Staatsproces tegen twee hypotheekbanken
j Fokkerfabrieken naar Valkenburg? j
STADSNIEUWS
RECHTZAKEN
Wat er in Indië
gebeurt
WOENSDAG 21 APRIL.
M. Jean Debrix over film en
maatschappij
Ais besluit van de lezingen voor de
fïlmsectie van het Academisch Kunst
centrum sprak gisteravond in de film
zaal van de academie de Franse film-
deskundige M. Jean Debrix over de
plaats, die die film inneemt in het hui
dige Franse gedachteleven. In een hel
der betoog tekende spreker de wijzigin
gen. die het publieke oordeel over de
film in de loop der jaren heeft onder
gaan en hoe thans het stadium is be
reikt. waarin een zekere scholing in
filmbeoordeling nodig is niet alleen voor
het volledig ontleden van de Vaarden
ener film, maar zelfs voor hqt in grote
lünen begrijpen. De oudere generatie,
die zich niet met de bioscoop ver
trouwd heeft gemaakt, is niet in staat
een goede moderne film te volgen, door
dat daarbij een vormgeving wordt be
tracht. die scholing veronderstelt. Spr.
verdiepte zich in verschillende stro
mingen, die in de film tot uiting ko
men en de factpren. die, mede opko
mend uit het maatschapDelijk leven.de
uitingen van de filmkunst bepalen.
Aan de hand van een serie fragmen
ten uit moderne Franse films werd een
en ander op voortreffelijke wijze in
beeld gebracht Daarbij werd zowel
aandacht besteed aan de documentaire
fin een bijzonder boeiend en origineel
filmpje over de ontwikkeling van let
tertypen) als aan de normale speel
film, waarvan wij slechts willen noer
men de gijzelaarsscene uit Ia B?rtaille
du Rail en de meeslepende achtervol-
gingsscene uit Le Corbeau. Het frag
ment van de laatste speelfilm Le Ba
ron Fantóme sloot op juiste wijze aan
bij het laatste „filmbeeld" van dit win-
terprogramma, genomen uit Le Tem-
pestaire, waaruit de vprmen bleken,
waarin de ..avant garde" van deze tijd
zich uit. Merkwaardige experimenten
van Jean Epstein, zowel wat beeld als
geluid betreft, die zich moeilijk uit een
enkel beeld laten beoordelen, doch die
vragen om een nadere kennismaking.
De heer De Vogel bracht terecht
dank voor het door de heer Debrix ge-
bödene.
Leidse Schouwburg
LEIDS ACADEMISCH
KUNSTCENTRUM.
De bekende geschiedenis der Griekse
mythologie over Orpheus en Eurydice
heeft de Franse schrijver Jean Anouilh
aangegrepen voor een moderne bewer
king van dit gegeven. En op zich zelf
mag zijn visie zeker geslaagd worden
genoemd. Hij heeft zich gehouden aan
de draad van het verhaal, maar dit ge
heel overgeplant naar onzetijden.
Zijn Orpheus is een zwervend viool
speler, die in een akelig stationsrestau
rant zijn Eurydice prima vista vindt,
doch slechts één nacht van zijn ver
overd bezit mag genieten, Eurydice's
verleden- is zo troebel, dat zij hem. de
zoeker naar de meest zuivere liefde, de
waarheid niet durft zeggen en zij wil de
volgende morgen vluchten. Daarbij
vindt zij de dood Orpheus heeft de
Dood, gepersoriificeerd in Monsieur
Henri, evenwel zo weten te treffen, dat"
hij hem zijn geliefde wil teruggeven,
echter onder voorwaarde, dat hij haar
niet zal aanzien. Natuurlijk wordt deze
voorwaarde overtreden en daarmede is
Kfet uit. Onder pressie van Mr Henri
volgt Orpheus dan zijn geliefde in de
dood, hoe zijn vader hem ook tracht
tegen te houden, aanvankelijk daarin
door Mr Henri gesteund.
Ontegenzeggelijk knap is het gege
ven modern uitgewerkt, zij het dat de
dialogen op de duur te langgerekt wor
den om de aandacht volledig te kun
nen gaande houden en het geheel dien
tengevolge begint te „trekken".
Maar de auteur heeft zijn opzet over-
ten aanzien "van de mens. dat wij niet
trokken met een zo zwaar pessimisme
aarzelen om dit stuk in strekking eer
der afbrekend dan opbouwend te noe
men en aldus wieinig geëigend om ver
edelend te werken. Dit stuk kan o.i.
slechts de mens neêrhalen, niet hem
opvoeden of bréngen op hoger plan. En
zo ontgaat ons de waardering, al zijn
er enkele goede dingen, die treffen.
Voor de opvoering zelve niets dan
lof. De Haagse Comedie heeft onder de
prima regie van Paul Steenbergen
alleen de belichting van soms ietwat
hinderlijk een gave vertolking gege
ven aan dit spel. Caro van Eyck en Jan
Re tel hebben als gewedijverd in de
weergave van beide hoofdfiguren en
deze op zeer hoog nivau wetèn te bren
gen, uitmuntend bijgestaan door het
ganse gezelschap, waarvan wij Paul
Steenbergen als Mr Henri en Theo
Frenkel als Orpheus' vader nog spe
ciaal zouden willen noemen.
Hoewel het spel o.i. wel is gewaar
deerd. geloven wij toch, dat dit met-
deze Anouilh niet het geval was en wij
zijn daarvoor dankbaar
M.
Recital Theo van der Pas
zijn MEEST waardevolle
avond:
Zonder tegenspraak was het gisteren
de meest waardevolle Chopin-avond. die
wij ooit van Theo van der Pas hoorden.
Wie zijn ontwikkeling van jongsaf
heeft gadegeslagen, wordt steeds getrof
fen door zijn technische en vooral ge
durende de laatste jaren door zijn
sterke geestelijke vorderingen.
Viel een tijdlang het voornaamste ac
cent op de charme van zijn voordrachts
kunst, thans paart zich daaraan een
veel diepere inhoud, waarvan hij vooral
deze keer in een gevarieerd, interessant
en contrastrijk programma vele overtui
gende bewijzen gaf.
Daar waren reeds eerder gespeelde
v/erken, doch ook een „primeur", die
naar wij menen hier nog van geen
andere pianist "gehoord werd, n.l. de Im
promptu in Fis gr. t.
Voor de pauze waren het speciaal de
Nocturne in c kl. t. en de parelend ge
speelde Berceuse in Des gr. t., die een
werkelijk uitnemende vertolking onder
gingen, na de pauze de Impromptu in
Fis gr. t. de Etude en het Andante Spia-
nato, welke een siperieure impressie
schonken.
In het algemeen kunnen wij verklaren,
dat het ganse programma door een
interessante Chopinvisle uitmuntte, door
karakter, relief, glans en een prachtig
legato.
Met deze interpretaties heeft Van der
Pas zich thans geschaard tot de voor
aanstaande Chopinvertolkerseen land
genoot, op wiens kunnen wij waarlijk
trots mogen zijn!
Zijn succes was enorm, hetgeen be
antwoord werd met enkele toegiften,
waarvan de tweede Valse brillante in As
dnr wel de békroning vormde!
Wij behoeven hier niets meer aan toe
te voegen- Van der Pas' kunst is reeds
herhaaldelijk omschreven en het gaat
met. hem gelukkig crescendo!
Moge hij nog vele malen terug komen
H.
Rost van Tonningen onttrok
24 millioen aan schatkist
In het gebouw van de_ Hoge Raad der
Nederlanden te Den Haag Ls gisteren
gepleit in een proces van de Staat te
gen de N.V. Landelijke Hypotheekbank
's-Gravenhage en de NV. Fries-Gro
ningse Hypotheek Bank te Groningen.
Dit proces wordt gevoerd voor de Raad
van het Rechtsherstel.
Toen in 1941 de heer B. J. de Leeuw
door de bezetter als waarnemend se
cretaris-generaal en thesaurier-gene
ra al v-an het Dep. van Financiën werd
ontslagen, werden deze functies resp.
door mr M. M. Rost van Tonningen
en F. C. Ram bonnet overgenomen. Dese
handlangers van de vijand kregen zo
doende de beschikking over de schat
kist. Hiervan maakten zij o.m. gebruik
door eind 1943 uit de liquiderende Delf-
lancise hypotheekbank der N.V. Lande
lijke Hypotheekbank te vormen en
voor deze bank een volkomen ongedekt
crediet te openen ten laste van 's Rijks
schatkist. Vervolgens werd getracht
cessies tot stand te brengen tussen
deze „landelijke" en andere hypotheek
banken, waarbij deze laatsten aan de
„landelijke" de hypotheken, welke zij
verstrekten qp onroerende goederen, die
aan Joden waren ontnomen, tegen de
volle waarde zouden cederen. Niet alle
hypotheekbanken gingen hier op in,
maar anderen deden dit wel. aange
zien de condities uiterst voordelig wa
ren omdat men voor verhaal gevrij
waard werd.
Onder deze laatsten bevond zich de
Fries-Groningse Hypotheekbank, die
voor 5,7 miliioen gulden aan dergelij
ke hypotheken overdroeg aan de
„Landelijke" h>potheekbank. Op deze
wyze is in totaal ruim 24 millioen
gulden aan 't Rijks schatkist onttrok
ken. De Staat deed nu by wyze van
„proefgeval" de beide banken een
proces aan en eiste nietig verklaring
van de cessies en terugbetaling door
de Fries-Grqningse van de koopsom
men.
Wat voor deze laatste hypotheekbank
geldt, zal natuurlijk gelden voor alle
hypotheekbanken, welke op de voorstel
len van Rost van Tonningen zijn in
gegaan. De Lands-advocaat j'nr mr G.
W. van der Does voerde tijdens een
urenlang pleidooi ojn. aan, dat de di
rectie der onderhavige hypotheekbank
zeer wel geweten moet hebben, dat de
z.g. Landelijke Hypotheekbank met on
verantwoorde rijkscredieten werkte,
het ging hier om 30 tot 40 millioen gul
den crediet alsmede, dat deze bank
een vijandelijk politiek karakter had.
BAND NEDERLAND—INDIË
AFD. LEIDEN.
Het Vaderland rekent ook nü
weer op U!
In de foyer der Stadsgehoorzaal ver
zamelden zich gisteravond de leden van
bovengenoemde vereniging, om getuige
te zijn van de uitreiking van een ge-
denktegel aan de gedemobiliseerden
De secretaris, de heer K. Cebol zeide,
dat hij het heel goed begrijpen kon,
dat er momenten in hun tropenleven
geweest zijn, dat ze ontevreden zijn ge
weest over „het thuisfront".
Dan werd er gegeneraliseerd, terwijl
toch een gedeelte van het Nederlandse
volk zeer hard had gewerkt om Iets
voor hen te doen
Daartegenover plaatste spreker, dat
men in Holland ten opzichte van het
leger over zee, wél kon generaliseren.
Niet één man, niet duizenden, maar
allen hadden daar hun vaak zo moeilij
ke plicht onder de ongunstigste om
standigheden verricht.
Het Vaderland rekent nu wéér opU.
Aan U. aan al deze jonge mensen
heeft het land gebrek. Zet. aldus be
sloot spr. Uw jonge schouders onder
het werk.
Daarop werden de speciaal voor dit
doel ontworpen gedenktegels ter hand
gesteld.
De voorzitter van het hoofdbestuur,
de kapitein J. Bos Jr. bepaalde zijn ge
hoor in het bijzonder bij de komende
demobilisatie. Laten wij, aldus spr., de
iongens met open armen ontvangen.
Laten wy de gedachte uitdragen, .dat
zij allen opgenomen moeten worden in
het arbeidsproces. Die taak is zwaar en
moeilijk, maar de achtergeblevenen
staan bij hen in de schuld! Ruim twee
jaar van hun leven hebben deze man
nen gegeven om te brengen in de Oost:
orde. recht en veiligheid. Aan ons de
taak te zorgen voor een passende werk
kring
Verder bevatte de agenda de gebrui
kelijke jaarvergaderingpunten; terwijl
de heer C. A. de Bruvn voor een pas
sende declamatie zorgde.
Te elf uur sloot de presidente, mevr.
H, M. MulderHemmes deze zeer ge
slaagde bijeenkomst.
UITREIKING VAN BONKAARTEN.
Dezer dagen worden aan het Distri
butiebureau wederom nieuwe bonkaar
ten uitgereikt Het kantoor is geopend
van 8%113/4 en 2—4 uur.
Meegebracht dienen te worden: Stam
kaarten van alle gezinsleden, inwisse
lingsbonnen van de thans lopende bon
kaart, restant van de thans lopende
brandstoffenkaart, waaraan zich bon
Reserve 2 bevindt, eventueel inlegvel
len (voor schoenenbonnen eindigend op
7) en contrólekaart moeders (voor toe-
slagkaarten)
Morgen zijn de gezinnen aan de
beurt, waarvan het Hoofd een stam
kaartnummer heeft van 55.901 tot en
met 60.200.
PERSONEELSAVOND IMENEXCO.
Door de personeelsvereniging Jco"
der N.V. Intern. Kandel Mij. „Imenex-
co" alhier, werd gisteravond in „Oud
Hortuszicht" een bonte avond gehou
den voor personeel en genodigden. Het
programma stond onder leiding van de
•heer J. Kieft Jr. en werd in een vlot
tempo afgewerkt, terwijl de kwaliteit
van het gebodene op hoog peil stond.
Na opening door de heer G. Otten,
voorzitter der P.V. „Ico", waarin deze
een lans brak voor het werk der P.V.
en opwekte tot grotere activiteit onder
het personeel, volgden de aanwezigen
met grote aandacht de verrichtingen op
het toneel; de versohillende ensembles
en andere medewerkenden oogstten
veel succes.
In zijn sluitfogswoord bracht de
voorzitter namens bestuur en alle aan
wezigen de medewerkenden dank en
wel in het bijzonder de heer L. van
Noord wijk Jr., bij wie de conférence in
goede handen berustte.
Het personeel van Imenexco kan op
een zeer geslaagde avond terv^zien.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
Wis- en Natuurkunde (F)de heren K.
E. T. Kerling (Wassenaar); J. Schrama
(Leiden) en B. G. v. d. Bos (Oude We
tering); doctoraal examen Wis- en Na
tuurkunde (geologie)de heer A J. de
Witte l's-Gravenhage).
Zij waren echter veel te blij, dat zij
zonder schade van hun kwade posten
af konden komen. Mr Wijckerheld Bis
dom, die optrad namens de Fries-Gro
ningse Hypotheekbank, voerde o.a. ech
ter aan. dat vooral de grote hypotheek
banken gedwongen waren reeds ;Tij
vroeg tydens de bezetting hypotheken
op in beslag genomen Jocds onroerend
goed te geven. Hierbij zou het dreige
ment, dat een Duitse bank zou worden
ingeschakeld, een rol hébben gespeeld.
De Raad voor het Rechtsherstel zal
op een nader te bepalen datum uit
spraak doen.
Ingezonden Mededeling
Jaag die Rheumatiek uit
Uw ledematen.
Ontdoe Uzell van die slopende kwaaL
Neem regelmatig Kruschen Salts
iedere morgen in Uw eerste kopje
thee en ge voelt al gauw een heel
ander mens Dat doet de wetenschap
pelijke samenstelling van Kruschen
zes minerale zouten. Die wekken de
bloedzuiverende organen weer op rot
jeugdig krachtige werking. Ook Uw
organen hebben die opwekking nodig.
Waarom zoudt ge ze die dan niet geven,
met Kruschen Salts onder Uw bereik
en met het vooruitzicht weer helemaal
de oude te worden, fief en fit en tot
het verzetten van bergen In staat?
Kruschen Salts wordt over de hele
wereld verkocht Vraag Kruschen Salts
bij Uw Apotheker of Drogist.
HISTORISCH SPEL
„HONDERD JAAR GAS".
Zoals reeds eerder gemeld, zal de
viering van het Eeuwfeest der Stede
lijke Gasfabriek worden besloten met
de opvoering van het historisch spel
„Honderd jaar Gas", door het perso
neel aangeboden aan het Gemeentebe
stuur. Dit sp>el geeft op smakelijke en
vaak ook vermakelijke wijze een over
zicht van de geschiedenis van de Leid
se Gas- en Electriciteitsfabriek. Er
wordt aan deelgenomen door de To
neelvereniging „De Sleutelspelers", het
Mannenkoor ..S.L.F.", het dubbelman-
nenkwartet „Inter Nes", de Damesgym
nastiekvereniging .Nieuw Brunhilde",
de „Waconis", parterre-acrobaten en de
•humorist Geraldini, in totaal 130 me-
dewerkendén.
Een groot aantal amateurs is reeds
geruime tijd bezig met de voorbereidin
gen, terwijl ook de zelf vervaardigde
décors een groot succes beloven te wor
den. Als bijzondere attractie zal tijdens
het spel gebruik gemaakt worden van
het feeërieke .zwarte licht". Een deel
van de uitvoering zal per radio worden
uitgezonden.
De opveeringen zullen plaats vinden
in de Schouwburg op 20, 21 en 22 Mei
voor autoriteiten, het SLF-personeel en
personeel van andere takken van ge
meentedienst. Op 24 en 25 Mei zal een
beperkt aantal belangstenenden gele
genheid krijgen het spel te zien.
VER. TOT CHR. WIJKVERPLEGING
„PHEBE".
Jaarverslag over 1947.
Aan bgn.verslag is het volgende
ontleend:
Het bestuur werd uitgebreid met de
heer J. Stigter, die als leider van het
Jeugdwerk reeds vele jaren contact
heeft met „Phebe". De financiën zijn
thans zo achteruitgegaan, dat de toe
stand beslist angstwekkend genoemd
moet worden, en er andere wegen ge
vonden zullen moeten worden om aan
de opgelegde taak ook in de toekomst
t« kunnen blijven voldoen.
Gelukkig kon het werk van de wijk
verpleegster zowel in het gebouw als
aan huis bij de zieken geregeld voort
gang vinden. In het Wijkgcbouw werd
2077 maal hulp verleend aan 251 pa-
tienten, terwijl aan huis 60 patiënten
werden bezocht, die 2400 keer hulp ont
vingen. Aan zieken en armen werden
nog 43 bezoeken gebracht. Er werden
43 verplegingsartikelen uitgeleend, en
52 terugontvangen. Door de hoogtezon
werden 7 patiënten geholpen met 187
bestralingen.
De exploitatierekening sluit met een
nadelig saldo van ruim f. 300*waar
door het tekort, waarvoor geen dekking
meer aanwezig is, is gestegen tot f.676.
Burgerlijke Stand van Leiden
GEBOREN:
Wilhelmus Johannes Maria, z. van J. A.
van Abswoude en H. C. van den Berg:
Louise Maria, d. van L. C. Campfens en
H. Stelnmeler; Pleter Anthonle. z. van H.
T. P. Bril en M. J. S. Paats; Loesje, d. van
B. Bnvelaar en J. M. G. E van Leeuwen;
Robert Hotze, z. van H. de Jager en J.
Stlkkelorum; Ronald Rudolf, z. van J. W.
H. Rotteveel en J. E. Fles; Agatha Marga-
retha Maria, d. van A. N. Slykerman en
C. van Gerven; Hermanus Pleter, z. van
P. Roedoe eri A. J. Ravesloot; Johanna
Maria. d. van C. J. de Helden en J. M.
de Zwart. Catharina Maria. d. van K.
Laterveer en G A. Vermeulen; Johannes
Jacobus, z. van D. Wijsman en M. W.
Devllee; Jacobus Antonlus. z. van A. A.
Stravcr en E. G. Wisse; Hendrlka Johanna,
d. van P. Drost en T. Dubbls; Abraham,
z. van J. du Prie en B. Rijskamp; Pleter,
z. van H. van Duivenvoorde en P. van
DuSJn; Hendrlkus Petrus, z. van J. L. Noor-
dermeer en A. Oudshoorn; Maria Jacoba
Helena, d. van J. M. Zuidhoek en M. van
cler Meer; Petronella Cornelia, d. van J.
van Rijn en P C. M. de Groot; Cornelia,
d. van R. W. van der Hoogt en H. de
Ridder.
Johannes Wilhelmus, z. van J. van Dijk
en T. J. Cornellsse; Wllhelmlna Christina,
d. van P. van der Klaauw en W. Sinter:
Leendert Cornells, z. van D. den Hollander
en J. H. van den Haak; Lodewijk Jacobus,
z. van A. J. Mulder en A. W. Homburg;
Pleter. z. van H. Wilschut en L. S. P.
Sprultenburg.
Barbera Johanna, d. van J. R. Offerman
en B. J. de Zwart; Anneliese Marianne, d.
van I. Heljmans en J. van Clttert; Hen
rietta, d. van A. Verra en C. Flllppo;
Cornells Johannes, z. van J. Suurland en
Kllppel; Maria Hendrlka, d. van P. C.
Koster en A. M. Kapteln; Johannes Leo-
nardus, z. van H. A. Koet en A. Teljn;
Johannes Theodorus, z. van T. G. van der
Ven en R. van Fulpen: Paulina Christina,
d. van J. J. Kemp en J. M. F. Evers.
GETROUWD:
F. J. de RoolJ Jm en A. Verplancke Jd:
J. Kluit Jm en E. C. Jordan gesch.; J. L.
A. Jongmans Jm en C. J. van Heel Jd.
OVERLEDEN:
F. C. Schuurblers. man. 03 jaAr; D. Bo-
dljn .man. 66 Jaar, J. B. B. Bosse, man,
63 jaar; I. van der Ryden. zn., 35 jaar;
M. Kamerman, v/ed. van T. Marquenle. 78
Jasir; P. R. C. Oomens. man. 63 jaar.
T. M. van Wlnsen. dr.. 3 weken; M. van
der Toorn, hulsvr. van S. Toet, 66 Jaar.
Jlllllllllllllllllllllllllltllillllllllllllllllllll!llllllll!lllllllllllinilllllllllllllllllllilllllllllllllllllllll!lllllll!lil!l!llllll!lllllilll!lllllllllg
Êj Nu de minister tijdens zijn jongste rede inzake de plannen Schiphol,
S Schieveen, Burgerveen, zich tegen Burgervecn heeft uitgesproken, is.
de overplaatsing van de Fokkerfabrieken naar Valkenburg weer een
f= urgent probleem geworden.
H Indien, ingevolge de wens van de minister, het plan Burgerveen ge-
S annuleerd zal worden, zal Schiphol ten behoeve van de K.L.M. een
noodzakelijke uitbreiding ondergaan. Daar er dan voor Fokker onvol- |j
doende ruimte zal overblijven, moet voor deze fabriek een ander on-
j§ derkomen worden gezocht. Gedacht wordt aan het vliegveld Valken-
burg, welke plaats, in verband met de toekomstige zeehaven van Kat- j|
wjjk, de meeste voordelen biedt. r|
De Marine Luchtvaartdienst, die thans bezitter van Valkenburg is,
zou dan worden overgeplaatst naar Leeuwarden.
Reeds zyn er de laatste tyd regelmatig toestellen van Fokker boven
Valkenburg in de lucht om het betrokken terrein te fotograferen.
i|||||||lillllllllllllllllllll!lilllllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllllllllll'l'!lllllllllllllli|l||ll|llllllllllllllllllllllli!!lllllllll!llllllllirf
OEGSTGEEST
Expositie van Engelse
studieboeken
IN DE UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK
In de Universiteitsbibliotheek werd
gistermiddag een expositie geopend van
Engelse academisohe studieboeken, sa
mengebracht door de British Council
te Dsn Haag. Onder de aanwezigen be
vonden zich de rectormagnificus van de
Universiteit prof. mr J. C. van Oven,
de secretaris van het College van Cu
ratoren, mr K. Wiersma, mi' Vernon
Hcpe-Johnstone van de British Coun
cil, de bibliothecaris dr A. Kessen, bur
gemeester jhr mr F. H. van Kinschot
en meerdere hoogleraren en leden van
het personeel der Bibliotheek.
•Dr Kessen heette hen allen welkom
en sprak de wens uit, dat deze ten
toonstelling mocht bijdragen tot nog
nauwere culturele betrekkingen tussen
Engeland en ons land.
Prof. Van Oven, die zich in het En
gels tot de aanwezigen richtte, herin
nerde aan de vroegere methoden waar
op studieboeken werden samengesteld
en tekende de uitvinding van de boek
drukkunst als een belangrijke vooruit
gang die het mogelijk maakte een rui
mer deelneming aan studie onder de
bévolking te bewerkstelligen. De jongste
oorlog en de bezettingsjaren hebben de
grote oriëntatie op Duitse studiewerken
uit gevoelsoverwegingen en op grond
van de schaarste in de huidige tijd te
niet gedaan en daarvoor een oriëntatie
op Engelse academische studieboeken
in de plaats gesteld.
Met de wens dat deze tentoonstelling
de juistheid van die heroriëntatie nog
maals mocht bevestigen, verklaarde
prof. Van Oven de expositie geopend.
De heer Johnstone beschreef vervol
gens in perfect Nederlands de wyze,
waarop de expositie tot stand is ge
komen. Aanleiding was de schaarste
aan studiemateriaal in Holland, die de
vorm van intellectuele verhongering
dreigde aan te- nemen. De British
Conncil is toen begonnen met de sa
menstelling van een lijst van goed en
vooral verkrijgbaar Engels materiaal, en
deze lijst is thans „in beeld" gebracht,
in tastbare vorm gegoten door de boe
ken zelf te exposeren. Spr. bracht dank
aan de bij de inrichting ondervonden
steun van dr Kessen.
Het gezelschap bezichtigde nadien de
uitgestelde werken, die zich over ieder
terrein der wetenschap uitstrekken en
die een goed beeld gaven van de ruime
mogelijkheden, die de Engelse uit
geverijen openen voor de academische
studie in alie faculteiten.
PROPAGANDA-AVOND
DIERENBESCHERMING.
De afd. Leiden en omstreken heeft
in het Patronaatsgebouw een propa-
ganda-avond gehouden, waarvoor grote
belangstelling was. Na een inleidend
woord van de voorzitter hebben de
leerlingen vande Leidse Kweekschool
voor onderwijzeressen een toneelstukje
opgevoerd, waarbij de aanwezigen wer
den verplaatst naar de spreekkamer-
polikliniek van de dierenarts. Hiermede
oogstten de dames een groot succes.
De heer G. van Nle^wenhuijzen sprak
vervolgens een propaganda-rede uit,
waarbij hij zich bepaalde bij de vraag:
Wat dierenbescherming wel en wat het
niet is en of dierenbeschermingsacties
nog wel nodig zijn.
Tot slot werd het mooie werk van
de dierenbescherming duidelijk belicht
met de vertoning van de S.O.S.-film
voor het dier.
VOORSCHOTEN
Commissie van Toezicht M.O. De
commissie van toezicht op het middel
baar onderwijs in deze gemeente heeft
tot voorzitter benoemd de heer A. W.
C. van Dongen en tot secretaris de heer
J. W. M. Simons.
BEURSOVERZICHT
AMSTERDAM, 21 ApriL
De fondsenmarkt was vandaag weer
flauw gestemd en de koersverliezen
waren van 'behoorlijke omvang. Met
name voor de Philipsaandelen kwamen
deze sterk tot uiting, waardoor zowel
oude als nieuwe aandelen Philips circa
20% verloren. Het laagste peil voor de
oude aandelen was 255 en voor de
nieuwe 242. Certificaten hoogovens fluc
tueerden en belandden feitelijk op 201,
dus 6% beneden gisteren. Unilever was
flauw met een verlies van 9%. A.K.U.'s
•boekten 4%, evenals Van Gelder. Kon.
Olie bewoog zich voor de oude aande
len op circa 330 (gisteren circa 338) en
voor de nieuwe op circa 317 (gisteren
327). Op de overige afdelingen waren
de koersverliezen niet zo sterk. Indi
sche fondsen boden betrekkelijk nog de
meeste weerstand. Bankaandelen slechts
weinig lager, Indische credietidstellin-
gen liepen een 4-tal punte'n terug. Ook
Scheepvaarten kwamen op lager peil.
De conversielening 1947 was iets vaster,
evenals de binnenlandse dollarlening
en Grootboek 1946.
Sportsplinters
Middelkamp leverde gistermiddag
een zeer goede prestatie door de grote
prijs van Vilvoorde te winnen, waaraan
door 168 renners werd deelgenomen.
Hij legde de 150 KM. af in 4 uur 5 min.
en 47 sec. Remue (België) werd tweede
op 1 lengte.
Ter gclegeï^ieid van het 100-ja-
rig bestaan van de Stedelijke Gasfa
briek, vinden Zaterdagavond In de
„Overdekte" zwemwedstrijden voor het
gemeentepersoneel plaats.
Voor de KNVB-beker speelt UVS
Zaterdagmiddag in Delft tegen DHC,
terwijl het tweede elftal Zondag de reis
naar Delft maakt om DHC 2, nummer
laatst, van de reserve eerste klasse, voor
de promotie-degradatie competitie te
bekampen.
Leidse hockey-teams
versloegen Oxford
SNELLE ÉN AANTREKKELIJKE
WEDSTRIJDEN.
Do met zoveel spanning tegemoet
geziene hockey-ontmoellng tussen do
stedelijke elftallen van Leiden en Ox
ford, die gistermiddag in het kader
van de sportuitwisseling LeidenOx
ford op het L.M.H.C.-terrein gespeeld
werd, heeft voor onze stadgenoten
onverwachte successen opgeleverd.
Zowel de dames als de heren ble
ven baas over de Engelse gasten, het
welk men gerust als een zeer goede
prestatie mag boekstaven.
De herenploeg won na een spannen
de stryd, waarin beide teams beurte
lings een klein veld overwicht boekten,
met 32.
Oxford nam aanvankelijk de leiding,
na 20 minuten spelen, door haar rechts
buiten. die even vrij stond toen de Leid
se verdediging alle zeilen moest bijzet
ten om een zwaar offensief van de En
gelse linkervleugel te bedwingen.
Beide verdedigingen domineerden,
waardoor de strijd zich hoofdzakelijk
op het midenveld afspeelde en verdere
doelpunten voorlopig uitbleven.
De tweede helft was echter nauwe
lijks begonnen, teen Wackwitz, de Leid
se linksbinnen, doorbrak en de party en
op gelijke voet bracht (11). Even la
ter herhaalde Wackwitz dit kunstje en
nam Leiden hierdoor een 21 voor
sprong. Bij een aanval van de Engelse
voorhoede liep James te ver uit, wist de
bal nog wel te stoppen, maar werkte
onvoldoende weg, waardoor de Oxford-
middenvoor, die er als de kippen bij
was, de stand weer op 22 bracht
Enkele minuten voor het einde ver
richtte Wackwitz de hattrick, door een
voorzet van rechtsbuiten Kreek op de
juiste wyze te benutten, waarmee Lel
den ten slotte een kleine maar verdien
de zege behaalde.
Het dames-elftal, dat versterkt was
met Eefje Piel en mej. Wol terbeek van
R.W., zegevierde in een zeer snelle ont
moeting met. 6—3. Ook ln deze wedstrijd
nam Oxford eerst de leiding, maar drie
minuten na dit eerste doelpunt, toen
het leek dat het-.een walk-over voorde
Engelse dames zou worden en hun ver
dediging ver naar voren was opgedron
gen. kreeg de vrijstaande mej. Verffde
bal en zil had weinig moeite om de
zwak spelende Oxford-keepster kans
loos te passeren. Tien minuten later
wipte Corrie Nagel een voorzet van
links listig over de Engelse keepster,
hetgeen zij enkele miniiten daarna her
haalde. toen de doelverdedigster slecht
wegwerkte '31). Na de rust straftedc
Engelse linksbinnen 'n fout in de Leid
se verdediging af. terwijl een zwak mo
ment in de Oxford-defensie mej. Wol-
terbeek in de gelegenheid stelde de
stand op 42 te brengen. Onnodig uit
lopen van de Leidse doelverdedigster
kostte een doelpunt, waarna ten slotte
Eef ie Piel en mei. Wolterbeek met twee
goede schoten de eindstand op 63
brachten.
De dames-wedstrijd stond op een be
hoorlijk peil en was door haar snelheid
zeer aantrekkelijk.
U.V.S. KRIJGT ENGELS BEZOEK.
Op 2e Pinksterdag ontvangt U.V.S.
de Engelse amateurploeg „Collegiate
Old Boys" uit Liverpool. De kracht
van dit team is ongeveer gelyk testel
len met een zeer sterke Nederlandse
2e klasser, zodat de voetballiefhebbers
een spannende strijd mogen verwach
ten.
VROUW EN MEDEPLICHTIGE VER
GIFTIGDE ECHTGENOOT.
20 jaar tegen beide geëist.
Voor de rechtbank te Alkmaar ston
den terecht de 25-j. Sara Verplanken
en de 30-j. Hendrik de Groot, beiden uit
Hoogwoud.
Hun was ten laste gelegd, dat zij sa
men Jacob Heida, echtgenoot van S. V.
om het leven hadden gebracht door
hem herhaalde malen vergif toe te die
nen.
Beide verdachten gaven het tenlaste
gelegde toe, waarna tegen beide een ge
vangenisstraf van 20 jaar werd geëist.
De hoofdverdachte S. V. viel bij het ho
ren van deze eis flauw en moest wor
den weggedragen.
DOODSTRAF VOOR MOORDENAAR
VAN BARON VAN HARINXMA.
Het Bijz. Gerechtshof te Leeuwarden
deed uitspraak in de zaak van S. E.
Koopmans, voorheen restaurateur te
Leeuwarden, die 14 dagen geleden be
recht had gestaan omdat hy als leider
van een groep Landwachters bevel had
gegeven mr B. Ph. Baron van Harinx-
ma thoe Sloten, lid van de rechtbank
aldaar, te doden. Het Hof veroordeelde
verdachte conform de eis van de pro
cureur-fiscaal tot de doodstraf. Sjoerd
Sonnema te Anjum, die op bevel van K.
de dodelijke schoten heeft gelost, kreeg
20 jaren. Tegen hem was levenslang ge
vraagd.
DRIE NIEUWE SUB-COMMISSIES
INGESTELD.
Een communiqué van de Commissie
G. D. meldt uit Kalioerang. dat in
de vergadering van gisteren drie nieuwe
sub-commissies zijn ingesteld; le een
voor het behandelen van essentialia ten
aanzien van de federatie en de Ned.-
Indonesische Unie. 2e een voor defensie
en binnenlahdse veiligheid en 3e een
voor de procedure voor het plebisciet bp
Java, Sumatra en Madoera.
Hoe Van der Waals
Koos Vorrink
wist te overtuigen
„NATIONAAL COMITÉ" WILDE
ILLEGALE REGERING STICHTEN.
Vanmorgen werd tijdens het proces
Van der Waals getuige Schreieder ver
hoord over het contact, dat deze met
het Nationaal Comité kreeg. Het Eng-
land-Spiel werd voornamelijk ook ge
speeld om te trachten het „Nationaal
Comité" te benaderen.
Hij zeide uit het hoofd de namen
van de agenten, die in 1942 in zijn han
den vielen en de data, waarop ze „ge
dropt" werden. Dan noemde hij op,
welke agenten de verschillende golf
lengten benutten vor hun uitzendingen
naar Engeland. Eenzelfde systemati
sche uiteenzetting volgde voor het jaar
1943. Van der Waals ging naar een uit
Engeland opgegeven adres van een der
leden van het Nationaal Comité en
hoorde daar, dat Koos Vorrink, die
als belangrijkste figuur gold, zeer voor
zichtig werkte en zelfs voor eigen kring
moeilijk te benaderen was.
Het gelukte Van der Waals Vor
rink van zyn soliditeit te overtuigen,
door een telegram uit Londen aan
dc verschillende leden van het comi
té te doen rondsturen. Daarin werd
een zin uit een brief van een zekere
Van Looi aan een vriend in Engeland
geseind." Vorrink was nu overtuigd,
waarop een eerste afspraak tussen
Van der Waals en Vorrink tot stand
kwam.
Van der Waals, aldus Schreieder,
kwam te weten, dat Vorrink twee or
ganisaties bestuurde, lo. een sabotage-
organisatie, 2o. het Nationaal Comité,
waarin vooraanstaande figuren op po
litiek en economisch gebied zitting
hadden. Het doel daarvan was, aldus
getuige, een illegale regering te stich
ten. die geregeld met de regering in
Londen tn verbinding stond,
ling van Van der Waals uitgebreide
Koos Vorrink zond door bemidde-
telegrammen over het doel van het
Nationaal Comité naar Engeland, ten
einde daarop goedkeuring te verkrijgen
Er kwam inderdaad antwoord uit En
geland. Vorrink. was echter van me
ning, dat een persoonlijke uiteenzet
ting in Londen zeer bevorderlijk zou
zijn.
PRINSES JULIANA OP DE
AALSMEERSE VEILING.
Het was een teleurstelling voor de
honderden Aalsmeerders, die zich van
ochtend voor de bloemenveiling had
den opgesteld, dat het verwachte be
zoek van mevrouw Roosevelt plotseling
niet doorging. Op Soestdijk hod men
echter ook begrepen, dat dit een grote
ontgoocheling voor Aalsmeer moest zijn.
Daarom besloot Prinses Juliana deze
steeds weer imponerende bloemenweel
de in de veilinghallen alleen te bezoe
ken. Om half elf arriveerde de prinses,
waar zij met een prachtig bouquet an
jers werd ontvangen door de echtgenote
van de burgemeester van Aalsmeer. De
Prinses maakte vervolgens een rond
gang door de hallen langs de enorme
hoeveelheden seringen, rozen en tulpen,
waarbij de Aalsmeerse sohooljeugd haar
luide toejuichte.
JUBILEUM-PAKKET VOOR
MILITAIREN OVERZEE.
Binnenkort zal de Niwin starten met
een landelijke actie, welke ten doel
heeft aan alle militairen overzee tea*
gelegenheid van het regeringsjubileum
van H.M. de Koningin een zgn. jubi-
leumpakket uit te reiken.
DR PH. VISSER
IN HET KREMLIN ONTVANGEN.
De Nederlandse ambassadeur te Mos-'
kou, dr Ph. Visser, is gisteren door
Sjvernik, de voorzitter van het presi
dium van de Opperste Sovjet der Sov
jet-Unie in het Kremlin ontvangen en
heeft zijn geloofsbrieven overhandigd.
Bij deze ontvangst was de onderminis
ter van Buit. Zaken der Sovjet-Unie,
Malik, aanwezig.
ZEVENDE WETHOUDER
VAN AMSTERDAM BENOEMD.
Hedenmiddag benoemde de Amster
damse gemeenteraad tot zevende wet
houder mr Jan Jacob van der Velde
(.PvdA) met 26 stemmen.
De CPN-fractie en mevr. Heyermans
(Onafh.) hadden voor de stemming de
zaal verlaten.
PRINS BERNHARD VOOR VOLLEDIG
HERSTEL NAAR ZWITSERLAND.
Naar 't secretariaat van Prins Bern-
hard mededeelt, zal de Prins van Lon
den, waarheen hij mevrouw Roosevelt
heeft begeleid, rechtstreeks doorvliegen
naar Zwitserland. Voor volledig herstel
van zijn gezondheid wordt een verlen
ging van het verblijf in de hoge lucht
gedurende korte tijd noodzakelijk ge
acht.
De nederlaag der Italiaanse
Communisten
VOLLEDIG UITSLAG
SENAATSVERKIEZINGEN.
De volledige uitslag voor het gehela
Italiaanse grondgebied van de verkiezin
gen voor de Senaat luidt:
Christen-democraten 10.740.131 stem
men (47.9 procent); Volksfront 6.955J229
stemmen (31 procent); Socialistische
Unie 1.580.722 stemmen (7 procent);
Nationale blok 1.364.741 stemmen (6.1
procent); Republikeinen 637.433 stem
men (2.9 procent); Monarchisten 436.597
stemmen (2 procent); Sociale beweging*
244.646 stemmen (1.1 procent); Overige
partijen 467.684 stemmen.
VERKLARING VAN SARAGAT.
De verkiezingen hebben niet de ne
derlaag van het communisme in Italië
bekrachtigd maar wel die van de Nennl
socialisten", aldus heeft Saragat ver
klaard. Voorts zeide hy nog: Indien de
socialisten uit de andere landen eerder
het bewys hadden geleverd dat zy onze
beweging begrijpen, dan zouden wij 2
millioen stemmen meer hebben behaald.
Twee millioen anti-communistische
stemmen, die nu op de lysten van de
Christen-democraten zyn uitgebracht.
Saragat zeide voorts, dat zyn eerste
grote werk er in zou bestaan de meest
dringende sociale hervormingen te ver
wezenlijken, ln de eerste plaats in de
landbouw. In dit opzicht hopen wij dat
de Ohrlstelijk-democraten ons zullen
steunen^ aldus Saragat.
Ook zeide hy bereid te zyn de orga
nisatie van zyn party „grondig te wy-
zigen" om de Italiaanse socialistische
partij weder op te bouwen, en dat hy
gekant is tegen een scheuring in het
Italiaanse vakverbond.