Kranenburg en Drees herdenken
Grondwetsherziening 1848 in Eersie Kamer
Nog geen beslissing bij
Amerikaanse presidentskeuze
WEERBERICHT
Dr BeeVs aankomst op Kemajoran:
„Hulde aan scheidende Luit.
Gouverneur Generaal
Met een enkel woord
87ste Jaargang
WOENSDAG 3 NOVEMBER 1948
00 No. 26531]
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4,15 per kwartaal; 32 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 2150T
Witte Singel 1, Leiden - Giro no.: 57055
Tegen de verwachting in. is de uitslag der verkiezing in de V. St. voor
het presidentschap hedenmiddag 2 uur nog niet bekend en valt ook niet
met enige zekerheid te voorspellen, hoe de uitslag zat zijn.
Truman, de kansloos geachte, heeft geregeld een meerderheid aan
stemmen, maar de keuze der kiesmannen is beslissend en daaromtrent
is nog geen beslissing gevallen. De kans. dat noch Truman noch Dewey
een absolute meerderheid zal verkrijgen, is groeiende. In dat geval
beslist het Congres, maar over de uitslag van de verkiezing daar is
evenmin zekerheid, hoewel de democraten, dus Truman's partij, ver
moedelijk in Huis van Afgevaardigden als in Senaat de meerderheid
zullen behalen.
Men zie voor bijzonderheden pag. 3 van dit Blad.
De stakingen in Frankrijk
Naar verluidt, zouden bij een mijn
schacht te Lievin bij Bethune in Noord-
Frankrijk gistermorgen vijftien man der
troepen gewond zijn in een gevecht tus
sen stakers en manschappen van de vei
ligheidsdienst. waarbij geschoten werd
en met handgranaten geworpen.
Volgens ARP. zouden de stakers met
benzine en olie een barricade van vuur
rond de schacht gemaakt hebben om de
manschappen van de veiligheidsdienst
tegen te houden. De schacht is later be
zet en 20 personen werden gearresteerd.
Enkele treinen zijn tot ontsporing ge
bracht, doch ongevallen deden zich niet
voor.
Het ministerie van binnenlandse za
ken meldt de bezetting van de laatste
48 schachten, 6 centrales. 6 cokesfabrie-
ken, 6' gTote kantoren, 6 centrale werk
plaatsen en 6 locomotievenbergplaatsen.
In het bekken van Lotharingen wordt
een anbeiashervatting van 100% ge
meld. In het bekken van het departe
ment du Nord bereidt zich de werkher
vatting ook uit, alsmede in de bekkens
Blanzy van de Loire en van Apuianië.
Te Rouaan en Bordeaux werken sol
daten en havenarbeiders tezamen. Te le
Havre. Nantes, St. Nazaire en La Pal-
lice werken de soldaten alleen. Te Cher
bourg zijn de havenarbeiders practisch
voltallig aan het werk.
Het Christelijk vakverbond heeft ver
klaard, dat het in geen geval de verle
den maand door de regering goedgekeur
de loonsverhoging van 15 pCt voldoende
vergoeding kan achten voor de prijsver
hogingen sindsdien.
Hoewel de Franse productie sinds het
begin van 1947 meer dan 20 pCt is toe
genomen, hebben de arbeiders hier geen
financieel voordeel van gehad, aldus de
verklaring.
Een gevluchte Duitse generaal
vertelt
OVER SOVJET-PLANNEN IN
DUITSLAND.
De voormalige Duitse generaal-majoor
dr Walter Schreiber, die, na in krijgs
gevangenschap van de Sovjets een op
leid ng te hebben ontvangen in de com
munistische leer. naar de Amerikaanse
zone van Duitsland is uitgeweken, heeft
verklaard, dat de nieuwe politietroepen
in de Sovjetrussische zone van Duits
land zullen worden uitgerust met tanks
en zware artillerie.
De nieuwe politiemacht van de Sovjet
zone, aldus Schreiber. is het eerste sta
dium in de organisatie van een „rood
leger", samengesteld uit Duitsers.
Schreiber, die door de Sovjets was
voorbestemd voor de functie van chef
van de medische dienst van de politie
macht in de Oostelijke zone. zeide, dat
aan hem en vijf andere Duitse generaals
in krijgsgevangenschap mededelingen
waren gedaan over de plannen voor de
bewapening van de nieuwe politiemacht
door kolonel Tulpanof en door Kurt
Fischer, de minister van politie in de
Sovjetzone.
Volgens Schreiber was de „enige aan
nemelijke reden" voor het bestaan van
de nieuwe politiemacht een Sovjetrus-
sisch plan. de bezettingstroepen uit
Duitslahd terug te trekken en de Wes
telijke geallieerden tot hetzelfde te be
wegen. ..Wanneer de Sovjets hierin sla
gen". aldus Schreiber, ,zal het nieuwe
rode leger een verschrikkelijke bedrei
ging voor het Westen betekenen."
Schreiber zeide verder op de door hem
gegeven persconferentie, die twee uur
duurde, dat generaal Mueller, een ..fana
tiek communist"* en voormalig officier
van de generale staf, is benoemd tot
stafchef van de nieuwe politiemacht.
Volgens Schreiber is Mueller „compleet
aan de Sovjets onderworpen". Een op
perbevelhebber van de politiemacht was
no? niet benoemd.
Schreiber ontkende met nadruk, dat
generaal von Seydlitz of veldmaarschalk
Paulus in enicr verband zouden staan met
de nieuwe politiemacht- of legers in de
Sovjet-Unie zouden commanderen of
organiseren.
Volgens Schreiber bestaat er een reële
kloof tussen de krijgsgevangen Duitse
ofificieren. die het communisme volgen
en zij, die zich er tegen verzetten.
ZUID-WESTELIJKE WIND.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Meest zwaar bewolkt met tijdelijk
enige regen of motregen voornamelijk
in het Noord-Westen van het land en
hier en daar nevel of mist. Matige, la
ter vooral in de kuststreken toenemen
de Zuid-Westelijke wind. Weinig ver
andering van temperatuur.
4 NOVEMBER.
Zon op: 7.40 uur; onder: 17.07 uur.
Maan op: 12.02 uur; onder: 18.41 uur.
(N.M.).
Hoog water te Katwijk te 5.21 en
17.39 uur.
Dit nummer bestaat uit vier pagina's
Het werk der V.N.
De volgende onderwerpen zijn giste
ren in bijeenkomsten van de commis
sies der V.N. behandeld:
Griekenland: Bulgarije verklaarde in
de politieke commissie bereid te zijn
tot onderhandelingen met Griekenland
over grenskwesties, doch wees de reso
lutie van de Westelijke mogendheden,
waarin de verantwoordelijkheid voor de
toestand in Griekenland op de schou
ders van zijn Noordelijke naburen wordt
gelegd er. het doen voortbestaan van de
V.N.-commissie voor de Balkan wordt
aanbevolen, van de hand.
Handel: In de economische commis
sie drong Polen aan op uitbanning door
de algemene vergadering van „discri
minatie in handelsaangelegenheden" je
gens Oost-Europa, welke door de Ver
enigde Staten en de Marshall-landen
zou worden toegepast.
Spanje: De juridische commissie ver
wierp met 21 tegen 14 stemmen bij 12
onthoudingen een voorstel om 't Spanje
van Franco niét op te nemen in een
internationale conventie over economi
sche statistiek.
Te Parijs wordt vernomen, dat er in
de V.N. een stroming valt waar te ne
men om het plan van Bernadotte voor
Palestina tot het nieuwe jaar terzijde
te leggen teneinde een volledig debat in
deze zitting der algemene vergadering
te vermijden. Naar verluidt heeft dit
plan de goedkeuring der autoriteiten van
Israël. Men zou zich dam tevreden stel
len met benoeming van een „verzoe
ningscommissie'- voor het gehele Pales
tijnse vraagstuk.
Medegedeeld is echter,, dat de Veilig
heidsraad morgen bijeen zal komen om
de Brits-Chinese resolutie over het toe
passen van „sancties" in de Palestijnse
kwestie te behandelen.
Troepenconcentraties in China
In ceniraal-China zouden meer dan
een half millioen Chinese communisten
verzameld worden voor een nieuw of
fensief tegen het voorname regerings-
bolwerk van Ejoetsjow. De communisti
sche legers in Mandsjoerjje zouden zich
tezelfdertijd hergroeperen voor een
gesynchroniseerd offensief naar Noord-
China.
De regering brengt een vierhonderd
duizend man elite-troepen bijeen ten
Zuiden van de pas van Liaoning, die
de toegangsweg naar Noord-China
vormt.
Verder zouden een zeshonderdduizend
man regeringstroepen geconcentreerd
worden bij Sjoetsjow, de poort naar
Nanking. Men oppert de mogelijklieid
van een communistische opmars langs
de stad heen naar Pengpoe, aan de
spoorweg van Tientsin naar Nanking,
om aldus de nationalistische hoofdstad
onder schot te krijgen.
De communistische troepen, dieMock-
den veroverden, zouden onderhandelin
gen over een wapenstilstand begon
nen zijn met de overgebleven regerings
troepen in dat gebied.
Regerings-vliegtuigen hebben een
tweede bombardement op Moekden uit
gevoerd.
FINLAND IS VRIJ EN
DEMOCRATISCH.
Volgens voorzitter parlement.
Op een receptie ter gelegenheid van
het bezoek van een Finse parlemen
taire delegatie aan Engeland heeft dr
Kekkonen, voorzitter van het Finse
parlement, verklaard, dat hij met de
Finse parlementaire delegatie naar En
geland was gekomen om de wereld te
bewijzen, dat Finland „niet achter het
IJzeren Gordijn ligt". „Wij zijn een vrij,
democratisch land, dat de democrati
sche beginselen wil uitdragen, die wij
altijd gekoesterd hebben. Het is echter
heel natuurlijk, dat de grote wereld
buiten Finland in deze verwarde tijden
misschien enkele verkeerde gedachten
en onjuiste voorstellingen heeft over de
toestand in dat land", aldus Kekkonen.
DE BRITS-RUSSISCHE HANDEL.
Volgens de politieke correspondent van
de „News Chronicle" hebben de Britse
onderhandelingen met de Sovjet-Unie
voor een handelsverdrag op lange ter
mijn een zodanig stadium bereikt, dat
Arthur Bottomley, secretaris voor de
overzeese handel, waarschijnlijk binnen
enkele weken voor gedetailleerde be
sprekingen naar Moskou zal vertrekken.
Engeland hoopt aanzienlijke hoeveel
heden hout en voedingsmiddelen te ont
vangen in ruil voor machinerieën, elec-
trische apparaten en grondstoffen.
De correspondent voegde er aan toe,
dat een overeenkomst voor lange ter
mijn van zeer groot belang zou zijn,
„omdat de handel tussen Oost en West
van essentieel belang Is voor de uitvoe
ring van het plan-Marshall en het her
stel van Europa",
Kinderbijslagverhoging van
20 ct. per week per kind?
(Van een speciale correspondent).
Naar wij vernemen kan rekening
houdend met het feit, dat de tijdelijke
bijslag op lonen en salarissen van één
gulden per weck berekend is naar 'n
standaardgezin van man, vrouw en
twee kinderen als voor de hand
liggend worden aangenomen, dat de
in voorbereiding zijnde wijziging van
do kinderbijslagwet neer zal komen
op een bijslagverhoging van 20 cent
per week per kind, te rekenen van
het derde kind af.
De houding van de bevolking op Oost-Java heeft het mogelijk gemaakt de
autonome structuur der regentschappen in zeer korte tiid te herstellen. Nadat
half September de bevolking van 12 regentschappen bij geheime stemming
haar raadslieden had gekozen, kon reeds spoedig daarna tot de installatie van
de regentschapsraden worden overgegaan. 11 dezer raden namen in eerste
zitting bij acclamatie een resolutie aan..waarbij de leden zich uitspraken voor
instelling van een „Negara Djawa Timoer".
De Recomba van Oost-Java. dr Ch. O. van der Plas. spreekt de openings
rede uit bij de installatie van de Regentschapsraad BanjoewangL
DE BRITSE AANKLACHT TEGEN
DUITSE VELDMAARSCHALKEN.
Ter toelichting tot het langdurig uit
stel van de bekendmaking, dat drie
Duitse veldmaarschalken en een gene
raal als oorlogsmisdadigers berecht zul
len worden, heeft lord Jowitt voorzit
ter van het Hogerhuis, een photocopie
voorgelezen van een in oorlogstijd uit
gegeven order van veldmaarschalk von
Rundstedt, inhoudende een bevel tot het
uitleveren van Britse parachutisten aan
de Duitse Gestapo. Lowitt verklaarde,
dat Engeland eerst in Augustus 1947 be
wijzen tegen de generaals begon te ver
zamelen. die door de Amerikanen wer
den verstrekt, nadat zii een proces tegen
ander* Duitse generaals voorbereid had
den. Hij erkende, dat men de generaals
toen zü in Juli naar Duitsland terug
keerden, niet had meegedeeld, dat er
tegen hen een aanklacht zou worden
ingediend. Een van hen. veldmaarschalk
von Brauchitsch, is inmiddels gestorven.
De drie anderen zijn de veldmaarschal
ken von Rundstedt en von Mannstein
en kolonel-generaal Strauss.
AMERIKAANSE DAKOTA
VERONGELUKT.
Gisteravond is een Amerikaanse Da
kota dicht bij het vliegveld van Wies-
baden neergestort en verbrand. Het toe
stel, dat uit Northolt kwam. moest we
gens het slechte zicht blind landen op
de instrumenten. Op het laatste ogen
blik zag de piloot, dat hij het vliegveld
reeds gepasseerd was. Hij draaide om
een tweede landing te ondernemen, doch
stortte waarschijnlijk door verkeerde
berekening, neer. Er zouden 5 doden en
5 zwaar gewonden zijn.
Vandaag overdracht der
bevoegdheden
By zijn aankomst op Kemajoran heeft
dr Beel o.a. gezeg, de toekomst met
vertrouwen tegemoet tc zien, omdat
hij rekent op toegewijde medewerkers
en op een hartelijke samenwerking
met do leiders der volken cn bevol
kingsgroepen in Indonesië.
Dr Beel zeide de hoop te koesteren,
dat de stappen, die minister Stikker
thans namens de Nederlandse regering
onderneemt, zullen leiden tot een zeer
spoedige oplossing, die naar zijn over
tuiging dringend noodzakelijk is. De
taak, die mij als Hoge Vertegenwoordi
ger der Kroon wacht, Is bekend, aldus
spr. Zij komt allereerst neer op het
treffen van die voorbereidingen, welke
tot een zeer spoedige instelling der Fe
derale interim-organen zullen leiden.
Daarna zal het bestel, zoals dit in ge
meenschappelijk overleg is gedacht voor
de overgangsperiode, op de juiste wijze
kunnen functionneren. Het ambt van
Hoge Vertegenwoordiger der Kroon
draagt een geheel ander karakter dan
dat der Landvoogdij, dat heden een ein
de neemt.
Dr Beel bracht hierop huldo aan
hem, die als Luit.-G.-G. zich in zeer
moeilijke jaren met uitzonderlijke be
kwaamheid en grote toewijding van
zijn taak heeft gekweten.
Dr Beel werd verwelkomd door dr
Van Mook, minister Stikker, de heer
Neher, vice-admiraal Pinke en generaal
Spoor. Na de begroeting klonk het Wil
helmus, waarop dr Beel de erewacht
inspecteerde en de begroeting volgde
door de talrijke autoriteiten, o,w. zich
bevonden secretarissen van Staat, de
premier van Pasoendan, Adll Poeradi-
redja, de pauselijke delegaat en vele
anderen. Vervolgens begaf men zich
per auto naar het Koningsplein, waar
voor het palels eveneens een erewacht
stond opgesteld.
Hedenmiddag worden in een beslo
ten vergadering van de voorlopige fe
derale regering door de Luit.-G.G. en
de Hoge Vertegenwoordiger der Kroon
toespraken gehouden, waarna in deze
vergadering de bevoegdheden zullen
worden overgedragen.
70 Arrestaties bij razzia
te Rotterdam
VOOR f. 25.000.— AAN BONNEN
ONDER DAKPANNEN.
1400 levensmiddelen-, textiel- en ge
mengde kaarten plus een hoeveelheid
losse bonnen, waarvan de totale „zwar
te" aankoopwaarde circa f. 25.000 be
draagt, vonden rechercheurs van de
Economische Dienst der Utrechtse po
litie onder de dakpannen van een café
in Johanna-polder (Hoekse-waard). De
caféhouder was reeds drie weken ge
leden in verband met een grote distri
butie-fraude te Utrecht gearresteerd.
In Rotterdam hebben rechercheurs
van genoemde dienst in samenwer
king met hun collega's uit de Maas
stad een razzia gehouden in een café
op het Noordplein. 70 personen wer
den naar het hoofdbureau van poli
tie overgebracht, tegen' 14 werd pro
ces-verbaal opgemaakt en twee Rot
terdamse „groothandelaars" in distri
butiebescheiden naar naar 't Huis van
Bewaring in de Domstad overgebracht.
In totaal zijn nog 14 personen verba-
liseerd, van wie er 9 in het Huis van
Bewaring zijn opgesloten. Er worden
nog nieuwe arrestaties verwacht.
Wijzigingen zonder het leed van gewelddadige omwentelingen
De hedenmiddag gehouden openbare
vergadering der Eerste Kamer is be
gonnen met een plechtige herdenking
van het feit, dat het vandaag 100 ja
ren geleden is, dat de grondwetsher
ziening van 1848 werd afgekondigd,
welke voor Nederland van zo grote
betekenis is geweest.
De voorzitter der Kamer, prof. mr R.
Kranenburg, oud-hoogleraar in het
Staatsrecht, hield allereerst een rede,
waarin hij er o.a. op wees, dat deze
grondwetsherziening een fundamen
tele wijziging in ons constitutioneel
bestel betekende.
De ontwikkeling tot een democratie
langs regelmatige constitutionele weg
werd er door mogelijk.
POSITIE-WIJZIGING DER
EERSTE KAMER.
Prof. Kranenburg zette voorts uiteen,
hoe de Eerste Kamer door de herziening
van 1848 haar positie belangrijk zag
gewijzigd.
Bij de grondwetsherziening van 1887
werden naast de hoogstaangeslagenen
diegenen verkiesbaar gesteld, die een of
meer hoge en gewichtige openbare be
trekkingen bij de wet aangewezen, be
kleedden of bekleed hebben, terwijl het
getal der hoogstaangeslagenen belang
rijk werd uitgebreid, n.l. tot één op
iedere 1500 zielen.
Bij de aanvaarding van het algemeen
stemrecht, bij de grondwetsherziening
van 1917, volgde eindelijk de gelijkstel
ling van de vereisten voor verkiesbaar
heid voor de leden der beide Kamers.
Zo was de grondwetsherziening van
een eeuw geleden meer het uitgangs
punt van een ontwikkeling, die leidde
naar de parlementaire democratie dan
de overwinning van de democratie.
Spr. ging vervolgens in op de grote
figuur van Thorbecke, die hij schetste
als een drijvende kracht.
Het Nederlandse volk heeft de nieuwe
middelen en methoden, die 100 jaar
geleden in zijn handen werden gelegd,
weten te gebruiken, aldus spr. Zijn
vertegenwoordiging heeft met de
nieuwe vormen weten te werken en
deze weten tc ontwikkelen. De positie
van de monarchie is daardoor niet
verzwakt en in gevaar gebracht, zoals
velen in 1848 dachten, maar veeleer
versterkt, zij het met gewijzigde func
tie.
Dat alles heeft zich voltrokken zonder
de schokken en het schrikkelijke leed,
dat gewelddadige omwentelingen over
een volk brengen. Thans wachten ons
nieuwe taken; een verdere ontwikke
ling moet zich voltrekken. Het leven
staat niet stil! Al met al kan de te
rugblik het zelfvertrouwen van het
Nederlandse volk cn zijn vertegen
woordiging schragen.
REDE VAN MIN.-PRESIDENT.
Hierop voerde minister-president Drees
het woord.
Hij zeide het op prijs te stellen zich
namens de regering aan te sluiten bij
de getuigenis van de voorzitter omtrent
de hoge waarde van de staatkundige
hervormingen, die 100 Jaar geleden wer
den tot stand gebracht.
1848 is in Europa één der meest be
wogen jaren van de 19de eeuw ge
weest.
Vergeleken by de schokken, die menig
groot land op zyn grondvesten deden
trillen, was het gebeurde in Neder
land, al was er ook hier deining, van
beperkte aard.
Onder de omstandigheden van dat
ogenblik echter vertegenwoordigde de
grondwetsherziening, al riep zij niet
het ganse volk tot staatkundige mede
werking, een grote en beslissende stap
vooruit, aldus minister Drees.
De veranderingen betekenden 'n fun
damentele wijziging van ons staatsrecht
en hebben, gepaard aan de gedachte
van de geestelijke vrijheid, die daarbij
tevens tot uiting kwam. een zegenrijke
ontwikkeling van ons staats- en volks
leven mogelijk gemaakt.
Na ook de grootheid van Thorbecke
BINNENLAND.
Het Nederlandse s.s „Helena" van
de K.N.S.M., groot 3918 bruto reglster-
ton, komende van Antwerpen. Is op de
Schelde ter hoogte van Borssele in aan
varing geweest met het Zweedse s.s.
„Andaman", groot 4765 bruto reglsterton,
komende van Port Said en bestemd voor
Antwerpen. De Andaman" heeft schade
boven de waterlijn opgelopen.
Ir H. Vos. oud-minister van Ver
keer en Waterstaat is met ingang van 1
Januari a.s. benoemd tot directeur van
de N.V. Centrale Arbeldersverzekerlngs-
en Depositobank. van welke N.V. hij van
1937 tot de oorlog commissaris was.
De heer Vos heeft nog niet beslist of
hij in verband met zijn nieuwe functie
het lidmaatschap van de Tweede Kamer
zal neerleggen.
Bij de Tweede Kamer ls ingediend
een ontwerp van wet tot instelling van
schuldregisters voor geldleningen ten
laste van het Rijk.
De Ned. Kath. Bond van Hotel-,
Café- en Restauranthouders en Slijters
„H.O.C.R.E.S" houdt Donderdag 11 Nov.
te Breda een congres.
Op de begraafplaats te Domburg ls
een monument ter nagedachtenis van
oorlogsslachtoffers uit die gemeente ont
huld en dooi het comité, dat de tot
standkoming bevorderde. overgedragen
aan de gemeente
Te Groningen werd by een grossier
door ambtenaren van de prijsbeheersing
een partij van 2550 kilogram suiker in
beslag genomen. Deze partij vormde het
restant van leen partij van 11.000 kilo
gram. bestaande uit „oude" nog voor
de oude prijs ingekochte suiker, waar
van het grootste gedeelte tegen de nieu
we prijs werd verkocht. Tegen de gros
sier is proces-verbaal wegens prijsopdrij
ving opgemaakt,
Een passagier van de Haagse tram
kwam tot de onaangename ontdekking,
dat zyn portefeuille. Inhoudende f. 3000,
alsmede distributiebescheiden gerold was
in lijn 9 of 6. Het wordt mogeiyk geacht,
dat hij zijn portefeuille verloren heeft.
By de Tweede Kamer ls ingediend
een wetsontwerp tot nieuwe vaststelling
van het rechtsgebied en de zetels der
rechtbanken en kantongerechten.
Het verkeers-economisch congres,
dat Dinsdag 16 November a.s. In het
Kurhaus te Schevenlngen zal worden ge
houden door het Centraal overleg van
wegverkeer- en vervoersorganisaties, zal.
na een welkomstwoord door de voor
zitter van Centraal Overleg, mr F E.
Spat, geopend worden door de minister
van Verkeer en Waterstaat, mr D. G. W.
Spitzen.
GiGteren ls de „Kota Inten" uit
Rotterdam naar Zuld-Afrlka vertrokken
met 750 Nederlandse emigranten aan
boord.
Dr H. J. Otto du Plessis. tegen wiens
benoeming tot Zuidafrikaans gezant in
Nederland verschillende bezwarey zijn
gemaakt, zodat Zutd-Afrika met de Ne
derlandse regering thans ln gesprek ls
over een nieuwe candidaat, ls benoemd
tot staatsvoorllchtlngs-beambte te Pre
toria.
BUITENLAND.
Volgens het Joegoslavische ministe
rie van binnenlandse zaken zijn tussen
25 September en 25 October 237 Roeme
nen, 229 Albaniërs, 104 Bulgaren en 64
Hongaren naar Joego-Slavlë gevlucht.
Als gevolg van zonnevlekken was
hedennacht en -morgen in de Noord-
Atlantische landen, waaronder Engeland
en de Sovjet-unie, geen enkel Ameri
kaans radiostation hoorbaar.
De gewezen Italiaanse minister
president Parrl, die een van de voor
naamste leiders van het Italiaanse ver
zet was, is opgetreden als getuige
charge in bet proces tegen de gewezen
maarschalk Graziani.
Parrl maakte melding van een schrll-
ven, waarin Graziani aan maarschalk
Von Keitel verklaard zou hebben, dat
de uitroeiing van de partlsanen een
condltio-slne-qua-non was van de daad
werkelijke deelneming van het fascisti
sche leger in de strijd tegen de geallieer
den. Het getuigenis van Parrl gaf aan
leiding tot woelige tonelen
Meer dan 40 vertegenwoordigers van
grote hoofdsteden zijn te Parys bijeen
gekomen, waar zy deelnemen aan het
door de Parljse gemeenteraad georgani
seerde „congres der hoofdsteden". Ook
Amsterdam ls uitgenodigd.
Dr Gruber. fungerend minister van
buitenlandse zaken in Oostenrijk, heeft
het kabinet meegedeeld, dat Oostenryk
„ln de nabye toekomst" onderhandelin
gen met de Sovjet-unie zal beginnen
over de hervatting van het verkeer op
de Donau.
In verantwoordelijke Katholieke
kringen te Rome wordt verklaard, dat
drie Roemeense Katholieke bisschoppen
zyn gearresteerd en een vierde «onder
hulsarrest ls gesteld.
Dr Friedensburg, fungerend bur
gemeester van Beriyn, heeft generaal
Kottkof. de Sovjetrussische commandant,
per brief gevraagd zijn goedkeurlug te
hechten aan verkiezingen ln geheel Ber
iyn op 5 December a.s.
In bevoegde kringen wordt ver
klaard, dat de spoorwegdiensten in de
Sovjetzone overbelast zijn bij gebrek aan
locomotieven en wagons, daar uit de
Westelijke zones niet meer de nodige
onderdelen kunnen worden betrokken
voor het herstellen van het rollend ma
terieel. De directie van de spoorwegen
ln de Sovjetzone heeft aangekondigd, dat
182 treinen tussen Berlijn en de voor
steden zullen uitvallen.
Officieel ls gemeld, dat het „voor
uit geschoven hoofdkwartier" van de
Westeuropese Unie te Fontalnebleau by
Parijs gevestigd zal worden.
Generaal Manuel Odrla, die verleden
week de opstand ln Peru geleid heeft,
ls beëdigd als „president van de mili
taire regeringsjunta met de bevoegdhe
den van het hoofd van staat".
Het nieuwe bestuur heeft de commu
nistische en de linkse Aprista-party
verboden. Deze laatste was ook reeds on
der de vorige regering van president
Bustamente buiten de wet gesteld.
De burgemeester en vier leden van
de gemeenteraad van Grenoble hebben
zich uit de R.P.F., de party van generaal
de Gaulle .teruggetrokken. Omdat ztl
„trouw zyn aan de republikeinse idea
len" konden zij niet langer tot een partij
behoren „waarvan de leerstelling ls ver
anderd".
belicht te hebben, wees spr. er op, dat
de grondwetsherziening van 1848 de
verhouding tussen vorst, ministers en
volksvertegenwoordiging gevestigd heeft
op een toen nieuwe, thans gedurende
een eeuw beproefde grondslag, die de
constitutionele monarchie tegen de
zwaarste schokken bestand heeft doen.
zijn. Verdwenen zyn de al-oude dynas
tieën der Romanovs, der Habsburgers,
der Hohenzollerns, die in 1848 een heel
ol half absolutistisch regime hadden
weten te handhaven of te herstellen.
Verdwenen ook is het Bonapartisch
régime, dat zich in Frankryk kort na
de Februari-revolutie weer vestigde.
HET GEVAAR VAN HET
„NIET-VERANDEREN"!
Gehandhaafd daarentegen hebben
zich de tot democratieën ontwikkelde
constitutionele monarchieën in het
Westen, in hun soepelheid schijnbaar
wellicht zwakker, innerlijk evenwel
sterker dan regimes van groter star
heid.
Ten aanzien van het Oranjehuis is
juist dezer dagen opnieuw tot uiting
gekomen hoe hecht onder de geldende
verhoudingen de banden met het Ne
derlandse volk zijn. Overduidelijk is
bevestigd wat Thorbecke schreef, dat
het gevaar, hetwelk men van veran
dering vreest, soms juist in het niet-
veranderen ligt.
Het zal de taak van de thans levende
generatie zijn de vryheid te handhaven
en te beschermen en tevens overtuigend
te doen zien, hoe ae democratie als
grondslag van een constitutionele mo
narchie een waarborg kan 2djn voor een
krachtig, besluitvaardig en sociaal
rechtvaardig 'beleid.
Het zal haar taak ook zijn nieuwe
"vormen te vinden voor nieuwe verhou
dingen, waarby ook de nauwere aaneen
sluiting met andere staten haar eisen
zal stellen.
WAT MET GRONDWETSHER
ZIENING 1949 SAMENHANGT.
Ook 1948 zelf zal in komende tyden
bekend staan als het jaar van 'n diep-
ingrypende grondwetsherziening. In deze
tijd gaan grote schokken, niet slechts
door Europa maar door de wereld, en
weer hangt daarmede samen ook wat
in onze grondwet werd gewijzigd.
Wij weten dat velen in ons land de
gang van zaken, die tot die herziening
geleid heeft en ook die herziening zelf,
met bezorgdheid hebben gezien. Nie
mand kan met zekerheid voorspellen
wat werkeiykheld zal worden van het
geen daarin als mogelijkheid is gege
ven.
Maar voor- en tegenstanders zullen
met mij instemmen, wanneer ik bij
deze herdenking van 1848 de hoop
uitspreek, aldus eindigde de minister
president. dat wat in 1948 uit strijd
en nood geboren is, tenslotte voor de
volkeren, die er bij betrokken zijn, een
ontwikkeling moge inleiden, even
vruchtbaar en zegenrijk als die zich
na de herziening van 1848 in Neder
land heeft voltrokken.
ENGELSE HOORN
EN ANTI-LAWAAI!
Een der Engelse automobielbladen,
de opinie weergevende van Neder
landse automobilisten over de
nieuwste Engelse auto's, beweert
dat de phlegmatieke Nederlander
er een genoegen in schept van zijn
hoorn gebruik te maken en dat
een van zyn bezwaren tegen de
Engelse auto's is, dat die hoorn
daarvan veel te zacht van toon is.
Voor het Permanent Anti-Lawaai
Comité en de verkeerspolitie in de
grote steden om te onthouden!
