Truman wilde speciale afgezant naar Moskou zenden Op aandrang van Marshall is dit plan teruggenomen Berlijnse kwestie weer uitgesteld Scherpe aanval van Churchill op de sovjet-expansie-zuclit Alleen de atoombom voorkomt een derde wereldoorlog Met een enkel woord WEERBERICHT B7ste Jaargang MAANDAG 11 OCTOJ^R 1948 No. 265IX LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f4,15 per kwartaal; 32 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Witte Singel 1, Lelden - Giro' no.: 57055 Goeds Diensten? HEI' OVERLEG, dat sinds enkele weken In Den Haag is gepleegd tussen vertegenwoordigers van de Nederlandse regering ener- en repre sentanten van de voorlopige federale regering van Indonesië enerzijds heeft luidens de op dit ogenblik ter beschikking staande gegevens geleid tot een aanvaarding-in-algemene-iyn van het voorontwerp zoals dat door Neder land ter Bandoengse conferentie was ingediend en dat naai het heette - aanvankelijk een weinig gunstig ont. haal had gevonden. Zowel aan Indonesische als aan Ne derlandse zijde is sedert de hervatting van het normale contact na V-Day het wederzijdse belang van politieke en economische samenwerking erkend en daarnaar gestreefd. Er is maar één factor geweest, die daarop een rem mende invloed heeft uitgeoefend, om dat zij zich in politieke hoogmoeds waan volkomen ten onrechte represen tatief achtte voor geheel Indonesië en die factor was de Republiek, dewelke in een onzalig ogenblik onder invloed van ethische en irreëel-geïnterpret- teerde opvattingen van democratie in de Linggadjati-overeenkomst zelfs werd erkend als uitoefenende het fei. telijk gezag over geheel Java, Sumatra en Madoera. De vraag is wellicht on deugend, maar niettemin volkomen ad rem of er onder de toenmalige voor stemmers, gezien de historische groei van de federale gedachte, momenteel nog wel één Kamerlid het zou durven bestaan om deze uitspraak voor het heden te handhaven. Maar het is nu eenmaal zo, dat men vooral in het po litieke leven ongaarne „zijn gezicht verliest"En géén rechtgeaard volksvertegenwoordiger kan zich naar algemeen geldende opvattingen een wandeling in boetepij naar Canossa veroorloven ER BLIJFT evenwel het verheu gende feit van de recente overeen stemming in Den Haag. Verheu gend vooral hierom, omdat in de vol gende maand de vorming van een defi nitieve interim-regering in uitzicht wordt gesteld. Reeds eerder hebben wij er bij herhaling op aangedrongen om de Nederlands-Indonesische staatkun dige samenwerking niet langer afhan kelijk te stellen van de al dan niet me dewerking van de Republiek. Want het moge dan waar zijn, dat deze Republiek (met een overigens geenszins door ob jectieve waarnemers vastgesteld succes) de strijd heeft aangebonden tegen be paalde communistische elementen, ver persoonlijkt in de Moskou-leerling Moeso, daartegenover staat de recente verklaring van de officiële republikein se woordvoerder, minister-president Hatta, dat die strijd niet gaat tegen „het communisme", doch tegen „de communistische agitatie van sommige leiders". Alsof communisme in de bui- ten-Sovjet-gebieden iets anders is dan agitatie. EN TEMEER verheugt ons deze overeenstemming, waar zij werd bereikt op een tijdstip, waarop of ficieus internationale interventie lijkt te worden aangekondigd. Interventie toch is een ander begrip dan bemidde ling, waartoe de Commissie voor Goede Diensten in het leven werd geroepen. Sommige leden dezer commissie, met name de heren Critchley en Dubois, hebben nog niet zo heel lang geleden een voorstel ingediend, dat verre de be voegdheden van him opdracht over schreed en dat dan ook prompt door hun confrater, de Belg Herremans, werd gedesavoueerd. Het Amerikaanse lid, de heer Dubois, werd daarna „wegens ge zondheidsredenen" vervangen door de heer Cochran. De vraag is gewettigd of verandering in dit geval verbetering betekent, waar de heer Cochran lui dens officieuze, maar naar het schijnt betrouwbare berichten, zyn optreden inleidt met de suggestie om en dit in lijnrechte tegenspraak met de ook door Amerika toegejuichte Renville- overeenkomst algemene verkiezingen te houden, ook in de niet-republikeinse gebieden. Is dit hetgeen de heer Cochran meent te moeten verstaan onder „be middeling"? Of ressorteert het wellicht onder de „goede diensten" wanneer de Republiek voortdurend gestijfd wordt in haar steeds verder gaande eisen en daarentegen nooit in gebreke wordt ge steld. wanneer zij de plechtig aange gane verplichtingen op de meest flagrante wijze schendt? De Republiek ging natuurlijk weer een stap verder dan de heer Cochran; zij zeide slechts dan aan een interimregering te willen deelnemen, wanneer deze ver antwoording schuldig zou zijn aan een op democratische wijze gekozen volks vertegenwoordiging. Hetgeen dusn°5 langer uitstel ten gevolge zou hebben! UIT DE IN Den Haag bereikte over eenstemming blijkt, dat Ne derland en de niet-republi- keinse deelstaten hebben besloten niet langer te wachten en reeds de volgende maand een werkelijke in terimregering te vormen. Zij zijn dus niet van plan de door Cochran aanbe volen weg te volgen en bovendien schijnt het Binnenhof aan Djokja te hebben duidelijk gemaakt, dat het al leen bereid ls tot hervatting van het politieke gesprek op voorwaarde, dat orde en rust worden hersteld. In dit laatste opzicht zijn we het met de regering volstrekt oneens. Niet de Republiek is verantwoordelijk voor die orde en rust, doch Nederland, dat zich vele malen en terecht. in de Veiligheidsraad heeft beroepen op zijn souvereiniteitsrechten. Wanneer momenteel in Midden- en Oost-Java inplaats van welvaart, vei ligheid. orde en rust, anarchie, chaos, terreur en de wreedste doodslag heer sen, is dat voor het grootste deel te wijten aan Moskou, dat in de innerlijk verdeelde Republiek een maar al te vruchtbare voedingsbodem vond voor zijn verderfelijke theorieën. Wanneer deze toestand evenwel bluft voortduren, ligt de verantwoordelijk heid daarvoor enkel en alleen bij Ne derland. dat verzuimt te doen, wat veel meer links-georiënteerde landen zoals Engeland en Frankrijk reeds lang heb ben eed aan. n.l. de orde in het eigen hui? bewaren en het gezag naar bin- nor> on tiaar buiten handhaven. Fn geen 10 Veli'gh"intraden en geen 100 Commissies van Goede Diensten President Trumln heeft Zater dagavond medegedeeld, dat hij een plan om rechter Fred Vinson naar Moskou te zenden, op advies van George Marshall, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, heeft laten varen. In de verklaring werd verder gezegd, dat het de bedoe ling was geweest Vinson te zenden „om te pogen de Sovjetrussische lei ders de ernst en de oprechtheid van de gevoelens van het Amerikaanse volk" ten aanzien van het probleem der atoomenergie te doen begrijpen. Truman legde zijn verklaring af na twee besprekingen met Marshall. In zijn verklaring wordt o.m. nog ge zegd; Minister Marshall beschreef mij de toestand in Parijs en in het licht van dit verslag en vanwege de mogelijkheid van misverstand, waartoe 'n eenzijdige stap, hoe wenselijk overigens ook, op dit ogenblik zou kunnen lelden, besloot ik deze stap niet te doen. In vernam met blijdschap Marshall's bericht over de eenheid, welke tot uiting is gekomen tussen ons en de Franse en Britse afgevaardigden in Pa rijs in alle stadia van de behandeling der Berlijnse crisis en van de ernstige pogingen, welke door de Veiligheids raad en de algemene vergadering van de V. N. zijn gedaan om oplossingen te vinden voor vele andere problemen, welke de mensen overal hebben veront rust. Ik was blij hem te kunnen ver zekeren, dat het volk van dit land vast besloten onze pogingen om de weg naar de vrede te vinden ondersteunt". MENING VAN MARSHALL. Marshall heeft Zaterdagavond op een met spoed belegde persconferentie na dere mededelingen gedaan over het in middels door Truman ter zijde gezette plan om opperrechter Vinson naar Moskou te zenden. Marshall ontkende categorisch en herhaaldelijk, dat er ooit enige kwes tie of verschil van mening tussen Truman en hem geweest was. „De persberichten hieromtrent, aldus zeide hij, kunnen niets goeds uitrichten, doch wel kwaad stichten. Ik betreur dat." De reacties te Parijs op dergelijke persberichten waren „allerongeluk kigst", aldus voegde hij er aan toe. „Zij gooien roet in het eten Toen hem werd gevraagd waarom hü zich verzet had tegen een bezoek van Vinson aan Moskou, zeide Marshall, dat hü hiervoor 2 redenen had: de Veiligheidsraad stond op het punt de Berlynse kwestie te bespre ken en zou tevens Dinsdag de kwes tie van de atoomenergie behandelen. Onder deze omstandigheden zou er misverstand kunnen ontstaan door een eenzydige actie van de Verenigde Staten. Op het ogenblik was de sterkste troef van de Westelijke mo gendheden de volmaakte eenheid van Engeland en Frankrijk, die groter was dan ooit in de laatste zes maan den, zo zeide Marshall. Op een vraag over de mogelijkheden betreffende controle van de atoomenergie zeide hü. dat het niet waarschünlük zou zijn, dat de Sovjet-Unie zich met het voorgestelde plan zou verenigen. „Dit was het enige plan, dat we kon den bedenken, een plan dat de belan gen van de verschillende betrokken landen verzekerd en vooral die van de Verenigde Staten", zo zeide hij. Over de Berlijnse kwestie gaf Marshall de cor respondenten de volgende verklaring: „Wij zijn volkomen bereid in de raad van ministers van buitenlandse zaken de onderhandelingen over de Berlijnse en de Duitse kwestie te beginnen, mits de blokkade van Berlün eerst wordt opgeheven". Marshall zeide, dat hü met Truman vrijwel alle belangrijke zaken, die in de V. N. ter sprake komen, had besproken, Palestina en Spanje incluis. Met betrekking tot Spanje zeide Marshall, dat het de politiek van de V S. was geweest de resolutie der V. N. van 1946, waarbij verzocht werd om terugroeping van ambassadeurs uit Spanje, na te leven. Hoewel de V. S. niet van mening waren, dat deze actie thans gunstig was, ondernamen zij geen moesten hernieuwen. stappen om hierin verandering te brengen. Senator Arthur Vandenberg, de repu blikeinse voorzitter van de senaatscom missie voor buitenlandse betrekkingen, heeft het door president Truman los gelaten plan om opperrechter Vinson naar Moskou te zenden, betiteld als een yarrow escape". Vandenberg zeide: „Nu wy naar de V. N. zijn gegaan, moeten wü verstandig zijn en alle eenzijdige, onafhankelijke stappen op eigen rekening vermijden, om te voorkomen dat wy de betrek kingen met onze vrienden bederven, de Veiligheidsraad in moeilijkheden bren gen en onze tegenstanders aanmoedi gen te denken, dat ons beroep op de V.N. ofwel door vrees is ingegeven of onoprecht." Vandenberg zeide verder, dat de V S. het voorstel voor een defensieverdrag i voor vijftig jaar tussen de vier grote j mogendheden, reeds in 1946 gedaan, m r\£ic Ion Viomlnnuran Weer behandeling achter de schermen De vergadering van de Veiligheids raad, die op heden was vastgesteld, is voor onbepaalde tüd uitgesteld en de Berlünse kwestie is thans weer het onderwerp van diplomatieke onder handelingen op het hoogste niveau. Venvacht wordt, dat het nog ver scheidene dagen zal duren-voordat de kwestie weer in de Veiligheidsraad ter sprake komt. Het is thans mogelijk uit verschillen de bronnen de volgorde van de, delicate onderhandelingen over Berlijn, die de afgelopen week te Parijs zijn gevoerd, te reconstrueren. De voorzitter van de Veiligheidsraad, Bramuglia (Argentinië), opende bespre kingen met de afgevaardigden van En geland, Frankrijk en de Ver. Staten in de Veiligheidsraad, na te voren overleg te hebben gepleegd met de vyf andere leden van de raad. die niet rechtstreeks bij het geschil betrokken zijn. Donderdag sprak Bramuglia met de afgevaardigden der Westelijke mogend heden, die hem zeiden, dat zy geen be spreking door de raad van ministers van buitenlandse zaken wilden, zolang de clokkade niet was opgeheven. Kern werd tevens verzekerd, dat geen tyde- ly'ke opheffing van de blokkaac zou worden geaccepteerd. De volgende morgen had de Argen- lyn een onderhoud met Wisjinsky, waarbij hij deze vroeg of de Sovjet-Unie bereid zou zijn de blokkade op te hef fen en gelijktijdig aan nieuwe bespre kingen deel te nemen. Wysjinsky antwoordde, dat hij het zijn regering zou vragen en dit werd als een bemoedigend teken beschouwd. Zaterdag sprak Bramuglia afzonder lijk met dr Jessup (V.S.), sir Alexander Cadogan (Engeland) en Parodi (Frank rijk) Hy vroeg hun of zij bereid waren het geschil op een vergadering van de raad van ministers van buitenlandse zaken te bespreken, wanneer tegelijker tijd de blokkade werd opgeheven. Hij kreeg ten antwoord, dat dit zou moeten worden overwogen. Gisterochtend zijn de drie Westelijke vertegenwoordigers byeen gekomen op het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken om de toestand te bespreken en een rapport aan hun regeringen op te stellen over de laatste ontwikkelingen. Bramuglia wacht thans de antwoor den uit alle vier hoofdsteden op zijn vragen af. Ook de zes „centralen" hebben weer vergaderd. Het debat over het verbieden van de atoomwapens en de beperking van 1/3 van de bewapening van de strijdkrach ten der vaste leden van de Veiligheids raad. zoals door de Sovjet-Unie werd voorgesteld, is in de politieke commissie voortgezet. De Nederlandse afgevaardigde Van Royen gaf te kennen, dat naar zijn er varing veiligheid, ontwapening en con trole immer samen moeten gaan. Tot dat er een doelmatige internationale controle bestaat, achtte hy de Sovjet- voorstellen even effectief als .,de po gingen om een Duitse ontwapening te verzekeren vóór de tweede wereldoor log Van Engelse zyde werd er op gewezen, hoe de Sovjet-bewapening 2 1/4 maal zo groot was als in 1939. Marshall heeft zijn vertrek naar Parijs tot heden uitgesteld. Hü wenste nog enige tyd te besteden aan de be studering van verscheidene problemen met Robert Lovett, die hem tydens zün afwezigheid vervangt. Een reusachtig project ten behoeve van de binnenscneepvaart is te Rotterdam in uitvoering. In de haven van het in aanbouw zünde Leuvesluiscomplex is een enorme bouwput uitgegraven, waarineen tunnel wordt gebouwd, die de schepen in staat stelt ondergronds het centrum van Rotterdam te passeren Aan de an dere ziide van de tunnel komen de schepen in een zeer moderne sluis weer to voorschijn. De werkzaamheden worden bemc.riiykt door het doorsüpelende wa ter van de afgeschutte haven aan de ander kant. „IJzeren Gordijn" meet opgetrokken worden „Onze betrekkingen met de USSR ba ren ons vele zorgen", so verklaarde Churchill Zaterdagmiddag op een open bare bijeenkomst van de conservatieve party. Hij ging verder: „In ons land en in de gehele wereld is de toestand in een onverwachte mate verscherpt. Wü hebben voortdurend aan de vü andige aanvallen van de Russische communistische regering het hoofd te bieden. In feite Ls de algemene ver gadering der VN een arena geworden, waar de vertegenwoordigers van de grote naties elkaar verwütcn naar het hoofd slingeren. Op de manier vuren zij de passies van de volken aan en bereiden zy hen voor bp hetgeen on overkomelijk bliikt tc worden, n.l. een derde wereldoorlog. De USSR heeft reeds een sterk leger op de been. Haar effectief in Europa is veel sterker dan dat van de Westerse naties samen. In de Verenigde Staten wordt eveneens onverpoosd aan de her bewapening gewerkt. Onder onze leiding en met de onontbeerlijke hulp van de Verenigde Staten wordt in Nederland en Frankrijk een Westers verdedigingsfront uiteebouwd Smekend vraagt onze socia listische regering nu onze instemming met een reeks halve maatregelen. Deze zelfde regering gaf in 1945 het kiezers corps de verzekering dat zij het geheim kende om zich met de USSR te verstaan! Waarheidshalve moet ik aanstippen, dat tussen het communistische Rusland en de Westerse wereld reeds een kloof be stond ten tijde van de coalitieregering toen Hitier nog niet ten val was ge bracht. Gezien de Sovjet-houding had den de Britse en Amerikaanse regering niet zo spoedig tot de verspreiding van hun krachten mogen overgaan. Ik zelf rniin collega's van alle partyen hebben toen gevreesd .dat de krachten van het totalitaire despotisme voor on bepaalde tyd op de been zouden worden gehouden, terwijl de legers van de de mocratieën als sneeuw voor de zon der overwinning zouden wegsmelten". „Welke ook mijn mening zij over de niet al te handige wijze, waarop onze buitenlandse politiek lot dusver is ge voerd. toch kan ik de Britse labour- regering niet ten laste leggen, dat zij een kloof heeft gegraven, die over Europa en over de cchele wereld bre der wordt: „zulks was onvermiideüik". aldus Churchill, „gezien de Sovjetische expansiegeest. Hoezeer wil ook blyk geven van ge duld tot de uiterste voor onze veiligheid geoorloofde grens toch moeten wü ons geen Illusies maken noch verandering verwachten in de houding van de krach ten, die de USSR besturen. Ik meen en dat maakt mü uiterst droefgeestig dat de enige ware vre- desbasis thans steunt op de macht. Zo de Verenigde Staten op dit ogen blik niet in het bezit waren van een voorraad atoombommen, dan zou er geen middel bestaan om de verove ringstocht van de communisten over West-Europa, die door de Sovjet-wa pens wordt gesteund en door een po litieke politie kracht wordt bBzez"' te stuiten. Van één zaak ben ik vol strekt zeker", aldus Churchill: „Zo de Verenigde St, vertrouwend op een stuk papier, bereid bevonden wo~ om hun voorraad atoombommen te vernielen, dan zün zü schuldig aan moord van de menselijke vrijheid en aan zelfmoord. Zo de Sovjet-regering wenst dat de atoomenergie geïnternationaliseerd wordt, en haar gebruik met militair doeleinden buiten de wet wordt gesteld, dat zij haar greep op de satellietstaten dan beëindige, dat zy zich terugtrekke in haar eigen land en dat zy de elf oude hoofdsteden van Oost-Europa, die 2Ün bezet, verlate .Laten zy zich op de Curzonlinie te rugtrekken. waartoe zy zich gedurende de oorlog verplicht hebben .laten zy het millioen Duitse en Japanse gevangenen, die zü als slaven behouden, vrij laten, laten zy ophouden de streken van Duits land en van Oostenrük, die zü in bezit hebben, uit te buiten, te kwellen en te verdrukken. De opheffing van de blok kade te Berlün zou eenvoudig het eino van een chantage ajn. een chantage, die niet beloond moet worden". De leider der Britse oppositie voeg de er aan toe: „Wü moeten trachten met de Sovjet-unie tot een definitieve regeling te komen, voordat zy over het atoomwapen beschikt. Ik ben van oordeel, dat iedere krach tige maatregel gesteund dient te wor den, die door de regering is genomen of zal genomen worden in overeenstem ming met de rest van het Common wealth en in samenwerking met de Ver enigde Staten en de regeringen van Europa". .Veertien mannen in het Kremlin, die driehonderd millioen mensen rege ren met een willekeur van gezag, die sinds Czaar Iwan de Verschrikkelüke niet is voorgekomen en die half Europa met communistische methoden er ono houden, duchten de vriendschap van de vrije beschaafde wereld evenzeer als zü haar vyandschap zouden vrezen" Churchill meende, dat. indien „het Om te voldoen aan de stijgende vraac- naar eieren in binnen- en buitenland wordt thans overgegaan tot versnelde uitbreiding van de oluimveestapel met als doel afschaffing van de eierendis- tributie en opvoeren van de export, die vóór de oorlog de grootste ter wereld was. Wordt normaal alleen in het voor jaar gebroed, thans worden ook in de herfst piepkuikens opgefokt. Een broedmachine met 3500 eieren, 's Morgens en 's avonds wordt de eier- houier een kwartslag e*draaid om de eieren gelykmatig te verwarmen. hebben het recht daarop aanmerking te maken! Hetgeen de praktük in Viet nan en Malakka trouwens ook heeft bewezen! BINNENLAND De Belgisch-Nederlands-Luxemburgse studiecommissie tot eenmaking van het recht zal Vrydag en Zaterdag a.s. te Den Haag haar eerste büeenkomst houden. De volgende onderwerpen zullen worden be handeld: Internationaal privaatrecht, uit levering en verplichte verzekering. Zaterdag passeerde de 100.000ste be zoeker de tourniquetten naar de Pinaco theektentoonstelling te Amsterdam. Gistermorgen vond de ontscheping plaats van het troepentransportschip ..Si- bajak". dat Zaterdagavond van Indonesië met repatrlëerende militairen en burgers in de Rotterdamse haven binnenkwam. De vermiste Republikeinse Dakota ls op het vliegveld Palembang geland. Aan boord werd onder meer een lading goud aangetroffen. Het toestel was op weg van Tandjongkarang naar Benkoelen. Zaterdagmiddag vertrok de „Willem Ruys" voor de zesde maal naar Batavia, thans met 750 passagiers, o.w. 270 kinde ren In Southampton kwamen gisteren nog 150 Engelsen aan boord. Tengevolge van de staking onder de spoorwegmannen te Mulhouse, ondervindt het verkeer tussen Bazel en A'dam ernstige vertraging. De treinen naar Parijs, Noord- Frankrük. België en Nederland moeten sinds Zaterdagmorgen elf uur een omweg maken. Gedurende November en December zal ln het Asia Institute te New York een collectie Indonesische kunstvoorwer pen welke de grootste ls. dié tot nu toe naar Amerika werd gezonden worden geëxposeerd. Tot deze collectie, waartoe beeldhouw- en houtsnywerk. batiks, schil derstukken. weefsels, gouden sieraden en juwelen behoren, ls uitgeleend door het Indisch Instituut te Amsterdam. Ons land wordt thans bezocht door dr C. H. Frankel.. directeur van het Wheat Research Institute te Chrlstchurch (Nieuw Zeeland). Hü bezocht ln Wagenlngen ver schillende proefstations en proefvelden, alsmede het veredellngsbedrljf te Hoofd dorp. Gistermiddag werd op de Joodse be graafplaats te Nijmegen een gedenkplaat onthuld ter herinnering aan de nagedach tenis van de ruim 500 Joodse Ingezetenen van Nijmegen cn omgeving, qje. ln de dagen van bezetting door de Duitsers zijn weggevoerd en niet weer teruggekeerd. BUITENLAND De eerste minister van Canada, Mackenzie King, moet op medisch advies volledig rust houden. Hij zal niet kunnen deelnemen aan de besprekingen der eerste ministers van het Gemenebest die heden te Londen beginnen. Het Amerikaanse departement van luchtvaart meldt dat veertig schijnwerpers naar Berlün zün gezonden om de voor naamste startbaan van het vliegveld Tem pelhof te verlichten en het verkeer over de luchtbrug te vergemakkelüken. In militaire sovjet-kringen te Wenen ls verklaard, dat de sovjet-kommandan- tura bij de Amerikaanse militaire com mandant heeft geprotesteerd tegen „het beledigen van de sovjet-vlag" door twee Amerikaanse soldaten. Een politie patrouille had belde mannen gearresteerd. Volgens welingelichte socialistische kringen te Wenen ls een „grondige zuive ring aan de gang or.der de Russisohp *n Oostenrijkse afdelingschefs bij de „Usla", die het beheer voert van door de sovjets ls Ocstenrük overgenomen bezittingen. Volgens radio Praag hebben Oost- europese luchtvaartmaatschappijen tijdens een bijeenkomst van vüf dagen te Praag volledige overeenstemming bereikt over onderlinge samenwerking. Een detachement van de Amerikaanse luchtmacht ls te Celle. naby Hannover, aangekomen. Het vliegveld van Celle zal worden uitgebreid en start- en landings banen worden aangelegd voor zesmotorlge toestellen. Het college van B. en W. van Ant werpen heeft zyn goedkeuring gehecht aan de plannen voor de bouw van het £edeelte van een petroleumhaven bij de Krulsschans. De totale kosten hier van worden op fr 100 millioen geraamd. Het Britse spoorwegpersoneel dat een algemene loonsverhoging eist, heeft be sloten op 18 October een „waarschuwlngs- staklng' van twee uur te houden James Farley, de voormalige voorzit ter van de Amerikaanse democratische party, die kortelings een bezoek heeft ge bracht aan Franco te Madrid, heeft Zater dag te Lissabon een onderhoud gehad met ex-konlng Umberto van Italië, ex-konlng Carol van Roemenië en daarna met de' Portugese minister-president Salazar. De Spaanse minister van buitenlandse zaken. Alberto Artajo, ls per vliegtuig uit Madrid vertrokken voor een officieel be zoek aan Argentinië. Een militair gerechtshof te Praag heeft dertien van de achttien aangeklaagde voormalige leden der Tsjecho-Slowaakse veiligheidspolitie, tot gevangenisstraf ver oordeeld. De langste straf was drie Jaar. Het hof nam ln aanmerking, „dat de be schuldigden misleid waren". Een Tsjechoslowaakse generaal, die een hoge functie bekleedde ln de legerstaf, maar wiens Identiteit niet ls onthuld. Is Zaterdagavond per vliegtuig te Londen aangekomen, na uit Tsjecho-Slowaklje te zyn gevlucht. Van de vijf personen, die met hem hebben willen vluchten. Is er een gedood, een dodelijk gewond en een andere ge vangen genomen. üzeren gordün" maar opgetrokken sou worden en er vrü „commercieel en cul tureel" verkeer zou zyn. de macht van „deze verdorven familieregering in Mos kou" spoedig tot een eind sou komen, terwül „het bedrog hunner communis tische leerstellingen" doorzien zou wor den. Alleen wegens hun eigen belang en hun eigen huid. kunnen zy geen „ver keer en menging" toestaan. De massa's, zo betoogde Churchill verder, worden daar op een peil van middelmatigheid gehouden, elk persoon lijk karakter wordt geliquideerd en daar door is het gemakkelük hen te regeren met commissarissen en ambtenaren en politie, die goed geoefend zyn in com munistische instituten en slechts ge handhaafd worden, als zy hun superieu ren in de party-hiërarchie behagen. Vervolgens over de Berlünse kwestie sprekende, verklaarde Churchill; Zy kan ons ieder ogenblik in een afgrüse- lüke oorlog storten. Indien Ik aan het bewind was geweest, had ik nooit toe gestaan, dat zü deze wending had ge nomen. Het zou beter geweest zijn on middellijk op de blokkade van Berlijn te antwoorden met repressaillemaatr'e- gelen tegen het zeehandelsverkeer en de Sovjet-invoer, dan zich te beperken tot de bevoorrading per vliegtuig, die geheel afhankelijk is van de elementen en van de Sovjet-unie De blokkade van Ber lijn is een ongelyke krachtproef, die ge lijkt op die, waarbij twee mannen tegen- 9yer elkaar worden gesteld, van wie de een in een leunstoel is gezeten en de ander op zün hoofd staat. De iuchtbevoorrading van Berlyn le vert slechts één enkel concreet voor deel op: n.l. aan de Duitsers te heb ben getoond, dat de toekomst van Duitsland aan de züde van de Euro pese familie is". Churchill ging vervolgens over tot de onlangs goedgekeurde maatregelen in zake de herbewapening en herinnerde aan de „beledigingen die naar het hoofd waren geslingerd van de oppositie die thans de meerderheid van het Britse kiezerscorps vertegenwoordigt". Hij ging alle maatregelen na. welke de oppositie had goedgekeurd. „De conservatieven moeten, zo zeide hij. naast de Labourleden. deelnemen aan de aanwervingscampagne. wat de economische toekomst betreft. was Churchill gelukkig, „een verbetering te kunnen vaststellen". Volgens hem komt de verdienste hiervan evenwel niet aan de socialisten toe. doch aan het par ticulier initiatief" Hij protesteerde te gen het plan Inzake de nationalisatie van de staalindustrie en verwerpt ieder plan betreffende de vereniging van Noord-Ierland en Eire. De leider van de oppositie besloot: ,Een nieuw Labour-Lagerhuis 2x>u een einde rpaken aan de geschiedenis en aan de grootheid van Engeland. Enkel een conservatief parlement kan de welstand en de roem van het imperium van het Commonwealth en van het Verenigd Konmkrük verzekeren". £.e Britse labour-minister van gezond heid. Aneurm Bevan. heeft op een bü- te Bhymney de door Winston Churchill gehouden rede betiteld als een „nationale en internationale ramp". Bevan noemde Churchill „een van de meest roekeloze sprekers in de Britse politieke geschiedenis" en voegde er aan toe: „Hy schünt er zich niet van bewust te zyn, dat de Sovjets, wanneer hy ad viezen geeft aan de Sovjet-unie, n>> r dat advies luisteren niet alleen tegen achtergrond van 1940 en 1941. doch ook tegen die van 1920, aangezien Churchill de man was. die poogde de Sovjetrevo- lutie enkele laren na haar geboorte te yennoorden. Zy herkennen hem als oe leider van de reactionnaire machten in Groot-Brittannlë en als de leider van de partij, die in 1938 de Europese vrede yerkocht en oogluikend toeliet, dat Hit ier naar de macht greep." VRIJ VEEL BEWOLKING. De Bilt verwacht tot morgenavond: Vry veel bewolking, maar overwegend droog weer. Zwakke tot matige, later wat toenemende Zuideiyke wind. Min der koude nacht, overigens weinig ver andering van temperatuur. 12 OCTOBER. Zon op: 6.59 uur; onder 17.53 uur. Maan op: 16.41 uur; onder 0.40 uur (E K.) Hoogwater te Katwük te 11.56 en 24 u. Dit nummer bestaat uit zes pagina's

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1948 | | pagina 1