„50 JAAR VORSTIN" De haring laaf zich nog niei verschalken Federalisten tasten in de nevel Want Nederlandse regering geett geen houvast! Voor de Jeugd Orde en rust zijn noodzakelijk! RESA-ARNHEM De situatie in Berlijn Londen blijft vertrouwen op hel gezonde verstand „Geestelijk voedsel Italiaanse troebelen beoogden revolutie te ontketenen Gezonder en Radio-programma Z- 87ste Jaargang LE1DSCH DAGBLAD Zaterdag 24 Juli 1948 Tweede Blad No. 26447 Waar is de vierkante Hollander van vroeger? (Van onze Indische correspondent). In leidende federale kringen heerst momenteel een wrevelige stemming tegenover Nederland. Een uiting hier van is een nieuwe Bandoengse con ferentie, die geheel buiten de regering om bijeen is geroepen en achter ge sloten deuren wordt gehouden, zonder dat hierbij ook maar één enkele re geringsvertegenwoordiger is uitgeno digd. Waarin vindt deze wrevel zijn oor zaak? Men behoeft alleen maar een vertrouwelijk gesprek met enkele vooraanstaande federale figuren te hebben om al spoedig te zien. waar de schoen wringt. De verzuchting, die we overal ontmoeten is: „Ze laten ons een beetje in de nevel rondtasten en geven geen enkel houvast". „Waar is de vierkante Hollander van vroeger gebleven?" vroeg iemand ons. „Vroeger wist de Hollander altijd pre cies wat hij wilde. Vaak wilde hij iets geheel anders dan wij, maar we hadden er tenminste houvast aan. Tegenwoor dig weet je niet meer wat je aan hem hebt". Dit is niet de mening van de enkeling, het is een algemeen gevoelen, dat steeds meer doorbreekt, naarmate de tijd vordert en daarmee de zorg voor de toekomst. Men moet de positie van de federalisten goed begrijpen. Zij heb ben zich destijds losgemaakt van de Republiek, waarvan zij geen heil ver wachtten en hebben de Nederlandse leiding aanvaard om tot het bouwen van een federale staat te komen. Thans zijn er twee tegengestelde krachten in Indonesië aan het werk. De ene kracht ls de Republiek, die zich ook in het fe derale gebied dagelijks doet voelen door propaganda en terreurdaden. De andere kracht is het Nederlandse Gezag, waar op de federatie steunt. Zolang dit Ne derlandse Gezag hier blijft, is men vei lig, maar ieder weet, dat het slechts iets voorlópigs is. Straks zijn de Neder landers weg, en dan blijft er nog slechts één macht over: de Republiek van Djokja. Zo voelt de grote massa het, en daarom aarzelt zij stelling te nemen. Blijft deze toestand nog lang zo bestaan en beschikt de Federatie niet spoedig zelf over een eigen gezagsapparaat om zich te doen gelden en een degelijk te genwicht tegen de Republiek te kunnen vormen, dan zal men geleidelijk de aan hang zien wegvloeien naar de kant, waar zij wel een gezag voelen, en dat is de Republiek. Dat Indonesië binnen korte tijd een souvereine Federatie zal worden, daarover is geen twijfel. Maar welke krachten zullen binnen deze federatie gaan overheersen? Dat is de angstige vraag, welke men zich stelt. Wordt er binnen de interim-periode niet het nodige gedaan om de federale rege ring met een sterk gezag uit te rusten, dan zal de hele federatie binnen zeer korte tijd door de Republiek worden opgerold en zullen de leidende figuren aan de bomen worden gehangen. Ne derland zal daarin niets meer te ver tellen Rebben en zich afzijdig moeten houden: tenzijer een stevige Nederlands-Indonesische Unie zal zijn, waarop de Federale regering zich in geval van nood zal kunnen beroe pen. RAADSELS voor allen om uit te kiezen; de groteren (1116 jaar) vijf, de kleineren (711 jaar) drie goede oplossingen. Naam, leeftijd en adres onder de raadsels. Inzenden naar het Bureau Leidsch Dagblad of naar Wasstraat 38, tot liiterljjk Dinsdagmorgen 9 uur. I. (Ingezonden door Marijke Groe nendijk). Wat verbreekt men door haar te noemen?, II. (Ingezonden door Betsy en Piet Balkenende). Verborgen dierennamen. 1. Het is dezelfde man, Karei; 2. Dit cadeau is voor Atie; 3. Hij vaart altijd in en om Ierland; 4. In de landen van Afrika kan het erg heet zijn; 5. Mijn heer Akkar bouwt een schuur met zijn knechts. III. (Ingezonden door Alie Smolders). Met b ben je nijdig, met d berg je iets in mij, met h ben ik een zeer harde ronddraaiende wind. met K ben ik een jongensnaam, met. 1 beteken ik leeg, met r ben ik een bloem, met T ben ik een -meisjesnaam. IV. (Ingezonden door Henk Binnen dijk). Mijn geheel is een plaats in Gel derland. Eerst noem ik een getal, daar na een rivier. V. (Ingezonden door Ronny Haan stra). a. Welke bomen hebben geen tak ken of bladeren? b. Uit welke pijp komt nooit rook? VI. (Ingezonden door Corrie Blans- jaar). Mijn geheel van 24 letters is de titel van een sprookje. 22, 11, 9. 10 is een watervogel, 19. 20, 20, 24 een bloem, 12. 14, 23 niet dichtbij, 18. 15, 13, 8. 16 is een meisjesnaam. 21, 20, 24 een slim dier; 2, 17, 16, 22, 23 een inhoudsmaat, 7, 2, 3 ook een meisjesnaam, 1. 6 een af gekorte jongensnaam. 6, 5 een uitroep van afkeer, 4, 14, 12. 11, 9 doe je, als je oud bent. VII. (Ingezonden door Jannle Kiel). Op de kruisjes komen woorden, alle van 4 letters. De beginletters, van boven naar beneden gelezen, vormen een deel van een uur. 1. x x x x Lekkernij. 2. xxx x Vulkaan in Italië. 3. x x x x Muntstuk. 4. x x x x Kleur. 5. x x x x Ontkenning. 6. x x x x Bergplaats. 7. x x x x Peulvrucht. VIII. (Ingezonden door Greetje Dor- repaal) 't Is lang en dun; op spitse voet Ziet men het voorwaarts glijden. Maar nooit alleen! Het laat zich steeds Gehoorzaam volgend, leiden. Het laat een spoor na. waar het ging, Hoe heet dat lange, dunne ding? OPLOSSINGEN der raadsels uit het vorige nummer. 1. 1. Antwerpen; 2. Oslo; 3. Brugge; 4. Berlijn; 5. Assen. 2. Stille wateren hebben diepe gron den. Wiel, boer. tien, niet, groen, been, sla, hond, Ede, papier, beer. 3- Een pak slaag. 4. China; 1. c; 2. the; 3. China; 4. Ina; 5. a. 5. a. Koevoet; b. gaskousen. 6 Janhagel; Jan, hagel. 7 Een appel. 8. Ossetong. Over deze Unie nu laat Nederland geen woord los. Dit is het punt, dat men in Holland met een nevelgordijn ver sluiert. vToen wij onlangs een groep po litici uit Nederland ontvingen, die allen leidende figuren waren van toonaan gevende politieke partijen, juichte men hier en zeide: „Eindelijk zullen we dan eens vrijuit kunnen praten en eens te horen krijgen, wat men nu in Neder land over de Unie denkt" Helaas, het is een bittere teleurstelling geworden. Wat men in Nederland ook van de Unie moge denken, uit de mond van deze „negen" heeft men het niet vernomen. Integendeel, de heren begonnen direct met te verklaren: „Wij zijn gekomen om zoveel mogelijk te luisteren en zo weinig mogelijk te spreken". En daar hebben zij zich rigoreus aan gehouden. Dit heeft in Indië veel kwaad bloed gezet, „Natuurlijk", zeide men. „Zo is het toch immers altijd geweest! Wij doen alleen maar mee als probleem. Wij zijn de „inlanders", waaro"ver men in formaties komt inwinnen. De hoofd- j zaak is, dat men alles van en over ons weet om zijn eigen partij-programma te kunnen uitstippelen, waarin wij de rol van probleem spelen. Met wat er in Holland omgaat, hebben wij niets te maken. Ons belang telt niet mee, waar het om gaat, is het belang van „de par tij" in Holland-. Daarvoor zijn ze hier naar toe gekomen". Onjuist is deze redenering van Indo nesisch standpunt gezien zeker niet. De heren zijn weer vertrokken en zij zijn zeer veel-wfjzer gegaan dan ze gekomen zijn. Ze zijn zo wijs vertrokken, dat Ne derland zich voortaan nooit meer zal kunnen beroepen op het argument: „We hebben niet geweten, dat de zaken in Indië zó lagen", wanneer het hier ooit eens helemaal verkeerd mocht lopen. Hun volksvertegenwoordigers hebben alles geweten. Maar in Indië zelf is men na hun vertrek even Wijs gebleven als voor «hun komst, men tast nog steeds in de nevel rond en weet nog steeds niet waar men zich aan te houden heeft Daarom is men verbitterd en men is er zeer na aan toe om te zeggen: „Dan maar zonder de Hollanders, net als de Republiek!" Wie zal het ze kwaiyk nemen? We hebben er een beetje om gevraagd! Nederlands export-positie versterkt. (Van onze financiële medewerker). Wij hebben verleden week doen zien. hoe uiterst moeilijk het is zich thans over deValuatiemogelijkheden'een juist oordeel te vormen. De meeste medailles hebben twee zij den, deze heeft er veel meer. De valu ta-notering in het buitenland is norma liter een kwestie van crediQt, maar thans spelen ook de maatregelen tot beperking van het betalingsverkeer een rol, zodat bijv. uit de notering van gul dens op de vrije markt in België, niet een appreciatie van de credietwaardig- heid van Nederland is af te lezen. Eerst als tussen de diverse landen weer een vrij ruilverkeer tot stand is gekomen en ook het Internationaal geldverkeer normaal kan functione ren, zal er tussen de valuta der lan den een natuurlijke verhouding kun nen ontstaan, waarbij dan de credlet- waardigheid, zoals het behoort, een der voornaamste steunpunten van de valuta zal zijn. Vandaar dat de besprekingen tussen de Vijf en de Zestien landen over een vergemakkelijking van de internatio nale handel van zoveel betekenis zijn, al blijkt uit de toenemende Belgische protesten tegen de Benelux-overeen- komst wel, dat men t.a.v. de resultaten dier conferenties de dag niet voor de avond moet prijzen! Prof. Röpke heeft nog altijd gelijk, als hij zegt, dat internationale overeen komsten geen baat brengen, zolang elk land voor zich geen orde op zaken stelt, ctw.z. zorgt voor een sluitende begro ting en een evenwichtige betalingsba lans. Dit zijn de twee pilaren, waarop de valuta moet steunen en in dit op zicht zijn de West-Europese landen thans nog lang niet waar ze moeten zijn, zodat ze afhankelijk blijven van Amerikaanse steun en Amerikaans cre- diet Nederland zal de ca. f. 350 millloen. welke het voor het 3e kwartaal als Marshallhulp krijgt, moeten benutten tot versterking van zijn exportpositie, waarvan de maand Mei gelukkig een lichteaanwijzing geeft. Deze steeg tot een recordcijfer van f. 223 millioen tegen f. 203 1/4 millioen in April, ter wijl de invoer terugging, als gevolg waarvan de import ditmaal voor ca. 57% door de export gedekt was tegen .50.6% in April en 36.7% in Januari. We zijn dus zonder twijfel op de goede weg waarop we tot op zekere hoogte geholpen worden door dé ver dere prijsstijging in de V.S., welke fei telijk een inflatie van de doller betekent t.a.v. de staatsfinanciën, waarom trent in het Voorlopig Verslag van de Tweede Kamer over de Geldzuivering terecht op het belangrijk accres der be lastingontvangsten gewezen is. Het is nu maar de vraag hoe dit ac cres wordt gebruikt. Uit de gepubliceer de cijfers'van de staatsschuld is geule ken. dat de hogere en bijzondere bel- lastingen tot dusver nog door bud- getaire-tekorten zijn verteerd. Zo ko men we er natuurlijk niet, maar raken we steeds verder van huis. Vermoede lijk zullen-de Amerikaanse Marshall experts, die naar hier gekomen zijn om ingezonden Mededeling EXAMENOPLEIDING Middelb. Akten Ned. Eng. M.O- .(Bekende Schriftelijke Cursus) scheepsberichten. ALWAKI 22/7 van Rosarlo naar Buenos Aires; AMSTELDIEP 22/7 van Baltimore naar Nederland; COLYTTO 21/7 v. Huel- va naar Amsterdam; LUTTERKERK 22/7 van Bombay naai; Rotterdam; PRINS JO- HAN WILLEM FRISO, Moinreal-Rotter- dam, 22/7 550 mill West Sclllles. RID DERKERK. Colombo-Rotterdam. 21/7 v. Aden. WINTERSWIJK 23/7 11 uur van Rotterdam naar Gdynia. KK.S.M, BACCHUS 22/7 te Lissabon van Rotterdam naar Gibraltar; DANAE 22/7 te Rotterdam van IJmulden naar Lissabon; SCI#E 23/7 te Amsterdam van Antwerpen; STRABO 22/7 van Amster dam naar Bremen; TRAJANUS 22/7 van Lissabon naar de Azoren; VENUS 22/7 v. Llvorno naar Catania Vlnke LARENBERG wordt 24/7 van Bona te Rotterdam verwacht; LEERSUM 22/7 van Rotterdam naar. Houston; MAR LEEN 22/7 van Lissabon naai Port Lyau- tey. Nederland BORNEO 13/7 te Vancou ver van San Francisco naar Dieppe, CE- RAM 21/7 te Semarang van Batavia naar onze financiën te bestuderen, daarop wel de aandacht vestigen en kan ook hier 't spreekwoord gelden, dat „vreem de ogen dwingen". Orde op zaken! Orde en rust! Deze voorwaarden gelden niet slechts voor Nederland, maar ook voor Indië, zo als Eugène R. Black, directeur van de Wereldbank nog eens heeft geaccen tueerd. Zeker, Amerika wil ook Indië in de credietgeving betrekken, maar. eerst orde en rust! En voorlopig liefst de garantie van de Ned. regering, waarvan gehoopt moet worden dat z\j straks in haar nieuwe formatie die garantie op deug delijke gronden zal kunnen geven. Maar dan moet er wel iets veran deren! (Van onze Londense correspondent) Ondanks het feit. dat Amerikaanse bom-eskaders langs de hemel grommen laat de grote massa ln Engeland haar ~°moedsrust niet verstoren door de Ber- lijnse crisis. Men is in tien Jaar al aan heel wat gewend geraakt en- heeft ge leerd te onderscheiden Men windt zich niet op vóór het nodig is. Indien men op de intuïtie van een volk mag ver trouwen zou men mogen concluderen, dat het ditmaal met een sisser afloopt. Voor ingewijden is de toestand echter alarmerend genoeg. De verontrusting komt in de bladen tot uiting. „Willen de Russen dan persé oorlog?" Maar de bezonnenheid heeft de overhand. Ver antwoordelijke waarnemers vertrouwen, dat het gezonde verstand zal zegevie ren. Hoe gevaarlijk de toestand ook is. een directe oorlogssituatie aoht men nog niet aanwezig. Men staat niet tegenover een hysterische Hitier maar tegenover 'n berekenende Stalin In geval van een gewapend conflict valt die rekening niet gunstig voor hem uit, vooral nu hij met interne moeilijkheden te kampen heeft. Men komt op het ogenblik te Londen niet veel verder dan het stellen van vragen. Hebben Engeland en ziln part ners, ondanks hun vastberadenheid, de dingen niet te veel op hun beloop ge laten? Heeft de politiek van niet met sich laten sollen reeds een werkelijke inhoud, in plaats van dat zij zich in een stadium van voorbereiding bevindt? Waarom zorgde men niet bij de ca pitulatie voor een corridor met Berlijn- West? Zullen de Westelijken zich met geweld topgang verschaffen tot de stad, indien ze ook in de lucht worden tegen gehouden? Spreekt men niet te licht vaardig over een militaire actie. die. zo als de ervaring nu wel voldoende heeft geleerd, meer betekent dan het trekken van 'n kies? Men vraagt zich ook af. of Roosevelt en Churchill niet verkeerd hebben gedaan Stalin de vriie hand te laten in het Oosten. Maar konden zij anders, toen een afzonderlijke Duits- Russische vrede dreigde? In Londen overheerst vooralsnog de theorie, dat geen der partijen het op een oorlog zal laten aankomen. Maar ?5 Toen ik ln mijn vacantie-rust- oord sufferig naar de miezerige motregen staarde, werd me dat eindelijk te bar. Onweerstaanbaar kwam plotseling dat boven, wat 'n man van zoge naamde „ontwikkeling" niet onder drukken kan: „de lust tot lezen". Helaas viel in m'n hotel letter lijk geen enkel leesbaar boek te ontdekken. Bovendien had ik zélf alles thuisgelaten, omdat immers naar mijn vaste overtuiging! de zon zou schijnen Op de hoek van de steil-oplopen- de straat aan de overkant, prijkte verleidelijk het attractieve woord „Bibliotheek". Gedachtig aan wat in de Leidse Universiteitsbibliotheek zo al te grasduinen valt litteraire schat ten uit de grijze oudheid tot de modernste parelen toe! richtten mijn verlangende schreden zich naar dat lage huisje, waar ik twee bejaarde en beminnelijke bibliothe caressen reeds als vrouwelijke Sin terklazen opgewekt aan 't uitdelen had gezien. Boeken in prachtband sierden de étalage. Het middelmatige gehalte er van brak geenszins mijn illusie, daar binnen nobeler uitgaven te zullen aantreffen. Maar gelijk meestal in boeken- étalages: de pronkstukken bleken speciaal daarin en niet ergens an ders te liggen. Wat de dikke catalogus inhield, was van nog bedenkelijker kwa liteit. Al speelden lokkende of loute rende liefde, sensationele speur zin en Bleke Bet-mentaliteit er, gelijk in de film, de hoofdrol in. Voor èl deze betoverende stui versroman tiek moest ik de vriende lijke oudjes nog vijf kostbare gul dens als „waarborgsom" toebetalen. Bij 't nao.erend afscheid, nadat ik my verdiept had in de veelzijdi ge lotgevallen van een rijke vrij- gezel'en hce deze natuurlijk in de tyd, dat er nog géén Lieftinck bestond! met zijn onmetelijk fortuin royaal, frivool en weldadig kon omspringen, kreeg ik die vijf gulden vanzelfsprekend dankend uit de „wonder"-biblotheek terug. Ik treurde niet over m'n bedor ven leesuren. Wèl over die dagelijkse stormloop van gegadigden naar prullaria, waarin de kitsch hoogtij vierde. O! litteratoren van allure: laat alle hope varen, ooit door de massa verslonden te worden Ik was tenslotte blij als van ouds in Leiden's ,.wereld"-bi'blio- theek te kunnen duiken! En beklaagde de dorpelingen, wier hartstochtelijke leeshonger zo mer en winter met zülk geestelijk voedsel blijkbaar tot diepe en inni ge tevredenheid gestild wordt FANTASIO. hoe het netelige probleem dient te wor den aangepakt, weet nog niemand. Ze ker is, dat men zal weigeren met de Russen te praten, voor de opheffing der blokkade. De Sovjet-nota. die het technische voorwendsel daarvoor Het vallen, maakt alles noe moeilijker. En heeft praten zin, wanneer de Russen op hun oude standpunt blijven sfaan? Maar hoe ge compliceerd de toestand ook is. de di plomatieke mogelijkheden zijn bij lange na niet uitgeput. Dat is het enig hoop volle. Ook is het duidelijk dat het pro bleem van Berlijn niet valt op te lossen zonder het wijdere vraagstuk van de bejegening van Duitsland opnieuw on der ogen te zien. Volgens sommigen heeft het Westen door vast te houden aan Berlijn, de ba sis ontnomen aan de zesmogendheden- overeenkomst. Misschien, zo redeneert men, was het beter geweest, Berlijn los te laten, toen men met West-Duitsland in zee ging. omdat dit de verdeling be tekende. Onder druk kan dat niet meer. Zal men er, wanneer die misschien wordt opgeheven, nog toe kunnen be sluiten? De Sovjet-blokkade is het sper ren nooit erg enthousiast over de rege ling inzake West-Duitsland. Vooral zijn zij beducht voor Duits deelgenootschap en Sovjet-reacties. CONFERENTIE DER GROTE VIER EEN LAATSTE KANS Optimistisch over een eventuele nieu we conferentie der Grote-Vier, indien deze al mogelijk blijkt, ia Londen geens zins. Is het geen tijdverspilling? Maar gezien de ernst van de impasse, gaan er steeds meer stemmen op.om.de Rus sen. ondanks alles, een laatste kans te geven voor samenwerking met het Wes ten. Men zal moeten nagaan, wat hun werkelijke bedoelingen ?ijn. zoals diepte Warschau in. hun jongste nota werden geformuleerd. Zelfs probeert men open oog te hebben voor hün grieven, waar tegenover men natuurlijk de eigen grie ven stelt. De Russen' hebben weinig recht van spreken, zolang ze halsstar rig blijven. Nu zii gezien hebben, .dat het Westen onherroepelijk zijn eigen weg gaat. zolang zii zich afzijdig houden, bestaat er nog altUd kans. datzü te elfder ure bijdraaien, te meer, daar het hun in eigen machtsgebied aUernilri~fc voor de wind gaat. Dat alles zijn echter niet meer dan speculaties, die men hier ten beste geeft. Gelukkig is de situatie niet zo simpel, d&t- het alleen maar een vraag- is van buigen of barsten. Maar ook de Britten beschouwen het als j?en schier bovenménsélijke taak om op kor- vuur tegen Frankfurt. De Fransen wa- te termijn een uitweg te vinden. Groeiend nadelig verschil met vorig jaar. (Van onze deskundige medewerker) De trawlvisserij blijft aan de schrale kant. zowel op de kust als om de Noord. De boten, welke met de haringtrawl waren uitgevaren, hebben er een gecom bineerde visserij van moeten maken en schakelen naar bevind van zaken op de makreel en schelvis over. Het gevolg is, dat de aanvoer gering blijft. De prijzen zijn redelijk, maar kun nen het eindresultaat niet goedmaken. De grote tongen brengen circa f. 3.50 op. de tarbot tot de f.2.-. De prijs van de bijsoorten fluctueert nogal. Met de haringsdrijfnet-visserij gaat het de laatste dagen wat beter. De vangsten zijn echter erg ongelijk. De schepen vissen nu wat Zuidelijker, on geveer op 55 gr.-20' N.br. Tot 30 Juni j.L bedroeg de totale aanvoer 48.500 kantjes haring tegen ruim 119.000 in 1947. De achterstand wordt dus nog steeds groter. Hierbij moet men ech ter niet geheel en al uit het oog ver liezen, dat 1947 een goed haringjaar is geweest. Onder invloed van de betere aanvoe ren en de dreiging van de max. prijs regeling zijn de haringprijzen in de loop van vorige week wat teruggelopen. Zo als bekend, is de prijsregeling (voorlo pigtot 2 Augustus a.s. opgeschort. Er zit echter nog weinig haring en bij de huidige maatjesvisserij is men alge meen van oordeel, dat de regeling voor dit jaar zal worden afgelast. Deze over weging heeft er waarschijnlijk toe ge- Soerabava JOHAN VAN OLDENBARNE- - -- VELT 20/7 te Batavia van Semarang naar leid, dat de markt weer wat stijver ge- Holland- MANOERAN 21/7 Dondra Head worden is, d.w.z. voor de maatjes bin- gepass. van Suez 'naar Indië; POELAü nenland. welke tussen de f.50.- en f.c' LAUT 21/7 van Singapore n^ar Batavia; ROEPAT 21/7 te Sin gors. van Makassar naar Bangkok: RONDO 21/7 van Batavia naar Belawan; ROTTT 22/7 van Colombo naar Bombay. H.O.A L. 'AALSUM 22/7 te Belra van Lorenzo Marques n#ar Mozambique. H.W.A.L. JAARSTROOM 22/7 van Slnoe naar Port Bouet. MUIDERKERK 21/7 te Luanda, waarschijnlijk 24/7 naar Loblto. lopen er thans overeenkomsten met Italië, Finland, Frankrijk, Tsjecho-Slo- wakije en Rusland, terwijl ook in het handelsverdrag met de Russ. zone in Duitsland een post voor verse vis en gezouten haring opgenomen is, name lijk 4000(gewlchts) ton. Zouden dus deze khl rijnland 22/7 te Buenos overeenkomsten op normale wijze wor- Aires. (uitreis); westland 21/7 van Ba- den uitgevoerd, dan kan men ongetwij- hia (thuisreis). Ifeld van een goede start'spreken. per kantje noteren. De maatjes voor de export brengen om de f36.- op. IN HOTELKAMER GESTIKT. In een kamer van een hotel aan de Stationsweg te Den Haag werd vanmor gen brand ontdekt. De brandweer vond het stoffelijk overschot van de 44-j. ma troos Pieter de R. uit Amsterdam. Vermoed wordt, dat deze op bed een cigaret heeft gerookt en dat het.bedde- goed in brand is geraakt. De matroos is waarschijnlijk door de rookontwik keling gestikt. Vreselijk drama te Abbadia San Salvatore. (Van ónze Romeinse correspondent). Het optreden van de politie tijdens de troebelen in Italië is kennelijk niet overdreven geweest. Er zijn meer do den en gewonden onder de leden der gewapende macht dan onder het pu bliek, hetgeen wel bewijst, dat de wa penen gebruikt werden, nadat c stakers door het werpen van bommen of het gebruik van stenguns slachtof fers hadden gemaakt onder de politie. Dat de bedoeling wel degelijk was een revolutie te ontketenen, blijkt uit het feit, dat op meer dan honderd plaat sen de spoorrails werden vernield en dat in enkele kleinere steden raden republieken werden uitgeroepen. Po gingen om treinen te doen derailleren, zelfs nog enkele uren nadat de sta king was afgelast, bewijzen tot welk een misdadig peil men de mensen had opgeruid. Wij willen hier enkele der ergste voorvallen noemen. Te Turijn hebben de hedrijfsraden van dertig fabrieken onmiddellijk na het bericht van de aanslag de directeuren en ingenieurs van hun vrijheid beroofd. De gelijktij digheid wijst cp een afgesproken plan. De fabrieken zijn thans door de arbei ders ontruimd en de orde is hersteld, maar alleen in de automobielfabriek Fiat-Mirafiori wordt materiaal ter waarde van een milliard liia (zes mil lioen gulden) vermist. NAAR DE BERGEN GEVLUCHT. Op verschillende plaatsen zijn cara binieri vermoord. Het meest gruwelijke geval is dat van Abbadia San Salva tore, waar vijf carabinieri een tele fooncentrale bewaakten, die Centraal- Italië met Nfcord-Italië verbindt. Vrij- wel de gehele bevolking van 't plaats je (een mijnwerkerscentrum) beleger de die centrale en men heeft twee der carabinieri op de meest afschuwelijke wijze gelyncht. Lichaamsdelen. o.a. de vingers, werden van de lijken afgesne- dën; Zondag 18 Juli, dus twee dagen na het einde der staking, vond in de kathedraal van' Siena de plechtige uit vaart der beide agenten plaats. Ter wijl de stoet voorbij trok, werden uit de zetel van de communistische bond van boerenarbeiders schoten gelokt op de personen, die de baren droegen Politie drong die zetel binnen, waar vijf gewapende mannen zich hadden gebarricadeerd. Bij het gevecht werd een der vijf gedood. Twee communis tische kameraden hebben daarna bij de prefect van Siena'n aanklacht ingediend tegen de politie wegens moord. Van de 5000 inwoners van Ab- bada hebben er zich 3000 ln de bergen teruggetrokken uit angst voor de ge volgen. Ingezonden Mededeling mooier wordt Uw huid door Hama- melis, het sap van de struik Witch Hazel, verwerkt in Hamea-crème. VOOR ZONDAG 25 JULI. Hilversum I (301 RL) KRO 8.00; nieuws; 8.15: Gram.muzlek; 8.25: inlei ding; 8.30- Hoognfls Jacobuskerk Ca- bauw; NCRV VOOR MAANDAG 26 JULL Hilversum I (301 M.) NCRV 7.00: nieuws; 7.15; ochtendgymnastiek; 7.30 re veille; 7.45: woord voor de dag; 8.00: nieuws; 8.16: Te Deum Laudamus; 9 00: Engelse liederen; 9.15: ziekenbezoek; 9.30 bont programma 10.16- werken van Men delssohn; 10.30: morgendienstolv. ds G. bauw; NCRV 9.30: nieuws; 9.45; gram.- j Morslnk; 11.00" suite van Berghout; 11.20 muziek; 10.00: dienst Vrije Evang. Ge- voordracht; 11.40 Peter Hansen, - plano; meente Goes, voorg. ds J. Karelse; 11.30: 1 12.00: Phyiadelphla Symphonle Orkest; na kerkdienst; KRO 12.15: apologie; 12.35 12.30; weeroverzlcht; 12.33-Holanda Sex- orkest zonder naam; 12.55; zonnewijzer; tet; 13.00: nieuws; 13.15f Mandollnat'a; 13.00: nieuws; 13.15: orkest zonder naam; i 13 45: gram.muzlek; '14.00: vacantlever- 13.40. Splneuza; 14.00: afwisselend pro- - gramma; 14.40: Collegium Musicum Am- stelodamense; 15.20- medische nood ln Centraal Afrika; 15.30: verzoekprogram ma; 16.10; de Olympische Spelen; 16.25: Vespers; NCRV 17.00; dienst Nieuwe Kerk Utrecht, voorg. ds A. J. Brinkman; 18.30: Ned. strijdkrachten; 19.00; J.' Spelde, or gel; 19.15; kent gij uw bijbel; 19.30: nieuws; KRO 19.45: Yehudl Menuhln, vlooi; 19.50: boekbespreking; 20.05: gra- moloonmuziek; 20.12- Omroep Kamer orkest; 21.00: een onwaarschijnlijke ge schiedenis; 21.30: Melanchrlno Strings; 21.50: kleinkunst; 22.10: liederen; 22.37: actualiteiten; 22.45- avondgebed en litur gische kalender; 23.00. nieuws; 23.15 24.00: grammuziek. Hilversum II (415 M.) VARA 8.00: nieuws; 8.15: strijdlied, 8.18: muziek van Mendelssohn; 8,30: Friesland als vacan- tieland; 8.40: Barcarole; 9 07: nieuws van de Olympische Spelen; 9.12: postduiven- berichten; 9.15: verzoekprogramma; 9.45: geestelijk leven; 10.00- Residentie-orkest; 10.22: De Krekels; 16 40: Joodse volks verhalen; 11.00: Omroeporkest; AVRO 12.00: Queens Hali Light Orchestra; 12.30: Zondagsclub; 12.40- Boedapest-New York; 13.00: nieuws: 13 ié: Twilight Serenaders; 13.50: bitter and sweet; 14.05- boekbe spreking; 14.30: Kurhausconcert Resi dentie-orkest; 16.15- Les chanteurs de telling;. 1430, Ensemble Dónauklanken; 15.05: fragmenten van Dvorak en Sme- tana; 15.30: Harle6den Songsters; 16 00: Bijbellezing; 16.45- 'muziek van H&ndel; 17.0Q:^voor de kleuters; 1715; Concertge bouwkwintet; 17.45; de Olympische Spe len; reportage voetbalwedstrijd Nederland -Ierse Vrijstaat; 19.45: zeven eeuwen 's-Gravenhage; £0.001; nieuws; 20.05: pro loog; 20.15- zömeravond-kërkconcert: 20.45: H. J. R. A. Meyerlnk over bezoek aan Djokja; 21.05: Kon. Mil pel; 22.10: verzoekprogramma; 22.45: avondoverdenklhg >23.00 nieuws; 23.15; Sweellnck Kwartet; 23.3524.00: muziek van Tsjalkofsky. Hilversum II (415 M VARA 7.00: nieuws; 7.15: ontbbtmuziek; .8.00: nieuws; 8.15; strijdlied; 8.18: gram.muzlek; 9.00: muziek van Mozart; 9.30: waterstanden; 9.35: muziek van Wagner; VPRO 10:00: morgenwijding dqor ds J. J. Thomson; VARA 10.20: balletmuziek, 10.30: voor de vnouto; 10,45- ziekenbezoek, 11.20: Oude Schotse volksliederen. 11.40: verkoop- kunde; 12.00: ensemble Hasse Kahn: 12.30 wéerpraatje"; 12.33: voor het platteland: 12.38: chansons; 13.00: nieuws; 13.15- kalender; 13.20: licht concert; 14.00:-mu ziek van Chopin; 14.30 zomer en ge zondheid; 14.45; verkorte uitvoering van ..Rigoletto"; 15.35: hoorspel „Het glazen speelgoed"; 16.40: lichte instrumentale ensembles; 17.00: voor de Jeugd; 1730: Cor 'Stevn. orgel: 18.00: nieuws; 18.15- varla; 18.20: Metropole-orkest: 19.00: 18.00- nieuws; 18.15 ln gesprek met de Limburgs programma 19.30 Meester Trio; lezer; VPJEtO 18.30 de gelijkenissen; 19 00 20.00: nieuws: Wat de exportvooruitzichten betreft W^porT v^A 17%; or- - kest A. Koetelanetzf 17.15, gemengd koor; 17.30: Rhapsody ln Blue, 17.45: sport; studlodlenst olv ds J M de Ji 20.00: nieuws; 20.05- actualiteiten; 20.16: vacantleprogramma; 20.45: hoorspel „Het erge": 21.00- Omroeporkest; 21.45: va- cantlecocktail; 22.30: viool en plano; 23.00: nieuws; 23.15; Skymasters; 23.45 24:00: Fritz Krelsler, viool. 20.05- dingen van de AVRO dag; 20.20; Residentie-orkest; 21.00: G. Doven, plano: 21.15: klankbeeld over het Jockey-beroep; 21.35 cabaret: 22.05 de democratisering van de buitenlandse dlpnst; 22.20- negro spirituals: 22,30: tango- en rumba-orkest Malando; 23.00: nlèuwé; 23.15—-24.00: gram.muzlek. Te Civita Castellana ten Noorden van Rome werd de menigte door de communistische burgemeester en door andere opgehitst. De regering De Gas- peri zou» vallen; het rijk der „burgers" was uit; de heilstaat werd geboren met als énige, ernstige vijand de poli tie. Ook daar hebben een paar hon derd burgers een carabirüere, die tot het laatst naliet zijn wapenen te ge bruiken, in het gemeentehuis zelf ge lyncht. DROEVE BALANS. Het is een droeve balans. De 70 mil liard lire, die deze twee dagen staking het land hebben gekost, is er niet het ergste deel van. Voor het ^lgemeen Vakverbond, dat bleek geheel naar de pijpen der communisten te dansen, is de te verwachten splitsing een onaan genaam gevolg. De katholieke arbei ders dreigden reeds lang een eigen vakbeweging te zullen oprichten; thans is te voorzien, dat die dreiging zeer binnenkort zal worden uitgevoerd. De Saragat-soclalisten, hoewel zij het op treden der leiders van het Vakverbond met de sterkste woorden afkeuren, be zweren de katholieken de eenheid der vakbeweging alsnog te bewaren. Daar toe zou echter 'n geheel nieuwe a-po litieke, zuiver economische koers moe ten worden gestuurd, en het is niet waarschijnlijk, dat Dl Vittorio, de communistische voorzitter van 't Vak verbond, daartoe bereid is. - Nadat wij een dezer dagen ge publiceerd haddendat de jubileum uitgave uitverkocht was. kregen wij nog talloze aanvragen. Naar aanleiding daarvan hebben wij nog een be perkte oplage in druk gegeven Degenendie alsnog deze uitgave willen bestellen, raden wij met de meeste klem aan. dit per omgaande DE DIRECTIE. BROOD EN SUIKER KOMEN VRIJ IN BELGIË. De Belgische minister van voedsel voorziening en invoer, bevestigde dat per 1 October brood en suiker in België niet langer tot de gedistribueerde pro ducten zullen behoren. De enige pro ducten die dan nog onder de distribu tiebepalingen zullen vallen zijn zeep, spijsolie en geïmporteerde boter. Het is evenwel niet uitgesloten, dat tegen ge noemde datum ook deze producten vrU van distributie zullen zijn. HONGAARSE GEESTELIJKEN VEROORDEELD. Bisschop Sigismond MihailovitsJ, lei der van de katholieke actie in Hon garije, is bij verstek door een volks rechtbank tot tien Jaar dwangarbeid veroordeeld wegens „het aanzetten tot oorlog en rebellie". Zijn' secretaris en voornaamste adviseur kreeg zes Jaar gevangenisstraf. Vier andere geestelij ken werden als medeplichtigen veroor deeld tot gevangenisstraffen, variërend van zes maanden tot een jaar. NIEUWE UITGAVEN. Verschenen bij Gebrs. Zomer en Keunlng te Wage- nlngen: Onze kamerplanten, door G. Kromdllk, handleiding, voor ,de huis vrouw bü de verzorging van bloelende en niet-bloeiende planten in huls. 3de druk, eeïll. Van week tot Week in eigen tuin. door G. Kromdljk. 2de druk, geill. De Levensroman van Johannes Post, door Anne de Vrlee, 2de druk. De be kende auteur Anne de Vries geeft', hier een levensbeschrijving van Johannes Post, de leider en organisator van de LK.P.. een der grootste figuren uit het verzet tijdens de Duitse bezetting. Het Wereldvenster. Int. Ultg. MU., AmsterdamDagboek van Joseph Goeb- bels, ingeleid en vaji aantekeningen voorzien door Dr Louis P. Lochner, Ne derlandse vertaling en bewerking van mr C. van RIJ Raadsheer-bil het Bijzon der Gerechtshof te Amsterdam. Een Interessant document van de fa naticus Goebbels, die ons het natlonaal- soclallstlsche regime tijdens de oorlogs jaren als insider tjcter dan wie ook be schrijven kan. Het dagboek begint zes weken na Pearl Harbour (7 December 1941) en wel op 21 Januari 1942 en loopt, helaas, maar tot 9 Decern Der 1943. Over 1944 en 1945 zijn geen n vl- tles bewaard gebleven. Achter ln iet boek zijn ter aanvulling nog enlg< r- tlkelen van Goebbels opgenpmen. die ge durende 1944 ln ..Das Relch" (Goebbels' weekblad) werden gepubliceerd. „NEDERLAN, LET OP UW SAECK". Wy ontyingen de brochure „Neder land, let op uw Saeck" (een waarschuw wing tegen de overheersing der RK. geestelijkheid) van de hand van 1s P. D. van Royen, een uitgave van de Kv&o gelische Maatschappij te Utrecht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1948 | | pagina 5