UNOX
Woonruimte gevraagd
III,
MEISJE
AGENT
GEEN GROTERE
ACTIEF AGENT-INCASSEERDER
Dr. J. H. Holwerda 75 jaar
J. BAYER, Poelier
Werkster
BLOEM- EN MEELFABRIEK
LEERLING-LABORANT
Grondlegger van het oudheidkundig
bodemonderzoek
Laatste Berichten
WONINGRUIL LEIDEN
Sint Nicolaas-
geschenken
N.V. v.h.
fa BERNARD
KUNSTGEBIT
PENSION GEZOCHT
PTT.
vrouwelijk personeel
WOENSDAG 1 DECEMBER
Oud-directeur van het
Rijksmuseum van Oudheden
A.s. Vrijdag zal dr J. H. Holwerda te
Nijmegen, grondlegger van het oud
heidkundig bodemonderzoek ln ons
land en oud-directeur van het Rijks
museum van Oudheden te dezer stede,
75 jaar geworden.
Dr Jan Hendrik Holwerda werd 3
December 1873 te Schiedam, waar zijn
vader leraar was. geboren. Hij bezocht
het gymnasium te Leiden en werd 26
September 1892 aan de Leldse universi
teit als student in de klassieke letteren
ingeschreven, waar hij studeerde onder
de hoogleraren Van Leeuwen, Hartman
e.a. Hij promoveerde de 25ste Septem
ber 1899 tot doctor in- de letteren en
wijsbegeerte op een proefschrift, geti
teld: „Die Attischen Graber der Blü-
thezeit", waarbij hem het praedl-
caat cum laude werd toegekend, in 1910
werd hij benoemd tot lector aan de
Leldse universiteit in de praehistorische
en Romeinse archaeologie, welk ambt
hij aanvaardde met een rede over de
ontwikkeling der Rfaehistorische en
Romeinse archaeologie.
Inmiddels was hij de 18de Maart 1904
benoemd als conservator aan het des
tijds onder het directoraat van zijn
vader, prof. dr A. E. J. Holwerda, staan
de museum. De 16de Maart 1910 werd
hij onderdirecteur en na het aftreden
van zijn vader volgde hij deze de 1ste
Januari 1919 op als directeur, welke
functie hij tpt 1 Januari 1939 heeft be
kleed toen hem ln verband met het be
reiken van de pensioengerechtigde leef
tijd eervol ontslag werd verleend. On
der zijn directoraat is niet alleen het
museum, dat zich destijds op de Brfce-
straat bevond, overgeplaatst naar het
tegenwoordige gebouw aan het Rapen
burg, doch zijn ook de verzamelingen
van het museum, dank zij de resulta
ten van de door hem, deels met ande
ren, verrichte opgravingen in zeer be
langrijke mate uitgebreid. Alles werd
opnieuw geordend en gecatalogiseerd,
zodat het museum met de voornaamste
musea ln andere landen kan wedijveren.
Reeds kort na zijn pensioenering
vestigde dr Holwerda zich te Berg en
Dal aan de Eversweg 9 te Nijmegen. In
deze aan natuurschoon rijke omgeving
op historische bodem heeft deze vorser
van Nederlands oudste geschiedenis nog
vele opgravingen geleid, terwijl hij
daarnaast als directeur zijn zorg gerui
me tijd bleef wijden aan het museum
Kam, indertijd met de verzameling van
Nijmeegse antiquiteiten door het rijk
overgenomen.
In de loop der jaren heeft dr Hol
werda overal in den lande vele oud
heidkundige opgravingen geleid, vooral
In Nijmegen, maar ook in Den Haag,
waar hij op Ockenburg e'en Bataafse
nederzetting aan de vergetelheid ont
rukte. Op Arendsburg onder Voorburg
legde hij de grondslagen bloot van een
Romeinse vesting. Op de Veluwe ont
dekte hij vele prae-historische grafheu
vels, terwijl ook, dank zij zijn initiatief,
de Hunnenburcht nabij het Uddeler-
meer op de Veluwe werd blootgelegd.
Voorts deed hij archaeologische on
derzoekingen met dr Goossens in Zuid-
Limburg, waar de grondslagen van ver
schillende Romeinse villa's werden ont
graven. In Twente, in Montferland en
Oost Gelderland werden eveneens we
tenschappelijke opgravingen gedaan on
der zijn leiding, In de nabijheid van
zijn tegenwoordigewoonstede werden
door deze grote onderzoeker archaeolo
gische exploraties verricht in de Hol-
deurn onder Berg en Dal, waar resten
van Romeinse steenbakkerijen aan de
dag werden gebracht, terwijl velen zich
nog zijn prachtig onderzoekingswerk op
de Kopse Hof te Nijmegen herinneren,
waar de grondslagen van het Oppidum
Batavorum werden ontdekt en aldus de
wetenschappelijke gegevens werden ver
kregen voor de juiste aanwijzing van
de plaats, waar Claudius Civilis de Ro*
meinse cohorten afwachtte en zijn
kamp in vlammen deed opgaan toen hij
voor overmacht zou moeten zwichten.
Uit deze en tal van andere opgravin
gen is de kennis van de oudste geschie
denis en cultuur van ons vaderland zeer
verrijkt. Ook zijn tal van publicaties
en geschriften van zijn hand versche
nen. o.a. een boek over Nederlands
vroegste beschaving en geschiedenis.
Dr Holwerda is ridder in de orde van
de Nederlandse Leeuw, erelid van het
Koninklijk en van het Limburgs Ge
schied- en Oudheidkundig Genootschap
en lid van verscheidene buitenlandse
instituten. Voorts ls hij in het bezit van
de Schumacher-plaquette van het Cen
traal Museum te Mainz en van de
Museum-medaille in goud.
Prof. Goedewaagen voor
Bijz. Hof
GEHEIME BRIEF VAN BLOKZIJL.
Voor het Haagse Byz. Hof verscheen
hedenmorgen prof. dr T. Goedewaa
gen, die van November 1940 tot Jan.
1943 secretaris-generaal geweest is
van het Dep. van Volksvoorlichting
en Kunsten en daarna hoogleraar aan
de Universiteit van Utrecht.
Het Journalisten-besluit werd ter zit
ting allereerst besproken. Getuige mr
M. Rooy, hoofdredacteur van de „Nieu
we Rotterdamse Courant", vertelde, hoe
onder dwang van de Raad van Voor
lichting van het Dep. van Volksvoor
lichting en Kunsten de Ned. Journalis
tenkring werd opgeheven om plaats te
maken voor het Verbond van Ned.
Journalisten. Het journalistenbeslult
werd als een knellende band gevoeld.
Prof. Goedewaagen zei, dat de Raad
van Voorlichting niet uitsluitend uit
NSB-ers was samengesteld. Het was
zijn bedoeling niet geweest de pers in
de door de NSB gewenste riohtlng te
leiden. Er was alleen een „nieuwe orde"
noodzakelijk.
„Waarom?" wilde mr Borgerhcff Mul
der weten. Prof. Goedewaagen kon dat
niet met enkele woorden uiteenzetten.
Verdachte sprak over de grote druk
van de Duitsers op het culturele leven.
Hij had zijn ambt aanvaard met de-
illusie, dat die druk niet zo sterk zou
zijn. Hij kon er dikwijls niets aan deen
wannéér de Duitsers bepaalde maatre
gelen uitgevoerd wilden zien. De presi
dent verklaarde echter, dat prof Goe
dewaagen zich thans niet op Duitse be
velen kan beroepen. Hij had moeten
zorgen, nooit in een zodanige positie
te komen, dat de Duitsers hem en-Ne
derlandse dadeh konden doen verrich
ten.
De president las een geheime brief
voor van Blokzijl aan verdachte, waar
in werd medegedeeld, dat de heren
Boskamp en Balluseck, directeur en
hoofdredacteur van het Alg. Handels
blad, gearresteerd zouden worden. Verd.
gaf tce, dat hij niets gedaan had om
die mensen te waarschuwen.
Over de opheffing van de Ned. Om
roepverenigingen en de instelling van
de z.g. Nationale Omroep sprak de
voorzitter van de AVRO, de hser Ds
Clercq.
Doodstraffen tegen J. A. Visser
in cassatie bevestigd
De Bijzondere Raad van Cassatie
heeft de doodstraf, te Groningen en
Leeuwarden opgelegd aan de student
Jan Ale Visser uit Noordwyk be
vestigd. Visser pleegde in dienst van
de S.D. talrijke z.g. Siiöertanne-
moorden in het Noorden des lands.
Onder zyn bevel brachten medeplich
tigen eveneens vele Nederlanders ter
dood.
De zaak-Visser is vele jaren in be
handeling geweest, het laatste jaar in
beroep van cassatie. Hoewel de procu
reur-fiscaal, gezien bepaalde omstan
digheden. tot levenslange gevangenis
straf had geconcludeerd, bevestigde de
Raad van Cassatie heden de doodvon
nissen.
Praktijkex. Boekhouden - S. P. D. -
M. O. Boekh. - Moderne Bedr.
Admin. - Middenstandsdiploma.
PI. en S Opleiding door Examinatoren.
Vraag NEDIN, Secr. te Santpoort
(Harddr. 1. 43) om prospectus L.
(Adv.)
VOOR 3 MILLIOEN DOLLAR AAN
VLIEGTUIGEN.
De E.C.A. heeft aan Nederland mach
tiging verstrekt voor de aankoop van
vliegtuigen (van het type DC-3 en
DC-ö) tot een bedrag van 3 millioen
dollar
„WATERMAN" VERTREKT MORGEN
Het troepenschip „Waterman" zal
morgen met detachementen van het'
K.N.I.L., de Kon. Marine 'en de Kon.
Landmacht uit de Rotterdamse haven
naar Indonesië vertrekken.
De splitsing van Berlijn
De politie uit de Sovjet-sector van
Berlijn heeft hedenmorgen dr Frie-
densburg, plaatsvervangend burgemees
ter, de toegang tot zijn bureau in het
in de Sovjetsector gelegen gemeente
huls ontzegd,
Friedensburg zeide. dat „het in de
Sovjet-sector gekozen gemeentebestuur"
geen andere autoriteit bezat dan „de
bajonetten van een bezettende mo
gendheid". Het tragische is echter, dat
38 procent van de Berlijnse bevolking
thans door deze mensen bestuurd zal
worden".
Het met Sovjet-licentie werkende
Duitse persbureau A.D.N. verklaart, dnt
er bevelen uitgevaardigd zijn, dat „vroe
gere leden van het stadsbestuur" niet
langer het stadhuis mogen betreden.
De Britse. Franse, en Amerikaanse
liaison officieren arriveerden heden
ochtend zoals gewoonlijk op hun bu
reaux in het stadhuis zonder dat er
enige poging gedaan werd hun dit te
beletten.
De officiële Berlijnse gemeenteraad
is hedenochtend voor een Duitengewone
zitting in de Fasanenstrasse (Britse
sector) bijeengekomen.
In deze buitengewone zitting is een
politieke noodtoestand afgekondigd.
De Raad besloot met algemene stem
men om tot nader order in permanen
te zitting dagelijks bijeen te kernen.
De Raad nam eveneens met alge
mene stemmen een motie van vertrou
wen aan in de waarnemende burge
meester, mevr. Louise Schroeder,
De Raad deed een beroep op alle
gekozen functionarissen en gemeente
raadsleden in de Sovjetrussiscbe sector
om in protest tegen de instelling van
het SoVjetrussische marionettenbestuur"
af te treden. Tevens besloot de R.aad
een onderzoek in te stellen naar de rol,
die twee van zijn SED-leden in de vor
ming van het „marionettenbestuur"
hebben gespeeld, alvorens hun ontslag
in te dienen. De twee Raadsleden heb
ben ontkend, dat zij aan de vorming
van het Oostelijke gemeentebestuur
actief hebben deelgenomen.
WESTELIJKE MOGENDHEDEN
AANVAARDEN BRAMUGLIA'S
PLAN.
De drie Westelijke mogendheden heb
ben vandaag Bramuglla's plan voor een
commissie van deskundigen voor het
Berlijnse valutaprobleem aanvaard. Zij
waarschuwden echter, dat zij zich ge
dwongen zouden kunnen zien „andere
maatregelen" te nemen om hun positie
in Berlijn te handhaven.
Lezers schrijven
DE AFD. UNIE EN DE
WINKELSLUITING.
Het bestuur van de Ned. R.K. Bond
van Handels-, Kantoor- en Winkelbe
dienden, afd. Unie schrijft ons:
Met teleurstelling nam de afd. Unie,
samengesteld uit de drie organisaties
van handels-, kantoer- en winkelbe
dienden, kennis van het besluit van
Burgemeester en Wethouders, het slui
tingsuur vóór St. Nicolaas en Kerst
mis te bepalen op 20 uur.
In ons verzoek aan B. enW. gerioht,
hadden wij, op grond van practisohe
ervaring betoogd, dat langer openstel
len dan 8 uur 's a/vonds, niét nodig
was. Ons verzoek en de grondsn waar
op ons verzoek rustten, werden gesteund
door de grootste bedrijven en diverse
middenstandszaken. Wij bleven het dan
ook soclaöl niet verantwoord vinden,
wanneer, terwille van enige tientallen
klanten, honderden winkeliers (uit con-
currentle-overwegingen) en honderden
winkel-, magazijn- en expeditiebedien
den enige uren langer moeten werken.
Wij zijn overtuigd van de dienende
taak, welke de winkeliers en bedienden
te vervullen hebben, maar dan moet
er toch eerst wat te bedienen zijn en
mogen ook zij van het publiek verwach
ten, begrip voor hün sociale belangen.
Wij weten niet welke motieven B. en
W. hebben geleid tot het nemen van
een dergelijk besluit, alleen zouden wij
de weinigen, die nog n& zes uur zouden
willen kopen, dringend willen verzoe
ken: doet ook gij uw inkopen voor zes
uur 's avonds, opdat het openstellen
van de winkels langer dan zes uur, zelfs
niet meer overwogen behoeft te wor
den,
BEURSOVERZICHT
AMSTERDAM, 1 December,
De handel gaf vandaag niet de min
ste tekenen van opleving, Vanze.fsprs-
kend ging de belangstelling voorname
lijk uit naar HVA's ale ex-stockdividen
den werden verhandeld, alsmede naar
de scrips (stockdividenden). Ock ont
spon zich handel in de reoeplssen, die
echter werden ingezet op 1581/4 en ste
gen tot 164; tenslotte werd op 't hoog
ste punt afgedaan. De sorlps die bij
opening f, 395 waren, liepen op®t=t f. 410
en golden tenslotte f. 409. De' koersen,
der overige Cultuurfondsen lagen iets
lager, Amsterdam Rubbers golden 151)6,
aandelen Deli-Mij, circa 1*5. De koers
van Koninklijke was niet noemenswaar
dig veranderd. De animo voor Phi.ips
was sterk bekoeld; de koers bleef vrij
wel onbewogen. Unilevers waren een
kleinigheid lager, evenals Aku.
De Scheepvaartmarkt was een frac
tie hoger. Bankaandelen zo goed als
onveranderd. De Ned. Staatspapieren
waren prijshoudend. De Oonverslelening
1947 was een fractie lager. De Ameri
kaanse markt lag zo goed als verwaar
loosd.
VOETBAL.
ENGELAND—ZWITSERLAND
UITGESTELD.
De Internationale voetbalontmoeting
Engeland—Zwitserland, welke heden
middag te Londen zou worden ge
speeld onder de leiding van de Neder
landse scheidsrechter Karei van der
Meer. is wegens de dikke mist, die cp
het ogenblik nog boven Londen hangt,
tot morgen uitgesteld.
VOORSCHOTEN
VERTONING PLUIMVEETEELTFILM
A.N.P.V.
Het bestuur van de Leidse Pluimvee-
en Konijnen Vereniging bracht haar le
den een bijzondere avond met de ver
toning van de film van de Alg. Ned.
Pluimveeteelt Ver.
De opkomst der leden viel de voor
zitter de heer J D. Rol. niet mee toen
hU. alvorens met de verton'ng efcn aan
vang werd gemaakt, in het bijzonder
welkom heette mevr. A. BekinkNieu-
wenhuls van de Algemene Nederlandse
Pluimveeteelt Vereniging uit Lunteren,
die zioh bereid had verklaard een korte
toeliohting te geven.
Mevr. Bekink—N.euwenhuis deed dit
op. voortreffelijke wilze en hoewel deze
film in hoofdzaak bestemd is voor voor
lichting van de bedrilfs-pluimveehou-
ders, was ook voor de sportfokkers de
vertoning een leerzame voorlichting.
Het begin, de toestand vóór 1933. toen
de teeltregeling nog niet bestond, liet
aan du'delijkheid niets te wensen over
en werd nog eens voor vele fokkers in
herinnering gebracht tot welke slechte
prijzen en resultaten het bedrijf was af
gezakt.
Na 1933, de beperking, het instellen
van erkende fok- en vermeerdaringsbe-
.dfijven en de gecontroleerde resultaten,
waarbij ook de boekhouding een niet te
verwaarlozen factor ls. en bovendien
het wetenschappelijk werk dat verricht
wordt om de pluimveestapel op een ge
zonde basis te brengen, gaf de aanwe
zigen een goede Indruk van de verbete
ringen sinds 1933.
Ten slotte werden de aanwezigen ook
getoond verschillende bedrijven zowel
pluimvee als eendenhouderijen en om
net te vergeten vele oud-Nederlandse
rassen.
Aan het einde der voorstelling heeft
de voorzitter, de heer J. D Rol. mevr.
BekinkNieuwenhuls zeer hartelijk
dankgezegd, zowel voor het brengen van
deze film. als voor de wiize waarop zij
met het gesproken woord, alles had ver
duidelijkt.
MARINE LUCHTVAARTDIENST.
Officier-Vlieger le klasse G. F. Vene-
ma, sprak op de eerste Nutsavond van
dit winterseizoen over de Marine-lucht
vaartdienst. Spr. belichtte eerst de taak
van de marine-luchtvaartdienst in het
algemeen. Die is n.l. het verlenen van
steun aan alle acties, die de vloot on
derneemt. Deze samenwerking met de
vloot kan in verschillende opzichten
plaats vinden: 1. Door het aanvallen
van de vijandelijke vloot; 2e. door be
scherming van de zeeroutes; 3e. door
steun te verlenen bij offensieve vloot
acties; 4e. door transporten van de
vijand over zee te benadelen en öe. als
reddingsorganisatie.
Spr. behandelde vervolgens de taak
die de M L D. in oorlogstijd in de tropen
en in Europa gehad heeft.
Na afloop van deze lezing werd door
de Marine-Voorlichtingsdienst een vijf
tal interessante filmpjes vertoond, waar
op de taak van de M.L.D. ln beeld werd
gebracht.
Dr J. F Slrks wees er in zijn ope
ningswoord op, dat het Nut ook ln het
komende winterseizoen met een 6-tal
avonden zijn taak hoopt te vervullen.
Beroep Gercf. Kerk Naar de Geref.
Kerk alhier is beroepen ds D. Veen-
huizen te Nieuwer Amstel Noord,
Gevr. groot huis 9 10 ka
mers, aangeboden ruim heel
huis, 6 kamers op goede
stand, m. voor- en achtertuin.
Gevraagd ruim heel huis.
Aangeboden flink bovenhuis.
Brieven aan het Bureau van
dit Blad onder No 1214.
Echtpaar z.k., midd. leeft., man wetensch. werker, vraagt
in Leiden of Oegstgeest twee ged. geb. of gest, kamers met
(gebr. v.) keuken of met pension.
Brieven aan het Bureau van dit Blad onder nummer 4303a.
I ui iuül ihtcïiatï
HAARDBANKJE, solide
constructie 28.50
HALLMEUBEL, zeer
practisch, in verschillende
uitvoeringen 97.50
HANDWERKTAFELTJE,
met draagbeugel. Old
finish, goede afwerking,
29.75
llyllT. LEDEREN CLUB
FAUTEUIL, met los ve
rend kussen, gemakkelijk
model. 133.50
Verkoop gebouw Maarsmanssteeg
St. Nicolaas ontvangt de kin
deren elke dag van 10-12
en van 2-4.30 uur
Onze magazijnen zijn geopend
van 9-6 uur. 's Maandags van
1.30-6 uur.
t(ft huls \tou Slut Jiicc/aasff
VROOM «fc DREESMANN
LEIDEN
verrassing voor
een vrouw, als
een SHAWL of
HOOFDDOEK uit
onze nieuwe
collectie.
Ook in hoeden
weer de nieuwste
modellen.
BKRfeSTfcAAT
Wegens vertrek naar het bui
tenland aangeboden:
PHILIPS GRAMOFOON-
VERSTERKER
met Pick-up en motor. Geheel
nieuw f 172,50.
„WIRA",
Haarlemmerstraat 91
zowel voor „HAAR"
als voor „HEM".
Tafelmessen R.V. metaal
heft, per zes
Zakmessen
Nikkelen sigaretten
kokers
Kampmessen
met schee
Scharen
Broodzagen R.V.
Broodplanken
Eierrekjes
Mayonnaiscklopper
met glas
Tafelmatjes p. drie
Snippermandjes
Papierbakken
Broodtrommels
Ontb. koektrommels
Jampotten
K. T. S. Bussen p. st. 2.30
9.—
1.75
4.50
1.50
2.25
1.40
1.50
4.85
1.75
1.05
1.90
7.30
2.45
2.50
Schenkkurken 1.50
Asbakken, gr. maat 1.25
Theezcef met lekbak 1.50
Bonbonnières 2.25
Fotostandaards 1.10
Vcrz. Letterlepels 1.95
Astuimelaars 21.55
Theeserviezen vanaf 25.—
Grote sortering
tinnen vazen, bekers en
klein koperwerk.
BREESTRAAT 55
schuin t.o. de gehoorzaal.
Opger. 1836. Telef. 20479
Geopend tot 's avonds
8 uur.
UNOX wast dat varkentje
het best!
Vlees moet zindelijk be
handeld worden. Hygiëne is een
eerste vereiste bij de bereiding
van worst en fijne vleeswaren.
In de U N OX fabrieken, do
grootste en meest moderne op dit gebied in Europa,
worden de voorschriften van de hygiëne nauwkeurig
in aeht genomen. Het geschiedt onder deskundige
wetenschappelijke controle. Door die zorgvuldige be
handeling komt de kwaliteit van de gebruikte grond
stoffen eerst goed tot haar recht; gaat er niets van
de fijne smaak verloren.
Neem alleen genoegen met het allerbeste
Verlang worst en fijne vleeswaren met het UNUX-
zegel. Het is de keur op de kivaliteit.
FIJNSTE VLEESWAREN
Rapenburg 91 - Tel. 20654
Heden voorhanden:
VETTE TAMME KONIJNEN
WILDE KONIJNEN
HAZEN
FAZANTEN
PATRIJZEN
WILDE EENDEN
TALINGEN
IRAAD- on SOEPKIPPEN.
Gebroken, gescheurd of tan
den afgebeten? Reparaties v.a.
f 2,— ln enkele uren gereed.
ENKR1,
Tel 23970. ilogcwoerd 88a
LEIDEN
half December voor Hulpbe
hoevende Dame voor plm. 0
weken.
Mevrouw VAN HOEK,
Houtlaan 11 - Telef. 21401
gevraagd voor 2 uur per dag.
's Middags van 5è—7i uur.
MAISON „MARTINI",
Steenstraat 49
Voor lichte administratieve
werkzaamh. wordt gevraagd
1516 jaar. Kunnende typen.
Voor ochtend- of middaguren
Brieven Bureau van dit Blad
No 1211 of tel. 24339 na 7 uur.
vraagt voor haar rayon Leiden en omgeving een
Alleen zij, die bij de bakkerij goed zijn inge
voerd en bekend zijn met het te verkoper, artikel
gelieven te solliciteren onder No 1222 aan het
Bureau van dit Blad.
FILMFABRIEK FILCA vraagt
om opgeleid te worden tot filmtechnicus
Mulo-diploma strekt tot aanbeveling.
Aanmelden: Woensdagmorgen tussen 10—13 uur
KAISERSTRAAT 9.
TELEFOONDISTRICT 's GRAVENHAGE
vraagt
voor plaatsing als telefoniste. Leeftyd 16 t/m 25 Jaar.
Vereiste: Diploma MULO-A (met talen) of daarmede
gelijkgesteld onderwijs.
Sollicitaties mondeling of schriftelijk aan de Directeur
van het Telefoohdlstrlct, Torenstraat 19. 's Gravenhage.
'ing
OUDE BEKENDE LEVENSVERZEKERING MIJ.,
K.V. en V.V., zoekt
voor Bollenstreek.
Vast salaris, ruime provisie. Onkosten-vergoedin^
Premie-vrij pensioen. Borgstcrting ad f 500 verrtal»
Brieven No 74 Reel. Adv. Advert. Bur. Die Haghe, Plein II,
Den Haag.