Leidse burgerij herdacht haar oorlogsslachtoffers
Ook de kleinere gemeenschappen
herdachten hun doden
Indrukwekkende samenkomsten
in Stadsgehoorzaal en Zuiderkerk
Aangrijpend eerbetoon bij tijdelijk monument
RECHTZAKEN
W0EN6DAG 5 MEI.
Spr. herdacht daarna de doden en
vraagt zich af, of zij niet tevergeefs
hebben geleden en gestreden en huh
leven hebben geoff.erd. Aan ons de
taak ons het verworvên goed van de
vrijheid waardig te betonen door mede
te helpen aan de wederopbouw van ons
vaderland.
Evenals overal elders in den lande zyn ook gisteren hier ter stede
allen herdacht, die in de jaren 1940.45 het leven lieten, hetzij als
actief strijder in het boven- of ondergrondse verzet, hetzü als slacht
offer van het brute geweld, dat ons in die jaren In zo menigerlei vorm
overweldigde.
Voor zover bij een dergelijke plech
tigheid van gevoelens van deze aard
sprake kan en mag zijn, kan het orga
nisatie-comité de Stichting „Doden-
herdenking-5 Mei 1945" mekvoldoe-
ning op het verloop van dit plechtig
eerbetoon terugzien, want er was zowel
in de'gehoorzaal en de Zuiderkerk als
tijdens het défilé langs het tijdelijk mo
nument aan de Steenstraat grote kwan
titatieve en eerbiedige belangstelling,
terwijl het karakter der verschillende
samenkomsten volkomen strookte met
de beoogde doelstelling: een dankbaar
herdenken aan allen, die vielen in de
strijd voor Vrijheid en Recht en een be
tekenisvol wijzen op de plichten, welke
hun offer aan de overlevenden oplegt.
In de Stadsgehoorzaal
welke nagenoeg geheel bezet was. was
op het podium een sobere, doch stijl
volle versiering aangebracht ,van twee
halfstok gehesen vlaggen en een grote
vaas met aarpnskelken tegen een ach
tergrond van groene palmen.
Onder de aanwezigen bevonden zich
o.m. de burgemeester en mevrouw Van
Kinschot, de wethouders Jongeleen en
Menken, de garnizoenscommandant, lt.-
kol. Van Horssen, deken Homulle, ds
en mevrouw Kuilman, de heer M. Herz,
voorzitter der Isr. Gemeente, de prae-
ses-coUegii. de heer J. Drfjber. de prae-
ses der WSL, jkvr. C. J. L. M. Sickin-
ghe, de heer L. Questroo, voorzitter der
Ver. van Ex-politieke gevangenen in
Bezettingstijd, het bestuur der 3 Octo-
ver Ver. en van de Ver. „Koninginne
dag" en vele anderen. De plechtige sa
menkomst werd ingeleid door het sym-
phonle-orkest ..Musica" met het spelen
van „Ases Tod" gevolgd door gemeen
schappelijk gezang van ..Wilt heden nu
treden". De ..Schola Cantorum" zong
vervolgens een Gregoriaans gezang ..Li
bera me" en mej. Jo Stallinga een twee
tal liederen van Bach.
Als eerste spreker betrad daarna dr
K. H. E. Gravemeyer, Ned. Herv. pre
dikant te Den Haag, het spreekgestoelte.
REDE Dr GRAVEMEYER
In een enkel woord, zeide dr Grave
meyer, zouden we kunnen zeggen wat
er geleefd heeft in de harten van hen,
die wij heden gedenken: „WIJ willen
Holland houen".
Op 10 Mei 1940 werd vuur en dood
over ons uitgestort, toen het bestiaal
heidendom onze grenzen overschreed...
maar spr. haalde dit niet op, om op
nieuw de haat in ons hart te doen op
laaien, doch om te gedenken degenen,
die voor onze vrijheid hun leven ga
ven. degenen, die gevallen zijn bij leger
en vloot, aan de Grebbeberg, in de
Javazee, in Indië, degenen, die gevallen
zijn voor het vuurpeleton of in de ille
galiteit, die in de kampen werden om
gebracht, die m Vught en Amersfoort
en in de gijzelaarskamperf hebben ge
zeten en stierven, we herdenken de
Joodse medeburgers, wier leed tot een
ondragelijke diepte is geworden. We
herdenken de gevallenen bij de koop
vaardij, de velen, die in de laatste hon
gerwinter omkwamen doardat zij de
stryd niet konden volhouden. We den
ken aan het medisch verzet, aan de
uitspraak der kerken, dat het nat. so
cialisme is in lijnrechte strijd met het
Evangelie
Wij denken aan de vaders en moe
ders en verloofden, die hun jongen
hebben verloren. Uw smart-, aldus spr.,
is onze smart, uw rouw onze rouw.
Hierna ging spr. in gedachten terug
tot de voornaamste gebeurtenissen tij
dens de oorlog, memoreerde wat ons
ontroofd werd aan kostbaar goed, wees
op de vele ondragelijke maatregelen,
die werden ingevoerd, op de vervolging
en afslachting van de Joden, op de raz
zia's en deportaties, doch.... hoe gro
ter de druk werd des te meer verleven
digden zich de verwachtingen: de in
vasie kwam, de Dolle Dinsdag, de Slag
om Arnhem, de spoorwegstaking
dat alles lag tussen 10 Mei 1940 en 5
Mei 1945!
maaris het ook een gelukkig land?
Wanneer dat niet zo is, dan ligt dat
aan ons. En daarom vraagt spr. zijn ge
hoor, of wij niet iets hebben goed te
maken, want wat zijn er niet velen on
der ons achtergebleven bij hun strijd.
Maar, als wij iets hebben goed te maken,
dan zal het zijn, dat wij allen hebben
mede te werken aan de opbouw van een
gelukkiger vaderland. Het nat. socia
lisme is weg, de vijand is weg en de ver
raders zijn weg, maar de duivel is terug
gekomen. En spr. denkt hierbij niet aan
enig politiek stelsel, maar beschouwt als
zodanig de geest van de duivel, die in
de vorm van zeven duivelen erger dan
de eerste over het land rondwaart. Die
geest knaagt aan de pijlers van de so
ciale gerechtigheid.
Spr. wekte ten slotte op te zorgen niet
terug te vallen tot de geest van helden
dom, waardoor wij de geest van bescha
ving verliezen en besloot met de aan
sporing tot aaneensluiting, bouwend op
(Foto van Vliet).
Nadat twee coupletten van het Wil
helmus waren gezongen, te klokslag 8
uur onderbroken door twee minuten
van plechtige stilte, was het woord aan
rector H. A. J. Drdlt, RK. priester te
Amsterdam.
RECTOR DROST SPREEKT.
Voor hen, die geloven, aldus spr., is
de dood eigenlijk geen dood meer. sinds
Christus door Zijn dood de dood ver
bannen heeft. De dood is slechts de
poort naar de onsterfelijkheid.
Spr. wilde de doden herdenken in het
licht van het geloof, waarover Christus
heeft gezegd: Wie in Mij gelooft, zal le
ven, ook al is hij gestorven.
Zo kan ieder zijn geliefde doden her
denken en wij leven mee met de nabe
staanden der gevallenen. De gevallenen
behoren eigenlijk niet meer toe aan één
familie. Deze heeft wel de nauwste ban
den met hen, maar zij die vielen, zijn
gestorven voor ons allen, voor ons land.
Hun offer heeft van Nederland weer
Nederland gemaakt. Hun bloed bracht
weer het rood in onze vlag en de mys
tieke waarde van hun dood is, dat hun
bloed het zaad was, waaruit ons vader
land herrezen is. De grote vraag, welke
ons volk te stellen heeft, is deze: of dat
zaad ook vrucht heeft gedragen. De ge
vallenen hebben ons land vrij gemaakt,
God. Laat komen dan de storm, in trouw
aan God houden wtf de wacht.
De verdere omlijsting der plechtigheid
werd gevormd door het herhaald optre
den van de Sohola Cantomm en Musa-
zée en van mej. Stallinga, terwijl ge
zamenlijk Valerius' „Bede voor het
Vaderland" werd gezongen.
In de Zuiderkerk
Ook voor de herdenking in de Zuider
kerk, waar de Nederlandse driekleur als
symbool van onze nationale eenheid voor
de kansel lag uitgespreid en een pul
met seringen verder het enige decorum
was, bestond buitengewoon grote be
langstelling. Onder de ruim 1300 aan
wezigen, die hier bijeen waren gekomen
merkten wij o.m. op de rector-magnl-
ficus, prof. mr J. C. van Oven. de ge
meente-secretaris, mr J. Bool en de wet
houders D. v. d. Kwaak en J. C. van
Schalk, zomede de heren ds H. J. Wes
terink, Geref. predikant, P. A. Kouwen-
Roven, voorzitter der Stichting 1940
'45 en mr Ph. J. de Ruyter de "Wildt,
voorzitter der Ver. .Ereschuld en
Dankbaarheid".
Ingeleid door orgelspel van de heer
P. Uaterlinden, werd de dienst geopend
met het gemeenschappelijk zingen van
drie coupletten van het „Wilt heden nu
treden", in aansluiting waarop het
Leids a capella-koor oJ.v. de heer Iskar
Aribo enige liederen zong.
REDE VAN PROF. ASSELBERGS
Hierna hield prof. dr W. J. M. A.
Asselbergs (Anton van Duinkerken) een
indrukwekkende rede. waarin hij de do
den herdacht. Spreker, die op zeer bij
zondere wijze enkele gedachten ont
vouwde. welke rond het mysterie van de
dood aan ons geestesoog voorbij trekken,
wees er op, dat zij, die in de strijd voor
onze vrijheid het hoogste offer brach
ten, dit deden omdat zii wilden getui
gen Nederlander te zijn. Met hun dood
werden zij gerukt uit de sfeer van het
betrekkelijk? en geplaatst in de sfeer
van het volstrekte, waardoor het leven
zijn voltooiing krijgt. De doden, die wij
vanavond met droefheid herdenken, zijn
onze bloedgetuigen, die de waarheidjio-
ger stelden dan het leven. Spreker, die
vervolgens nog uitweidde over de be
tekenis van het getuigen, eindigde met
er op te wijzen, dat het toch duidelijk
moet zijn, dat boven alle verschillen wij
niet in knechtheid leven. Ook onze ge
vallenen waren daarvan overtuigd en zij
stierven in vrijheid. Zij brachten met
hun dood alles ten offer en voltooiden
daarméde hun leven en heel hun wezen.
Hun getuigenis zullen wij tot onze waar
heid moeten maken en hun dood ons
waardig moeten tonen.
In aansluiting op deze rede werd het
eerste couplet van het Wilhelmus ge
zongen, waarna twee minuten stilte in
acht werd genomen, gevolgd door het
zesde couplet van ons volkslied.
REDE DS J. OVERDUIN.
Ds J. Overduin, geref. predikant te
Amsterdam, die vervolgens het woord
voerde en meer in het bijzonder de be
tekenis van de bevrijding in het licht
stelde, vroeg zich allereerst af hoe het
toch komt, dat velen zich na de feest
roes der bevrijding zo teleurgesteld ge
voelen en men de vraag thans stelt of
het bloed der martelaren soms tever
geefs is geweest. Volgens spr. hebben
velen de vrijheid misverstaan. Zij den
ken, dat de vrijheid op zichzelf ons
reeds in het land van belofte plaatst.
En dit is niet Juist. De vrijheid bracht
ons alleen op de geopende grens. Spr.
waarschuwde er ?oor, dat wij onze vrij
heid niet moéten over- en onderschat
ten, daarvoor is ze te duur gekocht.-De
vrijheid is het leven zelf nog niet, maar
geeft ons de mogelijkheid tot de ont
plooiing van het leven. Zelf hebben wij
tot taak aan de vrijheid vulling te ge
ven. Onze bondgenoten gaven ons de
levensruimte, brachten de vrijheid tot
aan de grens. Thans zijn wij reeds drie
jaar bezig deze ruimte te vullen. Maar
hoe hebben velen dat gedaan? Hebben
zij het leven opgevuld met liefde of
met egoïsme? Slaan wij een blik in de
couranten, dan moet schaamte ons ver
vullen. Daarom moeten wij ons juist in
dft ogenblik terdege bezinneh op onze
taak en roeping. God geve, dat wij de
stem, welke van het bloed der marte-
lareh uitgaat, mogen verstaan en dat
wij bovenal de stem van Jezus Christus
mogen horen. Laten wij allen staan in
de vrijheid, waarmede Jezus Christus
ons heeft vrijgemaakt, dan eerst zal het
leven tot rijke ontplooiing kunnen ko
men en geven wij de juiste vulling aan
dat leven.
Nadat het koor zich nog had laten
horen, werd deze indrukwekkende dienst
besloten met het zingen van het Va
lerius' „Bede voor het Vaderland".
Waardige "hulde bij het
monument
Aan de voet van het monument in de
Steenstraat, dat getuigt van de offers
die de vrijheid als tol van ons volk hief,
openbaarde zich gisteravond de saam
horigheid, waartoe wij ons kunnen ver
heffen wanneer een datum slechts ons
denken richt op het recent verleden,
waarin de in wezen grote eenvoud der
problemen het overgrote deel van ons
volk binnen één band bracht: verzet
tegen tyrannie en offerbereidheid voor
vrijheid.
Het stemt dankbaar dat eenvoudige
of weelderige bloemenhulde uit alle de
len van het in het dagelijks leven zo
versplinterd lijkende volk dat wij allen
het onze noemen, een dit gehele volk
omvattende troiiwbetuiging bevatte aan
de idealen, die ons in de jongste vrij
heidsstrijd bezielden, idealen welker
waarde het duidelijkst sprak uit de of
fers. die hun verwezenlijking vereisten:
•de gevallenen der oorlogsjaren.
'Wederom trokken de vele honderden
na de herdenkingsdiensten langs het in
licht badende eenvoudige kruis, waar
bij leden van de voormalige BB. en van
de huidige gewapende macht de wacht
hadden betrokken. Eenvoud in deze
eenvoud verlangende en niets anders
verdragende plechtigheid kenmerkte ook
ditmaal, meer zelfs dan voorgaande ja
ren. het défilé, geopend door burge
meester Van Kinschot, besloten door
het herdenkingscomité, waartussen for
maties van voormalige verzetsgroepen,
politieke partijen, jeugdorganisaties, an
dere burgerlijke verenigingen, studen
tenmaatschappij en militaire macht hun
eerbiedige hulde betoonden.
Er komt een tijd, dat deze dag histo
rie is geworden. Nu liggen de offers
nog in een te recent verleden, om een
huldebetoon niet uit het leven van al
le dag te doen voorkomen. Te zeer
nog zyn zü met veler huidig bestaan
verweven, te persoonlijke herinnerin
gen hechten zich nog aan een terug
blik naar die jaren, om te kunnen
spreken van een hulde van heel het
volk aan naamlozen, die het volksbe
staan kochten met hun leven.
Toch zal deze jaren, waarin het per
soonlijk element nog zo sterk spreekt,
de basis gelegd moeten worden voor
een traditie, die boven het persoon
lijke uit stijgt, een hulde aan het
„ideaal" en de enkele sterken, die dit
ideaal stellen boven eigen heil, in
welke tijd en tegen welke dreiging
ook. Het défilé, dat gisteravond een
uur lang voor het kruis voorbijtrok,
heeft tot de verwezenlijking van zulk
een waardevolle traditie meer bijge
dragen, dan vorige jaren.
Niet ln het minst was zulks te dan
ken aan de in verhouding tot vorige jal-
ren aanzienlijk bevredigender regeling
ten aanzien van het afzetten der om
geving. Doordat zulks op groter afstand
van het monument plaats vond dan tot
nu toe, boekte de plechtigheid een winst
aan rust,derhalve een winst aan eer
bied, die wy van harte kunnen waar
deren.
Toen de laatste bloemenhulde was ge
bracht en de wacht inrukte, behoorde
de derde herdenking van deze aard, die
gelukkig geen dode vorm kreeg doch een
betoging van levende dank en hulde
werd, tot het verleden.
Ingezonden Mededeling
Uren, die maar duren
En Uw bed wordt een pijnbank
kent dat. Door die zangerige Rheu-
matische pijnen, nachten van hanewa-
ken, draaien en wentelen, van links
naar rechts, voor en na. Maak daar toch
een einde aan! Neem Kruschen Salts.
De kleine dagelijkse dosis Kruschen
heeft een wondere weldadige werking.
Dat komt omdat Kruschen Uw bloed
sneller doet stromen en het zuivert van
schadelijke zuren, die nu oorzaak zijn
van Uw lijden en.Uw pijn.
Vraag Kruschen Salts bij Uw Apothe
ker of Drogist.
HAAGS BIJZ. GERECHTSHOF.
Negen jaar voor voormalig „groepscom
mandant" - De boekhouder A. A. Jansen
te Alphen a.d. R. had het gebracht tot
groepscommandant van de landwacht,
in welke kwaliteit hij medewerking had
gegeven aan diverse arrestaties. Zo wa
ren ook te Maarn twee illegale werkers
gearresteerd, die als represaille voor
Rauter, zijn vermoord. Waar verdachte
nogal actief was geweest, vorderde de
adv. fiscaal tegen verd. negen jaar ge
vangenisstraf met aftrek van preventief,
en ontzetting uit de kiesrechten. De
raadsman, mr Blok, pleitte clementie.
En 10 jaar voor een „postcomman-
dant" Het was voor de kantoorbe
diende H. Vroom te Alphen a. d. Rijn
niet voldoende, dat hij bij NSB en Land
wacht dienst had gedaan, hij kwam ook
nog bij de Duitse Ordnungspolizei, en
hielp ook op die wijze de vijand. Hij
had bij arrestaties van onderduikers ge-'
werkt en om. in Ter Aör werden per
sonen opgehaald. Ook werd de nodige
roof uitgevoerd.
Voor zijn gedragingen luidde de eis
van de adv. fiscaal tien jaar gevangenis
straf met aftrek van preventief.
Zeven jaar voor Landwachter De
bedrijfsleider E. de Jong uit Voorscho
ten, had zijn hart verpand aan de NSB
en de Landwacht, waarin hij tijdens de
bezetting actief werk deed door hulp bij
contróle. arrestaties enz. In het tijdperk
van April 1944 tot April 1945 had verd.
bij de Landwacht zijn dienst, gedaan.
De adv. fiscaal vorderde nu zeven jaar
gevangenisstraf met aftrek van preven
tief, en ontzetting uit de kiesrechten.
Mr. Vos pleitte clementie.
Bij de landwacht. De motor- en
rijwielhersteller C. Francken uit Koude
kerk a. d. Ryn, had ln de bezettingstijd
zich actief betoond voor de vijand. Hij
was lid der NSB en hielp bij arresteren
Niet alleen in de grote steden en op de plaatsen waar het oorlogsgeweld
in een of andere vorm diepe wonden in ons volksbestaan als geheel sloeg,
ook in de kleinere plaatsen en op het platteland, gingen de gedachten voor
enige uren nog meer dan anders terug naar hen. die onze vrijheid met
hun leven'verwierven. Uit de herdenkingsplechtigheden in die kleinere
gemeenschappen bleek met scherpe duidelijkheid, dat ons volk als geheel
zich de verliezen bewust is. Moge dat bewustzijn niet'slechts in de stonde
van herdenking levendig zijn.
ALPHEN.
Rond het houten kruis in het gazon
tegenover het raadhuis te Alphen ver
zamelden zich talrijke nabestaanden
van gevallenen, geestelijke en officiële
autoriteiten benevens andere belang
stellenden voor een plechtigheid, die
met gezang werd geopend.
Burgemeester Schokking herinnerde
in een toespraak aan de eenheid, die
allen bezielde tijdens de strijd voor het
vaderland. Zij die in de strijd vielen,
hebben de achtergeblevenen een taak
opgelegd, waaraan men zich niet k£tn
onttrekken. Juist in deze jaren behoeft
ons vaderland ons aller krachtsinspan
ning en onze saamhorigheid. Declama
tie ging aan een eerbiedige stilte van
twee minuten vooraf.
Kranslegging door de burgemeester
en een bloemenhulde van vele anderen
besloot deze plechtigheid.
Leerlingen van de RK. scholen leg-
len des middags op het RK. Kerkhof
bloemen op het graf van de in de Mei
dagen van 1940 gesneuvelde plaatsge
noot George van Leeuwen en van wijlen
de heer Timermans, die in de bezet
tingstijd door de landwacht werd neer
geschoten. Voorts werd een treffende
plechtigheid plaats bij het monument
van wijlen deken Z, de Korte, die in
het concentratiekamp Bergen-Belsen
het leven liet. Schoolkinleren brachten
een bloemenhulde aan deze vroegere
plaatsgenoot.
BOSKOOP.
Een talrijke menigte was op het Raad
huisplein te Boskoop samengestroomd
toen de officiële deputaties, voorafge
gaan door omfloerste trommen, bij het
monument arriveerden voor het bren
gen van een bloemenhulde. Burgemees
ter Verkerk kweet zich namens het ge
meentebestuur als eerste van die taak,
welk voorbeeld door talrijke verenigin
gen en particulieren werd gevolgd. De
plechtigheid werd besloten met zang,
een minuut stilte en gezamenlijke zang
van het Wilhelmus.
In dé Geref. Kerk vond een interker
kelijke dienst plaats, waarin als spre
kers optraden ds P. J. de Bruyn, Chr.
Geref. Predikant en ds A. de Leeuw,
Ned. Herv. Predikant, terwijl medewer
king werd verleend door het Ned. Herv.
Kerkkoor.
KATWIJK AAN ZEE.
Burgemeester Woldringh v. d. Hoop,
evenals te Katwijk a. d. Rijn verge
zeld door wethouder Bloot en secretaris
Boekhoven, bracht een bloemenhulde
bij de graven in Katwijk aan Zee van
hen die het leven gaven voor de vrij
heid van hun land en volk. De eerste
krans werd gelegd bij de stoffelijke
resten van de elf militairen, die in de
duinen bij de Cantineweg hun laatste
rustplaats vonden'. De graven van de
Engelse en Franse soldaten, die ver van
hun huis sneuvelden, werden in Kat
wijk aan Zee van bloemen voorzien als
een stille hulde aan de krachten, die
andere volken wijdden aan onze vrijheid
en ons volksbestaan.
KATWIJK a. d. RIJN.
Namens de gemeente werd door bur
gemeester Woldringh v. d. Hoop, bijge
staan door wethouder Bloot en gemeen
tesecretaris Boekhoven gisteravond een
krans gelegd op de graven aan de Can
tineweg en op de Algemene begraaf
plaatsen te Katwijk a. d. Rijn. Terug
gekeerd op het gemeentehuis werd twee
minuten stilte ter ere van de gevalle
nen in acht genomen.
KOUDEKERK.
In Koudekerk verzamelden zij, die de
doden wilden eren, zich rond het mo
nument op de begraafplaats, opgericht
voor de 23 gevallenen van het bombar
dement van Mei 1940, waar ds Van
Binsbergen een korte ernstige overden
king uitsprak. De wederopbouw van on
ze volksgemeenschap moet, aldus spre
ker, gebaseerd zijn op het geloof in
God. waarmede wij de gevallenen het
beste kunnen eren.
Twee oudstrijders legden een krans,
waarna twee minuten stilte in acht
werd genomen. Na zang en bijbellezing
werd de plechtigheid met gebed geslo
ten.
In de Ned. Herv. Kerk werd een her
denkingsdienst gehouden, uitgaande van
de beide Oranjeverenigingen. Ds mr G.
A. Alma van Lisse opende met votum
en gebed, waarna wederom stilte in
acht werd genomen. Ds Alma stond in
zijn toespraak stil bij „de vrijheid", een
gevaarlijk begrip doch van hoge waarde
als men het ziet als opdracht van en
gebondenheid in Christus. Ds Toorn
vliet, geref. predikant te Leiden, stelde
de vraag waarvoor onze landgenoten
gevallen zijn. Een antwoord daarop is
ons nu niet mogelijk, doch wij-kunnen
spreken van dank en vrijheid, wanneer
wij ons denken en voelen baseren op
de Schrift. Als laatste spreker trad op
pater f>rof, Remaclus (O. Cap.) van
Voorschoten, die zich bepaalde tot de
vaderlandstrouw tot in de dood. Voorde
gevallenen zijn die woorden waarach
tige ernst gewéest, niet alleen in de
jongste oorlog doch ook in vroeger tij
den. Laten we bedenken, dat juist deze
offers ons te meer voor de taak stellen,
ons volk en land te beveiligen tegen
nieuwe opdoemende gevaren.
Deze indrukwekkende dienst werd op
geluisterd door zang.
OEGSTGEEST.
Bij het voorlopig monument aan de
Koninginnelaan te Oegstgeest had de
Oranjevereniging een korte herden
kingsplechtigheid georganiseerd, die
werd bijgewoond door diverse autori
teiten, o.a. burgemeester Baurhann en
door nabestaanden en familieleden der
Oegstgeester gevallenen. Klokgelui en
zang openden de plechtigheid.
Ds B. C. Visser, Ned. Herv. predikant
alhier herinnerde in zijn toespraak aan
de typisch Nederlandse karaktertrek,
om elkaar als vreemden te beschouwen,
doch tezamen schouder aan schouder
te staan als de noodklok luidt. Deze
eendracht brengt ons ook bij de her
innering aan de offers van die tijden
van nood tezamen. Zulk een terugblik
brengt ook het leed weer in herinnering
terug, doch wij moeten dat doen in
dankbaarheid aan God,«die het te dra
gen geeft en met dank aan onze Vorstin,
die ons voorgaat in de herdenking en
de dankbaarheid.
Burgemeester Baumann legde na
mens de gemeente een krans, waarna
te acht uur twee minuten stilte werden
betracht. Een plechtige vaandelgroet,
declamatie en gezamenlijk zingen van
het Wilhelmus besloten de bijeenkomst.
Talrijken brachten nadien een bloemen
hulde bij het monument.
Onder auspiciën van de Oranjever
eniging werd ook een bloemenhulde ge
bracht op de graven van de Nederland
se en Engelse militairen en burger
slachtoffers van de oorlog op het kerk
hof van het Groene Kerkje. Deze hul
de werd door schoolkinderenv gebracht.
RIJNSBURG.
Nabij de Ned. Herv. Kerk te Rijnsburg
traden iD een door de Oranjevereniging
georganiseerde bijeenkomst als sprekers
op ds M. J. J. Bonting, kapelaan van
Gastelen en ds De Wal. waarbij de mu
zikale omlijsting werd verzorgd door de
muziekvereniging Wllhelmina.
Ds Bonting bracht de verschrikking
van de oorolgsjaren in herinnering en
de moed die de besten van ons volk
toonden, door die verschrikkingen ten
koste van het eigen leven te trotseren.
Kapelaan van Gastelen legde er de na
druk op dat wij ook in het heden, als
plicht tegenover de gevallenen, eenheid
moeten vinden. Ds De Wal richtte het
oog op de toekomst, die wij wel donker
in kunnen zien, maar die ons zeker de
overwinning brengt wanneer wij als va
derlanders tot God terugkeren en ons
achter Christus scharen.
Na twee minuten stilte werden bloe
men neergelegd voor hen, die het leven
in de oorlog lieten.'
VALKENBURG.
Ver van de op 10 Mei 1940 geschonden
grens woedde reeds in de vroege mor
genuren van die dag het krijgsgeweld:
in de prille morgenzon was Valkenburgs
bodem reeds gedrenkt met bloed van
hen, die het leven voor het vaderland
veil hadden. Het Herrenvolk had reeds
de laars gezet op dit rustige dorpje.dat
als een puinhoop reeds de eerste oor
logsdag uittrad.
Op de 'algemene begraafplaats rusten
ongeveer 30 burgers, waaronder ook kin
deren. Een militaire begraafplaats ge
tuigt van de offers, die de soldaten
brachten voor de vrijheid.
Juist op deze plaats trof het diep. dat
niet deel genomen werd aan de hulde,
die. geheel ons volk aan de bewaarders
van de vrijheid bracht. Toen om acht
uur de sirenes opriepen tot twee minu
ten stilte van herdenking, vertoefden
drie inwoners bij de militaire graven..
Een auto van de wederopbouw ronkte
weg van die gewijde plaats op dit mo
ment. Spelende kinderen staakten niet
hun luidruchtig spel, wandelaars ver
volgden hun weg
Een plaats, die zo zwaar geleden heeft
en kostbare offers betreurt
WARMOND.
Zowel uit geestelijke als wereldlijke
kringen bestond er grote belangstelling
voor de herdenking te Warmond op de
Baan bij het monument voor de geval
lenen. Het voltallige college van B. en
W. was aanwezig. De beide plaatselijke
muziekkorpsen brachten passende mu
ziek ten gehore, en met ontroerende de
clamatie van een verzetsvers was de
olechtigheid gesloten Een druk gebruik
werd gemaakt van de geboden gelegen
heid tot het brengen van een bloemen
hulde, o.m. door het gemeentebestuur
en de oudmilitairen van 1940.
Een wooid van bezinning.
HEMELVAARTSDAG.
Dat vele mensen met de Hemel--
vaartsdag naar de zin en de beteke
nis van deze dag geen raad weten, is
werkelijk geen wonder. In hoofdzaak
zit dit wel vast op het wereldbeeld
van vroeger en nu; het onderscheid
tussen beide is zó groot, dat de tijd
ruimtelijke verhoging van Jezus een
vreemde en ongeloofwaardige geschie
denis schijnt te zijn.
Hoe weinig wordt het verstaan, dat
het bij de Hemelvaart om heel andere
dingen gaat!
Wij mensen van deze aarde bemoei
en ons maar heel weinig met de
hemel. Het is voor ons zo'n probleem,
iets waarvan wij zo weinig afweten,
dat wij maar het beste doen ons er
niet in te verdiepen.
Maar daarom gaat het niet. Als wij
het evangelie uit Handelingen 1 er
over lezen, goed-lezen, dan doen wij
de ene ontdekking na de andere. Ik
ga ze u niet opnoemen; het is trou
wens een schoon ding om dit zelf te
doen. Maar één ding willen wij toch
heel duidelijk zien: het evangelie van
de Hemelvaart vertoont ons Jezus
Christus als Heer.
Vele heren heeft de aarde gekend;
vele heren hebben het recht van aan
bidding en gehoorzaamheid voor zich
opgeëist. Maar allen zijn zij heenge
gaan: heengegaan op deze aarde en
in deze aarde. Maar Jezus Christus is
de Heer die ten hemel gevaren is,
door wie aarde en hemel voorgoed
verbonden zijn en die nu als Heèr een
andere bestemming geeft aan deze
aarde, daarom, omdat naar Zijn
woord Hij allen tot zich zal trekken.
Het Is een zegen om in deze wereld,
waar door zo vele machten iedereen
en alles naar beneden gehaald wordt,
te horen en te weten van een om
hoogtrekkende methode. Dat Jezus
Christus, de Heer, door dit gebeuren
van Hemelvaart 'begonnen is met zijn
geestelijke heerschappij.
Dit vieren wij en het is een geluk,
dat wij dit vieren mogen om te we
ten, dat het leven ln al zijn verschij
ning svormen uiteindelijk uit en tot de
hemel bepaald wordt. Want de hemel
is daar waar Gods wil geschiedt en
in de hemel zijn zij die aan die wil
gehoorzamen. Immers hiermede vie
ren wij, dat aan Je>2us Christus de
heerschappij toebehoort over alle leven
op alle terreindat Zyn koninkrijk
niet tot Israël beperkt blijft, maar
deze ganse aarde omvat; en dat bij zo
heel veel, dat een mens verbaasd en
verbijsterd kan doen staan ook m
deze dagen, wij vol vreugde mogen
zijn, omdat het ons door dit feest ge
zegd wordt: alle heren en heertjes,
die zo graag willen dat u voor hen
beeft en siddert, zijn hoogmoedige
prullen en arrogante dagibloemen.
Eén is uw Heer, en hij is de Heer
des hemels en der aarde. Daarmede
wordt zin gegeven aan het leven op
deze aarde. En wij vieren daarom dit
feest, opdat deze zin ook door ons
worde verstaan. W. H. K.
van onderduikers. Voor zijn daden had
hij zich voor het Haagse Bijz. Gerechts
hof te verantwoorden. Volgens ver
dachte had hy vrijwel niets gedaan bij
de arrestaties, doch de adv. fiscaal vond
zijn aandeel toch voldoende, om zes jaar
gevangenisstraf te eisen. De raadsman,
mr Sprik, wees op de omstandigheden,
waardoor verd. bij de NSB kwam, en
pleitte clementie.
Een vreemde leuze „Kom bij de
NSB, dan heb je geen honger". Dat zou
de landarbeider C. J. Zweserijn uit Al
phen a. d. Rijn hebben gezegd, wan
neer hij mensen aanhield, die probeer
den wat voedsel te krijgen, en Z. con
troleerde dan de persoonsbewijzen en
hetgeen werd vervoerd. Overigens schijnt
Z. zich als een fel mannetje te hebben
doen kennen, al deed hij nu in de ver-
dachtenbank zijn best zich zo klein mo
gelijk te houden. „De propaganda was
zo geraffineerd, dat ik dacht er goed
aan te doen bij de NSB te gaan", aldus'
ziin verklaring. Overigens had hij zich
bij plunderen van villa's niet onbetuigd
gelaten, en gezien zijn gedragingen,
luidde de eis acht jaar gevangenisstraf.
De raadsman, mr Loeff, moest erkennen
dat Z. weinig sympathiek in zijn optre
den is geweest, doch wees op moeilijke
omstandigheden, die hem in het ver
keerde water hadden gebracht.
AGENDA
WOENSDAG:
Stadszaal: Bevrijdingsavond. 7£ u. nam.
DONDERDAG:
Stadszaal; naai zangconcours, 2
uur nam.
VRIJDAG:
Stadszaal: Nationaal zangconcours, 7J
uur nam.
Rehoboth: Spr. J. A. Bruyn. 8 uur nam.
ZATERDAG.
Stadszaal: Nationaal zangconcours. 3
uur nam.
Wassenaar (Kasteel Dulnrell)So
list W. Andriessen. 6 uur nam.
DE BIOSCOPEN.
Casino „Als Je lacht, dan ben je rijk"
(alle leeft.). Zat. en Zond. 2,30, 4,45, 7
en 9,15 u.; Dond. 1, 3, 5, 7 en 9,15 uur;
overige dagen 2,30. 7 en 9,15 uur.
Lido „Het ei en ik" (alle leeft.). Zat.,
Zond. en Dond. 2,30, 4,30, 7 en 9,15 u.;
overige dagen 2,30, 7 en 9,16 uur.
Luxor „Dr Jekyll en Mr Hyde" (18 jr).
Zond. en Dond. 2,30, 4,45, 7 en 9.15 u.;
overige dagen 2,30, 7 en 9,15 uur.
Rex „Zanzibar" (14 Jr). Zat. en Zond.
2,15. 4,15. 7,15 en 9,15 u.; Woensd. en
Dond. 1,15, 3,15. 5,15, 7,15 en 9.15 u.;
overige dagen 2,15, 7,15 en 9,15 uur.
Trianon „Frieda" (14 Jr.), Zat. en
Zond. 2.15. 4,30, 7 en 9,15 uur; Woensd.
en Dond. 1, 3, 5, 7 en 9,15 uur; overige
dagen 2,30, 7en 9,15 uur.
Green way (Voorschoten) „Walvis ln
zicht" (alle leeft.). Vrljd. en Maand. 8
u., Zat. en Zona. 7 en 9,15 uur; Zat.
2,30 en Zond. 2 en 4 u.. Jeugdfilm;
Woensd. 8 en Don. 2. 4, 7 en 9,15 uur
„3 weken huisknecht".
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Lelden wordt van Woens
dag 5 Mei 16 uur tot Zaterdag 8 Mei 8 u.
waargenomen door de Apotheek Herding
en Blanken. Hogewoerd 171. tel. 20502, en
de Apotheek Reljst, Steenstraat 35, tel.
20136.
Te Oegstgeest door: de Oegstgeester
Apotheek. WilhelmLnapark 8, tel. 26274.
De Zondagsdienst der hulsartsen te
Lelden wordt van hedenmiddag 2 uur tot
Vrijdagmorgen 8 uui waargenomen door
de doktoren Hartman. Van Leeuwen. MeiJ-
boom en Simons.
Te Oegstgeest dooi dr F)u. tel 22030
dr v. d. Vliet-De Vries te, 22331.
De dienst der dierenartsen wordt waar
genomen door de heren Van Oostrom ea
