Truman wilde speciale afgezant
naar Moskou zenden
Op aandrang van Marshall is dit plan
teruggenomen
Berlijnse kwestie weer uitgesteld
Scherpe aanval van Churchill
op de sovjet-expansie-zuclit
Alleen de atoombom voorkomt een derde wereldoorlog
Met een enkel woord
WEERBERICHT
B7ste Jaargang
MAANDAG 11 OCTOJ^R 1948
No. 265IX
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4,15 per kwartaal; 32 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro' no.: 57055
Goeds Diensten?
HEI' OVERLEG, dat sinds enkele
weken In Den Haag is gepleegd
tussen vertegenwoordigers van de
Nederlandse regering ener- en repre
sentanten van de voorlopige federale
regering van Indonesië enerzijds
heeft luidens de op dit ogenblik ter
beschikking staande gegevens geleid tot
een aanvaarding-in-algemene-iyn van
het voorontwerp zoals dat door Neder
land ter Bandoengse conferentie was
ingediend en dat naai het heette -
aanvankelijk een weinig gunstig ont.
haal had gevonden.
Zowel aan Indonesische als aan Ne
derlandse zijde is sedert de hervatting
van het normale contact na V-Day het
wederzijdse belang van politieke en
economische samenwerking erkend en
daarnaar gestreefd. Er is maar één
factor geweest, die daarop een rem
mende invloed heeft uitgeoefend, om
dat zij zich in politieke hoogmoeds
waan volkomen ten onrechte represen
tatief achtte voor geheel Indonesië en
die factor was de Republiek, dewelke
in een onzalig ogenblik onder invloed
van ethische en irreëel-geïnterpret-
teerde opvattingen van democratie in
de Linggadjati-overeenkomst zelfs
werd erkend als uitoefenende het fei.
telijk gezag over geheel Java, Sumatra
en Madoera. De vraag is wellicht on
deugend, maar niettemin volkomen ad
rem of er onder de toenmalige voor
stemmers, gezien de historische groei
van de federale gedachte, momenteel
nog wel één Kamerlid het zou durven
bestaan om deze uitspraak voor het
heden te handhaven. Maar het is nu
eenmaal zo, dat men vooral in het po
litieke leven ongaarne „zijn gezicht
verliest"En géén rechtgeaard
volksvertegenwoordiger kan zich naar
algemeen geldende opvattingen een
wandeling in boetepij naar Canossa
veroorloven
ER BLIJFT evenwel het verheu
gende feit van de recente overeen
stemming in Den Haag. Verheu
gend vooral hierom, omdat in de vol
gende maand de vorming van een defi
nitieve interim-regering in uitzicht
wordt gesteld. Reeds eerder hebben wij
er bij herhaling op aangedrongen om
de Nederlands-Indonesische staatkun
dige samenwerking niet langer afhan
kelijk te stellen van de al dan niet me
dewerking van de Republiek. Want het
moge dan waar zijn, dat deze Republiek
(met een overigens geenszins door ob
jectieve waarnemers vastgesteld succes)
de strijd heeft aangebonden tegen be
paalde communistische elementen, ver
persoonlijkt in de Moskou-leerling
Moeso, daartegenover staat de recente
verklaring van de officiële republikein
se woordvoerder, minister-president
Hatta, dat die strijd niet gaat tegen
„het communisme", doch tegen „de
communistische agitatie van sommige
leiders". Alsof communisme in de bui-
ten-Sovjet-gebieden iets anders is dan
agitatie.
EN TEMEER verheugt ons deze
overeenstemming, waar zij werd
bereikt op een tijdstip, waarop of
ficieus internationale interventie lijkt
te worden aangekondigd. Interventie
toch is een ander begrip dan bemidde
ling, waartoe de Commissie voor Goede
Diensten in het leven werd geroepen.
Sommige leden dezer commissie, met
name de heren Critchley en Dubois,
hebben nog niet zo heel lang geleden
een voorstel ingediend, dat verre de be
voegdheden van him opdracht over
schreed en dat dan ook prompt door
hun confrater, de Belg Herremans, werd
gedesavoueerd. Het Amerikaanse lid, de
heer Dubois, werd daarna „wegens ge
zondheidsredenen" vervangen door de
heer Cochran. De vraag is gewettigd of
verandering in dit geval verbetering
betekent, waar de heer Cochran lui
dens officieuze, maar naar het schijnt
betrouwbare berichten, zyn optreden
inleidt met de suggestie om en dit
in lijnrechte tegenspraak met de ook
door Amerika toegejuichte Renville-
overeenkomst algemene verkiezingen
te houden, ook in de niet-republikeinse
gebieden. Is dit hetgeen de heer Cochran
meent te moeten verstaan onder „be
middeling"? Of ressorteert het wellicht
onder de „goede diensten" wanneer de
Republiek voortdurend gestijfd wordt
in haar steeds verder gaande eisen en
daarentegen nooit in gebreke wordt ge
steld. wanneer zij de plechtig aange
gane verplichtingen op de meest
flagrante wijze schendt? De Republiek
ging natuurlijk weer een stap
verder dan de heer Cochran; zij zeide
slechts dan aan een interimregering te
willen deelnemen, wanneer deze ver
antwoording schuldig zou zijn aan een
op democratische wijze gekozen volks
vertegenwoordiging. Hetgeen dusn°5
langer uitstel ten gevolge zou hebben!
UIT DE IN Den Haag bereikte over
eenstemming blijkt, dat Ne
derland en de niet-republi-
keinse deelstaten hebben besloten
niet langer te wachten en reeds
de volgende maand een werkelijke in
terimregering te vormen. Zij zijn dus
niet van plan de door Cochran aanbe
volen weg te volgen en bovendien
schijnt het Binnenhof aan Djokja te
hebben duidelijk gemaakt, dat het al
leen bereid ls tot hervatting van het
politieke gesprek op voorwaarde, dat
orde en rust worden hersteld.
In dit laatste opzicht zijn we het
met de regering volstrekt oneens. Niet
de Republiek is verantwoordelijk voor
die orde en rust, doch Nederland, dat
zich vele malen en terecht. in de
Veiligheidsraad heeft beroepen op zijn
souvereiniteitsrechten.
Wanneer momenteel in Midden- en
Oost-Java inplaats van welvaart, vei
ligheid. orde en rust, anarchie, chaos,
terreur en de wreedste doodslag heer
sen, is dat voor het grootste deel te
wijten aan Moskou, dat in de innerlijk
verdeelde Republiek een maar al te
vruchtbare voedingsbodem vond voor
zijn verderfelijke theorieën.
Wanneer deze toestand evenwel bluft
voortduren, ligt de verantwoordelijk
heid daarvoor enkel en alleen bij Ne
derland. dat verzuimt te doen, wat veel
meer links-georiënteerde landen zoals
Engeland en Frankrijk reeds lang heb
ben eed aan. n.l. de orde in het eigen
hui? bewaren en het gezag naar bin-
nor> on tiaar buiten handhaven.
Fn geen 10 Veli'gh"intraden en geen
100 Commissies van Goede Diensten
President Trumln heeft Zater
dagavond medegedeeld, dat hij een
plan om rechter Fred Vinson naar
Moskou te zenden, op advies van
George Marshall, de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken,
heeft laten varen. In de verklaring
werd verder gezegd, dat het de bedoe
ling was geweest Vinson te zenden
„om te pogen de Sovjetrussische lei
ders de ernst en de oprechtheid van
de gevoelens van het Amerikaanse
volk" ten aanzien van het probleem
der atoomenergie te doen begrijpen.
Truman legde zijn verklaring af na
twee besprekingen met Marshall.
In zijn verklaring wordt o.m. nog ge
zegd;
Minister Marshall beschreef mij de
toestand in Parijs en in het licht van
dit verslag en vanwege de mogelijkheid
van misverstand, waartoe 'n eenzijdige
stap, hoe wenselijk overigens ook, op
dit ogenblik zou kunnen lelden, besloot
ik deze stap niet te doen.
In vernam met blijdschap Marshall's
bericht over de eenheid, welke tot
uiting is gekomen tussen ons en de
Franse en Britse afgevaardigden in Pa
rijs in alle stadia van de behandeling
der Berlijnse crisis en van de ernstige
pogingen, welke door de Veiligheids
raad en de algemene vergadering van
de V. N. zijn gedaan om oplossingen te
vinden voor vele andere problemen,
welke de mensen overal hebben veront
rust. Ik was blij hem te kunnen ver
zekeren, dat het volk van dit land vast
besloten onze pogingen om de weg naar
de vrede te vinden ondersteunt".
MENING VAN MARSHALL.
Marshall heeft Zaterdagavond op een
met spoed belegde persconferentie na
dere mededelingen gedaan over het in
middels door Truman ter zijde gezette
plan om opperrechter Vinson naar
Moskou te zenden.
Marshall ontkende categorisch en
herhaaldelijk, dat er ooit enige kwes
tie of verschil van mening tussen
Truman en hem geweest was.
„De persberichten hieromtrent, aldus
zeide hij, kunnen niets goeds uitrichten,
doch wel kwaad stichten. Ik betreur
dat." De reacties te Parijs op dergelijke
persberichten waren „allerongeluk
kigst", aldus voegde hij er aan toe. „Zij
gooien roet in het eten
Toen hem werd gevraagd waarom
hü zich verzet had tegen een bezoek
van Vinson aan Moskou, zeide
Marshall, dat hü hiervoor 2 redenen
had: de Veiligheidsraad stond op het
punt de Berlynse kwestie te bespre
ken en zou tevens Dinsdag de kwes
tie van de atoomenergie behandelen.
Onder deze omstandigheden zou er
misverstand kunnen ontstaan door
een eenzydige actie van de Verenigde
Staten. Op het ogenblik was de
sterkste troef van de Westelijke mo
gendheden de volmaakte eenheid van
Engeland en Frankrijk, die groter
was dan ooit in de laatste zes maan
den, zo zeide Marshall. Op een vraag
over de mogelijkheden betreffende
controle van de atoomenergie zeide
hü. dat het niet waarschünlük zou
zijn, dat de Sovjet-Unie zich met het
voorgestelde plan zou verenigen.
„Dit was het enige plan, dat we kon
den bedenken, een plan dat de belan
gen van de verschillende betrokken
landen verzekerd en vooral die van de
Verenigde Staten", zo zeide hij. Over de
Berlijnse kwestie gaf Marshall de cor
respondenten de volgende verklaring:
„Wij zijn volkomen bereid in de raad
van ministers van buitenlandse zaken
de onderhandelingen over de Berlijnse
en de Duitse kwestie te beginnen, mits
de blokkade van Berlün eerst wordt
opgeheven".
Marshall zeide, dat hü met Truman
vrijwel alle belangrijke zaken, die in de
V. N. ter sprake komen, had besproken,
Palestina en Spanje incluis.
Met betrekking tot Spanje zeide
Marshall, dat het de politiek van de
V S. was geweest de resolutie der V. N.
van 1946, waarbij verzocht werd om
terugroeping van ambassadeurs uit
Spanje, na te leven. Hoewel de V. S.
niet van mening waren, dat deze actie
thans gunstig was, ondernamen zij geen moesten hernieuwen.
stappen om hierin verandering te
brengen.
Senator Arthur Vandenberg, de repu
blikeinse voorzitter van de senaatscom
missie voor buitenlandse betrekkingen,
heeft het door president Truman los
gelaten plan om opperrechter Vinson
naar Moskou te zenden, betiteld als een
yarrow escape".
Vandenberg zeide: „Nu wy naar de V.
N. zijn gegaan, moeten wü verstandig
zijn en alle eenzijdige, onafhankelijke
stappen op eigen rekening vermijden,
om te voorkomen dat wy de betrek
kingen met onze vrienden bederven, de
Veiligheidsraad in moeilijkheden bren
gen en onze tegenstanders aanmoedi
gen te denken, dat ons beroep op de
V.N. ofwel door vrees is ingegeven of
onoprecht."
Vandenberg zeide verder, dat de V S.
het voorstel voor een defensieverdrag
i voor vijftig jaar tussen de vier grote
j mogendheden, reeds in 1946 gedaan,
m r\£ic Ion Viomlnnuran
Weer behandeling achter
de schermen
De vergadering van de Veiligheids
raad, die op heden was vastgesteld, is
voor onbepaalde tüd uitgesteld en de
Berlünse kwestie is thans weer het
onderwerp van diplomatieke onder
handelingen op het hoogste niveau.
Venvacht wordt, dat het nog ver
scheidene dagen zal duren-voordat de
kwestie weer in de Veiligheidsraad ter
sprake komt.
Het is thans mogelijk uit verschillen
de bronnen de volgorde van de, delicate
onderhandelingen over Berlijn, die de
afgelopen week te Parijs zijn gevoerd,
te reconstrueren.
De voorzitter van de Veiligheidsraad,
Bramuglia (Argentinië), opende bespre
kingen met de afgevaardigden van En
geland, Frankrijk en de Ver. Staten in
de Veiligheidsraad, na te voren overleg
te hebben gepleegd met de vyf andere
leden van de raad. die niet rechtstreeks
bij het geschil betrokken zijn.
Donderdag sprak Bramuglia met de
afgevaardigden der Westelijke mogend
heden, die hem zeiden, dat zy geen be
spreking door de raad van ministers
van buitenlandse zaken wilden, zolang
de clokkade niet was opgeheven. Kern
werd tevens verzekerd, dat geen tyde-
ly'ke opheffing van de blokkaac zou
worden geaccepteerd.
De volgende morgen had de Argen-
lyn een onderhoud met Wisjinsky,
waarbij hij deze vroeg of de Sovjet-Unie
bereid zou zijn de blokkade op te hef
fen en gelijktijdig aan nieuwe bespre
kingen deel te nemen.
Wysjinsky antwoordde, dat hij het zijn
regering zou vragen en dit werd als
een bemoedigend teken beschouwd.
Zaterdag sprak Bramuglia afzonder
lijk met dr Jessup (V.S.), sir Alexander
Cadogan (Engeland) en Parodi (Frank
rijk) Hy vroeg hun of zij bereid waren
het geschil op een vergadering van de
raad van ministers van buitenlandse
zaken te bespreken, wanneer tegelijker
tijd de blokkade werd opgeheven. Hij
kreeg ten antwoord, dat dit zou moeten
worden overwogen.
Gisterochtend zijn de drie Westelijke
vertegenwoordigers byeen gekomen op
het Franse ministerie van Buitenlandse
Zaken om de toestand te bespreken en
een rapport aan hun regeringen op te
stellen over de laatste ontwikkelingen.
Bramuglia wacht thans de antwoor
den uit alle vier hoofdsteden op zijn
vragen af.
Ook de zes „centralen" hebben weer
vergaderd.
Het debat over het verbieden van de
atoomwapens en de beperking van 1/3
van de bewapening van de strijdkrach
ten der vaste leden van de Veiligheids
raad. zoals door de Sovjet-Unie werd
voorgesteld, is in de politieke commissie
voortgezet.
De Nederlandse afgevaardigde Van
Royen gaf te kennen, dat naar zijn er
varing veiligheid, ontwapening en con
trole immer samen moeten gaan. Tot
dat er een doelmatige internationale
controle bestaat, achtte hy de Sovjet-
voorstellen even effectief als .,de po
gingen om een Duitse ontwapening te
verzekeren vóór de tweede wereldoor
log
Van Engelse zyde werd er op gewezen,
hoe de Sovjet-bewapening 2 1/4 maal zo
groot was als in 1939.
Marshall heeft zijn vertrek naar
Parijs tot heden uitgesteld. Hü wenste
nog enige tyd te besteden aan de be
studering van verscheidene problemen
met Robert Lovett, die hem tydens zün
afwezigheid vervangt.
Een reusachtig project ten behoeve van de binnenscneepvaart is te Rotterdam
in uitvoering. In de haven van het in aanbouw zünde Leuvesluiscomplex is een
enorme bouwput uitgegraven, waarineen tunnel wordt gebouwd, die de schepen
in staat stelt ondergronds het centrum van Rotterdam te passeren Aan de an
dere ziide van de tunnel komen de schepen in een zeer moderne sluis weer to
voorschijn. De werkzaamheden worden bemc.riiykt door het doorsüpelende wa
ter van de afgeschutte haven aan de ander kant.
„IJzeren Gordijn"
meet opgetrokken worden
„Onze betrekkingen met de USSR ba
ren ons vele zorgen", so verklaarde
Churchill Zaterdagmiddag op een open
bare bijeenkomst van de conservatieve
party. Hij ging verder: „In ons land en
in de gehele wereld is de toestand in
een onverwachte mate verscherpt.
Wü hebben voortdurend aan de vü
andige aanvallen van de Russische
communistische regering het hoofd te
bieden. In feite Ls de algemene ver
gadering der VN een arena geworden,
waar de vertegenwoordigers van de
grote naties elkaar verwütcn naar het
hoofd slingeren. Op de manier vuren
zij de passies van de volken aan en
bereiden zy hen voor bp hetgeen on
overkomelijk bliikt tc worden, n.l. een
derde wereldoorlog.
De USSR heeft reeds een sterk leger
op de been. Haar effectief in Europa
is veel sterker dan dat van de Westerse
naties samen. In de Verenigde Staten
wordt eveneens onverpoosd aan de her
bewapening gewerkt. Onder onze leiding
en met de onontbeerlijke hulp van de
Verenigde Staten wordt in Nederland en
Frankrijk een Westers verdedigingsfront
uiteebouwd Smekend vraagt onze socia
listische regering nu onze instemming
met een reeks halve maatregelen. Deze
zelfde regering gaf in 1945 het kiezers
corps de verzekering dat zij het geheim
kende om zich met de USSR te verstaan!
Waarheidshalve moet ik aanstippen, dat
tussen het communistische Rusland en
de Westerse wereld reeds een kloof be
stond ten tijde van de coalitieregering
toen Hitier nog niet ten val was ge
bracht. Gezien de Sovjet-houding had
den de Britse en Amerikaanse regering
niet zo spoedig tot de verspreiding van
hun krachten mogen overgaan. Ik zelf
rniin collega's van alle partyen
hebben toen gevreesd .dat de krachten
van het totalitaire despotisme voor on
bepaalde tyd op de been zouden worden
gehouden, terwijl de legers van de de
mocratieën als sneeuw voor de zon der
overwinning zouden wegsmelten".
„Welke ook mijn mening zij over de
niet al te handige wijze, waarop onze
buitenlandse politiek lot dusver is ge
voerd. toch kan ik de Britse labour-
regering niet ten laste leggen, dat zij
een kloof heeft gegraven, die over
Europa en over de cchele wereld bre
der wordt: „zulks was onvermiideüik".
aldus Churchill, „gezien de Sovjetische
expansiegeest.
Hoezeer wil ook blyk geven van ge
duld tot de uiterste voor onze veiligheid
geoorloofde grens toch moeten wü ons
geen Illusies maken noch verandering
verwachten in de houding van de krach
ten, die de USSR besturen.
Ik meen en dat maakt mü uiterst
droefgeestig dat de enige ware vre-
desbasis thans steunt op de macht.
Zo de Verenigde Staten op dit ogen
blik niet in het bezit waren van een
voorraad atoombommen, dan zou er
geen middel bestaan om de verove
ringstocht van de communisten over
West-Europa, die door de Sovjet-wa
pens wordt gesteund en door een po
litieke politie kracht wordt bBzez"'
te stuiten. Van één zaak ben ik vol
strekt zeker", aldus Churchill: „Zo de
Verenigde St, vertrouwend op een
stuk papier, bereid bevonden wo~
om hun voorraad atoombommen te
vernielen, dan zün zü schuldig aan
moord van de menselijke vrijheid en
aan zelfmoord.
Zo de Sovjet-regering wenst dat de
atoomenergie geïnternationaliseerd
wordt, en haar gebruik met militair
doeleinden buiten de wet wordt gesteld,
dat zij haar greep op de satellietstaten
dan beëindige, dat zy zich terugtrekke
in haar eigen land en dat zy de elf oude
hoofdsteden van Oost-Europa, die 2Ün
bezet, verlate
.Laten zy zich op de Curzonlinie te
rugtrekken. waartoe zy zich gedurende
de oorlog verplicht hebben .laten zy het
millioen Duitse en Japanse gevangenen,
die zü als slaven behouden, vrij laten,
laten zy ophouden de streken van Duits
land en van Oostenrük, die zü in bezit
hebben, uit te buiten, te kwellen en te
verdrukken. De opheffing van de blok
kade te Berlün zou eenvoudig het eino
van een chantage ajn. een chantage,
die niet beloond moet worden".
De leider der Britse oppositie voeg
de er aan toe: „Wü moeten trachten
met de Sovjet-unie tot een definitieve
regeling te komen, voordat zy over
het atoomwapen beschikt.
Ik ben van oordeel, dat iedere krach
tige maatregel gesteund dient te wor
den, die door de regering is genomen of
zal genomen worden in overeenstem
ming met de rest van het Common
wealth en in samenwerking met de Ver
enigde Staten en de regeringen van
Europa".
.Veertien mannen in het Kremlin,
die driehonderd millioen mensen rege
ren met een willekeur van gezag, die
sinds Czaar Iwan de Verschrikkelüke
niet is voorgekomen en die half Europa
met communistische methoden er ono
houden, duchten de vriendschap van de
vrije beschaafde wereld evenzeer als zü
haar vyandschap zouden vrezen"
Churchill meende, dat. indien „het
Om te voldoen aan de stijgende vraac-
naar eieren in binnen- en buitenland
wordt thans overgegaan tot versnelde
uitbreiding van de oluimveestapel met
als doel afschaffing van de eierendis-
tributie en opvoeren van de export, die
vóór de oorlog de grootste ter wereld
was. Wordt normaal alleen in het voor
jaar gebroed, thans worden ook in de
herfst piepkuikens opgefokt.
Een broedmachine met 3500 eieren,
's Morgens en 's avonds wordt de eier-
houier een kwartslag e*draaid om de
eieren gelykmatig te verwarmen.
hebben het recht daarop aanmerking
te maken!
Hetgeen de praktük in Viet nan en
Malakka trouwens ook heeft bewezen!
BINNENLAND
De Belgisch-Nederlands-Luxemburgse
studiecommissie tot eenmaking van het
recht zal Vrydag en Zaterdag a.s. te Den
Haag haar eerste büeenkomst houden. De
volgende onderwerpen zullen worden be
handeld: Internationaal privaatrecht, uit
levering en verplichte verzekering.
Zaterdag passeerde de 100.000ste be
zoeker de tourniquetten naar de Pinaco
theektentoonstelling te Amsterdam.
Gistermorgen vond de ontscheping
plaats van het troepentransportschip ..Si-
bajak". dat Zaterdagavond van Indonesië
met repatrlëerende militairen en burgers
in de Rotterdamse haven binnenkwam.
De vermiste Republikeinse Dakota
ls op het vliegveld Palembang geland.
Aan boord werd onder meer een lading
goud aangetroffen. Het toestel was op
weg van Tandjongkarang naar Benkoelen.
Zaterdagmiddag vertrok de „Willem
Ruys" voor de zesde maal naar Batavia,
thans met 750 passagiers, o.w. 270 kinde
ren In Southampton kwamen gisteren
nog 150 Engelsen aan boord.
Tengevolge van de staking onder de
spoorwegmannen te Mulhouse, ondervindt
het verkeer tussen Bazel en A'dam ernstige
vertraging. De treinen naar Parijs, Noord-
Frankrük. België en Nederland moeten
sinds Zaterdagmorgen elf uur een omweg
maken.
Gedurende November en December
zal ln het Asia Institute te New York
een collectie Indonesische kunstvoorwer
pen welke de grootste ls. dié tot nu toe
naar Amerika werd gezonden worden
geëxposeerd. Tot deze collectie, waartoe
beeldhouw- en houtsnywerk. batiks, schil
derstukken. weefsels, gouden sieraden en
juwelen behoren, ls uitgeleend door het
Indisch Instituut te Amsterdam.
Ons land wordt thans bezocht door
dr C. H. Frankel.. directeur van het Wheat
Research Institute te Chrlstchurch (Nieuw
Zeeland). Hü bezocht ln Wagenlngen ver
schillende proefstations en proefvelden,
alsmede het veredellngsbedrljf te Hoofd
dorp.
Gistermiddag werd op de Joodse be
graafplaats te Nijmegen een gedenkplaat
onthuld ter herinnering aan de nagedach
tenis van de ruim 500 Joodse Ingezetenen
van Nijmegen cn omgeving, qje. ln de
dagen van bezetting door de Duitsers zijn
weggevoerd en niet weer teruggekeerd.
BUITENLAND
De eerste minister van Canada,
Mackenzie King, moet op medisch advies
volledig rust houden. Hij zal niet kunnen
deelnemen aan de besprekingen der eerste
ministers van het Gemenebest die heden
te Londen beginnen.
Het Amerikaanse departement van
luchtvaart meldt dat veertig schijnwerpers
naar Berlün zün gezonden om de voor
naamste startbaan van het vliegveld Tem
pelhof te verlichten en het verkeer over de
luchtbrug te vergemakkelüken.
In militaire sovjet-kringen te Wenen
ls verklaard, dat de sovjet-kommandan-
tura bij de Amerikaanse militaire com
mandant heeft geprotesteerd tegen „het
beledigen van de sovjet-vlag" door twee
Amerikaanse soldaten. Een politie
patrouille had belde mannen gearresteerd.
Volgens welingelichte socialistische
kringen te Wenen ls een „grondige zuive
ring aan de gang or.der de Russisohp *n
Oostenrijkse afdelingschefs bij de „Usla",
die het beheer voert van door de sovjets
ls Ocstenrük overgenomen bezittingen.
Volgens radio Praag hebben Oost-
europese luchtvaartmaatschappijen tijdens
een bijeenkomst van vüf dagen te Praag
volledige overeenstemming bereikt over
onderlinge samenwerking.
Een detachement van de Amerikaanse
luchtmacht ls te Celle. naby Hannover,
aangekomen. Het vliegveld van Celle zal
worden uitgebreid en start- en landings
banen worden aangelegd voor zesmotorlge
toestellen.
Het college van B. en W. van Ant
werpen heeft zyn goedkeuring gehecht
aan de plannen voor de bouw van het
£edeelte van een petroleumhaven
bij de Krulsschans. De totale kosten hier
van worden op fr 100 millioen geraamd.
Het Britse spoorwegpersoneel dat een
algemene loonsverhoging eist, heeft be
sloten op 18 October een „waarschuwlngs-
staklng' van twee uur te houden
James Farley, de voormalige voorzit
ter van de Amerikaanse democratische
party, die kortelings een bezoek heeft ge
bracht aan Franco te Madrid, heeft Zater
dag te Lissabon een onderhoud gehad met
ex-konlng Umberto van Italië, ex-konlng
Carol van Roemenië en daarna met de'
Portugese minister-president Salazar.
De Spaanse minister van buitenlandse
zaken. Alberto Artajo, ls per vliegtuig uit
Madrid vertrokken voor een officieel be
zoek aan Argentinië.
Een militair gerechtshof te Praag
heeft dertien van de achttien aangeklaagde
voormalige leden der Tsjecho-Slowaakse
veiligheidspolitie, tot gevangenisstraf ver
oordeeld. De langste straf was drie Jaar.
Het hof nam ln aanmerking, „dat de be
schuldigden misleid waren".
Een Tsjechoslowaakse generaal, die
een hoge functie bekleedde ln de legerstaf,
maar wiens Identiteit niet ls onthuld. Is
Zaterdagavond per vliegtuig te Londen
aangekomen, na uit Tsjecho-Slowaklje te
zyn gevlucht.
Van de vijf personen, die met hem
hebben willen vluchten. Is er een gedood,
een dodelijk gewond en een andere ge
vangen genomen.
üzeren gordün" maar opgetrokken sou
worden en er vrü „commercieel en cul
tureel" verkeer zou zyn. de macht van
„deze verdorven familieregering in Mos
kou" spoedig tot een eind sou komen,
terwül „het bedrog hunner communis
tische leerstellingen" doorzien zou wor
den.
Alleen wegens hun eigen belang en
hun eigen huid. kunnen zy geen „ver
keer en menging" toestaan.
De massa's, zo betoogde Churchill
verder, worden daar op een peil van
middelmatigheid gehouden, elk persoon
lijk karakter wordt geliquideerd en daar
door is het gemakkelük hen te regeren
met commissarissen en ambtenaren en
politie, die goed geoefend zyn in com
munistische instituten en slechts ge
handhaafd worden, als zy hun superieu
ren in de party-hiërarchie behagen.
Vervolgens over de Berlünse kwestie
sprekende, verklaarde Churchill; Zy
kan ons ieder ogenblik in een afgrüse-
lüke oorlog storten. Indien Ik aan het
bewind was geweest, had ik nooit toe
gestaan, dat zü deze wending had ge
nomen. Het zou beter geweest zijn on
middellijk op de blokkade van Berlijn
te antwoorden met repressaillemaatr'e-
gelen tegen het zeehandelsverkeer en de
Sovjet-invoer, dan zich te beperken tot
de bevoorrading per vliegtuig, die geheel
afhankelijk is van de elementen en van
de Sovjet-unie De blokkade van Ber
lijn is een ongelyke krachtproef, die ge
lijkt op die, waarbij twee mannen tegen-
9yer elkaar worden gesteld, van wie de
een in een leunstoel is gezeten en de
ander op zün hoofd staat.
De iuchtbevoorrading van Berlyn le
vert slechts één enkel concreet voor
deel op: n.l. aan de Duitsers te heb
ben getoond, dat de toekomst van
Duitsland aan de züde van de Euro
pese familie is".
Churchill ging vervolgens over tot de
onlangs goedgekeurde maatregelen in
zake de herbewapening en herinnerde
aan de „beledigingen die naar het hoofd
waren geslingerd van de oppositie die
thans de meerderheid van het Britse
kiezerscorps vertegenwoordigt". Hij ging
alle maatregelen na. welke de oppositie
had goedgekeurd.
„De conservatieven moeten, zo zeide
hij. naast de Labourleden. deelnemen
aan de aanwervingscampagne.
wat de economische toekomst betreft.
was Churchill gelukkig, „een verbetering
te kunnen vaststellen". Volgens hem
komt de verdienste hiervan evenwel niet
aan de socialisten toe. doch aan het par
ticulier initiatief" Hij protesteerde te
gen het plan Inzake de nationalisatie
van de staalindustrie en verwerpt
ieder plan betreffende de vereniging van
Noord-Ierland en Eire.
De leider van de oppositie besloot:
,Een nieuw Labour-Lagerhuis 2x>u een
einde rpaken aan de geschiedenis en aan
de grootheid van Engeland. Enkel een
conservatief parlement kan de welstand
en de roem van het imperium van het
Commonwealth en van het Verenigd
Konmkrük verzekeren".
£.e Britse labour-minister van gezond
heid. Aneurm Bevan. heeft op een bü-
te Bhymney de door Winston
Churchill gehouden rede betiteld als een
„nationale en internationale ramp".
Bevan noemde Churchill „een van de
meest roekeloze sprekers in de Britse
politieke geschiedenis" en voegde er aan
toe: „Hy schünt er zich niet van bewust
te zyn, dat de Sovjets, wanneer hy ad
viezen geeft aan de Sovjet-unie, n>> r
dat advies luisteren niet alleen tegen
achtergrond van 1940 en 1941. doch ook
tegen die van 1920, aangezien Churchill
de man was. die poogde de Sovjetrevo-
lutie enkele laren na haar geboorte te
yennoorden. Zy herkennen hem als oe
leider van de reactionnaire machten in
Groot-Brittannlë en als de leider van
de partij, die in 1938 de Europese vrede
yerkocht en oogluikend toeliet, dat Hit
ier naar de macht greep."
VRIJ VEEL BEWOLKING.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vry veel bewolking, maar overwegend
droog weer. Zwakke tot matige, later
wat toenemende Zuideiyke wind. Min
der koude nacht, overigens weinig ver
andering van temperatuur.
12 OCTOBER.
Zon op: 6.59 uur; onder 17.53 uur.
Maan op: 16.41 uur; onder 0.40 uur
(E K.)
Hoogwater te Katwük te 11.56 en 24 u.
Dit nummer bestaat uit zes pagina's