Besprekingen Buitengewoon
Federaal Overleg beëindigd
In November instelling tier
Interim-regering
Officiële publicaties
Wat er in Indonesië
gebeurt
Kerkelijk Leven
Honderden kunstenaars
eongresseerden te Arnhem
Talrijke dringende wensen naar voren
gebracht
STADSNIEUWS
MAANDAG 11 OCTOBER
Rede van maarschalk Tito
Naar radio Belgrado mededeelt, heeft
de Joegoslavische premier, maarschalk
Tito voor arbeiders te Bor, een rede
gehouden, waarin hij verklaart critiek
„in de juiste geest" zowel van zijn eigen
volk als van andere volken te willen
aanvaarden. „Het volk heeft liet volste
recht zijn leiders te critlseren en zelfs
de plicht dit te doen als zij niet juist
handelen" zo zeide hij.
„Critiek, van hoog tot laag, moet ech
ter opbouwend zijn. Wij willen ook cri
tiek van dit soort uit andere landen".
Hij sprak voorts over economische
moeilijkheden in Joegoslavië na de ver
oordeling van de Joegoslavische commu
nistische partij door de Kominform en
over gebrek aan materiaal „dat we ge
woonlijk kochten van onze vrienden".
Toen hij zeide. dat deze tekorten
zowel de leiders als het hele volk trof
fen, vervolgde hij: „Ik zeg nogmaals,
dat het onmogelijk is de leiders van
het volk te scheiden of omgekeeerd. Zij
vormen een ondeelbare eenheid. Ons
standpunt is internationaal, daar de be
langen van de Joegoslavische arbeiders
niet kunnen worden gescheiden van de
belangen van alle arbeiders in de we
reld".
Hij zeide verder, dat tekorten de uit
voering van het Joegoslavische vijfja
renplan noch de opbouw van een socia
listische staat, zouden verhinderen.
„Wij volgen het duidelijke pad van
het socialisme zonder er van af te wij
ken".
De Franse stakingsgolf
NOG GEEN VERBETERING.
De mijnstaking in Frankrijk, waarbij
ongeveer driehonderdduizend man be
trokken zijn, gaat heden haar tweede
week in en men vreest thans, dat de
staking zich zal uitbreiden tot spoorwe
gen en havens. De communistische mijn-
werkersleider Auguste Lecoeur ver
klaarde te Lens, in het hart van het
mijngebied, dat hoe langer de staking
duurde, des te vastbeslotener de stakers
zou!- worden.
H?:. umorgen begint te Parijs de
jaarvergadering van de onder commu
nistische dontróle staande C.G.T., het
algemeen vakverbond, dat beschouwd
wordt als de drijvende macht achter de
staking en men verwacht dat op dit
congres enig nieuw licht geworpen zal
worden op de bedoelingen van de C.G.T.
Heden zal ook een referendum worden
gehouden onder de spoorwegarbeiders
over de vraag: voor of tegen een sta
king. Verleden weok heeft op verschil
lende lijnen reeds een meerderheid voor
staking gestemd. Ook werd reeds hier
en daar het werk neergelegd.
Gisteren kwam het spoorwegverkeer
tussen Frankrijk en Italië stil te staan
doordat de spoorwegmannen te Cham-
bery en Saint Jean de Maurienne in sta
king gingen.
De havenarbeiders zullen Woensdag
een staking van 24 uur houden.
Gisteren staakten de taxichauffeurs te
Parijs voor de vijfde dag. Te Bordeaux
gingen zij weer aan het werk.
De toestand bij de staalindustrie in
Oost-Frankrijk waar ook gestaakt wordt,
blijft gespannen nadat vorige week bot-
singen sen de veiligheidspolitie en de
stakers zijn voorgevallen.
Door Parochie-geestelijken in het de
partement Meurthe et Moselle, waar
botsingen zijn voorgevallen, is van de
kansel een brief voorgelezen, welke goed
gekeurd zou zijn door de bisschop van
Nancy, en waarin de eisen van de arbei
ders om hoger loon in verband met de
gestegen kosten van levensonderhoud
werden ondersteund.
Op een dit weekeinde gehouden ver
gadering van de nationale raad van de
socialistische partij hebben verschillen
de provinciale vertegenwoordigers aan
gedrongen op deelneming van de com
munisten aan de regering.
Jules Moch, de socialistische minister
van binnenlandse zaken, daarentegen
beschuldigde de communisten ervan ver
antwoordelijk te zijn voor de huidige
toestand en crltiseerde de „para-mili
taire formaties", welke in de R.P.F. van
g-neraal De Gaulle zouden bestaan.
De Franse minister-president. Queuille,
heeft Zaterdagavond voor de radio ver
klaard. dat de stakingen in Frankryk
„het karakter van een opstand" be
gonnen aan te nemen. De regering zou
de „nodige maatregelen" nemen om „de
agitatie te doen eindigen". Verder zeide
Queuille nog. dat niet toegestaan kon
worden, dat van de arbeiders gevraagd
werd zich te verzetten tegen de „edel
moedige hulp van de Verenigde Staten
en ook niet. dat het stakingsrecht werd
gebruikt als „een middel om pressie op
de Franse buitenlandse politiek uit te
oefenen". Hf) heeft besprekingen met
vele arbeldersleiders gevoerd.
Voorbereiding guerilla-strijd?
Mocht Rusland ooit West-Europa on
der de voet lopen, dan zal daar de bloe
digste ondergrondse strijd van de ge
schiedenis worden uitgestreden. Een
onderdeel van de strategie van de strijd
macht van de West-Europese unie zal
zeker bestaan uit het op militaire wyze
voeren van een „guerillastryd" op grote
schaal en met de meest moderne wape
nen. Naar verluidt, worden in Londen
thans plannen uitgewerkt, die betrek
king hebben op het vormen van „onder
grondse legers", die tot taak zullen krij
gen de bewegingen van welke bezetter
dan oo ktotaal te saboteren.
De zogenaamde binnenlandse strijd
krachten. die na de invasie van Nor-
mandië overal in West-Europa werden
gevormd, hebben reeds bewezen dat een
dergelijke strijdmacht een bezetter het
vuur na aan de schenen kan leggen. De
sabotagedaden van de verzetsgroepen
uit de tweede wereldoorlog zullen echter
slechts speldeprikken zijn. vergeleken bij
hetgeen thans wordt uitgewerkt,
Een groot aantal van de Engelse agen
ten die tijdens de tweede wereldoorlog
per parachute boven Frankrijk, Neder
land. België, Joego-Slavië, Italië, etc.
zijn neer gelaten ten einde de binnen
landse strijdkrachten te onderrichten in
de nieuwe sabotagemethoden en in het
gebruik van nieuwe wapens, is nog
steeds in militaire dienst en kan thans
zeer waardevolle inlichtingen geven.
Anderen, die de militaire dienst reeds
hebben verlaten, zullen ongetwijfeld
eveneens worden geraadpleegd en wel
licht op belangrijke posten worden ge
roepen.
Naar verluidt zijn reeds informele con
tacten gelegd met experts op het gebied
van de sabotagestrijd. Zeker is in ieder
geval dat zowel aard, taak,samenstelling
en training als de bewapening en uit
rusting van de toekomstige Europese
partisanenstrijdmacht diep geheim zul
len moeten worden gehouden.
(United Press)
Het gebruik
der Ned. Strijdkrachten
Gelijk bekend zijn in Den Haag JDe-
sprekingen gevoex-d over een schets
voor een ..wet bewind Indonesië in
overgangstijd".
Hieraan namen o.a. deel de gedele
geerde van het opperbestuur, dr L. J.
M. Beel, en leden van de Commissie
van Negen.
Zaterdagmorgen zijn de besprekingen
in de Treveszaal besloten. De minister
president en de woordvoerders der ver
schillende groepen brachten dank voor
de goede sfeer, waarin het overleg was
verlopen, waarbij de hoop werd uitge
sproken dat de geest, welke deze bespre
kingen had gekenmerkt, symbolisch zou
blijken te zijn voor de verdere samen
werking tussen Nederland en Indonesië.
De hoofdlijnen van het Nederlandse
voorontwerp dat als basis bii dit over
leg diende, werden algemeen aan
vaard. Voor de nog overblijvende ge
schilpunten is eveneens een bevredi
gende formulering gevonden.
De minderheden kunnen in inciden
tele gevallen worden opgenomen in de
Federale Raad. In welke gevallen dit
zal moeten plaatshebben, zal worden
vastgesteld in een regeling opgesteld ln
gemeen overleg tussen de hoge verte
genwoordiger van de Kroon en de
Fedeale Interimregering (F.I.R.).
Betreffende Nieuw Guinea wordt in
dit ontwerp slechts vastgesteld, dat,
zolang de bevolking van dat gebied niet
in staat is zich uit te spreken, het be
wind over dit gebied zal gevoerd worden
door de Federale Interimregering in sa
menwerking met de hoge vertegenwoor
diger van de Kroon.
Uiteraard oefent de hoge vertegen
woordiger het oppergezag uit over al
le in Indonesië aanwezige strijdkrach
ten. Echter zullen deze in Indonesië
niet worden gebuikt door de hoge
vertegenwoordiger dan na overleg met
de F.I.R. Raadpleging van de F.I.R.
door de hoge vertegenwoordiger is
dus, wanneer het gaat over een ge
bruik van de strijdkrachten voor bin
nenlandse doeleinden, verplichtend
gesteld. t
China's president tegen het
communisme
China's president Tsjiang kai Sjek
heeft ter gelegenheid van China's na
tionale feestdag voor een gehoor van
hoge burgerlijke en militaire autoritei
ten te Nanking verklaard, dat het com
munisme, dat hij de „gezworen vijand"
van China noemde, de grootste belem
mering vormde voor het bereiken van
alle doelstellingen van de revolutie van
1911. Het succes van de nationale zaak
hing af van het resultaat van de hui
dige campagne tegen de communisten,
„die er op uit waren China als natie te
vernietigen".
De prsident spoorde allen aan de in
spanning te verdubbelen „bij deze strijd
op leven en dood".
VERDEDIGINGSMAATREGELEN
IN POLEN.
Volgens betrouwbare doch niet-offi-
ciële inlichtingen zou de Poolse regering
voorrang verleend hebben aan het uit
voeren van defensiewerk in West-Polen.
Naar vernomen werd zou het ministe
rie van herkregen gebieden order gege
ven hebben alle vroegere Duitse mili
taire installaties en „objecten" in West-
Polen te herstellen en sneeuw- en re-
gendicht te maken voor 20 December.
Naar voorts niet-officieel vernomen
wordt, heeft het ministerie van vervoer
kortelings order gegeven alle voorraden
van spoorwegmateriaal, die niet van
essentieel belang zijn voor het onder
houd, terstond ter beschikking van het
leger te stellen.
LEDEN VAN STERN-GROEP
ONTVLUCHT.
Een aantal leden der groep Stern
ruim 100 dat. in verband met de
moord op Bernadotte was aangehou
den is uit de gevangenis te Jaffa ont
vlucht.
De ontsnapping geschiedde op de Sab
bath, toen men weigerde de bezoekers
bij de gevangenen toe te laten. De ge
vangenen meenden, dat dit een straf
maatregel was voor de mishandeling
van een gevangeniscommandant, welke
enige dagen tevoren was voorgevallen.
Een der gevangenen baande zich on
verwachts een weg tussen de bewakers
door en de anderen wierpen zich toen
op de bewakers en ontwapenden deze.
Daarna wierpen de gevangenen matras
sen op de prikkeldraadversperring en
klommen daarover heen. Bewakers en
politie zonden de uitbrekers schoten
achterna. Een der ontvluchten werd
door 'n kogel aan zijn been gewond. Na 'n
kwartier gaf men echter de pogingen
om de massa-ontsnapping tegen te hou
den, op.
Reuters correspondent meldde later,
dat hij de ontvluchten geleidelijk aan
terug zag keren door het politiecordon
heen. Twee van hen waren gaan zwem
men en hadden een kopje koffie ge
dronken in een Arabisch cafétje! An
deren poogden ijverig de gevangenis
weer binnen te komen, doch konden
niet door het politiecordon heen ko
men wegens het ontbreken van legiti
matie-documenten.
De teruggekeerden zijn onder sterke
militaire bewaking naar een gevangenis
te Acre overgebracht.
Van betrouwbare zijde verluidt, dat
bijna 40 gevangenen nog op vrije voe
ten zijn.
Voorts zal dè F.I.R. een eigen strijd
macht ter beschikking krijgen ter
handhaving van de inwendige rust en
veiligheid.
De F.I.R. wordt het budgetrecht ver
leend.
Over het, algemeen is men ln kringen
van de Federalisten niet ontevreden over
het verloop van de besprekingen, of
schoon men uiteraard gereserveerd
blijft, zolang een desbetreffend wets
ontwerp nog niet door de beide Kamers
der Staten-Generaal met een meerder
heid van tweederde is aangenomen.
Nu het overleg met de Federalisten
teneinde is, zal de Nederlandse rege
ring trachten op zo kort mogelijke
termijn een wetsontwerp betreffende
de bestuursregeling in Indonesië in
de overgangstijd bij de Staten-Gene-
raal aanhangig te maken. Men hoopt
de feitelijke instelling van de inte
rimregering nog in November van dit
jaar te kunnen doen plaatsvinden.
Amsterdam
zonder werkloosheids-probleem
Drs A. Kaan, hooft van de sociaal-
economische afdeling van de gemeente
lijke dienst, voor sociale zaken te Am
sterdam, heeft verklaard, dat de ar
beidsmarkt in de hoofdstad op het ogen
blik in een evenwichtstoestand verkeert
en wel op een dusdanig punt, dat Am
sterdam geen werkloosheidsprobleem
heeft: men zou zelfs kunnen zeggen, dat
Amsterdam geen werklozen meer heeft.
REORGANISATIE VAN DE
PRIJSCONTRÖLEDIENST.
De in verband met de bezuinigings
maatregelen noodzakelijk geworden re
organisatie van de contróledienst van
het directoraat-generaal .yan de prijzen,
is voltooid. Teneinde de 'slagvaardigheid
van de dienst tot het maximum op te
voeren, is bij deze reorganisatie ener
zijds het deskundige element naar ver
houding versterkt en anderzijds het ac
cent gelegd op de bewegelijkheid van
het apparaat. Het aantal over het land
verspreide afdelingscommando's is sterk
ingekrompen. Het is gereduceerd van 35
tot 19, overkoepeld door 5 districtsbu-
reaux te Amsterdam, Rotterdam. 's-Her-
togenbo'sch, Apeldoorn en Leeuwarden,
waaraan verschillende mobiele brigades
van deskundigen zijn verbonden. Deze
reorganisatie is o.a. mogelijk gemaakt
door de toegenomen samenwerking met
de politie-autoriteiten van rijk en ge
meente. die zeer nuttig werk voor de
prijsbeheersing verrichten. Ook de be
kende uit het publiek gevormde plaat
selijke commissies zijn uitgegroeid tot
nuttige organen, die met hun bemidde
ling de taak van de prijscontróledienst
veel werk uit handen nemen.
TWEE SLACHTOFFERS VAN
MIJNONTPLOFFING.
In het Betuwse dorp Driel bij Arn
hem stuitten arbeiders bii het graven
van een sloot in de nabijheid van hun
woning op een mijn. De mijn ontplofte
en de oudste van de mannen, zekere G.
Hendriks, vadervan zeven kinderen,
werd evenals zijn 17-j. zoon Gradus op
slae gedood. Twee dochtertjes van Hen
driks zijn met ernstige verwondingen
naar een ziekenhuis te Arnhem vervoerd.
De huizen in de omtrek werden door de
ontploffing zwaar beschadigd.
DRON (KEN MAN DOET POGING
TOT DOODSLAG.
De 40-j. beschonken straatmuzikant
J. Wentzel heeft de 25-j. vrouw A. W.
en haar 50-j. moeder A. L„ beide wo
nende in de Govert Flinckstraat te
Amsterdam, ernstig met een scherp
voorwerp verwond. De dader is vrijwel
onmiddellijk na zijn daad gearresteerd.
De beide vrouwen verkeren buiten
levensgevaar.
Sluiting conferentie over de
Voedselvoorziening
GEEN OVERPRODUCTIE MAAR
GEBREK AAN KOOPKRACHT.
Nadat nog verschillende sprekers op
de conferentie over de Voedselvoorzie
ning te Wageningën het woord ge
voerd hadden, is zij door prof. Min-
naert gesloten.
Uit de besprekingen op de confe
rentie is gebleken, aldus concludeerde
spr., dat er geen sprake is van over
productie, maar van gebrek aan koop
kracht. In dit opzicht is vernietiging
van voedsel, dat elders dringend no
dig is, diep te betreuren. Ook in eigen
'land is de toestand hoogst ernstig, doch
niet hopeloos. Slechts met inspanning
van alle krachten kunnen de moeilijk
heden worden overwonnen. De produc
tie moet worden opgevoerd door middel
van wetenschappelijke methoden.
Prof. Minnaert besprak vervolgens
het bewezen nut van de distributie,
welke echter haar doelmatigheid verliest
wanneer zij te lang wordt volgehouden,
of te streng toegepast. Wat betreft de
industrialisatie, deze is nauw verbon
den met het voedselvraagstuk. Men
kan zeggen, dat de industrialisatie-ont
wikkeling ook een manier is, om aan
voedsel te komen.
Aangaande de tegenstelling boter/
margarine beval spr. een objectief
wetenschappelijk onderzoek aan, vrij
van economische invloeden. Ten slotte
bracht prof. Minnaert dank aan allen,
die tot het welslagen der conferentie
hebben medegewerkt.
EUROPESE VROUWEN ONTVANGEN
AMERIKAANSE STUDIEBEURZEN.
Vrouwelijke studenten uit elf Euro
pese landen zullen in de gelegenheid
worden gesteld om Amerikaanse metho
den en systemen te bestuderen, door
dat de Amerikaanse Bond van Vrouwen
met een universitaire opleiding haar
programma van speciale studiebeurzen
opnieuw verlengd heeft.
Studiebeurzen voor het studiejaar
1948/49 zullen verleend worden aan
vrouwen uit België, Frankrijk, Italië,
Nederland, Luxemburg, Finland, Noor
wegen, Denemarken, Tsjecho-Slowakije,
Griekenland en Duitsland. Drie Neder
landse dames hebben een beurs ont
vangen.
GEEN VREES VOOR VERHOGING
DER SCHOENENPRIJZEN.
Het ministerie van Ec. Zaken deelt
mede, dat geruchten, als sou een belang
rijke stijging van de schoenenprijzen zijn
te verwachten, te enenmale uit de lucht
gegrepen zijn. Zodanige stijging is inde
toekomst geenszins te verwachten. De
geruchten zijn waarschijnlijk ontstaan
door de plannen tot aanpassing van de
prijzen van inlandse huiden, aan die
van geïmporteerde huiden.
Aangezien de industrie echter het ge
hele jaar voornamelijk reeds duurdere
buitenlandse huiden heeft verwerkt, zal
deze aanpassing weinig verschil maken
en behoeft men zich dus, in dit opzicht,
voor de schoenenprijzen niet bevreesd
te maken.
Zolang echter niet onomstotelijk vast
staat, dat bij vrijlating der schoenen
prijzen 'de prijzen zullen dalen, blijven
de prijsvoorschriften gehandhaafd.
TANGER VOLDEED SCHULD
AAN NEDERLAND.
Jhr dr H. L. F. van Vredenburgh, ad
ministrateur van de internationale zone
van Tanger, deelt mee, dat Tanger de
in Nederland uitgegeven 7% lening van
1928, tot een totaal bedrag van
f. 2.627.000 geheel heeft afbetaald. De
zone, zo voegde hij er aan toe. is thans
schuld vrij.
PRINS BERNHARD JAAGT
IN ZWEDEN.
Bezoek aan Bofors-staalfabrieken.
ZK.H. Prins Bernhard is gisteroch
tend met zijn Dakota van Soesterberg
opgestegen en enige uren later op het
vliegveld Bromma bij Stockholm ge
land. De Prins was vergezeld van de
chef-staf van de inspecteur-generaal
Kon. Marine, kapitein-luitenant ter
zee G. N. H. baron van Till. De Prins
zal enige dagen in Zweden vertoeven
en in de Zweedse bossen ter jacht gaan.
Vergezeld door baron Van Till zal hij
de wereldbekende Bofors-staalfabrie
ken bezoeken, waar de marine zowel
voor als na de oorlog bestellingen heeft
gedaan, ten behoeve van Nederlandse
oorlogsbodems.
DISTRIBUTIEDIENST LEIDEN.
In de periode van 11 tot en met 23
October (weken 113 en 114) moeten
de volgende artikelen worden Ingeleverd:
Brood, vlees, versnaperingen/suiker,
bloem, spijsolie, boter/margarlne/vet, ka^s,
waapoeder, vleeswaren, eieren, (grossiers),
tabak, textiel
Het artikel vlees moet worden Inge
leverd op Maandag 11 October (bekende
uren), het artikel brood kan zowel ln
week 113 en 114 worden Ingeleverd
(bekende zittingsdagen).
Tabaksgrossiers dienen in te leveren ln
week 113, tabaksdetallllsten in week
114 (ln Lelden op de bekende zittings
dagen. ln de overige gemeenten op Maan
dag 18 October (dezelfde tijd als by In
levering in week 112), Elerengrosslers
lereven ln op de bekende zittingsdag.
Textielhandelaren kunnen inleveren in
week 113 en/of week 114.
Te Lelden in week 113 uitsluitend op
Vrijdag 22 October (van 8.30 tot 10.30 en
van 2 tot 3.30 uur) in week 114 op de
normale lnleverlngsdagen, in de overige
gemeenten ln belde weken op de normale
lnleverlngsdag. De overige artikelen moe
ten ln Lelden worden ingeleverd in week
114 (18 tot 23 October) op de normale
lnleverlngsdagen. ln de overige bij de
Distributiekring Leiden aangesloten ge
meenten ln week 11/3 (11 tot 16 Oct.) op
dezelfde dagen en uren als bij de laatste
Inlevering.
SCHEERZEEP VOOR KAPPERS.
Herenkappers kunnen op de bekende
wijze per formulier M D. 23341 de aan
vraag Indienen voor scheerzeep van de 12e
en 13e periode 1948 alsmede de le en 2e
periode 1949.
De aanvraagformulieren zijn te Leiden
Lgelljks, in
kende zitting!
BIJ lnlevefrl:
het door de Centrale Ambachts-admini-
stratie afgegeven „Bewijs van Inschrijving"
1948 alsmede de loonlijst.
dagelijks, in de agentschappen op de be
'-inde zittingsdagen verkrijgbaar.
BIJ lnlevèrlng moet worden overgelegd
Christiansen deed afstand
van cassatie
ZIJN VONNIS THANS ONHER
ROEPELIJK.
(Speciale berichtgeving)
Naar wii vernemen heeft de v.m.
Wehrmachtebefclriliiaber, Christiansen,
die door het Bijzonder Hof te Arnhem
tot 12 jaar gevangenisstraf werd ver
oordeeld, door de bemiddeling van zijn
raadsman afstand van cassatie gedaan.
Ook de Procureur-Fiscaal deed afstand.
Hiermee is het vonnis onherroepelijk
gewórden.
Infiltrerende benden vluchten
voor Nederl. troepen
Uit. Republikeins gebied in Midden-
Java komende, goed bewapende infiltre
rende benden hebben pogingen gedaan,
zich te verzamelen op de hellingen van
de Goenoeng Sedakeling en de Goenoeng
Telagabodas (resp. 1650 en 2200 M. in
het grensgebied tussen West- en Midden
Java), nadat het in het regentschap
Garoet geruime tijd rustig was geweest.
Bij deze infiltrerende benden sloten
zich Republikeinse strijdkrachten aan,
die indertijd geen gehoor hebben gege
ven aan de order tot evacuatie.
Bij het optreden van Nederlandse
troepen werden deze benden zonder
verliezen aan Nederlandse zyde uit
eengeslagen, en de restanten namen
de vlucht naar de bossen op de berg
hellingen.
BU een latere poging tot organisatie
ditmaal op de Oostelijke hellingen
van het gebergte traden wederom
Nederlandse troepen op, waarbij aan de
benden verliezen werden toegebracht. De
Nederlandse troepen namen een aantal
wapens in beslag. By de laatste acties
waagden de benden op een nacht de
beschieting van een Nederlands bivak en
eenmaal boden zij tegenstand. Overigens
zochten zij steeds hun heil in de vlucht.
DE TE TJEPOE AANGERICHTE
SCHADE.
Volgens een republikeins legerbericht,
dat by de bezetting van Tjepoe via
Djokja-radio werd voorgelezen, is geble
ken, dat de communisten twee olietanks,
een residu-opslagplaats en verschillende
huizen in brand hebben gestoken.
Ned. Herv. Kerk Beroepen te Rot-
terdam-Hillegersberg C. W. Wagenaar te
Beitst er/waag; te vreeswijk L. Kievit te
Putten: te Nieuwkoop W. H de Jong, cand.
te Groningen; te Oudemirdum H. En-
gelsma te Vollenhoven, te Reeuwljk (toez.)
J. v. Amstel te Hoevelaken: te Bicrum B.
Bruins te Hemelum (Fr.); te Veen (Br.)
J. W. de Bruijn te Sprang.
Gcref. Kerken Beroepen te Garrels-
weer G. K. Geerds te Drijoer (Dr).
Ds J. Haring.
Ds J. Haring, em. predikant te Utrecht,
mocht j.l. Zaterdag de dag herdenken
waarop hij voor 40 Jaar het predikambt
aanvaardde. De jubilaris werd 1 Sept.
1871 geboren te Utrecht en studeerde aan
de R.U. aldaar. 9 Oct. 1898 aanvaardde hij
het ambt te Bleskensgraaf en diende de
gemeenten van IJsselsteln. Nleuw-Beyer
land, Benthuizen en Glessendam en glnj
30 Dec. 194o met emeritaat, waarna H
zich metterwoon in zijn geboorteplaats
vestigde.
Naar verzekering der
sociale positie?
Voor het eerst na de bevrijding kwa
men de Nederlandse kunstenaars
enige honderden op een congres te
Arnhem bijeen ter bespreking van de
taak van de kunst in de samenleving
en hun eigen plaats in het maat
schappelijk bestel
Zy waren bijeengeroepen door de Fe
deratie van beroepsverenigingen van
kunstenaars.
HKH Prinses Wilhelmina der Ne
derlanden gaf door haar aanwezig
heid b(j de opening in de concertzaal
van Musis Sacrum blijk van haar be
langstelling.
In zijn inleidend woord heette jhr
W. J. H. B. Sandberg, voorzitter van het
bestuur van de Federatie, prinses Wil
helmina, die lid is van de vakgroep
kunstschilders, in het byzonder welkom.
Namens de minister van O., K. en W.
woonde dr N. R. A. Vroom het congres
bij.
In de aanwezigheid van Prinses Wil
helmina zag jhr Sandberg een symbool.
„Dikwijls hebt gy ons volk opgeroepen
tot eenheid. Wy streven", aldus spr.,
„naar de eenheid van alle kunstenaars
in Nederland. Een moeiiyk te verwezen-
lyken doel".
Jhr Sandberg hoopte dat de Kunst-
raad zou uitgroeien tot een orgaan met
een eigen bevoegdheid en dat deze er
toe zal medewerken de kunstenaars te
plaatsen te midden van onze samenle
ving.
Dr Vroom, sprekend namens de mi
nister van Onderwys, opende daarna
officieel het congres.
Dr J. B. Knipping, OFM, privaatdo
cent te Utrecht en Nymegen sprak dan
over: „De artistieke positie van de
kunstenaar en de aanpassing van de
kunstvormen in onze samenleving",
waarna mr A. de Roos, wethouder voor
de kunstzaken te Amsterdam de sociale
positie van de kunstenaars behandelde.
Hij wees er op, dat, nu de ryke kunst
beschermer uitsterft, er een nieuwe op
drachtgever gevonden moet worden.
Spr. zoekt dit in het vergroten van
de kunsthongerigen onder de massa,
wier kunstbegrip" opgevoerd moet wor
den. Zal de toekomstige mens een be
wust levend, kunstcpnemend mens zyn
of zal hij zijn, zoals Aldous Huxley hem
schildert in zyn „Brave new world?"
De menselyke waardigheden en de
geesteiyke vrijheid moeten worden be
schermd.
Op deze inleiding volgde een leven
dige discussie, waarna een receptie in
het gemeentehuis plaats vond.
Daarna volgde een gemeenschappe
lijke maaltijd, 's Avonds werd een con
cert gegeven o.l.v. Eduard Flipse met
Willem Andriessen als solist; in de
Schouwburg trad de declamateur W.
Berkhemer op met een voordracht uit
de bybel, getiteld Absalom, terwijl Rosa
Spier, harpiste, muzikale medewerking
verleende.
EEN MINISTERIE VOOR DE
KUNST?
Gisteren sprak dr G. Bolkestein, oud
minister van O., K. en W over „De
taak der overheid tegenover de moder
ne kunst".
Voorop moet staan, aldus spr., dat
overheidsbemoeiing met de kunst nooit
de vrijheid van kunst en kunstenaar
mag aantasten. Nodig is een intensieve
zorg der.overheid voor het aesthetische
element van alle onderwys.
Er kome 'n afzonderlijk ministerie voor
de kunst. Indien dit direct te veel ge
vraagd is, dan toch een staatssecre
taris voor de kunst, die in de Staten-
Gcneraal ministeriële bevoegdheid
heeft. De gewijzigde grondwet maakt
dit mogelijk. Daarnaast kome een
vaste raad voor de kunsten krach
tens art. 80 der grondwet; deze raad
met beperkte verordenende bevoegd
heid krachtens art. 155 der grondwet.
In deze raad zyn de kunstenaars
verenigingen organisch verenigd.
Raadpleging van deze raad door de
regering worde wettelijk voorgeschre
ven.
Gewenst is een nationale schouwburg,
een nationaal orkest, een nationale
opera, door het rijk gefinancierd, elk
onder een raad van beheer. Voorts:
steun aan plaatselyke gezelschappen en
orkesten op grond hunner artistieke
prestaties. Het kunstonderwys worde
geconcentreerd in een Ryks-Academle
voor de kunst, waarin o.a. een Ryks-
toneelschool.
Echte kunst behoort in geen vorm
te vallen onder de belasting op de
„publieke vermakeiykheden".
Een overheidspensioen voor de kun
stenaars worde mogelijk. De zorg der
overheid voor de kunst blijke ook in
haar bemoeiing met film en radio.
De belangen der Nederlandse kunst
en kunstenaars in het buitenland eisen
de aanstelling van culturele attaché's
aan onze ambassades en gezantschap
pen; deze attaché's zyn ook de wach
ters by onze culturele accoorden.
Vervolgens besprak de letterkundige
Lou Lichtveld „De organisatie der
kunstenaars in verband met de exploi
tatie der kunst".
EEN RESOLUTIE.
Aan het slot werd een zeer uitvoe
rige resolutie aangenomen waarin do
Nederlandse kunstenaars o.a. vast
stelden, dat de sociale positie van de
kunstenaars in Nederland allerminst
verzekerd is en dat ten gevolge daar
van vele Nederlandse kunstbeoefe
naars in materiële nood verkeren.
Het Is dringend noodzakelijk al het
mogelijke in het werk te stellen de
noodtoestand van het ogenblik op te
heffen en de samenleving te verzeke
ren, de kunstenaars zijn er zich van
bewust, dat zij strijden voor hun er
kenning als culturele werkers en voor
hun plaats in de samenleving en zich
daarbij bewust zijn ook grote plichten
tegenover die samenleving te hebben
op cultureel gebied.
De resolutie zegt voorts o.a., dat het
voor het nastreven van de doeleinden,
die de kunstenaars zich in culturele en
sociale opzichten stellen, een vereiste
Is, dat zij zich krachtig organiseren in
een alle kunstbeoefenaars omvattende
beroepsorganisatie en dat de kunste
naars. waar zy zich er van bewust zyn
dat boven de taak hun eigen sociale
positie verzekeren, ligt een taak de cul
turele ontwikkeling van het Nederland
se volk te bevorderen en de cultuur
van het hoogste niveau te dienen, er-
kentelyk voor de reeds tot stand geko
men kentering in de overheidsopvat-
tingen ten aanzien van de kunst, mo
gen verwachten, dat de overheid in al
haar geledingen het hare zal doen om
het cultureel streven van de kunste
naars te helpen bevorderen en hun
sociale positie te versterken door de
kunstberoepen wettelyk te beschermen.
A. van den Eelaart t
OUD-DIRECTEUR VAN HET
P.T.T.-KANTOOR.
ivyien de heer Van den Eelaart.
In de ouderdom van 72 jaar is alhier
overleden de heer A. van den Eelaart,
die van 1925 tot 1941 directeur van
het telegraaf- en telefoonkantoor te
dezer stede is geweest en sedert 1932
ook directeur van het postkantoor.
De heer Van den Eelaart begon zyn
loopbaan by de P.T.T. in 1895 als sur
numerair te Zevenaar. Achtereenvol
gens was hy als zodanig werkzaam aan
het Spoorwegpostkantoor II, ln Kam
pen en te Rotterdam. Met ingang van
1 Juni 1898 werd hy bevorderd tot com
mies 4de klasse en daarna was hij ach
tereenvolgens werkzaam te 's-Graven-
hage. Alphen, Hoorn, Haarlem en Roo
sendaal. Na zijn promotie tot commies
3de klasse op 16 Juli 1903 werd de heer
Van den Eelaart geplaatst aan het
hoofdbestuur te 's-Gravenhage, om in
1907 op te klimmen tot commies 2de
klasse. Op 16 Maart 1910 volgde zyn
benoeming tot directeur aan het post
en telegraafkantoor te Deurne; In 1915
werd hij benoemd tot adjunct-inspec
teur te Leeuwarden om via het direc
teurschap van de kantoren te Zetten.
(1917) en Oosterhout (1921) in 1925 zijn
vele omzwervingen te beëindigen door
een benoeming te aanvaarden tot di
recteur van het telegraaf- en telefoon
kantoor te dezer stede. Met ingang van
1 Juli 1932 werd hy ten slotte ook be
noemd tot directeur van het postkan
toor alhier, zyn verdiensten vonden
hun erkenning in zyn benoeming tot
officier in de Orde van Oranje-Nassau
(1939).
Na zyn pensionnering vestigde hy
zich metterwoon te Oegstgeest.
De heer Van den Eelaart was by het
personeel zeer gezien, terwyi hy zich
steeds veel moeite gaf om aan het pu
bliek een maximum aan „service" te
bieden.
De begrafenis van het stoffeiyk over
schot vindt morgenmiddag om 1 uur op
„Rhynhof" plaats.
D. MULDER t.
Op 64-jarige leeftyd is gistermiddag
ln het Diaconessenhuis overleden de
heer D. Mulder, oud-gérant der Socië
teit „Amicitia", welke functie hij ge
durende langer dan een kwarteeuw met
grote trouw en stipte eeriykheid heeft
vervuld.
Ruim een jaar geleden noodzaakte
zyn gezondheidstoestand hem deze
werkkring neer te leggen.
De teraardebestelling geschiedt Woens««
dagmiddag om 3 uur op „Rhynhof".
Ds P. WC Spruyt
blijft in Leiden
BEDANKT VOOR HET BEROEP
VAN DEN HAAG.
Naar wy vernemen heeft ds P. W.
Spruyt, predikant der Ned. Herv.
gemeente te dezer stede, bedankt voor
liet beroep van de Ned. Herv. gemeen
te van Den Haag.
Ongetwijfeld zal deze beslissing
van ds Spruyt veer velen in de krin
gen der Ned. Herv. gemeente ver
heugen. Ds Spruyt is een zeer ge
zien predikant, naar wiens actuele
en frisse prediking steeds met grote
belangstelling wordt geluisterd.
Daarnaast neemt hy in kringen der
jeugdbeweging een vooraanstaande
plaats in. terwyl ook „zyn" Kooi-
wjjk reeds vele malen van zijn bij
zondere gaven van hoofd en hart
heeft mogen profiteren.
DR M. SCHNEIDER.
Dr M. Schneider zal zyn voordrachten
over het dagbladwezen aan de Leidse
Universiteit, tc houden in opdracht van
het Leidse Universiteitsfonds, aanvan
gen, met een openbare les op Dinsdag
J9 Oc:ober a.s. te 4 uur in het klein-
auditorium van de Universiteit.
Ds L. Ryksen, predikant der Geref.
Gemeente te dezer stede, staat op een
tweetal van de Geref. Gemeente t»
's-Gravenhage.
