Hoe Leiden 50 jaar geleden
Inhuldigingsfeest vierde
het
DE UNESCO
HELE HUISJES
VOOR ZELFBEWONING
Teriville van de studenten werd
het feest 2 weken uitgesteld
Radio-programma
stelde een onderzoek in naar de situatie van de pers
Koopprijs 17.000.—
lm die Wereldraad zullen
0/ ste jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Zaterdag 21 Augustus 1948
Tweede Blad No 26471
Het Noordemde, gezien uit de Breestraat.
De ouderdom biedt over het alge- keurig, rijk" afdwong. Men kon zioh
meen maar heel weinig voordelen, doch
voor een reeds vrij hoog bejaard cou-
rantenbedrijf als het onze, is het toch
wel heel gemakkelijk, wanneer men,
om te weten te kernen wat zioh een
halve eeuw geleden in de Sleutelstad
heeft afgespeeld, enkel maar de oude
jaargangen behoeft open te slaan.
En dus gingen wij eens bladeren in
deze oude folianten cm te zien hoe in
1838 Leiden het Inhuldigingsfeest van
Klftingin Wilhelmina had gevierd.
Het leek ons. logisch deze feestvie
ring te zoeken rondom de 6de Sept.
1898, doch tot onze grote verbazing,
vond deze feestviering in onze stad
eerst op 22 en 23 September plaats,
teneinde de studenten in de gele
genheid te stellen mèt Leiden feest
te vieren.
dan ook niet bedwingen uiting te
geven aan zijn tevredenheid, en stad
genoot en vreemdeling stonden bewon
derend al het schoons aan te zien, dat
het oog bekorend voorbijtrok.
De optocht, welke op tijd aan de
Kweekschool voor Zeevaart terug was,
slaagde uitstekend, dank zij aller me
dewerking, niet het minst die der
Leidsche dames. Het was schitterend.
Leiden kan optochten orgamseeren.
Maar de commissie werd dan ook door
verscheidene personen met zeer veel
welwillendheid bijgestaan.
gróote stukken, te bewonderen "ran de
Havenbrug, waarvan op den achter
grond het station van „De Volharding"
het middelpunt vormde en het stuk
aan de Grofsmederij eerbied afdwong.
Voorts de verlichting van Doezastraat,
Nieuwsteeg, de verschillende gasver
lichtingen aan „Mlnerva" en bij de fir
ma C. C. Bender, de schitterende illu
minatie met gas op 't Van der Werff-
,park, vanwege de Gasfabriek, de."...
maar eindigen wij!
Tegen den tijd, dat de groote mili
taire taptoe in het Van der Werffpark
zou aanvangen, was de groote loop
naar het Steenschuur. De 250 man van
hier en uit andere garnizoensplaatsen,
achter het monument opgesteld, maak
ten, vooral op hen, die zioh in het
Park bevonden, een machtigen indruk.
Zulk een taptoe was hier nog nooit
eerder vertoond geworden. Toen het
programma was afgetrommeld, afge-
trompet, en afgespeeld, verdeelde de
troep zioh in vieren, defileerden aldus
voorbij den Burgemeester, die zich aan
het voetstuk van het gedenkteeken -be
vond, waarop de vier groepen met fak-
's Avonds had de groote illuminatie
plaats, die ook, dank zij het stille weer,
prachtig slaagde. Hoc.g schitterde de 0
De eerste da.g stond in het teken tempel op de Korenbeurs, verspreidend kels 'de stad doortrokken, ieder, een
van de schooljeugd, die op de Bree- een zee van licht en tot zioh trekkend anderen weg nemende, wat de léven-
als tot een machtigen magneet, aller i digheid niet weinig verhoogde. Door
menschen bewonderend, moeilijk te groote mensohenmassa's werden ze op
verzadigen oog. Zou het thans levend de maat der muziek of zingende ge-
geslacht hier ooit weer iets dergelijks
aanschouwen? En hoe sierlijk gingen
straat oa. defileerde voor burgemeester
Was en vervolgens op het Schutters
veld op versnaperingen werd onthaald,
's Avonds brandde in de feestelijk ge
tooide stad hier en daar de illumina
tie er was een concert in de a giorno de duizenden lichten van dien slanken
verlichte tuin van de buitensociëteit -
„Amicitia" en er werden lichtbeelden
vertoond op de Papengracht.
De eigenlijke feestdag, 23 September,
eette in met klokgelui en een muzikale langs, boven het water, ver, ver weg!
reus over in die breede flonkerzee van
zij-n tweevleugelig steunsel, om van
daar uit weer aan weerszijden in een
enkel vlammend lint door te loopen
rondwandeling van drie muziekkorpsen,
terwijl de 3 October Vereniging in het
Waaggebouw baring, wittebrood en
bier uitdeelde. Om 9 uur vingen op
het Schuttersveld de volksspelen aan,
En dan die lichtpaleizen, die wij contingent.'
volgd.
Die drukte, later ook zonder de mu
ziek, duurde nog langen tijd voort en
in de koffiehuizen heerschte, zoolang
ze open waren, een prettige geest.
Veel bewoners van gemeenten in den
omtrek en ook van elders, vooral uit
Den Haag, leveren daartoe een groot
Stadszaal, Stadhuis en Waag noemen,
hoe indrukwekkend verrezen zij voor
de duizenden en duizenden, die hen
op een afstand gadesloegen, stakend
na afloop waarvan in de Plantage een voor een wijle het gehos, gedans, ge-
«miflYit. Zniiks zangt geklap, hun luidruchtigheid, om
Wilhelmina-linde werd geplant. Zulks
ging gepaard met een rede van de
toenmalige voorzitter van de afd. Lei
den der Ned. Mij. voor Tuinbouw- en
Plantkunde, de heer G. P. van Oute-
ren. welke rede door burgemeester Was
-werd beantwoord. Aan de voet van de
boom werd in een loden koker een oor
konde ingegraven.
Als aardige bijzonderheid kunnen
wij hierbij nog vermelden, dat van
de personen, die deze plechtigheid
-bijwoonden, ten minste twee nog
in leven zijn, t.w. de heer J, G.
Ballego, destijds penningmeester
der afdeling en de heer A. Zwart,
oud-hoofdtuinman bij de Gem.
Plantsoendienst, die het gat voor
het jonge boompje groef en tofc
1933 deze boom heeft verzorgd!
's Middags werd een grote
ALLEGORISCHE OPTOCHT
gehouden.
Wij menen de sfeer van de feeste
lijkheden niet beter te kunnen weer
geven dan door de verslaggever anno
1898, aan het woord te laten:
„Men wist het wel, dat er alle zor
gen aan dezen optocht waren besteed,
"en verscheidene industrieelen goed voor
den dag zouden kernen, maar toen ein
delijk de cptooht voorbijtrok, hoorde
men één uitroep van degenen, die een
öergelijken optocht in andere steden
hadden gezien: „Amsterdam of Rot
terdam halen hier niet bij!"
V/ij kunnen hier niet alle wagens be
spreken, maar nog wel eens in herin
nering brengen die van de firma Zaal
berg en Zn., de Koninklijke Zeep-, Eau
de Cologne en Parfumerieënfabriek
(Sanders en Co.), de Leidsche Stoom-
bierbrouwerij „De Posthoorn" (M. H.
van Waveren), de firma G. Wilhelmy
Damsté en het boekdrukkersgi-lde.
Daarna kwamen de bloemenwagen, de
gemeente Leiden, de Leidsche Univer
siteit en de eerewacht der studenten.
Dat zich jonge dames bereid hadden
verklaard op de wagens plaats te ne
men, viel algemeen in den geest. Wat
-werden ze toegejuicht! Maar niet min
der de jeugdige meisjes, die in een
prachtig met bloemen versierde schulp
hulde braohten aan Koningin Wilhel
mina! Zij reden vóór den Inhuldi
gingswagen, die gevolgd werd door den
militairen wagen, dien van de Kweek
school voor Zeevaart en dien der Leid
sche zeilers. Onnoodig te zeggen, dat,
waar de onderdeelen alle, zonder uit
zondering, zoo met zorg waren uitge
voerd, met terzijdestelling van alle be
krompenheid. een geheel werd verkre
gen, dat elkeen de woorden „prachtig,
Om vier uur was het uur van ge
hoorzaamheid voor de café's aange
broken: toen moesten ze sluiten, al
keek het oog van de Heilige Herman
dad ook nu niet al te streng.
den tol hunner bewondering aan deze
rijzige figuren te betalen.
Bijna elke buurt, elke straat, elke
steeg, gaf iets bijzonders te aanschou
wen, de wijken der mingegoeden niet
minder dan die der meergegoeden. Hoe
góed bijvoorbeeld voldeed van 'n juist
punt gezien, de verlichting met ballons
over Stille Rijn en Apothekersdijk, die
van vaartuigen in de Ouie Vest, die
van de gelegenheidsstukken in het
Noordeinde, een geheel verlioht café j zijn beschrijving, welke voor onze oren
aan de Beestenmarkt, de onderschei- ietwat hoogdravend aandoet, dat is het
dene muziektempels, pyramided obe- I beste bewijs, dat het Inhuldigingsfeest
lisken, bloemeneilanden, enz., de vijf i te Leiden uitnemend geslaagd is!"
Leiden heeft feest gevierd, zóó ge
zellig, zóó goed als in langen ty<l niet
heeft plaats gehad. Er was maar één
roep over den afloop en dagen daarna
werd in den huiselijken kring en zoo
wel op straat als in sociëteiten en kof
fiehuizen het feit besproken, dat ieder
een zich had geamuseerd, dat 't ieder
een was meegevallen
Welnu, aldus besluit de verslaggever
VOOR ZONDAG 22 AUGUSTUS
Hilversum I (301 M.) ^CRO 8.00:
Viering 700-Jarlg bestaan Keulse Dom;
NCRV 9.30: nieuws; 9.45: NCRV-koor;
10.00: dienst Geref. Kerk Dieren, voorg.
ds G. van Abdel; 11.30: na kerkdienst:
KRO 12 16: apologie; 12.35: orkest zonder
naam; 1355: zonnewijzer; 13.00: nieuws:
13.15: orkest zonder naam: 13.40: Spl-
neuza; ;4.00: cabaretprogramma; 14.40:
muziekcorps van de schutterij: 15.00: Lon
don Harpsichord Ensemble; 15.22: midden
stand ln opgang; 15.35: verzoekprogram
ma; 16.10: wereldwielerkampioenschappen
Valkenburg. 16.25: Vespers; NCRV 17.00:
studlodlenst. voorg. ds J. M. de Jong;
18 30: Ned. Strijdkrachten; 19.00: oude
psalmen; 19.15: Indisch Dagboek; 19.30:
nieuws; KRO 19.45: Theaterorkest van de
BBC; 19.50: boekbespreking; 20.05: A. Ru
binstein .plano; 20.12: klein orkest; 20.45:
Beethovenconcert; 2140: luisterspel „Een
geschiedenis van het geluk"; 22.02: Spetet
Johnny Ombach; 22.37: actualiteiten;
22.45- avongebed en liturgische kalender;
23.00: nieuws; 23.1524.00: Boston Symph.
Orkest.
Hilversum II (415 M.) VARA 8.00:
nieuws; 8.15' strijdlied; 8 18: muziek van
Berlioz; 8.30: Nederland vacantleland;
8.40: Intermezzo; 9.12: postdulvenberlch-
ten; 9.15: verzoekprogramma; 9.45: gees
telijk leven; 10.00: Paul Godwin Trio;
10.30: voordracht- 10.50: Sldnev Torch
speelt; 11.05: Omibeporkest; AVRO 12.00:
Fairy Aviation Works Band; 12.30: Praags
mannenkoor; 12.40: pianospel; 13,00:
nieuws; 13.15: muziek uit Hongarije en
Roemenië; 13.50: wereldwlelerkamploen-
schappen Valkenburg; 14.00: zang en or
kest; 14.05: boekbespreking; 14.30: Kamer
orkest; 15.45: fllmpraatje; 16.00: orkest
Renova; 16.30: sportflitsen; VARA 17.00:
harmonlemuzlek; 17.15: gemengd zang
koor; 17.30: Accordeonband: 17.45: wereld
wielerkampioenschappen Valkenburg; 18.00
nieuws: 18.15: wereldwielerkampioenschap
pen Valkenburg: 18.30: Openingsdlenst
wereldraad der kerken te Amsterdam:
AVRO 20.00: nieuws; 20.05: actualiteiten;
20.15 waltztime; 20.45: hoorspel „Drie
mannen ln de sneeuw"; 21.15: opera
fragmenten; 22.20: openingszitting wereld
raad der kerken Amsterdam; 22 50: gram.-
muzlek; 23.00 nieuws 23.15—24.00: muziek
van Llszt.
VOOR MAANDAG 23 AUGUSTUS
Hilversum I (301 M.) NCRV 7 00:
nieuws; 7.15: ochtendgymnastiek; 7.30:
reveille; 7.45: woord voor de dag; 8.00:
nieuws; 8.15: Te Deum Laudamus; 9.00:
W. Horowitz, plano; 9.15: ziekenbezoek;
9.30: lichte klanken; 10.15: muziek van
Schubert: 10.30: morgendienst o. 1. v. dr
H. Holtrop; 11.00: Braziliaanse muziek:
11.20: voordracht; 11.40: zang en plano;
12.00: wereldraad der Kerken, Amster
dam; 12.30: weeroverzlcht; 12.33: Ned.
Kamerkoor; 13.00: nieuws; 13.15: R.
Moehren. orgel; 14.00: vacantlevertelllng;
14.30: Russische muziek: 15.30: NCRV-
koor; 16.00: bijbellezing; 16.45: muziek
van Ravel; 17.00' voor de kleuters; 17.15:
planorecital; 17.45: de Chinezen als han
delslieden; 18.00: Vijf Zapakara's; 18.15:
sport; 18.30 Ned. strijdkrachten; 19.00:
nieuws; 19.15 boekbespreking; 19.30: ac
tueel geluld; 19.45: driehonderd Jaar
nationaal bewustzijn; 20.00: nieuws;
20.05: proloog; 20.15: kerkconcert vocaal
kwartet; 20 45: sleepboten op stations;
21.05: ensemble Euphonla; 21.35: nieuwe
platen; 2145: volksconcert Residentie
orkest; 22.30: verzoekprogramma; 22.45
avondoverdenking: 23 00: nieuws; 23 15:
wereldraad der kerken; 23.20: Mandollna-
ta; 23.4024.00: muziek van Wagner.
Hilversum II (415 M VARA 7.00:
nieuws: 7.15: ontbijtmuzlek; 8.00: nieuws;
8.15: strijdlied; 8 18: lichte klanken; 9.00:
gram.muzlek; 9.30: waterstanden 9.35:
Holland dient het eerst
geholpen
(Van onze Parijse correspondent)
Vorige zomer kwam in Parijs voor het
eerst de commissie samen, waaraan door
de leiding van UNESCO het culturele
orgaan der Verenigde Naties de op
dracht was verstrekt een onderzoek in
te sêellen naar de situatie van pers,
film en radio in een zeventiental bij
deze organisatie aangesloten landen (zo
als bekend, maken behoudens de
Sovjet-Unie en enkele harer vazallen,
Ingezonden Mededeling
met inbegrip van de grond
Te koop: de nieuw te bouwen hele
huisjes aan de Maarsbergenstraat te
's-Gravenhage. EIGEN GROND. GEEN
ERFPACHT. KOOPPRIJS f. 17.000.—
HYPOTHEEK desgewenst f900W-.
Rijksbijdrage ongeveer f.300.- per jaar.
1 Januari 1949 op te leveren. De hui
zen bevatten beneden: grote woonka
mer, grote woon-eetkeuken, ingebouwd
buffet enz. en boven: twee grote slaap
kamers, kleine slaapkamer en douche
kamer benevens vliering. Verder vaste
wastafels, Bruynzeel-keuken enz. De
koper kan het huis zelf betrekken.
Inlichtingen, tekeningen enz. N. V.
STANDAARDBOUW. Bezuidenhoutse-
weg 12.7, 's-Gravenhage. Tel. 77.08.87.
gTam.muzlek: VPRO 10.00: morgenwijding
door ds A. L. Broer; VARA 10.20: Merrie
England; 10.30: voor de vrouw; 10.45.
ziekenbezoek; 11.20: Alex van Amerongen.
plano; 11.40: verkoopkunde; 12.00: Stra-
diva Sextet; 12.30: weerpraatje; 12.33:
wielerkampioenschappen te Valkenburg;
12.38 Kllima Hawailans; 13.00: nieuws;
1315: kalender; 13.20: Vaudeville Orkest;
14.00: Beethoven; 14.30: zomer en ge
zondheid; 14.45: die Lustige Welber von
Windsor; 15.25: hoorspel „De vleugels van
de tijd"; 16.45: musetteklanken; 17.00:
voor de Jeugd; 17.30: wereldraad der kér
ken; 18.00: nieuws; 18.15: varia; 18.25:
Metropole Orkest; 19.00: Fries programma;
19.30: Meester Trio; 20.00: nieuws; 20.05:
dlneon van de dag; 20.15: Ramblers; 20 45:
praatje over vogelwachten; 21.05: cabaret;
21.35: gram.muzlek: 21.55: J. Jong, orgel:
22.15' Omroeporkest; 23.00: nieuws; 23 15:
wereldraad der kerken: 23.20; wereld-
wielerkampioenschappen; 23.3024.00: po
pulaire klanken.
alle verenigde naties deeiuit van de
Unesco, terwijl andere, voormalige neu
trale landen, als candidaat-leden staan
ingeschreven)
In Augustus 1947 besloot men een
tiental deskundige enquêteurs naar de
betreffende landen te sturen ten einde
na te gaan, hoe het daar gesteld was
met de vrijheid van de pers, de oplei
ding van journalisten en vooral de toe
voer van grondstoffen en de situatie
der machinerieën. Deze experts heb
ben, na een onderzoek van drie maanden
in verscheidene landen van Europa,
Azië en Amerika hun rapporten opge
steld, welke in een recente bijeenkomst
van de betreffende commissie zijn be
sproken.
Drie landen blijken het zwaarst on
der het gebrek aan papier gebukt te
gaan: te weten, Nederland, Frankrijk en
China. Zij komen 50.000 ten kranten
papier te kort. Wanneer het diezelfde
landen ook niet aan deviezen mankeer
de, zou de toestand nauwelijks alarme
rend mogen heten Thans ls zij dit wel.
Daarom heeft de Unesco een beroep op
Amerika en Canada gedaan. Bovendien
stelt zij thans een plan op, waarbij ze
kere culturele diensten van de zijde van
armlastige landen, die met grondstof -
fengebrek te kampen hebben, met pa
pierleveranties of leningen zouden kun
nen worden beloond Over de details van
dit plan wordt voorlopig nog een stil
zwijgen betracht.
Ten einde zich voor overmatig opti
misme te behoeden, is het goed even
eens te weten, dat men tussen de regels
van het rapport een nauwelijks verholen
teleurstelling kan lezen over de geringe
resultaten, die Unesco, tgn gevolge van
gebrek aan belangstelling voor culturele
behoeften van de kant van een aantal
Regeringen, tot nu toe boeken mocht..
EVACUATIE EN RE-EVACUATIE.
Transportkosten moeten voor 1 October
worden gereclameerd.
Naar wij vernemen verwacht de dienst
voor maatschappelijke zorg van het mi
nisterie van Binnenlandse Zaken de gel
delijke gevolgen van evacuatie tijdens de
oorlogsjaren, voorzover het bureau Af
voer Burgerbevolking hiermede belast
was. met 1 Januari 1949 te zullen heb
ben afgewikkeld. Het laat zich aanzien,
dat dan ook de Districts Bureaux Ver
zorging Oorlogsslachtoffers zullen zijn
geliquideerd.
In verband hiermede verneemt het
ANP. dat rekeningen bétreffende trans
portkosten bil evacuatie en re-evacuatie,
waarvan de transporten voor 1 Januari
1948 werden uitgevoerd, slechts tot uiter
lijk 1 October a.s. voor het verkrijgen
van vergoeding kunnen worden inge
diend bil genoemde dienst. Trompstraat
3 te 's-Gravenhage of bij de onder hem
ressorterende provinciale en/of districts
bureaux Verzorging Oorlogsslachtoffers.
Basisformule „Jezus Christus
als God en Heiland"
door Ds M. A. KRÓP.
Amsterdam beleeft ln deze weken
drie grote gebeurtenissen: t^e feeste
lijke intocht van onze Olympische
kampioene, mevr. Fanny Blankers
Koen; de plechtige inhuldiging van
onze Koningin; en daar tussen in de
bijeenkomst van de Wereldraad der
Kerken. Verschillend van aard en be
tekenis hebben alle drie hun nationale
en internationale belang.
Dit geldt nl. ook voor het doen en
laten der Kerken. De afgelopen Wereld
oorlog en de bedreiging van deze dag,
doen maar al to duidelijk gevoelen, dat
de Kerkgeschiedenis en de Wereldge
schiedenis ten nauwste met elkaar ver
bonden zijn. Daarom verheugt het ons
ten zeerste, dat Amsterdam verkozen is
om deze eerste bijeenkomst van de We
reldraad te mogen ontvangen. Neder
land neemt in de Wereldkerk een be
langrijke plaats in. 1938: te Utrecht
wordt besloten om te komen tot een
Wereldraad der Kerken in oprichting.
1939: Eerste oecumenische Jeugdcongres
ln Amsterdam. En thans 1948: wederom
in ons land. Dit laatste mag zeker gezien
worden als een stille hulde der Wereld
kerk aan de Kerken in Nederland voor
haar houding gedurende de oorlog. Dit
moge ons als Nederlanders besef geven
van onze roeping en verantwoordelijk
heid.
A.S. ZONDAG OPENING.
Zondagmiddag wordt te drie uur, in de
Nieuwe Kerk te Amsterdam, de ope-
Hoe de Haagbruf er 50 jaar geleden uitzag.
ningsdienst van de Assemblee gehouden,
welke ook per radio zal worden uitge
zonden/Voorgangers in deze dienst zijn:
dr K. H. E. Gravemeyer, 's-Gravenhage;
Aartsbisschop van Canterbury dr G.
Fisher; dr John R Mott, Amerika; Rev.
D. R. Niles, Ceylon; Pasteur Mare Boeg-
ner, Parijs; Aattsbisschop van Upsala dr
E. Eidem; Aartsbisschop van Thya-
fceira dr S. Germanes. Uit deze namen
blijkt welke kerkgroeperingen op dit
ogenblik aan de Wereldraad deelnemen.
In grote trekken kan men zeggen, dat
de Protestantse Kerken in haar Calvi
nistische en Lutherse vorm, bijna geheel
vertegenwoordigd zullen zijn. Hetzelfde
geldt (eigenlijk in nog veel sterkere
mate) voor de Anglikaanse Kerkge
meenschap .en de Vrije'Kerken (z.g. free
Churches)de Orthodoxe Kerken, bui
ten Rusland en de door Rusland direct
beïnvloede gebieden, zijn evèneens ver
tegenwoordigd. alsmede (op voet van
kerkelijke gelijkheid) de op het zen-
dingsveld ontstane kerken.
145 KERKEN UIT 42 LANDEN.
Het betekent, .dat- 145 kerken uit 42
landén officieel vertegenwoordigd zullen
zijn. Twee grote groeperingen worden
gemist. In de eerste plaats de Rooms
KatholiekeKerk, die meermalen heeft
uitgesproken (hoe sympathiek zij ove
rigens het werk der oecumenische be
weging mag gadeslaan), dat het haar,
krachtens haar kerkelijk wezen onmo
gelijk is met andere kerken op voet van
kerkelijke gelijkheid rondom één tafel
te gaan zitten. Het ideaai der Wereld
kerk kan, volgens haar. enkel verwe
zenlijkt worden door hereniging binnen
haar muren. Minder principieel, maar
voor het ogenblik zeker niet minder de
finitief, is de afwijzing der Orthodoxe
kerken, die ter gelegenheid van de vijf
honderdste jaardag der Orthodox Rus
sische Kerk in Moskou bijeen zijn ge
weest. In een officiële verklaring be
schuldigen zij de oecumenische bewe
ging vttn „politieke" en „anti-democra
tische" doeleinden na te streven, waar
aan de eigenlijke kerkelijke doelstellin
gen vreemd zouden zijn. Afgezien van
de huidige politieke situatie (die onge
twijfeld een grote rol meespeelt) blijkt
uit deze verklaring tevens, dat tussen
Oosters en Westers Ohristendom een
volkomen verschillende visie bestaat be
treffende de verhouding Kerk en We
reld Behalve deze grote groeperingen
dient hier ook (zij het terloops) de
aandacht te worden gevestigd op de z.g.
Amerikaanse Raad der Kerken. Deze
heeft, vlak voor de bijeenkomst van de
Wereldraad, ook in Amsterdam zijn bij
eenkomsten gehouden De betekenis van
deze raad is niet groot. Het betreft hier
een groepering van een zeer klein aan
tal kleinere kerkformat'es (vooral uit
Amerika), die aan dc Wereldraad beur
telings „modernisme' er, „communis
me" verwijten. Van Nederland uit zijn
het vooral de Christelijke Gereformeer
de Kerken, die met enthousiasme ach
ter het werk van deze Raad staan. De
Gereformeerde Kerken in Nederland,
die, zoals men weet. besloten hebben
aan de Wereldfaad voorhands nog geen
deel te nemen, hebben zich bij deze
gescheiden organisatie evenmin aange
sloten.
CONSTITUERING VAN DE
WERELDRAAD.
De bedoeling van deze Amsterdamse
Assemblee is. in de eerste plaats, te
komen tot constituering van de Wereld
raad. Want, tot nu toe. heeft al het
werk van Genève uit (onder letding van
onze landgenoot dr W A. Visser—
't Hooft) een voorlopig karakter gedra
gen. Dit heeft niet verhinderd, dat
uitermate belangrijk werk verricht is
aan onderlinge hulp der Kerken, Maar
juist deze onderlinge hulpverlening
heeft de behoefte aan sterker geéstelijk
en organisatorisch contact levend ge
houden.
De bedoeling is, dat de Wereldraad
de plaats wordt, waar de Kerken el
kander kunnen ontmoeten, elkaar
kunnen aanspreken op haar getuige
nis en haar dienst in de wereld. Het
ligt zeker niet in de bedoeling' een
soort super-kerk te vormen, die als
overkoepeling van alle deelnemende
Kerken zou kunnen optreden; maar
wel, dat de eenheid en de v e r-
scheidenheid (hetgeen iets an
ders is dan de gescheidenheid) der
Kerken haar uitdrukkingsvorm moge
vinden.
Waar de gescheidenheid de verschei
denheid zou belemmeren wordt door het
werk der oecumenische beweging her
enigend gearbeid. In de laatste dertig
jaar zijn reeds 55 herenigingen tot
stand gekomen. Maar het goed recht
der verscheidenheid, als uitdrukkings
vorm van de rijkdom der Kerk, blijft
als een kostbaar goed gehandhaafd.
Deze verscheidenheid kan zijn naar
taal, kerkorde, liturgie of belijdenis. Op
welke wijze deze verscheidenheid in de
Wereldraad haar belevingsvorra kan
vinden, is een der hoofdpunten der be
sprekingen. Tegelijkertijd zal dan be
sproken worden of de basis-formule van
de wereldraad „Jezus Christ as Lord
and Savior" (Jezus Christus als God en
Heiland) thans als definitief zal wor
den aanvaard, dan wel of zij door een
andere dient te worden vervangen. Het.
hoofdthema van de donferentie luidt:
„Het Heilsplan Gods en de Chaos der
Mensen".
VIER THEMA'S.
Dit thema valt in vier onderafdelin
gen uiteen, waarover verschillende sec
ties en commissies zich zullen beramen.
Deze luiden:
1. De Universele Kerk van Christus
in het Heilsplan van God.
2. Het Heilsplan van God en het ge
tuigen der Kerk.
3. De Kerk en het verval van onze
samenleving
4. De Kerk en de internationale
vragen.
Wanneer men deze onderverdelingen
bekijkt, dan blijkt dat de eerste twee
betrekking hebben op wat men zou kun
nen noemen de typisch kerkelijke vra
gen: Waar en wanneer is de kerk wer
kelijk het teken van Christus' Koning
schap? TDp welke wijze dient in de we
reld van. 1948 het evangelie gebracht te
worden? De kerken beginnen zich nl.
rekenschap te geven, dat de vorm,
waarin zij haar getuigenis tot nu toe
maar al te vaak gebracht hebben ,de
moderne mens niet meer aanspreekt,
omdat deze zich daardoor ln zijn we
zenlijke behoeften en 'noden niet ge
troffen voelt. Het gaat hier dus over
vragen van herkerstening, evangelisatie
en zending. Maar tegelijkertijd weten
de Kerken, dat haar boodschap waar
deloos is, wanneer deze niet geïllus
treerd wordt dgor haar dienst aan de
wereld.
Het gaat in Amsterdam dus ook
over de materiële en morele ellende
onzer na-oorlogse wereld, over de
spanningen tussen Oost en West, over
het ontwaken van Afrika en Azië,
over anti-semitlsme en het Joodse
probleem. Kortom het gehele veld der
internationale vragen zal overzien en
zo mogelijk doorploegd worden.
Wat van al deze dingen het resultaat
zal zijn, daarover hopen wij onze lezer»
in volgende artikelen nader te kunnen
berichten. Voorlopig lijkt het ons ver
standig. om zonder al te hoog gespan
nen verwachtingen, maar met ZMK
nauwlettende aandacht, het gebeurea
in Amsterdam te volgen en op r
waarde te toetsen.
