Vijf doden bij vliegtuigramp bij Badhoevedorp
Inderdaad grote kans op opheffing
van Berlijnse blokkade
De sovjets doen grote concessies
WEERBERICHT
Strijd bij Sjanghai is ietwat geluwd
Lesvliegtuig der R.L.S. brandend
neergestort
Na „doorliggende landing" naast Hoofdvaarf ontploft
88ste Jaargang
WOENSDAG 27 APRIL 1949
00 No. 26677,
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Herrny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4.15 per-kwartaal; 32 cents per week
Telefoon Dlr en Adm.: 25041; Red 21507
Witte Singe) 1. Lelden - Giro no.: 57055
Vorming van West-Duitse
staat gaat door
De reeds lang de ronde doende be-
ichten over Amerikaans-Sovjetrussi-
che besprekingen over opheffing van
e blokkade van Berlijn zijn thans uit
■net geruchten-stadium getreden door
e bevestiging van de bekendmaking
Ivan het sovjet-persbureau Tass, dat se-
Idert 15 Februari door dr Jessup (sinds
10 Februari Amerikaans reizend ambas
sadeur voor internationale onderhande
lingen) contact is opgenomen met de
lov-jet-gedelegeerde in de Veiligheids
raad, Malik, naar aanleiding van het in
terview, dat Stalin op 27 Januari aan
le Europese directeur van de „Inter-
lational News Service" had toegestaan.
In dit interview had Stalin verklaard,
dat hij geen bezwaar zag tegen ophef
fing van de Berlynse blokkade, indien
ie Westelijke mogendheden de oprich-
ing van een aparte West-Duitse staat
«rilden uitstellen, mits ook de Weste-
jjke tegenblokkade zou worden opge
ieven.
Malik had Jessup meegedeeld vol-
jens het Amerikaanse departement van
iuitenlandse zaken, op 21 Maart dat,
idien een datum voor een bijeenkomst
m de raad van ministers van buiten-
andse zaken van de grote vier zou kun
nen worden vastgesteld, de blokkade
reeds eerder zou kunnen worden opge
ieven, aldus Tass.
Tevens meldde Tass, dat de kwestie
een enkele valuta voor geheel Ber-
-hjn na een bijeenkomst van de minister-
zou kunnen worden behandeld.
Tot dusver had de Sovjet-unie het
opheffen van de blokkade afhankelijk
-esteld van het invoeren van één valuta.
Aanvankelijk wilde het Amerikaanse
iepartement van buitenlandse zakèn
;een commentaar op het Tass-bericht
everen, doch het Britse ministerie ver
jaarde: „Het is een feit, dat dr Jessup
op 15 Februari informaties inwon".
Later op de dag werd gisteren door
het Amerikaanse departement van
buitenlandse zaken een officiële ^er~
klaring uitgegeven, waarin het bericht
van Tass bevestigd werd als de hui
dige positie van de Sovjet-unie weer
te geven. In de verklaring wordt voorts
gewaarschuwd tegen het trekken van
definitieve conclusies alvorens een
verdere uitwisseling van gezichtspun
ten met Malik heeft plaats gehad.
De verklaring geeft een overzicht van
de onderhandelingen sinds 15 Februari
:n deelt mede, dat van de aanwezigheid
van de Engelse en Franse ministers van
buitenlandse zaken te Washington ge-
>ruik gemaakt is om overleg te plegen
over de eensgezinde houding, die in deze
kwestie tegenover de Sovjetrussen, zou
loeten worden aangenomen.
Het door de drie mogendheden inge
nomen standpunt wordt in de verkla-
ing weergegeven als:
1. Wederkerige en gelijktijdige ophei-
fing van alle door de Sovjetunie sinds
Maart 1948 ingestelde beperkingen
m verbindingen, vervoer en handel
issen de Westelijke zones en Berlijn en
pan alle maatregelen, die de Westelijke
'mogendheden als tegenblokkade tegen
verbindingen, vervoer en handel tussen
_de Westelijke naar de Oostelijke zones
lebben genomen;
2. Het vaststellen van een begindatum
voor de bijeenkomst van de raad der
ninisters van buitenlandse zaken der
grote vier.
De Westelijke mogendheden wensten ae
Bekerheid, dat deze twee punten door ae
"Sovjet-regering niet afhankelijk zouden
worden gesteld van een der andere voor
waarden, die in het verleden overeen
stemming over de opheffing van de
blokkade onmogelijk hebben gemaakt,
aldus de verklaring.
Op 10 April maakte Malik tegenover
Jessup de houding van de Sovjetrussl-
:he regering bekend, waarna bleek, aat
vr nog enige punten waren, die verdui
delijking behoefden.
Verdere besprekingen tussen de arie
Westelijke mogendheden volgden, die
meer gedetailleerde omschrijving
vau haar houding tot resultaat hadden.
Deze zal nog aan Malik moeten worden
.meegedeeld.
Dr Jessup, die gisteren op het Witte
Huis een bespreking met president
Truman heeft gehad, zeide na afloop,
dat de „zaken er hoopvol uitzien
Een Britse woordvoerder te Lake Suc-
ess verklaarde, dat een bijeenkomst
»an de ministerraad der grote vier over
Duitsland mogelijk was „ln een niet te
verre t-oekomst". Hij deelde mee, dat de
Fransen en de Engelsen nog geen direct
contact over de kwestie met de Russen
hadden opgevat, doch dit ongetwijfeld
'zouden doen alvorens een definitieve
overeenstemming over een viermogend-
WAT MEER BEWOLKING.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Minder koude nachc met alleen in het
'Uid-Oostelijk deel van het land nog
hier en daar lichte nachtvorst en mist
tegen zonsopkomst Over het algemeen
meer bewolking dan vandaag en op
enkele plaatsen gedurende korte tijd
enige lichte regen of motregen. Zwakke
Jot matige wind, hoofdzakelijk tussen
west en Zuid-West Overdag iets ho-
2ere temperatuur. (Opgemaakt te 10 u.)
28 APRIL
^°n op: 5.17 uur; onder: 19 59 uur.
Maan op: 5.14 uur; onder: 20.31 uur
(N.M)
•^ogwater te Katwijk te 3 33 en 15.14 u
nummer bestaat uit zes pagina's.
heden-bijeenkomst zou worden bereikt.
Te Washington werd uiteengezet, dat
het Tass-bericht de vraag openliet, of
het Russische aanbod om de blokkade
op te heffen al of niet afhankelijk was
van een uitstel der vorming van een
West-Duitse regering.
Generaal Clay, de Amerikaanse mi
litaire gouverneur in Duitsland, ver
klaarde echtei te Berlyn, dat, wat ook
het resultaat van de besprekingen te
Lake Success zou zijn, niets de vor
ming van een West-Duitse staat in
de weg zal staan.
Uit gezaghebbende bron te Washington
is vernomen, dat Malik duidelijk is ge
maakt, dat de vorming van een West-
Duitse regering niet zou worden ver
traagd. Men achtte de tijd tussen de
dag van heden en de streefdatum voor
de vorming van een West-Duitse rege
ring ruim genoeg voor het bijeenkomen
van de raad van ministers van buiten
landse zaken.
Het wordt logisch geacht, dat de
bijeenkomst te Parijs gehouden zal
worden, daar de beide vorige verga
deringen van de raad te .Londen cn
Moskou zijn gehouden.
Gisteravond werd uit Berlijn gemeld,
dat volgens Duitse politici, die verklaar
den in nauw contact te staan met het
Sovjetrussische militaire bestuur, het
Sovjet-hoofdkwartier te Karlshorst be
vel uit Moskou heeft ontvangen, dat on
middellijk alle technische voorbereidin
gen voor opheffing van de blokkade ge
troffen moeten worden.
WASHINGTON OPTIMISTISCH.
In ambtelijke kringen te Washington
was men optimistisch over de hervat
ting van de besprekingen der Duitse
kwestie door de ministers van buiten
landse zaken der grote vier. Men achtte
het mogelijk, dat de blokkade binnen 60
of zelfs 30 dagen zou worden opgeheven.
Men verklaarde, dat dr Jessup aan
Malik een voorzichtig, doch bevestigend
antwoord op de Russische voorstellen
zou geven. Als eenmaal een bevredigend
antwoord van de Sovjet-unie was ont
vangen, zouden de technische details
van de opheffing der blokkade niet veel
tijd meer behoeven te kosten.
Naar verwacht wordt, zullen Jessup
en Malik heden een nieuwe informele
bespreking hebben. Gezaghebbende krin
gen te Lake Success waren niet bereid
de juiste plaats en tyd van de bijeen
komst mede te delen.
SCHUMACHER OVER DE EEN
HEID VAN DUITSLAND.
De leider van de Duitse sociaal-demo
craten, dr Kurt Schumacher, heeft aan
Reuter verklaard dat een viermogend-
hedenconferentie over Duitsland tot
een nieuwe strijd over de Duitse een
heid zou leiden, zowel tusen de mogend
heden als bussen de Duitsers. Hij voegde
daaraan toe: „Een verenigd Duitsland
in werkelijke en Europese zin is slechts
mogelijk als Oost-Duitsland democra
tisch wordt en ik bedoel democratisch
zonder adjectieven."
Kolenprijs wordt niet verhoogd
(Speciale berichtgeving).
Naar wij vernemen zal de kolenprijs
niet worden verhoogd. Nadere mede
delingen hieromtrent zijn binnenkort
te verwachten.
45 Textielpunten
morgen geldig
VOOR EEN PERIODE VAN VIER
MAANDEN.
(Speciale berichtgeving)
Naar wij vernemen worden 45 pun
ten van de textielkaart VA 905 geldig
verklaard met ingang van morgen,
namelijk de bonnen „S 1 punt", „T
1 punt", „S 5 punten", „T 5 punten",
„S reserve" ter waarde van 10 punten
en „T reserve" ter waarde van 15 pun
ten. Dc aandacht wordt er op geves
tigd, dat de thans aangewezen punten
wederom voor een periode van vier
maanden moeten strekken.
Stilte voor de storm?
Volgens berichten zowel van officiële
als onafhankelilke zilde is de gevechts
activiteit van de door de communisten
geleide legers in de buurt van de spoor
lijn NankingSjanghai aanzienlijk ver
slapt. Slechts hier en daar opereerden
kleine eenheden. De treinenloop op de
lijn Sjanghai—Hangtsjow was normaal.
AUe treinen naar het Zuiden waren
afgeladen
Rond Sjanghai worden steeds meer
troepen samengetrokken. Versohlllende
danszalen zijn ingericht als militair hos
pitaal.
Zware Britse en Amerikaanse vloot-
eenheden hebben hun gewone ligplaats
in de Wangpoe de door Sjanghai
stromende zijarm van de Jangtse ver
laten en zijn vertrokken naar de mon
ding van de haven bij Woosoeng.
Het hoofdkwartier van de dienst voor
Amerikaanse hulpverlening aan China
is naar Kanton overgeDlaatst. Een staf
van 67 personen is te Sjanghai achter
gebleven om voor de verstrekking van
Amerikaanse hulpgoederen zorg te blij
ven dragen.
Vele gegoede Chinezen verlaten de
stad Per vliegtuig of schip.
Het personeel van de na de evacuatie
van Nanking te Sjanghai gevestigde
Chinese regeringsbureaux heeft order
gekregen te blijven. Op het niet gevolg
geven aan deze order zijn zware straf
fen gesteld.
Het zakenleven in de stad Is vrijwel
tot stilstand gekomen, al was de span
ning ietwat geluwd ten gevolge van de
berichten over verslapping van de ge-
veohtsaotiviteit der communistische
troepen.
Naar gemeld wordt zijn de commu
nistische strijdkrachten welke naar
Soets.jou oprukken, op korte afstand ten
Westen van die stad door sterke een
heden regeringstroepen tegengehouden.
Andere communistische troepen, die uit
de richting van Woehoe voorwaarts
rukken, hebben Soeantsjen bezet.
Met al hun aardse bezittingen opgestaoeld op de meest zonderlinge voertui
gen vlucht de Chinese bevolking van Sjanghai voor de snel naderende com
munistische legers, die by na geen tegenstand van de nationalisten ontmoeten.
Het vernielde toestel met daaraohter de boerderij van de landbouwer Thijssen en links de bomen waarmee het toestel
in aanraking is geweest, liggende aan de wailekant van de Hoofdivaart naby Badhoevedorp.
Drie Nederlandse leerlingvliegers, een Engelse Instructeur en een instruc
teur-telegrafist van de Rijksluchtvaartschool te Gilzc-Ryen hebben gisteravond
om vyf minuten voor halfelf het leven verloren by een vliegtuigongeluk 4 km.
ten N.W. van het vliegveld Schiphol. Zy waren om 9 uur gisteravond in de
^JBeechcraft PH-UDI van Gilzc-Ryen opgestegen om by Schiphol nachtlesvluch
ten te maken. Het toestel is door onbekende oorzaak in de bomen naast de
boerderij van de landbouwer Thijssen aan de Hoofdweg even buiten Badhoe
vedorp in dc Haarlemmermeer terecht gekomen, over de kop geslagen en op
de wailekant van de Hoofdvaart brandend neergestort, waarna het onmid
dellijk ontplofte. Alle inzittenden waren op slag dood. Hun stoffelijke overschot
ten zijn een uur later geborgen en naar Hoofddorp overgebracht.
Van het vliegtuig is slechts een wrak overgebleven dat half in het water
van de Hoofdvaart ligt. De linkermotor kwam in de sloot, die om de boerderij
van Thijssen ligt, terecht. De romp kwam op de wailekant neer. Voor zover
hedenmorgen vroeg uit het door diverse luchtvaartautoriteiten op Schiphol ge
reconstrueerde verloop van het ongeluk blykt, had het toestel juist een z.g.
doorliggende landing gemaakt op een startbaan van Schiphol. Daarbij steeg
het zonder noemenswaard vaart te minderen onmiddellijk weer van de lan
dingsbaan in N.W. richting op. Vermoedelijk heeft het niet voldoende hoogte
gekregen. In ieder geval raakte het de top van een boom, die zich schuin
achter de boerderij bevond. De top knapte af en het vliegtuig botste ver
volgens tegen een 25 meter verder vóór de boerderij langs de Hoofdweg staande
rij populieren op. Het bleef met beide vleugels haken, maakte een volle slag
in de lucht en stortte over de weg neer.
DE SLACHTOFFERS.
De namen der vijf slachtoffers lul
den: De 26-jarige A. H. Bender (En
gelsman), instructeur R.L.S. Deze
heeft in de tweede wereldoorlog bij de
Engelse Luchtvaartdienst gewerkt. Hy
woonde thans te Breda en was het
laatste levende lid van zijn familie.
Zijn enige broer sneuvelde in de we
reldoorlog. Sedert November .1946 was
hy instructeur aan de Rijkslucht
vaartschool;
G. J. Klumpes, 35 jaar, uit Wasse
naar, sedert September 1947 instruc
teur-telegrafist Rijksluchtvaartdienst;
A. A. de Ridder, 25 jaar, leerling,
Hilversum
N. Draaisma, 25 jaar, idem, Den
Haag;
P. W. Westerhof, 26 jaar, idem,
Zeist.
Deze drie leerlingen volgden sinds 2
jaar de opleiding aan de R.L.S. In Mei
of begin Juni zouden zij hun omleiding
beëindigd hebben.
Klumpes was de enige gehuwde. Hij
had drie kinderen.
DOORLIGGENDE LANDINGEN.
Het verongelukte toestel was niet al
leen van Gilze Ryen opgestegen voor
een lesvlucht bij Schiphol. Het had de
tocht gemaakt met 4 andere Beech-
crafts, alle bemand met een Instruc
teur en leerlingvliegers. De vyf toestel
len waren bezig circuits te draaien bo
ven Schiphol, waarbij zij gelijk ge
zegd telkens doorliggende landingen
uitvoerden en meteen weer opstegen.
Een doorliggende landing is een lan
ding, waarbij het vliegtuig op de lan
dingsbaan neerkomt, maar meteen weer
optrekt en doorvliegt.
De andere vier toestellen, die eveneens
vlak bij het vliegtuig in de lucht waren,
zetten hun nachtoefeningen na het on
geluk nog een uur voort. De •bemannin
gen hadden aanvankelijk niets van het
ongeluk bemerkt en werden radiogra
fisch naar Schiphol teruggeroepen.
Om psychologische redenen werden
zy later op de avond opnieuw de lucht
ingestuurd en vervolgden hun lesvluch
ten.
Tegen 1 uur arriveerden de directeur-
generaal van de Rijksluchtvaartdienst,
de heer A. L. de Lange en de waarne
mende commandant van Ho PJ'kslucht-
vaartechonl. de heer Van Midde.
Hpt houden van narhHeev'nph'en <rp-
schiedde regelmatig ten einde de leer
lingen vertrouwd te makén met het
vliegen in het duister. Het had in de
bedoeling gelegen, dat dit deze week
iedere avond zou geschieden.
Aan de Rijksluchtvaartschool te Gilze
Rijen worden de toekomstige burgerpi
loten opgeleid.
'hulpverlening.
Het felle vuur alarmeerde de brand
weren van de Rijksbrandweerinspectie
te Badhoevedorp en Hoofddorp.
Van Schiphol rukten de Rijkslucht
vaartdienst, de recherche van de rijks
politie, brandweer en geneeskundige
hulp vrijwel onmiddellijk uit. Ook de
geneeskundige dienst uit Badh<>evedorp
was snel ter plaatse.
Als eerste bestreden de brandweren
uit Badhoevedorp en Hoofddorp het
vuur, dat zij met behulp van schuim-
blusapparaten zeer spoedig geheel had
den gedoofd. 'Ook vanmorgen vroeg
was het wrak nog geheel in het grijs
witte schuim gehuld.
Spoedig waren ook een commissie
van onderzoek bij luchtvaartrampen en
leden van het Parket van Justitie ter
plaatse. De duisternis maakte het ech
ter vrijwel onmogelijk direct met
vrucht 't onderzoek te doen. De Hoofd
weg is n.l. geheel onverlicht. Bovendien
kon de familie Thijssen, die ternauwer
nood aan een catastrophe ontkwam,
want het toestel miste met de linker
vleugel het dak slechts met enkele me
ters, weinig inlichtingen geven, omdat
alle leden zich reeds ter ruste hadden
begeven.
verslag van ooggetuige.
Een ooggetuige, een employé van het
versterkersstation, die uit de richting
Amsterdam komende, zich per fiets
naar zijn werk begaf en juist toen het
ongeluk gebeurde cp een brug over de
Rijksstraatweg reed. zag achter elkaar
de vyf Beechrafts uit de richting van
Schiphol komende, stijgen. Alle toestel
len hadden de lichten aan Plotseling
gingen die van het eerste toestel uit.
Het steeg, doch schoot plotseling daar
op naar beneden, kwam met een enor
me klap op de grond terecht en vloog
in brand. Uit hetgeen deze jongeman
heeft gezien zou men kunnen conclu
deren, dat er zien aan boord een sto
ring heeft voorgedaan, welke mogelijk
de oorzaak zou kunnen zijn' van de
ramp.
grote verslagenheid
te gilze rijen.
Op het vliegveld Gilze Rijen, waar de
opleiding tot vliegen op meermotorige
•vliegtuigen geschiedt heerste vannacht
een gedrukte stemming. Omstreeks half
twaalf was daar bekend geworden, dat
•er een ..Beech" van de school was ver
ongelukt. doch men wist niet. of er
mensen bii waren omcekomen en zo 1a.
•hoeveel en wie. Het konden er één of
•viif van vijf en twintig bekenden zijn,
omdat vijf instructeurs met radio-tele
grafisten en ongeveer twintig leerlingen
•zich naar Schiphol hadden begeven.
Het duurde nog enige tijd. voor het
bericht doorkwam, dat dit ongeluk vijf
doden had geëist.
De ohef-instructeur Jansen vertrok
met een ..Beech" naar Schiphol om
•zelf te zien. hoe het ongeluk zich heeft
■toegedragen.
Omstreeks halfvler kwamen de Beech-
crafts. die met het verongelukte toestel
•hadden deelgenomen aan de oefenin
gen, terug op Gilze Rijen.
Het verongelukte toestel is een twee-
motorige Beechcraft. van het type D 18
S, een laagdekker met Intrekbaar lan
dingsgestel. twee richtingroeren en een
staartwiel en biedt plaats aan twee pi
loten een radio-telegrafist en twee pas
sagiers Nog kort geleden werden op
Gilze-Rijen enigp van deze toestellen
door het plaatsvervangend hoofd van
de ECA-mlssie ln Nederland, de heer
Humpstone. overgedragen aan de com
mandant van de Rijksluchtvaartschool,
de heer K. J. A. Meester Speciaal bij
oefeningen in het nachtvliegen gaat een
radio-telegrafist mede
De Beechcraft is een modern toestel
en verscheidene er van werden door
personeel van de R.L.S. van Amerika
via Groenland naar ons land gevlogen.
Britse mailboot vergaat
op eerste reis
geen slachtoffers.
De 17.500 ton metende mailboot Mag-
dalena van de Britse „Royal Mail Li
nes" is op haar eerste thuisreis voor Rio
de Janeiro in tweeën gebroken en zinkt
thans snel.
Het schip was op een rif gelopen en
door zijn passagiers verlaten, doch men
slaagde er in het schip vlot te krijgen
en men begon het naar de haven van
Rio te slepen.
De Magdalena maakte evenwel snel
water en de aan het strand samenge
stroomde menigte zag haar met de voor
steven diep weggezonken.
De toestand werd ten slotte zo on
houdbaar, dat de bemanning het schip
moest verlaten en enige seconden daar
na brak het in tweeën. Men heeft alle
hoop het schip nog te kunnen bergen
opgegeven. De Magdalena was voor twee
millioen pond sterling verzekerd.
ONZE VERUEZEN
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen de volgende
verliezen in Indonesië zijn gerap
porteerd:
Kon. Landmacht:
Sold. J. H. Maas, Maarheeze (N.
Br.).
Sold. E Smits, Arnhem.
Sold, le kl. J. Pinster, Rotterdam
Sold. J W. C. van der Worp,
Amsterdam.
Sold, le kl. A Blaauwendraad
Wes broek.
Majoor F. H. M. Hazelzet, Breda
Korp A Koopmans, Leeuwarden
Sold S. C Sanders, A'dam-C
Sold J Breedveld. Bolnè,
Sold. A. J Busschers. Hengelo-O
Sold A. J Krikken, Vriozei've-n
Sold J. G. Swalen, Vessem (N
Sc.).
c-oid H A Mars. Da'fseu.
Sold A Meeuse. Amsterdam-W
Sold D. C. Mekking, 's-Graven-
aage.
Korp P G. L. Verbiest, Am-
sterdam-W
