle-voorpret; 8.00: nieuws; 8.05: pro
gramma-proloog: 8.1512.00: uitslagen
gemeenteraadsverkiezingen; 10.45: avond-
overdenking; 11.00: nieuws; 12.00: slui
ting.
AGENDA
't Raedthuys (N. Ryn) Dcmoblllsatl»
V.O.M.O. 8 uur nam.
DONDERDAG:
Hooglandse Kerk: Chr. Oratorlumvf®.
„Con Amore" 8 uur n.m.
Siadszaal (foyer): Einduitvoering leef*
lingen Muziekschool M. v. T., 7.30 ut»
nam.
