TYPEN - STENO
Laatste Berichten
Van gevangenkamp tot Leninuniversiteit
KON. ERK. PITMANSCHOOL
„Kerkbouw is een werk van heel de
Herv. Gemeente"
Voormalige Duitse soldalen worden in Rusland
opgeleid lot politieke functionarissen
DINSDAG 2 NOVEMBER
INSTITUUT VOOR
ARBEIDERSONTWIKKELING.
Lezing over Twente.
Voor de aid. Leiden van het Inst.
Arbeidersontwikkeling hield de
aeer J. van Dijk uit Amsterdam gister-
avond in het Federatiehuis een lezing
over Twente. De spreker behandelde
voornamelijk het Oostelijk deel van
Twente, één van de meest begenadigde
gewesten van ons land, vrij dicht be
volkt en van een verrassende schoon
heid en intimiteit.
Reeds vroeger bevolkt dan de meeste
andere streken, bestaat het uit over
oude cultuurlandschappen, die tot de
schoonste behoren van ons vaderland.
30.000 jaar geleden kwamen hier de
eerste mensen, voor het merendeel
rendierjagers en afkomstig uit West-
falen.
In Twente, een gebied met een eigen
karakter, geeft de boerder|jenbouw een
grote verscheidenheid te zien, doch
hoofdtype is de oude Saksische met de
grote middendeel, de oudste vorm hier
van is het „lösse hoes" 'n éénkamer
woning voor mens en dier. Hiervan zijn
er nog 15 stuks bewaard gebleven. Oude
gebruiken hebben zich hier het langst
gehandhaafd, vooral die van Pasen,
Pinksteren Kerstmis en Nieuwjaar.
Hier rusten nog Germanen en Saksen,
op eigenaardige wijze begraven in
grafheuvels. Alleen reeds bij Ootmar-
sum waren er 80 90, doch slechts 4
zijn er bewaard gebleven.
In het bijzonder bij de flora van
Twente stond spr uitvoerig stil en een
uitgebreide serie lichtbeelden verdui
delijkte het gesprokene op overtuigende
wijze. Ook het vogelleven behandelde
de heer Van Dijk breedvoerig, alsook
de verschillende gebruiken, die nog van
heidense oorsprong zijn.
Met een dankwoord van de voorzitter
aan de spreker werd deze interessante
avond besloten.
LEIDSCHE SPAARBANK.
Bij de Leidsche Spaarbank is gedu
rende de maand October ingelegd
f.381 411,24 en terugbetaald f442.657.66;
ingeschreven zijn 217 nieuwe inleggers,
terwijl 149 boekjes geheel werden uitbe
taald Het tegoed der 26.972 inleggers,
hieronder begrepen 2984 deelnemers
aan de Afhaaldienst, bedroeg einde Oc
tober 1948 f. 13.941.879,04. Door de
Afhaaldienst werd in 10.095 stortingen
f. 36.680,25 ontvangen, Er werden 182
spaarbusjes ter lediging aangeboden
met een gezamenlijke inhoud van
f3730,97. Op de "scholen werd gespaard
f. 196.
SPORT- EN ONTSPANNINGS
VERENIGING P.T.T.
In de Burchtzaal vond een feest
avond plaats van de sport- en ontspan
ningsvereniging P.T.T. Dit feest, dat
geheel met eigen krachten werd ver
zorgd, is een groot succes geworden,
zowel voor het toneelgezelschap, dat
met vaardigheid de klucht „Het Wes
pennest" over het voetlicht bracht, als
voor het muziekgezelschap oJ.v. de heer
C. Smit. De avond werd met een gezel
lig bal besloten.
GEREFORMEERDE
MANNENVERENIGINGEN.
De afd. Zuid-Holland-Noord van de
Bond van Geref. Mannenverenigingen
in Nederland zal a.s. Zaterdag hier ter
stede in het gebouw „Rehoboth" haar
najaarsvergadering houden. Als refe
rent treedt op ds J. Plomp, Geref. pre
dikant alhier, met het onderwerp: „Het
probleem der heilszekerheid". De ver
gadering vangt om 3 uur aan.
„NA INSPANNING ONTSPANNING".
Gezellige avond P. C. L.
Indachtig haar naam hield de perso
neelsvereniging van de N.V. Sajetfabrie-
ken P, Clos Leembruggen „Na in
spanning ontspanning" voor het kan
toor en technisch personeel een gezel
lige avond in Oud Hortuszicht.
De voorzitter van N.I.O., de heer P-
J. Planjer, heette nagenoeg alle leden
en donateurs hartelijk welkom, in het
bn zonder de directeur de heer G. Over-
duin Jzn. Vervolgens werd door eigen
krachten een gevarieerd programma vlot
afgewerkt. Hoewel het ons te ver zou
voeren om alle prestaties afzonderlijk
te noemen, menen wij toch een uitzon
dering te moeten maken voor mej. S.
Hortensius, die in enkele zangnummers
groot succes oogstte. Ter afwisseling
zorgde de heer Alb. Gerritsen voor ge
noeglijke conference en enige interes
sante goocheltoeren. Het was reeds vér
na het middernachtelijk uur toen de
voorzitter er in zijn slotwoord op kon
wijzen, dat de avond voor de volle 100%
was geslaagd,
- Aan de firma Fred. A. van Kleef
alhier is de gunning opgedragen van 14
percelen schilderwerk aan gemeente
eigendommen.
Ingezonden Mededeling
23 mnd. klaar.
PLANTSOEN 65 TELEF. 26558
LAASTE POSITIE NED. SCHEPEN.
ALWAKI, 27/10 van Buenos Aires te
Villa Constitucion; AMSTELDIJK, Mon
trealNewport News pass, l/ll Fame-
point; ANNENKERK, JapanRotterdam,
1/11 van Port Said; ARNEDIJK, 2/11 van
Antwerpen te Veracruz; CERAM, 28/10
van Port Neches te Houston; Friesland,
29/10 van Batavia te Macassar; GAROET,
2/11 7.30 uur van Rotterdam te Antwer
pen; HERMES, 29/10 van Manta te Ta-
lara; ITTERSUM, CalcuttaRotterdam
1/11 te Cuddalore; KEDOE, 1/11 van
Rotterdam te Batavia; LARENBERG,
AmsterdamDuala 1/11 te Bordeaux;
Leerdam, 29/10 van New York naar
Hampton Road; LOPPERSUM. 1/11 van
Delfzijl te Gdynia; MAASKERK, 1/11 van
Port Bouet naar Tacoradl; MELISKERK,
28/10 van Amsterdam te Llbito; MUI-
DERKERK, 1/11 van Freetown naar Taco
radl; NIGERSTROOM, Dakarax—Ply
mouth 1/11 150 mljl van Land's End;
NIEUW HOLLAND, 2/11 van Singapore
te B&tavla; ONALA (t.)20/10 van Ras
Gharib t-e Suez; ORANJEFONTEIN, Mom-
bassaAmsterdam 2/11 te Alexandria
verwacht; OVERIJSEL, 30/10 van Durban
naar Lorenzo Marquez alwaar vermoede'
lfjk 2/11 laad- en losklaar; PAPEN-
DRECHT (t.) Abadan—Hull pass. 1/11
Gibraltar; PAULA (t.), 29/10 van Bang
kok te Singapore; PR. JOH. WILLEM
FRISO, 2/11 van Quebec te Antwerpen;
PR, WILLEM 2, Rotterdam—Montreal
pass. 1/11 Bell Isle: RAADKERK, Am
sterdamBelra 2/11 te Durban; RONDO,
New YorkJava pass. 1/11 Gibraltar;
ROTTI, 28/10 van Port Arthur te New
Orleans; SIB A JAK, RotterdamBatavia
pass. 1/11 22 uur Kaap Bon; SINGKEP,
2/11 van Semarang te Batavia; SOCRA
TES, 2/11 van Valparaiso te Talcahuano;
STUYVESANT, 1/11 van de Azoren te
Plymouth; TARIA (t.)28/10 van Ballk
Papan te Singapore; TOSARI, 28/10 van
Calcutta te Vancouver; TJIKAMPEK,
Kobe—Kaapstad 28/10 v. Bolra; TJITJA-
LENGKA, 30/10 van Hongkong naar
Amoy; WATERMAN, Java—Rotterdam
1./11 1.30 uur van Port Said; ZWIJN-
DRECHT, 29/10 van Freetown naar
Blssao.
Ds H. J. van Achterberg: „Het is noodzakelijk, dat de Kerk
met de stad naar bulten uitgroeit".
(Foto Leidsch Dagblad/Van Vliet).
Ds D. J. Vossers en ds J. de Wit, respi voorzitter en scriba van de Kerkeraad
der Ned, Herv. Gemeente te dezer stede en de leden van de Kerkbouwcom-
missie, de heren Jac. Wilbrink, J. van Zanten en H. Zaalberg, rond de grab
belton. Geheel rechts ds H. J. van Achterberg.
Ds H. J. van Achterberg, die in te
genwoordigheid van ds D. J, Vossers
en ds J. de Wit, resp. voorzitter en
scriba van de Ned. Herv. Kerkeraad te
dezer stede en van de heren Jac. Wil
brink, J. van Zanten en H. Zaalberg,
resp, voorzitter, secretaris en penning
meester van de Kerkbouwcommissie,
gistermiddag in het schoolgebouw van
de Chr. school aan de Hoge Morsweg
de bazar opende, waarvan de baten be
stemd zijn voor de bouw van Ned. Herv.
bedehuizen te dezer stede, wees er in
zijn openingswoord op, dat kerkbouw
een werk is van heel de Herv. Ge
meente en niet van een bepaalde wijk.
Het is toch immers zo, aldus spr.,
dat heel de Herv. Gemeente te dezer
stede staat voor een groot tekort aan
kerk- en wijkgebouwen. Morskwartier,
Lelden—Zuid en straks ook het Haag^
wegkwartier staan nu eenmaal voor de
consequentie, dat de stad naar buiten
uitgroeit. Steeds grotere bevolkingscen
tra- vestigen zich buiten de singels. In
dit verband is het een eerste vere ste,
dat de Kerk met de stad naar buiten
U1Nadat ds Van Achterberg zijn grote
erkentelijkheid had uitgesproken voor
het gastvrije onderdak, dat wijk n
thans in het schoolgebouw der Chr.
school aan de Hoge Morsweg geniet,
zette hij nog eens nadrukkelijkuiteen,
dat ondanks zoveel gastvrijheid, toch
nog' altijd sterk het verlangen naar
I een eigen kerk en wijkgebouw blijft
bestaan. Ernstig waarschuwde ds Van
Achterberg er voor, dat wij deze bazar
niet moeten zien als een zgn. geldklop-
perij. Veeleer zuilen wij hem moeten
zien als een middel waarin wij samen
kunnen werken tot verwezenlijking van
een groot doel: kerkbouw van- Ned.
Herv. bedehuizen.
Ten slotte herinnerde spr. aan het
veelomvattende werk, dat ds Touw in
het belang van deze kerkbouw reeds
in de oorlogsjaren heeft, verzet en dat
een bate van enige duizenden guldens
heeft opgeleverd om ten slotte hulde
te brengen aan de vele ongenoemde
werkkrachten, die deze bazar werke
lijkheid hebben doen worden.
Nadat ds Van Achterberg Gods on
misbare zegen over deze bazar had af
gesmeekt, verklaarde hij haar voor ge
opend.
Reeds direct na dit openingswoord
verspreidden de vele aanwezigen zich
over de bazar en heerste er in ver-
I schillende „hoeken" een levendige han-
I cUrt. Naar de secretaris van de Kerk-
bdöwcommissie, de heer Van Zanten
ons mededeelde, is er thans voor de
bouw van een Morskapel reeds f 17.400
bijeen, terwijl het bedrag voor de stich-
ting van een Vredeskerk reeds ruim
f. 22.500 bedraagt. Men koestert alge
meen de verwachting, dat het resultaat
van de bazar deze bedragen niet on-
1 aanzienlijk zal verhogen.
WEER OVERVALLEN OP
NEDERLANDSE TROEPEN.
Vüf doden.
Op 30 October werd een kleine Neder
landse patrouille in de omgeving van
Koeningan overvallen door een bende
van 200 geïnfiltreerde Indonesiërs, waar
bij aan Nederlandse zijde 5 militairen
zijn gesneuveld en een lid van de civiele
politie werd gewond, aldus meldt de
Dienst Legercontacten. Reeds eerder was
gemeld, dat de omgeving van Koeningan
door geïnfiltreerde benden onveilig werd
gemaakt. Door Nederlandse patrouilles is
een tegenactie ingezet.
DE BESTUURSWISSELING
IN INDONESIË.
Morgenmiddag te 17.00 uur zal Luit,
Gouverneur-Generaal dr H, J, v. Mook
in een plechtige besloten zitting der
voorlopige Federale Regering, te hou
den in de Gedong Indonesia (het voor
malige Volksraadsgebouw) zijn bevoegd
heden als zodanig overdragen aan de
Hoge Vertegenwoordiger der Kroon, dr
L. J. M, Beel. Beiden zullen 'bij deze
gelegenheid ihet woord voeren. Dr Beel
wordt Woensdagmiddag te Batavia ver
wacht. De heer en mevrouw Van Mook
zullen Donderdagochtend naar Neder
land vertrekken. De laatste dag voor
hun vertrek zullen zij verblijven ten
huize van de legercommandant, gene
raal Spoor.
PAUL RUEGGER
OP PALEIS SOESTDIJK.
H.M. Koningin Juliana heeft heden
morgen de heer Paul Ruegger, voorzit
ter van het Internationale Comité van
het Rode Kruis, ten Paleize Soestdijk
voor een partioullere audiëntie ontvan
gen.
OVERLEG INZAKE KINDERBIJSLAG
NOG DEZE WEEK VOLTOOID?
In het communiqué, dat de regering
enige dagen geleden heeft gepubliceerd
inzake de loon- en prijspolitiek, werd
medegedeeld, dat door de genomen
maatregelen een wijziging van de kin
derbijslagwet in het bijzonder ten bate
van de grotere gezinnen een verhoogde
mate van urgentie heeft verkregen. Het
ministerie van Sociale Zaken meldt ons.
dat over d-it ontwerp overleg gepleegd
wordt tussen de Stichting van de Ar
beid en het ministerie van Sociale Za
ken. Zodra dit overleg is beëindigd, het
geen vermoedelijk nog deze week het
geval zal zijn, zal de minister van So
ciale Zaken de indiening van een wets
ontwerp tot wijziging van de kinder
bijslagwet met speed bevorderen.
ONTSPANNING IN FRANKRIJK.
Bij een gisteren gehouden stemming
besloot het merendeel der mijnwerkers
van de mijn La Compelle (midden-
Frankrijk) naar het werk terug te ke
ren, De arbeiders van die Force-Ouvrière
van de mijn Commentry (departement
Allier) hebben eveneens besloten weer
aan het werk te gaan.
Men verwacht de staking in de me
taal- en staalindustrie niet eerder dan
over een week of tien dagen. De vak
verenigingsleiders zullen waohten, tot
dat de huisvrouwen de gevolgen van de
prijsstijging van een aantal levensmid
delen gevoelen.
OEGSTGEEST
Het bestuur van de Oranjevereni
ging besloot om deze winter wederom
enkele kunstavonden te organiseren.
De concertzaal van Endegeest is hier
voor beschikbaar gesteld. Begonnen
wordt met een liederen avond door Jo
Vincent op 9 November a-s,
VOORSCHOTEN
Ds J. C. Houtzagers naar
Driebergen
Ds J. C. Houtzagers, die gedurende
byna 20 jaar het predikambt hier ter
plaatse heeft vervuld, heeft thans het
op hem uitgebrachte beroep naar de
Geref. Kerk te Driebergen aangeno
men. Zyn vertrek zal door zijn gehele
gemeente, die in hem een onvermoei
baar voorganger vond, als een ernstig
verlies worden gevoeld.
Burgerlijke Stand van Leiden
GEBOREN.
Johanna Maria d. van L, J. Smit en A.
Hoogstraten; Jansje d. van H. J. Looman
en P. van Loef; Bernardus Johannes An-
tonlus z. van B. J. A. Soudan en M. Ver
waal; Hendrikus Nicolaas z. van P. P.
van der Lellj en E. J. de Water; Adrlanu6
Martlnus Andreas z. van M. A, H. van
Remundt en M. H, P. Rykelijkhulzen;
Joannes Theodorus Maria z. van J. H, M.
Frentrop en W. M. van der Krogt; Johan
na d. van D, L, Vogelenzang en J. Strijk;
Johanna Maria d. van J. Tegelaar en J,
van der Laan; Maria Cath&rina Adriana
d. van J. Franse en A, van der Holst;
Rudolf z, van B. J. J. Boter en W. A
Düthler; Willempje d. van C. W, van
Beerschoten en G. Slappendel; Nelly
Margaretha d. van J. van EIJk en L. Hoo-
gendoorn; Adriana Johanna d. van A. P.
Baak en J. Korsulze; Laurentlus Slmon
Maria z. van W. van Rijn en P. C. A.
Vreeburg.
OVERLEDEN.
W. F. C. Vinkestein, vr„ 69 jaar; J. L.
J. de Kloe, man, 28 jaar; M. Devllee,
hulsvr. van A. H. Steenbergen, 55 jaar.
GEHUWD.
H. W, van Bovene jm. en M. van Hooi
donk Jd; W. J. Webber jm. en H. J. Wes-
eelius Jd; P. van Vliet wednr. en M. A.
Humme wed.
BEURSOVERZICHT
AMSTERDAM, 2 Nov. '48.
De handel was vandaag niet omvang
rijker dan gisteren. Koninklijke en Phi
lips gaven enige affaire te zien, maar
de omzetten waren toch allerminst
groot. De algemene stemming was prijs
houdend. Konnklijke konden zich iets
verbeteren. Philipsaandelen eveneens en
kwamen tenslotte een paar punten ho
ger te liggen. Unilevers waren weinig
veranderd, evenals AK.U.
De Scheepvaartmarkt was stil en iets
lager dan gisteren. De belangstelling
voor Cultuurfondsen was zeer klein;
toch waren deze niet slecht gedispo
neerd. H.V.A. avanceerden een paar
punten, evenals Amsterdam Rubber.
Indonesische fondsen bleven meren
deels ongeveer op peil. De belegglngs-
markt was stil.
MARKTBERICHTEN
BODEGRAVEN, 2 Nov. Aanvoer 154
partijen kaas: le soort f. 1.701.73, 2e
soort f. 1.651.68, zware tot f. 1.77. Han
del flauw.
ROTTERDAM, veemarkt 2 Nov. To
taal aanvoer: 4043. 287 Paarden, 15 Veu
lens, 700 Vette koelen en ossen, 1293 Ge-
brulksvee, 357 Graskalveren, 228 Nuchte
re kalveren, 340 Schapen en lammeren,
52 Varkens, 615 Biggen, 156 Bokken en
gelten, Prbzen per stuk: Kalf koelen le
kwal. f. 800. 2e kwal. f. 700, 3e kwal
f. 600; Melkkoeien f. 800, f. 700, f. 600;
Varekoeien f, 490, f. 400, f. 350; Vaarzen
f. 575, f. 425, f. 325; Pinken f. 400, f. 300,
f. 225; Qraskalveren f. 200, f. 150, f. 110;
Biggen per week f. 48, t. 40, f. 35.
KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING
VOOR DS J. D. DE HOOG.
De secretaris van het Provinciaal Kerk
bestuur van Zuid-Holland, ds J, D. de
Hoog ls benoemd tot Officier in de orde
van Oranje Nassau.
CREMATIE F. SCHLUMPF.
In alle stilte is hedenmorgen het
stoffelijk overschot van de heer F.
Schlumpf, slachtoffer van de vliegramp
by Prestwick, in het crematorium te
Velsen verast.
Behalve de naaste familieleden waxen
aanwezig de Zwitserse consul, de heer
Max Baumann, de heer G. H. van Ket-
wich Verschuur namens de directie der
KLÜ. in Den Haag en de heer G. J.
van Maarseveen, die de K.L.M. in Am
sterdam vertegenwoordigde.
De as van de overledene zal worden
overgebracht naax Zürich.
GROTER ECONOMISCHE VRIJHEID
VOOR ONDERNEMERS IN INDONESIË
Krachtens een besluit van de direc
teur der Centrale Verkooporganisatie
van Ondernemingslandbouwproducten
van 8 September j.l. wordt met ingang
van 1 November a.s. aan houders van
nieuwe producten, gewonnen op de zich
in door de Nederlanders gecontroleerde
gebieden van Java, Sumatra en Madoe-
ra bevindende ondernemingen, tot we
deropzegging een algemene onvoor
waardelijke vrijstelling verleend van de
in art. 3 der CVO-ordonnantie van
Augustus 1947 vervatte verplichting tot
aanmelding bij en aflevering aan de
CVO van producten der z,g. grote cul
tures. Slechts voor ondernemingskoffie
wordt een uitzondering gemaakt, zodat
voor dit product ook na 1 November
nog steeds wijstelling van de afleve
ringsplicht aan de CVO moet worden
gevraagd.
Voorts wordt, eveneens per 1 Novem
ber 1948, tot wederopzegging een alge
mene onvoorwaardelijke vergunning
verleend voor het vervoer binnen en de
uitvoer uit het onder Nederlandse con
trole staande gebied van Java (Inclu
sief Madoera) en Sumatra, behalve van
het product suiker. Door deze beide
maatregelen geeft de CVO te kennen,
dat zij het moment gekomen acht om
haar bemoeienis met het door produ
centen in eigen beheer gewonnen en te
winnen product te beperken: noch vrij
stellingen, noch vervoersvergunnlngen
zullen meer nodig zijn.
TERAARDEBESTELLING
STOFFELIJK OVERSCHOT
EDO BERGSMA.
Het stoffelijk overschot van de oud-
burgemeester van Enschedé en oud-
voorzitter van de ANWB, Edo Jan
Bergsma, zal Vrijdag a.s. des middags
om half drie ter aarde worden besteld
op de Oosterbegraafplaats te Enschedé.
Na de val van Moekden
Volgens gewoonlijk betrouwbare bron-'
nen in de Chinese hoofdstad hebben de
door communisten geleide Chinese tree-
pen aangeboden met de overgebleven
Chinese regeringstroepen in Mandsjoe-
rije over een wapenstilstand te onder
handelen.
Naar gemeld wordt hebben de com
munisten een „comité van Noord-Oos
telijke volken" opgericht voor de onder
handelingen omtrent een tijdelijke wa
penstilstand. Hét comité heeft een pro
clamatie uitgevaardigd, waarin alle in
woners, buitenlanders inbegrepen, aan
geraden worden met hun gewone werk
zaamheden voort te gaan. Volgens de
berichten is „alles rustig" te Moekden.
Naar geimeld wordt, worden Chinese
regeringstroepen, in een poging om de
door communisten geleide troepen te
verhinderen naar Noord-Chlna door te
stoten, geconcentreerd bij de corridor
van Liaoning, Het te Hoeloetao gesta-
tionneerde hoofdkwartier dirigeert alle
beschikbare strijdkrachten naar dit ge
bied.
Regeringsvliegtulgen bombardeerden
Moekden onmiddellijk na de inneming.
Het hoofd van de Marine-voorlich-
tïnsdienst, kapitein-luit. ter zee, A.
Kroese, is met ingang van 1 November
als zodanig afgetreden; hij zal over en
kele maanden naar Indonesië vertrek
ken. Tot zijn opvolger is benoemd de
luit. ter zee 2e klasse der Kon. Marine
Reserve, speciale diensten, H. J.. Nop
pen, onderhoofd van genoemde dienst.
De Italiaanse consul, dr Augusto
Russo, bracht gistermiddag, vergezeld
van zijn secretaris, de heer Marcenaro
in verband met Allerzielen een bezoek
aan de graven van zijn landgenoten, die
te Amersfoort temidden van geallieer
de vrienden een laatste rustplaats von
den; Nadat de consul bloemen op de
graven had gelegd, uitte hil zijn grote
erkentelijkheid voor de manier waarop
de graven van zijn landgenoten zijn ver
zorgd.
H. M.'s gezant te Rome, mr W. F.
L. Graaf van Bylandt, is met verlof te
Den Haag aangekomen.
De verkiezingen in Amerika
De eerste van New-York's naar
schatting zes millioen kiezers stonden
vanmorgen voor de vastgestelde ope
ningstijd voor de stemlokalen. In over
eenstemming met de staatswetten zul
len alle bars en winkels, die sterke
drank verkopen, gesloten zijn geduren
de de tijd van de stemming. De restau
rants mogen geen dranken serveren bij
de maaltijden. Vanavond echter zal
alles ópen zijn,
Men verwacht, dat ongeveer 51 mil
lioen kiezers hun stem zullen uitbren
gen. Het mooie, heldere weer, in het
bijzonder in de bevolkte gebieden langs
de Oostkust, doet verwachten, dat de
opkomst van het kiezerscorps groot
zal zijn.
De twee belangrijkste candidaten
zullen in afwachting van de uitslag op
de volgende manier hun tijd door
brengen:
Truman: wandeling door de straten
van Independence, waar hij thans
verblijft, om praatjes te maken met
oude vrienden, bezoek aan het stem
lokaal om zijn stem uit te brengen,
bezoek aan de familiefarm in het na
bijgelegen Grandvlew, terugkeer naar
Independence, waarna hij vroeg naar
bed gaat, zoals gewoonlijk, of hij zijn
lot reeds weet of niet.
Dewey: ontbijt met zijn moeder en
vrouw in het Roosevelt-hotel, praatjes
met partij-organisatoren, bezoek aan
het naastbijzijnde stemlokaal om zijn
stem uit te brengén, terug naar zijn
hotel om te rusten en een drukke avond
in verband met de verkiezingsuitslagen.
Indien Dewey wint, zal hij op een na
de jongste president in de Amerikaanse
geschiedenis zijn. De jongste was Tho-
dore Roosevelt, die 42 jaar was, toen
hij hi 1901 het presidentschap aan
vaardde.
De kiezer heeft slechts op een knop
te drukken om zijn stem uit te bren
gen Wanneer hij in het stemhokje van
de i-est der wereld door 'n gordijn groen ls
afgezonderd, zal hij op knop a drukken,
wanneer hij republikein ls„ op knop b,
wanneer hij democraat is, op knop o
wanneer hij voor Henry Wallace is, of
op een der andere knoppen, wanneer
hij voorstander is van een der andere
candidaten.
De Amerikanen zullen de verkie
zingshandelingen op een afstand kun
nen volgen, dank zy de televisie.
22 steden zullen onder elkaar 43 te
levisiezenders verdelen, waardoor het
voor de inwoners van New-York b.v.
mogelijk zal zfjn de verkiezingshande
lingen te Washington of te Philadel
phia te volgen.
Op het Rockefeller Center is een te
levisiescherm van 5 by 6 meter ge
plaatst. Duizenden New-Yorkers zul
len het vrij kunnen naderen.
15-TEGEN 1 VOOR DEWEY.
De regeringscommissaris voor wed
denschappen in de V.St., heeft mede
gedeeld, dat candidaat Dewey door een
overweldigende meerderheid als favoriet
wordt beschouwd. Men stelt de kansen
op 15 tegen 1.
(Van onze Duitse correspondent).
De plannen der Russen om in Oost-
Duitsland een op communistische voet
&?.schoeid-e volksrpolitie in het leven te
roepen, hebben opnieuw het zogenaam
de Paulus-leger in het middelpunt der
dagelijkse discussie geplaatst. Reeds de
naam Paulus-leger is misleidend. Wel
is waar is een aanzienlijk gedeelte der
Duitse strijdkrachten, die onder bevel
van generaal Paulus Stalingrad verde
digde en in Februari 1943 zich aan de
Russen meest overgeven, in de Rus
sische gevangenkampen gedwongen
aan politieke cursussen deel te nemen,
maar noch de voormalge Duitse solda
ten en officieren, noch de Russische mi
litaire autoriteiten hebben er aan ge
dacht deze organisatie ooit te belasten
met een zuiver militaire taak. Het eens
bestaande leger van Paulus heeft
slechts het materiaal geleverd voor een
streng geselecteerde formatie van poli
tieke propagandisten, die na gebleken
geschiktheid met functies in de politie
en de bestuursorganen van Oost-Duits-
land en de Russische sector van Berlijn
zijn en worden bekleed. Er zijn om deze
politieke armee tal van legenden ont
staan. die meestal even romantisch als
onjuist zijn.
Op 12 Juli 1943, dus nog gedurende
de oorlog, werd door communistische
elementen onder de Duitse krijgsgevan
genen in Rusland het zogenaamde na
tionale comité „Freies Deutsohland"
opgericht. Aanvankelijk hadden de Rus
sische regeringsinstanties tegen de uit
voering van dit plan principiële bezwa
ren. Na langdurig overleg keurde Mos
kou de oprichting van het comité goed
onder voorwaarde, dat uitsluitend com
munistische Duitse soldaten er in zou
den worden opgenomen. Na een relatief
korte proeftijd, waarin de gevangenen
zwaar werden getest, werden de voor
dit doel geschikte personen gebruikt om
onder de Duitse fronttroepen en ach
ter het Duitse front een défaitistische
campagne te voeren. De resultaten van
deze actie zijn ver beneden de verwach
tingen gebleven en in de herfst van '46
werd op bevel der Russische regering
liet nationaal comité ontbonden.
Moskou is evenwel op zijn besluit te
ruggekomen toen het in^ag, dat de or
ganisatie van Duitse krijgsgevangenen
een hulpmiddel kon vormen in zijn be-
zettingsipolitiek Jegens Duitsland. Na 'n
grondige bestudering van de mentali
teit der Duitse krijgsgevangenen waren
de Russen tot de overtuiging gekomen,
dat er met deze mannen wel iets te
beginnen was, als men maar de juiste
opleidingsmethoden toepaste. Aan de
ene kant moesten de nationale aspira
ties der Duitsers worden ontzien, en
aan de andere kant moesten de gevan
genen in de smeltoven der Russische
propaganda worden gezuiverd. Over de
opleiding der Seydtlitz-soldaten, zoals
zij tegenwoordig worden genoemd, pu
bliceert „Die welt" enige interessante
en zakelijke bijzonderheden, die een
duidelijk 'beeLd geven van de omvang
en de betekenis der organisatie.
In het begin was het niet moeilijk
leden voor het comité te werven, aan
gezien aan 't lidmaatschap enige ma
teriële voordelen waren verbonden. Meer
dan de helft van alle krijgsgevangenen,
meldde zich aan. Hogere levensmidde
lenrantsoenen en lichter werk waren de
beloning. Duitse en Russische commis
sarissen namen de jonge leden een
streng verhoor af en schiftten de bruik-
baren van de onbruikbaren. De eersten
werden daarop, nadat ze nieuwe kleren
hadden gekregen, naar Gorki getrans
porteerd, waar zij in kampen werden
ondergebracht. In en rondom de stad:
waren 8 tot 12 van zulke kampen in
gericht, waarvan kamp 165 bestemd was
voor de cursisten van het nationale
comité. Opmerkelijk was, dat de bewo
ners van dit kamp uit gewone soldaten
bestonden en dat er geen officieren
waren gevestigd. Het kamp werd ver
deeld in een kleine zone, in hel en
hemel zoals de gevangenen plachten te
zeggen, in een werkkamp en een op
leidingskamp, De beide zones waren,
gescheiden door prikkeldraadversperrin
gen, In de kleine zone ondergingen de
gevangenen een louteringsproces. De
waardig gekeurden verhuisden na vier
weken naar de grote zone. De afge-
keurden werden teruggestuurd naar een
van de gewone gevangenkampen. Het
aantal deelnemers aan de^opleiding be
droeg gemiddeld 500 man. De cursus
duurde vier maanden. In totaal beston
den er twaalf van zulke opleidingskam
pen'met tezamen 15 cursussen. Tot op
heden hebben naar schatting 90.000
man de opleiding voltooid.
De gevangenen in de opleidingskam
pen droegen uniform en rangtekenen,
maar er was geen verschil in behan
deling. In 1944 werden-de rangtekenen
afgeschaft, maar de militaire tuoht
bleef gehandhaafd. Salueren was ver
plicht.
Ieder dorp had een club bulten het
kamp, getooid met portretten van Sta
lin en Lenin en communistische spreu
ken op rode transparanten.
In gesloten gelederen, Duitse solda
tenliederen zingend, trokken de gevan
genen naar hun club om er te luiste
ren naar redevoeringen van Duitse in
structeurs.
De cursussen werden besloten met 'n
politiek examen. Ongeveer vijftien pro
cent der cursisten, niet de intellectu
eelsten, kwamen oo de zogenaamde
„Universiteit van net Marxisme" te
Krasnogorsk nabij Moskou. Daar kwa
men de gewone soldaten voor het eerst
te samen met officieren. De oursussen
op de universiteit telden doorgaans 3C0
man, van wie de helft officieren. Bei
de groepen werden gelijk behandeld. In
do loop der Jaren zijn ongeveer 20 tot
30.000 politiek geschoolde Duitse mili
tairen door deze universiteit afgeleverd.
De besten van hen genoten de eer te
worden toegelaten tot de Lenin-söhool
te Moskou. Deze elitetroep, waartoe
o.a. Paul Markgraf, de tegenwoordige
hoofdcommissaris van politie in de Rus
sische sector van Berlijn, en Bernhard
Beohler, de minister van Binnenlandse
Zaken van Brandenburg, behoren, is
op het ogenblik 4 tot 5.000 man sterk.
ZIJ staan ter beschikking voor hoge
functies in de Oostelijke zone en in
Oost-Berlijn.
GEVRAAGD
Goud, Zliver en Diamant
koopt Speller door het gehele
land Jan van Houtkade 18.
Lelden. Tel. 26869. Taxatie od
verzoek aan huls.
Gevraagd een meisje (van
1417 Jaar), ln een klein ge
zin, van 's morgens 9.3012
uur. Verdere hulp aanwezig.
Aanmelden: Haagweg 38, des
avonds tussen 78 uur.
Hulp bij huiswerk gevraagd
voor meisje, 5e klas HJ3.S. B.
Br. Bur. v. d. Blad No. 2091 k
Jongeman zoekt kamer met
pension. Lelden of Oegstgeest.
Weekend afwezig. Brieven Bur.
v. d. Blad onder No. 2103 k.
B Rustig medisch student,
weekend afwezig, zoekt zlt-
slaapkamer, zonder pension.
Br, met prilsopg. Bur. van dit
Blad onder No. 2105 k.
Te liuur gevraagd zit- en
slaapkamer of zlt-slaapkamer
met gebruik van keuken
(spoed). Brieven Bur. van dit
Blad onder No, 2126 k.
B Gevraagd, 1 Dec. flinke
hulp voor d. en n.. van goede
getuigen voorzien. Aanmelden
tussen 57. Warmonderweg, 80
B Wonlngruil. Aangeb. huls
ln Prof.wilk, bev. 5 kamers,
huur f30. Gevr. groter huis in
Lelden. Brieven Bur. van dit
Blad onder No. 2139 k.
B Gevraagd baby aankleedta-
fel. Fred. Hendriklaan 6,
Oegstgeest. Tel. 26286.
B Net persoon vraagt voor de
avonduren thuiswerk. Brieven
Bur. van dit Blad No. 2176 k.
B Gevraagd voor direct, een
hulp voor de administratie
(m. of v.) genegen ovt. win
kel werk te verrichten, voor
hele of halve dagen. Brieven
Bur. van dit Blad No. 2155 k.
Gevraagd ln een gezin van
2 personen een flinke huls
houdster. v. g. g. v. Adres:
Zoeterw. Singel 103.
fl Te koop gevraagd een ln
goede staat zijnde autoped,
een poppenwagen en een
buks. Brieven: Postdam No. 1
Warmond.
Te koop gevraagd petro
leumkachel. Haarsma, Telcf.
464, Warmond.
AANGEBODEN
Naaimachine detect? Wil
repareren b!1 aan huls, klaar
terwijl U wacht. Dat betekent
voor U geen vervoer gecD we
ken wachten en geringe kos
ten. J. B. H. Schoots, RUns-
bureerwee 29 B Lelden Telef
26664
18 ..Rosine" geeft de hoogste
prils voor goud. zilver en Ju
welen. Grote keuze ln verlo
vingsringen. gouden, zilveren
en verzilverde artikelen. Het
adres voor alle reparatlën en
uurwerken Bteenstraat 16.
Telef 26854
B Haarden, bureau, kachels
enz. Haardfauteuils, open
Jaarsmahaard compleet ameu
blement f285. stoelen. Philips
radio f. 125, baden, dressoirs,
linnenkasten, ledikanten,
schrijfmachines. In- en verk.
Nieuwe Rijn 60. bii hoek Hooi
gracht. Tel. 22150.
Echte Teddy Beer. Lange
bontjas aangeboden, maat 42
44. Als nieuw.
Zoeterwoudse Singel 96.
B Dame biedt zich aan voor
alle voorkomende breiwerk. I
tegen blllilke conditie.
Br. Bur. v. d. Blad No. 2106 k 1
f B Motorrijwiel Pucli, 250 cm3,
model 1940. ln prima staat.
Zoeterwoudse Singel 96.
B Voetbehandcllng. Pedicure-
Massage G. Ooms, Haarl^traat
93. Lelden. Tel. 26368, Behan
deling- bil U thuis volgens af
spraak.
Kamerbewoners! Wilt U een
moderne schoorsteen van llli-
putsteen, vraag dan Inlichtin
gen bil: C. v. d. Lelie, metse
laar. Lammenschansweg 65,
Lelden. Tel.. 23203.
B. z. a. hulshoudster, ln
klein gezin, waar hulsvrouw
ontbreekt, ook wel lichte ver
pleging. Brieven Bur, van dit
Blad onder No. 2121 k.
B Mantel. Te koop 2 winter
mantels, maat 42. Adres: H. v.
d. Berg, Langebrug naast 10 a
Lelden.
M Te koop 2 nieuwe winter
jassen, 1 costuum Eng. kam-
garen, mt. 46. 1 br. kort da
mesjasje leer en bruine da
mesmantel, mt. 46. J. Heruer,
St. Jorlsst. 32. Lelden.
Net meisje biedt zlcli aan,
goed met kinderen kunn. om
gaan. Brieven onder letter Z.
aan Agent Leidsch Dagblad.
Warmond.
B Net meisje biedt zich aan
voor vier middagen ln de week
voor hulp ln de huishouding.
Ook bereid om bij kinderen te
zijn. Brieven Bur. van dit Blad
onder No. 2146 k.
B Bontjas beige, nieuw, we
gens omstandigheden te koop.
voor leder aannemelijk bod. Te
bezichtigen Donderdagavond.
Herengracht 27 A.
B Kleine slaapkamer voor
meisje, bwigheden buitenshuis
Br. Bur, v. d. Blad No. 2144 k
B Net kosthuis aangeboden
(geen beroeps) met huiselijk
verkeer. Brieven Bur. van dit
Blad onder No. 2130 k.
Rusthuis heeft plaats voor
oude Dame of Heer. Mooie be
nedenkamer, Tel. 24561. War
monderweg 80. Oegstgeest.
B Rijwielen te koop. Prima
dames- en herenrijwlel, pracht
van een stofzuiger met hulp
stukken f. 45 en f. 16, koffer-
gTamofoon mooi geluld f25,
tafel f. 7.50. gramofoonplatoa
f. 0 60 p. st. Langebrug 89,
werkplaats 54. Lelden.
B Te huur aangeboden, ln
Rijnsburg, ruim pakhuis, ge
schikt voor autostalling werk-
of bergplaats. Brieven Bur. v.
d. Blad onder No. 2183 k.
DIVERSEN
Verloren Zaterdag J.l. gekL
overhemd met twee boorden,
Hogewoerd omtr. Kraalerstr.
Tegen beloning terug te be
zorg Hogewoerd 40 (drukbel)
Vermist een grllze kater,
luisterend naar de naam Mle-
ke. Tegen beloning terug te
bezorgen: Lövondaal 25, hoek
Korevaarstraat.
Wie wil (met ons rullen,
bovenhuis, zitkamer, slaapka
mer. keuken. W.C. en gebruik
van zolder en schuur, voor
benedenhuis, liefst omgeving
Katwijk. Te bevragen: Cam-
perfoelleetraat 6. Katwllk aan
Zee.
B Huwelijk. Jongeman, ln be
zit van eigen huls. 32 J. zoekt
k.m. met nette J. vrouw, l
kind geen bezwaar. Brieven
met foto. welke onder ere
woord wordt teruggezonden,
Bur. van dit Blad No. 2178 k
Brieven op advertenties welke
naar onze mening niet bona
fide op de inhoud reagerea
(o.a. drukwerken) worde®
niet aan de stellers duoroe-
geven doch zonder rv>or ver
nietigd.
