MORRIS
De ontwikkeling der practische slerrekunde
OXFORD
Groeiend optimisme inzake Wederopbouw
Lezers schrijven
Nieuwe inflatie in V.S. op komst?
Onzekerheden over conjucfuur-onlwikkeling
lm afwachting
vam
Moe scheer ik mij
Hoe de „werkende vrouw" zich moet voeden
Maar 80% der gezinnen in Maastricht woont nog samen
87ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Zaterdag 13 November 1948
Tweede Blad No. 26540
Snaugurele oratie van
prof. dr P. Th. Oosterhoff
Prof. dr P. Th. Oosterhoff
In het Groot Auditorium aanvaardde
prof. dr P. Th. Oosterhoff gistermid
dag het ambt van buitengewoon hoog
leraar in de sterrekunde door het uit
spreken van een inaugurele oratie over
de ontwikkeling van de practische ster
renkunde.
Prof. Oosterhoff constateerde in deze
ontwikkeling een sprongsgewijze ver
ruiming van onderzoekmiddelen en een
verfijning van hun methoden van toe
passing, vooral in de laatste vijftig jaar,
terwijl de sterrekunde op dit moment
voor grote toekomstmogelijkheden staat.
Een zeer algemene eigenschap van de
sterrekundige waarneming, is de onmo
gelijkheid, daaraan het experiment te
paren, aangezien het object van zijn
wetenschap zelf buiten zijn bereik ligt
en slechts kan worden waargenomen.
Spreker behandelde de technische
hulpmiddelen, die deze waarneming
steunen en zette daarbij de grote waar
de van de fotografie voor de astrono
mie uiteen. Door deze fotografie b.v. is
het mogelijk' geworden, waarnemingen
en studie binnenskamers te verrichten,
en de tijd, dat een heldere nachtlucht
het waarnemen van de sterrenhemel
mogelijk maakt, efficiënter te gebrui
ken. De studie zelve, behoeft dan im
mers niet in die betrekkelijke korte pe
rioden te geschieden. Voorts bracht de
fotografie lichtbronnen binnen bereik
van de waarneming, die buiten 't golf-
bereik van het oog vallen. De intrede
van de foto-electrische fotometer open
de voorts nieuwe mogelijkheden ten
aanzien van de nauwkeurige intensi-
teitmeting. Tot de vorderingen in de
techniek in de jongste oorlogsjaren be
hoort ook de vooruitgang op het ge
bied van de fotometrie door de ont
wikkeling van de multiplier fotocel,
waarin een millioenvoudige versterking
van de fotostroom wordt bereikt.
Voorts zullen radar en de V-2 de
sterrekunde nog niet geheel te over-
ziene mogelijkheden bieden.
De rol van de waarnemer heeft ge
leidelijk een grote verandering onder
gaan. Steeds meer maakt de persoon
lijke betrouwbaarheid en geoefendheid
in het visueel waarnemen plaats voor
technische registratie. De goede waar
nemer onderscheidt zich heden ten da
ge voornamelijk door de keuze van zijn
onderzoek en de wijze, waarop hij het
beschikbare instrumentarium daartoe
weet te benutten.
Speciaal in verband met de positie
van de Leidsë sterrewacht wees prof.
Oosterhoff op de grote voordelen, van
plaatsing bij een universiteit. Persoon
lijk contact met andere wetenschappe
lijke instellingen en collegae op het
gebied van aanverwante natuurweten
schappelijke gebieden vergemakkelijkt
en steunt het werk van de sterrekundi
ge in niet geringe mate. nAderzijds be
tekent deze plaatsing midden in of bij
een grote stad voor een sterrewacht,
dat de waarnemingen onvermijdelijk
nadelig worden beïnvloed door de min
der zuivere atmosferische gesteldheid
en het nimmer geheel verdwijnende
stadslicht. De Leidse universiteit heeft
reeds iang geleden getracht een betere
waarnemingspost te verkrijgen, met 't
resultaat aai. gouurende de laatste 25
jaar vrijwel onafgebroken een Leidse
waarnemer aan üe Uniesterrewacht te
Johannesburg werxzaam is geweest.
In zekere zin heerst ten aanzien van
de technische outillage van de Leidse
sterrewacht nog een zekere, ook reeds
vroeger geconstateerde armoede in
vergelijking met de grote weelde el-
ders, voornamelijk in de Verenigde
Staten. Het lijkt onwaarschijnlijk, dat
de kleinere landen ooit in staat zul
len zijn hun achterstand geheel in te
Ingezonden Mededeling
EXAMENOPLEIDING
Hoofdakte-Fr., D. en Eng LO.
RESA - HILVERSUM
Bekende Schriftelijke Cursm
NOG EEN TRAMHUISJE GEVRAAGD!
De heer J. van R. alhier dringt in
aansluiting op een eerder gericht ver
zoek tot plaatsing van een wachthuisje
op de hoek van de Lijsterstraat aan op
plaatsing van een dergelijke gelegen
heid op de Stationsweg. Het correspon
dentie-adres van Ramkrlshna Dalmia
is ons niet bekend.
TEWERKSTELLING
GEDEMOBILISEERDEN.
De heer W. de V. te Oegstgeest on
derstreept de klacht van de distributie-
ambtenaren over moeilijkheden bij het
zoeken van een maatschappelijke werk
kring door er op te wijzen hoe hij als
gedemobiliseerd militair ondanks de
aansporing van de regering tot de werk
gevers om demobilisanten zoveel moge
lijk te herplaatsen, werd afgewezen toen
hij zich voor zijn oude functie bij het
Ministerie van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen meldde. Hij komt niet
in aanmerking voor militaire overbrug-
gingssteun (als zijnde afgekeurd voor
Indië) of vergoedingspremie en enige
medewerking bij het zoeken van een be
trekking wordt evenmin verleend. Hij
noemt dit terecht een bittere ervaring,
vooral na de beloften, welke hem wer-
tien gedaan vóór hij in dienst ging.
halen, ook al heeft men in sommige
dezer landen toch wel meer bereikt
dan in Nederland.
Dank zij het nauwe internationale
contact, dat in de wereld der sterre-
kundigen breder en beter is dan in eni
ge andere wetenschap, is het echter
mogelijk met de betere outillage elders
materiaal te verzamelen voor latere
uitwerking en bestudering in het eigen
instituut.
Om nog meer aan de wens der kleine
landen tegemoet te komen, bestaan er
tevens plannen tot het oprichten van
een internationale sterrewacht, waar
astronomen uit alle landen waarne
mingen met grote en moderne in
strumenten zouden kunnen verrich
ten. Meer dan plannen zyn dit echter
nog niet, en men zal moeten afwach
ten, of deze na-oorlogse wereld in
staat zal zijn dit geheel nieuwe denk
beeld te verwezenlijken.
De gebruikelijke toespraken besloten
deze inauguratie, waarna een druk be
zochte receptie plaats vond.
DE HAVENSTAKINGEN IN DE V. ST.
De staking langs de Atlantische kust
zal officieel hedenochtend om zes uur
(Nederlandse tijd) beginnen in de ha
vens van Maine tot Virginia. De haven
arbeiders van de Golf van Mexico heb
ben medegedeeld, dit voorbeeld te zul
len volgen.
De scheepvaart aan de Stille Oceaan
ligt reeds weken stil ten gevolge van
een staking der bij het C.I.O. aange
sloten havenarbeiders.
Zelfs voor het officiële begin der sta
king aan de Oost-kust heeft de ver
eniging van spoorwegarbeiders gelast
het vervoer van voor export bestemde
goederen naar New York en Boston stop
te zetten.
65.000 havenarbeiders aan de Oost
kust der V. St., aangesloten bij de
A.F.L. hebben met overweldigende
meerderheid een voorstel tot een loon
regeling verworpen.
Een hoge functionaris van de New
Yorkse douane heeft verklaard, dat de
staking reeds in hevige mate het ver
schepen van goederen. Marshall-goede
ren Incluis, benadeelde. Er lagen 202
schepen in de haven.
Oorzaak der Wallstreet-ineenstorting
Iets over belastingverlaging
en kapitaalvorming
(Van onze financiële medewerker).
New York en Amsterdam hebben beide
een week van flauwe markten achter de
rug. Het Indexcijfer voor Industrials
daalde te New York van 189.76 op 1 No
vember tot 173.48 op 10 dezer, dat van
spoorwegwaarden van 61.97 tot 53.64 en
op het Damrak zette bil geringe affai
res het afbrokkelingsprcces zich voort.
Hoe moet dit verschijnsel worden ver
klaard?
Wallstreet is blijkbaar met Tru
man's herkiezing niet ingenomen- Ge
vreesd wordt voor Ingrijpende wijzi
gingen in de politiek der prijscontrole
en in de fiscale politiek, voor loons
verhogingen en grotere steun aan
landbouwproducten, een verminderde
vrijheid voor het bedrijfsleven, etc. De
goederenprijzen in de V.S. zijn een stij
gende richting ingeslagen, hetgeen
uiteraard de eisen tot loonsverhoging
(in Boston hebben de textielarbeiders
die reeds gesteld) in het gevlij komt
en wanneer het die kant uit gaat,
.staan we in de V.S. voor een nieuwe
inflatie.
Zeker is dit echter niet. maar Wall
street loopt steeds op de gebeurtenissen
vooruit en heeft de te New York geno
teerde fondsen alvast 5 milliard lager
gewaardeerd, hoewel men bij een nieuwe
inflatieperiode eerder een koersstijging
zou mogen verwachten.
Het is in deze tüd van gelelde of ge
richte economie alles andei's dan an
ders. omdat de natuurlijke factoren in
de ontwikkeling van het bedrijfsleven
nog voor een deel zijn uitgeschakeld en
men niet weet welke maatregelen van
hogerhand zullen worden genomen om
een ongewenste gang van zaken tegen
te gaan.
Dit alles betekent blijvende onzeker
heid voor het kapitaal, dat geneigd is
ziolï terug te trekken.
Wat Amsterdam betreft, ook hier Is
het de grote onzekerheid ten aanzien
van de conjunctuursontwikkeling, wel
ke tot terughoudendheid noopt. De
symptomen van verarming treden in
ons land meer en meer aan de dag,
zodat zelfs de heer Hofstra op bezui
niging en efficiency aandringt. Men
weet dat over twee a drie jaar de be
talingsbalans, die thans nog een ga
ping van ca. F 1% milliard vertoont,
in evenwicht moet zijn. de stok achter
de deur van het Marshall-plan en de
regering pleit daarom bii monde van
prof. Brouwers voor grootscheepse in
dustrialisatie om de Nederlandse ex
port zoveel mogelijk te stimuleren.
Opnieuw de Belgische
koningskwestie
„KEER TERUG EN VORM EEN
NIEUWE REGERING",
ZEGT SENATOR DIERCKX.
Onze correspondent te Brussel seinde
ons heden:
In de koningskwestie is er 'n nieuw
feit: de Brusselse liberale senator
Dierofcx (die door zijn vrienden de „olij
ke Octavo" wordt genoemd) heeft in
een interview met de Brusselse Soir
verklaard, dat d:e koning zelf de 'grond
wettelijke crisis, waarin 'het land sedert
drie jaar verkeert, zou dienen op te
lossen, Hoe? Eenvoudig door naar Bel
gië terug te keren en er een nieuwe
regering te vormen. Het is inderdaad
zo, aldus de senator, dat de kening in
Juni 1945 neg in het volle bezit was
van de koninklijke prerogatieven, dat
hij toen naar België had kunnen te
rugkeren, en dat hij persoonlijk zijn
broer verzocht heeft het regentschap
voort te zetten. Mocht het blijken, dat
de koning ingevolge weigering van so
cialisten en liberalen geen regering zou
kunnen vormen, dan zou de koning
daaruit zijn consequenties moeten trek
ken, aldus de heer Dierckx. Waarmee
hij bedoelt: dan zal de koning moeten
abdiceren.
In verontwaardigde commentaren
hebben de katholieke bladen de heer
Dierckx aangevallen. Wij hebben voor
eerst op te merken, dat de konings
kwestie een veel te Mes probleem is om
er zich met gemakkelijke Brusselse
grapjes af te maken. Toen de koning
in Oostenrijk bevrijd werd, aldus de
koningsgezinde Waden, was hij te ziek
om dadelijk naar het land terug te
komen. Van deze bussen-periode heb
ben de linkse elementen gebruik ge
maakt om een campagne tegen de ko
ning te beginnen. De eerste anti-ko
ningsrede is die van de toenmalige mi
nister Lalmand, de secretaris-generaal
van, de communistische partij. Zekere
bladen kondigen aan, dat zij eerstdaags
over de onderhandelingen, die in Juni
1945 in St. Wolfgang plaats vonden tus
sen koning en regering, een reeks ont
hullingen zullen publiceren. De liberale
senator Dierckx verzet zich eveneens
tegen een volksraadpleging. Dat zou 'n
plebisciet van de koning zijn, dat in
België ongrondwettelijk is. Hij bepleit 't
in overweging nemen van het liberale
wetsvoorstel: een nationale informatie
commissie te benoemen, welk ontwerp
echter inmiddels door de koning zelf is
verworpen,
Hiervoor zijn echter grote kapitalen
nodig en of deze zullen kunnen verkre
gen worden, is de vraag. Minister Lief-
t.nok is blijkbaar van mening, dat van
een tekort aan bedrijfsmiddelen voor in
vestering tot dusver niets is gebleken,
maar het koersverloop op de aandelen
markt is daarmede in absolute tegen
spraak- Het is trouwens bekend en het
blijkt onweersprekelijk uit tal van ba
lansen per 31 Dec. 1947, dat er bij het
bedrijfsleven grote behoefte aan kapi
taal bestaat welke thans op de normale
wijze (door uitgifte van aandelen) niet
kan worden bevredigd, ten dele als ge
volg van de geldblokkade. die nog steeds
voortduurt en waarin de Minister voors
hands geen noemenswaardige verande
ring wil brengen, ten dele ook in het
feit dat vele ondernemingen voor het
te investeren kapitaal geen voldoende
beloning van het risico in uitzicht kun
nen stellen, omdat een te groot deel van
de winst aan de fiscus moet worden af
gedragen en wanneer er nog wel vol
doende winst is, het dividendpercentage
is beperkt.
Daar komt dan nog by. dat de voort
gaande koersdaling aandelen van
overigens goede ondernemingen tot be
neden of omstreeks pari heeft terug
gebracht, met het gevolg dat voor de
bctrokkeq onderneming de uitgifte van
nieuwe aandelen, welke niet beneden
pari mag geschieden, onmogeiyk
wordt. Het feit, dat op de Herstelbank
en particuliere banken in toenemende
mate een beroep wordt gedaan, is
hiervan een gevolg.
M mister Lieftinck heeft thans wel
enige fiscale verlichting voor de bedrij
ven (grotere belastingvrije afschrijving
en de middelmatige inkomens in het
vooruitzMit gesteld, maar hij vergeet,
dat de kapitaalvorming, nodig voor de
bedrij fs'nvestering, goeddeels van de
grotere inkomens moet komen.
De moeilijkheid is uiteraard dat het
staatsbudget nog geen belastingveria,
ging toelaat en de heer Hofstra heeft
ditmaal in de Kamer de juiste reme
die aan de hand gedaan: beëindiging
van overbodige uitgaven. Alleen op d'c
wijze kan het Nederlandse bedrUfs-
leven worden geholpen om zich naar
de wens van de regering en volk te
ontplooien. En als de nood dringt
blijkt veel, van wat vroeger noodzake
lijk scheen, in werkeiykheid overbodig
te zijn.
NIEUWE UITGAVEN.
Ter gelegenheid van het veertigjarig
Jubileum van de Christelijk-Historische
Unie heeft de Centrale Pers- en Propa
ganda Commissie een eenvoudig boek
werk uitgegeven, dat in de eerste plaats
beoogt de kadervorming te dienen.
Het werkje is getiteld: „Wat zeggen zij
er van?" en stelt zich ten doel ln gecon
denseerde vorm een overzicht te geven
van opvattingen en standpunten welke
na de bevrijding van de Duitse overheer
sing in het openbaar ten aanzien van
de meest uiteenlopende onderwerpen zijn
verdedigd en uitgedragen door woord- en
penvoerders uit de C.H. kring.
Jammer, dat de aesthetlsohe en typo
grafische uitvoering van dit boek bene
den bescheiden eisen blijft; het recensie-
exemplaar, dat ons werd toegezonden en
dat reeds tot de tweede druk behoort, Is
een weinig fraai speoimen van moderne
boekdrukkunst.
Ingezonden Mededeling
Op de „kleine" bon
"Ook de Morris Minor
kom» o n spoedig.
4-S pcrsooDs fl 38 5 0.
Imperial SIX in Januari
leverbaar 0 67fi0,
alleen-import voor nederland.
J J MOLENAARS
AUTOMOBIELBEDRIJF N.V.
amersfoort tel k 3490-4341
agenten door het ftf.le I-AND
Agent te LEIDEN: Fa. P. Devllée, s
Zal het een jongen worden?
(Van onze Londense correspondent).
Nog enkele dagen, dan zullen 37 ere-
artilleristen de wallen van de Tower
beklimmen om daar, bijgestaan door
een aantal in hun scharlaken unifor
men gestoken ..Beafeaters" de bewakers
van deze aloude gevangenis aan de
Thames, een en veertig saluutschoten
te lossen ten teken van de geboorte van
prinses Elisabeth's baby. Of het een
jongen dan wel een meisje is, maakt
geen verschil in het aantal salvo's. Ook
in Hyde-park zal het geschut daveren.
Prinses Elisabeth bevindt zich in bla
kende welstand. Kort geleden nam zij
haar intrek in Buckingham Palace in
afwachting van dé blijde gebeurtenis.
De kraamkamer is op de tweede verdie
ping gelegen. Elizabeth en Philip bezit
ten als zovelen nog steeds geen eigen
home. Zü wonen thans tijdelijk in een
buitenhuis te Surrey, dat aan vrienden
toebehoort, die hun een vleugel hebben
afgestaan. Hun definitieve woonplaats
zal Clarence House worden, een groot
herenhuis vlak bij St. James-palace ge
legen. Dit gebouw is ernstig door de
oorlog beschadigd en het zal nog ver
scheidene maanden duren voor de
werklieden het zullen verlaten.
De prinses maakt elke dag wandelin-
Leliëstraat 116. "v gen in de tuinen van het paleis, meestal
vergezeld van haar lievelingshondje
Susan, een corgi. Evenals vorig jaar ln
deze tijd, maakt Londen zich thans op
om feest te vieren. Een van d'ê']ió|i<aprid-
i^JIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!ll!l!lllllll!llll!!lllllllilll|||||||||||l|||||||l||l!l||||||||||||||||||||!llll!llll!l!ll|lll!ll|||||||l||||ll|||||||||l||llllllllllllllllll!lllllllllll!lllllllllllllllllllllllll
punten zal Trafalgar Square zijn, dat
pas een algehele vernieuwing heeft, on
dergaan. Hoewel Nelson op zijn 60 me
ter hoge kolom nog s'eeds de hoofd
persoon is van dit historische plein,
moet hU in zijn populariteit thans delen
met twee fonteinen, waarop de Londe-
naars niet uitgekeken raken. In de
feestweek zullen deze 's avonds verlicht
worden.
Ondertussen verdiept men zich in
elke bijzonderheid, welke er over de
voorbereiding van de geboorte uitlekt.
Da geneesheer, die de prinses zal bij
staan. is de gynaecoloog sir William
Gilliat. die de kraamvrouw het nieuwe
verdovende middel trilene zal toediemm,
hetgeen met groot succes in de Londen
se ziekenhuizen by bevallingen wordt
gebruikt. Als vroedvrouw is gekozen
zuster Helen Maud Rowe, die drie of
vier weken na de geboorte op het paleis
zal blijven. De vrouwelijke leden der
koninklijke familie hebben massa's
babykleertjes gebreid. Ondanks haar
hoge leeftijd is koningin Mary op dit
gebied nog steeds het actiefst. Voor
haar eerste achterkleinkind maakte zij
een prachtige op kant gelijkende shawl.
Ook vele anderen dragen hun breiwerk
bij, zoals een Australische ex-piloot-, die
een jasje, muts en sokjes heeft ver
vaardigd en beschouwd wordt als de
kampioen-breier onder degenen, die een
wedstrijd zijn aangegaan om de mooiste
kleertjes voor het prïnsessekind te
maken.
ep
M Gelijk de vrouw elke morgen wor-
H stelt met haar haar-coiffure, ra-
ken de zenuwen van de echtge-
noot in de knoop, wanneer hij
j| zich scheert,
Voer een efficiënte scheerbehan-
M deling is nX nodig:
1. een prima mesje, 2. idem zeep;
3. idem tijd; 4, idem zelfbeheer-
sing. De eerste twee attributen
H zijn tegenwoordig gelukkig weer
aanwezig.
Maar 't zou lachwekkend zijn te
p menen, dat de elementen 3 en 4
ook maar bij flauwe benadering
H te onderkennen zijn.
s Zo rust op ieder ochtendibegin de
g vloek van 't bloederig krabben cp
s gestoppejde wangen, de verbij s-
terde kreten van door medelij-den
H bewogen collega's op kantoor met
H hun traditionele kreet: „Wat zie
jij er weer uit" en de steevaste
opmerking van één hunner „Waar-
om probeer je 't niet electrisch?"
Nu komen Üw opmerkingen:
1. waarom scheert Fantasio zich
H 's ochtends vroeg en neg wel in
de kou?
H 2. idem niet electrisch?
3. idem heeft -hij geen tijd?
4. idem bezit hij geen zelfbeheer-
s sing?
m En hier de antwoorden:
1. omdat hij anders 's morgens
H een baard als 'n aap houdt.
2. idem aarts-conservatief is en
s zich geen heffing in-eens van
de winkelier veroorloven kan.
3. omdat hij óp tijd moet zijn,
want anders loc-pt alles in de
H war.
H 4. idem hij nu eenmaal orabe-
heerst is.
=51
Zo blijf ik ékuwig gedoemd óm:
a. 's morgens een bloedbad aan
te richten.
b. uit m'n humeur te raken.
c. roestige mesjes achter te laten.
d. sneetjes in m'n handdoek te
maken.
e. tóch te laat te komen.
f. er ondanks alles ongeschoren
uit te zien.
g. te horen, dat mijn collega's
nooit last met scheren hebben.
h. idem dat zij altijd prima ge
schoren zijn.
(wat een walgelijke leugen is).
i. tóch naar een scheerder te
gaan, wanneer ik er behoorlijk
uit moet zien.
j. tóch nooit te kunnen besluiten,
baard en snor te laten groeien.
Wét zei ik: „eeuwig gedoemd?"
Ha: m'n oog valt op een Reuter-
bericht uit Wenen.
Het luidt: „De winnaar van een
barbierstournooi schoor z'n slacht
offer in de tijd van 14i£ seconde.
De zaak is opgelost: hij is m'n
man!
Vanmorgen na 't soheren
ging een telegram in zee:
„Winnaar barbierstournooi Wenen
.stop kom onmiddellijk in -m'n
„dienst stop werktijd 14H seconde
„per dag stop gage en kindertoe
slag in overleg met Stichting
„van de Arbëid stop pensioen on-
„nodig, want dienst eeuwig onmis-
„ba-ar stop Fantasio".
PS. Antwoord prompt ontvangen.
Man bereids afgereisd.
Morgen ben ik onherkenbaar.
FANTASIO
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
Voor de Vrouw
Dagelijks een gevarieerde
warme maaltijd
Het voorlichtingsbureau van de Voe
dingsraad meldt:
„Werkende vrouw" noemt men haar,
die door haar arbeid in eigen onder
houd moet voorzien. Heel, juist is die be
naming niet, want onder 'de huisvrouwen
zijn er tallozen, die zeker even hard
werken. Ook verschillen, de „werkende
vrouwen" in aard en aanleg meestal
niet van haar zusters met een gezin.
Maar wel verloopt haar dagelijks leven
anders.
Gewoonlijk is de werkende vrouw ge
bonden aan vaste werkuren, zodat zil al
leen de avonden overhoudt voor haar
.huishouding": de zorg voor haar kle
ding en maaltijden, soms ook nog voor
het schoonhouden van haar kamer (s),
en ander? buiten haar gewone werk
vallende, dingen.
Steeds blijkt, dat de maaltijden hier
bij het eerst in 't gedrang komen. Dat Is
begrijpelijk: wanneer men pas laat thuis
is. komt men er licht toe om met een
paar sneden brood of een opgewarmd
restje vlug zijn honger te stillen. Maar
goed is het niet en zij, die hiervan een
gewoonte maken, ondervinden er op de
duur zeker de weerslag van op haar ge
zondheid en werkkracht!
Iedere dag een vers gekookte, warme
maaltijd, is een heel gematigde eis voor
een goede voeding. Dit behoeft voor één
persoon niet veel tiid te kosten .wan
neer men maar met overleg de menu's
kiest en het werk practisch ihdeelt.
(Speciale reportage).
Pratend met tientallen burgemees
ters in Zeeland en Limburg, met
ambtenaren, ingenieurs en tal van
andere personen, die nauw by het
probleem van de wederopbouw zyn
betrokken, heeft het ons op een
driedaagse tocht telkens weer ge
troffen, hoe zelfs by de felste critici
van weleer een zeker optimisme ge
boren is en men rotsvast overtuigd is,
dat Nederland het onder leiding van
mr. In 't Veld, de nieuwe minister
voor wederopbouw, wel klaren zal.™
Jhr De Casembroot. Commissaris van
de Koningin in Zeeland, heeft in de
loop van de jaren na de bevrijding een
boekje opengedaan over het z.i. ver
keerde beleid van de regering en bij
herhaling in de meest scherpe bewoor
dingen de maatregelen van het depar
tement gehekeld.
Nu is ook hij een voldaan en goed
gemutst man geworden, die als zo
vele burgemeesters de toekomst met
een zeker optimisme tegemoet durft te
zien.
HOOPVOLLE STEMMING.
De vooruitgang van de wederopbouw
is markant.
Steden, dorpen en gehuchten rijzen
uit hun ruïnes omhoog en waar in No
vember 1947 nog niets stond, behalve
soms puinhopen, vindt men thans al
voltooide panden en het groeiende beeld
van een straat of een dorpskern ln
wording.
Waar op de route van Middelburg,
vla Serooskerke en Oost-Kapelle naar
Domburg het water meer dan een me
ter hoog heeft gestaan, leeft alweer een
uiterlijk welvarende streek met be
hoorlijke verkeerswegen en frisse nieu
we huizen. Dit saneringsproces zal nog
jaren vorderen, maar men en daar
valt eveneens de bevolking onder
was nimmer zo hoopvol gestemd als in
deze dagen!
VOLKSTELLING GEEFT
ONJUIST BEELD.
Amsterdam, Den Haag en Rotterdam
hebben misschien nog groter woning
nood dan Zeeland. Maar men voegt er
in Zeeland aan toe, dat in die provincie
andere maatstaven gelden. In het Wes
ten wacht een jong paartje soms jaren
lang op een woning. In Zeeland krijgt
men al spoedig een bunker of een nis-
senhut en men ls daar tevreden mee
Bovendien zyn indertyd duizenden
mensen, arbeiders uit de industrie,
ouden van dagen, enz, naar elders ge-
evacueerd. Zy staan nu in de plaats
van hun verblyf als woningzoekenden
ingeschreven, hoewel zy in Zeeland
thuis horen en smeken om terug te
mogen gaan. En aangezien de wo
ningverdeling berust op de cijfers van
de volkstelling, worden zii niet voor
Zeeland (Zeeuwsch-Vlaanderen voor
al), doch voor het Westen meegere
kend. Het is duidelijk, dat od die
wijze een onjuist beeld van de wo
ningnood wordt verkregen.
OVERBEVOLKING IN LIMBURG.
In Limburg heeft men als het. ware
twee problemen tegelijkertijd. In het
Noordelijk gedeelte zijn zware verwoes
tingen aangericht, in het Zuidelijk deel
is weinig kapot geschoten en overtreft
het woningtekort toch die van alle an
dere provincies aanzienlijk.
Limburg heeft een zeer snel groeiende
bevolking. Reeds voor de oorlog was er
woningnood, Sindsdien is die op on
rustbarende wijze gestegen. Doordat
Limburg sterk industrialiseert zijn er
bovendien veel arbeiderswoningen no
dig.
Het is een vrij hopeloze situatie!
Wederopbouw heeft de zaken de
laatste tijd ernstig aangepakt en ook
hier is men over het algemeen vol
lof, maar toch is het aantal samenwo
ningen in de provincie nog stygende.
SOA der gezinnen in Maastricht woont
samen.
Het woningtekort in Limburg be
draagt 19,9%. Voor de opvolgende pro
vincie is dat percentage slechts 14.
Voor Amsterdam 9,7%, voor Rotter
dam 12,7% pn voor Den Haag 20,3%.
In Maastricht komt men echter tot niet
minder dan 65% en in de gehele mijn
streek ls het tekort 30 a 35%.
Dat is een zeer ernstige zaak. want
Nederland heeft kolen nodig en moet
kolen exporteren, maar om daar de ver
eiste aantallen arbeiders voor te krij
gen, moet men hun een dragelijke wo
ning kunnen aanbieden. Samenwoning
is voro vele mijnwerkers eigenlijk on
mogelijk omdat de een overdag en de
ander des nachts sla oen moet.
Men wl] nu trachten, om naar het
voorbeeld van het Philipsbedryf de
mijnwerkers te bewegen in hun vrije'
uren zelf montage-wonineen te bouwen
waar al ve1? gegadigden voor ziin. Men
bedenke echter, dat er in een huis 4000
stenen gaan En dat het tekort in de
mijnstreek 8 10.000 huizen beloopt.
Voorlopig zal dat werk dus nog niet
voltooid zijn.
Sir William Gilliatt in de toga van Presi
dent van het Koninklijk Instituut voor
Verloskundigen en Cynaecologen.
De kinderwagen, welke voor prinses
Elizabeth werd gebruikt, is opgeknapt
en zal opnieuw voor haar baby dienst
doen. Het is een pronkstuk in wit en
blauw.
De vorige geboorte in de koninklijke
familie had plaats in Augustus 1942.
toen prins Mlchaël van Kent het le
venslicht aanschouwde. De laatste maal,
dat een troonsopvolger werd geboren,
was in Juni 1894. Het was de tegen
woordige hertog van Windsor.
Elizabeth's baby zal bij de troons
opvolging voorrang hebben boven Prin
ses Margaret. Zal het een jongen wor
den? Volgens de statistiek is de moge
lijkheid groot, dat dit het geval zal zijn,
want onder de kleinkinderen van Geor
ge V zijn de jongens in de meerderheid,
er waren er zes, tegenover drie meisjes.
Interessant is ook, dat in de Engelse
geschiedenis de troon nooit in twee op
volgende generaties door een vrouw is
bezet.
Een tweede eis is: voldoende variatie.
Een volledige maaltijd bestaat uit calo
rieën-leverende èn uit verschillende be
schermende stoffen. Calorieën (dl.
lichaamsbrandstof) leveren ons vooral
voedingsmiddelen zoals brood, aardap
pelen, peulvruchten, graanproducten
(b.v. griesmeel en gort), verder vet en
suiker. Bij de huidige stand van de dis
tributie behoeven we aan calorieën niets
meer tekort te komen; bovendien zou
een gevoel van honger ons daartegen
onmiddellijk waarschuwen.
Meer zorg is nodig voor een voldoen
de hoeveelheid beschermende stoffen;
eiwitten, voedingszouten en vitaminen.
Die komen vooral voor in vlees, vis,
eieren, melk. kaas, yoghurt, verse groen
ten en vruchten, bruin- en roggebrood
en ook in peulvruchten.
Het is goed om elke dag tenminste één
eiwitrijk gerecht (vlees, vis, een ei, peul
vruchten of een bord pap of yoghurt)
èn verse groenten en/of fruit bii de war
me maaltijd te gebruiken. Dit geldt
eveneens voor de broodmaaltijden (be
leggingen met kaas. worst of vis èn ra
dii's. sterkers vruchten, wortel enz.).
Wat de practische bereiding betreft:
ementen en aardappelen kunnen naast
elkaar in één pan koken. Peulvruchten
of gort kunnen, na 's ochtens even voor
gekookt te zijn. in de loop van do dag
In de hooikist verder gaar worden.
Als voorbeeld laten wil hier enige me
nu's volgen:
1. Aardappelen, gestoofde schelvis, ap
pelmoes wentelteefjes.
2. Aardappel-purée. biefstuk, bieten-
sla custardvla.
3. Gort met tomaten, gebakken ui,
sambal yoghurt.
4. stoofpot van aardappelen, garna
len. bloemkool, havermoutpap.
5. Stamppot rauwe sla spiegelei
macaroni met boter en suiker.
6. Tomatensoep stoofpot van witte
kool. aardappelen, gehaktballetjes.
Er is op «erekend dat deze menu's
op één warmtebron bereid kunnen wor
den Maar wel is het gewenst, dat men
een hooi kistje ter beschikking heeft om
het gerecht dat repds klaar is warm te
houden. Men eaat, b.v. als volgt t-e werk:
Menu 4: Men kookt de pan Onder
wijl schilt men de aardappelen, snijdt
ze in stukken en verdeelt de bloemkool
In bououet.ies.
Dezp laatste tezamen met de aardao-
nelen ln een bodempie water met zout
en boter of margarine gaarkoken f'n
20 min Dan het vocht bübin^en
de gewassen garnalen door de stoofpot
roeren. De earnalen niet meekoken.
Verdere gegevens kunt u vinden ln
onze vouwbladen, speciaal: „De voeding
van de werkende vrouw" en De voe
ding van kamerbewoners en kampeer
ders". elk 3 cent te bestellen: Voor
lichtingsbureau van de Voedingsraad,
Koninginnegracht 42, Den Haag»
