De Westelijke mogendheden brengen de kwestie Berlijn voor de Veiligheidsraad Scherpe Sovjet-aanval op Amerika Berlijn's opperbevelhebber hield zich niet aan overeenstemming te Moskou Uitbreiding der Communistische opstand in Republiek Offensief tegen Madioen maakt vorderingen Een Russisch voorstel tot beperking der bewapening WEER BERICHT Met een enkel woord 87ste Jaargang MAANDAG Tl SEPTEMBER No. 26500 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f3,90 per 3 maanden: 30 cents per week mi.v. 1 October as.: f4,15 per kwartaal, 32 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Witte Singel 1, Lelden - Giro no.: 67055 Zaterdag heeft Moskou geantwoord op de laatste nota der drie Westelijke mogendheden. Dit antwoord gaf niet hetgeen gewenst werd en gisteren heb ben Marshall, Bevin en Schuman na enige malen geconfereerd te hebben, daarvan getuigenis afgelegd in een nota, waarin de Sovjet-unie wordt be schuldigd van bedreiging van de vrede en de internationale veiligheid door de houding van haar autoriteiten te Berlijn en verder verklaard wordt, dat de kwestie aan de Veiligheidsraad zal worden voorgelegd. De nota der Westelijke mogendhe den, die 14 punten omvat, besluit: „De Sovjet-regering draagt uit sluitend de gehele verantwoordelijk heid voor het scheppen van een toe stand, die het in de huidige omstan digheden niet langer mogelijk maakt, zijn toevlucht te nemen tot midde len voor een regeling als voorzien in artikel 33 van het Handvest der V. N. Deze toestand houdt een bedrei ging in van de internationale vrccl- en veiligheid De regeringen van Frankrijk, de V. S. en Engeland zien zich derhalve genoodzaakt ter wille van de vrede en internationale vei ligheid, de handelingen van de Sovjet-regering bij de Veiligheidsraad ter sprake te brengen. Zij behouden zich intussen het recht voor, die maatregelen te ne men, die nodig mochten zijn om haar positie in Berlijn onder de huidige omstandigheden te handhaven. (Ar tikel 33 van het Handvest bepaalt, dat partijen in enig geschil, dat de inter nationale vrede en veiligheid zou kunnen bedreigen, moeten omzien naar vreedzame middelen voor een regeling zoals onderhandelingen of arbitrage). De voornaamste punten der nota In de nota worden de volgende pun ten opgesomd: „1; De Sovjet-blokkade bedreigt het handhaven van de bezettingsstrijd krachten der drie Westelijke landen in Berlijn en bedreigt de bevolking met hongersnood en economische ineenstor ting; 2) De drie regeringen kunnen geen regeling aanvaarden, die hun rechten in Berlijn in gevaar brengt, doch zijn bereid een practische regeling te aan vaarden, verenigbaar met hun rechten en verplichtingen. 3> ln Moskou werd overeenstem ming bereikt over een instructie aan de vier militaire gouverneurs om de blokkade van Berlijn op te heffen te gelijk met de invoering van de mark van de Sovjet-zone als de enige valuta van Berlijn onder controle der vier mo gendheden. 4> Stalin gaf duidelijk te kennen, dat alle beperkingen, die vóór 18 Juni waren ingevoerd, zouden worden afge schaft en de financiële commissie der vier mogendheden het recht zou heb ben controle uit te oefenen op de Duit se circulatiebank in de Sovjet-zone voor zover het Berlijn betrof, 5) Op basis van deze overeenkomst met Stalin werd een overeengekomen instructie naar de vier opperbevelheb bers in Berlijn gezonden. 6) De Sovjet-opperbevelhebber (maarschalk Sokolofsky) hield zich niet aan deze instructie. Hij bleef er bij, dat beperkingen moesten worden opgelegd aan het luchtverkeer en wei gerde er mede accoord te gaan, dat de financiële commissie de controle zou hebben over de circulatiebank. Hij eiste tevens, dat de handel tussen Ber lijn en het Westen aan de Sovjet-con- tróle zou worden onderworpen. 7) Tijdens de besprekingen te Ber lijn lieten de Sovjet-autoriteiten beto gingen toe, die gericht waren op ge welddadige omverwerping van het ge meentebestuur. 8) Op 14 September 1948 vestigden de vertegenwoordigers van de drie Westelijke mogendheden de aandacht van de Sovjet-regering op het feit, dat de Sovjet-opperbevelhebber in Berlijn zich niet hield aan de in Moskou be reikte overeenkomsten. 9) Op 18 September 1948 steunde de Sovjet-regering formeel haar opperbe velhebber in zijn houding t.a.v. het toezicht op het luchtverkeer, de han del met het Westen en financiële be voegdheden. 10) Op 22 September 1948 vroegen de drie regeringen de Sovjet-regering of zij bereid was de blokkade op te hef fen en verkldarden dat het geen zin had de onderhandelingen voort te zet ten, indien de Sovjet-regering de over eenkomsten niet naleefde, en zelfs deed uitkomen, dat zij de rechten van de drie regeringen in Berlijn wilde onder mijnen en vernietigen. 11) Het Sovjet-antwoord van 25 September 1948 is niet bevredigend. De concessie var de Sovjet-reeering inzake de èontrólp van dc handel van Berlijn met het Westen is illusoir. De Sovjet-regering wil de controle uitoefenen op het luchtvervoer van goe deren en personen naar Berlijn. Zij wil dus het vervoer en de verbindingen tussen Berlijn en het Westen beperkin gen opleggen, waardoor de voorziening van Berlijn door haar beheerst zou worden. 12) De houding van de Sovjet-op perbevelhebber in Berlijn tijdens de onderhandelingzn en de aanmoediging van de pogingen het Berljjnse gemeen tebestuur omver te werpen, bewijzen, dat de Sovjet-regering de bereikte over eenkomsten weigert na te komen en de rechten van de Westelijke mogendhe den ifc Berlijn wil afschaffen. 13) De kwestie, die zich in Ber lijn voordoet, is geen technische kwes tie. Het blijkt, dat de Sovjet-regering door onwettige en dwangmaatregelen politieke doeleinden tracht te bereiken. De Sovjet-regering tracht de absolute controle te krijgen van het economi sche, politieke en sociale leven van Ber lijn en tracht de stad bij dc Sovjet-zone in te lijven". Wat kan de Veiligheidsraad? Reuter's correspondent te Parijs seint, dat de Berlijnse kwestie, voor de Veiligheidsraad gebracht, nog onder invloed van het Sovjet-Russisch veto kan komen. Wordt deze kwestie volgens hoofdstuk zes aan de Veiligheidsraad voorgedragen, dan heeft geen van de vier grote mogendheden vetorecht, doch de Oekraine, die de beslissende zevende stem zou hebben, zou door onthouding een soort van veto kunnen uitoefenen. Wordt de kwestie op grond van hoofd stuk zeven voorgelegd, dan hebben alle grote mogendheden het vetorecht. In deze omstandigheden verwacht men in kringen der V. N. niet, dat de Veiligheidsraad enige practische maat regel kan nemen. Waarnemers geloven, dat het enige voordeel is, dat het ge schil voor het wereldforum wordt ge bracht. In kringen van de V.N. te Parijs is men van oordeel, dat de Sovjet-unie waarschijnlijk uit de Veiligheidsraad „zal weglopen" als de kwestie Berlijn deze week aan de orde komt. Men her innert er aan. dat Gromyko, de Sovjet gedelegeerde, in 1946 de vergadering van de Veiligheidsraad verliet toen de kwestie Perzië ter sprake kwam. Hij verklaarde toen, dat de Veiligheidsraad niet het recht had een zaak te behan delen, die alleen door de grote mo gendheden diende te worden uitge maakt. Van gezaghebbende zijde wordt ver nomen, dat de Sovjet-regering in de Veiligheidsraad zal verklaren, dat de kwestie Berlijn buiten de bevoegdheid van de Veiligheidsraad valt. Maarschalk Sokolofsky, militair gou verneur der Sovjet-unie in Duitsland, heeft zijn voornaamste adviseurs bij eengeroepen op het Sovjethoofdkwar tier te Karlshorst om de toestand te bespreken, nu de Berlijnse crisis aan de Veiligheidsraad wordt voorgelegd. Volgens Duitse kringen, die nauw contact hebben met het Sovjet-Rus sisch militair bestuur, heeft maarschalk Sokolofsky reeds welomschreven in structies uit Moskou gekregen. De Amerikaanse regering zal heden een witboek van 100 pagina's publice ren, waarin een volledig overzicht wordt gegeven van de onderhandelingen. Het Witboek Het witboek, dat 24.000 woorden telt, bevat de teksten van tot nog toe gehei me geallieerde en Sovjetrussische no ta's en memoranda, ontleend aan de rapporten van de Amerikaanse ambas sadeur te Moskou, Walter Bedell Smith. In het document wordt de nadruk gelegd op het Amerikaanse verlangen „in het belang van de vrede niets on beproefd te laten". Misschien de opmerkelijkste con clusie, die men uit de tekst van dit document kan trekken, aldus Reuter, is, dat Stalin een aanzienlijk verzoe- nender houding aan de dag legde dan wie ook der andere hoge Sovjetauto riteiten. Hij verklaarde met nadruk, dat het niet de bedoeling der Sovjets was de geallieerden uit Berlijn weg te werken. Terwijl de eerste bijeen komst gerede hoop gaf, dat de eerste moeilijkheden konden worden bijge legd, werden de afspraken, die Stalin had bevestigd, zowel door Molotof als Sokolofsky verworpen en' definitief ongedaan gemaakt, toen hij blijkbaar noe met vacantie in de Krim was. Hooggeplaatste regeringsautoritei ten te Washington hechten aan dit feit echter niet te veel waarde en verwijzen slechts naar het dagboek der besprekingen, in het witboek ge publiceerd. De gebeurtenissen van dag tot dag waren in het kort als volgt: 3 Juli. Sokolofsky: blokkade heeft „technische redenen". Conclusie gealli eerde gouverneurs: verdere pogingen der gouverneurs tot plaatselijke bijleg ging van het geschil zijn nutteloos. 6 Juli Nota's der drie Westelijke mo gendheden: blokkade moet worden op geheven: zijn bereid te onderhandelen, doch niet „onder dwang". 14 Juli. Molotof verwerpt dit verzoek en zegt voor het eerst, dat de blokkade werd veroorzaakt doordat de Westelijke mogendheden een nieuw muntstelsel hebben ingevoerd en in hun zones een reeerine hebben ingesteld. 30 Juli. Vertegenwoordigers der Wes telijke mogendheden overhandigen me morandum aan plaatsvervangend mi nister van Buitenlandse Zaken Zorin, daar Molotof uitstedig is: Sovjets heb ben te Berlijn „een abnormale en ge vaarlijke toestand geschapen". Zorin geeft voorstel tot besprekingen aan Molotof door. 31 Juli. Molotof voelt niet veel voor besprekingen. 2 Augustus. Eerste bijeenkomst met Stalin. Westelijke vertegenwoordigers maken aanspraak op „onbgtwistbaar en absoluut recht in Berlijn te blijven", doch zoeken wederzijdse overeenstem ming. Stalin ontkent dit recht, doch zegt met nadruk, dat de Sovjets hen er niet uit willen drijven, Wil besprekin gen over de gehele Duitse kwestie, noemt geldvraagstuk voornaamste re den der blokkade en stelt invoering van Sovjetmark als enig betaalmiddel te Berlijn als voorwaarde voor opheffing blokkade. Westelijke afgevaardigden brengen dit over aan hun regeringen Na afloop van deze bijeenkomst ge loofden zij nog in een oplossing van 't geschil. 6 Augustus. Westelijken eisen van Molotof in ontwerpovereenkomst on middellijke opheffing der blokkade en viermogendhedencontröle bij invoering van Sovietmark. Molotof stelt ophef fing verkeersbeperkingen voor, die na de geldhervorming in West-Berlijn wa ren opgelegd. 12 Augustus. Voorstel van Molotof verworpen. 17 Augustus. Westelijken wijzigen de ontwerpovereenkomst: 25 Augustus als datum opheffing blokkade en geldover- eenkomst; bijeenkomst raad van mi nisters in naaste toekomst. 23 Augustus. Op verzoek van Weste lijken bespreking met Stalin, die toe stemt in volledige opheffing der be perkingen van het vervoer naar Ber lijn en in viermogendhedencontröle over het muntstelsel. 27 Augustus. Men wordt het eens over richtlijnen op bovengenoemde basis aan de militaire gouverneurs, doch Mo- lotof's houding wordt „minder aange naam dan tevoren" genoemd en over eenstemming over een communiqué kon niet worden bereikt. 31 Augustus. Week van technische be sprekingen tussen de militaire gouver neurs op basis van de richtlijnen, doch deze besprekingen blijken „zelfs nog nuttelozer en vergeefser te zijn dan die te Moskou". 14 September. Nieuw memorandum aan Stalin en Molotof met het verzoek, de richtlijnen opnieuw aan Sokolofsky te doen toekomen. )8 September. Antwoord van Molo tof: „De gouverneurs der Westelijke mogendheden, niet Sokolofsky, komen de richtlijnen niet na". 22 September. Nieuwe nota der drie mogendhedenopheffing der blokkade enige voorwaarde voor voortzetten on derhandelingen. 25 September Molotof eist volledige Sovjetrussische controle over alle lucht verkeer naar Berlijn en verklaart, dat bij de Westelijke geallieerden de ver antwoordelijkheid ligt. of de bespre kingen gaande gehouden kunnen wor den door deze en andere Sovjetrussi sche eisen in te willigen. Antara, meldt, dat kolonel Soejoto, die zich tot opperste militaire leider heeft uitgeroepen. Zaterdagmorgen het bewl nd van het Nationale Front geprocla meerd heeft te Poerwodadi in het ge west Semarang, ten Noorden van Solo. Dit bewind stemt overeen met „het communistisch bestuur te Madioen". Voorts wordt melding gemaakt van het op Zaterdagmorgen uitbreken van „een communistische opstand in Parakan ten Noordwesten van Magelang". Antara sprak gisteravond van een uit breiding der opstand in Midden-Java. TWEE MAANDEN VOOR „DE CHOONMAAK". Achmad Wiranatakoesoemah is com mandant van de Republikeinse troepen, die Madioen uit het Zuid-Westen nade ren. aldus verklaarde een Republikeinse woordvoerder. Achmad is de zoon van de huidige Wali-Negara van Pasoendan. Hij is bevelvoerder geweest van de Re publikeinen in het berggebied om Ban doeng na de politiële actie. Achmad en zjjn mannen werden gedurende Januari en Februari naar Republikeins gebied geëvacueerd. De woordvoerder verklaar de voorts, dat de Siliwangi-divisie, die eveneens afkomstig is uit de „pockets" van West-java, thans Madioen omsin gelt. De commandant van deze divisie heeft verklaard, dat hij voor de „schoonmaak" van de kleine plaatsen, waarin communistische strijdorganisa ties zich mogelijk zullen verbergen, twee maanden nodig zal hebben. Deze strijd organisaties in de kleinere plaatsen, zullen ongetwijfeld een guerill^obrlog pogen te voeren en vormen, doordat zij sabotage zullen en willen plegen een latent gevaar. De woordvoerder zeide, dat de Repu blikeinse regering de communistenlei ders. die beschouwd worden als land verraders, streng zal straffen. Voorts zeide hij, dat Atmadji, de v.m, leider van de Alri (Republikeinse Ma rine), die thans door de Republikeinse troepen gevangen is genomen, zichzelf in 1945 tot „admiraal" had benoemd. Later volgde de officiële erkenning van deze functie, maar bij rationalisatie van de Republikeinse strijdkrachten verloor Atmadji deze functie weer. Atmadji was vroeger klerk bij de Japanse douane. TERUGZENDING PAKISTANERS. VAN Voor de Noorse rederij A. F. Klavenese en Co. zijn bij de Nederlandse Dok- en Scheepsbouw Mij te Amsterdam 5 schepen in aanbouw. Het tweede schip van 3e?e serie, de „Sunnyville" van 13.200 ton.liep Zaterdagmiddag van stapel, precies een jaar na zijn voorganger de „Bougainville". Na gedoopt te zijn door de echtgenote van de Noorse consul-generaal mevr. L. Gronvold, loopt de „Sunnyville" langzaam van de helling. Van de zijde van het Republikeinse leger wordt verklaard, dat „de affaire Parakan binnenkort beslecht zal wor den". Op verschillende andere plaatsen, zo wordt er aan toegevoegd, heeft het Republikeinse leger zuiveringsacties uit gevoerd. ,De stem van Vrij Indonesië" (om roep van het leger der Republiek Indo nesia) meldt, dat „de Republikeinse troepen in het gebied van Madioen goe de voortgang maken en dat naar ver wacht wordt de omsingelingsbeweging binnenkort voltooid zal zijn". MAGETAN EN NGRAMBE HEROVERD. Radio-D jok ja meldt, dat Magetan en Ngrambe, centra van communistische politieke activiteit, door de Republi keinse troepen zfjn heroverd. Door troepen van de T.N.I. zün Lt. Kolo nel Dahlan, v.ni. commandant van de 29ste T.N.I.-brigadc. en de vroegere commandant van de A.L.RI., (Repu-' blikeinse Zeemacht) Atmadji, gevan gen genomen. Vliegtuigen van de Republikeinse luchtmacht onderhouden dc verbinding tussen Djokja en Oost-Ja va en weipen pamfletten uit. (Ngambre en Magetan zijn resp. een desa en een plaats tussen Solo en Ma dioen, gelegen op de Noordelijke en Oostelijke helling van het Lawoe-mas- sief resp. ongeveer 40 en 25 K.M. West van Madioen. Gezien het bericht over uitbreiding van de opstand tot Poerwodadi en Parakan is de situatie dus blijkbaar zo, dat het offensief tegen Madioen vorderingen maakt en dat in het Noordelijke deel van het Republikein se gebied de opstandige beweging zich uitbreidt. Red. L.D.). RUST IN SOERAKARTA. Een woordvoerder van het Rep. Mi nisterie van Defensie te Djokja heeft verklaard, dat in Soerakarta en om geving thans rust heerst. De opmars der Republikeinse troepen naar het Zuiden verlig „gunstig". Soekoardjo. enkele kilometers ten Zuiden van Soerakarta, was reeds ge passeerd. Ten Noorden van de stad wer den de zuiveringsoperaties voortgezet, waarbij een splitsing werd veroorzaakt van de communistische troepen. Een vijandelijke afdeling onder commando van lt.-kolonel Soejoto trok zich op Poerwodadi terug (men zie boven). De woordvoerder zeide voorts, dat vele op standelingen terugkeerden in het Repu blikeinse leger, dat naar Madioen op trekt. Fr werd tegenstand ondervonden bij Sarangan en Paiosan beide plaat sen ten Westen van Madioen. De regering van Pakistan, heeft via de Engelse consul-generaal te Ba tavia, aan de Republikeinse regering te Djokja verzocht om, in verband met de ernstige situatie, de 250 Pakistanse mi litairen uit 't Britse leger, die zich nog altijd in de Republiek bevinden, toe te staan, naar Pakistan terug te keren. Deze Paklstaners zouden deel zijn ge worden van de ..internationale brigade". Het verzoek is ingewilligd; dit bericht is door de Britse consul-generaal te Batavia bevestigd. Naar Aneta verneemt, bestaat tegen deze terugkeer ook van Nederlandse zijde geen bezwaar en is het wachten nu op een vertegenwoordiger van de regering van Pakistan om een en ander te regelen. rikaanse minister van Oorlog, Forrestal, admiraal Leahy, de ministe voor het Leger, Kenneth Royal, commander Ke nedy, bevelhebber van de Amerikaanse strategische luchtmacht en Styles Brid ge, voorzitter van de commissie vooi1 toewijzingen van het Huis van Afge vaardigden op de korrel. Hfj zeide, dat deze mannen, om nieuwe milliarden voor de Amerikaanse strijdkrachten los te krijgen, regelrecht op oorlog met de Sovjet-Unie aansturen. Zij komen, zo zeide Wysjinsky, naar voren met schril gekleurde plannen voor het gebruiken van de Amerikaanse luohtmacht en van atoombommen ter vernietiging van Russische steden, als Moskou, Lenin grad, Kiew. Oharkow en Odessa". De Amerikaanse buitenlandse politiek besohreef hij als volgt: „Open onder steuning in tal van landen van de meest reactionnaire monarcho-fascisti sche regimes en groepen, overhelling naar systematische steun aan bewegin gen ter onderdrukking van democrati sche en nationale vrijheidsbewegingen, organisatie van militaire bloks. con structie van nieuwe militaire en vloot- bases en uitbreiding en verbetering van reeds bestaande bases, welke gedurende de oorlog door Duitsland, Italië en Ja pan werden opgericht. Ten slotte zeide Wysjinsky: „De re- aohtie, die zioh niet langer zeker voelt van de dag van morgen, is voortdurend bezig haar krachten te mobiliseren. De openbare mening wordt in razend tem po bewerkt. Rusland en de nieuwe de mocratieën worden op schaamteloze wijze belasterd, kwaadwillige leugens worden verspreid en feiten verdraaid om de aandacht van de millioenen ge wone mensen af te leiden van ware oor- 1 logsaanstokers." De rede duurde 45 minuten. Berlijn werd in het geheel niet aangeroerd! Andrei Wysjinsky, de Sovjet-plaats vervangende minister van Buitenl. Zaken, deed daarop een der heftigste aanvallen in de geschiedenis der VN, op de Ver. Staten, deze er openlijk van beschuldigend met voorbedachten rade een oorlog tegen de Sovjet-Unie voor te bereiden. Wysjinsky herhaalde de beschuldigin gen betreffende de vorming van een Westelijk militair blok, het op de been brengen van West-Duitsland voor een nieuwe oorlog en het in dienst stel len van het Marshall-plan voor dit doel. De V.St. zouden een atoom-oor log voorbereiden tegen Rusland, „dat slechts de vrede wil". Wysjinsky zeide o.a.: „Dit alles wordt vergezeld van een geweldige bewape ningswedloop en van de ontwikkeling van plannen voor een aanval op de Sovjet-Unie en de nieuwe democratie- en, en bovendien van de voorbereiding van andere militaire maatregelen. Niet slechts voert Amerika intensieve voorbereidingen uit voor agressieve maatregelen, maar het helpt ook een aantal Westeuropese staten zulk een oorlog voor te bereiden. Zij worden voorzien van Amerikaanse bewape ning". Wysjinsky stelde aan de Algemene Vegadering formeel voor een interna tionaal orgaan in te stellen, dat toe zicht dient te houden op de vermin dering van de wcreldbewapening en het verbod van atomische wapens. Hij stelde ook voor, dat de Assem blee de vijf grote mogendheden voor schrijft om „gedurende een jaar alle huidige land-, zee- en luchtstrijd krachten met een derde te vermin deren", en in het kader van de Vei ligheidsraad een internationaal or gaan te stichten met de taak toezicht te houden op deze maatregelen. Wysjinsky nam inzonderheid de Ame- MEER BEWOLKING. De Bilt verwacht tot morgenavond: Toenemende bewolking maar over wegend droog weer. Matige en in de Noordelijke provincies tijdelijk krach tige wind tussen Zuid en Zuid-West. In het N.W. van het l*nd overdag iets lagere temperaturen. 22 September. Zon op: 6.35 uur; onder: 18.26 uur. Maan óp: 24.00 uur; onder: 17.10 uur (L. K.) Hoogwater te Katwijk te 11.17 en 12.00 uur. Dit nummer bestaat uit zes pagina's BINNENLAND Een reparatieschip en vier mijnen vegers van ae Kon. Ned. 'Marine zijn de haven van Gent binnen gelopen. De oor logsbodems hebben 600 officieren en man schappen aan boord. Het betreft bier een beleefdheidsbezoek aan het gemeentebe stuur van Gent, dat de officieren op het stadhuis zal ontvangen. Een aantal Amerikaanse burgemees ters. die deelnemen aan het congres van de International Union of local authorities ln Den Haag. beeft een bezoek aan Rot terdam gebracht. Na de begroeting ten stadhulze maakte het gezelschap een tocht door de haven en bracht daarna een bezoek aan het museum Boymans. Tijdens de daarop aansluitende maaltijd deelde burgemeester Oud mede. dat het H.M. Koningin Juliana behaagd heeft de heer George W. Welsh, burgemeester van Grand Rapids. Michigan, te benoemen tot Commandeur en de heer Paul v. Betters, uitvoerend directeur van de Amerikaanse conferentie van burgemeesters tot officier in de Orde van Oranje Nassau. Ter gelegenheid van de viering van het 60-jarig bestaan van de Katholieke Arbeidersbeweging ln het Bisdom Haarlem heeft het hoofdbestuur Zaterdag ln .Pul- chrl Studio" te Den Haag een receptie gehouden, waarbij vele autoriteiten w.o- minlster mr J. R H. van Schalk, vlce- voorzltter van de ministerraad en mr L A. Kesner. Commissaris der Koningin ln de provincie Zuid-Holland, hun gelukwensen zijn komen aanbieden. Op 5 October a.s. zal in de aula van de Rijksuniversiteit te Utrecht Anthon van der Horst, dirigent van het koor van de Ned, Bachverenlging tot doctor honoris causa promoveren. Onder grote belangstelling ls de on langs benoemde apostollsch-vicaris van Makassar, mgr Nlcolass Schneiders, heden ochtend ln de St. Marthakerk aan de Hoefkade te Den Haag tot bisschop ge wijd. Tal van autoriteiten w.o. minister Mansholt, hebben Zaterdagmiddag de opening bijgewoond van de grote land- en tuinbouwtentoonstelling ln Breda, ge organiseerd door de thans 40 Jaar be staande R.K. Bredase Tuinbouwveiling. In een onbewaakt ogenblik ls een ruim lj-Jarlg zoontje van de heer J. de Jong te Hensbroek te water geraakt en verdronken. Aan de vertegenwoordiger der K L M. te Rlo de Janeiro Van der Vliet werd de onderscheiding toegekend van officier ln de Nationale Orde van het Zuiderkruis. Door de Belgische ambassadeur, de heer L. C Nemrv en de minister van Bult. Zaken, mr D. U. Stikker, is Zaterdagmid dag een overeenkomst getekend ter voor koming van dubbele aanslagen Inzake belastingen op het kapitaal. Wegens een te Medan geconstateerd geval van hondsdolheid heeft de Wall Neeara van Soematra Tlmoer de honds dolheid-ordonnantie voor Medan afgekon digd. BUITENLAND In de week van 26 September begint een geregelde veertiendaagse vliegdienst tussen Muenchen en Palestina. De sociaaldemocratische Duitse poli tieke leider Kurt Schumacher heeft als gevolg van trombose de amputatie van zijn linkerbeen boven de knie moeten onder gaan. zyn toestand ls bevredigend. Te Kopenhagen ls een internationale bond van autoherstellers opgericht. Neder land ls ook aangesloten. Tussen Lyon en Modane heeft een sneltrein een afgekoppelde locomotief aan gereden. De sneltrein ontspoorde. Er zijn twee doden en een tiental gewonden te betreuren. Na Brussel is ook te Antwerpen ge demonstreerd tegen de Canadese film ..Het IJzeren Gordijn". De voorstelling moest onderbroken worden, na een botsing tus sen demonstranten en de politie vyf personen zijn gewond en een aantal de monstranten ls gearresteerd. Het Argentijns episcopaat meldt, dat de drie geestelijken, die betrokken zijn ln het door generaal Peron ontdekte com plot. geschorst zijn, totdat het gerecht uitspraak zal hebben gedaan. In alle Argentynse kerken zal een dankmis wor den opgedragen in verband met de ont dekking van het complot. Verscheidene personen werden ge wond by gevechten tussen voor- en tegen standers van generaal De Gaulle ln een zaal ln het Oostehjke deel van Parijs. In de zaal werd zware schade aangericht. Naar het persbureau Transradio meldt, ls een complot ontdekt om presi dent Gonzalez van Paraguay te vermoor den en de regering over te nemen. Een niet met name genoemde ambtenaar zou gearresteerd zyn. De luchtmacht der Verenigde Staten heeft bekend gemaakt, dat het proefraket- vllegtulg X-l ..honderden mijlen sneller dan het geluld heeft gevlogen De parlementscommissie voor onder zoek naar anti-Amerikaanse gedragingen heeft Vrydagavond besloten het verhoor der getuigen ln verband met de atoom- splonnage ln dc Verenigde Staten „wegens redenen van nationale veiligheid" stop te zetten. Dr Ralphe Bunche. waarnemend be middelaar der VU. ln Palestina, heeft een beroep gedaan op Israël. Transjordanlë en het Arabisch legioen, bevel te geven onmiddellijk op alle fronten het vuren te staken Als gevolg van uitbreiding van de mond- en klauwzeer epidemie ln het Vlaamse land, heeft de Belgische minister van landbouw besloten ln Vlaanderen tot nader order alle markten. Jaarmarkten, wedstryden en tentoonstellingen van her kauwers en varkens te verbieden. Gavril Kostelnlk. bisschop van Lwow (Lemberg) ls ..door een lid van de Oeka- rlnse nationalistische ondergrondse, die op last van de Paus werkte, vermoord", aldus zegt patriarch Alexius van de Russisch orthodoxe kerk. In Algerlë ls een Frans vliegtuig verongelukt. Zeven personen werden ge dood. BIJ een treinongeluk op het station Lany ln Tsjecho-Slowaklje vonden vyf mensen de dood, terwyl 10 anderen ge wond werden. SHINWELL KALMEERT De Bitse minister van Oorlog, Shin- well, heeft in een toespraak te Sal- ford verklaard, dat de jongste rede van Wysjinsky, waarbij hy algehele beperking der bewapening voorstelde, een ernstige bestudering waard was... Men schynt te veronderstellen, dat op grond van ideologische en politie ke verschillen tussen ons en de Sov jet-Unie, er onvermijdciyk oorlog moest komen. Dat is onzin. Het lean zyn, dat velen van ons hier te lande de politieke methoden van de Sovjet-Unie verwerpen. Ook de Russen zouden onze politieke methoden kun nen verwerpen, dooh dat ls* nog geen reden om oorlog te voeren. Et ls hele maal geen reden voor een paniekstem ming. wy treffen gewone voorzorgs maatregelen, maar wij moeten orvze militaire uitgaven zo laag mogelijk houden. Aanstaande Donderdag zal ik de gelegenheid hebben het land te ver tellen, wat wy zullen doen. Er zal heus niet voorgesteld worden mannen op te roepen, indien er geen aanleiding toe is en die is er volgens ons op het ogenblik niet. Wy willen vrede. Wij moeten met alle kraoht de gedachte aan een toekomstige oorlog trachten te onderdrukken. Ik moet er aan herinne ren, dat tijdens de afgelopen oorlog er niets was, dat ons meer moed gaf dan de grote dapperheid van onze Russl- abe bondgenoten," aldus ShinwelL

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1948 | | pagina 1