Verontrustend fiscaal en economisch
overheidsbeleid
Goede Irawl- doch slechte haringvisserij
Een jaar proeftuin van Linggadjati
Films van deze week:
Kleren maken de vrouw
Vindt weerslag in koersontwikkeling
Voor de Jeugd
ONTMOETING
Radio-program ma
87ste Jaargang
LE1DSCH DAGBLADZaterdag 12 Juni 1948
Tweede Blad No. 2641Ö
2-5 R.I. nam afscheid van Modjokeito.
Orde, rust en welvaart
werden hersteld
(Van een bijzondere medewerker)
Tegen de achtergrond van het kron
tjong-orkest is de ijle stem Van de zan
geres. Zij zingt een Solo's liefdeslied,
een lied van verlangen en afscheid.
wy maken kennis met de regent van
Modjokerto, de heer R. A. A. Rikso Ami-
prodjo. een rijzige gestalte, zoals hij daar
staat op de sfcoep van de voorgalerij,
waar hij de gasten verwelkomt. Per
soonlijk geleidt hij allen naar de achter
galerij. waar reeds vele genodigden, bur--
gers en militairen, verzameld zijn om 1
de lage tafeltjes en bedienden rond
gaan met thee, gebak, sigaren en siga
retten.
2-5 R.I. gaat Modjokerto verlaten. Er
Is reden te over om van dit afscheid een
gezellig samenzijn te maken, om voor
de laatste keer alles wat in het. afgelopen
jaar gebeurde de revue te laten passe
ren. En dat is heel wat,
In de eerste maanden van 1947 kwa
men in de Sidoard.io-delta, het vrucht
bare gebied ten Zuiden van Soerabaja,
dat eerst korte tijd tevoren door onze
troepen was bezet en waar de meest
mensonterende toestanden waren aan
getroffen, waar de bevolking letterlijk
stierf langs de wegen, uitgestrekte lan
derijen en vele kampongs onder water te
staan. In deze Sidoardjo-delta was het
gehele republikeinse verdedigingssysteem
al£ een kaartenhuisje ineengestort toen
onze troepen nog slechts hun neus bui
ten de eigen stellingen staken. De reüu-
blikeinse generaals lag dit echter zwaar
op de maag. Zil zonnen op wraak en
hun oog viel op de stuw- en sluiswerken
in de kali Brantas ten Westen van Mod
jokerto.
HET LAND ONDER WATER
Als zij deze kunstwerken verkeerd
stelden en gedeeltelijk vernielden,
zou de Sidaardjo-delta onder wa
ter komen te staan en het Nederlandse
leger, zo redeneerden zij, moeten vluch
ten.
Zij stelden de grote Lengkong-stuw
verkeerd en vernielden gedeeltelijk de
kostbare sluizen. Het water golfde de
Sidoardjo-delta binnen. Maar de Ne
derlandse troepen ondervonden er prac-
tisch geen last van en dachten er niet
aan om terug te trekken.
Wel ernstig zag het er uit voor de be
volking van de delta. Een ware ramp
dreigde. De weinige" rijst, welke in dit
hongergebied te velde stond, dreigde ver
loren te gaan.
Ten einde dit gevaar af te wenden
werd van Nederlandse zijde op 17 Mei
1947 opnieuw een actie ingezet. Het doel
was de bezetting van de watèrkunstwer-
ken bij Modjokerto.
MILITAIRE ACTIE
In de vroege morgen van 'de 17e Mei
rukte 2-5 langs de Noordoever van de
Kali Brantas op. terwijl een bataljon
Mariniers ten Zuiden van deze rivier
voorwaarts ging De actie had een vlot
verloop. De VI Divisie T.N.I trok in
wanorde terug en nam 2-5 ook de be
zetting van het regentschap ten Zuiden
van de Kali over,
In het regentschap heerste een zeer
bijzondere politieke- en militaire situa
tie. Immers, het republikeinse bestuur
dat nagenoeg op zijn post ,was gebleven,
werd volledig gehandhaafd onder leiding
van de republikeinse regent dr Soekan-
dar Juist in die periode was de over
eenkomst van Linggadjati tot stand ge
komen en besloten was. dat dit accoord
in Modjokerto aan de practijk zou wor
den getoetst. Men wilde trachten aan te
tonen, dat republikeins bestuur onder
een tijdelijke Nederlandse militaire be
zetting mogelijk was. Zn? ontstond „de
Proeftuin van Linggadjati".
EEN MERKWAARDIGE SITUATIE
Van de beginne af aan hebben de mi
litairen van 2-5 van hoog tot laag vol
ledig begrip getoond voor deze, voor
buitenstaanders vaak onbegrijpelijke si
tuatie. Toen b.v. op 2 November 1947 de
rood-witte vlag in het regentschap weer
officieel werd gehesen, lokte dit van
de zijde van onze troepen geen enkele
reactie uit. Hunnerzijds werd alles ver
meden, wat zou kunnen leiden tot mis
lukking van het experiment.
Ook van burgerlijke republikeinse zi,;ae
toonde men volledig btfrip voor de si
tuatie. Moeilijkheden werden in vriend
schappelijk overleg tussen de republi
keinse regent dr- Soekandar en de °fl}~
ciële vertegenwoordigers van de republi
keinse regering mr Indra enerzijds en
de Nederlandse militaire commandant
en de assistent-resident anderzijds, tot
een oplossing gebracht.
De republikeinse militaire leiding
dacht er echte randers over en zo ont
stond het beeld van een regentschap,
waarbinnen de rust vrijwel volledig was
teruggekeerd en een gebied langs de
demarcatielijn waar patrouillegevechten
aan de orde van de dag waren.
2-5 R.I. leed verliezen. Gesneuvelden
en gewonden. Als een gevallen kame
raad ten grave werd gedragen hing de
Nederlandse driekleur voor het batal
jonsbureau halfstok. Nauwelijks was bij
zon droeve gebeurtenis onze driekleur
ten rouw gehesen of ook voor de woning
van de republikeinse regent daalde de
roodwitte vlag.
Enige malen werden besprekingen ge
voerd met het doel ook langs de de
marcatielijn de rust te herstellen. Re
sultaat werd echter niet verkregen. In
tegendeel, het aantal incidenten nam
nog voortdurend toe en 2-5 beleefde
zeer zware maanden. In hun postenlinie
werden onze mannen voortdurend be
stookt. Achter hun rug wapperde de
roodwitte vlag, zetelde een republikeins
bestuur. Zij begrepen echter
Ten slotte begon Djokja zich echter
ook met de civiele zaken in het regent
schap te bemoeien. Mr Indra en dr
Soekandar werden door de republiek
afgezet en de voor het regentschap
officieel gemaakte uitzondering, waarbij
Djokja republikeinse ambtenaren toe
stond in het belang van de bevolking te
blijven werken, werd ingetrokken. Het
republikeinse ambtenaren-corps ruim
3000 man werkte echter door. Nog
steeds wapperde in Modjokerto de
rood-witte vlag. Eerst bij het begin van
de politionele actie werd zij niet meer
gehesen. Let wel, niet neergehaald.
DJOKJA SPOORT ASN TOT
LIJDELIJK VERZET.
Tijdens deze actie rukten onze troe
pen in de Modjokertosector niet op. De
republikeinen verhoogden echter hun
druk op dit frontgedeelte eh deden op
24 Juli 1947 een grootscheepse aanval
op de stad Modjokerto, die door de
onzen met succes werd afgeslagen.
Na de politionele actie bracht dr
Soekandar een bezoek aan Djokja. Na
zijn terugkomst bleek weldra dat hij,
wellicht onder republikeinse invloed of
druk, zijn politiek had gewijzigd. Hij
spoorde zijn ambtenaren aan tot het
plegen van lijdelijk verzet. Ten slotte
Waren de Nederlandse autoriteiten ge
noodzaakt de leiders van dit veizet naar
republikeins gebied uit te wijzen. Korte
tijd later keerde de regent van voor de
oorlog, Reksoamisprodjo, naar Modjo
kerto terug. Hij is b$ de bevolking zeer
gezien. Na zijn komst verdween het
verzet.
De Bestandsovereenkomst bracht ten
slotte ook rust aan de demarcatielijn.
En zo is thans, mede dank zij 2-5 R.I.,
dat zich op zo'n voorbeeldige wijze van
haar uiterst moeilijke taak in de „Proef
tuin" heeft gekweten, de algemene toe
stand in het regentschap zeer gunstig.
En zq waren dan vele mannen van 2-5
R.I. verzameld in de woning van regent
Reksoamiprodjo om afscheid van hem
te nemen.
Toen alle genodigden aanwezig wa
ren, nam de regent het woord en ver
telde in bloemrijke taal hoezeer het be
richt van het vertrek van 2-5 hem ge
troffen had. Hij memoreerde de hulp
die het bataljon verleende bij het schep
pen van orde en rust en bii het vesti
gen van een goede verstandhouding
tussen de bevolking, bestuursambtena
ren en de militairen. .,In feite kunnen
de burgerij van Modjokerto en 2-5 el
kander niet missen en vooral voor de
ambtenaren is het moeilijk, maar men
mag geen egoist zijn".
LEIDENAAR WAS COMMANDANT
VAN^DE LIJFWACHT.
Een apart bedankje kreeg sergeant
Tiboel, uit Leiden, die niet zijn men
sen voor de lijfwacht van de regent
heeft zorggedragen, opdat deze onge
stoord kon werken.
Ook de instructeurs werden niet ver
geten. de instructeurs, die de polisi
Daerah volledig hebben opgeleid.
Namens de politie, werd aan Sergt.
Maj. Welliam uit Amsterdam, Sergt. A.
Vijfhuize uit Dirksland (Overflakkee)
en aan Sergt. J. L. Duivenvoorde uit
Noordwijkerhout, een vulpen en vulpot
lood overhandigd als dank voor de trai
ning, die zij het politiecorps van Mod
jokerto hebben gegeven.
Luit. Kol. Keuning bracht hulde aan
de vele ambtenaren, die ondanks be
dreigingen op hun post waren gebleven.
„2-5", zo zei hij, Js trots op zijn re
gent".
De Overste eindigde ten slotte met de
beste wensen uit te spreken voor de
regent en het regentscha», waafna hij
het bataljons-embleem, de symbolische
opgaande zon achter de palmboom, aan
de regent overhandigde.
TENTOONSTELLING DE NEDER
LANDSE VROUW 18981948.
Koorzang, dans en défilé.
Op een gistermiddag te Den Haag be
legde persconferentie van het bestuur
der Stichting „Tentoonstelling de Ne
derlandse vrouw 1898-^1948", deed me
vrouw J. L. Seret—Sijthoff, 2e secreta
resse der tentoonstelling, de volgende
mededelingen: Het bestuur der Stich
ting organiseert ter gelegenheid van het
gouden regeringsjubileum van Hare Ma-
iesteit, een feestelijke bijeenkomst op het
Binnenhof te 's-Gravenhage, 2 Septem-
a.s. te 2 uur.
Prinses Juliana heeft toegezegd bil de
opening der tentoonstelling op 18 Augus
tus a.s. in de Houtrusthallen en indien
mogelijk, eveneens op 2 September aan
wezig te zijn.
De bijeenkomst op 2 September zal
worden opgeluisterd o.a. door koorzang
van circa 1200 vrouwen en dans onder
'eiding van mej., Stolk en regie van Cor-
ry Hartong.
Vrouwen in klederdracht en feestrok
kunnen deelnemen aan het défilé.
Het secretariaat der tentoonstelling:
Koninginnegracht 12b te Den Haag ver
strekt inlichtingen.
Luxor Frank Capra, de bekwame
regisseur van zovele knappe films, hèeft
met „Mens, durf te leven" ongetwijfeld
een van zijn meest opmerkelijke en
beste prestaties geleverd. De onderschei
ding „Film van de maand" door de Ne
derlandse Filmclub komt ons ditmaal
ten volle gerechtvaardigd voor. De in
houd laat zich in dit beknopte bestek
moeilijk weergeven, doch de tendenz,
welke aan het verhaal ten grondslag
ligt, is dat niemand die er oprecht naar
streeft een „goed" mens te zijn en zich
daardoor echte vrienden weet te ver
werven, het recht heeft aan zijn eigen
bestaansrecht te twijfelen, ook al zou
den maatschappelijke tegenslagen hem
soms tot wanhoop brengen met de
uiterste consequentie vandien in de
vorm van zelfmoord.
James Stewart speelt de hoofdrol op
weergaloqs-knappe wijze en hij wordt
voortreffelijk gesecundeerd door Donna
Reed, wellicht in Filmland geen ster
van de eerste grootte, doch die in deze
film door haar beminnelijke ertivoud
aller harten stormenderhand verovert.
En dan zijn er nog prachtige creaties
van Lionel Barrymore als de vrekkige
Mr. Potter en een kostelijke uitbeelding
van Henry Traurs als de „Engel2de
klasse", die met deze opdracht zijn vleu
gels verdient. De dialoog is bijzonder
geestig en onderhoudend, het gegeven
origineel, de uitwerking er van niet te
overtreffen, het spel bewonderenswaar
dig.
Waarmede dan alle factoren zijn op
gesomd, welke tezamen maken, dat de
toeschouwer aan deze film een onver
getelijke en onverdeeld-prettige herin
nering bewaart.
In het voorprogramma, dat slechts
kort! is, draait een zeer geslaagde re
portage van de glorieuze zege van onze
nationale Voetbalploeg op de Zweden.
Trianon Dit theater brengt ons
deze week de film- „Korporaal Wan
hoop" met de bekende komiek George
Formby. Deze naam' zegt reeds alles.
Een serie d-ol dwaze verwikkelingen, die
steeds weer goed aflopen en waarom
men dikwijls hartelijk zal moeten
lachen. Onder de dreiging van een in-
vasie wordt in ieder Engels dorp een
■r, XT-, v. ij w afdeling Vrijwillige Landstorm opge-
mmister van Handel en Ntfverheid heet, richt esn h«t z(jn G en EX-erWt
een breed gebaar kon maken waardoor Manley die Wervoor ook hun diensten
hi) met één slag de gevierde held werd aanbleden Belde ^„^tonners hebben
van de aanbidsters van de New Look, n!et veel met elkaar op en komen dik-
die men thans alom door Londen kan w^ls met botsing. Nog erger
zien schrijden. De heren der schepping'y,pf. rrrarmAP1. -puprptt- werk
de mannen kijken sip. Twee maanden -<yn echter diep teleurgesteld. Zij moe- *°J,dt, in^an Marv het metsje -n
afs 'T "l"® ""rS" 3311 3e GeoW^ BiVett Weet het Slis ZOveT
textlelrantsoen omlaag moest, als het sekse bewezen. Overhemden rezen nl. In tp hrpn^pn dat Opotvp uit dp Land-
arbeiderstekort niet snel werd aange-, puntenwaarde en costumes bleven opL JLvj't ?A7et Ondanks alle tezrii-
vuld. Maar thans bulken de modezaken, hun onbereikbare recordhoogte zweven.1 siaeen heeft Georze niet stilgezeten
met een onverkoopbaar surplus. De re- De Britse man is al lang geen mode- fnagtnet ^eim heeft hii ziin oude
gering streek de hand over het hart, I plaatje meer. Terwijl het vrouwelijkkraanwagen weten om te toveren tot
Rang omlaag tuimelden de punten-; deel van de bevolking hem tracht te!tank. Bij de daarcp volgende schijn
waarden van een reeks artikelen. Som- verblinden met haar lange, plooiende j crevechten kcmt hij hiermede te voor-
mige verdwenen zelfs van de bon, zoals gewaden, die hun bekroning vinden ln schijn en na een dolle rit weet hij de
herenaassen, handschoenen, en mindere een balancerend architectonisch bouwsel vijand te verslaan Als beloning wordt
kwaliteit dameskousen. Schoenen, waar- van stro en ^kunstbloemen of syntheti-1 bij nu bevorderd tot sergeant, wat hij
voor men hier ook textielbonnen moetsche groente, onder de kin verankerd echter nog meer ontvangt moet u zelf
geven, waren al eerder gehalveerd. Aan; met spandraden van dun weefsel, dat, maaT eens gaan zien.
kinderen en babies werd ook gedacht, I echter ook wel eens lijkt op een kies-
Bovendien kregen we allemaal 12 extra-j pijndoek, moeten de mannen hun toe-, Rex Hoepel er weinigen zullen
punten, vóór September op te souperen.] vlucht nemen tot soldatenplunje. Kakhi zijn, die de Nederlandse film ,,De big
Is de textiel-positie dan eensklaps^ ver- vormt een schrille tegenstelling tot de van het regiment" nog niet hebben
Engelse winkels gaan
textiel spuien
(Van onze Londense correspondent).
De Engelse vrouwen glunderen, maar
beterd? Neen. zeggen de deskundigen,
maar er was iets mis met het distribu
tiesysteem. Er ontstond een „techni-
Paarcbn achter de wagen
spannen!
(Van onze financiële medewerker).
Het is ontmoedigend, dat na elk re
dres een hernieuwde koersdaling in
treedt. Met name de grote leidende aan
delen als Koninklijken. Philips, H.V.A.
e.d. hebben deze week laagterecords be
haald, zonder dat hiervoor bij de be
trokken M.pjjen redenen aanwezig zijn.
Het is echter begrijpelijk dat vele on
dernemingen de dividenduitkeringen be
perken teneinde de kaspositie zoveel
mogelijk te versterken ten behoeve van
de zeer omvangrijke kapitaalsuitgaven,
welke voor herstel van oorlogsschade
en bedrijfsexpansie nodig zijn.
In de beperkte dividerfddeclaraties
van Maatschappijen als Koninklijke en
Philips ligt derhalve geen reden voor
ontmoediging voor de beurs.
Een andere oorzaak voor de lusteloze
en afbrokkelende markten is van ern
stiger aard. Nog steeds worden de ver
kopen ter beurze gevoed door de ge
dwongen liquidatie van fondsen ter
voldoening aan de in versneld tempo
en op korte termijn opgelegde be
lastingaanslagen, terwjjl anderzijds do
mogelijkheden voor kapitaalvorming
steeds meer worden beperkt. Een spre
kende illustratie hiervan vindt men
in de terugbetaling bij de spaarban
ken van de'Ned. Spaarbankbond, die
gedurende de eerste vier maanden des
jaars met f. 32.9 millioen de ingelegde
gelden met f. 8 millioen overtroffen.
Het is dit verschijnsel dat in vele
kringen tot verontrusting aanleiding
geeft, omdat het de zo nodige expan
sie van ons bedrijfsleven bedreigt.
Daar komt dan nog een andere, niet
minder ernstige bedreiging bij. waarop
ln het verslag van dè Ned. Gist- en
Spiritusfabriek, nog eens de aandacht
wordt gevestigd, n.l. de Belasting van
schijnwinsten doordien fiscaal niet op
vervangingswaarde mag worden afge
schreven. Gezien de enorme kosten van
nieuwe investeringen eist een behoor
lijke bedrijfsvoering dat meer dan nor
maal op de activa wordt afgeschreven.
Dat het Nederlandse bedrijfsleven op
dit punt belangrijk bij het Belgische ten
achter staat blijkt uit de interessante
mededeling dat een herwaardering der
fabriek te Delft op basis der betreffende
Belgische belastingvoorschriften zou lei
den tot een fiscale afschrijving op dit
bezit van ca. f. 2.000.000. De Nederland
se fiscus laat echter slechts een af
schrijving van f. 4.00.000 toe! De Hoofd
groep Industrie heeft zich dan ook ten
tweeden male met een request tot de
Nederlandse regering gewend met het
verzoek toe te staan dat ook het Ne-
derl. bedrijfsleven het vervangingswaar
deprincipe, sinds enige tijd ln België
aanvaard, volledig toepast, hetgeen ook
in het kader van de Benelux ter verkrij
ging van evenredige concurrentiemoge
lijkheden noodzakelijk is, temeer omdat
de Nederlandse ondernemingen veelal
grotere oorlogsschade geleden hebben.
Wanneer men voorts in het verslag
van Brocades en Stheeroan grote onge
rustheid constateert over het bevrie
zingssysteem van de in geld uitgedrukte
winstmarges zoals die in Mei 1940 be
stonden, terwijl anderzijds het Directo
raat-Generaal voor de Prijzen een aan
tal, in bescheiden mate winstgevende
artikelen in prijs verlaagde, zonder dat
daarmede enig voelbaar effect voor de
consumenten werd bereikt,
dan blijkt opnieuw in welk een sterke
en inderdaad verontrustende mate het
fiscaal en economisch beleid van de
overheid aan een gezonde ontplooing
van het bedrijfsleven in de weg
staat.
Voeg daarbij de stagnatie in de han
delsbetrekkingen tussen de West-
Europese landen als gevolg van het
vrouwelijke parade van lijn en kleur! gezien, prijkt deze film andermaal op
Alleen de beursmensen in de City blij- liet programma. De bezwaren tegen de
ven trouw aan de sombere traditie van Nederlandse filmindustrie op enkele
sche" opstopping in de winkels, zo zelfs,1 het strak-vormelijke: de zwarte Hom- uitzonderingen in haar productie na
dat de kledingfabrieken met werkloos- burg-gleufhoed met opstaande rand, het zijn bekend, en zij treden in deze film
heid werden bedreigd. Er moest daarom: donkere pak en de opgerolde parapluiewel uitermate op de voorgrond; nlet-
ijlings worden gespuid. Vandaar, dat kan men hier in duizendvoudige op-temin is het verhaal niet onverdien-
Harold Wilson, de jeugdige President mars aanschouwen. Alsof we nog leef-stelijk en valt er ovr de gTappen van
van de Board of Trade, zoals hier de den in de dagen van OhamberlainI tijd tot tijd ook wel eens te lachen,
J zedat het aan bezoekers niet zal o.nt-
breken.
WAAROM WERD SCHWEBEL Casino Het is ongetwijfeld een
BUITEN VERVOLGING GESTELD? goede gedachte geweest om de zeer op-
Het Tweede Kamerlid Donker (Arb.) merkelijke film „De zevende sluier" we-
heeft aan de Minister van Justitie i derom binnen Leiden te halen. Behce-
sohriftelijk de volgende vragen gesteld: ven wij U er veel van te vertellen? Het
1. Is de minister bereid om, nu bij is een aangrijpend verhaal van een
velen in den lande in verband met de concertpianiste, die door een aantal
niet-vervolging c.q. de buitenvervol- zeer ongelukkige ervaringen zó wordt
gingstelling van een aantal prominente geschokt, dat haar geestvermogen er
Duitsers, zoals Wimmer, Ritterbusch, onder lijdt. Gelukkig weet zij zich te
Fischbock, Sohreieder en Schwebel, herstellen en voert zij als concertpia-
geen duidelijke voorstelling blijkt te niste nog grote triomfen. Uitstekend
bestaan van het algemene vervolgings- spel van James Mason en Ann Todd
beleid in zake oorlogsmisdadigers, op en fijne muziek maken deze film tot
dit stuk een uiteenzetting te geven, die I een lust voor oog en oor. Een zeer bfj-
daarin een* redelijk inzicht kan ver- zondere film!
schaffen?
gebrek aan vertrouwen in elkaasr va
luta en het wordt duidelijk waarom
men zich in Amerika bezorgd maakt
dat het Marshall-plan niet tot een
zodanig economisch redres in Europa
zal lelden, als aanvankelijk daarvan
verwacht werd. Door de Marshall
hulp met 20 pet. ter verminderen,
waartoe als bekend, het Amerikaanse
huis van Afgevaardigden besloot,
spant men echter de paarden achter
de wagen. Meer heil is te venvachten
van de plannen van de Directeur van
het Menetalr Fonds om door een her
ziening van de West-Europese valuta
voor een verruiming der onderlinge
uitwisseling van goederen vrjj baan te
maken. Ook al zjjn daarmede niet alle
interne beletselen opgeheven!
2. Wil de minister daarnaast een I
verklaring geven van
Lido
Schwebel op 15 April 1948 door de- be
trokken procureur-fiscaal onvoorwaar
delijk buiten vervolging gesteld, zulks
nadat de minister in zyfl antwoord d.d.
30 Maart 1948 op schriftelijke vragen
van de heer Donker in zake de berech
ting in Nederland van Wimmer, Rit
terbusch en Fischbock heeft medege
deeld: „Aan Schwebel kan, in tegen
stelling tot Wimmer, wel degelijk zo
danige rechtstreekse verantwoordelijk
heid voor duidelijke en zeer ernstige
oorlogsmisdaden worden ten laste ge
legd"?
met g ben ik een plaats, met d ook een
huisdier.
het feit. datonmetelijke fantasie!
Alexandre Dumas had een
VII. (Ingez. door Marijke Groenendijk)
Mijn lste deel is een kleur, mijn 2de
kan veel onheil aanrichten. Mijn geheel
voor allen om uit. te kiezende
groteren (1116 Jaar) vijf, de klei
neren (711 Jaar) drie goede oplos-
singen. Naam. leeftijd en adres on- is een ziekte.
der de raadsels. Inzenden naar TrTTT ,T
BUREAU LEIDSCH DAGBLAD of VIXI' (Ingezonden door Tom Muller)
naar WASSTRAAT 38, tot uiterlijk I Mi)n geheel bestaat uit 12 letters en is
Dinsdagmorgen 9 uur. een plaats, die veel ln de zomer bezocht
wordt. 5, 8, 9 heeft een vis, 5, 6, 11, 9
is een grondsoort, 4 8, komt van de kip;
3, 6. 12 is een dier; 10. 11, 4, 7 een ont
kenning; 1, 2.' 3. 8,6 een water in ons land;
3, 11, 10 een afsluiting van tuinen.
OPLOSSINGEN
I. (Ingezonden door Alle Smolders).
Verborgen vogelnamen: 1. Pruergplreer;
2. Klanerovag; 3. Redomerp; 4. Lemlsep-
mep; 5. Tlvekl; 6. Visltendlk,
II. (Ingezonden door Greetje Dorrepaal).,
Op de kruisjes komen woorden van 4
letters te staan. De beginletters, van boven
naar beneden vormen de naam van een
stad ln Nederland.
1. x x x x meisjesnaam.
2. x x x x niet vol.
3. x x x x rivier.
4. x x x x doe Je. als Je honger hebt.
5. x x x x niet hoog
6. x x x x plaats ln Overljsel.
III (Ingezonden door Anneke Schrijver)
Mijn geheel is een spreekwoord van 22
letters. 6, 11. 18 dient tot afsluitlng;-
5, 16. 22, 14 is een heerlijk voedsel, dat
we nog niet krijgen; 13. 20. 8. 18 dient
om paling te vangen: 6, 2, 1. 17 is een
Jongensnaam: 15. 4. 9. is een getal; 3. 2(
20. 19. is aan leder huls; 7. 21. is een bol-
gewav. 10. 12. 12. 14 is niet koud
IV (Ingez. door Marietje RhiJnsburger)
Er valt iets door het glas. maar het
glas breekt niet. Hoe kan dat?
V. (Ingezonden dóór Tinle Hoogervorst)
Op welke berg kan men geen bomen
planten?
VI. (Ingezonden door Loes Goutier)
Met p ben ik een huisdier, met s een
lekkernij, met 1 een meisjesnaam, met m
ben ik meestal van vruchten gemaakt.
der raadsels uit het vorige nummer.
1 Ferdinand Bol, van Beethoven.'
1. Forensen; 2. eindeloos; 3. roofvogels:
4. dambord; 5. Inschepen; 6. Nacht
wacht; 7. akelei; 8. nadeel; 9. denk
beeld; 10. bajonet; 11. orkaan; 12.
landvoogd.
2. Pier, mier, bier, dier, kier, pier, vier.
3. Oslo. Os.
4. Ze hebben allebei patronen nodig.
5. Eerlijk duurt het langst.
duur, lang, raadsel, krijt, ster, heel. t.
6. Hano; 1. Herman: 2. Annemarle; 3.
Mlep.
7. 1. Iep; 2. den; 3. eik; 4. kastanje; 5.
wilg.
Beste raadselnichtjes en -neefjes,
D°rde ronde! Ja. onze t(|d rfra?'* n' v;
aardig naar de loting toe! Nu ik dit schrijf
is het Ineens volop zomer; heerlijk, he'
Daarvan zijn weer héél wat staaltjes
aan te wijzen in de film „De terugkeer
van „Monte Crlsto".
Opgevoed in- eenvoud, hoort Edmond
Dantes wanneer hij zijn artsexamen
heeft gedaan, dat een geweldig fortuin
al sinds 21 jaar op hem wacht, terwijl
hij tevens de titel „Graaf van Monte
Crlsto" draagt Maar er zijn andere
kapers op de kust, die hem zowel van
het geld als van de titel beroven en zó
machtig zijn, dat zij hem naar het Dui
velseiland verbannen. Maar de man is
vindingrijk, weet te ontsnappen en
komt terug om zijn rechtmatige eisen
ingewilligd te krijgen. Dit lukt tenslot
te, hoewel niet zó maar!
Het geval zit zo ingenieus en luguber
ln elkaar, dat we het niet in een Daar
woorden kunnen uitleggen. Doch er ge
beuren ontzettende dingen, zodat af en
toe angstkreten in de zaal opgaan.
Daarmee is aangetoond, dat deze film
zowel spannend als opwindend is en al
ler temperatuur in deze toch warme
zomerdagen tot kookhitte stijgt!
Er is bovendien een charmante dame
(Barbara Britton)dié niet de echte
gravin van Monte. Crlsto blijkt te zijn,
maar het wél wordt. Zodat na veel
griezeligheid de zaak best in orde
komt!
Het ideaal der L.R.B. zou zijn
Aan ied're biuq een haak
o 1 lijn.
Een wandelaar heeft vreemde
ontmoetingen.
Plotseling ziet hij een gezicht,
dat in zijn herinnering niet meer
is thuis te brengen.
"axüi is het dan zeker, dat de
drager of draagster ervan, éénmaal
een meer of - minder belangrijke
rol in zijn leven speelde.
Maar in de warreling van de
tijd, waarin de ene vluchtige indruk
de andere verdringt, vervagen de
beelden als in de film, waarvan
een mens gewoonlijk na enkele
dagen al niet mee/ weet, wat zij
inhield
Zo zag ik laatst een man met
zulk een markante kop, dat het
me een klap op het toch al door
impressies vermoeide hoofde gaf,
hem niet meteen te kunnen deter
mineren.
Hij zag er sjofel uit: een ver
fomfaaid bolhoedje overspande
zijn aristocratische trekken, een
gerafelde broek slobberde om de
sjokkende benen, een vermoeide
blik gleed wazig over de voorbij
gangers, die hem haastig in de
volle straat passeerden en bijna
van het trottoir afduwden.
Wóér kende ik dit merkwaardig-
opvallende gezicht, dat duidelijk
de stempel droeg van vroegere
glorie, toch van?
Ik móést er het mijne van heb
ben!
Want dit eertijds martiale uiter
lijk stond in mijn herinnering ge
grift en het hinderde me héél be
paald, dat juist déze naam me
ontschoten was
Zo schuifelde de onbekende heer
X, van wie ik vermoedde, dat hij
vroeger een deftig diplomaat, een
directeur, een richard of een ge
neraal geweest moest zijn, wat be
vend en héél langzaam door de
ziedende menigte.
Ik volgde hem op eerbiedige af
stand, steeds gissend in mijn on
derbewustzijn naar zijn identiteit,
waarvan de onbekendheid me he
vig irriteerde.
De figuur wandelde een stille zij
straat in en Juist op het ogenbuK,
dat ik op hem wilde toestappen,
om te vragen: „Waar heb ik U
toch méér gezien?", bleef bij staan
voor een deur, met de woorden er
op: „Figuranten gevraagd".
Nu ging er 'n lichtje in mijn
verduisterde hersens aan en wist
ik plotseling, waar' ik deze tragi
sche mens dikwijls had ontmoet,
zij het dan altijd op verre afstand,
zoals nu.
Het scherm ging op: het toneel
lag voor me.
Onlangs was hU de correcte ober
in het frivole blijspel „Het cafétje",
ook zag ik hem voor me als de
rijke bankier in het drama „De
beursspeculant", hU paradeerdeals
de deftige paarden-elgenaar in de
sportieve.comedie „De Wedren" en
had eenmaal fier als hoge officier
met de hakken geklakt ln „De
recruut van het 100ste".
Maar het waren allemaal figu
rantenrolletjes
Misschien speelde deze oude man
eens. in triomfale jeugdjaren, de
„jeune premier".
Thans zag ik hem in él zijn ar
moe, met vermoeide voeten naar
binnen schuifelen.
Waarschijnlijk zie ik hem mor
genavond in fraaie rok en met
nóg fraaiere hogehoed, op het to
neel van de schijn terug!
FANTASIO.
.J
VOLGEND JAAR GELIJKE BIER- EN
GEDISTILLEERD-ACCIJNZEN.
Tussen Nederland en België.
De "nivellering van de accijns op bier
en gedistilleerd tussen Nederland en
België zal vermoedelijk op 1 Januari
1949 haar beslag krijgen.
Dank zij de ruimere graanvoorziening
is de kwaliteit van het Nederlandse bier
sedert korte tijd weer op vóóroorlogs
peil gebracht. Er vindt hier te lande
evenals in de meeste andere landen, een
belangrijke verschuiving plaats naar de
omzet in flesseh.
Het vorige jaar was Nederland met 'n
export ter waarde van meer dan 20 mil
lioen gulden de grootste bierexporteur
van Europa. De export van bier naar de
Verenigde Staten dreigt echter in moei
lijkheden te geraken, daar aldaar een
wetsontwerp tot verhoging van het in
voerrecht op bier zich in een vergevor
derd stadium bevindt.
VOOR ZONDAG 13 JUNI.
Hilversum I (301 M.) VARA 8.00:
nieuws; 8.15: strijdlied; 8.18 gram.mu-
- - ziek; 8.30: Nederland vacantleland; 8.40:
De week daarvoor was het niet erg zo- Intermezzo 9.07 postdulvenberlchten; 9.10
mers. Wèl goed raadselweer lk merkte d olympische Spelen; 9.15: verzoekpro-
riif. R*n V»1» niP,,wA manden grajnma; 9.45geestelijk leven; 10.00.
dit aan vole nieuwe ingezonden raadsels,
waarvoor aan de inzenders (sters) dank. 1
Jullie zien ze wel, de een na de ander,
ln de krant verschijnen.
Tinle Hoogervorst. Natuurlijk goed.
Tot volgende keer. Allen hartelijk ge
groet door Jullie RaadBeltante
Mevrouw M. J. BOTERENBROOD.
Aantal netten zal moete>-
worden uitgebreid
(Van onze deskundige medewerker).
zang en plano: 10.10: E. Mtlller, clave-
cimbel: 10.40: voordracht; 11.00: Omroep
orkest; AVRO 12.00: lunchmuzlek; 12.30:
Zondagsclub; 12.40: mannenkoor; 13.00:
nieuws; 13.15: orkest Nandl Balooch; 13.50
spoorwegen spreken; 14 00: Noctuelles van
Kavel; 14 05: boekbespreking; 14.30:
concert voor Jong en oud; 15.45: fllm-
praatje; 16,00: Skymasters; 1630: sport;
VARA 17.00: De Krekels; 17.20: Instru
mentale soil; 17.30: Ome Keesje; 17.50:
sport; 18.00: nieuws; 18.15: ln gesprek
met de lezer: 1830, Ned. Strijdkrachten;
VPRO 19.00: studiodie ast waarin sprekers
over de wereldraad der kerken te A'dam;
AVRO 20.00: nieuws; 20.05: actualiteiten;
20.15: waltztlme; 20.45: deel VI hoorspel
„Villa Rose"; 21.20. speeldoos; 21.45: her
sengymnastiek; 22.15. Kamerorkest; 23.00
nieuws; 23.15: Franse melodieën; 23.50
ten goede komt, aangezien door het
uitvallen van de haringvloot de han
del wel wat meer vis zou kunnen ge
bruiken.
De haringvisserij vertoont nog weinig 2*00- P Rossborough. plano,
verbetering. De vangsten zijn beipaald
slecht te noemen. Tot 29 Mei J.l. wer- „,5,™. ïïe. L (k,n van Debussv 8 25
Met de trawlvissery gaat het nog den er dit jaar in totaal 6600 kantjes ^fS-f ^o Hooènis Grom Seminarie
steeds zeer behoorlijk. De loggers ma- maatjes aangeveerd tegen 26.000 van Liesbosch; NCRV 9.30: nieuws; 9.45:
ken weektesommingen van f. 2500 tot het vorige Jaar om deze tjjd. Weliswaar strijkorkest; ÏO.OO: Jongerendienst kerk
f. 4500, wat voor verschillende deelne- zfjn de schepen toen 5 dagen vroeger Appelweg Amersfoort, olv de heer M.
mers een uitkomst is om weer een uitgevaren, doch het verschil blijft Germans; 11.30: na de kerkdienst; KRO
beetje op adem te komen na de lang- aanmerkelijk. Door de geringe aanvoe- ÏJcc- LÜ°vïnn n^nwï
durige slechte peri'tdc welke zy dit ren traden zeer ten ongerieve van de orkest Sar na"m: Ta 40Dié
jaar reeds hebben medegemaakt. De handel geregeld gTote pnjsschomme- Deiftsche Sanghers; 1.4.00: Goolse kring;
exploitatiekosten blijven nog ontzagge- lingen op, wat zeer zeker niet bevor- 15.50: verzoekprogramma; 16.10: repor-
lijk hoog. Zo is b.v. de prijs voor sisal derljjk geacht moet worden voor een tage EDOBVV; 16,25 vespers Venraay;
ineens met bijna 50% verhoogd. Ma- gezonde ontwikkeling van de markt. ncrv 17.00: dienst Chr. Geref. Kerk
nilla wordt er voor de trawlvissery nog Jongstleden Donderdag b.v. liep de J,.
weinig of niet beschikbaar gesteld. prys circa f. 40 per kantje terug niet- „„teiykt 1 leder!"' 1915: keSt
De prys van de vis blyft goed. de tegenstaande er sleohts 150 kantjes aan uw bybei: 1930 nieuws; kro 10 45 t.
tongen doen om de f. 3 per kg. de tar- de afslag waren. Het huidige prjjsni- Matthay. piano; 19.50- boekbespreking:
bet 'om de f. 2, de niet vrije soorten veau is nog beduidend te hoog om daar 20.05 de gewone man; 20.12Residentie-
maximumprijzen. In Efigeland fluctue- maatjes voor op te leggen. Mocht er orkest op muziekfestival; 21.25; deel IV
ren de noteringen de laatste tijd noga! derhalve binnenkort geen betere visse- o2 i'm*kleS^rifest* «37- actuall-
aanzieiilijk, waardoor de animo om ry komen, dan zal men tot een verdere telten- 22 45 avondgebed en liturgische
daar te markten, wel enigszins ver- uitbreiding van het aantal netten moe- kalender; 23.00: nieuws: 23.15—24.00:
flaufwd is, wat de positie van IJmuiden ten overgaan. Ballroom Orkest.
VOOR MAANDAG 14 JUNI.
Hilversum I (301 AL) VARA 7.00:
nieuws, 7.15: ochtendgymnastiek; 7.30:
ontbytmuziek; 8.00: nieuws; 8.15: strijd
lied; 8.18: lichte klanken; 9.15. Mendels
sohn; VVRO 10.00: morgenwijding door
ds J. J. Thomson- VARA 10.20: New
Mayfalr Orkest; 10.30: voor de vrouw;
10.45: ziekenbezoek; 11.20: zang en pia
no; 11.40: verkoopkunde; 12.00: licht con
cert; 12.30: weerpraatje; 12.33: voor het
platteland; 12.38* The Honolulu Birds;
13.00: nieuws; 13.15: kalender; 13.20:
Miller Sextet; 13.50: Benjamlna Gigli
zingt; 14.00: Hetty Knlbbeler. viool; 14.30
zomer en gezondheid; 14.45: orkest Har
ry Harllnck; 15.15: hoorspel: 16.15 opera-
en operettemuziek; 17.00: de school ls
uit; 17.30: Rale Dacoste, plano; 17.45:
flitsen uit Oost-Indoneslë; 18.00: nieuws;
18.16: varia; 18.20: selecties; 18.30: Ned.
Strijdkrachten; 19.00 S. Nljveen. .viool;
19.15: Twente; 19.45: over sociale verze
kering; 20.00: nieuws: 20.05- Holland Fes
tival; 20.15: Residentieorkest met Ger-
malne Deveze; 20.55: radiodebat; 21.15:
actuele kanttekeningen: 21.45- Nederland
ln opbouw; 22.00: Meester Trloo 23.30:
Ramblers: 23.00: nieuws; 23.15: Vaudeville
Strijkorkest; 23.5024.00: Les Chanteuses
de la Colomblère.
Hilversum II (415 AI.). - NCRV 7.00:
nieuws: 7.15: reveille; 7.45: woord voor
de dag: 8.00: nieuws; 8.15: Te Deum
Laudamus; 9.00- kwartet van Haydn; 9.15:
ziekenbezoek 9.30: waterstanden: 9.35:
opgewekte muziek; 10.15: muziek' van
Couperln; 10.30- morgendienst olv. ds H.
v. d. Berg; 11.00 muziek van Ravel; 11.15;
voordracht: 11.40" Rla Grooc. plano; 12 00
Omroepkoor; 12.30* weeroverzicht: 12 33:
Oklahoma 13.00: nieuws: 13.15: Kon. Mil.
Kapel; 14.00: voor de scholen: 14.35: Re
quiem van Berlioz: 16.00; bl)bellezlng:
16.45: muziek van Mozart; 17.00: voor
de kleuters: 17.15. werken van Milhaud;
17.45: nopulalre orgelbespeling: 18.15:
sport; 18.30: verzoekprogramma- 19 00:
nieuws; 19.15. boekbespreking: 19.30" Ar-
tueel geluld; 19 45: A Bourn m. oreel;
20.00 nieuws. 20.05: uroloog 20.15 NCRV
vocaal Kwartet; 20.45 landbouw^ragen;
21.05: Amati Trio; 21.30: klaokbeeld övpp
Hollandse molen: 21.50" eram.muzlek:
22.00- Hollands Strijkorkest; 22 45 avond-
overdenking; 23.00" nieuws; 23.15' Vrii
Blij; 23.40—24.00: slotaceoord
