£cMa£ott
Dokter Van Nieuwenliuyzeii:
?,de clandestiene mensenslachter
Ten hemelschreiende toestanden
in Amersfoort
Bach's Johannes Passion klonk
iveer na 25 jaren
In afwachting van de boatrace
Zullen donkerblauwen liet
weer moeten afleggen?
Wedstrijd kost 30 gulden per slag
Wijdingsvolle introductie dooi* Mizee
en zijn Madrigaalkoor
Met een enkel woord
RECHTZAKEN
VRIJDAG 25 MAART
Had ds v. d. Bos gered
kunnen worden?
Voor het Bijz. Gerechtshof te Utrecht
stond terecht de v.m. Amersfoortse dok
ter N van Nieuwenhuyzen, van Sep
tember 1941 tot Maart 1Ö42 kamp-arts
In dienst van de Slcherheitspolizei in
het kamp Amersfoort.
Een lange rij getuigen, o.w. een viertal
doktoren, die toenmaals als gijzelaars in
het kamp verbleven, gaven vele bijzon
derheden over de wantoestanden, welke
in het kamp heersten, vooral op me
disch en hygiënisch gebied Zij hadden
sterk de indruk, dat verdachte niet van
plan was daar iets aan te veranderen.
De toestand van de Russische krijgsge-
vangénen was ten hemelschreiend. Er
waien vele uitgemergelde dysenteriepa-
tiënten. Door gebrek aan verzorging
stierven er gemiddeld drie per dag. Op
klachten en adviezen van de gijzelaars-
doktoren ging verdachte niet in.
Hij onderzocht zelden een zieke, doch
ging wel als een razende tegen hen
te keer aldus getuigen. Toen prof.
Borst medicamenten vroeg voor de
ernstig zieke ds v. d. Bos kreeg hy
ze niet. Wel kreeg hy het antwoord:
„Hoe eerder een dominee in de hemel
is, hoe beter."
Deze getuige was van mening, dat
de operaties zonder verdoving ook on
der mishandeling gerangschikt moe
ten worden. Dr Byl verklaarde, dat de
overleden ds ,v. d. Bos bfj een meer
normale behandeling kans op behoud
van zijn leven zou hebben gehad. Vol
gens zijn mening heeft verdachte be
wust alles nagelaten wat verbetering
in dc toestand had kunnen brengen.
Een aantal ex-gevangenen gaf bij
zonderheden over de mishandelingen op
gevangenen, met name Russiscjie krijgs
gevangenen gepleegd. Volgens hen deed
verdachte hieraan met hartstocht mee.
Zij verklaarden, dat aan den lijve te
hebben ondervonden. Meermalen zouden
zij tijdens het „spreekuur" door ver
dachte uit de ziekenbarak geschopt of
geslagen zijn. soms met een stok.
Rheumathleklijders of invaliden wer
den door de kamp-arts mishandeld, die
ze aan de zieke ledematen trok zo ver-
Jaarvergadering
Vrouwenbond P. v. d. A,
VERKIEZING
HOOFDBESTUURSLEDEN.
Puim 500 vrouwen, afgevaardigden
van de groepen van de Vrouwenbond
van de P.v,d.A. in alle delen des lands,
zyn gistermiddag in „Lommerrijk" te
Rotterdam bijeengekomen om de twee
de jaarvergadering van de bond bij te
wonen. Aanwezig waren tevens verte
genwoordigers van de Prot. Chr, Werk
gemeenschap, de Kabh. Werkgemeen
schap en van andere organisaties.
De voorzitster van de bond, mej. mr
A. E. Ribbius Peletier uit Amsterdam,
sprak het openingswoord.
Evert Vermeer voerde hierna namens
het partijbestuur het woord. Mr H,
Willemse, voorzitter van de Federatie
Rotterdam van de P.v.d.A., heette al
len welkom ln de Maasstad.
Doot de vergadering werd een motie
aangenomen, waarin zij haar veront
rusting uitsprak over het toenemend
drankmisbruik.
Tot hoofdbestuursleden werden her
kozen: A. J. Aarsen-Jansen, Gronin
gen; M. van Beek, Haarlem; A. van
der Goes van Natérs-Van der Plaats,
Wassenaar; L. Meijboom-Broersma,
Rotterdam; A. C. Ploeg-Ploeg, Utrecht;
mej. mr A. E. Ribbius Peletier, Amster
dam, voorzitster; A. Thomassen-Lind,
Zaandam; A. Tromp-De Jong, Amster
dam en mr J. Zeelenberg, Rotterdam.
ALs nieuwe leden werden gekozen: C.
P. de Roos-Oudegeest te Amsterdam;
H. L. Sikkes-Hartelust te Sneek en L.
Wilzen-Bruins te Meppel.
Besloten werd o.m. tot Instelling van
een bondsraad. Deze wordt gevormd
door de leden van het hoofdbestuur, de
voorzitsters van de gewestelijke com
missies en van de drie stadfederaties
en voorts uit 25 leden, aangewezen door
de gewestelijke vergaderingen of dooi
de centrale vergaderingen van de ste
delijke federaties,
UITREIKING.
DE RUYTER-MEDAILLES.
Voor het eerst na de oorlog is giste
ren op de geboortedag van M. A. de
Ruyter, de Ruyter-medaille in goud
toegekend aan: P. Haverkamp, oud-di
recteur van cie Zeevaartschool van het
Zeemanshuis te Amsterdam; prof. ir L.
Troost, scheepsbouwkundig-ingenieur,
directeur van het Ned. Scheepsbouw
kundig Proefstation te Wageningen;
W. Voorbijtel Cannenburg, directeur
van het Ned. Hist. Scheepvaartmuseum
te Amsterdam. En in zilver aan: H. H.
Ruytenberg, le machinist bij de N.V.
Mij. „Zeevaart" te Rotterdam.
GUNSTIGE STAND DER GROENTE
TEELTGEWASSEN.
Het zachte weer in Februari oefende
een gunstige invloed uit op de ontwik
keling der groenteteeltgewassen onder
glas De stand van andijvie, spinazie,
bloemkool, kaskomkommers en peen is
goed. Hoewel bij de sla, geteeld onder
onverwarmd glas, enige vorstbeschadi-
ging voorkomt, ontwikkelt dit gewas zich
eveneens gunstig.
BUNKER VAN SEYSS BLIJFT
TER BEZICHTIGING.
Tienduizenden bezochten verleden
jaar de bunker van de v.m. Rijkscom
missaris Seyss Inquart. aan de Loolaan
te Apeldoorn.
De Stichting 1940—1945 ontving door
het bezoek aan deze bunker niet minder
dan f.54000.
Van 9 April a.s. af zal de bunker op
nieuw te bezichtigen zijn.
VEREENVOUDIGING DER
COLORADOKEVER-BESTRIJDING.
In vergelijking met voorgaande laren
kan de coloradokever-bestrijding voor
1949, mede op grond tfan internationale
afspraken, worden vereenvoudigd. Be
houdens enkele uitzonderingen zullen
voor die gebieden, welke niet of slechts
sooradisch besmet zijn, geen voorbehoe^
dende besnuitlngen of bestuivingen van
alle met aardappelen beteelde percelen
warden afgekondigd.
De uitzonderingen hebben voorname
Ink betrekking op enkele export-centra
in het Westen van ons land.
Om te voorkomen, dat zich besmet
tingshaarden in het gewas ontwikkelen
dienen de telers echter de aanplant re
gelmatig te controleren.
klaarde een der getuigen. Het trekken
van een kies bij een ^er gevangenen
was ontaard in een bloedbad. Bewust
werd de verkeerde kies getrokken, waar
bij enkele centimeters van de kaak ver
dwenen.
Volgens de verklaring van verdachte
waren de eind September 1941 in het
kamp aangekomen Russische- krijgsge
vangenen na half December van dat
jaar van elke medische hulp verstoken.
Op bevel van de kampleiding was het
verdachte verboden Zf te behandelen.
Men liet ze opzettelijk sterven. Op 76
na zijn alle Russen van uitputting ge
storven Deze overblijvenden zijn op ze
kere dag allen doodgeschoten.
De laatste van de getuigen noemde
verdachte een sadist, die met welbe
hagen mishandelingen pleegde of bij
woonde. „Ik probeerde zo vlug moge
lijk onder dc behandeling van deze
kamp-arts, die een clandestiene men
senslachter was, uit te komen" aldus
deze getuige. Hfj zeide in acht Duitse
kampen te hebben gezeten, maar in
verhouding met zijn ervaringen in
Amersfoort was het volgens hem in
Buchenwalde een sanatorium.
De president, prof. dr L .W. G. Schol
ten, achtte het ln het belang van het
onderzoek de zaak aan te houden tot 28
April. Dan zullen nieuwe getuigen wor
den gehoord, o.a. dr Harster, gedurende
de oorlog „Befehlshaber" der SIP en de
toenmalige secretaris van het Rode
Kruis.
Stations door terroristen
in brand gestoken
Een bende heeft verleden week het
station Maos nabij Tjilatjap in brand
gestoken, hetgeen aanzienlijke schade
veroorzaakt heeft. Tijdens de eerste po
litionele actie v/as het station door de
T.N.I. vrijwel vernield, doch later was
dit door de spoorwegen hersteld.
Dezelfde nacht werden ook de stations
van Sumplah en Kemrandjan afgebrand.
EERVOL ONTSLAG VAN
DR BROUWER.
De H.V.K. heeft bepaald dat de Com
missaris van de Kroon van Oost-Su-
rbatra, cLr M, Brouwer, met Ingang van
een nader te bepalen datum ln dé loop
van Mei van dit jaar wegens volbrachte
diensttijd eervol en met recht op pen
sioen uit 's lands dienst zal warden
ontslagen onder dankbetuiging voor de
gewichtige en langdurige diensten aan
den lande bewezen.
CONFERENTIE VAN ZUID-SUMATRA
BEGONNEN.
Vanochtend is de conferentie van
Zuid-Sumatra, waarvoor intussen alle ge
delegeerden zijn gearriveerd, begonnen.
Behalve Djambi, Benkulen en de Lam-
pongs zijn vier vertegenwoordigers uit
Tjurug in Benkulen, welke plaats nog
geen contact had met de hoofdplaats,
gearriveerd.
FLAN VOOR OLIE- EN ZEEPFABRIEK
TE MAKASSAR.
Vertrouwen in de toekomst.
Dr P. Rijkens, voorzitter van de Raad
van bestuur van de Unilever die thans
in Indonesië vertoeft heeft te Surabaja
verklaard, dat men een plan in studie
heeft voor de vestiging van een olie- en
zeepfabriek te Makassar. Hij zeide ver
trouwen in de toekomst gewettigd te
achten De Nederlanders hebben zeker
op economisch gebied nog een belang
rijke taak.
Was Uiv wol veilig in
■ESÜ
0H3*
ALK ALIVRIJ
35 cL p«f pak
(Van onze Londense correspondent).
Morgen zullen zich, zoals elk jaar, wederom honderd duizenden tussen Putney
en Morllake langs de oevers van de Theems scharen om enkele ogenblikken
van opwinding te ondergaan van de voorbijschietende Achten van Oxford
en Cambridge. Het is veel meer dan een ontmoeting tussen twee beroemde
universiteiten. Het is een wereldgebeurtenis. Millioenen zullen de race volgen
aan hun radio's, niet alleen in Engeland, maar tot in de verste uithoeken
der aarde. Het verslag zal in 44 talen worden doorgegeven. Voor het eerst zal
het klassieke duel in optima forma per televisie worden uitgezonden. Een
camera achtervolgt de ploegen in een speciaal trillingvrij gemaakte motorboot,
terwijl op verschillende punten langs de kant zeven andere camera's zijn opge
steld. Hiervoor zullen niet minder dan honderd technici in de weer zijn. Bo
vendien zweven BBC-reporters boven de baan.
De magie, welke van deze wedstrijd
uitgaat, is ongetwijfeld toe te schrijven
aan het feit dat de race een stuk leven
de historie is geworden. Het is immers
reeds de 95ste maal dat de tweekamp
wordt verroeid. Aantrekkelijk ls ook het
zuiver sportieve karakter van dit evene
ment, dat vrjj is van alle commercialis
me, dat zo'n grote rol speelt ln de Britse
sport. De toeschouwers kunnen koste
loos van de gebeurtenis getuige zijn, al
moeten degenen, die alles willen zien
dik betalen. Zelfs de pers moet voor een
plaats in een volgboot 45 gulden neer
tellen.
Ook voor de organisatoren is de wed
strijd een dure grap. Het komt elke
ploeg op 18000 gulden te staan, hetgeen
neerkomt op 30 gulden voor elke slag,
die de roeiers tijdens de wedstrijd
doen. De rivalen plegen elk jaar nieu
we boten voor de „boatrace" aan te
schaffen, die geheel worden aangepast
aan het gewicht van de ploeg, die zich
dus een giek laat aanmeten alsof het
een costuum is. Een uitzondering is dit
keer, dat Cambridge in een boot uit
komt, waarin zij vorig jaar in record
tijd de vier en een halve mijl in 17
min. 50 sec. gewonnen heeft. In de
training gaat eveneens een enorm be
drag zitten. De kosten worden gedeel
telijk gedekt door de verkoop van pro
gramma's en door bijdragen van de di
verse „colleges", de internaten waar de
studenten gehuisvest zijn. Elk internaat
heeft zijn eigen roeivereniging en daar
uit worden de ploegen voor de grote
tweekamp gerecruteerd. Na een harde
test op de rivieren Isis of de Radley en
op de Cam, volgt de samenstelling der
„blue's", zoals dé definitieve teams he
ten. Reeds zes weken voor de race ver
huizen zij naar de Theems en hun ver
richtingen worden van dag tot dag uit
voerig door de bladen gerapporteerd.
Het is echter traditie, dat de beide ploe
gen elkaar in deze trainingstijd- ont
wijken. Zij logeren mijlen ver van el
kaar in hotels, en brengen afzonderlijk
weekends aan zee door. Mochten ze el
kaar op het water toch tegenkomen,
dan kijken ze strak voor zich uit. Ze
nemen geen notitie van eikaars presta
ties, maar wel zullen ze dit keer na lan
ge onderbreking na afloop van de strijd
weer samen dineren.
Volgens sommigen is de race een
saaie vertoning. Inderdaad is de eind
strijd, die de meesten zien, doorgaans
oninteressant. Meestal komen de ploe
gen met groot lengteverschil aanzetten.
De finale wordt echter in de grote
bochten uitgevochten. Daar ligt het
avontuur. Wie voorbij Hammersmith de
leiding heeft, is practisch de winnaar.
De grote attractie is ook, 'dat er van
tevoren zo weinig te zeggen valt van de
kansen, hoe zorgvuldig de ploegen ook
bestudeerd en becritlseerd worden.
Veel hangt, er natuurlijk af van de
stuurmanskunst, die zich zal moeten
aanpassen bij weer en wind. Er wordt
stroomafwaarts geroeid, maar tegen de
opkomende vloed in.
Volgens de deskundigen zijn de twee
ploegen thans volkomen aan elkaar ge
waagd, met Oxford iets favoriet. Dit
heeft in vele jaren niet zo'n goed stel
roeiers gehad Er bevinden zich twee
Olympische deelnemers onder en vijf
senioren. Ze ontwikkelen grote kracht,
bezitten een prachtige balans en maken
een magnifieke indruk. Maar ook Cam
bridge beschikt over een formidabele
combinatie van een Olympisch trio. Ze
roeien wat onregelmatiger dan Oxford,
maar hun slagroeier Jennings vertoont
een tfiorme „dash".
De laatste jaren is Cambridge bijna
steeds de gelukkige geweest. De licht
blauw V wonnen alle wedstrijden tussen
1929 en 1936, en ook in 1939 zegevierden
zij. De eerste ontmoeting na de oorlog
was voor Oxford, dat echter in 1947 en
1948 weer verslagen werd. Is dat *het
begin van een nieuwe langdurige supre
matie voor de mannen van Cambridge?
Abdulkadir en Kadarman
morgen naar Lake Success
Vandaag is het officieel besluit afge
komen, dat Abdulkadir en Kadarrnan
deel zullen uitmaken van de Nederlandse
delegatie by de Assemblee der Ver. Na
ties. Zij vertrekken morgenavond per
vliegtuig via Nederland naar Lake Suc
cess.
Kadarman, vroeger hoofd politieke
zaken van het Republikeinse ministerie
van Binnenlandse Zaken, is bij besluit
van de H.V.K, ter beschikking gestold
van de directeur van het kabinet van
de H.V.K.
bendeleider Haroen heette
Hovenkamp
VAN GEDESERTEERD SOLDAAT
TOT T.N.I.-KAPITEIN
Het Dagblad te Batavia bericht na
der ten aanzien van de bendeleider, die
te Batavia gearresteerd werd, dat deze
een zekere Hovenkamp is, afkomstig
uit Anlo (Dr.), Hij is 20 jaar oud,
kwam een jaar geleden als militair naar
Indonesië en deserteerde, omdat hij
zich niet kon verenigen met de ge
dachte, dat zijn kameraden bevorderd
werden en hij gewoon soldaat bleef. Na
zijn desertie kreeg hij contact met de
TNI en stelde zich beschikbaar om bij
een onderdeel van de TNI te worden
ingelijfd, Hovenkamp, die de schuil
naam Haroen aannam, werd kapitein
en kreeg Batavia als operatieterrein.
Volgens het Dagblad is Hovenkamp
communistisch georiënteerd.
E.C.A, VERMINDERT NEDERLANDSE
AANKOOPVERGUNNING VOOR
TABAK.
De E.C.A. heeft gisteren een verlaging
van een aankoopvergunning voor Ne
derland bekend gemaakt. Deze verlaging
betrof tabak en tabaksproducten en wel
tot een bedrag van 330.000 dollars.
KATWIJKSE DAMCLUB
De gedetailleerde uitslagen van de on
derlinge wedstrijden waren:
Beslissingswedstrijd: H. Koelewijn
J. Schoneveld 11.
Groep II Promotie- degradatiewed
strijden: 1ste klasse, 4de ronde: A. v.
Delft—O. Koelewijn 0—2, J. Koelewijn—
H. Koelewijn Cz. 2—0.
Groep III Prom.- en degradatiewed
strijden 2de klasse, 4de ronde: A. Hoge-
woningC. v. Klaveren 02, Jac. v.
DelftP. van Dui) venbode 02, W.
BÖttcherJ. Heemskerk 11.
Uitslag afgebroken partij: F. Spieren
burgJ. Freke 11.
Groep IV. 4e ronde. Onderlinge wed
strijd: G. FrekeH. Durieux 20, H.
KlinkenbergC. Koppe 20.
T. Spierenburg heeft voor de 3de
maal beslag gelegd op de dr Hueting-
beker en is nu definitief In het bezit van
deze beker gekomen.
DAMCLUB KATWIJK AAN ZEE
De uitslagen van de deze week ge
speelde wedstrijden zijn: Chr. Heems
kerkJac. Pluimgraaff 20; J. Dribbe
laarL. Brouwer 20; G, D. BuisW.
v. d. Plas 0—2; J van Rijn—G. D Buis
0—2; A. Herbert—T. Guijt 2—0; Kr.
Guijt—A. Hellenbere 2—0; D. v. d. Plas
C. Schaap 11; Jac. de BestB. van
Rijn 2—0; B. Vooijs—N. Haasnoot 02;
G, OuwehandJac. de Best 02.
VIER-DORPEN-TOURNOOI.
Het- tryeede tiental van „Lisse Voor
uit" speelde voor het Vier-Dorpen-tour-
nooi tegen SDV II uit Sassenheim.
De Lissenaren wonnen de ontmoeting
met 12—8.
EILJART BOND
BLOEMBOLLENSTREEK.
In de 2e klasse hebben J. Diedericks
en B. Elfering alle concurrenten achter
zich gelaten; beide spelers zijn nog on
geslagen, zodat de laatste partij de be
slissing zal moeten brengen.
Hier volgen de uitslagen:
C. v. d. Voort (Luto)—P. Halfschepel
(Conc.) 200—82 (36 brtt; C. H. Polm
(Flora N.)—C. v. d. Voort 200—200 (40
brt.)P, HalfschepelC. H. Polm 200—
165 (50 brt.); B. Elfering—W. v. Ger-
ven (VIOS) 200—142 (52 brt); J, Diede
ricks—P. Halfschepel 200132 (4,3 brt)
W v GervenG v. d. Berg 200148
(38 brt); B. Elfering—C. H. Polm 200—
120 (39 brt).
Mizée en zijn Ned. Madrigaalkoor
komt de eer toe, na 25 jaar hier weer
de Johannes Passion door Baeh op
38-jarige leeftijd geschreven geïn
troduceerd te hebben.
De Leidenaars hadden er slechts- een
vage herinnering aan, dan wel hoor
den dit oratorium nimmer. Daarom
werd hier een „daad" verricht, waar
voor erkentelijkheid gebiedend is.
Moge dc Mattheus Passion haar gro
tere populariteit wellicht oa. danken
aan een grotere gevoeligheid en een
verheven grootsheid, deze Johannes
Passion, welke haar première op de
Goede Vrijdag van 1723 beleefde, valt
in de eerste plaats op door haar sterk
persoonlijk, hartstochtelijk accent,
haar dramatische geladenheid cn visi
onaire kracht.
Daarom verwondert het zo, dat eigen
lijk eerst in de laatste tijd uitvoerin
gen van dit pakkende en compacte
werk dc gerechtvaardigde aandacht
gaan trekken.
Een belangrijke plaats is ingeruimd
aan de koralen: er zijn hier niet minder
dan 11, terwijl de tweemaal langere Mat
theus Passion er slechts 12 aanwijst. En
bovenal zijn ei de buitengewoon mee
slepende en beeldende turbae (volksko
ren) f waardoor het bewogen karakter zo
sterk verlevendigd wordt.
Talloos zijn de vergelijkingen, dis met
de Mattheus Passion te maken zouden
BINNENLAND
Gezien de grote mogelijkheden, welke
Ethiopië ln de toekomst zal bieden en
de wenselijkheid, dat ook Nederland
daarbij tijdig Ingeschakeld wordt, ls het
voornemen gerezen om te komen tot de
oprichting van een Nederlands-Ethlopl-
sche Kamer van Koophandel. De regering
van Ethiopië heeft bereids haar volle
medewerking toegezegd,
De Britse ^hrbassadeur ln ons land.
sir Philip Nichols, bood gisteravond ln de
Britse ambassade een diner aan ter ge
legenheid van het bezoek van de Britse
minister van verkeer, Alfred Barnes M P.
Behalve minister Barnes zaten tal van
Britse en Nederlandse regeringsvertegen
woordigers en hun dames aan.
De Belgische douane van de grens
plaats Tul Je aan de Dults-Belglsche grens
heeft een auto met een aanzienlijke partij
speciale naalden, die gebruikt worden ln
de Belgische textielindustrie, ln beslag
genomen. De chauffeur J. Bröker. em
ployé van het Nederlands consulaat te
Aken, werd gearresteerd en overgebracht
naar Vervlers. Hij ls uit de dienst bij het
Nederlandse consulaat ontslagen.
In een woning aan het Mgr. Nolens-
pleln te Venlo brak gistermiddag' een
schoorsteenbrand uit bij de familie W.,
waarbij ook de tweede verdieping ln brand
raakte. Hier bevond zich ln een commode
een kind van 14 maanden. Een buurman
slaagde er ln het kind uit het reeds
brandende vertrek te halen, maar de
levensgeesten bleken helaas reeds ge
weken.
Italië zal op de Jaarbeurs te Utrecht
vertegenwoordigd zijn met een collectieve
Inzending van 16 deelnemers.
Dinsdag a.s. zal het 125 Jaar geleden
zijn, dat de Nederlandse Handel-Maat-
schappij werd opgericht. De directie zal
die dag van 34.30 uur ten kantore der
Maatschappij, Vijzelstraat 32, Amsterdam,
recipiëren.
Van 418 April zal in Frankfort
een expositie van Nederlands herstel en
stedebouw worden gehouden.
Bij de bouw der haven-lnstallatles
te Deventer een millloenen-werk ls
thans een aantal Italiaanse bouwvakar
beiders te werk gesteld.
Het ten verkoop Ln voorraad hebben,
te koop aanbieden, verkopen, afleveren en
vervoeren van eieren van wulpen, schol
eksters. grutto's en tureluurs is toe
gestaan van heden af t/m 21 AprLl a.s.
Te Londen werd ln het gebouw van
het Ministerie van Luchtvaart, een recep
tie gegeven door de Britse Raad voor de
Luchtmacht, waarop de Franse, Belgische
en Nederlandse vertegenwoordigers ln de
door de Westerse Unie Ingestelde com
missie als eregasten aanwezig waren
Generaal-majoor C Giebel was aanwezig
als verteger- ^>diger van de Nederlandse
luchtmacht.
Gisteren zijn ln Den Haag bespre
kingen begonnen over het lopende han
delsverkeer tussen Nederland en de Ame
rikaanse, Britse en Franse zones van
Duitsland.
Het Rotterdams Philh. Orkest, ls
flstèren van zijn succesvolle tournée per
rein uit Oslo naar ons land vertrokken.
De orkestleden werden uitgeleide gedaan
door vertegenwoordigers van de Neder
landse legatie en van het Phllharmonlsch
Orkest te Oslo.
BUITENLAND
Dc Siamese staatsraad heeft bekend
gemaakt, dat de nieuwe grondwet is gera
tificeerd. De afkondiging wordt 6 April
verwacht. 90 dagen nadien zal volgens
de grondwet de regering aftreden en het
parlement worden ontbonden. Er zullen
dan nieuwe algemene verkiezingen worden
gehouden.
Twee Amerikaanse assistent militaire
attaché's, die door de Hongaarse regering
zijn uitgewezen, zijn te Wenen aangeko
men. Belde spraken categorisch de Hon
gaarse beschuldiging tegen, dat zij' zich
zouden hebben schuldig gemaakt aan
splonnage én misbruik van diplomatieke
privileges.
Naar het Indiase departement van
buitenlandse zaken heeft meegedeeld, is
mevrouw Wljajalaksjml Pandlt, zuster van
Pandlt Nehroe, tot ambassadrice te
Washington benoemd.
ZIJ stond tot dusver aan het hoofd van
de Indiase ambassade te Moskou.
Drie duizend arbeiders van de vlieg
velden Orly en Le Bourget hebben beslo
ten het wérk gedurende 24 uren stop te
zetten, daar de directie van „Air France"
hun looneisen van de hand heeft ge
wezen.
2 April zal radio-Berlin (onder
Sovjet-contróle) officieel een zendstation
bij Koenlngswusterhausên, 15 km ten Zui
den van BerlHn, Inwijden. De zender zal
sterker zijn dan die welke op last der
Fransen het vorig Jaar December opge
blazen werd.
Over de looneisen van de 100 000
arbeiders ln de Argentijnse vleesindustrie
ls in beginsel overeenstemming bereikt,
zodat de onmiddellijke dreiging van een
staking, die de industrie verlamd zou
hebben, is afgewend.
In het Tsjechoslowaakse parlement
ls een wetsontwerp Ingediend tot afschaf
fing van het particulier Initiatief ln het
uitgeven van boeken en pamfletten. Ker
ken en godsdienstige genootschappen
houden het recht tot het uitgeven van
deze drukwerken.
Te Parijs ls een witboek verschenen
over kardinaal Mlndszenty. Hierin zijn
opgenomen een reeks documenten, die op
verzoek van de kardinaal openbaar wor
den gemaakt, zo zeggen de uitgevers.
Na de arrestatie van de primaat, op 27
December, ontvingen de uitgevers een
aantal documenten, welke kardinaal
Mlndszenty voor zijn opsluiting naar het
buitenland heeft kunDen zenden. De
kardinaal droeg zijn vrienden ln het
buitenland op van deze documenten een
witboek samen te stellen
De eerste Internationale Jaarbeurs
van Luik, Mijnbouwnljverheld. Metaal
nijverheid, Mechanische Nijverheid, Elec-
trlsche Nijverheid, zal dit Jaar gehouden
worden van 30 April tot 15 Mei. op het
zelfde tildstlp als de 23ste Internationale
Jaarbeurs van Brussel.
DE ZAAK TEGEN DE
DOOGDOK-DIRECTEUREN.
„Schuldige - inschikkelijkheid"
Gistermorgen heeft de Procureur-Fis
caal te Amsterdam mr A. H. van de
Veen, de drie verdedigers van de direc
teuren van de N.V. Amsterdamsche
Droogdok Mij, P. R, Fenenga en A. M.
Versluys, van repliek gediend. Hij citeer
de o m. een arrest van de Bijz. Raad van
Cassatie, waarih staat, dat de metaal
industrie gedurende de bezetting een
houding heeft aangenomen o.a.
door zich te geroepen op besprekingen
met en bevelen van de Nederlandse op-
oerbevelhebber, welke deze laatste in op
dracht van en in overleg met de Duitse
militaire overheid heeft uitgevaardigd.
Hü bezigde in dit verband een in België
gebruikte uitdrukking voor deze vorm
van collaboratie „schuldlge-inschikke-
lijkheid". Mr van de Veen persisteerde
bij zijn eis van 1% jaar voor elk van
beiden.
Een der verdedigers, mr D. Gilt-ay
Veth, was van mening, dat de bevelen
van generaal Winkelman en de beslui
ten, welke de georganiseerde metaalin
dustrie had genomen na de bezetting
strafverlichtend behoorde te werken voor
de beide directeuren.
7 April om tien uur zal het Hof uit
spraak doen,
ACHT JAAR TEGEN
„DE SCHRIK VAN WIJIIE" GEËIST.
De Advocaat-Fiscaal bij het Amster
damse Bijz. Gerechtshof, mr S. J Tim-
menga, eiste tegen „De schrik van
Wijhe", de 46-jarige .Amsterdammer B.
Luidens, 8 jaar gevangenisstraf en
levenslange ontzetting' uit de burger
rechten.
„BOLLENDAG" BIJ DE
HAAGSE POLITIERECHTER.
De Politierechter belast met de eco
nomische zaken, had „bollendag".
De kwekers uit de bollenstreek, die
het geprobeerd hadden een extra stukje
met bollen te betelen, en daardoor in
strijd handelden mt de teeltbeperking,
kregen zich te verantwoorden. Verschil
lenden van hèn chicaneerden; ze had
den een vergunning gevraagd, of ze
hadden er niet op gelet enz. Als gevolg
ook daarvan, maar ook verband hou
dend met de oppervlakte die zij beteeld
hadden, varieerden de boeten nogal
sterk.
De heer J. J. Bosman was getuige-
deskundige, en waai nodig, gaf hij de
rechter de gewenste inlichtingen.
De resultaten waren als volgt: C. H.
W. de Ridder, Noordwijk, f. 150 boete
en 2 m. gevangenisstraf voorwaardelijk
met twee j. proeftijd; W. van Dongen.
Hillegom, f. 750 boete en twee m. voor-
waardïelijk; J. A. P. en H. A. Vrijburg,
Sassenheim, vonnis f.20 boete; P, A.
Obdam, Lisse. f.250 boete; D. v. d,
Voort. Sassenheim, f. 600 boete en voor
waardelijk twee m,; G. v. Graas, Lisse,
f. 100 boete en twee m. voorwaardeliik;
N. Vonderbank. Oude Wetering, f. 400
boete en twee m. voorwaardelijk; W. M.
de Kluyver, Oegstgeest, f. 150 boete en
twee m. voorwaardelijk; A. v. d. Meer,
Noord wij ker hout, f. 50 boete; H. Zee
straten, Sassenheim, f.150; W. v. Ger
ven, Sassenheim. f,250 boete en een m.
voorwaardelijk; W. L. van Gerven, Lisse
f. 750 boete en twee m. gevangenisstraf
voorwaardelijk; J, C. de Graaf, Leiden,
f. 600 boete en twee m. gevangenisstraf
voorwaardelijk: J. Hogervorst, Voorhout
f. 250 boete en voorwaardelijk twee m.
gevangenisstraf. t
zijn o.a. de minder belangrijke rol,
die in de Johannes Passion aan de
figuur van de Heiland is toebedeeld
maar wij moeten ons beperken en dit
terrein dus hier verder onbesproken la
ten.
Willem Mizée heeft met zijn .klein
koortje, dat reeds veel vruchtbaar werk
leverde, geheel in overeenstemming met
de door Bach in zijn tijd toegepaste
stijl, technisch fraaie dingen verricht en
voor een eerste uitvoering bovendien
reeds een goede worp gedaan naar het
verwezenlijken van een zuivere en stylis-
tisch verantwoorde geest.
Het beste was het koor ln de veel
eisende en emotionele turbae, waaraan
zulk een suggestieve uitbeeldingskracht
ten grondslag ligt. De dramatische ac
centen werden uitstekend getroffen; het
openingskoor kenmerkte zich echter nog
door een zekere onrust en onevenwich
tigheid, waarschijnlijk omdat men zich
toen nog niet zeker voelde. Aan de ko
ralen, wel is waar genuanceerd klin
kend en gehouden in juiste tempi, mag
qua homogeniteit der stemgroepen
soms nog geschaafd worden en wellicht
zou een meer ingetogen sfeer de stem
ming bevorderen. De zuiverheid kwam
een enkele maal ln de verdrukking: zo
werd bijv in het slotkoraal daartegen
bedenkelijk gezondigd (zakken). Maar
in het algemeen behoorden dergelijke
„faux pas" gelukkig toch tot de uit
zonderingen.
Van de solisten was voor ons de ver
rassende ontdekking de Evangelist Frans
Müller uit Velp: naast grote muzikali
teit en een intuïtief aanvoelingsvermo
gen voor hetgeen het recitatief vereist,
beschikt deze jonge, voortvarende zanger
over een voor Bach uitverkoren tenor-
timbre. Hij zingt met durf en zijn stem
is uitnemend geschoold. Zijn mezza-voce
in het „und weinet.e bitterlich' klonk
voortreffelijk en zijn aria „Ach. meln
Sinn" werd gedragen door smartelijke
overgave. Jammer, dat zijn aria No. 32
..Erwage" verviel, maar deze wordt
meestal niet gezongen. Bij meerdere
groei wordt deze zanger zeker een der
meest aandacht trekkende Evangelisten,
waaraan steeds zo'n grote behoefte ls.
Ook de bas Melne Pot maakte in de PI-
lalus recitatieven en in mindere
mate in enkele aria's, w.o. het arioso
„Betrachte meine Seel" als lyrisch hoog
tepunt indruk. Speciaal zijn dictie
voldeed aan de hoogste eisen. Eveneens
een zanger met toekomst!
Onze stadgenoten Jo Stallinga (so
praan) en Henri Welbooren (bas) droe
gen tot het welslagen bij. al bleef de
laatste toch te onbewogen, om te kun
nen ontroeren. Het koorlid mevr. Dee—
Langeler (alt) was in haar eerste aria
verre beneden de maat, maar wist zich
nadien redelijk te herstellen.
Het orkestje merendeels bestaande
uit Leïdse amateurkrachten vervulde
nauwgezet zijn Dlicht en bleef gelukkig
verstaanbaar, behalve dan af en toe ln
de turbae, doordat het koovtie niet te
dominerend optrad. De solistische in
strumentalisten hobo. fluit en cello
vervulden prijzenswaardig hun niet
gemakkelijke ODsraven, in grote harmo
nie met 'de solisten.
Het orgel dus niet claveoymb«l,
evenals ten Mi de van Bach werd be-
sneeld door Bram Martijn, die dit soeDel
en volgzaam deed Hij steunde speciaal
bijzonder goed ln de recitatieven.
Het werd dus een avond van veel
wijding, waarin een schat aan muzi
kale schoonheid geopenbaard werd.
Mizée heeft een grootse opgave met
begrip en ontzag voor Bachs edel
mensenhart vervuld.
De Rem. Kerk had stampvol moeten
zijn en zal bij een herhaling dat
ook zeker zijn!
Een uitvoering als deze verdient het
ten volle!
IL
Leidse Schouwburg
RESIDENTIE-OPERETTE.
Geschichten aus dem Wienerwald.
Onbekend maakt onbemind. Deze oude
spreuk geldt ongetwijfeld ook voor de
Residentie-Operette, die hier ter stede
immers nog nimmer was opgetreden.
Bij haar eerste bezoek heeft men
blijkbaar de kat uit de boom willen
zien, want de belangstelling was maar
matig.
Dit was echter te betreuren, want
c'lit Nederlandse gezelschap heeft zich
doen kennen als een goed gezelschap,
dat voor zijn taak is berekend. Welis
waar is nog niet alles feilloos, kan de
opvoering nog wat meer vaart verdra
gen en is het stemmateriaal voor ver
betering vatbaar, doch reeds is een
hoogte bereikt, die getuigt, dat men
wat in zijn mars heeft. Zodoende is de
opvoering van het lieflijke en op de
bekende walsmuziek van Johan Strauss
afgestemde werk „Geschichten aus dem
Wienerwald" uitgegroeid tot een ge
slaagde weergave, waarnaar de aanwe
zigen met genoegen hebben geluisterd.
Décors en aankleding waren behoor
lijk verzorgd, waardoor dit op de liefde
ingestelde spel, wat het oog betreft, het
direct reeds deed.
Van de diverse rollen willen wij sj>e-
ciaal noemen de Domkapelmeester van
Cor Wijgers, die zowel wat speJ a's
zang betreft uitnemend voldeed en
naast hem de Barbele, het lompenpru,-
sesje, van Kitty Knappert, kittig en
vol verve op de planken gezet. Haar
stem kan nog krachtiger worden. Ook
de beide zg. muzikanten, Hans en
Richard, werden naar behoren verto.kt
door Tony Diamant en Gerard Müller,
ook vocaal, terwijl Dany van Melzen-
Zonewa de Malwine keurig acteerde en
zong, zy het dat haar stem ietwat
scherp is. De bijrollen, waarvan we de
Italiaanse dansleraar van Rob Milton
neg zouden willen noemen, evenals de
„heks" van Jeanne Couclte en de waard
van de „Blauen Os" van Frans van
Maanen, pasten zich, vooral wat het
komische betreft, zeer aardig aan.
Het ballet was zwakjes, het orkestje
onder leiding van Herman Woustra
daarentegen goed op dreef.
Deze eerste kennismaking was al met
al een zeer aangename en bij een vol
gende uitvoering verwachten wij meer
belangstelling.
Het succes was thans reeds groot. Di
verse malen klaterde het applaus bij
open doek en enkele gedeelten werden
aan ook gebisseerd.
M.