Leidsch Dagblad | 1948 | 8 mei 1948 | pagina 5

oor^or

Toenemende concurrentie bij de vrijere handel

Nieuwe partijen in Duitsland

Kleine Nazi's zeer begeerdin Oost en Wesl

Geen Katwijkse schepen bij vlootrevue

Radio-programma

VOOR DE JEUGD

Schortjes

VOOR ONZE KLEINE
MEISJES

Aalhorg lacht

K.L.M. verloste Jutland uit haar
isolement

Zetel der belangrijkste cementindustrie Ier wereld.

87ste Jaar^ans

LEIDSCH DAGBLAD

Zaterdag 8 Mei 1948

Tweede Blad No. 26387

W*an onze Berlijnse correspondent).

De Nazi-partij is dood, maar de Nazi's
leven! Wie een blauwe Maandag in
Duitsland vertoeft, zal dat niet zo mer
ken, maar wie hier langere tijd gelegen
heid heeft met Duitsers te praten, komt
onherroepelijk tot de overtuiging, dat
een goed deel van de nationaal-socialls-
tische ideologieën nog voortbestaat en
dat de dragers ervan hoe langer hoe
zelfbewuster optreden. In de Duitse
partijpolitiek is zelfs sinds enige tijd een
naam opgedoken, die sterk aan de ver
nietigde nationaal-socialistlsche partij
herinnert: de nationaal-democratische
partij

Deze party heeft, toen zij onlangs bij
de gemeenteraadsverkiezingen in Hes
sen debuteerde, opmerkelijke resultaten
bereikt en de Hessische minister van
binnenlandse zaken Zinnkann heeft
openlijk verklaard, dat de N.DP. het
verzamelbekken is van gewezen Nazi's en
militaristen. Daarmee heeft hij geen ge
heim verklapt; algemeen is men het er
over eens, dat niet alleen vele ontevre
den links-radicalen, maar tevens een
groot aantal vroegere Pg's (partijgeno
ten, zoals men de Nazis nog altijd pleegt
te noemen) hun stem hebben gegeven
can de nationaal-democratische party,
die ruim een jaar geleden is opgericht
door een zekere dr Leuchtgens, een ad
vocaat met politieke aspiraties. Te
Friedberg, Wiesbaden, Marburg en Gies-
sen is de nieuwe party met eigen lusten
uitgekomen. Te Wiesbaden behaalde zy
zelfs zoveel stemmen, dat zy, nè. de so
ciaal-democraten en de Christen-demo
craten op de derde plaats komt, vóór de
liberalen en de communisten. Wat zu
precies op het oog heeft, valt voorals
nog1 moeiiyk te zeggen. In ieder geval is
zy tegen socialisatie entegen de vor
ming van bedryfsraden. Waar zy vóór
is, zal de toekomst moeten leren! Of
haar nationale dan wel haar democra
tische doelstellingen, of misschien geen
van beide de hoofdrol spelen, moet even
eens worden afgewacht. Het staat even
wel vast, dat zy de eerste erkende party
is, die de tot dusverre tussen hemel en
aarde zwevende massa der vroegere
„kleine Nazi's" gelegenheid geeft, zich
weer in de politieke strüd te mengen.
Men zy op zyn hoede!

Maar niet alleen in het Westen, ook
in het Oosten worden de onschuldige
Pg's by elkaar getrommeld. En ook daar
wordt de formatie van een paty aange
kondigd, die zich nationaal-democra-
tisch zal noemen. Van belde kanten
wordt verzekerd, dat de beide acties
niets met elkaar te maken hebben en
dat de geiyknamigheid der beide par
tyen louter toeval is. Het zy zo! Maar
opvallend is toch, dat beide een lans
breken voor de vroegere. Nazi's en haar
kiezers verwachten uit de mumeriek
sterke volksgoep der politiek onmondig
verklaarde Hitlervolgelingen. In de „Na
tional Zeitung", het volksblad voor
Duitse politiek, dat een paar weken ge
leden onder de auspiciën der S.M.A.
(Sovjet-Russische Militaire Administra
tie) verscheen, wordt yverjg propaganda
gemaakt voor de nieuwe party en in
„brieven van de lezer" wordt de onont-
beeriykheid van een lichaam betoogd,
dat de nog steeds braak liggende ka-ach
ten van een aanzieniyk volksdeel acti
veert. Dozynen vroegere Nazis leveren
gewillig hun budrage en verklaren, hun
kerend uit te zien naar een gelegenheid
om te bewyzen, dat zy door schade en
schande geleerd hebben goede democra
ten te zyn.

Dus ook de NDP van het Oosten zal
een verzamelbekken worden van de be
drogen kleine Nazi's, waarby voorlopig
de vraag onbeantwoord biyft, door wie
zü meer zun bedrogen, door Hitier en
consorten of door de handlangers der
S.M.A. De bemoeiingen, om in de Rus
sische zone een soort nationaal-bolsje-
wistische party in het leven te roepen,
zün overigens al maanden oud. De Sov
jet-Russische bezettingsautoritelten, die
belast zyn met de bewaking van het
Duitse partyleven in haar gebied, zyn
het er al lang over eens, dat de SRX).
(de communistische eenheidsparty)
jammeriyk heeft gefaald, en door haar
rigoreuze praktyken onder de Duitse
arbeiders eerder afkeer dan sympathie
vermag te wekken. Bovendien zijn de
leiders van deze S E.D. er niet in ge
slaagd het één-party-systeem te verwer-
keiyken. Weliswaar zijn in de Oosteiyke
zone de Christeiyk-democratische Unie
en de Liberaal-democratische party
uiteriyk geiykgeschakeld en aan de ket
ting gelegd, maar een party knevelen
betekent nog niet haar leden winnen.
Om nu aan de ene kant een equivalent
te vinden voor de tanende invloed der
z.g. eenheidsparty en aan de andere
kant de nog bestaande burgeriyke par
tyen de wind uit de zeilen t-e nemen, zal
het experiment worden gewaagd met de
oprichting van een nieuwe party: de
nationaal-democratische

SCHEEPSBERICHTEN.

AAGTEKERK 6/5 v. Brisbane te Towns-
ville verwacht; ALDERAMIN, Perz. Golf-
Rotterdain 6 Mei te Genua; BRESKENS.6
Mei van Terneuzen te Hull; KELBERGEN
7 Mei van Melllla te IJmulden (13 uur);
LEUVEKERK. Calcutta-Rotterdam. 6/5 v.
Bombay; LISSEKERK, A'dam—Perz.
Golf, pass. 4 Mei Gibraltar; LUTTER-
KERK. Amsterdam-Perz. Golf, 3/5 van
Aden; MARIEKERK, R'dam-Japan. 5/5 te
Port Said; PRINS FREDERIK HENDRIK
5/5 van Rotterdam te Chicago; PRINS
MAURITS 8/5 van Dublin te Rotterdam
verwacht; PRINS WILLEM II. Galvestorx-
Nederland. pass. 6/5 Snllly; PRINS WIL
LEM IV 5/5 van AntwerpeD te Montreal;
RIDDERKERK. R'dam—Japan, 5/5 van
Manilla: STAD LEIDEN 2/5 van Pointe
Nolre te Lome; TIB A 6/5 van Buenos
Aires naar Rosario.

K.N.S.M. COTTICA 6/5 van Curasao
naar Paramaribo; DRACO 5/5 te Kopen
hagen van Halmstad naar Odense; ROELF
6/5 te Amsterdam van Hamourg; STEN
TOR 5/5 Gibraltar gepass. van Salonlkl
naar Hamburg.

Holl.Oost Afrlkaljjnen AMSTEL
VEEN 6/5 te Antwerpen van Lissabon;
BOSCHFONTEIN 6/5 van Port Sudan n.
Mombassa; NORDCAP 6/5 van Zanzibar
naar Tanger; NIJKERK 5/5 van Kaapstad
naar Antwerpen; RIJNKERK 6/5 van
Kaapstad naar Dakar.

Holl.West Afrlkaiynen CONGO-
STROOM 6/5 te Lobito van Novo Redon-
do naar Luanda; HEELSUM 3/5 te Duala
van Lagos naar Port Gentil; HILVER
SUM 5/5 te Bissao van Dakar naar Free
town; MAASKERK 11/5 van Lagos naar
Goudkust wordt 19/5 t© Dakar verwacht'.
MELISKERK 6/5 van Hamburg naar Am
sterdam wordt 7/5 te Amsterdam verw.;

Mij. Nederland CELEBES 29/4 van
Makassar naar Cheribon; GROOTE BEER
4/5 van Batavia naar Holland; MANOE-
RAN 5/5 te Amsterdam van Dakar; RAD
JA 4/5 van Los Angelop naar Kaapstad;
REMPANG 2/5 te Balik Papan van Soe-
rabaya; VAN DER WAALS 3/5 te Bombay
van Abadan.

K.P.M. KARATON
Amsterdam-Batavia.

De leiding van de S.E.D., die aanvan-
I keiyk tegensputterde, heeft op verlan-

De oudste familie ter wereld

(Van onze correspondent te Parys)

Burgerlijke Stand van Leiden

GEBOREN.

Maria Agatha Petronella, d. van M. G. J.
Ham en T. Brandenburg; Johanna, d. van
D. van Woudenberg en E. Eswilder; Paula
Paulina, d. van H J. Witkam en A. M. F.
Peeren; Elisabeth Christina, d. van H. de
Koning en A W. S. Belgraver; Maria Wll-
helmlna Helena, d. van J. L. Sommeling
en H. E. X Kerkvliet- Maryse Solange.
d. van J. C. Leeuwenburgn en M. M.

In een klein Frans dorpje, Grimaud,
in de buurt van Toulon .wonen vyf zus
gen van haar Russische broodgevers t€rs- er zich op beroemen, tezamen

bakzeil moeten halen Wilhelm Pieck in familieverband's werelds hoogste aan- Manceau: Gerardus Rudolf, z van G. H.
heeft verklaard, dat het partyensvsteem tal levensjaren op hun persoonsbewyzen 1 Janse van Mantgem en F. Remmelts; He-

van de Oostelijke zone niet meer elas- t€ verenigen; Emilie, de oudste, is 91. Jfna- d' van J den Oude en G. van der

tisch genoeg" is en dat, 'om aan alle be- i Mathilde 90. Marie 86 Mélanie 82 en ReWen: Adri.n.,^ vanOE ^onwasser

moeiingen tegemoet te komen en d*e Sj»^ Wu'enA S^luimanVJohMnVcSmejl..'
kleine Pgs weer In het politieke leven K mee mag praten, is slechts 79 ïaar z van j p A Bocxe en A. M. Kiyn: Eli
te betrekken de uitweg moet worden °e- 0 n *°taal tellen de vijf dames 428 sabeth Wllhelmina. d van W. van Duljn
zocht in de vorm van een nieuwe narrii lentes. wat gemiddeld ruim 85M. Jaar on E Harteveld: Eltsabctr, Helena, d. van
Waar" alrin/pieel w betekent. Het is ons niet bekend of Gri- J. van Zanten en E H Stoffels: Maria
„.waar aidus Pieck. „wensen voorhan- verenl- i anna Gemma, d van R P w Vreeburg en
den zun om zulk een partu op te rich-gng vSr VrMmdeUnïravCTkéSU^rtSu- J A- van den Brink; wuh. imus Albert,
ten, moeten goede relaties tot deze kan wèl hpt eel I z' van w. v. Leeuwen ei. I. K Buis; Wtm.
^ach'en worden aangeknoopt om ze I jTcht wezen dan zouden het F C van Vllel en A M °v"8em
later in de „vooruitstrevende biokpoli-1 sezin de v«f gezi - -
tiek" van de Oostelijke zone in te las- van het bestuur willen aanbevelen: Gri-
sen en haar deelneming aan het (onder maud moet, biykens dit voorbeeld, wel
communistische controle staande) Volks-een der gezondste plaatseh van de we-
oengres te waarborgen. - Heil Moskou!jeld. zyn

Belastingverlaging voor houder
van Amerikaanse waarden

(Van onze financiële medewerker;

Met twee vacantiedagen en een week
end in zicht, was het geen wonder dat
de Amsterdamse Beurs het deze week
wel wilde geloven. De onzekere politieke
en economische toestanden geven nog
weinig aanleiding om grote posities op
te bouwen of speculaties op touw te zet
ten en de mogeiykheden daartoe zyn
thans vermoedeiyk ook géringer dan
enige tyd geleden.

Het is voorts duideiyk. dat het publiek
voor de aankoop van fondsen niet meer
over zo ruime middelen beschikt als
zulks een en twee jaar geleden het ge
val was. Hierdoor kan worden verklaard,
dat ondanks de publicatie van gunstige
bedryfsresultaten en de declaratie van
hogere dividenden, de koersen ook deze
week eerder een dalende richting insloe
gen, ook al zyn de koersverliezen niet
van grote betekenis'.

Wat de Marshall-hulp betreft, de heil
zame gevolgen hiervan zyn nog te wei
nig zichtbaar dan dat men daaruit voor
uit druft te lopen. Het schünt dat de
confererende Ministers van vyf West-
Europese landen tot een vergelijk zyn
gekomen wat betreft de verruiming van
het onderlinge Europese handelsverkeer
door een soort clearing of giro, waar
door het stramme karakter van de bila
terale handelsverdragen verdwynt en
plaats zal maken voor een soepeler wer
kende dollarpool, ten dele te vormen
met de van overzee komende middelen.

Men zal er echter mee moeten reke-

ging voor Vreemdelingenverkeer verheu
gen kan. Doch wanneer dit wél het ge-

I Rudï, z. van F. C. van ^liet en A M.
I gezin der vyf gezusters m de aandacht ove'reem: Pauline Wllhelmina. d. van P

<--*■ Fontein en W Raadsen; Piet ;r. z van J

Schuitemaker en E. Jansen: Jonan. z. van
S. Dreef en J van der Plas; Bernardus
Hermanus Joseph,, z van T J de Vlieger
en C T. Geers.

Govert Johannes z. van G. Annokkée en
J. van der Meer: Lena Maria, d. van C. J.
Halvemaan en R. Llbochant; Jan Leendert,
z. van J. Boon en C. Koostra: Pleter. z.
van H van der Kwaak en M. M. Kreuger;
Johnnie, z van L de Wit en M C Was
senaar; Johanna, d. -van F. du Prle en
E A. Peter; Gooltzen Thomas, z. van J.
J. Zitman en J Schopoen.

GEHUWD

M. G Koolhaas Jm en S. R. M. Yperlaan
Id; A J. van der Born ,1m en W. Pet Jd:
H. J. Koets Jm en G Roegen cesch N.
van der Melt Jm en J J M Wakka Jd.

J. A. Aalbersberg Jm en C. Polane Jd;
H Boekkooi Jm en M RUsbergen ld: J.
Brokaar Jm en E. C van den Berg Jd; P.
Corba jm en M. Hartevelt Jd: M van der
Hoogt lm en H G. de Koning ld: P M.
Oollendiik lm en S. C van der Spree
ld; C. Rlisbergen gesch en J Wasslnk
ld; A. Taverne lm n J C Pet Jd; D.
Teske Jm en J. J M Marks Jd; W. R.
OVERLEDEN.
D. J. Wassenaar wednr 87 Ir; J. G.
Slok huisvT. van W A Krlest 76 Jr; W.
PIJnacker man 64 Jr; J J. Bink wednr
77 Jaar

J F Holthuts man 72 ïr G v» Loenen
man 58 laar; W G van Zalk zoon 2 Jaar:
A Verpoorte wednr. 78 Jr; M. van den
Burg man 75 Jaar.

Ingezonden Mededeling

nen dat met de gTotcre bewegingsvrij
heid van de internationale handel
ook de onderlinge concurrentie weer
scherpere vormen zal aannemen. In
dit verband is het van het grootste
belang, dat de Marshall-hulp wordt
gebruikt voor de' modernisering van
ons productie-apparaat om het aan
de eisen van deze tyd te doen aan
passen.

Voorts dient men niet te vergeten dat
Amerika hoe zeer ook bereid om Europa
te helpen, tegeiykertyd ter behartiging
van eigen belangen maatregelen neemt,
die het herstel van Europa bemoeilijken.
Dit geldt byv. van het gigantische
scheepsbouwprogram, waarvan de uit
voering ook voor de Nederlandse scheep
vaart ongetwyfeld een aanzienlijke ver
zwaring van de concurrentie zal bete
kenen.

Amerika is zeker niet het land van
iitsluitend philantropie. By de recente
overeenkomst inzake dubbele belasting
is het voor de houders van Amerikaanse
waarden een meevaller dat de inkom
stenbelasting voor Nederlandse houders
van 30 tot 15 wordt verlaagd, maar
Uncle Sam heeft in ruil daarvoor voor.
algehele vrüstelling van belasting voor
Amerikaanse houders vai) Nederlandse
aandelen bedongen

Zwemmen is een mooie spori
Doch nuttigst als het

reddendwordt.

Hawaijan Platen
VOLOP

H. G. v. LUIJKEN, Breestr. 97

5/5 van Aden,

VOOR ZONDAG 9 MEL
Hilversum 1 (.301 M VARA 8.00:
nieuws; 8.15: strijdlied; 8.18. muziek van
Beethoven; 8.30 voor het platteland;
8.40: Vaudevillestrijkorkest; 9.12; sport;
9.15: verzoekprogramma; 9.45: geestelijk
leven; VPRO 10.00. Zondagshalfuur; 10 45
Jeugddienst Grote Kerk Deventer; 11.45:
tussen kerk en wereld. AVRO 12.00
Queens Hall Light Orchestra; 12.30: Zon
dagsclub; 12.40: Mannenkoor Euterpe;
13.00: nieuws; 13 15. Twilight Serenaders;
13.50: spoorwegen spreken. 14 00: viool en
plano; 144)5: boekbespreking, 14.30: Ka
merorkest; 15.30; fllmpraatje; 15.45:
•gram.muzlek; 16.00' manifestatie Dam
Amsterdam l.v.m. Europees congres. Spr.
Winston Churchill; VARA 17.30: Ome
Keesje; 17.50: sport; 18 00 nieuws; 18 15
planoduo; 18.30 Ned strijdkrachten; 19.00
radlolympus; 19 30 Stradlve Sextet; AVRO
20.00: nieuws; 20 05 reportage 20.15: be
roemde aria's; 21.15: hoorspel ..Villa Ro
se". deel I; 21.50: de speeldoos; 22 10:
kleinkunst; 22 30 H Bosmans. plano;
23.00: nieuws; 23 15 Skymasters; 23.45
24.00: E. Duchln. plane

Hilversum II (415 M.) NCRV 8.00:
nieuws; 8.15: gram.muzlek; 8.30: morgen
wijding door ds. J H Vele ma; KRO 9 30:
nieuws. 9.45: muziek van Beethoven; 9 55:
inleiding. 10.00. Pontificale Hoogmis St.
Bavo Haarlem: 11.30: trio. 12.00: Ange
lus; 12.03: planoduo: 12.15' apologie:
12.30: orkest zonder naam: 12.55: zonne
wijzer; 13 00: nieuws; 13 20: orkest zon
der naam; 13.40 sonate van Bach; 14.00:
Fries cabaret: 14 40: harmonleconcert;
15.20: voor de Indische missie; 1530: ver
zoekprogramma; 16 10 sport: 16.25 Ves
pers te Nijmegen: NCRV 17.00: kerkelijke
cantates: 17.30: studlodlenst. olv prof. dr
W. Banning; 18.00: Vespers te IJmulden;
19 00 J. Kort. plano: 19 15. kent gij uw
bijbel? 19.30: nieuws: KRO 19.45: Pel
grimskoor van Wagner: 19.50' boekbespre
king; 20 05* de gewone man- 20.15: klank
beeld voor moederdag: 21.15: zangrecital
P. Bernac; 21.50 symphonische suite van
Prokof Jef: 22.15: kleinkunst; 22 3^actua
liteiten; 22.45 avondgebed en liturgische
kalender: 23.00: nieuws: 23.15—24.00:
Weense en Engelse walsen

VOOR MAANDAG 10 MEI.
Hilversum I (301 M.AVRO 7.00:-
nieuws; 7.15: ochtendgymnastiek; 7.30:
musetteklanken, 8.00 nieuws: 8.15: gra-
mofoonmuzlek; 8.40: muziek van Schu
mann; 9 15: morgenwijding door prof. dr
A. A. van Ruler; 9.30 claveclmbelspel;
9.45: arbeidsvitaminen; 10.30: voor de
vrouw; 10.33: bas en piano 11.00: op de
Uitkijk; Fl 15: orgelconcert. 12.00: Lyra
Trio; 12.20: reportage Europees Congres;
12.30: weerpraatje; 12.33 ln 't spionnetje;
12.38: B. Baloch speelt: 13.00: nieuws;
13.15: Vaudeville-orkest; 14 00: wat erom

faat ln de wereld; 14.15: solistenconcert;

5 00 bonbonnlère: 10.00 plar.o en tenor;
16.30: werken van Werthelm: 17.00: zang
klasse; 17.15: Europees congres; 17.30:
voor de padvinderij; 17.10 flltseo uit In
donesië; 18 00: nieuws: 18.15: Londen
onder de loupe; 18.30- Ned strijdkrachten;
19.00: Europees congres: 19.10: Skymas
ters; 19.30' inleiding tot muziekbegrip;
19 45: de haringvisserij; 20.00: nieuws;
20.05: radioscoop: 22.30: Romancers; 23.00
nieuws; 23.15: negro spirituals; 23.30
24.00: gram.muzlek

Hilversum II (415 M NCRV 7.00:
nieuws; 7.15: reveille; 7.45: woord voor de
dag; 8.00: nieuws; 8 15: Te Deum Lauda-
mus; 9.00 Instrumentale soil; 9.15: zieken
bezoek; 9.30: waterstranden; 9.35' vragen
aan voorbijgangers. i0.05: werken van
Grleg; 10.30: morgendienst olv. ds D. van
Enk; 11.00: Wlesbadener Collegium Mu-
slcum; 11.15: voordraent; 11.35: piano
recital; 12.00: lunchmuziek. 12.30' weer-
overzlcht: 12.33: Ancora trio; 13.00:
nieuws; 13.15: Sans Sou-1; 13.45: barl-
toh en plano; 14.00: voor de scholen:
14.35: musette-orkest; 15.00: sopraan en
plano; 15.30: Toscanlnl dirigeert; 16.00:
bijbellezing; 16.45: muziek van Handel;
17.00 voor ae kleuters, 17.15: Holanda
Sextet: 17.45: Concertgebouw Kwintet;
18.15: sport; 18.30. verzoekprogramma;
19.00: nieuws. 19.15 boekbespreking; 19.30
actueel geluld; 19.45' -vocaal kwartet;
20.00: nl%uws; 20.05. proloog; 20.15: mu
ziek uit twaalf landen; 21.00: luisterspel
over Stanley; 21.45' werken van Pon-
chielll; 22 00: bevrljdlngsjube] ln kleur en
beeld; 22.15: Sweellnckkvyartet; 22.45:
avondoverdenking; 23.0u: nieuws; 23.15:
Mandolinata; 23.4524.00: koorzang.

Bankinstelling
als bedrijfsgenoot?

(Van onze deskundige medewerker).

De datum van 18 Mei a.s. staat thans
in het middelpunt der belangstelling.
Het plan de campagne is inmiddels' op
gemaakt, de groepen zyn gevormd en
interne regelingen getroffen. De Kat-
wykse schepen zullen op grond van
practische bezwaren niet aan de vloot
revue voor Scheveningen deelnemen.
Wél zullen de schepen gedurende de
Pinksterdagen te IJmuiden op beschei
den schaal pavoiseren. Zoals bekend
mag van 's morgens 8 uur af worden
uitgevaren Het vertrek uit IJmulden zal
worden gefilmd, terwyi een verslagge
ver van het A.NP. de reis met de eerste
jager zal meemaken en dit jaai lus de
eerste ..Hollandse Nieuwe" zal helpen
bmnenbrengen. Hy zal van zee- ui! zun
bureau draadloos van de gang van za
ken aan boord op de hoogte houden.
Van Katwyk^zullen op genoeipde datum
ca. -37-schepen zee kiezen.

Een ander punt, dat de aandacht oer
bedrutsgenoten getrolcken heeft, is het
bfricht, dat de Twentsche Bank Ihans
metterdaad aan de visseru zal gaan
deelnemen. De crpzet zou geweest zyn
om met schepen, welke met de modern
ste middelen op dit gebied waren uitge
rust, de „terse" vissery te gaan beoefe
nen. Hierbij werd gedacht aan het file
ren en diepvriezen van de vangst aan
boord gedurende de reis. Dit schynt ech
ter niet het geval te zyn. Weliswaar
werd reeds herhaaldelijk de noodzake-
ïykheid naar voren gebracht om tot
vernieuwing der trawlervloot te gera
ken, maar het spreekt vanzelf, dat de
gelegenheid daartoe in handen dient
gesteld te worden van hen, die gedu
rende een lange reeks van jaren hun
bestaan in het bedryf gevonden hebben.
Onze overheid ziet trouwens nauwlet
tend toe op vreemde inmenging en
houdt by iedere uitbreiding van de be
staande vloot de grens der toelaatbare
vangstcapaciteit terdege in het oog. Het
behoeft derhalve geen betoog, dat door
de bedrüfsgenoten de ontwikkeling dezer
onderneming met gemengde gevoelens
wordt gevolgd.

voor allen om uit te kiezen: de groteren (1116 jaar) vijf, de kleineren
711 jaar) drie goede oplossingen. Naam. leeftijd en adres onder de raad
sels. Inzenden naar BUREAU LEIDSCH DAGBLAD, of naar WAS-
STRAAT 38, tot uiterlijk Dinsdagmorgen 9 uur.

KRUISWOORDRAADSEL

Horizontaal:

1. Gelukwens. 9. Het niet
aanwezig zyn op een bepaal
de plaats tijdens een misdrijf
10. Door schrik veroorzaakte
beweging of opschudding. 11.

Naam voor Moeder. 12. Eerste
2 letters van no. 7 verticaal:

13. Goed voedsel. 14. Voorzet
sel (2 lett.), wat uit kachel
komt (2 lett.). en medeklin
ker. 15. Medeklinker, en: be
vreesd. 16. Iemand, die bij
een vereniging hoort (zonder
middenstuk)17. Zich (Frans)

18 Muzieknoot. 19./Bywoord
21. Eerste 3 letters van een
Inhoudsmaat. 24. Soort ster.

27. Verbindingsweg tussen
twee zeeën. 29 Op grote af
stand. 30. Plakmiddel. 32.

Vrouwennaam uit Oude Tes-
lament. 33. Scherp voorwerp
35. Hogepriester uit Oude
Testament. 36. Waterstand.

37. Stof, ookdeel van het
beddegoed, 38. Bergplaats voor geld.

(Zonder middenstuk).

VeHicaal:

1. Bloedverwant. 2. Groot dier. 3. Vo
gel (uit Afrika), laatste letter verdub
belen. 4. Kring (6 letters! en muziek
noot). 5. Wat een klein kind zegt voor
„dag". (2 lett.) en vogel met zwarte en
witte veren. 6. Als no. 9 horizontaal. 7.

Naam van een onzer prinsesjes. 8.

Iemand, die in een ander land zyn be
staan gaat zoeken, (zonder staart). 20.

Toneelstuk op muziek. 22. Het betrek
ken van een huis. 23. Verdieping. 25.

Lidwoord (Frans). 26. En anderen (af
gekort). 27. Wasmiddel. 28. Vertaler. 29.

Toespys. 31. Kerkeiyke plechtigheid. 33.

Familielid. 34. Zie 17 horizontaal,
n. (Ingezonden door Alie Smolders).

Myn eerste twee lettergrepen is een
schoenfabriek in Noordbrabant, myn
laatste twee lettergrepen betekenen, dat
een weg over een bepaalde plaats loopt.

Myn geheel is een plaats op Java.

III. (Ingezonden door Willy Vavier).

a. Welke boog dr&agt een Chinees
altyd bij zich?

b. Wat wordt een hond, als je hem ln
de Rode Zee gooit?

IV. (Ingezonden door Willy Poters).

Mijn geheel is een bekend hoekje uit

onze krant. Mun le deel is een voor
zetsel. myn 2e deel een lidwoord, mun
3e deel een ander woord voor kinderen.

V. (Ingezonden door Henny Veldhuizen)

My'n geheel van 4 letters is een rust
bank. 1, 2, 3 zeggen jullie wel eens, als
je pech hebt. 4 is het begin van het
alfabet.

VI. Ingezonden door Greet je Dorrepaal)
Met g zyn de ruiten van my gemaakt,
met k ben ik een schoollokaal, met p
ben ik een soort meer, met v ben ik een
landbouwproduct.

VII.

Myn geheel van 14 letters noemt iets,
wat juist voorby is, 1, 2, 3, 12 is een kle
dingstuk, 4, 5. een lengtemaat, 6, 7 een
naam voor Vader, 6, 7, 8, 5 betekent
kaal en verschoten. 8, 9 is een voertuig
van de winter. Met een 10, 8, 11 ga Je
naar school. 12, 13, 14 is een deel van
de tyd.

OPLOSSINGEN

der raadsels uit het vorige nummer.

1. Veenhuizen; veen, huizen.

2. Oud.

3. Twee.

4. a. stemvork: b. onze ogen.

5. Byenkorf.

6. Blaffende honden by ten niet; lente,
leed. Leiden, Bet, niet, de, Hein Nan-
da, af, bof, IJ, neef.

7. a. Dedemsvaart; b. Alfen a. d. Ryn.

8. Dik Trom. 1. d., 2. kil, 3. enkel, 4. Dik
Trom, 5. korst, 6. hol, 7. m.

Beste Raadselnichtjes en -neefjes.

„Lekkere raadsels" van de week! Ver
tel me maar in je brief, of jullie het
met me eens bent. Het kruiswoordraad
sel telt natuuriyk weer voor twee goe
de oplossingen! En er is voor de kleine
ren nog keuze genoeg by de andere zes
raadsels. Maar ik kan je voorspellen. I
dat er ook kleineren zijn, die zich aan
het kruiswoordraadsel zullen wacen en i
er nog uit komen ook! (met 2 of 3
woorden hulp van Vader of Moeder).

WIJ GEBRUIKEN OUDE
JAPONNETJES EN LINGERIE, DIE
NIET MEER MÉÉ KAN.

IN een onzer vorige nummers be
loofde ik U. geachte lezeressen, eens
even aandacht te wijden aan de boe
zelaartjes, die blonde Net en bruin-ogig
Liesje zo byzonder aardig staan en die
bovendien uitstekend laaar „Zondags"
jurkje beschermen. Ze zijn weliswaar
niet meer zó in de mode als dertig jaar
geleden, toen ieder schoolmeisje meteen
stijf-gestreken, wit schort, waaraan keu
rige. geborduurde stroken gezet waren,
naar naailes stapte, maar alle degelijke
huismoedertjes, die weten, hoe snel de
lichte bloesjes en rokjes van haar meis-
kes smoezelig worden, hebben nog altyd
een zekere voorliefde voor dat vergeten
kledingstukje, waaraan zoveel hëerliike
jeugdherinneringen verbonden zün. En
inderdaad: we kunnen ze eigenlük niet
missen, die nuttige en tegelijk charman
te boezelaars, die zo echt meisjesachtig
zün en gerust een panacée tegen alle
mogelijke slordigheids-kwalen mogen ge
noemd worden. Willen ze echter werke-
ïyi: bruikbaar zijn. dan moeten ze een
wasbeurt kunnen verdragen, vandaar
dat wij als wy ze gaan maken, altijd
materiaal moeten kiezen, dat in het zon
licht niet verschiet en door een sopje
niet verkleurt.

Gegeven onze textielnood. doen wy
het verstandigst, de schortjes uit oude
japonnetje^ een „imprlmé'tje" van
verleden jaar, een katoenen ruitje dat
onder de arnten versleten is. een be
drukt. linnen pakje, waaraan men een
hekel heeft of van afgedragen nacht
japonnen en onderjurken te. maken. Het
met-motieven-versierde materiaal com
bineert men met effen, witte katoen of
met gekleurde repen Innen, die men uit
de lappenmand opgediept heeft. Veel
stof heeft men voor deze snoezige nie
mendalletjes niet nodig, vandaar dat-
alle overschotten staaltjes dienst kun
nen doen, mits zy vroiyk van tint en
goed wasbaar zijn.

De op deze pagina afgedrukte voor
beelden zün al heel gemakkelijk na te

maken voor degeen die met naald en
draad vertrouwd is. Het eerste model
letje bestaat uit een bebloemd midden
stuk. dat dubbel geknipt is. Hieraan
wordt het eenvoudige, sober-versierde
bovenstukje en het „rokje" geplooid ge
zet. Een rijgsteek in een contrasterende
kleur dient als afwerking.

Het tweede schortje heeft een effen
schouderstukje met gefestonneerde
..schulpen" en een ondergedeelte waar
in opzij lang®, rechte plooien vallen. Dit
gedeelte is van bedrukte stof gemaakt.
Verder merken wy nog een paar gezel
lige strikjes op de schouder op.

Wat het derde voorbeeld betreft: ook
hier hebben wy weer te doen met een
zeer-simpel modelletje, dat geen moei-

lykheden by het vervaardigen oplevert.
De beneden-rand en het bovenstuk knipt
men uit fleurig materiaal, dat men met
een effen biesje in een felle kleur af
werkt. De halsopening is rond. het
schouderstukje wordt aan de achterzijde
met twee kleine, parelmoeren knoopjes
gesloten Het verdient aanbeveling, een
dergeiyk stukje ook weer uit dubbele
stof te maken: dit geeft iets „stevigs"
aan het geheel.

Zoals ln veel gevallen, zyn ook hier
weer talloze variaties denkbaar. Wie van
zakjes houdt en ze zijn practisch!
kan er allerlei aardige versieringen en
garneersels op aanbrengen, ze kunnen
trouwens ln alle mogelijke vormen en
kleuren uitgevoerd worden.

Wie Net of Liesje dus ven-assen en
tevens Iets nuttigs te voorschyn toveren
wil, rlchte haar belangstelling eens even
op het .ouderwetse" boezelaartje, dat
ook in onze tyd nog niets van zijn aan
trekkelijkheid ingeboet heeft. Zo denkt
in leder geval het verstandige huis
vrouwtje er over!

M. Bekkers—ZUrcher.

(Speciale reportage).

Dwars oyer het merengebied en de
onafzienbare naaldbossen van Jutland
vliegen de zilveren vogels van de
K.L.IVL sinds enige dagen naar Aal-
borg, dat de Noordelijkste sta4 van
enige betekenis is in Denemarken.
Op haar regelmatige retourvlucht
naar Gothenburg, in Zweden, zocht de
K.L.M. al geruime tijd een tussensta
tion in Jutland, niet omdat zij een
extra-pleisterplaats nodig had, maar
wel uit zakelijke overwegingen. Het
oog is op Aalborg gevallen, feitelijk
tegen wil en dank. Waar het om be
gonnen was. is Aarhus, aan de Oost
kust, de tweede stad des lands met een
druk internationaal handelsverkeer,
met belangrijke havens en een in
dustrie van grootse allure.

Aalborg (spreekt uit: All-bo?ir), veel
noordeiyker gelegen dan Aarhus, kan
daar eenvoudig niet aan tippen, al zal
burgemeester Marius Andersen, of
juister gezegd, al zal heel de zestigdui
zend koppen tellende bevolking van
Aalborg. dat prachtige mixture van
oude. en nieuwe bouwkunst, U dat tot de
laatste ademtocht bestryden. Aalborg
strydt nu eenmaal uit edele wedijver
altijd als het over Aarhus gaat

Als Aarhus een modern vliegveld had
gehad, zou de K.L.M. nóóit.... maar
goed, Aarhus is wat traag geweest ln
haar actie t.a.v. de luchtvaartbelangen
en de Aalborgers gaan er prat op. dat
zy die lieden uit Aarhus op zo grootse
wyze de loef hebben afgestoken door al
ver voor de oorlog uit eigen middelen
de fondsen beschikbaar te stellen voor
de aanleg van een weliswaar bescheiden
vliegveld, maar dam toch in ieder geval
een veld, waarop de meest moderne
toestellen zouden kunnen landen.

Heel Aalborg heeft op stelten gestaan,
toen daar indertyd in 1933 toe besloten
was. Er werd feest gevierd als zelden
tevoren (en die Denen weten wat feest
vieren isl) en in een groot verkeersvlieg
tuig ging de ganse gemeenteraad de
lucht in om in een plechtige zitting on
der leiding van Marius Andersen aan
het pas genomen besluit luister bu te

zetten

In de oorlog ontdekten de Duitsers
het Aalborgse vliegveld. Zjj brachten
er 55.000 man troepen naar toe. sloe
gen er tientallen enorme barakken op
en maakten in korte tijd van het Aal
borgse niemandallet.je een luchthaven.

Nu, veel plezier er mee en zorg wee:
voor veel goede oplossingendan heb
ik ook plezier. Tot volgende keer. Al
len harteiyk gegroet door jullie Raad
seltante,

Mevr. M. J. BOTERENBROOD.

die als een der sterkste uitvalbase6 te
gen Noorwegen werd gebruikt. Het ls
een van de weinige goede dingen ge
weest. welke de Teutonen hebben
achter gelaten. En Aalborg plukt er
thans de milde vruchten van.

Och. men was aanvankelijk ln Dene
marken. en dus ook in Aalborg. niet zo
byster enthousiast gestemd over het be
sluit van die Hollandse luchtvaarders
om een station te stichten ln Jutland.
Het plan om dit deel van Denemarken
uit z'n Isolement te verlossen en in te
schakelen in het grote Internationale
verkeer, leefde al lang in de harten en
hoofden van vele Denen. Maar het was
biykbaar wat moeiiyk om de energie op
te brengen voor een zo grote stap en
daar waren die vliegende Hollanders
hen plotseling Ineens ver vooruit

De K.L.M. ginds' geleld door de
heer H. Regeur heeft op zeer diplo
matieke wyze tussen vele gevoelskllp-
pen door moeten laveren om in Aalborg
vaste voet te krygen. maar het ls haar
ten volle gelukt.

En Aalborg

Wel, Aalborg lacht nu, Aalborg lacht
van ganser harte, omdat eigen baat
per saldo voor alles gaat, omdat haar
inwoners een pre hebben boven de
rest van Jutland en omdat Marius
Andersen komt er openlijk voor uit
die lieden uit Aarhus nu voortaan
naar Aalborg moeten komen in plaats
van omgekeerd

Vliegveldkwesties zyn er werkeiyk
niet alleen in Nederland!

Aalborg zal intussen by dit altès haar
winst wel plukken. En de K.L.M. even
zeer! Vandaar dat er groot feesteiyk en
officieel vertoon ls geweest by de aan
komst van de eerste K.L.M.-machine
ginds. Vandaar dat onze gezant ln De
nemarken, jhr. W. F. vag Lennep, er
voor uit Kopenhagen was overgekomen,
evenals zeer velg preminenten tegen
woordig waren, vooral uit de cemént-
industrie, die over heel de wereld ex
porteert, de industrie van sigaren en
sigaretteii (Obel's fabrieken tellen alleen
al meer dan 2000 werknemers en beta
len per jaar 35 millioen gulden aan
bander'olle-belastlng!van de beroem
de Aquavite en van de zuivel. Holland's
meest geduchte concurrente in het bui
tenland.

NIEUWE UITGAVEN.

Verschenen b(',

Stjthoff's Ultg Mij., f.elrlen:

Wie. Wat Waar. JaarooeK 1918 PraKtt-
echc gids met gegevens op diverse ge
bieden.