Prof. mr I. A. Diepenhorst over hef communisme
^Hoofdpij"
Wat er in Indië
gebeurt
RECHTZAKEN
zaterdag 15 mei
Minister Witteman opende
brandweer-tentoonstelling
EIGEN TAAK VOOR RIJK
EN GEMEENTE. 1
•isteren heeft minister Witteman in
het restaurant Houtrust te Dsn Haag
de grote brandweertentoonstelling ge
opend. die In de hal is opgesteld.
Na een inleidend woord' van de heer
N. A. Felix, voorz, van de Ned. Ver. van
brandweercommandanten, opende mi
nister Witteman heden met een korte
toespraak in restaurant „Houtrust" de
brandweertentoonstelling, die in de hal
is opgesteld. De minister herinnerde
aan de grote bedragen, die jaarlijks
door brand verloren gaan en ging in
op-de taak, die hij de Overheid toedenkt
in de brandbestrijding. Het accent van
brandweerzorg zal bij gemeentelijke or
ganen moeten blijven berusten, aldus
spr.
Een straffe centralisatie van Rijks
wege achtte hij vreemd aan onze
staatsinrichting. Taak van het Rijk
noemde hjj het effenen van de wegen
waarlangs gemeenten tot een goed
systeem van onderlinge hulpverlening
kunnen komen, alsmede bewerkstelli
ging van standaardisatie en norma
lisatie van brandweermaterieeL
Na de openingsplechtigheid maakte
men een rondgang over de tentoonstel
ling, waar het politiemuziekcorps con
certeerde.
Tot de aanwezigen behoorden o a,
burgemeester Visser en verscheidene
burgemeesters van andere gemeenten.
9
Nederland ontvangt schenking
van 80 millioen dollar
IN HET EERSTE MARSHALL-
KWARTAAL.
Haul Hoffman, de administrateur van
(het plan-Marshall, heeft bekend ge
maakt. dat- voor het eerste kwartaal
van 1 Ajpril tot 1 Juli aan elf Euro
pese landen voorlopig 12 milliard dol
lar is toegewezen. Toewijzingen voorde
andere vijf landen zullen later volgen.
Gedurende deze eerste drie maanden
ontvangt Nederland de waarde van
105 millioen dollars, waarvan SO mil
lioen dollar als schenking en 25 mil
lioen dollar als lening.
Slechts IJsland en Ierland ontvangen
geen schenkingenOostenrijk is het
enige land, dat uitsluitend schenkingen
ontvangt. België—Luxemburg ontvan
gen voor drie millioen dollar aan schen
kingen en 17 millioen dollar aan lenin
gen.
Verkiezingen op 7 Juli
4 JUNI CANDIDAATSTELLING.
Naar wij vernemen heeft de minister
van Binnenlandse Zaken aan de ge
meentebesturen medegedeeld, dat de
regering er naar streeft, de eventuele
verkiezing van de leden der Tweede
Kamer onvoorziene omstandigheden
voorbehouden, te doen plaats hebben
op Woensdag 7 Juli. In dat geval zal
de candidaatstelling op 4 Juni kun
nen plaats hebben.
SKYMASTER BIJ LANDING
BESCHADIGD.
Gistermiddag heeft zich een ongeval
voorgedaan met het K.L.M.-vliegtuig
van de lijn GenèveMadridLissabon,
dat op Schiphol een landing uitvoerde.
Bij de uitloop van deze landing is de
Skymaster door zijn rechterwiel gezakt,
ten gevolge waarvan de propellers te
gen de grond sloegen en beschadigd
werden. Geen der passagiers of leden
der bemanning liep verwondingen op.
Ingezonden Mededeling
li een ellendige pijn en ktin
Uw heelen dag vergallen.
Een AKKERTJE' verdrijft te
binnen een kwarller geheoL
AKKERTJES
de voedselrantsoenen in
west-duitsland.
Enkele uren nadat de leiders van de
vakbonden in Beieren de staking van
wege de lage voedselrantsoenen hadden
afgelast, ls van Brits-Amerikaanse zijde
bekend gemaakt, dat de broodrantsoe
nen in 4 staten verhoogd zullen wor
den. De staking in de Britse zone, voor
namelijk in Hannover, werd Donderdag
beëindigd. Na een conferentie van de
militaire gouverneurs met Duitse, Brit
se en Amerikaanse functionarissen,
werd besloten het s-antsoen in Bieren,
Neöer-Saksen, Noord-Rijnland'West-
falen en Sleeswijk-Holstein met 1.000
gram te verhogen, zodat het op 8.500
gram per maand gebracht wordt. Ook
werd besloten het rantsoen in al}e sta
ten van de Britse-Amerikaanse zone
met ingang van 1 Juli op 10.000 gram
te brengen.
het brits prinselijk paar in
frankrijk.
Prinses Elizabeth heeft uit handen
van president Vincent Auriol het groot
kruis van het Legioen van Eer ontvan
gen. Auriol zeide: „Het Franse volk is
verheugd door deze daad de verbonden
heid met het Britse volk te kunnen be
zegelen".
De Franse minister van Marine las
een dagorder voor, volgens welke het
oorlogskruis met palm wordt verleend
aan de hertog van Edinburgh, de echt
genoot van de prinses.
Na de plechtigheid legden de prinses
en de hertog een krans op het graf van
de Onbekende Soldaat.
By de opening van de tentoonstelling
„Acht eeuwen Engels leven te Parijs"
heeft prinses Elizabeth in het Frans
een rede gehouden. Zy pleitte voor „het
uit de weg ruimen van vooroordelen, af
komstig van een bekrompen nationalis
me".
de terechtstellingen
in griekenland.
Officieel is bekend gemaakt, dat van
1767 ter dood veroordeelde Grieken op
twaalf Mei er 1320 terechtgesteld wa
ren.
het verongelukte
sabena-vliegtuig.
Naar van betrouwbare zijde wordt
vernomen is het verongelukte Sabena-
vliegtuig in de Belgische Congo geheel
uitgebrand. Het staat bijna vast, dat
alle 25 passagiers en de bemanning van
zeven koppen bij deze ramp om het le
ven zijn gekomen. Onder de passagiers
bevonden zich een baby van negen
maanden en twee negermissior arisaen
die zich wegens hun 25-jarig juoileum
bij de Congolese missie naar Belgic zou
den begeven.
O
„Russische staatsvorm is harder, onbarmhartiger
en goddelozer dan welke andere
Op uitnodiging van de AH. kiesver
eniging, de Arjos en de A.R. propagan-
daclub hield gisteravond prof. mr I. A.
Diepenhorst in de kleine Stadszaal een
lezing over Rusland en het commu
nisme.
Na een inleidend woord van de heer
S. M. Stolp begon prof. mr Diepen
horst zijn lezing met er op te wijzen,
dat de volkeren thans wel beseffen wat
een totale oorlogsvoering wil zeggen.
Vooral ook de verschijning van de
atoombom bracht een stemming van
doffe neeerslachtigheid. En thans is
men al weer bezig aan nieuwe uitvin
dingen, welke het geweld van de atoom
bom, waarvan spr. betwijfelt of men
het gebruik van deze bom geheim kan
houden, nog verre ?al overtreffen.
Spreker, die vervolgens overging
tot een bespreking van het Russische
communisme, wees er op, dat thans,
drie jaar na de overwinning, in de
buitenlandse waardering voor Rus
land al een zeer grote wijziging is
gekomen. Waren de „Grote Drie" in
1945 nog een begrip, al spoedig na
het beëindigen van de oorlog heeft
Churfchill, de man. die Hitier trot
seerde en die als vader der overwin
ning is gehuldigd, de stormbal ge
hesen voor het Russische commipiis-
me. Ook de Ver.' Staten van Amerika
gingen om en verlieten de Monroe-
leer, terwijl ook de R.K. Kerk overal
ter wereld de strijd tegen het com
munisme heeft aangebonden.
Als Kerk vindt zij alles,wat door haar
in fascisme en nat.-sociallsme werd
gehekeld, in het communisme terug.
Laat èpr. zijn blik>over de wereld gaan,
dan meent hij te mogen opmerken, dat
de strijd der landen zich in een strijd
der werelddelen heeft omgezet.
Nadat prof. mr Diepenhorst uitvoe
rig de erbarmelijke toestanden had
geschetst, welke er in het Rusland van
vroegere decennia heersten, stond hij
stil bij de opkomst van het communis
me, in welk verband hij sterk de na
druk legde op het internationale ka
rakter, dat het communisme heeft aan
genomen.
Volgens spreker is de huidige Rus
sische staatsvorm harder, onbarmhar
tiger en goddelozer dan welke andere
staatsvorm. Landen als Finland, Est
land, Lithauen. Polen. Roemenië,
Hongarije en Tsjecho-Slowakije heb-
afscheid dr d. s. bartstra.
In verband ipet zijn benoeming tot
röntgenoloog aan het Diaconessenhuis
te Utrecht, heeft dr D. S. Bartstra, die
gedurende een twintigtal jaren hier ter
stede de röntgenologische praktijk heeft
uitgeoefend, gistermiddag afscheid ge
nomen yan de collegae, waarmede hij
dagelijks samenwerkt in het Slnt-Eliza-
beth-ziekenhuis, terwijl hij hedenmid
dag hetzelfde heeft gedaan met be
trekking tot de doktoren, werkzaam in
het Diaconessenhuis.
Dr Bartstra, die zijn nieuwe werk
kring te Utrecht op 1 Juli as. hoopt te
aanvaarden, krijgt aldaar de beschik
king over een modern geoutilleerd la
boratorium ten behoeve van het natuur
wetenschappelijk onderzoek.
1300 Walvissen verschalkt
door de „Willem Barendz"
NA VEEL „BLOED, ZWEET EN
TRANEN".
De vangt van de gisteren thuisgeko
men „Willem Barendsz" is bevredi
gend: 1300 walvissen, waaruit 14.150
ton traan is gekookt, dat is 2000 ton
meer dan vorig jaar. De gehele expe
ditie is verlopen zonder een enkel on
geval, terwijl ook geen ernstige ziekte
gevallen zijn voorgekomen. Het weer
ls niet gunstig geweest en heeft de
vangst ongunstig beïnvloed. Dat des
ondanks een beter resultaat is bereikt
dan b(j de eerste expeditie is te dan
ken aan d^ grotere ervaring, waarme
de de bemanning deze tweede toch
kon aanvaarden.
Nog geen tien minuten was de „Wil
lem Barendsz" gemeerd, of de directeur-
generaal voor de Scheepvaart, de heer
J. J. Oyevaar, sprak de bemanning toe.
Hij herinnerde aan de beroemd gewor
den woorden van Churchill „bloed,
zweet en tranen". Voor de opvarenden
van de „Willem Barendsz" hebben deze
woorden een andere betekenis dan toen
ze uitgesproken werden in een der
duisterste uren van de oorlog. „Het
bloed was ditmaal dat- van de walvis
sen", aldus de heer Oyevaar, „het zweet
uw zweet en de tranen het traan, dat
het Nederlandse volk zo zeer behoeft".
Aan kapitein Klaas Visser en aan
voorman Harm Jonk reikte de directeur
generaal daarop de „De Ruyter-medail-
le" uit als blijk van de grote waardering
van de regering voor de prestaties van
de gehele bemanning der walvisvaart
expeditie.
Belangrijke uitbreiding
der Raffinaderij
van de Bataafse te Pernis
capaciteit zal vedrievoudigd
worden.
De „Bataafse Petroleum My. (Ko-
ninkiyke-Shcll groep) is voornemens
haar raffinaderij te Rotterdam-Per
nis (tegenover Vlaardingen) zeer be-
langryk uit te breiden. De verwer
kingscapaciteit dezer raffinaderij be
draagt thans een millioen tón ruwe
aardolie per jaar. Deze capaciteit zal
in 1953, wanneer het gehele uitbrei
dingsplan zal zijn voltooid, verdrie
voudigd zyn en dus verwerking van
3.000.000 ton olie 's jaars mogeiyk
maken.
Deze uitbreiding kan als een logisch
gevolg worden beschouwd van de na de
oorlog sterk vergrote vraag naar aard
olieproducten, waaraan momenteel niet
geheel kan worden voldaan door
het gebrek aan raffinaderijcapa
citeit. Men ziet daartoe dat aller
wegen nieuwe raffinaderijen worden
gebouwd of bestaande uitgebreid.
Deze belangrijke uitbreiding betekent
een verdere schrede op de weg tot in-
dustralisatie van Nederland, waartoe de
Koninklijke-Shell door de reeds vorig
jaar aangekondigde bouw van chemi
sche nevenindustrieën bij de raffinade
rij te Pernis een eerste bijdrage leverde.
ONZE VERLIEZEN.
In de afgelopen week zijn de navol
gende verliezen gerapporteerd:
Kon. Landmacht: Korp. G. W. J.
Franke voort, Badhoevedorp (gemeente
Haarlemmermeer). Sold. J. Kaspers,
ben dit in de laatste tijd aan den Uiye
ondervonden. Geloof en kerk, huwe
lijk en gezin, school cn opvoeding zyn,
in landen' waar Rusland zijn voet
dwars zet, niet voldoende, beveiligd.
Vervolgens wees spr. er op, dat in
een land als Rusland het wezen der
religie wordt verkracht en dat de toe
stand in dit land, vergeleken bij die
van 1908 en daarna, aanzienlijk is ver
slechterd. -
Nadat prof. mr Diepenhorst had op
gewekt om het communisme krachtig
te bestrijden, wees hij ten slotte op de
nog altijd van kracht zijnde strijdleuze
der A.R. Party: „Tegen de revolutie
het evangelie". Wel te bedenken heb
ben wü echter, aldus spreker, dat wij
in deze strijd ook de barmhartigheid,
liefde eq nederigheid, welke wij van
onze Heiland hebben geleerd, zullen
hebben te betrachten.
Na afloop van deze lezing was er ge
legenheid om met spreker van gedach
ten te wisselen, waarna nog uitvoerig
over de komende propaganda-actie is
gesproken.
Efcn evenement voor Leiden
Hazewindhondenrennen
FR KOMEN PLM. 30 HONDEN, W.O.
ZES KAMPIOENEN.
Voor zover de gegevens thans be
kend zijn, blijkt, dat het Jubileum
comité 1948 alle denkbare pogingen
in het werk stelt om de as. viering
van het. gouden regeringsjubileum
van H.M. de Koningin in onze stad
tot een luisterrijk en waardig feest
te maken. Schreven wij reeds eer
der over de bloemententoonstelling,
met het daaraan verbonden bloe
mencorso en het hypisch festijn,
thans kiihnen wij enkele mededelin
gen doen over de op Zaterdag 28
Augustus, te houden hazewindhon
denrennen, welke rennen voor het
eerst in onze stad worden gehouden
en dan ook als een evenement mo
gen worden beschouwd.
De heer A. v. d. Neut, die als lid van
het Jubileumcomité met de voorberei
ding van deze rennen ls belast, vertelde
gisteravond via de derde lyn van het
gemeentelijk radio-distributienet het
een en ander over dit voor Leiden uniek
sportgebeuren.'De heer Van der Neut,
die voor de organisatie van deze ren
nen in contact, is getreden met de
's-Gravenhaag.se Hazewindhondenver
eniging, welke ook het ..materiaal" zal
leveren, vertelde o.m. dat deze honden
snelheden bereiken van 50 k 52 K.M. per
uur. De sprongen, welke een goede hin
dernisspringer maakt, variëren van 10
tot 12 meter. Zonder ook maar een mo
ment te weifelen of vaart in te houden,
worden de één-meter hoge hindernissen
in volle vaart genomen.
Aan de hier ter stede te houden
rennen zullen ongeveer 30 honden
deelnemen,' w.o. 6 i 7 kampioenen
van Nederland.
Op het wedstrijdterrein aan de Zoe-
terwoudse Singel zal per mlcofoon een
populaire uiteenzetting gegeven worden.
Aan het einde van zijn causerie heeft
de heer Van der Neut nog eens opge
wekt om toch vooral aah de jubileum-
spaarzegel-actie deel te nemen.
Naar het Jubileumcomité ons mede
deelt. zijn de prijzen, welke voor de gro
te jubileumverloting beschikbaar zyn
gesteld, van heden af te bezichtigen in
de étalage van de toonkamer van de
Sted. Lichtfabrieken aan de Hooigracht.
JUBILEUMCONCERT
CONCERTGEBOUWORKEST.
Zoals reeds eerder gemeld zalv het
Concertgebouworkest onder leiding van
Pierre Monteux op 25 dezer ter gelegen
heid van zijn 60-jarig bestaan hier ter
stede een concert geven, waarvan de
opbrengst ten goede komt aan de
Stichting 19401945 Herstellingsoor
den voor Oud-illegale werkers.
Er heeft zich in verband hiermede
een comité van aanbeveling gevormd,
waarin zitting hebben de heren mr L.
A. Kesper, Commissaris der Koningin
in de Provincie Zuid-Holland, jhr. mr
F. H. van Kinschot, burgemeester, prof.
mr J. C. van Oven, Rector Magnificus,
prof. mr R. P. Cleveringa, prof. mr R.
Kranenburg, prof. dr P. A. H. de Boer,
iï* J. J. G. van Hoek, dr H. A, Snellen,
J. C. van Sehaik, wethouder en G. A.
F. Everstijn, bestuurslid Stichting 1940
—1945.
Geschenk aan N. H. Gemeente
OMLIJSTE FOTO VAN MINISTERIE-
VAN PREDIKANTEN.
Ter gelegenheid van het afscheid van
ds D. Kuilman als predikant der Ned.
Hervormde Gemeente te dezer stede, pu
bliceerden wij kort geleden een foto van
het voltallige ministerie van predikanten
in ambtsgewaad.
De grote vraag, welke er in Hervormde
kring naar deze foto bleek te bestaan,
bracht ons er toe afdrukken tegen geredu
ceerde prijs beschikbaar te stellen en
bracht ons tevens' op de gedachte een
sterke vergroting in brede eikenhouten
lijst aan te bieden aan de Kerkeraad
ter plaatsing in de consistorie der histo
rische Pieterskerk.
Dank zij de welwillende medewerking
van de voorzitter van de kerkeraad, .ds
D. J. Vossers werden de directie en
hoofdredactie van ons Blad gisteravond
in de gelegenheid gesteld dit geschenk te
overhandigen tijdens een in die consis
torie gehouden vergadering van de bij
zondere Kerkeraad, samengesteld uit
het ministerie van predikanten en het
college van ouderlingen.
De directeur, de heer J. W. Henny,
hield daarbij een korte toespraak, waar
in hij dank bracht voor de prettige ver
standhouding en samenwerking, welke
steeds tussen de Hervormde Gemeente
en ons Blad heeft bestaan en de wens
■uitte, dat deze fobo, vervaardigd door
de heer A. ran Vliet, een plaats in de
consistorie waardig gekeurd moge wor
den,
Ds Vossers aanvaardde het geschenk
met woorden van dank, daarbij zijner
zijds getuigend van de erkentelijkheid in
Hervormde kring voor de wijze, waarop
het „Leidsch Dagblad" in het verleden
het kerkelijk leven steeds.heeft gesteund
en zich daarvoor ook in de toekomst
gaarne aanbevelend.
Daarna ging de Kerkeraad over tot
behandeling der huishoudelijke zaken.
K. IS M.-SCHOLIEREN HADDEN
FEESTAVOND.
.Directeur benoemd tot cre-voorzitter.
De leerlingen van de Middelbare Han
delsavondschoolvereniging „Kymnasten"
onderbraken gisteravond het vergaren
van kennis met een cabaretvoorstelling
in de Stadsgehoorzaal.
Vóór de artisten de planken betra
den, werden er eerst een paar woordjes
gesproken^ Voorzitter C. Sassen schetste
het doel en ontstaan van de eerst kor
telings opgerichte scholieren vereniging
„Kennis is Macht", n.l. het versterken
van de band tussen leerlingen en leraren
Spr. dankte in het bijzonder de heer
F. J. J. van Makkelenberg, de directeur
van de school, voor zijn grote mede
werking om deze avond tot werkelijk
heid te doen worden en bood hem het
ere-voorzitterschap aan. Nadat de nieu
we ere-president zijn erkentelijkheid
voor de hem bewezen eer had uitge
sproken, kwam het woord aan confe
rencier Willy Alberto. In vlot tempo
volgden de verschillende nummers el
kaar op. De Majodonis zorgden met
liedjes van de Stille Zuidzee voor de
romantische noot, de jeugdige Haagse
tenor Dick v. d. Berg zong enkele aria's,
Willy Alberto bracht verdienstelijke
goocheltoeren en de Kymnasten zelf
kwamen met^ vermakelijke sketches. Een
geslaagde avond, welke werd besloten
met een bal o.Lv. de heer Alphenaar.
K. EN O. CONCERT.
A.S, Woensdag wordt onder auspl&ën
van de Stichting K. en O. een concert
gegeven door het Leids Studenten Zang
koor en het Leids Studenten Kamer
orkest „Collegium Musicum".
Het veelbelovende programma ver
meldt koor- en orkestwerken van Sta-
mitz, Ian Belle. Telemann, Bach, Ravel,
Debussy, Corelli en Diepenbrock.
Aan de Gemeentelijke Universiteit
te A'dam slaagde voor het candidaats-
examen in.de Natuur- en Wiskunde on
ze stadgenoot de heer H. R. Gersman.
verklaring van poeradiredja.
Gisteren heeft de premier van de
Pasoendan, Adil Poeradiredja, in de
zitting van het parlement een verkla
ring afgelegd over zijn regeringsbeleid,
waarin hij o.m. zelde, dat het kabinet
gevormd is op basis van een politiek
programma, dat inhoudt: 1. het strijden
voor een onafhankelijke, souvereine en
federatieve Ver. Staten van Indonesië;
b. het verschaffen van geiyke rechten
aan alle staatsburgers zonder onder
cultuur; c. het erkennen en beschermen
van de rechten der minderheden.
Films van deze week?
Rex Mexico is het land van de re-
volutie's en ook in deze film is er weer
eens eentje op til. Maar dikwijls zijn die
revoluties niet zo ingrijpend als in
Europa en hebben zij een lachwekken
de zijde. We- wordt 'er veel gevochten er.
gezongen en ook gaat het soms hard
handig toe, maar ten slotte is er één
die er voor zorgt, dat alles weer op z'n
pootjes terecht loomt in dit verhaal, dac
„South of the Border" heet en de lief
hebber zeker zijn Pinkstervreugde zal
geven.
Casino Een herhaling van de film
„De klokkenluider van de Notre Dame"
zal velen ongetwijfeld welkom zijn.
Charles Laughton speelt er een van" zijn
meesterlijke créatie's in uit: als de
„gebochelde" zorgt hy voor ademloze
spanning In een dikwijls huiveringwek
kende omgeving. De regie van William
Dieterle, die weet hoe hij grote massa's
hanteren moet, heeft deze film een
schilderachtig aanzien gegeven en" de
inhoud is zodanig, dat men volkomen
begrijpt, waarom tallozen er vroeger
naar toegestroomd zijn. Dit zal waar
schijnlijk ook deze week wel gebeurejn!
Lido Liefhebbers van spookgeschie
denissen en die tevens eens hartelijk
willen laolien, kunnen deze week hun
hart ophalen door de film „Het Spook
huis" te gaan zien. Hierin worden de
hoofdrollen vertolkt .door de twee be
kende komieken Abbott en Cootello,
terwijl tevens Ted Lewis en The An-
Trianon Wanneer een .jong meisje
op een gegeven moment voor de keuze
staat tussen de weg die haar hart haar
wijst en de tegenovergestelde richting,
uitgestippeld door de carrière-belangen
van, haar nogal egocentrische vader
dan hangt het van het genre- film af.
wat de keuze zal zijn: „De cowboy en
het meisje" met Merle Oberon en Car
ry Cooper, zoekt het aan de vrolijke
kant en laat de beeldschone dochter
van een -politicus kort voor zijn benoe
ming tot president er met een cowboy
tussen uittrekken. Daarmee zou 't pro
bleem zyn opgelost: dochter gelukkig,
vader geruïneerd. Maar omdat het een
film is, zijn er complicaties, die de goe
de afloop van alle conflicten nu en
dan twijfelachtig maakt. Hoewel men
een happy end bij dit soort film mag
verwachten, welke verwachting niet
wordt beschaamd.
Luxor „Aladdin in Bagdad'" is de
tegenhanger van Simdbad de zeeman,
welke film kort geleden in hetzelfde
theater werd vertoond. Het betreft hier
dus eveneens een verfiL.iing van een
der verhalen uit de 100I-Nacht, waar
van Aladdins' wonderlamp waarschijn
lijk een der meest bekende is. Het ver
haal wordt ons voo"gezet bi de kleu
renrijkdom van de Oosterse wereld,
waarbij aan het geheel een enigszins
modern tintje wordt gegeven door twee
dei* voornaamste persoonlykheden te
doen optreden als 20ste eeuwse men-
COÖPERATIEVE BOERENLEENBANK
De jaarvergadering.
De Coöperatieve Boerenleenbank hield
in „In den Vergulden Turk" hare al
gemene Jaarvergadering. Met het oog
op het gevorderd seizoen en de vele
werkzaamheden in land- en tuinbouw
was de opkomst- matig.
De voorzitter, de heer W. Bink, gaf
een kort overzicht van de algein
toestand der Boerenleenbanken Be
sproken werden de maatregelen der
géldsanenng en de daaraan verbonden
werkzaamheden, Het giroyerkeer via de
Boerenleenbanken nam toe en bedroeg
ongeveer een milliard gulden. Hetwets-
ontwerp Belasting-herziening geeft eni
ge verlichting, aangezien het thans
mogelijk ls 15% van de winst vrij te
reserveren. Medewerking werd gevraagd
van de Rijksdienst voor landibouwher-
stel voor verschillende financiële rege
lingen in de bedrijven. De goedkoop-
geldpolitiek is oorzaak van de moei
lijkheden om een aantrekkelijke spaar
geldrente te vergoeden Tooh bedroe
gen op 31 December de totaal-beleg
gingen bij de spaarbanken der Coöp
Boerenleenbanken ruim een milliard
gulden. De uitstaande voorsohotten en
credieten stegen tot bijna 'honderd nnl-
lioen gulden. Te verwachten ls, dat
voor voldoening van belasting nog gro
te bedragen zullen wegvloeien.
Na enige opmerkingen betreffende ae
plaatselijke Bank te hebben gemaakt
en dank te hebben gebracht aan de
kassier en het personeel voor de
waarop zU de belangen der Bank heb-
Vefvolgens bracht de kassier, de heer
Ti Kuypers. verslag uit van de gang
van zaken bij de plaatselijke Bank. De
resultaten over 1947. waren
Het aantal spaarders nam
lijk toe, zodat ondanks het feit, dat
een belangrijk bedrag van de geblok
keerde spaargelden aaarv.deh^1!5t^
moest worden overgemaakt, het totaal
der spaargelden aam het emide jran^rt
jaar nog ruim twee millioen bedroe,.
De rente voor vrije spaargelden bleef
bepaald op 2 40% tot een zekere grens,
waarna minder werd vergoed. Gewe
zen werd op het leit, dat er nog geen
stabiliteit in de geldwereld is_endaar
om beleggingen voor lange 'e™iJh
kunnen worden aangenomen. De cxe-
dletbehoefte in de land- en Zinbouw
nam in 1947 toe, zodat vete hypothe
ken werden verstrekt. In r.ekeuUig-eou-
rant werd nam twintig millioen omge
zet terwijl bovendien een belangrijk
bedrag - aan landbouwproducten werd
uitbetaald. De omzet bedroeg ruim 57
millioen gulden, terwijl de balans een
eindcijfer .van ruim drie millioen aan-
g Ten slotte werd nog gewezen op de
goede verstandhouding tussen bestuur
der Bank en personeel.
Hierna werd de rekening balans over
1947 .goedgekeurd en besloten, de winst
bij de reserve te voegen.
De heren W. Bink en T. van Egmond
werden resp in hun functie van be
stuurslid en lid van de Raad v. Toe
zicht herkozen.
Bij de rondvraag kwamen nog enige
zaken van interne aard ter sprake en
werden nog enige mededelingen gedaan
over de plannen voor het vijftig Jarig
jubileum der Centrale Raiffelsenbank te
Utrecht, waarbij de plaatselijke Bank
ls aangesloten en welk feit op 25 en
26 Mei a.s. zal worden herdacht
Hierna werd de vergadering gesloten.
DE EEKSTE NIEUWE AARDAPPELEN
Aan de Leldse Groenteveiling werden
hedenmorgen de eerste nieuwe aard
appelen aangevoerd. De prijs varieerde
van f. 0.65 tot f. 1.50 per K.G.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het doctoraal examen
geneeskunde: de heren S. Bouwer (Lei
den) en J. M. Mees (Rotterdam); arts-
exameun le gedeelte: mej. A. M. J.
Holtappel (Oegstgeest) en de heer C.
Harteveld Cs-Gravenhage)artsexamen
2e gedeelte: de heren H. J. Fokkens
(Dordrecht): R. v. Lunsen ('s-Graven-
hage)'; F. J. Mastenbroek (Leiden) en
G. M. Pool Cs-Gravenhage)propa-
deutisch examen godgeleerdheid: de
heren D. Noordmans en A. Th. Rothfusz
(beiden Delft); doctoraal examen
rechtsgeleerdheid: de heer F. de Groot
(Rotterdam)economisch doctoraal
examen Indologie: de heer J. Haring
(Leiden).
40-JARIG ZAKEN JUBILEUM.
Het zal a.s. Dinsdag 40'jaar geleden
zijn, dat *9e heer J. C. Guldemond zyn
intrede deed bij de toentertijd nog door
zijn vader de heer P. Guldemond gedre
ven zaak in muziek en muziekinstru
menten aan de Haarlemmerstraat. Ge
lijktijdig zal het 65 jaar geleden zijn, dat
deze zaak werd geopend. Het diamanten
feest werd begrijpelijkerwijs niet ge
vierd, doch deze jubilea wil men thans
niet geheel onopgemerkt doen voorbij
gaan.
Op de 18de Mei 1883 begon de heer
P. Guldemond deze zaak in het perceel
Haarlemmerstraat 68. Na tien jaar werd
de winkel, toen heel bescheiden van op
zet, verplaatst naar het daarnaast ge
legen pand, bestaande uit twee kleine
huisjes, welke tot één geheel werden
omgebouwd*. In de perste jaren werden
verhandeld violen, mandolines, guitaren,
harmonica's, cithers, fluiten en mond
orgels. Wat een bescheiden verhouding
tot de moderne muziekhandel van tegen
woordig, waar allerlei instrumenten,
graag gewilde artikelen zijn.
De tegenwoordige firmant kwam bij
zijn vader in de zaak en door zijn in
teresse in het vak leerde hij er spoedig
de geheimen van. Sinds 1930 dryft hij
de zaak alleen en met succes, want een
muziekinstrument is een artikel van
vertrouwen en goede vakkennis is daar
bij onmisbaar. Wat dat betekent ziet
men reeds uit de geoutilleerde werk
plaats, waaraan ook een accordeon
stemmer is verbonden.
Wij twijfelen er niet aan, of het zal
de heer Guldemond en zyn echtgenote,
die mede zulk een groot aandeel in de
zaak heeft. Dinsdag niet aan belang
stelling ontbreken.
Een woord van bêzinning.
pinkster.
Er zyn vele mensen, die in vroegere
Jaren met dat Pinksterfeest niet goed
raad geweten hebben. Het was wel een
christelijke feestdag, het betekende weer
een of een paar dagen extra vrij van
allerlei werk. En als het dan met dat
feest mooi weer wilde zyn. nu, dan was
het met Pinkster zo echt het gevoel: nu
is de winter definitief voorby, nu wordt
het alles weelde en overvloed wat de
natuur te genieten geeft. Maar Pinkster
zelf was een raadsel. Het betekende wel
het feest van de uitstorting des Heiligen
Geestes, maar wat daar nu precies on
der te verstaan was, zie, dat was geen
eenvoudige zaak.
Neen; dat was met Kerstfeest anders.
Dat was goed te begapen en te ver
werken: de geboorte van een klein kind.
Maar allengs werd het moeihjker: Goede
Vrijdag, Pasen, Hemelvaart. En nu het
moeliykste: Pinkster. In Handelingen 2
staat het hele verhaal, waardoor dit
feest zy'n betekenis verkregen heeft. En
daarna, vooral in de brieven van Paulus
wordt er telkens aan herinnerd wat toch
dit heilsfeit voor kerk en wereld te
beduiden heeft.
Wat doen wy er nu mee? Want het
zou toch van groot belang zyn wanneer
wy iets van de zin zouden verstaan; en
wel zo, dat wij tot een eind zouden ko
men met alle vaagheid en onzekerheid
en onbegrijpeiykheid waartoe dat woord
„uitstorting des Heiligen Geestes" vaak
aanleiding gegeven heeft.
Wanneer wij Handelingen 2 rustig
lezen, zyn er talloos vele dingen die een
„woord vap bezinning" zouden kunnen
zyn. Doch boven alle dingen treft het
altyd weer, dat al die mensen op de
Pinksterdag, van wie in het bybelver-
haal sprake is, het evangelie in de taal,
waarin zy geboren zyn, hebben kunnen
verstaan.
Dat wy in tijden leven, dat de men
sen elkaar zo goed verstaan, zal toch wel
niemand willen beweren. Er is geen
terrein te bedenken of de mensen be-
grypen niets meer van elkaar. Zo in hetv
klein, maar zo ook in het groot. .Neen,
dat verhaal van de Jorenbouw van
Babel is werkeiyk nog niet zo oud: daar
verstaan de mensen elkaar niet meer:
er wordt wel veel over opbouw en ver
nieuwing en vereniging gesproken, maar
veel gebeurt er niet, omdat leder over
deze onderwerpen zyn eigen gedachten
heeft en zyn eigen woorden spreekt,
welke vreemd en tegenstrijdig zyn voor
de ander.
Wie spreekt het verlossende woord?
Zie, dat brengt Pinkster. Want hier
gebeurt Iets, iets machtigs, iets zo in
drukwekkends, dat al die verschillende
niensen met al hun eigen belangen in
hun eigen wereldje boven al die be
grenzingen en woordenschotjes worden
uitgetild en dat ze worden aangespro
ken in de taal van hun leven, zo. dat
zy waarachtig verstaan mogen: het
evangelie.
Want de gehele inhoud van de Pink-
sterboodschap in Jezus Christus; en wel
zo, dat alles van Kerstfeest, Goede Vrij
dag, Pasen en Hemelvaart in de al
gehele opheffing van alle' plaats- en
tijdsbegrenzing een levend heden wordt
van een heilsboodschap Gods, die ieder
mens geldt.
Kan dat nü ook? Inderdaad; dit is
het uitzicht yoor onze hele benauwde
wereld en voor elk benauwd apart we
reldje, dat een ieder het hoort: Christus
*is de Heer van my, en van een ander
die dit ook leest, en van nog een ander
die dit helemaal niet leest, en van
iedereen zonder uitzondering. Want van
Hem is het verlossende woord, ja Hij
zelf is het. die deze verwarde wereld
brood-nodig heeft. En Pinkster is het
feest vap de wereldtaal van het evan
gelie, van dat woord waarin de mensen
waarachtig één zullen zijn en waarin de
zin en het verstaan gegeven is van onze
samenleving op elk terrein.
W. H. K.
Betje Wery
krijgt levenslang
Het Amsterdamse Byz. Gerechtshof
heeft hedenmorgen de 27-j. Betje Wery,
door wier verraad de persoonsbewyzen-
centrale van de groep Badriaans in 1944
in de val liep, veroordeeld tot levens
lange gevangenisstraf, alsmede ontzet
ting uit de burgeriyke en politieke rech
ten. Tegen haar was de doodstraf geëist.
Zij kan binnen 8 dagen cassatie aan
tekenen.
Burgerlijke Stand van Leiden
geboren:
Allda Ferdinanda Maria. d. van P. J.
sen. terwyi de overige figuren zó zyn
weggelopen uit het paleis van Kalif
drews Sisters hun medewerking verle- 1 Haroen al Rasjld. De geest uit de lamp
nen. Beide komieken komen in aanra- bijvoorbeeld is een zeer moderne mon- i M"btemel- n-mier
kin 1 met een bekend bendeleider en dame jongedame compleet met per- J.JJJ ^b?al%ecr-/egM e?c E M B?ocaar;
bij diens dood worden zij als enige erf- manent wave, make-up, enz. Trouwens,J Qrietje Maria Johanna, d. van S. van der
genamen aangewezen. De gehele erfe- i in dit opzicht is het verhaal zéér vry velde en J. S. H. van Kampen; Cornelia
nis bliikt te bestaan uit een grote een- in het Amerikaans vertaald, want de i Jacoba. d. van N. Moenen en F. Slroschtan;
i gIm 4aa„4 ..d in uVonol c o rf Tri T-I .T Pnntt; on .T
zaam <^ele^en herber^ Als zij het huas film toont ons meer roodharige en Gerdlna Francisca. d. van J. Pouw en J.
betreden, blijkt het vol geheimzinnig- blonde schoonheden dan er vermoede- fjlleg°5: stolwUk'enh"akmItoSd
heden, welke ons de rillingen over de 5^.951JEÏÜ i Wiltielmlna. d. van j. Stokkel en A.
rug doen lopen. Medewerkers vain de kleurenpracht accentueert de Oosterse I Duffels; Arnold Gerard Johannes, z. van
bendeleider, die vermoeden, dat er een fantasie in bij-zondere mate, waardoor j. h. de wilde en A. M. Vermeulen: Cor-
aanzienUik bedrag aan geld in 't Puis met reoht mag worden gesproken van nelis Johannes, z van N van Doorn en
is verborgen, treden als spoken op en een weelde voor het oog. rtn^Rifn ïn T f Rlemvls-' Oeurt Fr'am
v. trachten de aanwezigen te verdrijven. Het voorprogramma sohenkt uitvoe- clscus MattheuSi z. van H j. schimmel
FnsrhedÉ Sold le kl H M Kwaspen wat echter niet Inkt. Na nog vele dol- rige aandacht aan t bezoek van Ohur- en J. de Voe; Cornells, z. \ap vv. J. sieg-
Sh^mDrov Sold C H 'strjibosch I komische verwikkelingen, weten de erf- chili ter gelegenheid van de bijeen- tenhorst en A. Schöierrtann; Marcefis
Helmond! St,JB°5 genamen het geld in°hun bezit te krij- komst der IJVest-Europese federatie en Marl. Pranclscus Jacobus
Kon. Nederl.-Ind. Leger en Kon. Ma- I gen en te houden, zodat z« hun toe- bevat verder prachtige opnamen van N^0l°fs johan"s Maria, z van 5 bÏ
rinc geen verliezen. komstdromen kunnen verwezenlijken. de wintersport in Amerika ker en M. w. A. van Velzen.
AGENDA
zaterdag:
Wassenaar (Kasteel Dulnrell)
kunstcentrum Jo Vincent, 8 uur nam.
zondag:
Middelstegracht 3: Samenkomsten te 10
uur voorm. en 5i uur nam.
maandag:
Middelstegracht 3Samenkomst te 10
uur voorm.
Schouwburg: Telepaath Indra en Slem
Nieuwenhuyzen, 8 uur nam.
de bioscopen.
Casino „De klokkenluider van Notre
Dame" (14 Jr.) Zat. en Zond. 2.30, 4.45,
7 en 9,15 u.; 2e Pd 1, 3, 6. 7 en 9.15 u.;
overige dagen 2,30. 7 en 9,15 uur.
Lido „Het Spookhuis" (14 jr). Zat. en
belde P.d.4 voorst.; overige dagen 3 voor
stellingen.
Luxor „Aladln ln Bagdad" (alle leeft.).
Zat.. Zond. en Maandag 2,30, 4,45, 7 en
9.15 u.; overige dagen 2,30, 7 en 9,15 u.
Rex „Ten Zuiden van de grens" (alle
lefeft.). Zat. en Zond. 2.15, 4,15. 7,16 on
9.16 u.; Maand. 1.15, 3,15. 5.16. 7.15 en
9,15 u.; overige dagen 2,15, 7,16 en
9.15 u.
Trianon „De cowboy en de dame" (allo
leeft.) Zat. en Zond. 2,30, 4,30, 7 en 9,15
u.; Maand. 1. 3, 5, 7 en 9,15 u.; overige
dagen 2,30, 7 en 9,15 uur.
Greenway (Voorschoten) „Gelukzoe
kers" (alle leeft.). Zat, 7 en 9,15 uur; le
en 2de Pd. 2,30, 7 en 9,15 u.; overige
dagen 8 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Lelden wordt van Zaterdag
15 Mei 13 uur tot Maandag 17 Mei 8 uur
waargenomen door Apotheek Duyster,
Nieuwe Rijn 18. Tel. 20523 en de Doeza-
Apotheek, Doezastraat 31. Tel. 20313.
Te Oegstgeest door: de Oegstgeester-
Apotheek, Wilhelminapark 8. Tel. 26274.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Maandag
17 Mei 8 uur tot Zaterdag 22 Mei 8 uur
waargenomen door Apotheek Kok, Rapen
burg 9. Tel. 24807 en de Apotheek „Tot
Hulp der Menschheid",. Hooigracht 48,
Tel. 21060.
Te Oegstgeest door: de Oegstgeester-
Apotheek. Wilhelminapark 8. Tel. 26274.
De Zondagsdienst der hulsartsen te
Leiden wordt van hedenmiddag 2 uur tot
Maandagmorgen 8 uur waargenomen door
de doktoren P. van Es. Kortmann, Lahr
en Teeuwen en van Maandagmorgen 8 uur
tot Dinsdagmorgen 8 uur door de doktoren
Van Bockel, Do Graaff. Kors, Nleuwzwaag
en Postel.
Te Oegstgeest op 1ste Pinksterdag door
dr Hugenholtz, tel. 20390 en op de Tweede
door de doktoren Flu. tel. 22030 en v. d.
Vliet-de Vries, tel. 22331. 4
De dienst der dierenartsen wordt mor
gen waargenomen door de heren Van
Oostrom en Van Zij verden en Maandag
door de heren Stol en Weening.