Amerikaans-Australisch Compromisplan voor
onderhandelingen
Veiligheidsraad verwerpt Sovjet-resolutie
HET RODE KRUIS
Voorlopige afbreking
der onderhandelingen in Indië
Nederlandse regering om instructies gevraagd
Met een enkel woord
Geheim agent Lauwers contra
Schreieder
Onmogelijk dat arrestanten alles vertelden
Van Klef fens zegt Marshall ivaar 't op staat!
WEERBERICHT
87ste Jaargang
WOENSDAG 16 JUNI 1948
No. 26413
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f3,90 per 3 maanden; 30 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no.: 57055
ER bestaat in de gehele beschaafde
wereld geen embleem, dat een zo
danige internationale bekendheid,
erkenning en waardering geniet als het
rode kruis op witte achtergrond, dat in
1859 na de slag bij Solferino de Zwit
serse arts Henry Dunant koos als het
symbool voor een wereldorganisatie,
welke zich de bijstand aan gewonden in
oorlogstijd ten doel stelde.
De zaak van het Rode Kruis is bij
uitstek een aangelegenheid van barm
hartigheid en naastenliefde en als zo
danig verre verheven boven alle ver
schillen van ras, godsdienst of nationa
liteit. Dat zij niettemin overal ter we
reld haar nationale vertakkingen heeft,
vindt zijn grond in de organisatorische
noodzaak om de idealen op de meest
doeltreffende wijze tot practische ver
wezenlijking te brengen.
Hier te lande is de Nationale Rode
Kruis-organisatie ontsproten aan het
Initiatief van Koning Willem III, die
bij K.B. van 19 Juli 1867 bepaalde: „Er
zal zijn een Nederlandse vereniging tot
het verlenen van hulp aan zieke en ge
wonde krijgslieden in tijd van oorlog,
hetzij Nederland er al dan niet bij be
trokken is".
IN de loop der jaren is deze doelstel
ling geleidelijk op een bredere basis
gesteld, waardoor de vredesopdracht
allengs is uitgegroeid tot een taak, wel
ke veelzijdiger is en aanzienlijk meer
omvat dan oorspronkelijk de bedoeling
was. De beperkte plaatsruimte laat niet
toe hierop dieper in te gaan. Als voor
naamste taken van het Nederlandse
Rode Kruis mogen hier slechts worden
genoemd de hulpverlening bij rampen,
welke de permanente paraatheid van
hulpcolonnes (personeel en materiaal)
vereist, de uitzending van medische
teams, welke momenteel o.a. zulk voor
treffelijk werk verrichten in Indië bij
de inrichting en leiding van noodhos
pitalen en hulpposten zowel ten bate
van „onze jongens" als de van deskun
dige hulp nagenoeg verstoken Indone
sische bevolking, de verstrekking van
medicamenten, kleding en voedsel, de
inzameling eri verzending van millioe-
nen boeken en tijdschriften, de aan
stelling van zgn. welfare-helpsters in
militaire hospitalen, hier en Overzee en
het zegenrijke werk van de Bloedtrans
fusiedienst, welke in de afgelopen ja
ren honderden zieken en gewonden het
leven heeft gered. Wist U, dat alleen
in 1947 dank zij de instelling van de
Leidse „Bloedbank" uitsluitend in het
rayon Leiden meer dan 1200 bloedtrans
fusies konden plaats vinden? Dank zij
de onbaatzuchtige menslievendheid en
offerbereidheid van enkele honderden
bloedgevers en -geefsters bleef een
misschien even groot aantal mensenle
vens gespaard!
En dan spreken we nog niet eens van
het nuttige werk der Moedermelkcen-
trale. de bijna 800 hulpposten langs
onze hoofdverkeerswegen en het veel
omvattend werk der diverse informatie-
bureaux, waaraan velen na de oorlog
het eerste contact met hun dierbare
verwanten in het buitenland of in Indië
te danken hebben.
WAAROM wij dat alles hier me
moreren? Omdat in de week van
1419 juni over het gehele land
een grote inzamelings-campagne' wordt
gehouden ten bate van het Nederlandse
Rode Kruis. Deze campagne zal ditja^r
een bijzonder intensief karakter heb
ben, daar het noodzakelijk is de finan
ciën van het Nederlandse Rode Kruis
op peil te brengen. Door de vele drin
gende hulpverleningen na de bevrij
ding, zowel hier te lande als ijl Indië,
zijn de reserves uitgeput. Het Rode
Kruis heeft gemeend direct met volle
inzet hulp te moeten verlenen waar dit
noodzakelijk was, doch zou zijn werk
zaamheden niet op de juiste wijze kun
nen voortzetten, indien het niet in kor
te tijd over voldoende geldmiddelen zou
beschikken, niet alleen om de lopende
uitgaven te bekostigen, maar ook om
de uitgeputte fondsen, die volgens de
statuten voorgeschreven zijn, o.a. mo
bilisatie-fonds en rampenfonds, ieder
f. 500.000.— groot, aan te vullen.
Er is na de bevrijding scherpe critiek
geoefend op de gedragingen en (ver
meende) nalatigheden, van het Rode
Kruis gedurende de oorlogsjaren. Vele
daarin vervatte verwijten zijn door op
verzoek van het Hoofdbestuur-zèlf inge
stelde, (doch uiteraard niet door haar
benoemde) commissies ontzenuwd en
weerlegd. Misschien niet alle en mis
schien enkele ook niet ten volle. Het zij
zo. Maar men mag niet vergeten, dat in
deze jaren onder uitzonderlijk moeilij
ke omstandigheden en met tegenwer
king van de Duitse bezetter moest wor
den gewerkt. In ieder geval heeft deze
critiek een remmende invloed uitge
oefend op het vereiste spoedige herstel
van een zo nuttige en voor de lijdende
mensheid werkende organisatie als het
Rode Kruis ondanks mogelijke men
selijke tekortkomingen in het verleden
ongetwijfeld is en moét blijven.
Het feit, dat uitsluitend in de na
oorlogse jaren aan de hulpverlening
een bedrag van niet minder dan f. 107
milliocn werd ten koste gelegd, bewijst
dat een goed-functionerende Rode
Kruis-organisatie een nationaal be
lang en een nationale noodzaak is.
Het recht van critiek ontslaat
geenszins van de plicht tot daad
werkelijke medewerking. Men is volko
men vrij in de keuze van de vorm,
waarin men die medewerking wil ver
lenen en waarbij het bovenstaande
uiterst summiere overzicht van het
veelomvatende arbeidsterrein van het
Ned. Rode Kruis mogelijk tot richt
snoer kan dienen.
Een gemakkelijke gelegenheid tot
practische steunverlening wordt even
wel a.s. Zaterdag geboden, wanneer hier
ter stede de jaarlijkse collecte wordt
gehouden.
Moge er gebruik van worden gemaakt
in een mate, welke in overeenstem
ming is met de behoeften dezer instel
ling. welke en dat is juist het mooie
ervan voor de voortzetting van haar
zegenrijk werk uitsluitend afhankelijk
Is van particuliere bijdragen.
Geen Leidenaar zal zich willen ont
trekken aan de morele en financiële
verplichting, welke deze wetenschap
Oplegt!
Plan lijkt op verdragen Engeland-India en Ver. St.-Philippijnen
United Press heeft kennis kunnen nemen van de tekst van het compro
misplan, dat de Commissie v. Goede Diensten aan beide partijen in In
dië heeft voorgelegd, ten einde de huidige impasse in de onderhandelin
gen tussen de Ned.-Indische en republikeinse delegaties op te heffen.
De Amerikaanse gedelegeerde, Coert Dubois, heeft 't document op 10 Juni
aan luitenant-gouverneur-generaal dr H. J. van Mook, overhandigd, ter
wijl de Australische gedelegeerde Thomas Critehley, terzelfder tijd een
copie daarvan te Djokjakarta aan de republikeinse minister-president Mo
hammed Hatta voorlegde. Het plan werd uit naam van de Verenigde
Staten en Australië overhandigd. De Belgische gedelegeerde R. Herremans,
heeft zich buiten deze stap gehouden. Het document verklaart: „Wij zijn
van mening, dat de principes, die hieronder uiteengezet worden, de
werkelijk essentiële belangen van beide partijen zullen garanderen en
tot elkaar brengen." Het plan dringt er bij de Nederlanders en de Repu
bliek op aan de „geest en de letter" van de „Renville"-overeenkomst te
aanvaarden.
Hier volgen de voornaamste punten:
1. Het houden van verkiezingen in
geheel Indonesië binnen drie maan
den en het makeif van een begin met
de vorming van een constituerende
vergadering. De verkiezingen dienen
gebaseerd te zijn op geheime stem
ming.
2. De wetgevende vergadering moet
het karakter dragen van een voorlopig
parlement.
3. De uiteindelijke politieke overeen
komst moet een unie omvatten, die aan
Nederland en de Verenigde Staten van
Indonesië gelijk deelgenootschap als
souvereine onafhankelijke staten toe
kent. Koningin Wilhelmina en haar
wettige opvolgers zullen aan het hoofd
der unie staan.
4. Het voorlopige parlement kiest een
voorlopige federale regering, welke een
president aanwijst die op zijn beurt een
premier en een volledig kabinet be
noemt, welfce verantwoording verscHlil-
digd zijn aan 't voorlopige parlement.
5. Een luitenant-gouverneur-generaal
krijgt het vetorecht over daden van
de voorlopige regering, die indruisen
tegen het Handvest der Verenigde
Naties en het statuut der unie, en
voorts de bevoegdheid 't gébruik van
de strijdkrachten in Indonesië te lei
den na overleg met de voorlopige re
gering.
6. De samenstelling van zes gemeng
de oommissies, belast met de aanwij
zing der staten, die de Verenigde Sta
ten van Indonesië zullen uitmaken, de
teruggave van buitenlandse bezittingen,
die ziöh in Republikeinse handen be
vinden en de vorming van gemengde
Nederlands-Indonesische militaire sta
ven, die de vermindering der strijd
krachten van beide partijen ten uitvoer
zullen leggen,
7. De Nederlanders dragen alle be
voegdheden van binnenlands zelfbe
stuur onmiddellijk over aan de voor
lopige regering en de Republikeinen
doen hetzelfde met alle vormen van
souvereiniteit, waaronder de buiten
landse betrekkingen, de muntcontróle
en de strijdkrachten.
Het plan benadert, aldus United
Press, de politieke aspecten van het
Britse accoord met India en de eco
nomische aspecten van de overeen
komst tussen de Verenigde Staten en
de Philippijnen.
Volgens de bepalingen van het Aus-
tralisoh-Amerikaanse plan wordt aan
de Nederlanders 'n economisch „meest
begunstigingsverdrag" gegarandeerd.
Verklaard word: „Het principe van
non-discriminatie is van toepassing op
alle economische betrekkingen tussen
de Verenigde Staten van Indonesië en
het Koninkrijk der Nederlanden."
De Nederlanders zouden ten aanzien
van, de binnenlandse belastingen, In-
en uitvoerrechten e.d. dezelfde ver
plichtingen hebben als de burgers van
de Verenigde Staten van Indonesië.
PLAN VOLGENS DR VAN MOOK
ONAANVAARDBAAR.
Wij vernemen, dat dr Van Mook
namens de Ned. regering medegedeeld
heeft, dat bovenbedoeld plan niet in
overweging kan worden genomen. De
reden tot dit besluit zal worden uit
eengezet in een communiqué van de
Ned. Regering, waarvan de publicatie
nog vandaag te Batavia wordt ver
wacht
Marshall-plan
geconcentreerd in 12 maanden
De Amerikaanse Senaat l£eft zich
gisteravond uitgesproken voor het terug
brengen van de uitgaven volgens het
program voor hulp aan het buitenland
op een basis van 12 maanden in plaats
van 15 maanden, zoals door het Huis
van Afgevaardigden .was aanbevolen.
DE RAMP MET DE „KJOEBENHAVN".
De politie te Alborg heeft bekend ge
maakt, dat er 33 lichamen van het wrak
van de Deense stoomboot „Kjoeben-
havn" geborgen en geïdentificeerd zijn.
Er worden nog 15 personen vermist.
Het aantal geredden bedraagt 258.
De toekomstige gouverneur van Curasao
Een dezer dagen is de benoeming te
verwachten van de heer L. A. H. Pe
ters, momenteel als landbouwraad ver
bonden aan de Nederlandse Ambassade
te Washington, tot gouverneur van
Curasao, als opvolger van dr P. Kasteel.
Foto: ANP—deWt.
In een communiqué van de C. v. G. D., dat heden is gepubliceerd, aldus meldt
Aneta uit Bataria, wordt o.m. gezegd, dat de Ned. delegatie heden aan de C. v. G.D.
heeft medegedeeld, het raadzaam te achten „voorlopig" de besprekingen met de
Republiek af te breken „in verband met de publicatie van een strikt vertrouwelijk
document, op 10 Juni door de heer Dubois aan de Luit. G. G. overhandigd".
Het communiqué vermeldt verder, dat het desbetreffende schrijven van de
Ned. delegatie is ondertekend door de heer van Vredenburch. Deze zegt in dit
schrijven o.a., dat de Ncd. delegatie aan de Ned. regering om instructies heeft
gevraagd. In afwachting dezer instructies acht de Ned. delegatie het raadzaam,
de besprekingen tussen de delegaties voorlopig af te breken met uitzondering van
die betreffende de uitvoering van het bestand. Het communiqué vermeldt voorts,
dat deze brief werd bezorgd vlak voor de op heden uitgeschreven vergadering der
agendacommissie, op welke vergadering derhalve alleen de C. v. G. D. en de
republ. delegatie aanwezig waren. De voorzitter, de heer Herremans, las in deze
vergadering de brief van de heer van Vredenburch voor.
(Zie verder pag. 3)
De Afsluitdijk Jaarlijks worden door het stormweer duizenden basalt
blokken van de Afsluitdijk weggeslagen. In de zomermaanden wordt de
schade hersteld. Thans zijn de herstelwerkzaamheden in volle gang: het
dijkgedeelte van de voorgrond is weer gereed, het aansluitende gedeelte
wordt bijgestort. Foto: ANP/Jr.
BINNENLAND.
Het hoofdbestuur van het Ned. Rode
Kruis deelt mede. dat van de Nederlandse
Bank toestemming kan word;n verkregen
tot overschrijving uit geblokkeerd tegoed
voor giften van f. 500 en hoger, ten bate
van het Ned. Roode Kruis.
BUITENLAND.
Radio-Vaticaan meldt, dat de paus
Myron Taylor, president Trumans speciale
afgezant bij het Vatlcaan, in particuliere
audiëntie heeft ontvangen.
Onder leiding van de Britse en
Australische regeringen wordt een wapen
bestudeerd, dat een atoombom 1500 km.
ver kan voeren. De kosten der onderzoe
kingen worden' op 10 mlllioen dollar ge
raamd.
Volgens het dagblad „Le Peuple"
zullen in 1949 door het toedoen van de
nationale maatschappij voor goedkope
woningen en de nationale dienst voor
klein grondbezit in België voor 2 mil
liard frs aan woningen worden gebouwd.
Vanmorgen vroeg zijn troepen en
versterkingen gerequlreerd en naar de
Industriestad Clermont Ferrand ln Mid
den-Frankrijk gezonden, nadat 80 perso
nen werden gewond ln een Veldslag tussen
de politie en stakers in een fabriek. De
politie maakte hierbij gebruik van traan
gas en de stakers van gummistokken,
stalen kogels en flessen zwavelzuur. De
gevechten duren nog voort.
De Maandag te Londen begonnen
staking van havenarbeiders heelt zich
uitgebreid: 4000 arbeiders hebben 't werk
neergelegd.
Een Donauconferentie
in uitzicht
INITIATIEF VAN DE SOVJETS.
De Sovjetrussische ambassade te
Washington heeft het Amerikaanse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken doen
weten, dat de regering der S.U. er in
toestemt, op 30 Juli een conferentie van
de vier grote mogendheden en de Do-
naustaten te houden. Het voorstel om
deze conferentie te Belgrado te hou
den acht de S.U. echter niet aanvaard
baar, omdat de Joegoslavische regering
de Sovjetrussische heeft doen weten,
dat de noodzakelijke faciliteiten voor
een dergelijke conferentie op die datum
moeilijk verleend zullen kunnen wor
den. Zij stelt voor de conferentie te
houden in de hoofdstad van een der an
dere deelnemende Donaustaten.
De S.U. gaat er eveneens mee accoord
dat Oostenrijk met raadgevende be
voegdheid wordt uitgenodigd.
Het voorstel tot het hoyden van de
conferentie te Belgrado stamt oorspron
kelijk van de S.U.
Sinds de Amerikaans-Sovjetrussische
uitwisseling Van zienswijzen van enkele
weken geleden is dit de eerste maal, dat
Moskou er in heeft toegestemd met de
V. S. besprekingen te voeren over wat
Marshall „een specifiek onderwerp"
heeft genoemd.
Churchill dient van repliek
Winston Churchill heeft in een schrif
telijke verklaring bekend gemaakt, dat
hij het jaarsalaris van 2000 pond, dat
hem toekomt als leider der conservatie
ven in het parlement niet tpucheert en
evenmin de 2000 pond pensioen, waarop
hij als alternatief van dit salaris aan
spraak kan maken als voormalig pre
mier.
Hy legde deze verklaring af, nadat de
plaatsvervangend premier Morrison in
een rede had gezegd, dat Churchill
vaker niet dan wed ln het Huis aanwe
zig is, maar ook als hij afwezig is zijn
salaris blijft trekken, „Hbld."
Een van de agenten, die in oorlogstijd boven ons land zyn gedropt en in
handen van Schreieder zjjn gevallen, heeft zijn schildering van het Eng
land-Spiel gegeven. Het is de reser ve-eerste luitenant H. RL G. Lauwers.
Zijn lezing van wat er gebeurd is wykt aanmerkelijk af van die van
Schreieder. Hij heeft aan het A.N. P. verteld wat er naar zijn mening is
gebeurd.
Is volgens luitenant Lauwers het
England-Spiel begonnen.
Dat was na de arrestatie van Taconis
en Lauwers. Dat de overgeseinde waar
schuwingen niet tot hun recht zijn ge
komen, verklaart Lauwers uit een van
de volgende drie oorzaken:
1. een volkomen gebrek aan het on
derkennen van de gevaren van een
splonnagesysteem; of
2. verraad; of
3. het spelen van een welbewust spel,
waarbij men het ene plan heeft laten
mislukken om het andere te doen slagen.
Schreieder heeft tegenover het
A.N.P. ontkend, dat een naaste bloed
verwant van majoor Bingham in Ne
derland voor de Duitse inlichtingen
dienst zou hebben gewerkt. Lauwers
zegt echter, dat wel degelijk een fami
lielid van Bingham in ons land voor
de Duitsers heeft gewerkt.
In Engeland was men door de moe
dige vlucht van Dourlein en Ubbink op
de hoogte van het England-Splel. Het
is een raadsel waarom deze mensen
nooit zijn gerehabiliteerd. Engeland
vaarders hebben ook op de catastrofale
gevolgen van het England-Splel gewe
zen. Kolonel Somer heeft er een Jaar
lang tegen gewaarschuwd.
Toen de Engelsen zagen, dat het „spel"
niet langer gespeeld kon worden, hebben
zij Bingham ontslagen en wilden zij alle
verbindingen met Nederland verbreken.
Reden: Nederland was niet geschikt
voor droppings en de Nederlanders be
grepen geen splonnagewerk.
Lauwers noemt Sohreleders bewering
onjuist, dat hij alle verbindingen tussen
Nederland eri Engeland controleerde. In
1942 zijn vele agenten buiten majoor
Bingiham om gedropt. Deze zijn niet in
handen van de Duitsers gevallen.
Als voorbeeld noemde luitenant Lau
wers: toen een illegaal marconist naar
Engeland seinde of het nog altijd o.k.
was met Lauwers, heeft Engeland hem
bevolen geen contact met Lauwers te
zoeken. Hij was toen allang gevangen
genomen en had Engeland hiervan op
de hoogte gebracht.
De. goede behandeling van de agenten
in Haaren is volgens Lauwers groten
deels het werk van Giskes geweest.
Agenten zijn nooit mishandeld. Onder
geschikten van Schreieder hebben ech
ter mensen, die indirect met het Eng-
land-Spiel te maken hadden, zwaar mis
handeld, bijvoorbeeld sergeant R. Bier
man.
Engeland vele malen
gewaarschuwd
Bij Lauwers' arrestatie in Maart 1942,
vijf maanden nadat hij met Taconis was
gedropt (bij Ommen) wisten de Duitsers
al hoe de geheime agenten hun berich
ten oodeerden. Ook wisten zü, dat er
een security-check bestond.
Hieronder moet men al de mogelijk
heden verstaan, welke een geheim agent
bezat om zijn berichten zo te stellen, dat
men in Engeland wist van wie zij af
komstig waren. Ook kon de agent daar
door aangeven of hij ln vrijheid of ge
vangen was. Iedere agent had een eigen
security-öheck. Luitenant Lauwers acht
het uitgesloten, dat de tijdens het Eng
land-Splel gevangen genomen agenten
allen hun check zouden hebben prijsge
geven zoals Schreieder beweert.
De agenten ontvingen in Engeland
een buitengewoon harde opleiding en
waren met de uiterste zorg geselec
teerd. Lauwers acht het daarom on
aannemelijk, dat zij door intimidaties
of beloften konden worden overge
haald om alles te vertellen. Wel acht
hü het mogelijk, dat de Duitsers by
toeval het een en ander te weten zjjn
gekomen.
In de eerste tijd hebben de agenten
gebruik gemaakt van een geheugencode.
Deze was yoor alle agenten hetzelfde en
berustte op een verwisseling van cijfers.
Eerst nadat de Nederlanders in Enge
land zich met het England-Spiel zijn
gaan bemoeien is een andere code inge
voerd. t*oen kon een agent het bericht,
dat hij had opgesteld, zelf niet meer ont
cijferen. En ook de Duitsers niet. Alleen
in Engeland kon men het decoderen.
Kriminalsefcretar Bayer heeft Lauwers
als eerste na zijn arrestatie verhoord.
Drie weken later kwamen de Duitsers
hem vertellen, dat hij alles gelogen had,
Zij zelden, dat zij dit door vergelijkin
gen hadden kunnen vaststellen.
Luitenant Lauwers had, indachtig aan
de hem in Engeland gegeven instructie
dat een geheim agent het nooit op een
„third degree" mocht laten aankomen
(omdat hij dan misschien alles zou zeg
gen) overeenkomstig die instructie zijn
code aan de Duitsers bekend gemaakt.
Maar zijn seourity-check heeft hij nooit
aan de Duitsers verteld.
De Duitsers bevalen hem met Enge
land in contact te treden. Dit heeft hij
gedaan, omdat er dan een mogelijkheid
zou zijn om Engeland te waarschuwen.
Hij kroop achter zijn seintoestel.
In al zijn berichten hü seinde
zelf van eind Maart 1942 tot midden
October 1942 liet hy uitkomen, dat
er iets büzonders aan de hand was.
Dit deed hy op de speciale wüze, welke
hem in Engeland was geleerd. Op nog
vyf andere manieren seinde hü, met
medewerking van de ook gevangen
genomen agent Jordaan, in „open
taal", dat hü was gevangen genomen.
Ook heeft de agent Jordaan steeds in
zün berichten gewaarschuwd.
Luitenant Lauwers heeft altijd ge
dacht, dat hü door de Secret Service
was uitgezonden. Eerst later bleek dit
niet het geval te zün. Wel stond het
parachutisten bataljon onder contróle
van die dienst.
Nog voor het England-Splel begon
stond een Engels burger aan het hoofd
ervan. De Engelse militairen majoor
Blunt en kapitein, later majoor, Bing
ham, hebben hem vervangen. Onder hen
Geen Russische waarnemers
naar Palestina
De Veiligheidsraad heeft gisteravond
zonder discussie besloten, dat zün voor
zitter aan de regeringen van alle lan
den. zowel leden als niet-leden van de
V.N., zal verzoeken mede te helpen ter
voorkoming van immigratie ln Palesti
na of de Arabische staten van perso
nen, die inbreuk zouden kunnen maken
op het Bestand.
De raad nam dit besluit na ontvangst
van een desbetreffend verzoek van
graaf Folke Bernadotte, bü de hervat
ting van het debat over het verzoek van
de Sovjet-Unie tot het zenden van
Sovjet-Russische waarnemers naar Pa
lestina.
Andrei Gromyko (Sovjet-Unie) stelde
een nieuwe resolutie voor, volgens wel
ke een waarnemerscopps zou worden
opgericht, bestaande uit 30 tot 50 per
sonen, bij te dragen door alle leden van
de Veiligheidsraad, behalve Syrië.
..Waarom zou iemand zich verzetten
tegen de deelneming van Sovjet-mili
taire v/aarnemers in .Palestina", zo
vroeg Gromyko. „Waarom zouden de
VjS. het recht hebben 21 waarnemers,
alsmede schepen en vliegtuigen te zen
den, terwül de Sovjet-Unie niet in staat
is zelfs maar rijf waarnemers te stu
ren?". Gromyko verklaarde, dat hy om
deelneming verzocht van niet meer dan
vijf waarnemers en dat er „absoluut
geen wettige reden was. waarom zü
zouden worden uitgesloten".
Jose Arce (Argentinië) was van me
ning, dat de bemiddelaar moest worden
toegestaan de vrüe hand te hebben ln
het kiezen van zü'n eigen waarnemers.
De Sovjet-resolutie werd verworpen,
daar voor aanvaarding van een voor
stel een meerderheid van twee derden
van alle elf leden nodig is. De Sovjet-
Unie en de Oekraine stemden voor;
de negen andere leden onthielden zich
van stemming.
Na de verwerping der resolutie vroeg
Gromyko: „Is het toevallig, dat de ver
werping van het Sovjet-voorstel ge
schiedt op een tüdstip, waarop sommige
personen suggereren, dat de wapenstil
stand van vier weken niet echt bedoeld
is om de Palestünse kwestie te rege
len?". „Wü vragen ons terecht af. of
de wapenstilstand niet In elkaar ls ge
zet, opdat bepaalde staten een nieuw
handeltje kunnen maken achter de rug
van de V.N. om en ten koste van de
Joodse en Arabische volkeren. De om
standigheden waaronder het Sovjet-
Voorstel wordt ^rworpen dwingen ons
er toe de positie van sommige staten,
in het büzonder van de V.S., nauwlet
tend in het oog te houden".
De Palestijnse kwestie
De secretaris-generaal van de Arabi
sche Liga, Azzam Pasja, heeft de be
middelaars der V. N. voor Palestina,
Bernadotte, een uitnodiging gezonden
voor „een vriendschappelijke inleidende
ontmoeting met Arabische staatslieden
te Caïro".
Bü zün aankomst te Caïro heeft graaf
Bernadotte aan de pers verklaard, dat
geen enkel Incident het bestand ernstig
ln gevaar heeft gebracht. Hü verwacht
te de Arabische premiers gisteravond
op het Egyptische ministerie van Bui
tenlandse Zaken te ontmoeten.
Engeland heeft er In beginsel ln toe
gestemd, te zoggen voor het vervoer
door de lucht en over zee ten behoeve
van waarnemers der V. N. in Palestina,
aldus wordt uit gezaghebbende bron te
Londen vernomen.
Wü hebben tot nu toe vüf vliegtui
gen, als uitrusting voor de waarnemers,
van de V. S. ontvangen, aldus verklaar
de Bernadotte. Vele waarnemers zün
reeds op hun post, enige in de havens
van inscheping der Joodse immigranten.
(Reuter).
STAKING BELGISCHE
METAALBEWERKERS.
Vandaag zullen ongeveer 250.000 arbei
ders in de Belgische metaalindustrie het
werk neerleggen, daar de onderhande
lingen tussen de regering en vertegen
woordigers der arbeiders gisteravond
werden afgebroken. De arbeiders eisen
een loonsverhoging van 5 en een
premie van 5 van hun basisionen, die
zü sinds het begin van dit Jaar voor
„trouwe opkomst" ontvingen.
Indonesië wijd open voor
Sovjet-propaganda
TIJD VERKWIST DOOR
REPUBLIKEINSE TEGENWERKING.
U. P. verneemt, dat dc Nederlandse
ambassadeur mr E. N. van Kleffens
en minister Marshall twee uur ge
sproken hebben over de gevoelens bü
de Nederlandse regering, dat op het
ogenblik tüd verkwist wordt, doordat
to weinig vorderingen gemaakt wor
den bü de uitvoering van de Renrille-
overeenkomst, welke het gevolg zou
zün van gebrek aan medewerking van
de züde van dc Republiek.
Van Kleffens zou er by minister Mar
shall tevens met nadruk de aandacht
op hebben gevestigd, dat Radio Moskou
heeft meegedeeld, dat spoedig consu
laire autoriteiten uitgewisseld worden
tussen Moskou en de Republiek, waar
bij Van Kleffens aantekende, dat. wan
neer deze mededeling juist is, dit een
schending betekent van de Renville-
overeenkomst, welke voorziet, dat Ne
derland souverein is op het gebied van
buitenlandse aangelegenheden, totdat
de Ver. Staten van Indonesië zyn ge
vormd.
In de tweede plaats heeft hü er op
gewezen, dat door de aankomst van
Russische consulaire ambtenaren de
huidige moeiiykheden worden ver
groot en Indonesië wüd open komt te
liggen voor Sovjet-propaganda.
VRIJ VEEL WIND.
De Bilt verwacht tot morgenavond.
Aanvankelyk tüdeiyke opklaringen,
maar mprgen weer toenemende bewol
king met later op de dag plaatseiyk
enige regen. Matige, nu en dan vrU
krachtige wind tussen West en Zuid.
Weinig verandering van temperatuur,
17 JUNI.
Zon op: 4.19 uur; onder 21.02 uur.
Maan op: 16.46 uur; onder 2.00 uur
(E. K.)
Hoogwater te Katwijk te 0.02 en 12.33 u.
Dit
ter bestaat uit vier pagina's
