Eerste Troonrede van Koningin Juliana b Grote inspanning van allen gevergd „Het hoofd van Van Mook" WEERBERICHT Verwachtingen zijn niet in vervulling gegaan Leden der Staten-Generaal, DE TROONREDE 87ste Jaargang DINSDAG 21 SEPTEMBER 1948 No. 26495 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f3.90 per 3 maanden: 30 cents per week mi.v. 1 October a.s.: f 4,15 per kwartaal, 32 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Witte Singel 1, Lelden - Giro no.: 57055 NADAT wy gisteren onze mening hadden kenbaar gemaakt ten aan zien van de geruchten, welke mo menteel de ronde doen omtrent een door velen blijkbaar verwacht ontslag van de Luitenant-Gouverneur-Generaal, dr Van Mook, namen wij hedenmorgen kennis van een recent hoofdartikel, dat onder bovenstaand opschrift in het ge zaghebbende Indische dagblad „De Lo comotief" is verschenen en waarvan de strekking volkomen overeenstemt met de visie gelijk wij die gisteren tot uit drukking brachten. Wij citeren met volledige Instemming: „Dr Van Mook is een tijdlang ver heerlijkt door de Partij van de Arbeid. Een ultra links blad als „het Parool" verzocht hem in 1947 toch vooral te blijven, omdat hij niet gemist kon wor den. De politionele actie heeft de ver heerlijking door de P. v. d. A. doen ver stommen. Plotseling ontmoette dr Van Mook veel meer waardering in gema tigd rechtse kringen dan in de P. v. d. A. Toen de politionele actie, naar onze mening, ontijdig werd gestaakt, ver minderde weer de waardering bij rechts zonder dat Van Mook de waardering van links terug kreeg. Maar wat we hier zeggen geldt alleen voor politieke par tijen en niet voor individuele figuren. Want wie eens rustig kon spreken met dr Van Mook, die kwam onder de in druk van zijn gaven en van zijn ken nis en die begreep, dat het allemaal niet zo eenvoudig was. Want: Men kan voor of tegen de politiek van de afgelopen jaren zijn. Men kan terug vallen op de Japanse capitulatie en zeg gen, dat onmiddellijk daarna de zaken heel anders aangepakt hadden moeten worden. Men kan op principiële gron den de grondwetsherziening, zoals die nu tot stand is gekomen, bestrijden. Men kan vele fouten aanvoeren, die op allerlei onderdelen inderdaad gemaakt zijn. Maar: Er zijn enkele dingen, die men niet kan ontkennen. Men kan niet ontken nen, dat dr Van Mook in de praktijk de vader is van de federatie, die op het punt staat geboren te worden. Men kan niet ontkennen, dat hij jaren lang ge ploeterd heeft om van die federatie iets te maken. Ultra links blijft hem de po litionele actie kwalijk nemen en ultra rechts heeft moeite met het accepte ren van de federatie. Maar de C.H.U. en de V.V.D. hebben volkomen gelijk, dat ze gestemd hebben vóór de grond- wetswijziging al was het maar, omdat er geen weg terug is. $Jen kon eenvou dig niet zeggen, dat dit nu allemaal plotseling niet door zou gaan. Want niet alleen Hatta en Soekarno willen hun eigen zaken beredderen, men moet wel bedenken, dat ook Abdulkadir en dr Mansoer dit willen. En dan willen we op deze plaats er toch even op wijzen, dat dr Van Mook gezwoegd heeft om van die federatie iets te maken, om de basis voor die federatie te leggen. Hij heeft daarbij veel wanbegrip en veel critiek ontmoet en hij is doorgegaan op de weg. die hij zag, als de weg, die bewandeld kon worden, misschien niet als de weg. die het meest verkieslijk was. maar politiek is nu eenmaal een kwestie van het be reikbare. Nu eist men. als onze berichtgevers in Nederland juist zijn ingelicht, het hoofd van Van Mook. Wij achten dit een fatale ontwikkeling. Uit de chaos van de situatie van eind 1945 is Van Mook gekomen tot ëen bepaalde struc tuur. We weten het ook: een structuur met zwakke en aanvechtbare plekken. Maar toch hij heeft uit dïë chaos weer iets gemaakt. Het is altijd verkeerd om. zoals een snreekwoord zegt, in het midden van de stroom van paard te veranderen. Wij kunnen ons dat in deze omstandigheden inderdaad nauwelijks permitteren. Het is ten opzichte van de Landvoogd een oneerbiedige vergeliiking. zij het niet zo bedoeld, maar op dit moment zou het fataal kunnen zijn van naard te ver wisselen. De komende federatie is het werk van dr Van Mook. Hij zal eerst de gelegenheid moeten krijgen om zijn werk af te ronden, alvorens af te tre den. Als men dit in Den Haag niet in ziet, dan bewijst dat helaas opnieuw, dat. men in Nederland denkt in partij politieke verhoudingen en dat men daardoor de grote lijn uit het ooe ver liest. Dat zou tragisch rijn voor Neder land en voor Indonesië". DE AMERIKAANSE TROEPEN IN ZUID-KOREA. De Amerikaanse troepen in Zuid- Korea zullen volgens welingelichte kringen in Tokio, die commentaar le verden op de bekendmaking, dat Rus sische troepen tegen het eind van het jaar uit Noord-Korea zullen worden teruggetrokken, in aantal verminderd worden doch waarschijnlijk vooreerst niet geheel teruggetrokken worden. KOUD VOOR DE TIJD VAN HET JAAR. De Bilt verwacht tot morgenavond: In de kuststreken: Wisselende bewolking met vooral aanvankelijk nog enkele bui en geleidelijk wat afnemende, maar langs de Waddenzee tijdelijk nog krach tige N.W. wind. Weinig verandering van temperatuur. In het binnenland: Tamelijk heldere en koude nacht. Morgen overdag wisse lende bewolking met enkele verspreide lichte buien. Ongeveer dezelfde tempe ratuur als vandaag. Zwakke tot matige wind tussen West en Noord-West 22 SEPTEMBER Zon op: 6.25 uur; onder: 13.39 uur Maan op: 19.57 uur: onder: 1051 uur. Hoogwater te Katwijk te 5 47 en 18 04 *ur. Dit nummer bestaat uit zes pagina's Koningin Juliana heeft hedenmiddag in de Ridderzaal te 's-Gravenhage de nieuwe zitting der Staten-Generaal geopend met het uitspreken van de navolgende Troon rede: LECHTS korte tijd is verlopen sedert ik, nadat mijn Moeder afstand deed van de Troon en de regering door mij werd aanvaard, in Uw midden de eed aflegde en werd ingehuldigd. Met ontroering en dankbaarheid denk ik terug aan de wijze, waarop het 50-jarig regeringsjubileum van mijn Moeder werd gevierd en bij de troonswisseling alom uiting werd gegeven aan warme gevoelens van aanhankelijk heid ten opzichte van Haar en aan de wijze waarop men mij heeft welkom geheten. De herinnering aan dit alles zal mij sterken bij het vervullen van de taak, die op mijn schouders is gelegd. Groot zal de inspanning zijn, die van ons allen wordt gevergd om het hoofd te bieden aan de moeilijkheden, waarvoor het nog zwaar onder oor logsgevolgen lijdende Koninkrijk gesteld is in een wereld, die nog geen wezenlijke vrede kent. De grote verwachtingen, die de samenwerking der geallieerden in de strijd had opgewekt ook ten aanzien van samenwerking in de vrede, zijn niet in vervulling ge gaan. Scherpe tegenstellingen blijven zich openbaren. Versterking van internationale gemeenschapsgedachte De regering zal voortgaan om in het kader der Verenigde Naties te streven naar versterking der internationale gemeenschapsgedachte. Bijzondere aan dacht wijdt zij aan de ontwikkeling van kernen van internationale aaneen sluiting, die in de Unie tussen Nederland, België en Luxemburg en de samen werking der vijf-mogendheden ingevolge het verdrag van Brussel, reeds haar levensvatbaarheid hebben bewezen. Een spoedige totstandkoming van de Economische Unie met België en Luxemburg acht de regering van groot gewicht. Zij werkt met kracht mede aan het wegnemen van de hinderpalen, die aan de realisering dier Unie in de weg staan. Ook op sociaal-cultureel gebied wordt nauwer samenwerking binnen de Benelux, zowel als in verband met het Vyf-mogendhedenvcrdrag voorbereid. In het bijzonder op het gebied van de gezondheidszorg is de werkzaam heid van Nederlandse zijde in de internationale sfeer toegenomen, mede door de totstandkoming van de Wereld Gezondheids Organisatie. Militaire inspanning gericht op Indonesië De toestand van 's lands financiën noopt er toe de militaire krachtsin spanning, voor wat betreft de landmacht, vrijwel uitsluitend te blyven richten op het in Indonesië onderhouden van een voor haar taak berekende krijgs macht. Voor zover betreft dc Koninklijke Marine en de Luchtstrijdkrachten wordt daarnaast een begin gemaakt met de vorming van een bijdrage aan de gemeenschappelijke verdediging van de vijf door het pact van Brussel ver bonden West-Europesc mogendheden. In aansluiting aan de kortelings tot stand gekomen grondwetsherziening zal krachtig worden voortgewerkt aan het scheppen van een nieuwe rechts orde tussen Nederland, Indonesië, Suriname en de Nederlandse Antillen, ter verwerkelijking van het gerechtvaardigde streven der volkeren overzee naar vrijheid, gelijkwaardigheid en zelfstandigheid. Met verheuging mag worden geconstateerd, dat de staatkundige opbouw van de federalistische gebieden in Indonesië gestadig voortgang heeft ge vonden. In al deze gebieden kan ook een bevredigend, zij het onderling geva rieerd, herstel van het economische leven worden waargenomen. Zorgelijke verhouding met Republiek De verhouding tot de Republiek blijft bü voortduring zorg baren. De op grondslag van de Rcnvillebeginselen gevoerde onderhandelingen hebben nog niet de zozeer gewenste oplossing kunnen brengen. De herhaalde bemoeienis van de Veiligheidsraad met de Indonesische kwestie, ook nadat een Commissie van Goede Diensten in Indonesië haar werkzaamheden was begonnen, heeft niet steeds bijgedragen tot een welover wogen behandeling van de ingewikkelde vraagstukken, welke zijn ontstaan door de groei van nieuwe verhoudingen in Zuid-Oost Azië. Vertrouwd mag intussen worden, dat onze ernstige wil om aan de ge rechtvaardigde vrijheidsaspiraties der volkeren overzee te voldoen op een wijze, die tevens waarborg biedt voor recht cn veiligheid, ook internationaal in toenemende mate begrip ontmoet. Nog steeds moeten in Indonesië zware offers worden gebracht. Hulde zij hun gebracht, die en hierbij denk ik in het bijzonder aan de strijdkrachten ter zee, te land en in de lucht veelal onder zeer moeilijke omstandigheden met geduld en volharding hun plicht vervullen. Met eerbied gedenk ik hen, die daarbij het offer van hun leven brachten, terwijl mijn warme medegevoelen uitgaat naar hun nabestaanden. Een krachtig optreden tegen orde- en rustverstorende elementen blijft noodzakelijk. Regeling rechtspositie Een regeling van de rechtspositie van ambtelijke en particuliere werk nemers onder het nieuwe bestel is in voorbereiding. De Nederlandse en Surinaamse regeringen beraden zich op een nauwere handelspolitieke samenwerking, waarmee gepaard gaat een regeling van het onderlinge betalingsverkeer. Het ligt in het voornemen om ook met de Ne derlandse Antillen soortgelijke regelingen to treffen. Dank aan Amerika Het in de naaste toekomst wederom sluitend maken van de betalings balans met het buitenland blijft een voorwerp van aanhoudende zorg. Hoewel de resultaten, die tot nu toe, dank zij een gemeenschappelijke krachtsinspan ning, konden worden bereikt, tot dankbaarheid stemmen, moet nog een moei lijke weg worden afgelegd. Nog steeds moet in belangrijke mate een beroep worden gedaan op vreemde hulpmiddelen. Indien de Amerikaanse hulpver lening niet tijdig ware geschied, zou een ernstige terugslag in het herstel van de volkswelvaart onvermijdelijk zijn geweest. Ons land is dan ook grote dank verschuldigd aan het Amerikaanse volk, dat op grootse wijze zijn daadwerkelijke belangstelling voor Europa toont. Uitbreiding industriële capaciteit Zowel uit een oogpunt van exportbevordering als ter waarborging van voldoende werkgelegenheid voor de steeds groeiende bevolking, is krachtige industrialisatie dringend noodzakelijk. Hoewel de regering de technische vraag stukken. die hierdoor worden opgeroepen, geenszins onderschat, is zy van mening, dat het industrialisatie-vraagstuk in de eerste plaats een economisch probleem is. Zij acht het daarom een belangrijk deel van haar taak. voo~zover dat in haar vermogen ligt. economische omstandigheden te sch?poen, die het bedrijfsleven tot een gezonde uitbreiding der industriële capaciteit prikkelen. Beperking invoer onvermijdelijk Op het gebied der productie en der consumptie zal al het mogelijke wor den gedaan om meer normale verhoudingen te herstellen, een en ander naar mate de deviezenpositie zulks toelaat. Afneming van de schaarste zal het mogelijk maken de overheidsbemoeiing met het bedrijfsleven te verminderen. Beperking van dc invoer zal echter, als gevolg van het tekort aan buiten landse betaalmiddelen, nog onvermijdelijk biijven. De indiening van verschillende wetsontwerpen op het gebied van de middcnstandspolitiek is in de loop van dit zittingsjaar te verwachten. Gestreefd wordt naar verbetering van de materiaalpositie in de bouw nijverheid en mede daardoor naar opvoering van de arbeidsproductiviteit, ten einde het bouwprogramma, speciaal voor wat betreft woning- en be- drijfsbouw, te kunnen vergroten. Subsidie-vermindering Met het oog zowel op de voorbereiding van de Economische Unie met de Benelux-partners als op de noodzakelijkheid tot verlichting van de lasten voor de schatkist, zullen de subsidies op levensmiddelen worden verminderd of beëindigd. De regering zal daarbij nauwgezet rekening houden met ge volgen daarvan voor de kosten van levensonderhoud en bij de te volgen loon- en prijspolitiek de instandhouding van sociaal gerechtvaardigde en econo misch verantwoorde loon- en prijsnormen blijven bevorderen. Zorg voor kinderrijke gezinnen De zorg voor de behoeften van de kinderrijke gezinnen heeft de bijzondere aandacht van de regering. Overwogen wordt op welke voet aan daartoe door werkgevers in het leven geroepen fondsen gelegenheid is te geven uitkeringen te doen in individuele gevallen, waarin mede als gevolg van de oöfvang van het gezin de inkomsten beneden het sociaal gerechtvaardigde peil blijven. Voorts is een wijziging van de wettelijke kindcrbyslagrcgelingen in overwe ging ten einde in die regelingen de nodige correcties aan te brengen. Uitbreiding verzekeringen In aansluiting aan een enkele maanden geleden uitgebracht rapport wordt een algemene herziening van de sociale verzekeringen ter bevordering van meer eenheid en tot uitbreiding dier verzekeringen tot daarvoor in aan merking komende groepen van zelfstandigen verder voorbereid, mede ten einde te voorzien in een duurzame regeling ten behoeve van dc ouden van dagen bij beëindiging van de thans geldende tydelyke voorziening. De voor bereiding van een wetsontwerp op de ziekenfondsen, zomede van een nieuwe wettelijke organisatie van dc gezondheidszorg, zal met bekwame spoed worden voortgezet. De landbouwpolitiek De landbouwpolitiek van de regering zal gericht zyn op verhoging van een rationele bodemproductie, op intensivering van het landbouwbedryf, als ook op het verzekeren van bestaanszekerheid van boeren en tuinders in goedgcleide bedryven, mede door een zekere mate van productie- en markt ordening, waarbij in het bijzonder aandacht zal worden geschonken aan het vraagstuk van de kleine boeren. Door voorstellen tot verbetering van de ruilvcrkavelingswetgeving cn van de pachtwetgcving, alsmede door het beheersen van pacht- en koopprijzen verwacht de regering een doelmatig gebrtiik van de grond te bevorderen. Gezien dc gunstige ontwikkeling van de binnenlandse productie en de toe stand op de wereldmarkt mag een voortgaande verbetering in de voedsel voorziening worden verwacht. Begroting vertoont gunstiger beeld Ofschoon de financiële toestand moeilijk is, vertoont de begroting voor 1949 een belangrijk gunstiger beeld dan die over het lopende jaar, een resultaat, dat ten dele werd verkregen door gunstiger verwachtingen met be trekking tot de middelen cn anderdeels door beperkingen in de uitgaven. Met vooropstelling, dat de bevordering van volkswelvaart van primair belang is cn dat aan de eisen der sociale rechtvaardigheid niet te kort mag^ worden gedaan, zal aan een verdere inkrimping van de overheidsuitgaven by voort during aandacht moeten worden geschonken. Intussen dient er op te worden gerekend, dat voor het herstel van Indo nesië ook in het komende jaar een beroep op Nederland voor financiële hulp in de vorm van credietverlening zal worden gedaan. Hoewel, dank zy de buitenlandse credietverlening en het verbeterde bcgrotingsbeeld het gevaar voor inflatie is geweken, dient te worden voorkomen, dat opnieuw inflatoire krachten de overhand krijgen. Zo zal met name in verband met de verdere afwikkeling der geldzuivering voorzichtigheid moeten worden betracht. Belastingverlaging in overweging Op het gebied der belastingheffing zal worden voortgegaan met een herziening in sociale en economische rin. Enige verlaging van het tarief van de inkomsten- cn loonbelasting is in overweging, evenals een tegemoetkoming aan het bedrijfsleven met betrekking tot de berekening van de belastbare winst. Voorts zal gestreefd worden naar een vergroting van de rechtszeker heid voor de belastingplichtigen en naar een vereenvoudiging van de bestaan de belastingwetgeving. De geboden uiterste soberheid leidt er toe, dat in het komende jaar in hoofdzaak slechts werkzaamheden, die nodig zyn voor be houd van bestaande verkeersverbindingen cn andere waterstaatswerken of ter voltooiing van reeds aangegane overeenkomsten, zullen kunnen worden uitgevoerd. De indijking der Zuiderzee wordt verder voorbereid. Diverse plannen ,Op korte termyn kan de indiening worden venvacht van een wetsont werp betreffende samenwerking van gemeenten onderling en van gemeenten met andere lichamen. De regeling van de verdeling van de taak en van de organisatie van de politie zal opnieuw onder het oog worden gezien. Daartoe zal een commissie worden ingesteld, welke dc regering op korte termijn advies zal hebben uit te brengen. Voorstellen zullen worden gedaan ter uitvoering van Artikel 195a der Grondwet. Aan een in te stellen commissie zal worden opgedragen dc rege ring van advies te dienen omtrent vereenvoudiging der persioenwetgeving. Werden in het voorjaar 1948 enkele maatregelen tot verbetering van de salarispositic van het Rijkspersoneel aangekondigd en reeds ten dele geëf fectueerd, de verwezenlijking van de toegezegde technische herziening kan, naar het zich laat aanzien, binnenkort worden verwacht. Het probleem der politieke delinquenten heeft dc voortdurende aandacht der regering. Een aanvang wordt gemaakt met dc behandeling der gevallen van de jeugdige delinquenten, ten aanzien van wie een onderzoek naar de mogelijkheid van reclassering zal worden ingesteld. Liquidatie van de buitengewone maatregelen op het gebied van het recht en de rechtsbedeling zal met kracht worden nagestreefd. Wettelijke voorzie ningen betreffende het gevangeniswezen zyn in gevorderde staat van voor bereiding. By de verschillende typen van onderwijs heeft het opvoedings- en vor mingsaspect de' bijzondere belangstelling van de regering. Ter vervulling van dc functie van het onderwijs ten opzichte van enkeling en gemeenschap zijn nauwe verstandhouding en samenwerking tussen de leerkrachten by de onderscheiden soorten van onderwijs nodig. De regering streeft er naar. dat uitzonderlijke aanleg in onze maatschappij vroegtijdig wordt onderkend en dat er meer gelegenheid wordt geboden om die begaafdheid tot ontplooiing te brengen. Om aan de eisen van de steeds verder voortschrijdende specialisering op wetenschappelijk gebied het hoofd te kunnen bieden, zal het nodig zijn om, zonder inbreuk te maken op de vrijheid van onderwys, in overleg met de instellingen van hoger onderwijs, op een taakverdeling aan te sturen. Tot behoud en verhoging van het peil van het culturele leven zal aan de zorg voor de kunst bijzondere aandacht worden besteed. In gevorderde staat van voorbereiding zijn wetsontwerpen tot regeling van het kweekschool- onderwijs. tot regeling van het voorbereidend hoger cn algemeen vormend middelbaar onderwijs, tot regeling van het zuiver wetenschappelijk onderzoek en tot regeling van het tuchtrecht by het perswezen. Belangrijke wetsontwerpen Reeds zijn tal van belangrijke wetsontwerpen bij u aanhangig, op welker afdoening de regering prysstelt. Ik noem in het bijzonder de ontwerpen in zake de regeling der materiële oorlogsschade, de publiekrechtelijke bedrijfs organisatie, de ondernemingsraden, de wachtgeld- en werkloosheidsverzeke ring, de bedrijfspensioenfondsen, dc afwikkeling der geldzuivering, rechts handelingen landbouwgronden, het tegengaan van lichtvaardige echtschei dingen, de wyziging van het ontslagrecht, de regeling voor de opsporing, de vervolging en d? berechting van economische delicten, de credietverstrek- king aan Nedcrlandsch-Indië, de oprichting van de Nederlands-Indonesische Maatschappij tot financiering van het herstel in Indonesië en de tijdelijke voorzieningen ten behoeve van de wederopbouw en de bevordering van de bouwnijverheid. Veel zal dus van uw werkkracht worden gevraagd. Met dc bede, dat God ons allen de kracht en wijsheid moge schenken, nodig voor het vervullen van onze taak, verklaar ik de gewone zitting der Staten-Generaal geopend. VOOR de eerste maal in een hopelijk lange reeks van Jaren heeft H.M. Koningin Juliana de nieuwe zit ting der Staten-Generaal geopend met het uitspreken van een Troonrede, waar in Zy allereerst met dankbaarheid do wyze herdacht waarop het gouden rege ringsjubileum van Haar Moeder Is ge vierd en de wyze, waarop het Neder landse volk Haar persoonlijk heeft wel kom geheten. Nederland, zo verzekerde H.Mzal blyven streven naar versterking der in ternationale gemeenschapsgedachte, waarbij inzonderheid de samenwerking in het kader der Benelux in het mid delpunt der krachtsinspanning zal staan. Op militai- gebied blijft Indonesië de grootste offers vragen, doch daarnaast wordt een begin gemaakt met de ge- meenschaopebjke verdediging der West- Europese vyf. Naast vreugde oveT de zich gunstig ontwikkelende staatkundige opbouw der federalistische gebieden, wordt diepe teleurstelling uitgesproken over de ver houding tot de Republiek, waarbij te recht weinig waardering wordt getoond jegens de bemoeiingen van de Veilig heidsraad te dezer zake. Het woord van hulde aan de strydkrachten overzee is welverdiend evenals de dankbetuiging aan het adres van Amerika nopens de aan de economische en monetaire re constructie verleende onontbeerlijke steun. Ten aanzien van de ontwikkeling van het economisch leven worden geen nieu we geluiden vernomen: krachtige indus trialisatie blijft noodzakeiyk, beperking van de invoer onvermydelyk. verlaging c.q. opheffing van de subsidies op het levensmiddelenpakket wordt met kracht nagestreefd. De middenstand zal onge- twyfeld met grote belangstelling uitzien naar de met betrekking tot dit belang- ryke volksdeel aangekondigde wetsont werpen. De zorg voor de kinderrijke ge zinnen heeft de bijzondere aandacht der regering. Ook de richtlijnen voor de landbouw politiek zyn ln hoofdzaak dezelfde ge bleven.. Met blijdschap zal worden vernomen, dat het begrotingsbeeld voor 1949 „be- langryk gunstiger" is dan dat over 1948, waardoor verlaging van inkomsten-, loon- en winstbelasting kan worden over wogen. Ten aanzien van de zozeer noodzake- lyke inkrimping der overheidsuitgaven is het geluid helaas iets minder positief: de formulering gaat niet verder dan te zeggen „dat hieraan bij voortduring aan dacht moet worden geschonken". Het einde der geldsanering schynt in de naaste toekomst nog niet in zicht, gelet op de clausule, dat daarmede, teneinde inflatoire gevaren te voorkomen, „voor zichtigheid moet worden betracht". In financiële kringen overheerst de opvatting, dat de regering in dit opzicht de grenzen van de uiterste voorzichtig heid angstvallig volgt! Op het gebied van de uitvoering van openbare werken staan in verband met de geboden soberheid vooralsnog geen grootse objecten op het programma. Er wordt gestreefd naar uitbreiding van de woningbouw, doch overigens biyft het by onderhoudswerken en afbouw. Aan het einde van Haar rede. welke met een duideiyke stem werd uitgesproken, kondigde Hare Majesteit nog een aantal wetsontwerpen, maatre gelen en plannen aan, waarvan wy in het by zonder noemen de liquidatie der na-oorlogse byzondere rechtspleging, de staatssteun aan uitzonderhjk-begaafden en aan Kunstenaars zomede de reorga nisatie van diverse typen van onderwys. Uit deze opsomming blykt, naar het woord van HM., dat ons parlement een !ruk jaar wacht, waarin veel van zijn werkkracht zal worden gevraagd. Wy sluiten ons gaarne aan bij Haar wens, „dat God allen de kracht en wys- ^d moge schenken, nodig voor het ver vullen van deze taak". SPANJE IN BRITSE LAGERHUIS. De onder-minister van Buitenlandse Zaken. Mayhew, heeft in het Britse parlement verklaard, dat Spanje „als een fascistisch land, een bron van zwakte was ln de Westerse democratie". Hy zeide dat de politiek der Britse re gering t.o.v. Spanje niet veranderd was. Het conservatieve lid Lindsay zeide, dat Spanje zich reeds lang tegen het Sov jet-Russische communisme had ge keerd, dat de rest van de wereld nu te genover zich vond en vroeg, of Engeland en Spanje op grond hiervan niet veel gemeen hadden. Onder gejuich van de labour-afgevaardigden antwoordde May hew ontkennend. Een voorstel van het conservatieve lid Teeling volgens hetwelk Engeland zou moeten trachten samen te werken met de Spaanse regering wat betreft een gemeenschappeiyke luchtverdediging ln het geval van agressie door een derde mogendheid, werd door Mayhew ver worpen. Mayhew gaf echter de verzeke ring dat patybelangen de regering niet zouden beïnvloeden. Mayhew zeide nog dat er onder de huidige omstandigheden geen verande ring was gekomen in de houding van de Britse regering ten aanzien van de erkenning van de „staat Israël".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1948 | | pagina 1