„Ten'aanzien van Republiek is roer niet om"
Tot verwerpihgvan Rauters beroep
geconcludeerd
STADSNIEUWS
Kunstenaars en oucle dag
VRIJDAG 22 OCTOBER
5Stspraak volgt op 15 Dec.
(Van onze Haagse correspondent)
NEDERLANDS VERZET EEN
SPONTANE REACTIE.
Te 9,40 uur v.m, hedenmorgen hervat
te president Haga de zitting van de Bijz.
Raad van .Cassatie ter behandeling van
de zaak Rauter. Eerst krijgt prof. Ver-
zijl gelegenheid enige vragen te stellen
naar aanleiding van de lezing van het
Woensdag door Rauter overhandigde
verweerschrift, waarna Procureür Fiscaal
baron Van Tuyl van Serooskerken zijp
conclusies neemt.
Aan de hand van de schrijver over het
Volkenrecht Lauterpacht betoogt spr.,
dat de Nederlandse rechter in het alge
meen bevoegd is en volgens de bepa
lingen over de krijgsgevangenen van het
verdrag van Genève van 1929 is het Ne-
aerlandse Bijzondere hof bevoegd.
Ook het beroep van Rauter od amb
telijk bevel verwerpt spreker. Het Ne
derlands verzet was zuiver een spon
tane reactie op de Duitse onderdruk
king, zonder enige inmenging van
Londen.
Ten slotte stelt baron Van Tuyll in het
licht, dat requirant alle gelegenheid tot
verweer heeft gehad.
Tot zover de argumenten van Rauter
zelf.
WILLENS EN WETENS AAN
JODENVERVOLGING MEE
GEWERKT.
.Komende tot het pleidooi van Rauter's
raadsman, mr Van Rijckevorsel. bestrijdt
de Procureur-Fiscaal het gestelde, als
zouden dagvaarding en sententie te vaag
zijn geweest. Het zeer omstandig ver
weer van requirant bewijst al het tegen
deel. Hij bleek de strekking van de dag
vaarding uitstekend te hebben begrepen.
Voorts kan men .aldus spr., dit bezwaar
niet voor het eerst ip cassatie voordra
gen. Dit had voor het Hof moeten ge
schieden en daar is het niet gebeurd.
Spr. weidt dan nader uit over het fei
telijke in de dagvaarding. Aan Rauter is
niet verwéten, dat hij de leider was van
de Jodenvervolgingen, doch dat hij wil
lens en wetens daaraan heeft medege
werkt en er uitvoering aan heeft ge
geven.
WERELDGEWETEN VERZET
ZICH.
Het tweede cassatie-middel gaat niet
op, daar oorlogsmisdrijven altijd straf
baar zjjn geweest, ook al werden ze
niet altijd bestraft. Het gaat niet aan,
dat iemand, die talloze misdaden heeft
gepleegd, welke de dood van velen
ten gevolge hadden, straffeloos uit
gaat. Het wereldgeweten zou zich
hiertegen verzetten.
academische examens.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
Nederlands Recht: de dames H. J, A.
Duport (Voorburg) J. H. Nobel
(Utrecht) en R. P. Bijlsma (Leiden) en
de heren W. K. van Hessen (Amster
dam); A. van Gennip (Rotterdam); H.
J. Orfct (Delft)W. van Olden (Den
Haag)H. J. Wodrada (Rotterdam)
J. A. Bijsterveld (Delft) en W. Mole
naar (Leiden).:-.
reünie c.j.m.v levendaal.
Ter gelegenheid van het'70-jarig be
staan van de C.J.M.V. Levendaal wordt
morgen in het wijkgebouw Levenaaal
een reünie gehouden van oud-leden der
C.J.M.V. De reünisten worden tegen 5
uur in de hen zo vertrouwde kring ver
wacht, waarna zij zullen aanzitten aan
een door het bestuur van de C.J.M.V.
aangeboden broodmaaltijd, 's Avonds
volgt een gezellig samenzijn.
zilveren jubilea bij de
n.z.h.v.m.
De heren A, J. v. d. Coort, B, ten
Haken, H. v. d. Vegte en A. van Mook
te dezer stede, de heren Th. C, Vink,
J. J. Schenkeveld, M. Wijnands, D. D.
de Gunst en F. Tuininga, allen te Rijns
burg en de heer A. de Man te Voor
burg, die- allen dit jaar hun zilveren
jubileum bij de N.Z.H.VM. herdachten,
zullen op een door het Jubileumfonds
van deze maatschappij op Vrijdag 5
November, in de Stadsgehoorzaal be
legde feestavond worden gehuldigd. Ge
lijkertijd wordt het vierde lustrum van
het jubileumfonds herdacht. Mede
werking aan deze avond verlenen de N.
Z.H.-muziek,kapel en een cabaretgezel
schap o.l.v. de heer Frans Nienhuys.
„grompie".
Ten bate van het Nederl.
Studenten-sanatorium.
„Grompie", eens een der lievelings
stukken van wijlen dr Willem Royaards,
die daarin* triumfen heeft gevierd,
moge voor onze gecompliceerde tijd dan
weinig gecompliceerd zijn, zodat over
het verloop van zaken weinig twijfel
kan bestaan, dit blijspel van Hodges en
Percyval blijft niettemin een aardige
ontspanning en het was heus niet ver
keerd gezien van „De Plankeniers" om
dit blijmoedige en goedmoedige spel
rondom een diamant te kiezen voor
voorstellingen ten bate van het Nederl.
Studentensanatorium.
Het deed ons groot genoegen, dat Lei
den als academie-stad reeds door een
g*^te opkomst toonde te begrijpen, dat
hier^i eretaak was te vervullen, doch
bovendien de baten danig deed stijgen
door een verloting, waarvoor alle loten
in een wip waren uitverkocht en door
een Amerikaanse verkoop van een
Amerik. levensmiddelenpakket. Wij ge
loven dan ook, dat Leiden zijn mooie
plicht wel heeft gedaan! En het doel
ook verder niet zal vergeten
Een oud spreekwoord zegt: men moet
een gegeven paard niet in de bek kijken.
M.a.w men moet met een gift spoedig
tevreden zijn. De gift, die hier als con
tra-prestatie werd gesteld, de opvoering
van een aardig stuk, kwam verre boven
genoemd spreekwoord uit. Want de op
voering bereikte een hoog niveau, dat
alleszins waardering verdient. Een enkel
zwak momentje zij gaarne vergeven. Het
leeuwendeel van het succes komt echter
ongetwijfeld toe aan de vertolker van
de hoofd- en titqjrol, die „Grompie"'
sappig en beheerstTot meer dan „plan
kenleven" bracht. De heer mr H. M.
Planten leverde hier een zeldzame
prestatie. In doorshee werd hfj zeer
behoorlijk ter zijde gestaan.
Het was een zeer geslaagde avond.
En voor het doel èn voor degenen, die
van hun steun-, getuigden.
M.
Onze stadgenoot, de heer A.
Bergsma, commies 1ste klasse ter Ge
meentesecretarie, is met ingang von 1
December a.s. benoemd tot hoofdcom
mies.
Het derde cassatie-middel gaat niet
op wijl, gelyk spr. reeds heeft vast
gesteld, het Nederlands verzet een
spontane reactie was op de Duitse
onderdrukking.
Niet Nederland schond de capitulatie
voorwaarden, doch Duitsland begon
met het Volkenrecht te schenden.
Voor het bepalen van de strafmaat
wil de Procureur-Fiscaal eerst de per
soon van requirant belichten. Hij gaat
diens levensloop na en besluit daaruit,
dat Rauter innerlijk volkomen vergif
tigd is geworden door de praktijken
van het Derde Rijk-
Wie zich daaraan niet wist te ont
trekken, was zedelijk reddeloos verlo
ren. Mensenlevens tellen voor hem niet
mee.
Ik onderschrijf volkomen requirant's
verweer, dat hij zich als politiechef
■niet aan zijn orders kon onttrekken.
Maar wie zich willens en wetens in
dienst stelt van zülk een misdadige
organisatie als Hitler's regering, die
weet in welke positie hij zich begeeft.
Tot slot concludeert de Procureur-
Fiscaai tot verwerping van het beroep.
RAUTER'S LAATSTE WOORD.
President Hag-a zegt dan tot Rauter,
dat met de conclusie van de Procureur-
Fiscaal het proces is afgelopen. De
conclusie is geen eis, doch dient ter
voorlichting van de rechter.
Ik begrijp echter, dat u door verkeerde
persberichten in de mening verkeert,
recht te hebben op het laatste woord.
Daarvoor geef ik u een kwartier. Wilt
u daar gebruik van maken?
Rauter maakt er gebruik van, om
wille van zijn kameraden. Hij komt er
*nog eens op terug, dat hij voor het Hof
niet voldoende, gelegenheid heeft gekre
gen zich te verdédigen, hetgeen .de pre
sident hem weer betwist. Rauter wijst
er op, hoe hij in Oostenrijk tegen de
.Anschluss" was en hoe hij zich hier
tegen de „Noordduitse dikkoppen" ver
zette.
RAUTER NEEMT DE VERANT
WOORDING OP ZICH.
Maar^tenslottc neemt hij nogmaals
uitdrukkelijk alle verantwoording op
zich, voor al hetgeen is gebeurd, op
bevel of niet, gewild of ongewild; voor
al zijn kameraden. Hij verzoekt daar-
rifede bij de eventuele berechting van
zijn kameraden rekening te houden-
De president bepaalt tenslotte da uit
spraak op Woensdag 15 December, 9.30
uur.
Unac doet beroep op Leidse
burgerij
AANBEVELING DOOR PROF.
KRANENBURG.
Prof. mr R. Kranenburg, voorzitter van
het Nederlandse UNAC-comité schrijft
ons: „Gaarne wil ik met een kort woord
de morgen te houden collecte van het
Leidse UNAC-Comité bij de Leidse bur
gerij aanbevelen. Allereerst zii een mis
verstand weggenomen, dat hier en daar
misschien nog is blijven hangen ten ge
volge van een bericht, dat dez£ zomer
over een besluit van de Economische en
Sociale Raad van de Verenigde Naties
is gepubliceerd omtrent de beëindiging
der actie. Dit bericht was niet gelukkig
geformuleerd en heeft daarom soms ver
warrend gewerkt. De zaak is, dat van
den beginne af de bedoeling is geweest,
dat de UNAC-actie zou zijn een actie
voor één keer. Maar toen dit plan over
al-in de wereld zulk een warme ont
vangst vond, en anderzijds bij het on
derzoek vanwege de UNAC de nood on
der millloenen kinderen zo onbeschrii
felijk groot bleek, kwam de gedachte
op, de UNAC-actie in de volgende jaren
te herhalen. Over dit denkbeeld is deze
zomer in de Economische en Sociale
Raad lang en breed gediscussieerd, maar
de vereiste meerderheid heeft het niet
kunnen halen. De Raad-heeft dus het
advies gegeven om het voorshands bij
één grote krachtsinspanning te laten.
Het was een advies: de Algemene .Ver
gadering van de UNAC kan nog anders
besluiten .waarop wel kans schijnt te
bestaan. Hoe dit zij, het is duidelijk, dat
ook wanneer, of beter, juist wanneer het
gaat om een actie voor één keer. er te
meer reden is om aan de oproep van de
Verenigde Naties te voldoen. Want dan
wordt die oproep te dringender. Ik hoop
van ganser harte, dat ook de Weidse be
volking daar gevolg aan zal geven. Het
doel is het waard.
In het verslag van de Secretaris-
Generaal van de Verenigde Naties wordt
gezegd, dat uit het succes der beweging
blijkt, dat. jraar het de hulpverlening
aan kinderen betreft, de edelmoedigheid
der volken zich niet binnen de kédersder
nationale grenzen laat opsluiten.
Inderdaad, er bleek tenminste iets te
zijn, dat de grenzen der staten over
spoelt; het mededogen met het lijden
van onschuldige medemensen. Dat moge
ook de bezwaren overspoelen van hen,
die op onze eigen noden en behoeften
wijzen. Zoals Koningin Juliana, onzel
Ere-Voorzitster, in haar treffende radio
rede ter inleiding van de landeliike
UNAC-actie zeide: Wü hebben moeiten
en zorgen, maar wij hebben niettemin
een levensstandaard, die ons in staat
stelt over onze grenzen heen te zien
naar andere landen, waar kinderen ster
ven of voor hun leven naar lichaam en
ziel worden geschaad". En Zij eindigde:
„Moge ons Volk in zijn geheel uitdruk
king geven aan zün liefde voor' kinderen,
onze wil voor interpj- tionale samenwer
king en onze grote dankbaarheid voor
de hulp vali het buitenland ontvangen
in de tijd'van onze grootste nood."
Dat Leiden antwoorde!
Het Leids Comité U.N.A.C. doet ook
een dringend beroep op de burgerij cm
morgen als collectant aan deze collecte
té willen werken.
Het Collecte-Comiié hcudt zitting in
de bovenzaal van Sociëteit Amicitia aan
de Steenstraat van 8 uur des voormid
dags af. Het hoopt, dat vele collectanten
zich aldaar zullen melden.
KOFFIEKAMER KON. NED. GROF
SMEDERIJ UITGEBRAND.
Hedenochtend, omstreeks half negen,
werd de brandweer gealarmeerd voor
een brandje in de koffiekamer van het
kantoorgebouw der Kon. Ned. Grofsme
derij aan de Zuidsingel. De brandweer,
die ó.l.v. de ondercommandant, de heer
Kosten, snel ter plaatse was, wist het
vuur met twee stralen te blussen, doch
kon niet verhinderen, dat de koffie
kamer geheel uitbrandde. De achter
deze ruimte gelegen tekenkamer liep
vrij veel waterschade op- De oorzaak
van deze brand, welke gelukkig geen
ernstige afmetingen heeft aangenomen,
moet worden gezocht in het feit, dat
de vlam van een comfoortje is overge
slagen op een bak met was. welke daar
kort te voren door een employé was
neergezet, met de bedoeling de was te
verwarmen.
Auto rijdt op kinderen in
EEN DODE EN EEN ERNSTIG
GEWONDE.
Hedenmiddag heeft een ernstig
verkeersongeval plaats gehad óp de
Zijlsingel ter hoogte van de Her
manstraat, dat aan de 9-jarige
Andr. Zirkzee het leven heeft ge
kost, terwijl zjjn vriendje de 6-jarige
Steenbergen ernstig werd gewond.
Beide kinderen, die naar ooggetuigen
ons mededeelden, rustig op de stoep za
ten te spelen, werden op een gegeven
moment overreden door een tractor met
aanhangwagen van de gebrs. v. d. Meer
en bestuurd door de 25-jarige P. K. De
aanrijding was zó J^evig, dat een in de
nabijheid van het ongeluk staande lan
taarnpaal werd afgeknapt.
Beide slachtoffers, waarvan het 9-
jarige in de Hermanstraat woonachtige
jongetje onmiddellijk dood was, zijn
door de E.H.D. naar het Acad. Zieken
huis vervoerd. Als tragische bijzonder
heid kunnen wij nog melden, dat de do
delijk getroffene juist morgen zijn 10de
verjaardag dacht te vieren.
Filmvoorstelling K. O.
GELD MAAKT TOCH GELUKKIG.
K en O. bood gisteravond haar leden
in Casinotheater twee voorstellingen van
de genoeglijke, uitstekend geregisseerde
en -gespeelde film „Antöine et Antoi
nette" (Geld maakt toch gelukkig). Niet
dikwijls bieden de bioscoopprogramma's
tegenwoordig een genre film, dat geen
diepgaande psychologische problemen
behandelt, dat niet de aandacht vast
houdt door een uitzonderlilke intrige,
doch slechts door een boeiende weergade
van het gewone. In zeker opzicht mag
men de gisteravond vertoonde film deze
verdienste wel toezwaaien, al is dan het
motief een nu niet alledaagse gebeurte
nis: een jong echtpaar in Parijs, het
armoedige/Parijs van kort na de bevrij
ding, beiden tobbend met persoonlijke
moellv.olieden beken werkend voor net
levensonderhoud zonder direct uitzicht
op Ie" ens-winst, trekt de hoofdprijs in
een loterij. Men kan daar een'film om
heen borduren, die boeit door het onge
wone, vooral ook als het lot verloren
gaat en de prijs een illusie blijkt te zijn.
Het is de verdienste van de regisseur
Becker geweest, dat hü het alledaagse
heeft vastgehouden ei\ door de wisselen
de stemmingen een beeld wist te geven
van het leven van eenvoudige jonge
nmensen in het worstel made Parijs. Mfn
kan zich afvragen, wiarcm zulk een bij
zondere gebeurtenis ais hét trekken van
een hoofdprijs als motief wordt geno
men voor een film. die het leven "'an
alle dag wil laten zien. Na het zien van
de film is men er zien van bewust dat
iulst deze keuze esugmhcid bood zon
der diepgaande intrige de verschillende
stemmingen scherper te tekenen. Huid.»
zowel aan regisseur als aan de hoofdro1-
spelers Claire Maffei en Rogert Pigaut.
Het gelukkige slót dat men noch in
de film noch in de werkelijkheid ver
wachten mag werkt onder deze om
standigheden zelfs niet storend. Het is
integendeel verantwoord, wil men de
eenvoud van deze film begrijpen en
waarderen.
MILITAIREN KAARTTEN TEGEN
BURGERS.
In de Cadiclub werd gisteravond een
klaverjas- en kruisjaswedstrijd gespeeld
tussen militairen en léden der Buurt-
ver. „Haagwegkwartier", w'-aarvoor van
beide zijden prijzen beschikbaar waren
gesteld. De persoonlijke prijzen vielen
ten deel aan de navolgende militairen:
2e pr. Paulie, 3e pr. De Lange, 4e
Minke, 6e Kamphorst, 9e Merchie. 10e
v. d. Sapde, 12e Mol, ,13e v, d. Meijden,
17e Scheffer, 18e Voors, 21e De Leeuw.
De winnende Haagwegbewoners wa
ren: le pr. A. Swagers, 5e Brokaar, 7e
Slingerland, 8e v. Gelder.' 11e Speel,
14e Kerkvliet, 15e Braasem, 16e v. d.
Wijngaarden, 19e Baart, 20e Bronsgeest
22e Verhoeven.
Persoonlijke prijzen kruisjassen bur
gers: le pr. De Ruiter, 2e Jansen. 3e
v. Zand, 4e Kooren, 5e Verhagen, 6e
Middelham, 7e Brakshoven.
Na afloop reikte de 2e voorzitter der
Buurtver., de heer Schouten de prijzen
uit en daarna voerden nog het woord
kapitein Van Swol en de voorzitter der
Cadiclub, de heer Kors.
Op Zaterdag 13 November zal hier
ter stede een collecte worden gehouden
voor het Nederands Oorlogsgravenco-
mité, dat zich o.m. ten doel stelt de
verzorging van de duizenden graven
van in Nederland begraven geallieerde
strijders.
Collectanten, die zich op 13 November
enkele uren aan dit sympshieke doel
Alexander Nevsky
ONBEVREDIGENDE INZET VAN-
FILMLIGA-SEIZOEN.
Eisenstein, die voor een goed deel <Je
Russische naam op het gebied van
filmregie heeft gevestigd, blijft on
danks de meesterlijke hoogten waarop
vele facetten van zijn massaregie staan,
vertegenwoordiger van de „oude gar
de", zelfs t>ndanks zijn voor velen
maar al te dikwijls te „verjongend"
verblijf in Hollywood. Dat hij zich- niet
ten volle kon losmaken van de stijl dei-
stomme film, bleek eens te meer bij de
opening van het nieuwe seizoen van de
Leidse Studenten Filmliga, waartfij gis
teravond in „Trianon" zijn „Alexander
Nevsky" werd vertoond. De te gechar
geerde en bombastische stijl van 'dit
ook historisch niet evenwichtige ver
haal over de strijd der Russen tegen
de Duitsers in de 13de eeuw kan men
onmogelijk geheel verklaren met het
offer, dat hij by zijn terugkeer in Rus
land moest brengen, ter wille van de
huidige Russische ideologie om zich
acceptabel te maken. Men kan zulk een
offer ook brengen, zonder de vorm en
stijl 'geweld aan te doenwanneer
men althans de kans krijgt in de
eerste plaats regisseur fezijn en niet
in de eerste "plaats propagandist en
eerst daarna zuiver technisch op
name-leider. Mocht dit laatste in deze
film van' 1938 het geval zijn geweest,
dan achten wij de „regisseur" Eisen
stein reeds daardoor alleen een histo
risch, begrip geworden. Zien wij de ge
chargeerde en gedramatiseerde stijl als
gvolg van het doel waaraan deze film
moest beantwoorden, d.w.z. verstaan
baar zijn voor een filmisch weinig cri-
tisch en ongeoefend' publiek, dan vra
gen wy ons af, wét een vertoning voor
een meer gewend publiek ten doel kan
hebben.
Behalve critiek, ook een woord van
lof: uitstekend waren scènes van de
slag op het meer. Hier vond Eisenstein
zijn typische stomme! sfeer, waar
in hij zijn talenten voor massaregie
ten volle kon demonstreren. Een geluk
kige combinatie van de beklemming en
stijl der beroemde charge in zijn
„Pantserkruiser Potemkin" en de char
ge derBengaalse lanciers".
In het voorprogramma een uit 1927
stammend filmpje van Jean Vigo, vluch
tige opnamen uit de merkwaardige dua
listische sfeer van Nice: de weelde en
glans van het mimosafeest, de duister
nis der sloppen, de uiterlijke pracht
naast de innerlijke leegte van het toe-
ristenpubliek aan de Franse Rivièra.
Een voor de Filmliga merkwaardig
slecht bezette zaal volgde nu en dan
wat onrustig het aldus niet geheel be
vredigende programma.
UITVOERING TEN BATE VAN
„DRAAGT ELKANDERS LASTEN"
Ex Anlmo-korcn zingen.
Het was een sympathieke gedachte
van de koren der Chr. Zangver. „Ex
•Animo", onder leiding van de heer
Herman de Wolff, om zich in dienst
te stellen van het prachtige werk, dat
verricht woordt door „Draagt elkan
ders lasten" het tuberculose-fonds van
het Christelijk Nationaal - Vakverbond,
door gisteravond in de Stadszaal een
gevarieerd zangprogramma uit te voe
ren.
Het was de heer C. J. van Cittert,
voorzitter der plaatselijke afdeling van
het D.E.L. fonds, die een openings
woord sprak en tevens een kort over
zicht gaf van hetgeen door het D.E.L.
fonds verricht wordt.
Het fonds verzorgde in 1947 1200 pa
tiënten, voor wie de kosten f. 200.000
bedroegen, de begroting voor 1948 is,
tengevolge van het toenemen van het
aantal tuberculose-patiënten gebaseerd
op 1600 patiënten met een kostenbedrag
van,... f. 350.000!
In verband hiermee wekte spr.
krachtig op tot steun onder de spreuk
„Christen zijn is niet goedkoop, maar
ook mooi". Wij mogen geven, van het
geen we ter leen gekregen hebben.
Spr. wekte ook belangstelling voor de
as. speldjesdag, waarvoor hij collec
tanten opriep,
Na gebed volgde de uitvoering van
het programma, dat een uitgebreide
hoeveelheid koorwerkjes bevatte, gezon
gen door het kleine, jeugd- en grote
koor.
Er werd in het algemeen fris, op
gewekt en zuiver gezongen, ook in ver
schillende veeleisende nummers en
weer- visl het op, welk een uitstekend
paedagogisch werk de heer De Wolff
met zijn zangopvoeding verricht.
Hij zorgt voor een uitstekende disci
pline, onder de jongeren, brengt op lof-
jLIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIilllllllllllllll IH
Toen ik dezer dagen langs 't
Arnhemse Bronbeek reed op
een gulden Zondagse herftsmor-
gen, die zó warm was, dat 't even
goed een zomermorgen kon zijn
Deze „wachters der cultuur"
bespraken hun noden.
Zij hebben 't, materieel bezien,
waarachtig niet gemakkelijk, die
„fakkeldragers van de oorspron- fj
zaten daar de mannetjes van kelijke geest", die „wegwijzers der
Hot. Tnvoll/lflri'KiHc r\r» Hun hanlr- monehoirl"
het Invalidenhuis op hun bank
jes in de zon te bakken.
Waaraan zouden deze kranige
oud-militairen zo om en bij
de zeventig ééns wakker en
sterk als nu onze jongens in In
donesië, bij zülk een zon en tem
peratuur anders gedacht hebben,
dan aan de tijd toen ze voor ons
in Atjeh of elders de „wacht
in de tropen" vormden en er hun
militaire ridderorden verdien
den?
m
Zij zaten er nog met de oude
uniformen aan: één reed in z'n
wagentje rond, een'ander liep erg
moeilijk, weer anderen staarden
stil voor zich uit
Maar éénmaal waren zij stoere
knapen, die rust en orde hand
haafden of herstelden in een tijd,
waarin dat blijkbaar gemakkelij
ker ging dan tegenwoordig.
Met politiek wil ik mij liever
niet bemoeien, maar wanneer ge
zo die oudjes daar in hun laatste
dagen ziet zitten, krijgt ge toch
wel 't gevoel, dat zij -hun rust
l}óe dan ook na al die omzwer
vingen van eertijds verdiend heb
ben I
Men zou die verzekerde rust
graag alle mensen toewensen!
Vlak bij Bronbeek vergaderden
in Musis Sacrum de kunstenaars.
Ook onder heil bevonden zich
„puden van dagen".
De meesten waren er lichame
lijk heel wat beter aan toe dan die
oudjes van Bronbeek.
Want de kunstenaar is geeste
lijk voortdurend actief en.... ik
wees er al eerder cp, dèt houdt
de mens jong.
Ik zag onder hen mannen van
vér over de zeventig, nog even
kwiek en vief als kérels van,vijf
tig.
willen geven, -kunnen zich wenden tot l-felijke Wijze begrip voor de koorzang
het kantoor van de LJDJVL, Stations- bij en zorgt pok merendeels voor een
weg 12. 1 beschaafde, duidelijke uitspraak.
Chi. v. d. Heuvel (A.E.):
In Indonesië twee soorten
communisme
Van Moeso en Hatta
Gisteravond hield d-e A.R. Kiesver
eniging „Nederland en Oranje" te dezer
stede m „Den Burcht" een vergadering,
waarin de voorzitter, het Tweede Ka
merlid de heer Chr. v. d.Heuvel, 'ge
sproken neeft over „De huidige politie
ke situatie". Vooraf deelde de heer v.
óe Heuvel mede, dat het bestuur over
weegt om de -kiesvereniging, in navol
ging van enkele grote plaatsen in ons
land, te splitsen in 4 of 5 afdelingen,
die evenwel een nauw contact met de
centrale kiesvereniging zullen onder
houden.
Nadat de secretaris; de heer C. Krom- __j-_
hout, de notulen had gelezen, was het woraen.
woord wederom aan de heer Chr. v. d.
Keuvel, die allereerst e$n nabetrachting
hield over de gehouden verkiezingen.
Hoewel de A.R.-partij een kleine
winst mochtboeken, vooral in de stre
ken waar vele oud-Indisch gasten wo
nen, is het gevaar aanwezig, dat de
partij haar vat op de arbeidersbevol
king gaat verliezen, in welk verband
spr. een betere voorlichting bepleitte.
Merkwaardig is het echter, dat ook de
socialisten en communisten een terug
gang hadden te incasseren, waarbij ge
constateerd moet worden, dat het laat
ste schimmetje doorbraak is verdwenen.
Met het oog op de samenstelling van
de Kamer en het daarbij toegepaste
kiesstelsel van de evenredige vertegen
woordiging^ dat spr. zeer conservatie!"
voorkomt, "achtte spr. het gewenst, dat'
wordt omgezien naar een stelsel, dat
gevoeliger reageert óp de bij de ver
kiezingen tot uiting komende volkswil
Nadat de heer v. d. Heuvel zijn be
zwaren had kenbaar gemaakt over de
kabinetsformatie, gaf hij. zijn visie op
de internationale toestand, welke hij
uitermate verward noemde en waarbij
zich ipeer en meer de scheiding tussen
Oost en West aftekent. In dit verband
bepleitte spr. 'een- militair samengaan
tussen de westelijke staten. Voorts zul
len wij er voor moeten waken, dat de
communistenniet cp lei derfde plaatsen
posities veroveren. Teneinde in de toe
komst op alles bedacht te zijn, achtte
spr. het gewenst, dat de Burgerwacht
en de B.V.L. wederom in het leven
woi'den geroepen.
T.o.v. Indonesië merkte de heer v. d.
Heuvel op, dat de regering momenteel
voor een uiterst delicaat vraagstuk
staat, waarbij zij zit met de moeilijk
heid van de Republiek en het onjuiste
Inleid van een vorige regering. Ameri
ka. dat ons wil doen onderhandelen
met de republiek, moet duidelijk wor
den gemaakt, dat de kwestie-Indonesië
een Nederlandse aangelegenheid is.
Ook in dit opzicht moet onze rege
ring zich haar verantwoordelijkheid be-
Daar het hier niet een uitvoering van
„Ex Animo" zelf betrof, gaan wij dit
maal niet gedetailleerd op de presta
ties in. Een volgend maal komt hier
voor wel wear eens de gelegenheid.
FIGARO DEMONSTREERDE
ZIJN KUNNEN.
De beste Nederlandse dames- .er
herenkappers, zojuist terug van con
coursen te Parijs en Luxemburg, gaven
gisteravond in Café ,,'t Raedthuys" een
demonstratie voor hun Leidse colleg
Alvorens deze haarkunstenaars 'n aan
vang maakten niet'het wrochten van
hun kunstwerken, heette de heer L. K.
v. d. Vlist, voorzitter van de Leidse
Technische Club, hen van harte wel
kom en dankte voor de belangloze me
dewerking. Spr. meende, dat de opzet
van deze avond groter had kunnen
zijn, doch deze demonstratie wil alleen
laten zien hoever de technische clubs
gevorderd zijn.
De heer v. d. Vlist wekte de aan
wezige Leidse kappers op lid te wor
den van de Leidse club. De laatste
Franse kapsels zijn gebaseerd op fan
tasieën uit het tijdperk van Lodewijk
XV. In tegenstelling met het vorig
jaar wordt het haar over het algemeen
korter gedragen, kleinere luchtige coif
fures met hoofdzakelijk staande gol
ven. Blond is nog steeds favoriet, ter
wijl voor avondkapsels pastelkleuren,
o.a, blauw, lila en barnsteenblond, in
de mode zijn. Voor de heren varieert
de stijl tussen kort Amerikaans en
lang Frans.
De heren C. de Jong uit Haarlem
en B. Vloothuis (Amsterdam), de tech
nische leiders van de Leidse club, ga
ven na de demonstratie een technische
uiteenzetting.
mensheid".
Maar om één ding kan Ik hen
hartelijk benijden
tooh liever sta ik in ouderdom
als zij temidden der heftige
levensbranding met vurige be-
langstelling in alles wat de®geest
'.verrekt, dan in een vergeten doe-
zelen en soezen in de zon.
Een „levend"'-uit-het-volle-leven
-weggenomen zijn.
Hóe de kunstenaars nu einde
lijk hun noden denken op te los-
/sen, weet ik nog altijd niet pre
cies.
Want hun problemen zijn ge
compliceerd.
Zij zijn echter mans genoeg, hun
.eigen boontjes te doppen en ik
kan hen hierbij niet helpen.
Maar kunstenaars wanneer
't over. hun leeftijd gaat als-Je-
blieft géén namen! wier geest
nog zó vaardig is als van dege
nen, die ik 't voorrecht had te
mogen spreken, hebben toch een
streepje op gewone mensen voor:
't streepje, dat die anderen
meestal juist missen,...
Ware kunstenaars verstaan de
kunst, 't leven diep en intens te
beleven.
Puren er uit. w%t erin zit, om
dat zij schoonheidszoekers bij uit
nemendheid zijn.
En genieten er dus van, ook als
de misère groot is.
Ook wanneer hun beurs aan
't eind van een zwaar leven leeg
is
Wat anderen dikwijls niét kun
nen.
Daar kan een ieder ook hij
met een dikke portemonnaie of
een verzekerde oude dagaltijd
van leren....
FANTASIO.
Hoewel spr. zich verheugt over het
contact, dat met de deelstaten is ge
legd, meent hy te moeten constate
ren, dat het ro^r voor wat 't hoofd
punt in de Indonesische politiek
betreft, t.w. de Republiek, niet om
is. In Indonesië heerst momenteel
een geweldige strijd tussen twee
soorten communisme: het commu
nisme van Moeso en dat van Hatta.
Van- deze strijd wordt het volk de
dupe. In een land, waarin een Re
publiek is gevestigd, welke is gebo
ren uit'1 collaboratie en revolutie,
kan volgens spr. niet de minste
welvaart heersen.
Tenslotte onderwierp de heer v. d.
Heuvel de financiële politiek van de
regering aan ernstige critiek, waarbij
hij als zijn mening te kennen gaf, dat
one financiële positie mooier wordt
voorgesteld dan zij in wezen is. Spr.
eindigde met op te wekken trouw te
zijn aan het A.R.-beginsel en niet mede
te doen aan een opportunistische poli
tiek.
Een geanimeerde gedachten wisseling
volgde op dit referaat, waarna de ver
gadering'op de gebruikelijke wijze werd
gesloten.
Generale Synode N. H. Kerk
De generale synode der Ned. Herv.
Kerk op „Woudschoten" te Auster-
litz behandelde in de zitting van
teren ordinantie 2, betreffende de
vorming varr gemeenten. Tóegevoegd
werd, dat zij, die bij bijzondere maat
regelen tot handhaving der kerkelijke
tucht van hun gemeente zijn afgesne
den, niet meer tot een gemeente beho
ren.
Vastgehouden werd aan de huidige
situatie, dat stemrecht slechts ver
leend wordt na indiening van een at
testatie en niet reeds door automatische
inschrijving in het ledenregister.
Bepaald werd, dat bij de vorming van
een nieuwe gemeente niet alleen de
kerkeraad, maar ook de lidmaten moe
ten gehoord worden. Zeer uitvoerig
discussieerde de synode over art. 7,
waarin behoudens dispensatie de instel
ling van wijkgemeenten met 1 predi
kant verplicht wordt gesteld. Het be
zwaar gold vooral de verplichting, die
volgens sommige afgevaardigden te
zwaar drukt op gemeenten met één
predikant, die thans wel degelijk een
eenheid vormen. Daartegenover werd
betoond, dat het leven der kerk^decen-
tralisatie vraagt. Allerlei werk zoals
jeugdwerk, evangelisatie enz. kan cen
traal blijven geschieden.. Bovendien on
dervangt de dispensatiemogelijkhsid
alle bijzondere gevallen. Nadat bij
amendement de mogelijkheid van de
vorming van buurtgemeenten (samen
voeging van wijkgemeenten) iets rui
mer was gemaakt, werd dit artikel, dat
de invoering van het parochiestelsq^ be
doelt, met algemene stemmen aange
nomen. Het gedeelte van deze ordinan
tie, dat de varende gemeente betreft
werd aanzienlijk bekort. De synode wil
de groei van het kerkelijk leven der
schippers afwachten voor zij nadere be
palingen gaat maken.
De ordinantie werd in haar geheel-^
aangenomen.
De synode besprak de richtlijnen' voor
de indeling van de kerk in ressorten,
het punt, dat bij de behandeling van
art. 1 nog niet was afgedaan. Verder
werd besloten: le dat de volgorde van
de provinciale kerkvergaderingen, zo
als zij thans is (Gelderland voorop en
Drenthe achteraan) gehandhaafd blijft
2e dat er 52 classes zullen zijn, waar
van de Waalse rtunie er een zal vor
men.
MARKTBERICHTEN
LEIDEN, 22 Oct. Veemarkt Aange
voerd: 56 Fokstieren; 9 Slachtdieren; 98
Kalf- en Melkkoeien; 305 Varekoelen e.a.
f. 400850, handel vlug; 500 Vette koelen
f. 350—500, t. vlug; 28 Pinken f. 230—
350, mat; 38 Nuchtere slachtkalveren;
700 Vette schapen; 133 Weldeschapen
f. 6080, mat; 21 Mestvarkens f. 50—65,
mat; 459 Biggen f. 3548, mat; 4 Paar
den; 25 Bokken en gelten -f. 2050, mat.
97 Graskalveren; 1 Zeug.
Kaasmarkt: Zware Goudse kaas per
100 kg. f. 176; Idem le soort f. 168—172;
Idem 2e soort f. 165167. aantal partijen
58; Leidse kaas le soort f. 162166, aan
tal partijen 5. Handel flauw.
Belgische auto verongelukt
TWEE ZWAAR GEWONDEN.
Donderdagmiddag omstreeks twaalf
uur is een Belgische auto onder Hille-
gom in-botsing gekomen met een tram
trein van de N.Z.H.V.M. en daarbij te-
taal vernield.
De beide inzittenden, de heren J. M.
G. Bobijn uit Brielle bij Gent en J.
Joos uit St Armondsberg, werden ern
stig, doch niet levensgevaarlijk verwond.
Zij zijn opgenomen in het ziekenhuis
van de Mariastichting te Haarlem.
De oorzaak van het ongeluk is te wij-
ten aan het feit,' dat de bestuurder van
de óuto plaatse niet bekend was. De
trambaan steekt plotseling de rijks
straatweg over. Indien een tram nadert
wordt dit door een waarschuwingslicht
aangegeven. Vermoedelijk heeft de be
stuurder dit licht dat goed function-
neerde niet gezien. Plotseling djem-
de de tram. komende van Hillegom met
bestemming Haarlem, voor hem op. Hij
trachtte een botsing nog te voorkomen,
doch dit lukte niet.
PRINS BERNHARD BIJ THOMSENS
HAVENBEDRIJF.
Minister In 't Veld opent
nieuwe loodsen.
In tegenwoordigheid van Prins Bern-
hard heeft de Minister v^n Wederop
bouw, nttr dr J. In 't Veld, heden de
nieuwe loodsen en installaties van
Thomsens havenbedrijf N.V, aan de
Lekliaven te Rotterdam voor geopend
verklaard. Ook de burgemeester van
Rotterdam, mr P. J. Oud en de voor
zitter van de K. v. K. èn Fabrieken
voor Zuid-Holland, mr K. P. van der
Mandele waren aanwezig. Tal van bin
nen- en buitenlandse relaties waren
vertegenwoordigd!
Mr In 't Veld gaf als zijn oordeel te
kennen, dat men vandaag een hoogte
punt kan bejubelen in de wederopbouw
van Rotterdam en daarmee van ons va
derland. „Rotterdam Is een voorbeeld
voor ons land en voor de gehele wereld
in het energiek aanpakken van de
moeilijke taak van de wederopbouw.
DE TOESTAND VAN DE HEER
W. H. PHILJPPO.
De toestand van de 'enige overleven
de van de ramp met de „Nijmegen", d-e
heer W. H. Philippo uit- Sassenheim,
was hedenmorgen nog steeds zeer ern
stig; er was weinig verandering in ge
komen gedurende de nacht.
Gisteravond Is met het lljntoestel
naar New-York op Prestwick aangeko
men de echtgenote van de overleden
heer A. Philippo en de echtgenote en
zwager van de nog in leven zijnde heer
W. H. Philippo.
COCHRAN TERUG TE BATAVIA.
Merle Cochran het Amerikaanse lid
der C. v. G. D., is hedenmiddag per
vliegtuig uit Djokja te Batavia terugge
keerd. In antwoord op een hem gestelde
vraag, hoe de vooruitzichten voor een
hervatting der besprekingen zijn. ant
woordde hij „goed". Verder wenste hU
geen verklaringen af te leggen.
DE „KAREL DOORMAN" REEDS
MORGENOCHTEND TE ROTTERDAM
Nader vernemen wij, dat het vlieg
kampschip H.M. „Karei Doorman" reeds
morgenochtend te 7.30 uur zal afmeren
op de boeien voor de Maaskade te Rot
terdam. dus niet. zoals gemeld, 's mid
dags om 17 uur.-
BEURSOVERZICHT
AMSTERDAM, 22 October.
Het voorkomen van de effectenbeurs
was vandaag ongedecideerd. Aanvanke
lijk was de stemming niet onbehagelijk.
De koersneactie der laatste dogen had
klaarblijkelijk enige kooplust opgewekt
en de fondsen welke bij de opening
werden verhandeld, waren merendeels
wat hoger dan gisteren. Toen de vraag,
die overigens verre van omvangrijk was,
bevredigd was, bleek de markt toch
weer geen groot weerstandsvermogen to
hebben, want vrijwel allerwegen liepen
de koersen terug en by het slot werd
gehandeld op ongeveer het peil van de
openingskoersen, waarbij enkele fond
sen ten opzichte van het slot van gis
teren op een kleine verbetering konden
wyzen, doch andere daarentegen neg
Jets lager kwamen te liggen. Koninkiy-
ke waren iets lager dan gisteren. Op
de industrieafdeling behaalden Phllips-
aandelen een koerswinst van een zestal
punten.
Upjlevers waren na enige schomme
lingen uiteindelyk niet veel veranderd
De scheepvaartmarkt was stil. De af
faire in cultuurfondsen was van klemt
afmetingen. De rubbermarkt lag bynm
geheel verlaten. Op de tabaksafdelin»
waren aandelen Deli My een kleinig
heid beter. De beleggingsmarkt wat
kalm.
