2000 deelnemers aan aanval
op Djokja
weerbericht
Groninger
werkte onder de Russen
Hevig vuur in verschillende
stadsdelen
Ianvallers met zware verliezen uiteengeslagen
Noorwegen heeft officieel gekozen
NA ACHT JAREN THUIS
Er zijn nog vele Nederlanders
doch ik ken ze niet
88ste Jaargang
VRIJDAG 4 MAART 1949
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
jjoofdredactie: B W Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4,15 per kwartaal: 32 cents per week
Telefoon Dlr en Adm.: 25041: Red 21507
Witte Singel 1. Lelden - Giro no.: 67055
Ten aanzien van de ongeregeldheden te Djokja wordt van officiële zyde
u. nog gemeld, dat Dinsdag j.l. 's morgens tegen vier uur licht vuur werd
ingeven op de Nederlandse posten aan de stadsrand. Precies te zes uur
«Iwikkelde zich een hevig vuur op verschillende plaatsen van de stad.
Iirte aanvallen van sterke groepen werden uit Westelijke richting onder
tonen, terwijl een derde aanvalspoging werd ingezet uit Zuidelijke richting,
nir de binnenkraton is gelegen. Onmiddellijk werden tegenmaatregelen
{«omen. Een colonne werd ingezet tegen de aanvalsgroep uit Zuidelijke
rkbting. Zij rukte dwars door de stad op naar het bedreigde punt en ont-
imj zwaar vuur uit de buitenkraton. Nadat zij zich een weg gebaand had
la de Noordelijke muur van de binnenkraton werd zjj eveneens uit de
triton beschoten. Hierbij werden onze troepen bestookt door sluipschutters,
zich genesteld hadden in bomen, staande op het terrein van de binnen-
traton. Daarom verzocht de commandant van de colonne toegang tot de
tnton, welke onmiddellijk door de Sultan persoonlijk werd verleend. Nadat
Sultan verklaard had, dat zich geen leden van de aanvallende groep op de
iffTtlncn van de binnenkraton bevonden, werd hiermede genoegen genomen.
Itn verder onderzoek werd daarom niet ingesteld.
De ongeregeldheden waren omstreeks
11 uur in de ochtend geheel geëindigd,
kar schatting namen ongeveer 2.000
-an, behorende tot de in de omstre-
_j van de stad rondzwervende groe-
vn, die zich voor deze gelegenheid
'ndden geconcentreerd, aan de geza-
:enlijke aanval deeL De aanvallers,
ti deels goedbewapend waren, werden
op alle punten met zware verliezen
heengeslagen, en lieten een groot deel
ran hun wapens achter.
Het Nederlandse communiqué meldt
xorts, dat onder de zes doden aan
Nederlandse zijde zich drie politie-be-
ebten bevonden.
Spoedig nadat de Nederlandse troe
pen de aanvallen onderdrukt hadden,
toerde de rust weer. Ook gedurende de
nicht en de volgende dagen is het rus-
d? gebleven. Het communiqué maakt
ten slotte nog melding van het bezoek
un de kraton door generaal Meyer c.s.
Nieuwe conferentie van
Aziatische afgevaardigden?
TER bespreking van
krachtiger actie.
Te New York verluidt, dat afgevaar-
L'den der 17 laiden, die de conferentie
New Delhi hebben bijgewoond, van-
in beslóten conferentie te New York
heenkomen om de moneiiikheid te bc-
spreken van krachtiger diplomatieke
mie tegen Nederland in verband met de
'ütste ontwikkelingen in Indonesië, in
bet bijzonder het Nederlandse plan voor
Ronde-Tafel-Conferentie en het
Woensdag verschenen rapport van de
Commissie voor Indonesië der VN.
Alleen Ceylon en Nepal, die wel uit-
naodigd werden, doch niet vertegen-
Kordlgd zijn in de VN. zullen de con
ventie niet bijwonen. De bijeenkomst
^•'dt gehouden op initiatief van gene
ts! Romulo, afgevaardigde der Philip-
Ktien in de VN.
directeuren der
departementen van
zuid-sumatra.
N'a de verschillende bevoegdheidsover-
Vchten is thans de lijst van directeu
rs van de departementen in Zuid-Su-
stra bekend gemaakt. Deze luidt als
«gt:
Onderwijs: Mohamad Rasjld- Volks-
famdheid: dr Meijhoff; Waterstaat
Wederopbouw: Mohammed Akib;
inlichting: Usman Azahari; Agrari-
Zaken: Doop (tevens fungerend
fesemeeser van Palembang).
Zoals bekend, is Raden Hanan voor
eer van de Raad van Zuid-Sumatra,
'"fns fungerend Wall Negara.
trein in ravijn gestort.
Vijf doden en tien gewonden.
fcn werktrein van de Staatsspoorwe
g-stortte Woensdag tussen Serang en
f^kas Bitung, 15 km ten Zuiden van
in een ravijn. 4 Indonesische
van het treinpersoneel werden ge-
':'d en 10 gewond. Volgens te Batavia
"tangen inlichtingen was sabotage
Jja het viaduct, dat in de ochtend op
heenreis juist was hersteld, de oor-
fck van het ongeluk. Nadat de trein
2het ravijn gestort was, werden uit het
terrein enkele schoten gelost.
MOORDZAAK IN ENGELAND.
.b'aar gemeld wordt, heeft Scotland
1Jht thans genoeg bewijsmateriaal ver
bid om de man, die zich thans in
■Stents bevindt, te doen vervolgen
^ens een serie der afgrijselijkste
^den in de Britse geschiedenis. HU
tenminste vijf slachtoffers ge-
^t. wier lichamen naar men gelooft
2 een zuur werden opgelost en wier
fittingen met behulp van vervalste do
centen werden verkocht. Deze ver-
t->en zouden ongeveer 28.000 pond ster-
hebben opgeleverd.
MINDER KOUD IN DE NACHT.
Bilt verwacht tot morgenavond
•^lige wind overwegend uit richtin-
Zuid en Oost. Half tot zwaar
F°4t met hier en daar enige regen
Jjneeuw Vannacht plaatselijk lichte
E"' morgenmiddag ongeveer dezelfde
cKratuur als vandaag.
5 MAART.
kn op: 7.18 uur: onder: 18.26 uur.
op: 8.58 uur; onder: 24.00 uur
Hoogwater te Katwijk te 6.24 en
«a uur.
1 nummer bestaat uit zes pagina's.
Maandag Indonesische kwestie
in Veiligheidsraad?
Ofschoon nog geen datum is vastge
steld voor de hervatting der bespreking
van de Indonesische kwestie in de Vei
ligheidsraad, zou men in welingelichte
kringen te Lake Success niet verrast
-zijn, wanneer deze kwestie in het be
gin van de volgende week, mogelyk
Maandag reeds, ter sprake zou komen,
zo verneemt Aneta.
Wanneer de Veiligheidsraad besluit,
zo verklaart -jnen in genoemde kringen,
de V.N.-commissie voor Indonesië naar
de Ronde-Tafel-Conferentie in Den
Haag te zenden, dam zal men. met het
oog op de begindatum dier conferentie
12 Maart de bespreking der Indo
nesische kwestie in de Veiligheidsraad
niet veel langer meer kunnen uitstellen.
Uitstel der
Ronde-T af el-Conferentie
BATAVIA VREEST STÉRKE
INTERNATIONALE DRUK.
Onze correspondent te Batavia seinde
ons heden:
In de avondzitting van de B.F.O. gaf
de Contactcommissie verslag van haar
besprekingen met de Republikeinse lei
ders. Deze besprekingen zullen vandaag
worden voortgezet, waarbij de Commis
sie zal worden aangevuld met de Wali
Negara's van Oost-Sumatra, Zuid-Su-
matra, Oost-Java. zomede met de pre-
niers van Oost-Indonesië en Pasurdan.
De Wali Negara van Madura is wegens
ongesteldheid verhinderd. Voorzitter der
Commissie is Sultan Hamid.
Naar wij vernemen verwacht men
dat de Rondc-Tafel-Conferentie om
practische redenen zal moeten worden
uitgesteld. Welingelichte kringen zijn
ten aanzien van de Republikeinse
houding van oordeel dat deze afhan
kelijk zal worden gesteld van het
standpunt van Amerika en de Veilig
heidsraad. Hoe de houding van de
B.F.O. zal zijn indien de Republikei
nen niet tot medewerking bereid zün,
is niet te voorspellen, vooral in ver
band met het feit dat de parlemen
ten van Oost-Indonesië en Pasundan
Republikeins gezind zijn. Men vreest
in B.F.O.-kringen voor sterke inter
nationale druk op Nederland omdat
het prestige van de Veiligheidsraad
aan de resolutie verbonden is.
Men voorziet daarbij dat Amerika de
adviezen van Cochran zal volgen, ter
wijl deze zich weer zal oriënteren op
de Republikeinen, zodat een wisselwer
king moet worden venvacht tussen
Banka en Washington, welke vertragend
werkt. De voortgezette Banka-bespre-
kingen zullen vermoedelUk de Republi
keinse condities behandelen voor even
tuele deelneming aan de Ronde-Tafel-
Conferentie.
Naar Aneta meldt, zouden de leden
der contactcommissie zich morgen we
derom naar Banka begeven.
Vetten spoedig vrij?
(Van onze Haagse redacteur).
De verhouding tussen consumptie en
de voor binnenlands gebruik bestemde
hoeveelheden boter, margarine, vet en
kaas is thans zodanig, dat een vrijgeven
van deze artikelen op korte termijn
misschien reeds volgende maand
wordt overwogen.
Voor het Noord-Atlantisch pact
De Noorse ambassadeur te Washing
ton heeft medegedeeld, dat Noorwe
gen besloten heeft deel te nemen aan
de onderhandelingen over een Noord-
atlantisch verdedigingspact.
De ambassadeur zeide, dat het parle
ment in geheime zitting de regering ge
volmachtigd had stappen te doen ten
einde uitgenodigd te worden tot de on
derhandelingen, Dit besluit zoü heden
officieel te Oslo bekend worden ge
maakt.
Deze uitnodiging was direct gedaan en
aanvaard en een regeling getroffen voor
het bijwonen door Noorwegen aan een
by eenkomst van de ambassadeurs der
landen, welke aan de onderhandelingen
deelnemen en Dean Acheson. Deze bij
eenkomst zou heden plaats hebben.
Men beschouwt Noorwegen thans als
een der medestichters van de voorge
stelde alliantie. Op de vraag of Noorwe
gen amendementen zou Indienen zeide
de ambassadeur, dat hii gaarne enige op
merkingen over de voorwaarden zou
maken, doch dat hU verder nog niet de
nodige instructies van zyn regering had
ontvangen. Noorwegen was nog niet in
het bezit van het laatste ontwerp Wel
had Noorccen kennis kunnen nemen
van de hoofdtermen van het ontweip.
De gezant rekende er op, dat ook De
nemarken zou meedoen.
Het besluit van de Storting (het
Noorse parlement) tvas met grote
meerderheid genomen. Slechts 11 com
munistische leden hadden tegenge
stemd. De Storting bestaat uit 150 le
den.
Het Noorse antwoord op het Sovjet-
russisch aanbod van een non-agressie
pact is gisteravond aan de Sovjetrus-
sische ambassadeur te Oslo overhan
digd. Het luidt afwijzend.
CANADA'S MINISTER VERTELT
De Canadese minister van Buiten
landse Zaken, Pearson, heeft verklaard,
dat de Canadese regering de tekst van
het voorgestelde atlantische verdrag
heeft ontvangen en dat deze „in wezen
bevredigd" is. Tijdens een persconfe
rentie deelde Pearson mede, dat nog
werd gesproken over de vraag, welke
landen tot de oorspronkelijke onderte
kenaren van het verdrag zouden beho
ren. Ook werd nog van gedachten ge
wisseld over de opstelling van de tekst
van de inleiding van het verdrag.
Uit Rome wordt gemeld, dat een
woordvoerder van het Italiaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken heeft
verklaard, dat een Atlantisch verdedi
gingsverdrag natuurlijk het Middel
landse Zeegebied zou omvatten. Hij
verklaarde: „Italiaanse diplomaten heb
ben ln de afgelopen maanden nauw
contact met d£ diplomaten van andere
landen, speciaal met die der Verenigde
Staten, onderhouden. Natuurlijk zijn
zU belangstellend, nu gesproken zal
worden over de omvang van het ver
drag".
Tijdens de hiervoor genoemde pers
conferentie heeft minister Pearson nog
medegedeeld dat, indien de ambassa
deurs der betrokken landen, die thans
te Washington besprekingen voeren
overeenstemming hebben bereikt over
het tijdstip, waarop kan worden over
gegaan tot publicatie van byzonderhe-
den van het verdrag, in de loop van
de volgende week een bekendmaking
zou kunnen worden gedaan.
Vernomen wordt, dat de Canadese re
gering heeft besloten om, zelfs indien
de ambassadeurs geen overeenstemming
zouden kunnen bereiken over het bo
vengenoemde tUdstip, de Inhoud van het
verdrag binnenkort „in hoofdzaak" te
publiceren, daar zij van mening is, dat
de Canadezen deze inhoud zo spoedig
mogelijk behoren te weten.
De ambassadeurs hebben nog steeds
niet besloten, waar het verdrag zal wor
den getekend. Pearson verklaarde, dat
de Bermuda-eilanden hiervoor het meest
geschikt schenen te zjjn. Ten slotte
zeide hU nog te verwachten, dat het
Canadese parlement de inhoud van het
voorgestelde verdrag zou bespreken, al
vorens de Canadese regering het zal
tekenen.
De 31ste Hulpverbandafdeling en de Vliegmedische Dienst werken in Djokja
samen voor het behandelen en het transport van ernstige gewonden en militai
ren met ziekten van langdurige aard.
De Engelse defensie
DOOR LAGERHUIS AANVAARD.
De Britse minister van verdediging.
Alexander, heeft voor het parlement
verk'aard, dat Groot Brittannië zyn vol
le aandeel moet nemen in de lasten*van
de defensie van de vrije volkeren van de
wereld.
Hij zeide, dat de „raad voor de mili
taire bevoorrading van de Westeuropese
Unie" een overzicht had samengesteld
van de productiecapaciteit inzake de de
fensie der vijflanden en reeds voorbe
reidingen trof voor de uitrusting van de
nieuwe defensiemacht der Unie.
Straalvliegtuigen van het type „Me
teor" of „Vampire" worden geleverd
aan FrankrUk; België en Nederland en
er wrorden regelingen getroffen voor het
produceren onder licentie van deze vlieg
tuigen in de eenoemöe landen.
Een motie van de oppositie, waarin
het Lagerhuis verzocht werd zyn goed
keuring aan de regeringsverklaring over
de verdediging te onthouden, omdat
deze .onvoldoende" was, werd met 291
tegene 155 stemmen verworpen.
Het defensieprogram voor 19491950
van de regering, dat ongeveer 760 milli-
oen pond sterling zal kosten, werd
daarop door het Lagerhuis aanvaard,
toen de cómmunisten stemming eisten,
met 2273 stemmen,
Premier Attlee verklaarde ten aanzien
van de critiek van de oppositie dat te
weinig was bekend gemaakt over de de
fensie: „Ons is aangeraden onder de
huidige omstandigheden niet te veel be
kend te maken. Engeland is bezig een
der grootste recruteringen in de geschie
denis van de strijdkrachten te voltooien
en het vergt veel tiid een nieuw vredes-
leger te organiseren.
Waar ligt Frankrijk's
gevechtslinie?
rijn of elbe?
Tijdens een debat over de defensie in
de Franse nationale vergadering heeft
de minister van defensie. Paul Rama-
dier verklaard: „Nog nooit in onze ge
schiedenis hebben wij zulke nauwkeurig
omschreven bondgenootschappen met
onze geallieerden gehad als het verdrag,
dat te Brussel getekend is en dat. waar
over thans te Washington wordt ge
sproken".
„De landsverdediging", aldus Rama-
dier. "moet tot stand worden gebracht
in het kader van internationale over
eenkomsten. Hoofdzaak voor Frankrijk
Is. dat onze Oostgrens beschermd blijft".
Communistische afgevaardigden vroe
gen, of de minister de defensie aan de
Rijn óf aan de Elbe bedoelde. Ramadier
antwoordde hierop: ..Wij moeten uit
zien naar een gevechtslinie tegen een
eventuele aanvaller, welke zo Oostelijk
mogelijk ligt".
Na de gehele pacht te hebben gedebat
teerd. heeft de Franse nationale verga
dering hedenmorgen vroeg de defensie
begroting voor Maart en April met 365
tegen 184 stemmen aangenomen.
Israël en de V. N.
Een voorstel om de aanvrage van Is
raël om toegelaten te worden tot de VN
naar de commissie voor het lidmaat
schap te verwijzen werd in de Veilig
heidsraad niet aanvaard. Voor stemden
China, Egypte, Groot-Brittannië en
Noorwegen, tegen stemden de VS, Ar
gentinië en Cuba; Frankrijk, Canada.de
Sovjet-Unie en de Oekraïne onthielden
zich van stemming.
De stemming over Lsraëls verzoek werd
uitgesteld tot hedenavond.
De vrede met Oostenrijk
DE RECHTEN DER SLOWENEN.
Ofschoon hU de bestaande Oostenryk-
se garanties voor de Sloweense minder
heid voldoende achtte, heeft de Ameri
kaanse plaatsvervanger Reber tijdens de
conferentie van de plaatsvervangers der
ministers van buitenlandse zaken over
het Oostenrykse vredesverdrag het vol
gende voorgesteld:
1. Verstrekkender onderwijswetgeving
met inbegrip van het recht om Sloween
se scholen te onderhouden:
2. Garantie voor het vrye gebruik en
aanvaarding van de Sloweense taal;
3. Vryheid van vereniging en het recht
coöperaties te vormen, wat de culturele
en economische belangen van de Slo-
wenen zou beveiUgen;
4. Garantie van politieke en burger
rechten
De Britse afgevaardigde. Majoriebanks
en de Franse Bertholet, verklaarden,
dat het verdrag van St Germain, dat na
de eerste wereldoorlog werd afgesloten,
reeds verstrekkende garanties voor de
Slowenen bevatte en Majoriebanks stel
de voor. dat de afgevaardigden zouden
bestuderen tot welke hoogte de voorzie
ningen van het verdrag van St Germain
en het huidige niet voldoende waren
om de Slowenen te beschermen.
Dit voorstel werd door de Franse en
Amerikaanse plaatsvervangers gesteund,
doch Zaroebin, de Sovjetrussische
plaatsvervanger, nam geen standpunt
ten aanzien van dit standpunt in.
De „kleine blokkade"
beëindigd.
DE RUSSEN GEVEN TOE.
Volgens de onder Sovjet-controle
staande Berlynse radio heeft de Sov
jetrussische repatriëringsmissie in de
Amerikaanse zone, die in haar hoofd
kwartier te Frankfort „geblokkeerd"
werd, omdat zij, tegen het Amerikaan
se verzoek in, niet wilde vertrekken,
thans van de Sovjet-autoriteiten or
der gekregen naar de Sovjetzone te-
rue te keren.
De radio voegde er aan toe. dat de
Sovjet-Unie „gedwongen" was „de
vergunning voor de Amerikaanse mis
sie van onderzoek in de Sovietzone in
te trekken". Deze missie is gisteravond
uit de Sovjet-zone vertrokken.
De „blokkade" van het gebouw, waar
de Sovjet-missie verblijft, is gisteravond
opgeheven.
De Russen hadden in het geblokkeer
de huls „voor een half jaar voedsel op
geslagen" en bovendien alle mogelijke
dingen met water gevuld, voordat de
toevoer werd afgesloten.
Hedenmorgen vroeg heeft de Sovjet
commissie het gebouw verlaten. De 8
leden van de missie zullen 10 uur nodig
hebben om de grens te Helmstedt ie
bereiken. De Russen vertrokken in drie
auto's en twee vrachtwagens. De Rus
sische chauffeur van de eerste vracht
auto, die de poort uitreed, leunde uit de
cabine van zyn wagen en souwde een
Amerikaanse vrouw, die by de auto
stond, in het gezicht. De Russen lieten
twee hondjes in de kelder achter.
In een staalfabriek te Djokja troffen de Nederlandse troepen deze Duitse ma
troos aan, bezig met de 'montage van een éénmans-torpedo.
(Speciale berichtgeving).
Na acht jaren in gevangenkampen te hebben doorgebracht, is een Gro
ninger, een oud-leerling van de R H.B.S., plotseling en geheel onverwacht
in zyn vaderstad teruggekeerd. Gevangen genomen wegens illegaal werk,
waarvoor de Duitsers hem tot 15 jaren gevangenisstraf hebben veroor
deeld, is hy na de bevrijding als zovelen in Russische handen geraakt,
waardoor het hem onmogelyk werd huiswaarts te keren. Maar thans is
hU terug, zij het ook uiterst verzwakt en door honger en uitputting aan
verscheidene kwalen lijdend. Grote vreugde heerst in het' ouderlijk huls,
waar men in al die acht jaren geen teken van leven van hem had ont
vangen
We zitten tegenover bovenbedoelde
Groninger, voor wie het leven zo na
meloos hard en wreed is geweest,
maar aan wie het ook gegeven is
in tegenstelling met wellicht hon
derdduizenden anderen weer in
zyn oude, vertrouwde omgeving terug
te keren, om weer in vryheid te kun
nen ademen en werken.
EEN BROK ELLENDE.
Het verhaal is sobër en een brok el
lende. Hoe kan het ook anders? Het
leven van een gevangene gaat nooit
over rozen. Hij is een nummer en geen
mens, vooral in de tijd waarin de ge
allieerden tegen het hakenkruis voch
ten, dat de mensheid onder dit heiden
se symbool dienstbaar, wilde maken aan
de belangen van Hitier en de zynen,
maar ook helaas nu aan de andere
zijde van het yzeren gordijn waar het
kenteken van het communisme, de ha
mer en de sikkel, dreigend hangt over
allen die daar wonen en hen tot slaven
degradeert.
- En ieder is slaaf, een doodgewone
slaaf, een nummer in het geheel, dat
millioenen omvat waarvan u zich
hier geen voorstelling kunt maken.
Slaven in de wapenfabrieken, die dag
en nacht, zon- en feestdagen cp volle
toeren werken aan alle mogelijke soor
ten wapens van klein tot groot, Duit
sers, Polen. Nederlanders. Fransen
welke nationaliteiten zijn daar niet ver
tegenwoordigd. Ik heb in een kamp van
Duitsers gezeten. Nederlanders heb ik
niet gezien en niet gesproken, maar er
zyn er ontegenzeggelijk meer dan u
denkt.
GEEN KRACHT TOT VERZET.
Trachten ze niet te ontvluchten?
De meestcn niet, al zouden ze nog
zo graag willen. Ze vluchten niet,
omdat ze niet kunnen, er is geen ver
zet en geen sabotage omdat ze niet
kunnen. De tijd de vreselijk lange
duur en de ontberingen maken de
mensen murw, geestelijk en lichame
lijk. Ze kunnen de krachten niet op
brengen om een vlucht in elkaar te
zetten.
In ieder kamp kan men zloh vry be
wegen, er is geen contróie, maar vlucn-
ten is heel wat anders. Want overal
zyn militairen en wie zyn aanwezig
heid ergens niet verklaren kan, die
wordt gestraft.
Een strook van 40 kilometer scheidt
het eigenlijke Oosten van het Westen.
Het is niet verboden in die zone van
40 kilometer te komen. Maar wie zich
daarin bevindt, zonder dat zijn aanwe
zigheid daar vereist is. die is niec ge
lukkig. Zo zyn er diie honderden kilo
meters lang. op hun vlucht zich overal
hebben doorgeslagen, maar die in dit
gebied struikelen. ZU zullen vermoede
lijk Siberië zien.
Is het eten absoluut onvoldoende, het
iv er boter dan in de Duitse gevangen
kampen. Met de hygiëne is het er min
der gunstig gesteld, luizen en schurft I
heeft practisch iedereen. En bUna alle
vrouwen in de steden lijden aan ge
slachtsziekten.
Die ziek zijn. krijgen verpleging en
kunnen naar bed, maar het aantal doc
toren en de hoeveelheid geneesmidde
len is veel en veel te gering om ook
maar aan de geringste behoefte te vol
doen. Zo heerst er 'n apathische stem
ming. Het leven dat geen enkele vreug
de meer kent. Is iedere dag weer even
gTauw en toonloos als alle andere da
gen. Er is en dat is het ergste
geèn vooruitzicht op iets beters.
DE MENSEN HOPEN OP
OORLOG.
Ja, oorlog! De Russische propaganda
zegt, dat Amerika op oorlog aan
stuurt en dat er daarom ter verdedi
ging van de beschaving hard in de
fabrieken gewerkt moet worden. Maar
de mensen zelf hopen op een oorlog.
Omdat dat verschrikkelijke middel de
enige uitweg is uit de hel van de Rus
sische zone.
Is er enige vrijheid om zyn gods
dienstige plichten te vervullen?
De godsdienst is er niet verboden.
Maar als er een kerkdienst om 10 uur
in de morgen is aangekondigd, dan
komt om negen uur het bericht af dat
er puin geruimd moet worden door de
gehele bevolking. En wie zal zich daar
aan onttrekken?
Men zegt, zo vragen wU. dat de
meeste levensmiddelen en kleren, be
nevens üc cigaretten van de bon zijn,
is dat juist?
Dat is volkomen juist, maar voor
een doosje cigaretten moet men een
week en voor een paar schoenen een
maand werken.
De jongeman, die vermoeid en met
enige inspanning spreekt, kykt somber
vooruit. Na een ogenblik stilte vervolgt
hU, met iets verwUtends in zUn stem:
WAAROM HIER ZO VERDEELD?
Waarom zijn de mensen hier zo
verdeeld? Waarom heerst hier niet
die eenheid die we in oorlogstijd had
den? Dan zouden we een kracht kun
nen ontwikkelen die heel mis
schien een derde oorlog zou kun
nen voorkomen.
Wat "gaat u doen?
Eerst moet ik zien op krachten te
komen, daar ik zo spr-eóig mogelük in
het arbeidsproces mUn plaats wil ver
overen. Maar ik wil toch ook trachten
de mensheid te waai schuwen voor het
geen over haar kan koineiwant dat
is iets heel verschrikkelUks. Dat is het
einde van onze vrUheid en onze be
schaving.
Vermeld mijn naam nog niet. Dat
kan altijd later nog. Eerst wat rusten;
hen, die een zoon of man ginds heb
ben, kan ik tot mUn spUt toch niet in
lichten. Ik weet alleen dat er velen van
Wje men jaren niets heeft gehoord,
toch in leven zijn. Zo werken er nog
mensen die door de Russen in de eer
ste wereldoorlog al gevangen zUn ge
nomen en nog nimmer thuis zUn ge
weest
En de Russen laten niemand vertrek
ken, want er heerst een zeer groot
gebrek aan werkers. Ieder verzoek
van mu om weg te mogen omdat ik
een Nederlander ben, werd terzijd*
gelegd: „Smoesjes, iedereen kan wel
zeggen Nederlander te zijn, u is een
doodgewone krijgsgevangene uit
DuiUland"