legen ksrdinaal Mindszenfy
zwaarste straf (doodstraf) geëist
Nieuwe Sovjet-nota aan
Noorwegen
wèë^berTcITt
Een non-agressie-pact voorgesteld
Het nieuwe Schiphol in 1958
gereed
Wordt een der best geoutilleerde
vliegvelden ter wereld
87ste Jaargang
MAANDAG 7 FEBRUARI 1949
No. 2661 f
LEIDSCH
Directeur: J. W Henny
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4,15 per kwartaal; 32 cents per week
Telefoon Dlr en Adm.: 25041; Red 21507
Witte Singe) T. Lelden - Giro no.: 57055
Morgen uitspraak
VOORTZETTING REQUISITOIR.
In den brede uitweidend over het
monarchistische complot, waarvan kar
dinaal Mindszenty de grondlegger zou
zjjn geweest, verklaarde de officier van
justitie dat. de Hongaarse kerkvorst de
hulp had gevraagd van de Amerikaanse
ge2ant te Boedapest, Chapln en deze
ook had gekregen.
„In plaats van mede te werken aan
de vreedzame wederopbouw van zijn
land, rekende de kardinaal op een nieu
we oorlog. In stede van te werken voor
de volksdemocratie, smeedde hij een
samenzwering, met het doel de Habs-
burgers weer te doen terugkeren.
Er bestaat geen land de gehele
wereld, dat op een dergelijke mis
daad niet de zwaarste straf zou stel
len. De Hongaarse democratie bezit
ditzelfde recht en ik zou, als open
baar aanklager van de Hongaarse re
gering mijn eigen beroep saboteren,
indien ik niet overeenkomstig han
delde". (De zwaarste straf is de dood
straf!)
Vervolgens sprak de Officier van
Justitie uitvoerig over het vraagstuk
van de godsdienstige vervolging. Hij
verklaarde hieromtrent dat de in de
rechtszaal aanwezige rechters en toe
schouwers door de wijze, waarop het
proces werd geleid en aan de hand van
de verklaringen van de beschuldigden
zich er van konden overtuigen, dat dit
geen godsdienst-vraagstuk betrof.
„Noch Mindszenty, noch één van zijn
medebeschuldigden, maakten van iets
dergelijks tijdens dit proces melding.
Zij handelden niet ter verdediging van
de godsdienst, doch voor het terugkrij
gen van hun enorme vermogens, welke
na de oorlog waren verloren gegaan.
Hij kon moeilijk aannemen, dat
Iemand, waar dan ook, zou kunnen
zeggen, dat de verkoop van dollars op
de zwarte markt een aangelegenheid
was van godsdienstige activiteit of dat
een dergelijke verkoop op de zwarte
markt plaats vond omdat de godsdienst
dit voorschreef.
De kardinaal zeide, dat hU een on
middellijke verzoening tussen kerk en
staat wenste en dat hij zijn ambt ge
durende een bepaalde tijd zou neer
leggen. Doch dit zijn slechts woorden,
zoals wordt aangetoond door het feit,
dat de kardinaal kort vóór het proces
nog een brief heeft geschreven aan de
Amerikaanse gezant te Boedapest, C^a"
pin, ten einde diens hulp te verkrijgen
voor een poging te ontvluchten.
De verdediger, dr Kiczko. die door de
kardinaal zelf was uitgekozen en niet.
zoals aanvankelijk was gemeld, hem was
toegevoegd, begon zijn pleidooi met te
zeggen, dat hij allereerst wenste te con
stateren. dat hij volkomen vrij was ge
weest bij het voeren van zijn verdedi
ging van de kardinaal.
.Kardinaal Mindszenty heeft zyn mis
daden bekend. Hij heeft verklaard dat
hij zijn daden betreurde en dat hij. In
dien hij opnieuw de kans zou krijgen,
anders zou handelen. Zijn brief aan de
minister van justitie, welke hier in de
gerechtzaal werd voorgelezen, heeft aan
ce gehele wereld bewezen, dat de gods
dienst in Hongarije op geen enkele wijze
wordt aangevallen. Door het doen over
gaan van het onderwijs uit de handen
van de kerk in die van de staat, werd
op geen enkele wijze afbreuk gedaan aan
de godsdienst. Op alle Hongaarse scho
len wordt de godsdienst verplicht onder
wezen. Dit is zelfs niet eens het geval
In die Westelijke staten, welke gewoon
lijk als de meest democratische worden
aangemerkt."
De voornaamste stelling, welke door
de verdediger van kardinaal Minds
zenty naar voren werd gebracht, was,
dat het gerechtshof er rekening mee
zou houden, dat de kardinaal een „na
ïef man was en dat hij in zijn paleis
„In 'n ivoren toren" had gelecft, welk
feit hem vatbaar had gemaakt voor
allerlei soorten van geruchten, zoals
dat. waarin beweerd werd, dat in 1947
een oorlog voor de deur stond.
Een groot gedeelte der verdedigings
rede was gewijd aan de kwestie van de
brief, die de kardinaal bekent geschre
den te hebben aan de Amerikaanse ge
zant Chapln en waarin hij om een
auto en een vliegtuig verzocht om uit
de eevangenis te kunnen ontsnappen.
De aanklager was van oordeel, „dat
dezp brief de zaak verzwaarde", aldus
de verdediger, „omdat hieruit bleek, dat
de kardinaal alleen in woorden van me-
hine was veranderd. Ik zelf heb de kar
dinaal gevraagd, waarom hij deze brief
schreef. Hij antwoordde, dat hij toen
tertijd bij zijn overdenkingen de dingen
n'?t zo duidelijk voor zich had gezien
als thans. Dit is slechts een nieuw be-
van de naïveteit van de kardinaal.
Het zou niet eerlijk zijn. indien deze
brief beschouwd zou worden als afbreuk
doende aan het grote belang van zijn
I oprechte vergaring van berouw."
De verdediger sprak uitvoerig over
hetgeen het nieuwe Hongarile heeft- be
reikt. Hij zei, dat de kardinaal dit in
zijn palels niet beseft had, doch dit
thans inzag Zijn „grootste fout was, dat
TOENEMENDE WIND.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk enkele overdrijvende
wolkenbanken, later verder toenemende
bewolking en in het Westen van het
'and plaatselijk enige lichte regen.
Matige en in het Noord-Westen van
het land tiideliik krachtige wind tussen
Zuid en Zuid-West. Vannacht alleen
'n het Zuid-Oosten van het land nog
P'aatseliik lichte vorst. Morgen overdag
1£bs zachter den vandaag.
8 FEBRUARI.
Zon op: 8.10 uur; onder- 17.40 usr.
Moan op* 11.42 uur; onder: 4.29 uur
'EK.).
Hoogwater te Katwijk te 10.14 en
Dlr- uur.
fiit nummer bestaat uit zes pagina's
hijgeloofde, dat de nationalisatie der
scholen met de bijbel zou leiden tot af
schaffing van de godsdienstvrijheid". Nu
pas had hij beseft, dat deze mening vol
komen verkeerd was.
Volgens de verdediger was de inlich
ting, die de kardinaal aan Chapln gaf.
niet werkelijk belangrijk en had deze
alleen betrekking op economische en
politieke ontwikkelingen. "Dergelijke cij
fers kon men in de bladen lezen.
Wat de zwarte handel in dollars be
treft was de verdediger van mening, dat
de kardinaal niet schuldig geacht kon
worden aan een overtreding, waar hij
zo weinig er van af wist. „De kardinaal
was te zeer verdiept in ziin theologische
studies om erg veel van financiële aan
gelegenheden af te weten Hij liet der
gelijke dingen aan anderen over".
De laatste woorden van de verdedi
ger waren: „Ik vraag het gerechtshof
een wijs vonnis uit te spreken, omdat
dit proces na eeuwen nog bekend zal
zün en de reihters aan de geschiede
nis verantwoording zullen moeten af-
dsn gelegd. Zij voeren naar een bepaalde
plaats en wijzen de weg, evenals de rails.
De principes geven in het leven van de
mens de richting aan. Nu sta ik voor
de politie en de rechters. Men stelt mij
vragen en ik antwoord. De vragen zyn
van dien aard, dat ik mijn eigen ziel
net zo moét antwoorden als U. God is
mijn getuige, dat ik altijd goede bedoe
lingen heb gehad. Ik heb nimmer tegen
de wetten van de staat willen werken
en als dat toch gebeurd is, heb ik het
hier verteld zonder opsmuk. Het is mij
nu duidelijk geworden, zoals ik eerder
reeds heb gezegd. Ik heb mijn spijt be
tuigd en dat doe ik thans weer Ik ge
loof dat fk thans vele dingen anders
zou doen, ook al kan Ik niet de princi
pes veranderen, die leiding aan mijn
leven hebben gegeven. God is mijn ge
tuige, dat ik geen vijand ben van het
Hongaarse volk. Ik ben geen vijand van
onze boeren en arbeiders, van wie ik er
een ben. Ik wens hun geen enkel recht
te ontnemen. God is mijn getuige dat
ik mij geen vijand van de vrede voel.
Ik ben niet tegen vrede tussen de staat
en de kerk. Ik vind het juist, dat de
verzoening tussen kerk en staat, wan
neer die tot stand komt, duurzaam en
hecht is. Ik blijf bij de brief,, die ik aan
ue minister van justitie heb gezondenen
die hier is voorgelezen. Iedereen kent de
inhoud van die brief en ik behoef die
niet te herhalen. Dat ik bij sommige
handelingen in conflict met de wet
leggen. Ik vraag om een mild oorde°l kwam, heb ik mij niet tevoren gereali-
seerd. Ik erken mijn schuld op dit punt
en ik heb aangeboden alles terug te be
talen.
Vanochtend heb ik lange tijd gebe
den".
„Geef ons vrede in deze dagen zoals
het oude gebed luidt. Ik heb gebeden
om vrede, voor mijn kerk en voor de
Hongaarse staat, waarvan ik een goed
burger wens te zijn. Ik bad ook voor de
vrede van mijn eigen ziel.
Moge God U de wijsheid geven een
vonnis te vellen, dat in 't buitenland en
hieT vrede en verzoening zal brengen".
De verdediging der overige beschul
digden bracht weinig nieuws mee.
Morgen om 9 uur zal uitspraak wor
den gedaan.
naar de stem van uw geweten. II
vraag het hof de clementieclausule
van de Hongaarse wet toe te passen,
waarin gezegd wordt, dat het hof on
der bepaalde omstandigheden h^t zelf
uitgesproken vonnis kan verzachten".
DE KARDINAAL ZELF HAD
HET LAATSTE WOORD.
De kardinaal zeide:
„Ik sta hier voor de rechtbank van
het volk. Ik heb een hoge positie in
het land. Ik ben reeds een halve eeuw
oud en In dis tijd wordt Iemands men
taliteit doortrokken van zekere vaste
principes. Deze principes zijn in het le
ven van de mens even vast gebouwd als
het fjzer en de rails die in de aarde wor-
Radio-Moskou heeft de tekst uitge
zonden van een nieuwe Sovjet-nota aan
Noorwegen.
In de nota wordt gezegd: De Sovjet
regering vroeg de Noorse regering haar
standpunt uiteen te zetten ten aanzien
van de kwestie van een Atlantisch pact,
in het bijzonder overwegend, dat er een
gemeenschappelijke grens tussen de
Sovjet-Unie en Noorwegen bestaat, en
vroeg tevens, of de Noorse regering ver
plichtingen aan de Atlantische allian
tie verbond met betrekking tot de in
richting van lucht- of marinebases op
het grondgebied van Noorwegen.
Uit het antwoord van de Noorse re
gering blijkt, dat zij met betrekking tot
de kwestie van de deelneming van
Noorwegen aan de Atlantische Unie,
beweert, dat de V.N. nog niet voldoende
sterk zijn geworden om de vrede en
veiligheid van alle landen in stand te
houden. Daarbij verklaart de Noorse
regering, dat de Atlantische Unie moet
worden beschouwd als behorend tot de
regionale overeenkomsten, voorzien in
het Handvest van de V.N. en dat zij
de bedoeling heeft agressie te voorko
men. De Sovjet-regering deelt deze me
ning van de Noorse regering ten aan
zien van de bedoelingen en aard van de
Atlantische Unie niet.
Het is duidelijk, dat de Atlantische
Unie een beperkte groep van staten
is, zo vervolgt de nota. die niet de be
doeling hebben de vrede en interna
tionale veiligheid te consolideren, daar
de Atlantische Unie wordt opgericht
door een bepaalde groep van grote
mogendheden en niet de bedoeling
heeft alle vreedzame landen te ver
enigen, maar er op gericht is de ene
groep landen op te zetten tegen an
dere staten.
De,noJa gaat voort: „De opneming
van Noorwegen in die groepering kan
niet. alleen de consolidatie van Noor
wegens veiligheid niet dienen, maar kan
integendeel er toe leiden, dat Noorwegen
verwikkeld wordt in de^ politiek van een
bijzondere groepering van mogendhe
den, die verstrekkende agressieve doe-
:en nastreven
De Sovjet-regering kan het niet. eens.
zijn met de erklaring van de Noorse
regering, dat de Atlantische Unie wordt
opgericht in overeenstemming met de
doelstellingen en het Handvest van de
V.N. Het is bekend, dat de initiatief
nemers tot deze Unie hun toevlucht
;oi dergelijke argumenten nemen, maar
men kan niet het feit weerleggen dat
de Atlantische Unie in werkelijkheid
wordt opgericht buiten en met voor
bijzien van de VN. en de belangen van
de agressieve politiek van bepaalde gro
te mogendheden dient,
In haar antwoord geeft de Noorse
regering de verzekering, dat Noorwe
gen nooit een politiek met agressieve
bedoelingen zal steunen en dat het niet
zal toestaan, dat het. Noorse grondge
bied in het belang van een dergelijke
politiek wordt gebruikt.. De Sovjet-re-
gering neemt, nota van deze verklaring
van de Noorse regering, ofschoon zij
deze verklaring als onvoldoende be
schouwt.
De Sovjet-regering kan de omstandig
heid niet voorbijzien, dat de Noorse re
gering in gebreke is gebleven een dui
delijk antwoord te geven op de vraag
van de Sovjet-regering, of het toetre
den van Noorwegen tot de Atlantische
Unie er toe zal leiden, dat Noorwegen
verplichtingen op zich neemt met be
trekking tot het inrichten van lucht-
of marine-bases op Noors grondgebied
Het is echter bekend dat het binnen
halen van kleine landen in deze unie
juist tot doel heef1: hun grondgebied
te gebruiken voor het inrichten van
dergelijke militaire bases, hetgeen
dit
voor de Sovjet-Unie, daar Noorwegen
en de Sovjet-Unie buren zijn met een
gemeenschappelijke grens.
In het antwoord Van dé Noorse rege
ring wordt gezegd, dat Noorwegen geen
enkele overeenkomst met andere staten
aan zal gaan, welke Noorwegen er toe
verplicht hun militaire bases op Noors
grondgebied te verschaffen, zo lang
Noorwegen niet bloot staat aan een
aanval of bedreigingen met een aanval.
Deze verklaring betekent, dat provoca
tieve geruchten of inderhaast verzon
nen falsificaties over een aanvalsdrel-
ging tegen Noorwegen voldoende zouden
zijn om Noorwegen Noors grondgebied
beschikbaar te doen stellen voor mili
taire bases en de gewapende machten
van vreemde landen op elk ogenblik,
met inbegrip van de huidige vredestijd.
In de verklaring van de Noorse re
dering is er een suggestie, dat een aan-
valsdreigirig zou kunnen komen van de
zijde van de Sovjet-Unie. En dergelijke
suggestie is van alle grond ontbloot,
daar de Noorse regering geen recht
vaardiging of reden heeft om te twij
felen aan de bedoelingen van goede na
buurschap van de Sovjet-Unie ten aan
zien van Noorwegen, hetgeen elke mo
gelijkheid van een aanval uitsluit. Het
is de Noorse regering bekend, dat de
Sovjet-Unie altijd een vriendschappe
lijke houding ten opzichte van Noorwe
gen heeft aangenomen en tijdens de
jaren van de tweede wereldoorlog heeft
zij haar aandeel in Noorwegens bevrij
ding van de fascistische aanvallers bij
gedragen. De troepen van de Sovjet-
Unie werden vrijwillig uit Noórs grond
gebied teruggetrokken en zelfs osrder
dan de Noorse regering zelf had ge
wenst.
Indien de Noorse regering echter nog
steeds aan de bedoelingen van goede
nabuurschap van de Sovjet-Unie ten
opzichte van Noorwegen twijfelt,
stelt de Sovjet-regering, teneinde el
ke twijfel ten aanzien van de bedoelin
gen van de Sovjet-Unie weg te nemen,
de Noorse regering voor een non-
agressie-pact met de Sovjet-Unie te
sluiten en op die wijze een eind te
maken aan alle twijfel".
Ernstig busongeluk
Bij Radolfzell is een autob,us met
skiërs bij een scherpe bocht van de weg
gegleden en van een stijle helling ge
kanteld. Negentien jonge mensen kwa
men hierbij om het leven en twintig
raakten gewond. Het gezelschap was op
weg van Radolfzell aan het Bodenmeer
naar de Feldberg, de hoogste top van
het Zwarte Woud.
De opvolger van Markos
Micholas Zachariades is gekozen tot
voorzitter van een eveneens nieuw ge
kozen politiek bureau van de Griekse
communistische partij
Zachariades is oorspronkelijk een
vluchteling uit Klein-Azië. Op 17-jarige
leeftijd ging hij naar Moskou om theo
rie, praktijk en taktiek te leren van de
marxistische revolutie. In 1924 ging hjj
naar Athene en later organiseerde hij
de communistische jeugd te Saloniki.
Hij werd verschillende malen gearres
teerd en gevangen gezet.
In 1935 werd hij tot secretaris-gene
raal van de Griekse communistische
partij benoemd. Deze functie is hij
sinds dier blijven bekleden In de oor
lof werd hij door de Duitsers gearres
teerd en toen hij in 1945 naar Grieken
land terugkeerde, hernam hij de lei
ding der communistische partij. In
1947 werd Zachariades bij verstek tot
geval van bijzondere betekenis is drie jaar gevangenisstraf veroordeeld.
1S7 millioen voor uitbreiding
'Speciale reportage).
Speciale koeriers van de stad Am
sterdam hebben Zaterdagmiddag het
„Plan voor uitbreiding van de lucht
haven „Schiphol" aangeboden aan de
leden van het Koninklijk Huis. aan het
Parlement, de regering en de hoofdste
delijke gemeenteraad In het nieuwe
restaurant, op Schiphol was verder een
bijeenkomst gearrangeerd, waar naast
zeer vele autoriteiten ook vertegen
woordigers van de pers, de film en de
radio aanwezig waren en zowel burge
meester d'Ailly als ds heer Dellaert
(directeur van de luchthaven) hebben
daar in geestdriftige bewoordingen de
voordelen van het nieuwe plan uiteen
gezet.
Van het moment af (8 October 1915)
dat de regering Schiphol als wereld-
luchthaven voor Nederland heeft aan
gewezen, is men in de hoofdstad
naarstig aan het werk geweest om de
reeds lang gekoesterde plannen tot
uitbreiding in daden om te zetten.
Amsterdams eerste burger zeide goe
de moed te hebben dat het thans in
gediende ontwerp door de betrokken
instanties volledig zal worden aan
vaard.
Schiphol zal dan een van de best ge
outilleerde luchthavens van heel de
wereld worden.
Vóór alles moest er nsar gestreefd
worden dat het verkeer ook onder om
standigheden van slecht zicht behoor
lijk kan worden verwerkt. Over de op
lossing van dat probleem hebben de
deskundigen van alle landen zich nu
al jaren achtereen he( hoofd gebroken.
Doorbordurend op de idee van een Frans
architect meent men deze moeilijkhe
den voor Schiphol op alleszins bevre
digende wijze te kunnen wegnemen door
het zogenaamde .raaklijnen-systeem".
In het midden komt het stationsareaal
of slationseiland met de gebouwen en
verdere voorzieningen voor de afhande
ling van reizigers en vracht. Daar om
heen worden brede rijbanen aangelegd,
H.K.H. Prinses Irene was Zaterdagmiddag bruidsmeisje bij het huwelijk van
mej. Violet Charlie del Court van Krimpen met jhr H. W. C. M. de Jonge van
Ellemeet, adjudant van de bevelhebber der zeestrijdkrachten. De bruid is de
jongste zuster van mevrouw Feaver. die ten tijde van het verblijf van H M. Ko
ningin Juliana in Canada Haar huisgenote was. Ook H.M. de Koningin en
H.K.H. Prinses Beatrix woonden de huwelijksplechtigheid bij, welke werd
geleid door ds J. J. Lonët Feisser uit Amsterdam in de Dorpskerk te Wasse
naar.
De arrestaties in Polen
COMPLOT OP GROTE SCHAAL.
Officieel is thans bekend gemaakt,
dat de Poolse geheime politie een com
plot heeft verijdeld, dat ten doel had
de vooraanstaande leden van de Poolse
regering te vermoorden. Nadat de po
litie in de loop van de vorige maand
het bestaan van deze samenzwering op
het spgor was gekomen, zfjn op grote
schaal arrestaties verricht onder de
voormalige leden van de Poolse ver
zetsorganisatie in de oorlog.
De politie trof in de woningen van
sommige gearresteerden wapens van
velerlei aard, radio-zenders, zoals die
ook in het Poolse leger worden ge
bruikt en hoeveelheden gouden munten
en bankbiljetten aan.
,De arrestaties hebben voortgang,
teneinde de restanten van de misdadi
ge bende op te ruimen", aldus de of
ficiële bekendmaking. In geheel Polen
zouden meer dan 1.000 arrestaties zijn
verricht.
VEILIGHEIDSRAAD ZAL
VERMINDERING VAN BEWAPENING
BESPREKEN.
De Veiligheidsraad zal morgen bijeen
komen, teneinde de door de assemblee
aangenomen resolutie, strekkende tot
een vermindering der bewapening, in
bespreking te nemen. Deze bespreking
was indertijd op verzoek van de Sovjet-
Unie uitgesteld.
De assemblee had de resolutie, waar
in wordt voorgestleld een internationaal
lichaam te stichten, dat van alle staten,
die lid zijn van de Verenigde Naties,
volledige inlichtingen zal ontvangen
over de stand van hun bewapening en
dat deze inlichtingen op hun juistheid
zal toetsen en publiceren, met 43 tegen
zes stemmen en één onthouding aange
nomen.
DE AANSLAG OP DE SJAH
VAN PERZIË.
Facher Rai, die de moordaanslag op
de sjah van Perzië heeft gepleegd, is
in het ziekenhuis aan de hem door de
menigte toegebrachte verwondingen
overleden.
Volgens een officiële bekendmaking
werden de verwondingen van de aan
valler veroorzaakt door het publiek „en
militaire politie".
De Perzische regering heeft de uiterst
linkse Toedeh-party, waarvan Facher
Rai, een persfotograaf, lid was, jntbon-
den. Uit een door de politie gevonden
dagboek van Rai wordt de Toedeh-par-
tij geprezen als de „enige progressieve"
partij in Perzië.
In een passage van het dagboek wordt
gezegd, dat de Toedeh-partij door de
Soviets gesteund wordt, doch „enkele
slechte elementen in de partij, die bui
tenlandse leiding aanvaarden" veroor
deelt.
Drie Toedeh-leiders, twee dagblad
redacteuren en^een godsdienstig leider,
zyn gear^esteWd.
WAARSCHUWING TEGEN
OVERSCHATTING LUCHTMACHT.
Van generaal Bradley.
De chef van de staf .van het Ame
rikaanse leger, generaal Omar Bradley,
heeft te Boston verklaard dat het „roe
keloos" zou zijn er op te vertrouwen,
dat de Amerikaanse luchtmacht in
staat is bij het begin van een nieuwe
oorlog een vernietigende slag aan een
tegenpartij toe te brengen.
Hij zeide: „Het opnieuw dreigende
gevaar van een oorlog schijnt te zijn
afgenomen, gedeeltelijk omdat wij, in
deze steeds aanhoudende zenuwenoor
log, kalmerende middelen gebruiken.
In geval van oorlog zou het kansspel
met de Amerikaanse veiligheid worden,
uitsluitend op de luchtmacht te reke
nen. om de vijand te verslaan".
Hij voegde hieraan toe: „Wij verke
ren in gevaar, onze veiligheid eerder
op fantasie, dan op de nuchtere feiten
te baseren, als gevolg van het feit dat
er te veel Amerikanen zijn, die zoeken
naar een gemakkelijke en populaire
manier, om onze veiligheid door mid
del van de gewapende macht te bewa
ren en die menen dit middel gevonden
te hebben door een alles overschadu
wend geloof in de kracht van onze
luchtmacht, zulks ten nadele van de
andere delen van onze weermacht".
terwijl zes geprojecteerde start- en lan
dingsbanen (ter lengte van 1800 k 2550
meter) zich verder naar bui:en uitstrek
ken en ge-heel onafhankelijk van elkaar
b'.ijven. Zij zullen twee aan twee aan
elkaar evenwijdig zijn, zodat er, hoe de
windrichting ook is. altijd twee in ge
bruik kunnen worden genomen.
Tot dusverre had men slechjs de be
schikking over één baan en bij slecht
zicht is dat veel te weinig. Normaal
kunnen er 30 k 35, misschien straks
zelfs '40 landingen per uur op één baan
worden uitgevoerd. Bij slecht zicht daalt
die capaciteit echter tot 12 k 15. Vlieg
tuigen moeten dus soms uren lang in de
lucht wachten of naar elders •worden
gedirigeerd en bij een wereldluchtha
ven mag dat eigenlijk niet voorkomen.
TWEE OF MEER BANEN.
Als er straks twee banen op Schiphol
ter beschikking staan voor landingen
bü slecht zicht, zal men het normale
aantal wel niet geheel bereiken, maar
in ieder geval vrij dicht nabij komen.
Bovendien opent het ontwerp de mo
gelijkheid om nog vier andere banen,
tussen de reeds geprojecteerde, aan te
leggen. Ook als het verkeer in de toe
komst nog aanmerkelijk zou groeien,
zal men dus tegen de moeilijkheden
zijn opgewassen, omdat men dan zo
nodig drie banen tegelijk in gebruik
kan nemen.
Het zal ongeveer 1958 worden voordat
het nieuwe Schiphol geheel voltooid kan
zijn. De uitbreidingswerkzaamheden,
die een bedrag van omstreeks 167 mil
lioen gulden vergen, zullen intussen
voortgang kunnen vinden zonder in het
bedrijf enige stoornis te veroorzaken.
Wat nu pas als stationsgebouw in ge
bruik Is genomen, zal te zijner tijd een
andere bestemming krijgen. De niet
technische diensten worden dan alle
overgebracht naar het nieuwe stations
eiland, dat doorki-uist zal worden door
de Rijksweg Amsterdam—Den Haag, die
op twee plaatsen tover een totale leng
te van drie kilometer) onder de ring
baan voor de vliegtuigen zal worden
doorgevoerd en prachtig past in het
thans ingediend ontwerp. Over een jaar
of tien zal Schiphol, naar- men verwacht,
'n arbeidënde bevolking van omstreeks
vijftienduizend personen tellen. Rekent
men daarbij de enorme mensen-massa,
die zich dagelijks naar en van de lucht
haven Schiphol" aangeboden aan de
familieleden te begeleiden of om er eens
rond te kijken (dat waren er rond
800.000 in 1948). Dan is het duidelijk
dat voor het vervoer langs de weg bij
zondere maatregelen moeten worden
getroffen.
SPOORLIJN A'DAM—LEIDEN
—KIJKDUIN?
De Nederlandse spoorwegen hebben
daarvoor een prachtig* plan ontwor
pen. Zij denken aan een nieuwe spoor
lijn van Amsterdam via Leiden naar
Kijkduin. In de hoofdstad (Lairesse-
straat en Corn. Kruismanstraat) zou
die aanvankelijk ondergronds zijn om
bij het Haarlemmermcerstation naar
het Zuiden af te buigen en omhoog
gevoerd te worden. De trein zou lo
pen langs Aalsmeer, door de Westein-
derplas, over de Ringvaart, met aan
sluiting naar Schiphol, om bij Leiden
aan tc knopen aan dc bestaande
dienst naar Den Haag en Rotterdam.
In Den Haag zou de lijn dan weer
ondergronds worden tot Kijkduin.
Nederland heeft helaas geen geld om
dat alles voorlopig te kunnen bekosti
gen. De regering heeft dan ook gead
viseerd om die plannen de eerste jaren
maar in portefeuille te houden.
In de plaats daarvan wordt nu een
eenvoudiger project bestudeerd en dat
schijnt kans te hebben op verwezen
lijking in de naaste toekomst. Het mas
sa-vervoer moet trouwens in ieder geval
geholpen worden^Dit laatste plan om
vat een locale electrische spoor- of
tramwegverbinding van Amsterdam
(Haarlemmermeerstation) naar Schip
hol.
VAN HAARLEMMER-
MEERPOLDER.
Met een vervoer van minstens 60.000
personen per dag: zal dat een van de
drukste lijntjes in Nederland wordén..
Uit de aard van de zaak is er van land-
bouwzijde nogal eens bezwaar gemaakt
tegen het feit dat zoveel kostbare cul
tuurgrond voor een vlieghaven wordt
gebruikt. Men heeft aldus burge
meester d'Ailly dat vraagstuk ern
stig bestudeerd en de resultaten vielen
hard mee. Het nieuwe plan zal 12 a 1300
hectare beslaan. Dat is een aanzienlijke
oppervlakte, maar-ali-met-al, is 't toch
slechts circa 7Vé van het totaal van
de Haarlemmermeerpolder. De grote
ruimten tussen de banen blijven boven
dien als landbouwgrond in gebruik.
30 meter onder het aardoppervlak werden in een bruinkolengroeve bii Wölftrc-
heim slagtanden en andere fossiele overblijfselen van een praehistorlsch dier,
waarschijnlijk een mastodont, gevonden. Archeologen schatten het gewicht van
het monster op 20 k 30.000 kg en de ouderdom od om en bij de 2 million
jaren. - Wilhelm Wagner, hoofdopzichter van de „Römer"-mijn conserveert
de fossiele resten, dié aan een mu-seum sullen worden overgedragen, ia
kisten met nat zand.