Sovjets spitsen situatie te Berlijn
opnieuw toe
WEERBERICHT
Waarom ivil Stikker spijkers met
koppen slaan
Laat hij ook de kant van Batavia opkijken
Met een enkel woord
,87ste Jaargang
DINSDAG 30 NOVEMBER 1948
,No. 26554
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J, W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4,15 per kwartaal; 32 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no,: 57055
Willen zij thans eigen
bestuur instellen?
Maarschalk Sokolofsky, de militaire
sovjet-gouverneur te Berlijn, heelt in
een fel gestelde brief aan de Britse,
Franse en Amerikaanse militaire gou
verneurs, nog eens geprotesteerd te
gen het houden van verkiezingen te
Berlijn op Zondag.
Gezegd wordt o.m.:
De afzonderlijke verkiezingen in de
Westelijke sectoren, die op 5 December
gehouden worden, zijn georganiseerd om
het verenigd bestuur van Berlin te doen
verdwijnen en om een afzonderlijk be
stuur in de Westelijke sectoren te vor
men.
Scheurmakende elementen te Berlijn
hebben sinds lang gepoogd om het ver
enigd stadsbestuur te desorganiseren en
de democratische vertegenwoordigers
van de massa der Berlijnse bevolking
daaruit te verwijderen.
Het sovjet-commando wenst deze an
ti-democratische elementen niet te
ondersteunen en zal elke poging in het
werk stellen om het normaal function-
neren van het Berlijnse stadsbestuur te
verzekeren".
Volgens Duitse bronnen, die in nauw
contact staan met het sovjet-russisch
militair bestuur^ moest de brief van
Sokolofsky niet opgevat worden als
niets meer dan een herhaald protest. De
sovjets zouden bereid zijn hun protest
door actief optreden te ondersteunen.
Wanneer een nieuw gemeentebe
stuur zou zijn ingesteld zouden de
sovjets volgens genoemde bronnen
aandringen op erkenning er van als
het enige wettige bestuur van geheel
Berlijn. Wanneer de Westelijke mo
gendheden zouden weigeren, zouden
de sovjets „zakelijke maatregelen"
nemen. De sovjets zouden echter in
het huidige stadium van de Berlijnse
kwestie niet het plan hebben ge
bruik te maken van hun gewapende
macht.
De politiemacht van de sovjet-sec
tor zou gebracht worden tot op een
sterkte van ongeveer 18.000 man door
toevoeging van personeel uit de sov
jetzone.
Generaal Lucius Clay, de Amerikaan
se gouverneur in Duitsland, heeft naar
aanleiding van de brief verklaard: „p?
verkiezingen per 5 December in Berlijn
zijn georganiseerd door de verantwoor
delijke gemeente-functionarissen in
overeenstemming met de constitutie van
de stad, welke destijds door de vier mi
litaire gouverneurs eenstemmig is goed
gekeurd. Volgens deze constitutie moe
ten automatisch nieuwe verkiezingen
gehouden worden twee jaar na de laat
ste verkiezingen, welke in October 1946
gehouden zijn".
De communistische vice-voorzitter van
de Berlijnse gemeenteraad, Ottomar
Geschke, heeft voor heden een „spsciale
zitting" van de raad in het opera-ge
bouw in de sovjet-sector bijeengeroe
pen „Ieder denkend lid van de gemeen
schap slaat de ontwikkeling van de Ber
lijnse crisis met bezorgdheid gade", zo
zeide Geschke. „De tijd van handelen is
gekomen. Ik heb derhalve alle leden
van de gemeenteraad, ongeacht van
welke party, en alle leden van de dis
trictsraden, verzocht, te 14.00 uur in het
opera-gebouw bijeen te komen". Gesch
ke nodigde ook vertegenwoordigers van
de vakverenigingen en „grote organisa
ties" uit voor deze vergadering..
Dr Otto Suhr, de sociaal-democ-rati
sche voorzitter van de gemeenteraad,
i Het werk der V.N.
Israël heeft gisteren officieel het ver
zoek aan de Verenigde Naties gedaan,
om toegelaten te worden als lid. Het
c heeft de Veiligheidsraad verzocht nog
in deze zitting de benoeming in over
weging te nemen.
In de Kleine Assemblee is het debat
over het veto-recht voortgezet. Neder
land behoorde met Engeland en de
V. St. tot de landen die tegen een her
ziening van het Handvest waren in het
huidige stadium. Engeland verzekerde
geen gebruik van het veto-recht te
zullen maken.
China, Engeland, Frankrijk en de
Ver. Staten hebben echter aan de kleine
politieke commissie een lijst van 35
onderwerpen meest procedure-
kwesties voorgelegd, welke naar hun
mening niet aan het veto in de Veilig
heidsraad/ onderhevig dienden te zijn
In een resolutie stelden deze landen
voor, dat de „grote vijf" onderling tot
overeenstemming zullen trachten te ko
men ten aanzien van de kwesties, waar-
bij zjj geen gebruik van hun vetprecht
zullen maken, indien zeven van de elf
leden van de Veiligheidsraad voorge
stemd hebben. De resolutie beveelt aan,
dat de grote vijf slechts van hun veto
recht gebruik zouden maken „wanneer
zij de kwestie van vitaal belang achten,
het belang van de Ver. Naties als ge
heel in aanmerking genomen". Zij zou
den moeten „verklaren op welke gron
den zij deze voorwaarde aanwezig ach
ten".
NOG NACHTVORST.
De Bilt verwacht tot* morgenavond
Op vele plaatsen vooral in de ochtend
nevel of mist. In de loop van de dag
hier en daar opklaringen. Vannacht
lichte met hier en daar matige vorst.
Morgen overdag ongeveer dezelfde tem
peratuur als vandaag. Zwakke wind
overwegend tussen Zuid-Oost en Zuid-
West.
1 DECEMBER
Zon op: 8.25 uur; onder: 16.32 uur.
Maan op: 9.37 uur; onder: 16 33 uur
(N.M.).
Hoog water te Katwijk te 3.42 en
15.58 uur.
Dit nummer bestaat uit vier pagina's
verklaarde, dat Geschke in het geheel
geen recht had om een vergadering van
de gemeenteraad bijeen te roepen. „Men
kan de vergadering eenvoudig als een
communistische manoeuvre beschou
wen. Vertegenwoordigers van de drie
democratische partijen zullen uiteraard
deze bijeenkomst niet bijwonen".
De onder sovjet-russische contróle
staande „vrije Duitse vakverenigings
organisaties" te Berlijn heeft alle Ber
lijnse arbeiders opgeroepen tot deelne
ming aan een demonstratie voor een
„verenigd stadsbestuur" ®voor Berlijn,
welke heden te 1430 uur plaatselijke
tijd voor de universiteit in de sovjet
sector zou moeten beginnen.
Communistische propagandisten te
Berlijn zijn een intensieve campagne be
gonnen om de Duitsers te overtuigen,
dat zy de sovjet-unie moeten steunen
en verdedigen, In het bijzonder is deze
campagne gericht op de leden van de
onder communistische leiding staande
socialistische eenheidspartij, van wie
„velen nog lijden aan burgerlijke voor
oordelen tegen de sovjet-unie".
Het orgaan der S.E.D. „Neues
Deutschland" verklaart onomwonden:
„Wij moeten alles verdedigen maax
dan ook letterlijk alles wat de sovjet
unie doet en is".
„Iedereen, die zegt, dat hij met de
sovjet-unie sympathiseert, doch enig
voorbehoud maakt, is in feite anti-sov
jet. of hij zich dit bewust is of niet".
Open brief van Strasser
NIETS GELEERD?
Otto Strasser, stichter van 't „Zwart-
front" van voor de oorlog, een organi
satie van anti Hitlergezinde Duitse
vluchtelingen verklaart in een -open
brief: „Indien vijf tot tien millioen
Duitsers gedood worden in de volgende
oorlog, zullen meer Russen, Amerika
nen en Polen gedood worden en zal op
deze wijze de Duitse kracht naar ver
houding groter zijn na het conflict. Wij
zijn voorstanders van Oost noch West.
doch van een Duitsland, dat zich u t-
strekt van Aken naar Beuthen en van
de Memel tot de Saar. met voorzienin
gen voor de Sudeten-Duitsers en ande
re volksduitsers en niets minder of
meer. Ik zal mij nooit onder andere
voorwaarden ter beschikking van de
Westelijke mogendheden stellen, ook al
betekent dit gevangenis of dood". In
etn brief aan een vriend in Hessen zou
Strasser verklaard hebben een nieuwe
bewegine te willen stichten onder de
naam „Duitse liga voor wederopbouw".
Deze zou eenheid in Duitsland moeten
brengen op basis van de .stammen" en
niet op basis van de oude grenzen der
staten.
MOEILIJKHEDEN IN ZUID-KOREA.
Verscheidene honderden partisanen
hebben de voornaamste electrische cen
trale te Jongwol. in Zuid-Korea op 120
K M. ten Zuid-Oosten van Seoel aan
gevallen. Door twee legerafdelingen, die
de burgerwacht zijn komen versterken,
worden de partisanen op enkele K.M.
afstand van de centrale opgehouden,
Deze centrale produceert 40 van de
electrische stroomproductie in Zuid-
Korea.
Onzekerheid op het Chinese
centrale front
Het radio-station van de New York
Times heeftbekend gemaakt, dat de
troepen der cenirale Chinese regering
bevel hebben gekregen Hsoetsjou te
ontruimen. Het betreft hier, zegt Reu
ter, de voornaamste ravitailleringsbasis
in de strijd om de hoofdstad Nanking
ten noorden van die hoofdstad.
Volgens het bericht waren de rege-
ringsgeneraals weinig bereid de basis
prijs te geven, daar dit gelijk zou staan
met „het overgeven van grote hoeveel
heden wapens en munitie". Volgens de
laatste berichten uit Hsoetsjou zijn de
door de communisten aangevoerde troe
pen op vijf kilometer van het vliegveld
genaderd en hebben zij de omgeving
reeds met granaten bestookt.
De regering ontkent de ontruiming.
Hsoetsjou is echter geheel van Nan
king afgesneden. Volgens binnengeko
men berichten wenst de Chinese rege
ring alle beschikbare troepen ten noor
den van Pengpoe te concentreren. Men
is van oordeel, dat, indien de regerings
troepen er in slagen uit Hsoetsjou door
te stoten naar Pengpoe, de communisti
sche bedreiging van Nanking opgehe
ven zou zijn. Uit Zuid-Anhwei worden
op een front van 50 KJM. lengte tussen
Szetsjien en Koetsjeng, ten Noorden
van Pengpoe. hevige gevechten gemeld.
De Chinese marine tracht te voorko
men. dat men de beneden Yangse over
steekt.
Volgens berichten uit |>janghai over
weegt Tsjang kai sjek het overbrengen
van troepen door de lucht uit de pro
vincie Sjensi ter versterking van het
centrale Chinese front. Deze troepen
zouden tot de beste der regeringstroe
pen behoren. Het overbrengen zou ech
ter betekenen, dat Sjensi aan de door
communisten geleide legers overgelaten
wordt.
De Europese Raad
Naar van gezaghebbende zijde wordt
vernomen, heeft EngelarTd de conferen
tie van de vijflanden-commissie voor
Europese eenheid te Parijs medegedeeld,
voorstander te zijn van de- toelating
van alle 16 Marshall-lantien tot de
voorgestelde Europese raad. v
Openhartige taal in Zuid-Slavië
BIJ 5e VERJAARDAG REPUBLIEK
Maarschalk Tito verklaarde op de 5e
verjaerdag der Zuidslavisohe republiek,
dat 't Joegalsavlsche volk de buikriem
iets dichter zou moeten aanhalen en wij -
zingen zou moeten aanbrengen in 't vijf
jarenplan omdat „de zaken niet zo 1 goed
gegaan waren als men verwacht had,
deels door gebrek aan medewerking van
de Sovjet-Unie en, de Kominform-lan-
den en deels door fouten van Joego-Sla-
vië zelf".
Te Zagreb verklaarde Tito, dat de le
den van de Joegoslavische communisti
sche partij gevaar liepen het vertrou
wen van ^ïet volk te verliezen, doordat
zjj zioh teveel richtten op plannen en
doelstellingen en niet genoeg oog toon
den te hebben voor de behoeften en de
^ninsr van de gewone man.
De minister van buitenlandse zaken,
Kardelj, zeide in een rede, dat de vrij
willige werkbr.gades, welke een groot
aandeel hebben in de wederopbouw,
„niet altijd zo vrijwillig" waren en
drong er bij de partijleden op aan hier
in verbetering te brengen.
Volgens waarnemers zouden deze ver
klaringen wijzen op „een consolidering
van de door Joego-Slavië' gekozen on
afhankelijke hin".
De laatste overspann ng van de nieuwe brug over de Lek bij Vianen is aange
bracht. Men begint nu met het leggen van een tijdelijke Baileybrug onder de
overspanningen, zodat het verkeer eerstdaags van de brilg gebruik kan maken.
De bouw van de verkeersbrug gaat intussen normaal door.
Na hun aankomst in Batavia werden
de ministers Sassen en Stikker en ir Ne-
her ten paleize Koningsplein door de
Hoge Vertegenwoordiger van'de Kroon,
dr L. J. M. Beel, begroet. Op het bordes
drukt dr Beel mr Sassen de hand. Ach
ter minister Sassen de minister van Bui
tenlandse Zaken, mr D. U. Stikker.
Rechts van de rode loper de pale.sbe-
dienden.
KONING GEORGE'S TOESTAND
VERBETERD.
De vijf geneesheren, die koning Geor
ge van Engeland behandelen, hebben
in een bulletin verklaard, dat „verbete
ring in de algemene gezondheidstoe
stand van de koning merkbaar is."
Naar vernomen wordt,brengt koning
George de meeste tijd in bed door. De
artsen zijn van oordeel, dat volledige
rust van belang is. De koning blijft al
zijn post en de gebruikelijke staatsstuk
ken ontvangen. De koningin brengt veel
tijd in zyn kamer door.
CONFERENTIE OP WITTE HUIS.
President Truman heeft gisteren op
het Witte Huis een conferentie belegd,
naar men gelooft, met het doel om de
vordering van het Europese herstelpro
gram volledig de revue te laten passe
ren.
De conferentie werd bijgewoond door
Marshall, de minister van buitenlandse
zaken, Hoffman, de administrateur van
het plan Marshall, en de reizende am
bassadeur van het plan-Marshall. Har-
riman.
Hr Ms „Karei Doorman"
ontving gasten in de mist
Teen gistermorgen de gasten van de
Minister van Marine a.i. voor de vaar
tocht met Hr Ms vliegkampschip „Ka-
rel Doorman" aan de Maaskade te
Rotterdam arriveerden, was er van het
schip niets te zien. Bij de steiger ech
ter waren een paar sloepen aanwezig,
welke de zekerheid verscnaften, dat 't
schip er toch was. Zij boorden zioh
door de dikke mist heen en leverden de
gasten veilig af aan boord van de „Ka
rei Doorman", waar zij ontvangen wer
den door de luitenant ter zee der le
klasse, Von Freytag Drabbe.
Daarna zijn de gasten, o-w. leden van
de Raad van State, de beide Kamers
der Staten-Generaal, de defensiecom
missie, de Algemene Rekenkamer, zo
mede enige secretarissen-generaal der
ministeries en ambtenaren van de
hiervoor genoemde hoge colleges na
mens minister Schokking, die eerst
later kon arriveren, o.a. verwelkomd
door de Commandant der Zeemacht
in Nederland, Schout by Nacht J. J.
L. Willinge, en de commandant van
de „Karei Doorman", kapitein ter zee
F. J. Kist.
Na enige voordrachten volgde een
maaltijd en een rondgang.
Er kon wegens de mist niet worden
gevaren en uiteraard evenmin gevlo-
gen.
Thans gaat de „Karei Doorman een
herstellings- en onderhoudsperiode
doorbrengen by Wilton-Feijenoord te
Rotterdam.
Nederland koopt wijn en
cognac in Frankrijk
(Van onze Parijse correspondent).
De Franse regering heeft zojuist be
kend gemaakt, dat Nederland voor een
bedrag van 125 millioen francs aan
cognac en wijnen heeft gekocht, die
voor gebruik in Indonesië bestemd zijn.
VERKIEZINGEN IN NEDER-SAKSEN.
Volgens de einduitslagen der verkie
zingen in Neder-Saksen. hebben de so
ciaal-democraten 39.6 van de stem
men behaald. Hoewel zij verl ezen leden,
blijven zij de sterkste partij vormen. De
christen-democraten kregen 24,3 stem
men, de Duitse partij 19,1% de vrije
democraten 9.4% en - de communisten
3%. Ook laatstgenoemden leden verlie
zen. De sociaal-democraten behielden
hun overwicht in Hannover, maar ver
loren hun vroeger bolwerk Brunswijk.
Thee en koffie op
a.s. bonnenlijst
(Speciale berichtgeving)
Naar wij vernemen zal op de bonnen-
lijst van Donderdag as. een bon zijn
aangewezen voor 50 gram thee en 125
gram koffie.
Verontwaardiging over het
„vlaginddent"
EERBIEDIG ONZE NATIONALE
KLEUREN!
Het hoofdbestuur van het Nationaal
Jongerenverbond heeft een telegram
gezonden aan de minister-president en
aan de directeur der K.L.M., de heer
Plesman, waarin o m. wordt gezegd, dat
het „met grote verontwaardiging ken
nis genomen heeft van het vlagincident
op het vliegveld Djokja. Het acht het
ln strijd met de eer van Nederland en
onze nationale kleuren, dat „op verzoek
van Republikeinen" de K.L.M.-vlag van
het toestel werd verwijderd. Verzocht
wordt aan de Nederlandse delegatie op
dracht te geven in de toekomst onze
nationale kleuren, al is dat in de vorm
van de K.L.M.-vlag, overal en onder
alle omstandigheden te doen eerbiedi
gen".
Jan de Hartog brengt dank
aan een onbekende
iVan onze Parijse correspondent).
De toneelschrijver Jan de Hartog,
wiens „Schipper naast God" een der
successtukken van het huidige Parijse
theaterseizoen vormt, moest in 1943 zich
in Holland uit de voeten maken omdat
hil daar door de Duitsers werd gezocht.
Zijn valse papieren stonden op naam
van een zekere Maurice de Melar, wo
nende te Lille. In Nancy werd de Har-
log door de Gestapo aangehouden, die
om nadere bijzonderheden over zijn
identiteit verzocht. Ter contróle werd
bij het opgegeven adres telefonisch na-
vrage gedaan en De Hartog kon zijn
oren niet geloven, toen de Duitser hem
verklaarde, dat de zaken klopten. Een
vrouw (die typisch ervaring met der
gelijke zaken had) had door de telefoon
namelijk geantwoord dat genoemde De
Melar inderdaad bij haar woonde.
Toen de schrijver dezer dagen voor de
Franse radio werd geïnterviewd heeft
hij hieraan herinnerd. „Ik maak van
de gelegenheid gebruik" voegde De Har
tog met enige ontroering aan zijn woor
den toe. ..deze onbekende vrouw te dan
ken „Madame, u heeft mogelijk mijn
leven gered".
Want er broeit iets
(Van onze correspondent te Batavia).
Waarop baseert minister Stikker zün
vertrouwen in de komende onderhan
delingen met Djokja? Welke elemen
ten uit zün besprekingen met Hatta
hebben hem zoveel houvast gegeven,
dat hü met een hele delegatie van
ministers, parlementsleden en advi
seurs hier is teruggekeerd om nu ein-
delijk spijkers met koppen te slaan?
Want' dat hij van plan is spükcrs
met koppen te slaan, daar kunnen wü
moeilijk aan twijfelen, wanneer we
zien, hoeveel belangrüke mannen hun
tüd voor deze zaak beschikbaar stel
len.
Om het antwoord op deze vraag te
vinden, hebben we heel lang mceten
praten met een aantal Republikeinse
autoriteiten. De inhoud van deze ge
sprekken willen we hier in het kort
weergeven. Het is bijzonder instructief.
Volgens onze zegslieden was minister
Stikker's eerste voorwaarde om tot on
derhandelen te komen: vermindering
van de infiltraties en de terroristische
activiteit. Djokja zou hierop verbaasd
hebben ^gekeken en gezegd hebben:
„Maar dat is uw zaak, die gaat ons
niet aan. Die infiltraties worden ons
weliswaar in de schoenen geschoven,
maar we hebben er niets mee te ma
ken. Ieder moet maar in zijn eigen ge
bied de orde en veiligheid handhaven."
DJOKJA'S OFFICIËLE
STANDPUNT.
Het officiële standpunt van Djokja
is het volgende:
Wij kunnen niet tegengaan, dat er
infiltraties plaats hebben. Wij doen
niets om deze te bevorderen, anderzyds
ligt het ook niet op or,ze weg, om ze
tegen te gaan. Wij kunnen de mensen
niet verhinderen, naar andere delen
van Java te vertrekken omdat die nu
toevallig door de Hollanders worden
bezet. Veel teruggetrokken TNI-mili-
tairen behoren nu eenmaal niet in het
Republikeinse gebied thuis en wanneer
ze na hun demobilisatie als gewone
burgers naar hun eigen streek willen
terugkeren, dan zullen wij ze ditniet
beletten. Wapens nemen ze niet mee,
en instructies krijgen zij van ons even
min. Indien er desondanks instructies
bij hen worden gevonden, met een
stempel uit Djokja er op, hetgeen
inderdaad schijnt te zijn voorgekomen
dan zijn zowel de instructies als het
stempel vals geweest. Wanneer zij zich
bij gevangenname door de Nederlan
ders er op beroepen, dat zij in opdracht
van Djokja werken, inplaats van lid
van loslopende plunderbenden te zijn,
dan is dit gelogen. Djokja heeft niets
met hen te maken.
In feite doen de terroristen in het
door Nederlanders bezette, gebied pre
cies hetzelfde als de communistische
terreurgroepen in de Republiek. Deze
vertellen het volk dat ze met de Ne
derlanders samen de Djokjase vijand
bestrijden en dat zo daarom zo mach
tig zijn. Nederland ontkent dat nic
waar is. Precies zo ontkennen wij dat
de terreurgroepen buiten de Republiek
iets met ons hebben uit te staan,
Hoe ze aan hun wapens komen? Dat
moeten de Hollanders maar zien uit te
vinden. In ieder geval hebben ze deze
niet van ons meegenomen, want zulke
BINNENLAND.
- In de proeftuin „De duinstreek van
Holland" aan de Rijksstraatweg Bever
wijkAlkmaar zal deze week een begin
worden gemaakt met het nemen van ex
perimenten voor het forceren van witlof
met behulp van gas- en electrische ver
warming.
De tentoonstelling van de Gouden
Koets en enige andere hofrytulgen, die
van 8 t/m. 27 November ln de Konlnkl.
stallen te Den Haag is gehouden, heeft
ln totaal 19 20.000 bezoekers getrokken.
De opbrengst kwam ten goede aan het
Koningin Jullanafonds.
- Verwacht kan worden dat binnen
kort de vervoerbewijzen voor biggen zul
len worden afgeschaft.
- Ter gelegenheid van het 50-Jarig
bestaan van de faculteit der Germaanse
philologie. heeft de Leuvense universi
teit de Nederlandse taalkundige dr
Schoenfeld tot doctor honoris causa be
noemd. De plechtigheid werd o.a. bijge
woond door prof. Kloeke uit Leiden.
Ten gevolge van de zware mist
kwam ln de gemeente Lith bij Oss een
vrachtwagen van de groentegrossier Van
Doorn uit Tiel ln botsing met een andere
vrachtauto. De eerste wagen sloeg hier
door over de kop en kwam ln een sloot
terecht. Hierbij werd de 26-jarige W. van
Doorn zodanig bekneld, dat hij zware
inwendige kneuzingen opliep Hij kou
eerst bevrijd worden, nadat het stuur
wiel stukezaagd was. Korte tijd hierop
overleed hij.
Ten kantore van de HollandAme-
rikalljn te New-York, hebben de heer Van
Rijn, de speciale vertegenwoordiger van
de H A L. en de heer De Jong, directeur
van het passagiersverkeer der H.A.L., het
ridderkruis ln de Orde van Oranje-Nas-
sau ontvangen.
Mgr W. Mutsaerts, bisschop van
Den Bosch, heeft benoemd tot aalmoe
zenier der Kath .Arbeidersbeweging pa
ter dr Fidentius O.F.M.. met speciale
opdracht als geestelijk leider van de ai-
dellng ontwikkeling.
De advocaat-fiscaal bij de Gronin
ger Kamer van het Bijz. Gerechtshof te
Leeuwarden eiste de doodstraf tegen de
33-Jarlge bakker Jacob Venema te Delf
zijl, die tijdens de bezetting als S.D.-er
allerlei wandaden ln de provincie Gro
ningen bedreei.
In een lasinrlchting in de Wete
ringstraat te Amsterdam ontplofte een
acetyleenaDparaat waarbij de 18-jarlge
arbeider H. B. door de in het rond vlie
gende scherven dodelijk werd verwond.
Gistermiddag vertrok van Schiphol
de KLM DC6-PH-TPP naar Z.-Amerika.
Dit is de eerste machine, die naar het
nieuwe eindpunt van deze route. nl. Bue
nos Aires (Inplaats van Montevideo;
vliegt.
BUITENLAND.
Wilches, oud-directeur van het geo
grafische en militaire instituut der V.
St. zal te zamen met een Amerikaanse
militaire Ingenieur de mogelijkheid be
studeren. tot het graven van een 2de
Panama-kanaal langs de loop van de
Atratorlvler In Columbia.
De arbeiders en bedienden der meel
fabrieken van de deegwarenbedrljven te
Rome, en de Romeinse provincie hebben
voor onbepaalde duur het werk stopge
zet, ten. einde loonsverhoging te beko
men. Meel. en deegwaren zullen aan de
bevolking geleverd worden voor zover de
bestaande voorraden reiken.
De Indische constituerende verga
dering heeft een artikel goedgekeurd van
de ontwerp-constitutie, waarbij de „on
aanraakbaarheid" wordt afgeschaft, een
Instelling, die sociale achterstelling van
50 millioen Indiërs van „lage kaste" met
zich meebrengt, zulks onder uitroepen van
„Gandhljl kl Jal" (de overwinning aan
Gandhi).
Bij de verkiezingen voor het regio
nale parlement van de provincies Bol
zano en Trento. ln Italiaans Tirool, kre
gen de chrlstelljk-democraten van de 46
zetels er 17.. de Zuidtiroolse volkspartij
13. de Tiroolse partij 4. de Italiaanse so
cialistische partij 3. de socialistische een
heidspartij (Saragat-Lombardo) 3, de
communisten 2 zetels. Vier kleinere par
tijen kregen nog elk één zetel.
Volgens de Jongste statistiek zijn
er thans 947.000 katholieke priesters in
de wereld.
Het Japanse parlement heeft na een
zittteg, die de gehele nacht geduurd
heeft, de door genei aal Mac Arthur, ge
allieerd opperbevelhebber ln het gebied
van de Stille Oceaan, voorgestelde wet
aangenomen, waarbij stakingen en po
gingen tot een collectieve arbeidsover
eenkomst te komen voor ambtenaren,
verboden worden. De sociaal-democraten
•temden tegen.
Het winkelpersoneel in geheel
Frankrijk heeft besloten in staking te
gaan als de huidige onderhandelingen
tot handhaving van een werkweek van
vijf dagen op niets uitlopen.
Dr Rudolf 'Madar. secretaris van
net Tsjechoslowaakse parlement, ls»
naar ln kringen van de beweging „Vrij
fsJecho-SlowaKlJe" te Londen wordt ver
klaard. met zijn gezin naar Duitsland
gevlucht Madar, die van de zomer werd
gevangen gezet en later vrijgelaten, ls
een vooraanstaand lid van de Tsjecho
slowaakse sociaal-democratische partij.
Te Brussel zijn vertegenwoordigers
uit 17 landen bijeengekomen ter bijwo
ning van het congres der wereldfederatie
van ex-politieke gevangenen, w.o. Neder
land.
BIJ een ontploffing ln een cacao
fabriek te Huil zijn vier personen gedood
en 30 gewond, onder wie 8 vrij ernstig.
Vijf arbeiders, onder wie een meisje, wor
den vermist. De brandweer heeft 't vuur
kunnen blussen.
Mevr. Doris Hales .werd ln Enge
land tot 7 Jaar gevangenisstraf veroor
deeld. omdat zij haar schoonmoeder ge
dood had, omdat deze weigerde de radio
af te zetten
Het hoofd van de administratie van
het orgaan der socialistische party ln
Frankrijk. „Le Populaire" heeft meege
deeld, dat „byna de gehele" redactionele
staf van het blad is opgezegd als gevolg
van financiële moeilijkheden. Het blaa
zou van vier volle pagina's tot tweo
halve pagina's worden verkleind.
splinternieuwe automatische wapens als
by hen worden aangetroffen, vindt man
in de hele Republiek niet. Als we daar
ooit over beschikt hadden, dan zouden
we ze nooit hebben meegegeven aan
agenten die wü naar buiten zouden
sturen.
Wanneer de Nederlanders het terro
risme niet de baas kunnen, dan wil
len wü hen helpen. Dat zouden wij
niet beter kunnen doen dan door
middel van een politiek accoord met
Den Haag. Wanner er een accoord
bestaal tussen Den Haag en Djokja,
dan kunnen de terroristen nooit te
rugvallen op ons en beweren, dat wü
ze hebben gestuurd. Met het oprui-
mingswerk willen we ook wel helpen,
dan zouden alleen onze troepen ln
het Nederlandse gebied ipoeten opere
ren. In ruil daarvoor kunnen natuur-
IÜk de federale troepen in ons gebied
binnenkomen. Op deze wüze zouden
wü een ideale samenwerking bereiken.
MAAR NU DE KEERZIJDE
Naar de mening van onze zegslieden
zou minister -Stikker wel iets voor deze
argumentatie voelen, tenminste wat be
treft het politieke accoord. Wanneer
men echter deze mening toetst aan de
opvatting in Federale kringen, dan
vraagt men in'de eerste "plaats: welke
Federale troepen bedoelt de Republiek?
Wy weten wel, dat ze graag met hun
TNI in ons gebied komen, maar wy
zelf hebben geen enkele man om naar
hen toe te sturen. Alleen de Nederland
se troepen, en daar wordt niet ever
gepraat.
In de tweede plaats zeggen zij: Stik
ker wil toch niet, om een tydclijke
terreur te onderdrukken, een defini
tieve politieke overeenkomst sluiten?
Want dat Djokja er de boter uit zal
braden en eisen zal stellen, die alleen
iemand in dwangpositie zou aanvaar
den, daar is geen twijfel aan.
In de derde plaats zeggen zy: 't spel
van Djokja is prachtig, maar doorschy-
nend. zy sturen hun gedemobiliseerde
militairen terug naar ons gebied. Te-
geiykertyd sturen ze grote hoeveelhe
den opium naar het buitenland en ko
pen daarvoor de modernste wapenen.
Zowel de opiumsmokkel als de wa
penhandel-is door de Nederlandse poli
tie uit de doeken gedaan: de opium
ging naar buiten, en de wapenen kwa
men naar binnen. En moeten we ons
na dat alles nog afvragen, hoe de ter-
reurbenden aan hun gloednieuwe mo
derne wapens komen? Natuurlyk wast
Djokja de handen in onschuld, zy we
ten van niets. Maar wy weten een hele
boel, en we hopen, dat minister Stikker
daar ook een heleboel van weet. Maar
daar zyn wy niet zeker van, want het
spel wordt de laatste tyd weer hele
maal buiten ons om gespeeld. Zelfs dr
Beel schynt tot het ogenblik, waarop
de ministers uit het vliegtuig stapten,
niets te hebben afgeweten, van wat er
in Den Haag is gefluisterd. Het gaat
met hem al op dezelfde wyze als met
dr Van Mook, er wordt over hem heen
gekaatst.
Dat is de stemming in het Federalis
tische kamp, waar men op ditzelfde
ogenblik voorbereidingen treft om te
reageren en zich te doen gelden. Er
worden te Batavia vele federale kop
pen bü elkaar gestoken. Er broeit iets.
Wat er broeit zullen we gauw genoeg
merken. In ieder geval zullen de Ne
derlandse afgevaardigden er goed aan
doen, hun blik niet al te zeer op
Djokja te verstarren, en ook de kant
tub Batavia eens uit te kyken.
t
