legen ksrdinaal Mindszenfy zwaarste straf (doodstraf) geëist Nieuwe Sovjet-nota aan Noorwegen wèë^berTcITt Een non-agressie-pact voorgesteld Het nieuwe Schiphol in 1958 gereed Wordt een der best geoutilleerde vliegvelden ter wereld 87ste Jaargang MAANDAG 7 FEBRUARI 1949 No. 2661 f LEIDSCH Directeur: J. W Henny Hoofdredactie: B W Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f4,15 per kwartaal; 32 cents per week Telefoon Dlr en Adm.: 25041; Red 21507 Witte Singe) T. Lelden - Giro no.: 57055 Morgen uitspraak VOORTZETTING REQUISITOIR. In den brede uitweidend over het monarchistische complot, waarvan kar dinaal Mindszenty de grondlegger zou zjjn geweest, verklaarde de officier van justitie dat. de Hongaarse kerkvorst de hulp had gevraagd van de Amerikaanse ge2ant te Boedapest, Chapln en deze ook had gekregen. „In plaats van mede te werken aan de vreedzame wederopbouw van zijn land, rekende de kardinaal op een nieu we oorlog. In stede van te werken voor de volksdemocratie, smeedde hij een samenzwering, met het doel de Habs- burgers weer te doen terugkeren. Er bestaat geen land de gehele wereld, dat op een dergelijke mis daad niet de zwaarste straf zou stel len. De Hongaarse democratie bezit ditzelfde recht en ik zou, als open baar aanklager van de Hongaarse re gering mijn eigen beroep saboteren, indien ik niet overeenkomstig han delde". (De zwaarste straf is de dood straf!) Vervolgens sprak de Officier van Justitie uitvoerig over het vraagstuk van de godsdienstige vervolging. Hij verklaarde hieromtrent dat de in de rechtszaal aanwezige rechters en toe schouwers door de wijze, waarop het proces werd geleid en aan de hand van de verklaringen van de beschuldigden zich er van konden overtuigen, dat dit geen godsdienst-vraagstuk betrof. „Noch Mindszenty, noch één van zijn medebeschuldigden, maakten van iets dergelijks tijdens dit proces melding. Zij handelden niet ter verdediging van de godsdienst, doch voor het terugkrij gen van hun enorme vermogens, welke na de oorlog waren verloren gegaan. Hij kon moeilijk aannemen, dat Iemand, waar dan ook, zou kunnen zeggen, dat de verkoop van dollars op de zwarte markt een aangelegenheid was van godsdienstige activiteit of dat een dergelijke verkoop op de zwarte markt plaats vond omdat de godsdienst dit voorschreef. De kardinaal zeide, dat hU een on middellijke verzoening tussen kerk en staat wenste en dat hij zijn ambt ge durende een bepaalde tijd zou neer leggen. Doch dit zijn slechts woorden, zoals wordt aangetoond door het feit, dat de kardinaal kort vóór het proces nog een brief heeft geschreven aan de Amerikaanse gezant te Boedapest, C^a" pin, ten einde diens hulp te verkrijgen voor een poging te ontvluchten. De verdediger, dr Kiczko. die door de kardinaal zelf was uitgekozen en niet. zoals aanvankelijk was gemeld, hem was toegevoegd, begon zijn pleidooi met te zeggen, dat hij allereerst wenste te con stateren. dat hij volkomen vrij was ge weest bij het voeren van zijn verdedi ging van de kardinaal. .Kardinaal Mindszenty heeft zyn mis daden bekend. Hij heeft verklaard dat hij zijn daden betreurde en dat hij. In dien hij opnieuw de kans zou krijgen, anders zou handelen. Zijn brief aan de minister van justitie, welke hier in de gerechtzaal werd voorgelezen, heeft aan ce gehele wereld bewezen, dat de gods dienst in Hongarije op geen enkele wijze wordt aangevallen. Door het doen over gaan van het onderwijs uit de handen van de kerk in die van de staat, werd op geen enkele wijze afbreuk gedaan aan de godsdienst. Op alle Hongaarse scho len wordt de godsdienst verplicht onder wezen. Dit is zelfs niet eens het geval In die Westelijke staten, welke gewoon lijk als de meest democratische worden aangemerkt." De voornaamste stelling, welke door de verdediger van kardinaal Minds zenty naar voren werd gebracht, was, dat het gerechtshof er rekening mee zou houden, dat de kardinaal een „na ïef man was en dat hij in zijn paleis „In 'n ivoren toren" had gelecft, welk feit hem vatbaar had gemaakt voor allerlei soorten van geruchten, zoals dat. waarin beweerd werd, dat in 1947 een oorlog voor de deur stond. Een groot gedeelte der verdedigings rede was gewijd aan de kwestie van de brief, die de kardinaal bekent geschre den te hebben aan de Amerikaanse ge zant Chapln en waarin hij om een auto en een vliegtuig verzocht om uit de eevangenis te kunnen ontsnappen. De aanklager was van oordeel, „dat dezp brief de zaak verzwaarde", aldus de verdediger, „omdat hieruit bleek, dat de kardinaal alleen in woorden van me- hine was veranderd. Ik zelf heb de kar dinaal gevraagd, waarom hij deze brief schreef. Hij antwoordde, dat hij toen tertijd bij zijn overdenkingen de dingen n'?t zo duidelijk voor zich had gezien als thans. Dit is slechts een nieuw be- van de naïveteit van de kardinaal. Het zou niet eerlijk zijn. indien deze brief beschouwd zou worden als afbreuk doende aan het grote belang van zijn I oprechte vergaring van berouw." De verdediger sprak uitvoerig over hetgeen het nieuwe Hongarile heeft- be reikt. Hij zei, dat de kardinaal dit in zijn palels niet beseft had, doch dit thans inzag Zijn „grootste fout was, dat TOENEMENDE WIND. De Bilt verwacht tot morgenavond: Aanvankelijk enkele overdrijvende wolkenbanken, later verder toenemende bewolking en in het Westen van het 'and plaatselijk enige lichte regen. Matige en in het Noord-Westen van het land tiideliik krachtige wind tussen Zuid en Zuid-West. Vannacht alleen 'n het Zuid-Oosten van het land nog P'aatseliik lichte vorst. Morgen overdag 1£bs zachter den vandaag. 8 FEBRUARI. Zon op: 8.10 uur; onder- 17.40 usr. Moan op* 11.42 uur; onder: 4.29 uur 'EK.). Hoogwater te Katwijk te 10.14 en Dlr- uur. fiit nummer bestaat uit zes pagina's hijgeloofde, dat de nationalisatie der scholen met de bijbel zou leiden tot af schaffing van de godsdienstvrijheid". Nu pas had hij beseft, dat deze mening vol komen verkeerd was. Volgens de verdediger was de inlich ting, die de kardinaal aan Chapln gaf. niet werkelijk belangrijk en had deze alleen betrekking op economische en politieke ontwikkelingen. "Dergelijke cij fers kon men in de bladen lezen. Wat de zwarte handel in dollars be treft was de verdediger van mening, dat de kardinaal niet schuldig geacht kon worden aan een overtreding, waar hij zo weinig er van af wist. „De kardinaal was te zeer verdiept in ziin theologische studies om erg veel van financiële aan gelegenheden af te weten Hij liet der gelijke dingen aan anderen over". De laatste woorden van de verdedi ger waren: „Ik vraag het gerechtshof een wijs vonnis uit te spreken, omdat dit proces na eeuwen nog bekend zal zün en de reihters aan de geschiede nis verantwoording zullen moeten af- dsn gelegd. Zij voeren naar een bepaalde plaats en wijzen de weg, evenals de rails. De principes geven in het leven van de mens de richting aan. Nu sta ik voor de politie en de rechters. Men stelt mij vragen en ik antwoord. De vragen zyn van dien aard, dat ik mijn eigen ziel net zo moét antwoorden als U. God is mijn getuige, dat ik altijd goede bedoe lingen heb gehad. Ik heb nimmer tegen de wetten van de staat willen werken en als dat toch gebeurd is, heb ik het hier verteld zonder opsmuk. Het is mij nu duidelijk geworden, zoals ik eerder reeds heb gezegd. Ik heb mijn spijt be tuigd en dat doe ik thans weer Ik ge loof dat fk thans vele dingen anders zou doen, ook al kan Ik niet de princi pes veranderen, die leiding aan mijn leven hebben gegeven. God is mijn ge tuige, dat ik geen vijand ben van het Hongaarse volk. Ik ben geen vijand van onze boeren en arbeiders, van wie ik er een ben. Ik wens hun geen enkel recht te ontnemen. God is mijn getuige dat ik mij geen vijand van de vrede voel. Ik ben niet tegen vrede tussen de staat en de kerk. Ik vind het juist, dat de verzoening tussen kerk en staat, wan neer die tot stand komt, duurzaam en hecht is. Ik blijf bij de brief,, die ik aan ue minister van justitie heb gezondenen die hier is voorgelezen. Iedereen kent de inhoud van die brief en ik behoef die niet te herhalen. Dat ik bij sommige handelingen in conflict met de wet leggen. Ik vraag om een mild oorde°l kwam, heb ik mij niet tevoren gereali- seerd. Ik erken mijn schuld op dit punt en ik heb aangeboden alles terug te be talen. Vanochtend heb ik lange tijd gebe den". „Geef ons vrede in deze dagen zoals het oude gebed luidt. Ik heb gebeden om vrede, voor mijn kerk en voor de Hongaarse staat, waarvan ik een goed burger wens te zijn. Ik bad ook voor de vrede van mijn eigen ziel. Moge God U de wijsheid geven een vonnis te vellen, dat in 't buitenland en hieT vrede en verzoening zal brengen". De verdediging der overige beschul digden bracht weinig nieuws mee. Morgen om 9 uur zal uitspraak wor den gedaan. naar de stem van uw geweten. II vraag het hof de clementieclausule van de Hongaarse wet toe te passen, waarin gezegd wordt, dat het hof on der bepaalde omstandigheden h^t zelf uitgesproken vonnis kan verzachten". DE KARDINAAL ZELF HAD HET LAATSTE WOORD. De kardinaal zeide: „Ik sta hier voor de rechtbank van het volk. Ik heb een hoge positie in het land. Ik ben reeds een halve eeuw oud en In dis tijd wordt Iemands men taliteit doortrokken van zekere vaste principes. Deze principes zijn in het le ven van de mens even vast gebouwd als het fjzer en de rails die in de aarde wor- Radio-Moskou heeft de tekst uitge zonden van een nieuwe Sovjet-nota aan Noorwegen. In de nota wordt gezegd: De Sovjet regering vroeg de Noorse regering haar standpunt uiteen te zetten ten aanzien van de kwestie van een Atlantisch pact, in het bijzonder overwegend, dat er een gemeenschappelijke grens tussen de Sovjet-Unie en Noorwegen bestaat, en vroeg tevens, of de Noorse regering ver plichtingen aan de Atlantische allian tie verbond met betrekking tot de in richting van lucht- of marinebases op het grondgebied van Noorwegen. Uit het antwoord van de Noorse re gering blijkt, dat zij met betrekking tot de kwestie van de deelneming van Noorwegen aan de Atlantische Unie, beweert, dat de V.N. nog niet voldoende sterk zijn geworden om de vrede en veiligheid van alle landen in stand te houden. Daarbij verklaart de Noorse regering, dat de Atlantische Unie moet worden beschouwd als behorend tot de regionale overeenkomsten, voorzien in het Handvest van de V.N. en dat zij de bedoeling heeft agressie te voorko men. De Sovjet-regering deelt deze me ning van de Noorse regering ten aan zien van de bedoelingen en aard van de Atlantische Unie niet. Het is duidelijk, dat de Atlantische Unie een beperkte groep van staten is, zo vervolgt de nota. die niet de be doeling hebben de vrede en interna tionale veiligheid te consolideren, daar de Atlantische Unie wordt opgericht door een bepaalde groep van grote mogendheden en niet de bedoeling heeft alle vreedzame landen te ver enigen, maar er op gericht is de ene groep landen op te zetten tegen an dere staten. De,noJa gaat voort: „De opneming van Noorwegen in die groepering kan niet. alleen de consolidatie van Noor wegens veiligheid niet dienen, maar kan integendeel er toe leiden, dat Noorwegen verwikkeld wordt in de^ politiek van een bijzondere groepering van mogendhe den, die verstrekkende agressieve doe- :en nastreven De Sovjet-regering kan het niet. eens. zijn met de erklaring van de Noorse regering, dat de Atlantische Unie wordt opgericht in overeenstemming met de doelstellingen en het Handvest van de V.N. Het is bekend, dat de initiatief nemers tot deze Unie hun toevlucht ;oi dergelijke argumenten nemen, maar men kan niet het feit weerleggen dat de Atlantische Unie in werkelijkheid wordt opgericht buiten en met voor bijzien van de VN. en de belangen van de agressieve politiek van bepaalde gro te mogendheden dient, In haar antwoord geeft de Noorse regering de verzekering, dat Noorwe gen nooit een politiek met agressieve bedoelingen zal steunen en dat het niet zal toestaan, dat het. Noorse grondge bied in het belang van een dergelijke politiek wordt gebruikt.. De Sovjet-re- gering neemt, nota van deze verklaring van de Noorse regering, ofschoon zij deze verklaring als onvoldoende be schouwt. De Sovjet-regering kan de omstandig heid niet voorbijzien, dat de Noorse re gering in gebreke is gebleven een dui delijk antwoord te geven op de vraag van de Sovjet-regering, of het toetre den van Noorwegen tot de Atlantische Unie er toe zal leiden, dat Noorwegen verplichtingen op zich neemt met be trekking tot het inrichten van lucht- of marine-bases op Noors grondgebied Het is echter bekend dat het binnen halen van kleine landen in deze unie juist tot doel heef1: hun grondgebied te gebruiken voor het inrichten van dergelijke militaire bases, hetgeen dit voor de Sovjet-Unie, daar Noorwegen en de Sovjet-Unie buren zijn met een gemeenschappelijke grens. In het antwoord Van dé Noorse rege ring wordt gezegd, dat Noorwegen geen enkele overeenkomst met andere staten aan zal gaan, welke Noorwegen er toe verplicht hun militaire bases op Noors grondgebied te verschaffen, zo lang Noorwegen niet bloot staat aan een aanval of bedreigingen met een aanval. Deze verklaring betekent, dat provoca tieve geruchten of inderhaast verzon nen falsificaties over een aanvalsdrel- ging tegen Noorwegen voldoende zouden zijn om Noorwegen Noors grondgebied beschikbaar te doen stellen voor mili taire bases en de gewapende machten van vreemde landen op elk ogenblik, met inbegrip van de huidige vredestijd. In de verklaring van de Noorse re dering is er een suggestie, dat een aan- valsdreigirig zou kunnen komen van de zijde van de Sovjet-Unie. En dergelijke suggestie is van alle grond ontbloot, daar de Noorse regering geen recht vaardiging of reden heeft om te twij felen aan de bedoelingen van goede na buurschap van de Sovjet-Unie ten aan zien van Noorwegen, hetgeen elke mo gelijkheid van een aanval uitsluit. Het is de Noorse regering bekend, dat de Sovjet-Unie altijd een vriendschappe lijke houding ten opzichte van Noorwe gen heeft aangenomen en tijdens de jaren van de tweede wereldoorlog heeft zij haar aandeel in Noorwegens bevrij ding van de fascistische aanvallers bij gedragen. De troepen van de Sovjet- Unie werden vrijwillig uit Noórs grond gebied teruggetrokken en zelfs osrder dan de Noorse regering zelf had ge wenst. Indien de Noorse regering echter nog steeds aan de bedoelingen van goede nabuurschap van de Sovjet-Unie ten opzichte van Noorwegen twijfelt, stelt de Sovjet-regering, teneinde el ke twijfel ten aanzien van de bedoelin gen van de Sovjet-Unie weg te nemen, de Noorse regering voor een non- agressie-pact met de Sovjet-Unie te sluiten en op die wijze een eind te maken aan alle twijfel". Ernstig busongeluk Bij Radolfzell is een autob,us met skiërs bij een scherpe bocht van de weg gegleden en van een stijle helling ge kanteld. Negentien jonge mensen kwa men hierbij om het leven en twintig raakten gewond. Het gezelschap was op weg van Radolfzell aan het Bodenmeer naar de Feldberg, de hoogste top van het Zwarte Woud. De opvolger van Markos Micholas Zachariades is gekozen tot voorzitter van een eveneens nieuw ge kozen politiek bureau van de Griekse communistische partij Zachariades is oorspronkelijk een vluchteling uit Klein-Azië. Op 17-jarige leeftijd ging hij naar Moskou om theo rie, praktijk en taktiek te leren van de marxistische revolutie. In 1924 ging hjj naar Athene en later organiseerde hij de communistische jeugd te Saloniki. Hij werd verschillende malen gearres teerd en gevangen gezet. In 1935 werd hij tot secretaris-gene raal van de Griekse communistische partij benoemd. Deze functie is hij sinds dier blijven bekleden In de oor lof werd hij door de Duitsers gearres teerd en toen hij in 1945 naar Grieken land terugkeerde, hernam hij de lei ding der communistische partij. In 1947 werd Zachariades bij verstek tot geval van bijzondere betekenis is drie jaar gevangenisstraf veroordeeld. 1S7 millioen voor uitbreiding 'Speciale reportage). Speciale koeriers van de stad Am sterdam hebben Zaterdagmiddag het „Plan voor uitbreiding van de lucht haven „Schiphol" aangeboden aan de leden van het Koninklijk Huis. aan het Parlement, de regering en de hoofdste delijke gemeenteraad In het nieuwe restaurant, op Schiphol was verder een bijeenkomst gearrangeerd, waar naast zeer vele autoriteiten ook vertegen woordigers van de pers, de film en de radio aanwezig waren en zowel burge meester d'Ailly als ds heer Dellaert (directeur van de luchthaven) hebben daar in geestdriftige bewoordingen de voordelen van het nieuwe plan uiteen gezet. Van het moment af (8 October 1915) dat de regering Schiphol als wereld- luchthaven voor Nederland heeft aan gewezen, is men in de hoofdstad naarstig aan het werk geweest om de reeds lang gekoesterde plannen tot uitbreiding in daden om te zetten. Amsterdams eerste burger zeide goe de moed te hebben dat het thans in gediende ontwerp door de betrokken instanties volledig zal worden aan vaard. Schiphol zal dan een van de best ge outilleerde luchthavens van heel de wereld worden. Vóór alles moest er nsar gestreefd worden dat het verkeer ook onder om standigheden van slecht zicht behoor lijk kan worden verwerkt. Over de op lossing van dat probleem hebben de deskundigen van alle landen zich nu al jaren achtereen he( hoofd gebroken. Doorbordurend op de idee van een Frans architect meent men deze moeilijkhe den voor Schiphol op alleszins bevre digende wijze te kunnen wegnemen door het zogenaamde .raaklijnen-systeem". In het midden komt het stationsareaal of slationseiland met de gebouwen en verdere voorzieningen voor de afhande ling van reizigers en vracht. Daar om heen worden brede rijbanen aangelegd, H.K.H. Prinses Irene was Zaterdagmiddag bruidsmeisje bij het huwelijk van mej. Violet Charlie del Court van Krimpen met jhr H. W. C. M. de Jonge van Ellemeet, adjudant van de bevelhebber der zeestrijdkrachten. De bruid is de jongste zuster van mevrouw Feaver. die ten tijde van het verblijf van H M. Ko ningin Juliana in Canada Haar huisgenote was. Ook H.M. de Koningin en H.K.H. Prinses Beatrix woonden de huwelijksplechtigheid bij, welke werd geleid door ds J. J. Lonët Feisser uit Amsterdam in de Dorpskerk te Wasse naar. De arrestaties in Polen COMPLOT OP GROTE SCHAAL. Officieel is thans bekend gemaakt, dat de Poolse geheime politie een com plot heeft verijdeld, dat ten doel had de vooraanstaande leden van de Poolse regering te vermoorden. Nadat de po litie in de loop van de vorige maand het bestaan van deze samenzwering op het spgor was gekomen, zfjn op grote schaal arrestaties verricht onder de voormalige leden van de Poolse ver zetsorganisatie in de oorlog. De politie trof in de woningen van sommige gearresteerden wapens van velerlei aard, radio-zenders, zoals die ook in het Poolse leger worden ge bruikt en hoeveelheden gouden munten en bankbiljetten aan. ,De arrestaties hebben voortgang, teneinde de restanten van de misdadi ge bende op te ruimen", aldus de of ficiële bekendmaking. In geheel Polen zouden meer dan 1.000 arrestaties zijn verricht. VEILIGHEIDSRAAD ZAL VERMINDERING VAN BEWAPENING BESPREKEN. De Veiligheidsraad zal morgen bijeen komen, teneinde de door de assemblee aangenomen resolutie, strekkende tot een vermindering der bewapening, in bespreking te nemen. Deze bespreking was indertijd op verzoek van de Sovjet- Unie uitgesteld. De assemblee had de resolutie, waar in wordt voorgestleld een internationaal lichaam te stichten, dat van alle staten, die lid zijn van de Verenigde Naties, volledige inlichtingen zal ontvangen over de stand van hun bewapening en dat deze inlichtingen op hun juistheid zal toetsen en publiceren, met 43 tegen zes stemmen en één onthouding aange nomen. DE AANSLAG OP DE SJAH VAN PERZIË. Facher Rai, die de moordaanslag op de sjah van Perzië heeft gepleegd, is in het ziekenhuis aan de hem door de menigte toegebrachte verwondingen overleden. Volgens een officiële bekendmaking werden de verwondingen van de aan valler veroorzaakt door het publiek „en militaire politie". De Perzische regering heeft de uiterst linkse Toedeh-party, waarvan Facher Rai, een persfotograaf, lid was, jntbon- den. Uit een door de politie gevonden dagboek van Rai wordt de Toedeh-par- tij geprezen als de „enige progressieve" partij in Perzië. In een passage van het dagboek wordt gezegd, dat de Toedeh-partij door de Soviets gesteund wordt, doch „enkele slechte elementen in de partij, die bui tenlandse leiding aanvaarden" veroor deelt. Drie Toedeh-leiders, twee dagblad redacteuren en^een godsdienstig leider, zyn gear^esteWd. WAARSCHUWING TEGEN OVERSCHATTING LUCHTMACHT. Van generaal Bradley. De chef van de staf .van het Ame rikaanse leger, generaal Omar Bradley, heeft te Boston verklaard dat het „roe keloos" zou zijn er op te vertrouwen, dat de Amerikaanse luchtmacht in staat is bij het begin van een nieuwe oorlog een vernietigende slag aan een tegenpartij toe te brengen. Hij zeide: „Het opnieuw dreigende gevaar van een oorlog schijnt te zijn afgenomen, gedeeltelijk omdat wij, in deze steeds aanhoudende zenuwenoor log, kalmerende middelen gebruiken. In geval van oorlog zou het kansspel met de Amerikaanse veiligheid worden, uitsluitend op de luchtmacht te reke nen. om de vijand te verslaan". Hij voegde hieraan toe: „Wij verke ren in gevaar, onze veiligheid eerder op fantasie, dan op de nuchtere feiten te baseren, als gevolg van het feit dat er te veel Amerikanen zijn, die zoeken naar een gemakkelijke en populaire manier, om onze veiligheid door mid del van de gewapende macht te bewa ren en die menen dit middel gevonden te hebben door een alles overschadu wend geloof in de kracht van onze luchtmacht, zulks ten nadele van de andere delen van onze weermacht". terwijl zes geprojecteerde start- en lan dingsbanen (ter lengte van 1800 k 2550 meter) zich verder naar bui:en uitstrek ken en ge-heel onafhankelijk van elkaar b'.ijven. Zij zullen twee aan twee aan elkaar evenwijdig zijn, zodat er, hoe de windrichting ook is. altijd twee in ge bruik kunnen worden genomen. Tot dusverre had men slechjs de be schikking over één baan en bij slecht zicht is dat veel te weinig. Normaal kunnen er 30 k 35, misschien straks zelfs '40 landingen per uur op één baan worden uitgevoerd. Bij slecht zicht daalt die capaciteit echter tot 12 k 15. Vlieg tuigen moeten dus soms uren lang in de lucht wachten of naar elders •worden gedirigeerd en bij een wereldluchtha ven mag dat eigenlijk niet voorkomen. TWEE OF MEER BANEN. Als er straks twee banen op Schiphol ter beschikking staan voor landingen bü slecht zicht, zal men het normale aantal wel niet geheel bereiken, maar in ieder geval vrij dicht nabij komen. Bovendien opent het ontwerp de mo gelijkheid om nog vier andere banen, tussen de reeds geprojecteerde, aan te leggen. Ook als het verkeer in de toe komst nog aanmerkelijk zou groeien, zal men dus tegen de moeilijkheden zijn opgewassen, omdat men dan zo nodig drie banen tegelijk in gebruik kan nemen. Het zal ongeveer 1958 worden voordat het nieuwe Schiphol geheel voltooid kan zijn. De uitbreidingswerkzaamheden, die een bedrag van omstreeks 167 mil lioen gulden vergen, zullen intussen voortgang kunnen vinden zonder in het bedrijf enige stoornis te veroorzaken. Wat nu pas als stationsgebouw in ge bruik Is genomen, zal te zijner tijd een andere bestemming krijgen. De niet technische diensten worden dan alle overgebracht naar het nieuwe stations eiland, dat doorki-uist zal worden door de Rijksweg Amsterdam—Den Haag, die op twee plaatsen tover een totale leng te van drie kilometer) onder de ring baan voor de vliegtuigen zal worden doorgevoerd en prachtig past in het thans ingediend ontwerp. Over een jaar of tien zal Schiphol, naar- men verwacht, 'n arbeidënde bevolking van omstreeks vijftienduizend personen tellen. Rekent men daarbij de enorme mensen-massa, die zich dagelijks naar en van de lucht haven Schiphol" aangeboden aan de familieleden te begeleiden of om er eens rond te kijken (dat waren er rond 800.000 in 1948). Dan is het duidelijk dat voor het vervoer langs de weg bij zondere maatregelen moeten worden getroffen. SPOORLIJN A'DAM—LEIDEN —KIJKDUIN? De Nederlandse spoorwegen hebben daarvoor een prachtig* plan ontwor pen. Zij denken aan een nieuwe spoor lijn van Amsterdam via Leiden naar Kijkduin. In de hoofdstad (Lairesse- straat en Corn. Kruismanstraat) zou die aanvankelijk ondergronds zijn om bij het Haarlemmermcerstation naar het Zuiden af te buigen en omhoog gevoerd te worden. De trein zou lo pen langs Aalsmeer, door de Westein- derplas, over de Ringvaart, met aan sluiting naar Schiphol, om bij Leiden aan tc knopen aan dc bestaande dienst naar Den Haag en Rotterdam. In Den Haag zou de lijn dan weer ondergronds worden tot Kijkduin. Nederland heeft helaas geen geld om dat alles voorlopig te kunnen bekosti gen. De regering heeft dan ook gead viseerd om die plannen de eerste jaren maar in portefeuille te houden. In de plaats daarvan wordt nu een eenvoudiger project bestudeerd en dat schijnt kans te hebben op verwezen lijking in de naaste toekomst. Het mas sa-vervoer moet trouwens in ieder geval geholpen worden^Dit laatste plan om vat een locale electrische spoor- of tramwegverbinding van Amsterdam (Haarlemmermeerstation) naar Schip hol. VAN HAARLEMMER- MEERPOLDER. Met een vervoer van minstens 60.000 personen per dag: zal dat een van de drukste lijntjes in Nederland wordén.. Uit de aard van de zaak is er van land- bouwzijde nogal eens bezwaar gemaakt tegen het feit dat zoveel kostbare cul tuurgrond voor een vlieghaven wordt gebruikt. Men heeft aldus burge meester d'Ailly dat vraagstuk ern stig bestudeerd en de resultaten vielen hard mee. Het nieuwe plan zal 12 a 1300 hectare beslaan. Dat is een aanzienlijke oppervlakte, maar-ali-met-al, is 't toch slechts circa 7Vé van het totaal van de Haarlemmermeerpolder. De grote ruimten tussen de banen blijven boven dien als landbouwgrond in gebruik. 30 meter onder het aardoppervlak werden in een bruinkolengroeve bii Wölftrc- heim slagtanden en andere fossiele overblijfselen van een praehistorlsch dier, waarschijnlijk een mastodont, gevonden. Archeologen schatten het gewicht van het monster op 20 k 30.000 kg en de ouderdom od om en bij de 2 million jaren. - Wilhelm Wagner, hoofdopzichter van de „Römer"-mijn conserveert de fossiele resten, dié aan een mu-seum sullen worden overgedragen, ia kisten met nat zand.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1949 | | pagina 1