Eerste van een serie sombere spionnage-zaken
KOUSEN
Pronouce
15 jaar geëist tegen ex-directeur
van „De Arbeiderspers"
„Kerkmeester plukte, waar te plukken viel"
RECHTZAKEN
Kerkelijk Leven
Met een enkel woord
STADSNIEUWS
VRIJDAG 13 MEI
„De Joden moesten eruit"
Het Bijz. Gerechtshof te Amster
dam behandelde gisteren de zaak
tegen de 55-jarige Hendrik Jacobus
Kerkmeester uit Bussum, tijdens de
bezetting directeur van de N.V. druk
kerij en uitgeversmaatschappij „De
Arbeiderspers".
Als eerste getuige werd de heer J. van
de Kleft, directeur van „De Arbeiders
pers" gehoord. Deze verklaarde, dat de
financiële toestand bij het begin van de
oorlog niet zo best was, „maar toen lk
na de oorlog weer bij de „Arbeiderspers"
'terugkwam, was de financiële toestand
erbarmelijk. Kerkmeesler vond „De Ar
beiderspers" een bedrijf zonder liquide
middelen en heeft toen eenvoudigweg
een „uitverkoop van voorraden en ma
chinerieën gehóuden',V aldus getuige ..Ik
vind, dat het door Kerkmeester gevoer
de zakelijke bëheer uitermate slecht ls
geweest^ zo besloot getuige Van de
Kieft.
Getuige M. Vós,' hoofd Van de boek
houding. bevestigde, dat de financiële
toestand van- het bedrijf ln Mei 1945
zeer slecht was.
De heer H. J. Hukt; Accountant, te
Utrecht, gaf een overzicht van de fi
nanciële toestand van. de N.V. geduren
de de oorlogsjaren; waarbij - hij tot de
KOSTWINNERSVERGOEDINGEN.
In antwoord op vraeen van het Twee
de-Kamerlid rar A. B. Roos.jen over de
terugvordering van le veel genoten kost
winnersvergoeding van personen, die in
1939 en 1940 als dienstplichtige militai
ren in werkeliike dienst ziip geroepen,
heeft minister Lipftinck geantwoord, dat
n«euw.o verordeningen sinds geruime tijd
niet zijn uitgeschreven. Aan de betref
fende instanties is v opdraeht gegeven
verdere terugvorderingen achterwege te
laten.
EEN HALF MÏLLIOEN
VERDUISTERD?
Commissionnair gearrëstcërd.
Een Gooise commisslonnair in effec
ten, tevens eigenaar van een machi
nefabriek te Hiversum is door de cen
trale recherche te Amsterdam gear
resteerd.
Hij wordt er van verdacht, aldus
„Trouw", fondsen van ziin cliënten te
hebben beleend en valse stukken-ver
klaringen (eigendomsbewijzen) te
hebben afgegeven. Het tekort bedraagt
ongeveer een half mlllioen.
De gearresteerde, aan wie de recht
bank od 2 Mei il. surséance van -beta
ling had verleend; ls inmiddels ge-
oveerd als lid van de Vereniging voor
den Effectenhandel.
Hij voerde een staat van leven, wel
ke niet in overeenstemming was met de
bctrekkeliik onbelangritke positie.- die
hij als commlssionnalr - in effecten in
nam. Het door hem onrechtmatig- ver
kregen geld belegde hii voor een deel
in een machinefabriek .te Hilversum.
Door een slecht hheer ls het hierin
gestoken geld voor een belangrijk deel
verdwenen.
DE HEROPVOEDING VAN
DUITSLAND.
Van onze Haagse redacteur).
De heer Mr W. Verkade te Voorburg,
die zich de laatste jaren veel op Inter
nationaal gebied bewoog en Ijverde voor
intellectueel contact met Duitsland, zal,
naar verwacht, benoemd worden tot
vertegenwoordiger vhn de Unesco in de
Britse bezettingszone.
WEGGEBRUIKERS BETEREN
HUN LEVEN!
Blijkens waarnemingen van de KNAC
gedurende de laatste drie jaren zijn de
gedragingen van alle categorieën weg
gebruikers aanmerkelijk verbeterd.
Enerzijds is zulks waarschijnlijk te
danken aan meer bezinning en beter
verkeersbegrlp, anderzijds aan de vele
acties van de politie in tal van gemeen
ten, ook ln het kader van -zwijgend ver
keer Het ong'evallencjjfer zal," naar mag
worden aangenomen, relatief verbeteren.
De KNAC acht de verkregen resul
taten niet onbevredigend, maar meent
toch alle weggebruikers te mogen aan
sporen tot nog meer aandacht en min
der driftige haast, opdat een behoorlijk
gedrag in het verkeer, binnen afzienbare
tüd een nationale deugd zal worden.
52 SUIKERBIETENVERBOUWERS
NAAR CANADA.
Gistermiddag vertrokken met een spe
ciaal voor dit vervoer ingericht emi-
grantenvliegtuig een verzwaarde
K.L.M. Skymaster 52 Nederlandse
suikerbietenverbouwers naar Montreal
(Canada), waar zf) binnen 24 uur
zouden aankomen. De emigranten zul
len per trein naar alle uithoeken van
het uitgestrekte Canada worden ver
voerd.
In Juni begint daar de suikerbieten-
campagne. De Canadese regering juicht
dit snelle vervoer van harte toe, daar
er in Canada een groot tekort bestaat
aan geschoolde suikerbietenverbouwers.
Overwogen wordt in de naaste toekomst
iedere week een emigrantenvlucht
SchipholMontreal te organiseren,
WIJZIGING GROOT- F.N
KLEÏNHANDELSMARGES
TEXTIELHANDEL.
Het ministerie van Econ. Zaken maakt
bekend, dat met ingang van 27 Mei '49"
de groot- en klelnhandelsm'arges voor
ae textielhandel gewijzigd worden. Dit
betekent dat de nogere handelsmarges
voor zgn. niet-utiuty-goederen voor
wollen stoffen wordt opgeheven, waar
mede het verschil tussen de marges
op utility- en niet-utllity-'stoffen, het
welk afhankelijk van het artikel tot
10% bedroeg van de verbruikerspryzen,
wegvalt.
In de productie zal als gevolg hier
van geen verschuiving van goedkopere
naar duurdere weefselsoorten plaats
vinden.
Indien zou blijken, dat door de ge-
zamenlyke fabrikanten onvoldoende in
het „utility-genre" wordt geproduceerd,
zal tot Intrekking van de dispensatie
worden overgegaan.
NIEUWE LEDEN DER
ENQUÊTE-COMMISSIE.
In de vergadering der Tweede Kamer
heeft de voorzitter medegedeeld, dat de
heren Bruins Slot en Dassen bericht
hebben, dat hun werkzaamheden niet
toelaten hun arbeid als -leden, dex
enquête-commissie Regeringsbeleid voort
te zetten.
Als nieuwe leden werden benoemd
conclusie kwam, dat deze steeds gun
stiger werd. De verdediger, mr Botter-
helm betoogde, dat Kerkmeester grote
winsten heeft gemaakt, De raadsheer,
mr Vliegen, repliceerde hierop: „Ja, dat
ls wel waar, maar na de oorlog waren
deze winsten lang niet voldoende om
het bedrijf weer op gang te krijgen. En
bijv. het verkopen van de diepdrukpers
zal voorlopig wel een enorme schade
post voor dit bedrijf blijven".
Kerkmeester vertelde dat Mussert de
50 aandelen, die in handen waren
van de S.D.AP., plus 1 aandeel van de
50 die ln handen waren van het
NW wilde „organiseren" om zodoende
de meerderheid van de aandelen van
„De Arbeiderspers" ln bezit te krijgen.-'
Kerkmeester, die in het begin van de
bezetting tot de groep Rost van Ton
ningen in de N.S.B. behoorde, heeft
hier echter een stokje voor gestoken.
Over het ontslaan van het Joodse
personeel zei mr Ruys tot verdachte:
,.U was die Joodse mensen toch niet
erg .goed gezind, wel?" Het antwoord
van Kerkmeester luidde: ,De Joden
moesten eruit".
Verdachte gaf de hem ten laste ge
legde punten voor een groot gedeelte
toe.
Hij schreef brieven aan Duitse In
stanties waarin hij verzocht maatre
gelen te nemen tegen bepaalde kran
ten* -die niet „Duits" genoeg waren
en trachtte kranten verboden te krij
gen om zodoende de abonné's tot zich
te trekken.
Voorts trachtte Kerkmeester uitgeve
rijen verboden te krijgen, waarna de
tijdschriften, die bij deze uitgeverijen
verschenen door de „Arbeiderspers"
zouden moeten worden uitgegeven. In
andere brieven drong hy aan op het
an esteren van ,eën aantal goede /Ne
derlanders, o.a. Koos Vorrink, van
wie hij zei, dat zij een gevaar waren;
Voor eén rendabel voortbestaan vat*:
de „Arbeiderspers".
Verd. gaf toe, dat hij van harte heeft
medegewerkt aan de maatregelen, die
tegen Joodse landgenoten en Joodse
bedrijven werden genomen.
In zijn requisitoir achtte mr Van de
Veen alle punten, die verdachte ten
laste zijn gelegd volkomen bewezen. Hy
noemde het zwaartepunt van de ten
lastelegging de wijze waarop Kerk
meester het apparaat van de N.V. „De
Arbeiderspers" .dienstbaar heeft ge
maakt voor het nationaal-soclalisme*
.tegen het Nederlandse volk.
„Deze verdachte heeft natuurlek ook
tjjn eigen voordeel niet vergeten. Hij.
heeft geplukt wat er te plukken viel",
aldus mr Van de Veen. Hij eiste daar
op 15 Jaar gevangenisstraf en levens
lange ontzetting uit alle openbare
rechten en uit het recht een leidende
functie te bekleden ln het drukkerij-
of uitgeversbedrijf.
Na het pleidooi van de verdediger jnr
J. A. J. Rotterheim betuigde Kerkmees
ter zijn innige spijt en hjj riep de cle
mentie van het Hofln.
Uitspraak 23 Mei as.
Afschuwelijk werk bij contra-spionnage
Levenslang geëist tegen
V-man Damen
Op 13 Februari 1941 voer een vracht
schip van de Kon. Paketvaart MU-
met een lading kolen van Durban ln
Zuid-Afrika naar Singapore, 'n nor
male zeereis, tot aan de horizon het
silhouet verscheen van een oorlogs
schip. Het was het snelle Duitse vcst-
zakslagschlp „Admiral Scheer", op
zoek naar geallieerde schepen in de
Indische Oceaan. Enkele salvo's
maakten de bemanning van het Ne
derlandse schip spoedig duidelijk, dat"
tegenweer onmogelijk was. De man
nen gingen van boord en werden op
het Duitse slagschip gevangen gezet,
Ilun schip verdween in de golven.
De stemming onder de gevangen be
manning was begrijpelijkerwijze anti-
Duits. Alleen de derde macninist, A.
Damen, maakte daarop een uitzonde
ring. Hij zocht contact met de Duit
sers én werd goede vrienden met hen.
Op zekere' dag moest- hij bij 'n Duitse
officier-" komen, die hem vroeg of hij
voor de Duitsers wilde werken. D.
stemde- toe. De Duitsers zagen in hem
een goede kracht voor de „Abwehr".
Hij werd als zodanig bij de „Abwehr"
ln Nederland geplaatst. Als V-man
opereerde D. ojïv. te Middelburg, Schie
dam en Eindhoven.
Op 19 September 1944 meldr
de hij zich, na door de geallieerde
linies te zijn gedrongen, bij de- Ameri
kaanse autoriteiten. Thans had hy zich
te verantwoorden voor zijn wijd ver
takt splonnagè-werk ten behoeve van
de Duitsers, waaraan hij zowel Neder
landse, Franse en Duitse Illegale wer
kers opofferde,
Ter zitting bleek, dat verdachte zich,
door zich voor te doen als Engels agent
van de geheime dienst, ln diverse Il
legale groepen had ingedrongen. By
behandeling van diverse verraadzaken
bleek,.dat hij ln de bossen bij den Dol-
der een man ontmoette, die hem de
schuilplaats van een Engelse piloot zou
wijzen. Deze man overviel D„ die zich
echter wist te bevrijden, Hij schoot
de man neer.
„Wat vindt u nu zelf van dit alles?",
vroeg de president aan verdachte, na
dat hij een groot aantal schriftelijke
verklaringen had voorgelezen.
„Ik vind het verschrikkelijk, Edel
achtbare."
„Waarom hebt u het dan gedaan?"
„Ik heb gedurende mijn tijd op zee,
de -Engelsen leren kennen. Ik sympa
thiseerde niet met hen. Zij hadden ln
1918 de oorlog gewonnen, en hen was
de kans gegeven een behoorlijk Euro
pa te scheppen."
„Maar het resultaat was," aldus verd.,
„werkloosheid ^en reddeloosheid. Ik
vond dat nu de Duitsers de kans moes
ten hebben, en dat dit ook voor Ne
derland beter was.
De Advocaat-Fiscaal, mr baron Van
Voorst tot Voorst, zeide in zijn requi
sitoir, pat met de behandeling: van
deze zaak "het Hof een begin heeft ge
maakt met een aantal zeer zware en
sombere splonnage-zaken, die het Hof
nog ter behandeling zal krijgen.
D. heeft zich schuldig gemaakt aan
landverraad. Na de eerste opdrachten
die hij kreeg, had hij eigen Initiatief
ontplooid, ten gevolge waarvan ten
minstevier personen het leven verlo
ren. Zeer ernstig noemde spr. het ver
raad van Franse illegalen.
„Ik kan het werk dat door hem bU
de contra-spionnage dienst werd ver
richt, niet kwalificeren, daar het Ne
derlandse woordenboek geen kwalifi
catie heeft die scherp genoeg het af
schuwelijke, misdadige en vuile van
deze handelwijze uitdrukt. In princi
pe zou ik hier slechts de doodstraf
op zijn plaats achten, daar verdach
te het niet waard is langer in de
Nederlandse maatschappij te leven,"
aldus de Advocaat-Fiscaal,
Spr. requireerde tenslotte echter le
venslange gevangenisstraf.
De verdediger, rhr dr F. B. Jonker,
legde de nadruk op de slechte invloed
die de Duitse vrouw van zyn cliënt op
deze had gehad en op de onmogelijk
heid' om, toen hij in de S.D.-netten
verstrikt was geraakt, hier wéér uit los
te komen.
Uitspraak over 8 dagen.
WEDEROM DOODSTRAF VOOR
LEDEN COLONNE HENNEJCKE.
Het Bljz. Gerechtshof te Amsterdam
veroordeelde van ochtend de twee voort
vluchtige leden van de colonne Hen-
neicke, E. H Kobus en W, H. B Brlede
conform de eis tot dfr doodstraf.
VROUW VERGIFTIGDE
ECHTGENOOT.
Het Gerechtshof te Amsterdam heeft
20 Jaar gevangenisstraf met volledige
aftrek opgelegd aan de 29-jarige S.
Verplante en de 3d-jarige H. de Groot.
V„ de vrouw van de landbouwer J.
Heida uit Hoogwoud, heeft samen met.
G. gepoogd haar echtgenoot^ van het
leven te beroven.door hem" rattengif
toe te dienen. In September '47 stierf
Heida na het eten van pap, waarin rat-
tenkruid verwerkt 'was.
Voor goede
naar een speciaal adres
L VÉDHIIVU -f
VERDUYM l&iï*
BRIESTR (5 IEL 2180U LEIDEN
GEVERSSm. 41 IEL. 23917 0EGS1GEES1
Ned. Ilerv. Kerk Drietal te Haarlem
(vac. J. P. Mackaay) J. de Groot te Apel
doorn, W. E. den Hertog te Loosduinen
en dr A. J. Rasker, v.h. rector van de
Hogere Theol. School te Batavia.
Beroepen te Zetten-Andelst C. Treure
te Wilsum: te Gieterveen H, J. v. Nle,
cand en hulppred. te Dedemsvaart. die
bedankte voor Eppenhuizen-Zandeweer.
Bedankt voor Moordrecht J. J. Brljker
te Arum; voor Oude-Pekela D. J. v. Wezep
ite Meeden.
Geref. Kerken Beroepen te Zetten J.
H. Alberts te Oosterend (Fr,).
Benoemd tot hulppred. te Vlagtwedde
ds J. A. Verhoog, a.s. cm, pred. te Kla-
zlenaveen, die deze ben. ook aannam.
Geref. Kerken art. 31 K.O. Beroepen
te Kantens N. Bruin, cand- te Ermelo; te
Driebergen-Doorn N. Bruin, cand. te
Ermelo.
Bedankt voor Stadskanaal H. J. MeUe-
rlnk te Drogeham.
Chr. Geref. Kerken Beroepen te VUs-
slngen D. Henstra te Broek op Langendyk,
Bedankt voor Broek onder Akkerwoude
W. de Graaf te Dedemsvaart.
CHRISTELIJKE JONGEMANNEN OP
HEMELVAARTSDAG NAAR
DEN HAAG.
Op Hemelvaartsdag wordt in de Haag
se Houtrusthallen de Jaarlijkse bonds
dag van het „Christelijk Jongemannen
Verbond", het C.J.M.V., gehouden.
Op deze 96ste bondsdag worden meer
dan 10.000 jongeren uit alle oorden des
lands verwacht. Tambours en pijpers
zullen hen in de ochtend in optocht door
de Residentie naar Houtrust lelden.
De voorzitter van het CJMV. dr G. P.
van Ittcrson. en enige andere functio
narissen zullen tospraken houden, Tij
dens de middagvergadering zal de Duit
se predikant en voorvechter van de
ohristelijke Jeugdbeweging ds Joh. Busch,
die in de Hitlertijd een vooraanstaande
figuur van het kerkelijk verzet was,
spreken. Nadien wordt met koor en or
kest het declamatorium „Heb de aarde
lief" uitgevoerd.
Een uittreding.
Naar wij vernemen hebben zes ouder
lingen van de Geref. Kerk onderhoudende
artikel 31 K.O. te Zwolle ontheffing van
hun ambt gevraagd, aangezien naar hun
mening ln prediking, catechisatie, pers en
Jeugdwerk theorieën worden verkondigd
en daaruit voor het leven der gemeente
conclusies getrokken, die zij ln strijd
achten met Gods Woord. Voor deze gang
van zaken kunnen en mogen zij niet
langer verantwoordelijkheid dragen.
„Volendam" huiswaarts
met militairen
VERMOEDELIJKE AANKOMST
1 JUNI.
Het s.s. „Volendam". dat od 3 Mei
uit Tandjong Priok is vertrokken
met demobiliserende militairen aan
boord zal vermoedelijk 1 Juni a.s.
te Rotterdam arriveren.
De volledige passagierslijsten lig
gen ter inzage od onze bureaux
Witte Singel 1 te Leiden en Konin
gin Wilhe:minastraat 15 te KatwUk
aan Zee. Deze lijst vermeldt o.a. de
volgende passagiers uit Leiden en
omgeving:
J. Prins. H. Smit, W. Spies. J. J.
Wibtenaar en A. J. J. v. d. Zanden
uit Leiden; M. B, Truyens uit
Haarlemmermeer: P. Wissel uit
Leiderdorp: H van Akkeren uit
Nieuwe Wetering; G. J Hageman
Uit Noordwiik; A. v, d, Meii en J. v.
Ril uit Oegstgeest: C. M. van Em
merik uit Ter AarJ„ Smit uit
Voorschoten; C. P. van Lede en J.
J. M. v. d. Meulen met echtgenote
uit Wassenaar en Th. M. van Veen
uit Zoeterwoude,
VISSER1JBER1CHTEN
Vrije prijzen voor haring en
haringproducten
Er ls thans na het wegvallen van de
maxlmurnverkoopprlja voor zeevis, aanlei
ding ook de nog bestaande maxlmum-
prysregellngen voor haring op te heffen,
aldus deelt het Ministerie van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening mede. Blij
kens een publicatie ln het Voedsel voor
zieningsblad vervallen met lDgang van
vandaag de maximumverkoopprijzen voor
gezouten haring, voor verso haring, voor
haringproducten (bokking, Harderwijkers,
rolmops, gemarineerde haring enz,).
Ook voor vlBconserven gelden thans geen
prijsbepalingen moer.
SCHEVENIKGEN. 13 Mei. Besommingen:
SCH 225 f.7500; SCH 17 f.440; SCH 119
f.130; 6CH 10 f.190; SCH 165 f.70; KW
Cl 1 230; KW 215 f.350; TH 1 f.180:
TH 15 f,250, TH 42 f.280; JE 93 f,190;
UK 105 f 520; OD 7 f.130; OD 3 f.110;
OD 2 f. 170; OD 20 f. 160; OD 21 f. 100;
OD 5 f.200; OD 22 f.120; OD 8 f.440;
I OD 1 f.200; IJM 343 f.150; SL 12 f.65;
ISL 6 f,270; SL 49 f.210; VLI 12 f.60;
i BH 12 f.40.
IJMUIDEN, 13 Mei. Besommingen: BR
41 f.120. BR 58 f.170, IJM 213 f. 220:
j IJM 241 f. 140; IJM 230 f. 880; IJM 23
I f. 1820. Aanvoer 620 kisten.
BINNENLAND
Dit laar bestaat de SO V. (Ver. van
Geheelonthouders onder Ned. Spoor-,
Tram- en Autopersoneel) 40 Jaar. Dit
Jublluem. dat 17 Mei a.s, zal worden her
dacht. ls aanleiding geworden1 voor het
organiseren hier te lande van het I.E.AA
congres (Algemene vergadering van de
Internationale Federatie- van Spoorweg
drankbestrijders Verenigingen),: op 16 en.
17 Mei, te Utrecht. --
Te Amsterdam ls na een korte Onge
steldheid op 65-Jarlge leeftijd overleden
prof. dr A. P. A. H. de Kleyn, hoogleraar
uan do Gem. Universiteit aldaar, die over
de gehele wereld ln medische kringen een
grote bekendheid genoot.
Gisteren ls onder buitengewoon
grote belangstelling de geëlectrlflceerde
iyn Eindhoven-Maastricht en de stoom-
trelnverblndlng MaastrichtHeerlen over
het 14 km lange .mlllloenenlljntje" ge
opend. De ontvangst op alle stations was
zuldelhk enthousiast Ter gelegenheid van
de feestelijke Ingebrulk stelling zijn vele
toespraken gehouden en geschenken aan
geboden.
Gisteren hield de Nederlandse Ver.
voor Kleurenstudle ln de aula van het
gemeentemuseum te Den Haag „De eerste
Nederlandse klayrendag".
Deze verenlglriB stelt z'ch ten doel. het
kleurenvrqagstuk ln al zijn geledingen te
best.udp',an daarbij strelend naar de prac-
tlsche toepassing van de studieresultaten
op alle gebieden van Industrie, weten
schap. kunst en van'het dagelijks leven
ln de ruimste zin van het woord.
De Bond van Chr Boeren- en Tuln-
dersorganl6Rtle8 ln Nederland en de Bond
van Chr. boerinnen, boerendochters en
andere plattelandsvrouwen en -meisjes ln
Nederland zullen 16. 17 en 18 Mei a.s. hun
bondsdagen houden te Ede.
De Franse ambassadeur Jean Riviere
heeft gistermiddag op het Johannes Ver-
meerpfeln te Amsterdam een door de
mol ffinmn'p pn Hp- hppr Fnkkpmn tot 1 Franse beeldhouwer Puyforcat vervaardigd
mej. Klonipe en de neer Fokkema, tot standboeid van de wijsgeer Descartes
dusver plaatsvervangende leden. 'onthuld.
In de ouderdom van 43 Jaar 1b te
Grahamstown (-Zuld-A'frlka) overleden H.
A. Mulder, senior lector ln de Nederlandse
letterkunde aan de Rhodes-unlver3iteit
aldaar, De heer Mulder, Nederlander van
geboorte, was vap 1941 t<?t 1946 (mede-)
lector ln de Nederlandse cultuurgeschiede
nis aan de universiteit van Pretoria.'HIJ
was een bekend letterkundige en schreer
oyder; de schuilnaam Willem -Hossels.-
- Aan de universiteit van Pretoria ls
een Instituut voor opleiding van zaken-
leiders geopend. Hieraan ls o.m. verbon
den prof„ dr lr J. Goudrlaan.
Hij het spelen nabij de sluis ln het
Twente-Rljnkanaal te Hengelo ls de
9-Jarlge A. Schippers uit Enschedé 'uitge
gleden en van een hoogte van zeven meter
in het kanaal gestort. Men slaagde erin
de longen met een dreg boven të brengen,
doen ae pogingen om het bewustzijn te
doen terugkeren, faalden helaas.
Vandaag zyn de drie Duitse trawlers
Vorwdrts, Thetis en Fooke Hubert, die als
restitutie aan ons "land zijn toegewezen,
yl.t Bremerhaven vertrokken. ZIJ worden
naar IJmulden gesleept, waar zf) Zater
dagnacht .worden verwacht.
Het bestuur van
voor zuivel heeft met
minister van Landbouw
dit bedrijfschap benoemd de heer lr B.
van Dam te Wassenaar.
In de Staatscourant van gisteren zijn
twee beschikkingen van de Minister van
Financiën opgenomen, welko de oorlog-
schaderegeling bevatten, resp. voor kerke
lijke gebouwen en jeugdhuizen.
In het gebouw van de kweekschool
voor de-Zeevaart te Amsterdam wordt
morgenmiddag 2 uur een monument ont
huld ter nagedachtenis aan 135 oud-leer
lingen, waarvan er 20 tot de Kon. Marine
behoordon. die allen ln de afgelopen oor
log zlln gevallen.
Lult. ter zee 1ste kl. C. W. Th. baron
van Boetzelaer. adjudant van H.M. de
Konlhiln, zal" by deze plechtigheid Konin
gin Juliana vertegenwoordigen. Voorts
zullen talrijke autoriteiten aanwezig zijn.
BUITENLAND
De politieke commissie der V N. heeft
bèsloten vertegenwoordigers van de be
woners van de voormalige Italiaanse
i koloniën ln Afrika te horen.
De Belgische Senaat heeft het
Noordatlantlsch pact met 127 tegen 13
stemmen geratificeerd. Alle tegenstemmers
waren communisten.
Naa'r aanleiding van Jegens Attlee,
de Britse premier, geuite bedreigingen,
heeft Scotland Yard gelast, dat de politie
mannen, die Downlngstreet bewaken, met
revolvers ln plaats van slechts met gummi
knuppels gewapend moeten zQn, In
Downlngstreet bevinden zich de woningen
van Attlee en sir Stafford Oripps. de
minister van financiën.
Tijdens een bezoek, dat dr Malan.
de Zuldnfrlkaanse minister-president, aan
het sterfhuis van Paul Kruger te Clarens
(Zwitserland) heeft gebracht, heeft hij
de wens uitgesproken, dat de unie het huls
zal aankopen en ln stand houden als een
nationaal monument.
Een fabrieksarbeider te Huddersfleld
werd ln 1917 tydens de eerste wereldoorlog
gewond, waarbl) een kogel door zijn lin
kerwang ln zijn hoofd drong. HIJ over
leefde ae verwonding, doch een operatie,
om de kogel te verwijderen, werd te ge
vaarlijk geacht. De man had ln de afge
lopen 32 jaar aanhoudend last van hoofd
pijn, doch dit zal mogelijk tot het ver
leden behoren, aangezien de kogel gis
teren. toen hij hoestte, ln zijn mond viel.
De Amerikaanse en Australische
wachtposten buiten het keizerlijke palels
te Tokio zijn teruggetrokken. In het ver
volg z.ullcn Jftnanse autoriteiten de ver
antwoordelijkheid draeen voor de veilig
heid van keizer Hlrohito.
De passagiers van een vliegtuig Naw
"iorkRome zijn gedurende de gehele
tooht boven de Atlantische Oceaan geter
roriseerd door een krankzinnige, die
voortdurend dreigde uit het toestel te
zullen sDrln^en en onophoudelijk tussen
de banken liep, terwijl hij de .'.travellers
chéoues", die hij bij zich had, versnipper
de. Het was een Italiaan van mlddelbaro
leeftijd. Hy ls op het vliegveld Shannon
aan land gezet.
Het banditisme viert op Sicilië nog
steeds hoogtij. Gisteren vielen weer drie
polltle-aeenten als slachtoffer. Sinds het
begin van de maand zijn negen politie
mannen om het Leven gekomen, dankzij
de verradprliike en meedoecnloz® methodes
der bandieten. Elf politieagenten liggen
ernstig gewond ln het ziekenhuis.
Indianen-opperhoofd
Leiden
bezoekt
„HOLLEND HERT" TOONT VEEL
BELANGSTELLING VOOR
WEEF-INDUSTRIE.
In vol ornaat met zijn prachtige, In
drukwekkende hoofdtooi van adelaars
veren, om zijn hals een snoer van be
renklauwen en over de arm een wollen
kleed met kleurige figuren, stapte gis
termiddag Chief Oskenonton van de
Mohawk-stam, het opperhoofd van alle
nog levende Indianen over de gehele
wereld, in de Vestestraat uit zijn auto
om een bezoek te brengen aan de wol-
lendekenfbariek der firma Zaalberg. Op
dit moment geloofden wij weer aan „De
schat in het Zllvermeer", „De Woudlo
per", ,JDe witte bison", „Het spook der
ruïne", „Het opperhoofd der Apachen"
en zovele andere boeken van Karl May,
welke wij in onze jeugd hebben verslon
den. Een echte Indiaanzo opeens
stond hij in levende lijve voor ons en
even later vertelde hij ons van. zijn be
zoek aan Engeland en van zijn wel zeer
kostbare „uitrusting"
Verwelkomd door de procuratlehou-
der der firma, de heer J. de Waard, (de
directeur de heer W. Schrandt was ver
hinderd) liet hy zich vriendelijk knik
kend. fotograferen om ons vervolgens
een minzaam onderhoud toe te staan.
Chief Oskenonton, die zeer bereisd is,
vertelt ons, dat hy reeds in 1929 ons
land bezocht om er een studie van d«
vissery te maken. In het bijzonder ls hy
geïnteresseerd voor de weef tec hniek. Hij
vertelde dat het weven bij zijn stam
reeds vele eeuwen wordt beoefend. Toch
kunnen de Indianen veel leren van de
moderne Europese methoden.
Tijdens een rondwandeling door de
fabriek liet het opperhoofd zich uitvoe
rig inlichten over de fabricatle-metho-
oen, terwijl hy speciale belangstelling
aan de da& legde voor het eindproduct
wollendeken, waarvan er één werd
medegenomen.
(Foto Leldsch Dagblad/Van Vliet).
Chief Oskenonton toont de heer J. v. i
Waard zün prachtig bewerkte reisdeken,
echt Mohawk-handwerk.
Partij van de Arbeid
afd. Leiden
DE HEER J. J. VAN WEERLEE
BENOEMD TOT VOORZITTER.
De afdeling Leiden van de P. .v. A.
kwam gisteravond in het Federatiehuis
in huishoudelijke vergadering bijeen.
Bil de aanvang dezer bijeenkomst
werd het overlijden van het lid der af
deling, de heer H. van Donselaar,, oud-
lid van de Gemeenteraad, gememoreerd
en werd enige ogenblikken stilte ln acht
genomen te zltner nagedachtenis.
De voorzitter, de heer D. J. van Dyk,
verwelkomde de partijgenoten, die in.de
afgelopen weken ziin toegetreden en
deed een beroep op hun activiteit.
Van het Partijcongres, gehouden te
Amsterdam, werd een uitvoerig verslag
uitgebracht door de secretaris.
De plannen van het afdelingsbestuur
met betrekking tot dé actie-voor de
Raadsverkiezingen werden na een le
vendige discussie goedgekeurd.
De heer Van Dijk had de wens te ken
nen gegeven als afd, voorzitter te wor
den vervangen. Het bestuur adviseerde
tot voorzitter te benoemen de heer J. J.
van Weerlee, waarmede de vergadering
met algemene stemmen accoord ging. In
de vacature-Van Weerlee werd daarna
de heer J. G. Fokkema benoemd. Voorts
werd besloten om de voorzitter der
Raadsfractie ambtshalve deel te doen
uitmaken van het afd.bestuur.
De nieuw benoemde voorzitter dankte
de scheldende ambtsvoorganger voor de
diensten, die hij aan de afdeing bewe
zen had en drukte er ziin leedwezen over
uit dat de heer Van Dijk wegens tyd-
gebrek tot aftreden moest besluiten.
Bij de rondvraag werd enige critiek
uitgeoefend op de organisatie der Do
denherdenking. met name het ontbre
ken van een humanistisch spreker werd
gelaakt»
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
Nederlands recht: mej. G. M. M. Verde-
eaal (Sassenheim) en de heer B E.
Zuure (Oosterhout): doctoraal examen
Nederlands recht; de dames A, E. Dyk-
stra (Rotterdam), M. Blltz (Lelden), D.
W. de Kloet (Haarlem) en E. Meydes
(Heemstede).
AANWINSTEN LAKENHAL.
Het Stedelyk Museum „de Lakenhal"
heeft enige zeer belangryke aanwin
sten verkregen. In de eerste plaats
schonk jhr W. A. van den Bosch te
Doorn 'n typisch vroeg 18e eeuws por
tret van mr Gerrit de Bye. secretaris
van de Leldse Rekenkamer, geschilderd
door de Leidse portrettist Hieronymus
van der My.
Vervolgens kon de directie uit de
Londense kunsthandel een paneeltje
aankopen voorstellend het wereldse
leven van Maria Magdalena, een ge
schiedenis, welke Lucas van Leyden
eveneens, doch als prent uitbeeldde.
Dit zeer merkwaardige schilüerytje
moet worden toegeschreven aan Aert-
gen van Leyden, die evenals Lucas een
leerling van Cornells Engebrechtsz
was, Deze Aert Claesz, gen. Aertgen
van Leyden, Ls een nog ietwat raad
selachtige figuur, die een langdurige
ontwikkeling doormaakte en vooral -in
zyn vroege, uit ongeveer 1525 daterend
werk, waartoe ook dit paneeltje mopt
worden gerekend, zeer karakteristieke
sbhilderyen en tekeningen" vervaardig
de.
De genre-achtig opgevatte voorstel
ling, die te vergehjken is met de „jar-
dins d'amour", heeft een byzondër
fraai landschap als achtergrond en ls
een welkome aanvulling voor de vroeg
L6e eeuwse primitievenzaal van de La
kenhal.
Tenslotte valt te vermelden een forse
koperen vijzel, volgens het opschrift
gedateerd 1724 en afkomstig van de
Leidse apotheker Nicoiaas Stam. Deze
Stam werd geboren in 1676 en overleed
in 1745; hy woonde op de hoek van de
Houtstraat en het Rapenburg, waar
thans de Analystenschool ls gevestigd.
De Raad van Beroep voor de
Psrszuivering heeft de uitspraak van de
Commissie voor de Perszuivering dd. 23
December 1946 voor zover aaarblj
Berend Uiterwyk Winkel, wonende al
hier is ontzet voor de tijd van 20 laren,
vernietigd en bepaaJd dat hy wordt
ontzet van het recht om ln enip= joür-
nalistleke of leidende niet-journalistieke
functie In het perswezen werkzaam te
zyn voor de tiid van 12 jaren, ingaande
5 Mei 1945 en mitsdien eindigende 5
Mei 1957.
Jonge Arenden
K. EN O. BRACHT VOORTREFFELIJK
FILMPROGRAMMA.
Een tot in alle onderdelen uitstekend
verzorgd filmprogramma van K. en 0,
trok gisteravond in Rex opmerkelijk
.weinig toeschouwers, die echter stuk
voor stuk dankbaar waren voor hetgeen
werd geboden.
Na de half-documentalre speelfilms
pver de Engelse infanterie en de marine
(resp. „The way ahead" en „In which
we serve") kregen wij thans ook de R.
A.F.-film „Journey together" te zien,
onder de niet byzondër geslaagde Hol
landse titel „Jonge Arenden". Ook in
deze film heeft de Engelse filmindustrie,
welke na de oorlog tot zulke bijzondere
prestaties in ptaat bleek, al haar rijke
mogelijkheden aangewend, om de in
drukwekkendste episode uit de wissel
vallige Engelse historie vast te leggen.
Op onnavolgbare wijze ls zU daarin ge
slaagd. Niet zozeer de stryd van de
RAF zelve, als wel de geest van het
vliegersQorps wordt ér in.detail in uit
gebeeld aan de hand van de opleiding
van twee' vrienden, die aan het slot van
de film epn .avontuurlijke bombarde-
mentsvlucht op Beriyn uitvoeren. De re
gisseur John. Boultlng vond voor de
twee hoofdpersonen karakters, die voor-
treffeiyk de gedifferentieerdheid van de
RAF-vllegers uitbeelden en tezelfder
tijd de gemeenschappeiyke drang van
allen, om in dit elitecorps de vUand te
gemoet te trekken. Een vande vrien
den ziet zich de weg tot de door allen
begeerde plaats van piloot afgesneden
door een niet te verbeteren onnauw
keurigheid in hoogteschatting. Zeer te
gen zyn zin volgt dan zyn opleiding
tot navigator, zyn eerste vlucht als zo
danig brengt hem boven Berlijn in het
toestel waarin zyn vriend piloot is. Eerst
tydens deze vlucht biykt, dat niet in het
bijzonder de piloot, maar ieder lid van
de bemanning, soms zelfs het meest het
.werk van de navigator van belang is
voor een juiste uitvoering van de op
drachten eneen veilige terugkeer.
TZeer goed Heeft de regisseur de ty
perende verschillen tussen training In
Engeland en in Amerika en Canada
weergegeven in kleine trekjes, waaraan
deze gehele film zo ryk is. De actualiteit
van deze film moge sinds de vervaar
diging veel hebben verloren, het werd
enerzijds een documentaire door de zui
vere uitbeelding van het gegeven van
historische betekenis, anderzyds een
speelfilm zonder het onwerkeiyke com
plot, waarop dit genre meestal wordt
gebouwd.
Het voorprogramma gaf enige voor
treffelijke filmpjes, waarvan de kleu
renfilm over de vervaardiging en het
gebruik van optisch glas zeer byzondere
filmische effecten bracht. Aardig was het
tekenfilmpje over „gezond-biyven ln de
moderne wereld van techniek en in
dustrie".
Een programma dat zeer ruime be
langstelling waard was, doch helaas als
gezegd om onbegrypelijke redenen wei
nig toeschouwers trok.
MARKTBERICHTEN
LEIDEN, 13 Mei. Veemarkt. Aangevoerd
23 fokstieren; 5 slachtdieren; 124 kalf- cd
melkkoeien 450850, vlug; 141 varekoeien
350550, vlug; 75 vette koelen; 27 pinken
250350, mat; 1 vet kalf; 4 vette scha
pen; 216 weldeschapen 6080, mat; 1136
lammeren 2034, mat: 11 zeugen;
mestvarkens 6585, mat; 896 biggen
-r-63, mat; 13 paarden 200600, tam, l
veulen; 20 bokken en gelten 20—^15, mat
LEIDEN. 13 Mei Kaasmarkt Aange
voerd 42 partyen. 40 partyen Goudse kaas
zware 180; le soort 174178; 2e soort
170173. 2 partijen Leidse kaas le soort
157182 per 100 kilo. Handel matig.
LISSE, 12 Mei Grpene Bloembollen-
veiling. De tweede groene Bloembollen-
Velling onder Directie van N.V. Hollands
Bloembollenhuis te Llsse werd gehouden
in de Haarlemmermeer. De gewassen
stonden best. Enkele partijen stonden
wol iets te dun geplant.
De volgende priiTen werden besteea
voor bedden van bijna 4 R.R. tulpen.
Darwin Tulp Bartlgon per bed f-»-
idem Campfire f. 13, idem Princess
sabeth f.. 12. idem Philip Snowdon
Mendel tulp Brlghtllng f. 20. Idem Fric-
Jof Naneén f. 18 Idem v d. Eerden Jy
Enkele vroege T. Brillant Star f.28. ld-
Couleur Cardinal f 21. Enkele late T
Albino f. 50: Triumph Tulp Alberlo f lf;
Idem Krelage's Triumph f. 16. Dubbe
vroege T. Vuurbaak f.58. idem OranK
Nassau f.31.
Bedden van ruim 3 R.R. Crocus Rf"
membrance f. 10: idem Mont Blnnc f-Z»-
Idem Lothalr f 25: lr^m Geel f.29.
Narcissen: Narcis ~^rse f.13: idem
Kina Alfred f. 15: ld. Laurens Koster f
ROELOFARENDSVEEN. 12 Mei. Groen-
tenvelling. Aardbeien 0.510.75 p. doo=Jf
Idem afw. 0360.48 per doosie: ld«m
per 1/2 pnd 042—0 76: Rabarber 4.00-;
5.00; Prei 4 00—7.00; Kropsla 4.00—5.60.
Peulen 270—100 per 100.
