Paasvuren in West-Europa V.S. verwerpen Sovjet-beschuldiging Truman bepleit wapenstilstand in Palestina De versterking van het Gezagsapparaat WEERBERICHT Reiervislen blijven in eigen betrekking werkzaam 87ste Jaargang MAART 1948 No. 26347, LEIDSCH Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD DAGWAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f3.90 per 3 maanden; 30 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Witte Singel 1. Leiden - Giro no.: 67055 Juist de Sovjets dragen schuld De Verenigde Staten hebben een be schuldiging van Sovjet-zjjde van de hand gewezen, volgens welke zij, even als Frankrijk en Groot-Brittannië. overeenkomsten aangaande het bestuur der vier mogendheden over Duitsland, verbroken zouden hebben. In een notai die Donderdag uit naam van de Amerikaanse onder-minister van Buitenlandse Zaken, Norman Armour, is overhandigd aan de Sovjet-ambassa deur te Washington, Panjoesjkin, wordt uiteengezet, dat de Sovjet-Unie gewei gerd zou hebben samen te werken met de andere bezettende mogendheden en dat zij zich schuldig gemaakt zou heb ben aan een reeks eenzijdige handelin gen. De Sovjet-bgBchuldiging hield in. dat de recente onderhandelingen over de drie westelijke zones van Duitsland tus sen Engeland, Frankrijk en de VB. te Londen in strijd zouden zijn geweest met de overeenkomst van Potsdam. Armour meent, dat zaken van alge meen belang altijd besproken mogen worden en dat dit niet in strijd met enig verdrag kan zijn. De drie westelij ke mogendheden zouden gedwongen zijn geweest tot gezamenlijk overleg door een onwil tot samenwerking, be toond door de Sovjet-Unie. De Amerikanen wijzen ook de Sovjet beschuldiging van de hand, dat de ver eniging van de Amerikaanse en Britse zones niet ter discussie zou zijn voorge legd aen de bestuursraad. De Sovjet- Unie had zich kunnen aansluiten. De Amerikaanse nota zegt verder, dat de Sovjet-Unie het beginsel der economi sche eenheid voor Duitsland uit het oog heeft verloren en zij verwijt de Sovjet-Unie. dat zij, in strijd met de bepalingen, te veel activa uit Duitsland weg zou halen. Ook beschuldigt zij de Sovjet-Unie van eenzijdig handelen met betrekking tot de politieke activiteit. De Sovjet-Unie zou inbreuk maken op de rechten van de mens. .,Er worden con centratiekampen gebruikt voor mensen, die niet bereid zijn dit nieuwe totalita risme te aanvaarden", aldus de Ame rikaanse nota. Niet de Amerikaanse hulp aan Euro pa, zo gaat de nota voort, of de samen werking tussen Engeland, Frankrijk en- de Benelux hebben tot een kloof in Europa geleid, maar veeleer zouden de handelingen der Sovjet-Unie en van een reeks „Oost-Europese staten onder Sovjet-invloed" de oorzaak zijn. De Sovjet-Unie wenst voortzetting van de vierzijdige controle op Duitsland en in functie blijven van de bestuurs raad voor het uitvoeren van de beslui ten van de conferentie van Potsdam, al dus heeft lt.-generaal Loekjantschenko, chefstaf van het Sovjet-Russisch mili tair bestuur in Duitsland, verklaard in een communiqué, dat door het onder Sovjet-Russische toezicht werkende Duitse nieuwsbureau AD.N. is ver spreid. De verklaring van Loekjantschenko ls de eerste officiële uitspraak van Sovjet- Russische zijde over de kwestie van al dan niet voortzetting van de vierzijdige controle op Duitsland. In de verklaring wordt gezegd: ..Voor zover de bestuursraad de bedoelingen van de besluiten van Potsdam op de snelste wijze in practijk kan brengen, zullen de Sovjet-Russische vertegen woordigers de bestuursraad en zijn or ganen op alle manieren ondersteunen. De Sovjet-Riissische vertegenwoordigers verzetten zich echter absoluut tegen het gebruiken van de bestuursraad als een instrument voor eenzijdig optreden van de bezettende mogendheden in het westen. Wij kunnen de bestuursraad niet ondersteunen, wanneer hij slechts een fictie is, gebruikt door de Britten, ONZE VERLIEZEN De regering maakt tot haar leed wezen bekend dat in de afgelopen week de navolgende verliezen zijn gerapporteerd: Kon. Landmacht Vaandrig P. J. J. Wolters. Wage- ningen; serg. R. Daverveld, Eind hoven. INTERNATIONAAL GERECHTSHOF VERWERPT ALBANIË'S BEZWAAR IN ZAAK KORFOE. Het Hof zal het geschil berechten. Het Internationale Gerechtshof heeft in het Haagse Vredespaleis uitspraak gedaan in de door Albanië gestelde pro cedurekwestie inzake het geschil in de zaak Korfoe. Met 15 stemmen tegen 1 heeft het Hof Albanië's bezwaar tegen de wijze waarop Groot Brittannië de zaak bij het Hof aanhangig heeft gemaakt, verwor pen en bepaald, dat de behandeling van het werkelijke geschil zal aanvangen op 15 Juni a.s. Onmiddellijk nadat president Guer rero de uitspraak van het Hof had be kend gemaakt, legden de Albanese ge zant en de Britse agent Beckett een ver klaring af, waarin zij ter kennis brach ten. dat beide partijen enige uren tevo ren overeenkomstig de aanbeveling van de Veiligheidsraad een overeenkomst getekend hadden om hun geschil aan het Hof voor te leggen. DROOG. De Bilt verwacht tot morgenavond: Droog en overdag zonnig, maar enigs zins sohraal weer met matige, af en toe vrij krachtige wind uit Oostelijke rich tingen. Weinig verandering in tempe ratuur. 28 MAART Zon op: 6.25 uur; ander: 19.06 uur. Maan op: 23.55 uur; onder: 7.45 uur. (VM.), Hoogwater te Katwijk te 5.50 en 18.09 uur. i29 Maart te 6.30 en 18.53 uur; 30 Maart te 7,13 en 19.35 uur). Amerikanen en Fransen om hun optre den in de westelijke zones te camoufle ren". Cijfers aanhalend om te bewijzen, dat men sedert medio 1947 practisch tot geen overeenkomst is gekomen in de bestuursraad zegt Loekjantschenko, dat de raad steeds meer een debatingclub is geworden, inplaats van een wetgevend en uitvoerend lichaam. De westelijke geallieerden stelt hij hiervoor verant woordelijk. DE STRIJD IN CHINA. Radio-Moskou meldt, dat volgens een officieel communiqué van de generale staf der communistische troepen in China deze troepen in het begin van het jaar een gebied van bijna 2.300.000 vierkante km. bezetten, waarop een be volking van 168.000.000 zou leven. Sinds dien zou dit gebied aanzienlijk zijn uit gebreid en ten gevolge hiervan zouden de communistische troepen thans een kwart van het gehele Chinese grond gebied controleren. Nabij de Zuid-Boulevard te Katwijk aan Zee is Donderdagmiddag een militair- lesvliegtuig van Valkenburg, dat trachtte een noodlanding te maken in aan raking gekomen met een duintop en neergestort, waarbij de beide inzittenden om het leven kwamen. De resten van het totaal vernielde vliegtuig. Scandinavische troepen uitgenodigd de orde te handhaven Een woordvoerder van het Jocds bu reau heeft verklaard, dat. tenzij er pas sende maatregelen worden genomen, Jeruzalem binnen zeven weken „een slagveld" zal worden. De Arabieren zijn van plan, aldus de woordvoerder, om hun aanvallen op Joodse districten in en buiten de stad te intensiveren, met het doel geheel Jeruzalem te bezetten en alle inwoners onder militair bestuur te stellen. In dat geval zouden de Jo den van Palestina gedwongen zijn te genaanvallen te doen. Zij werken thans een plan uit om de stad en de 100.000 inwoners te verdedigen en 'n weg naar de kust open te houden. In een strijd om Jeruzalem zou het onmogelijk zijn de heilige plaatsen te beschermen te gen bommen en straatgevechten, aldus de woordvoerder. De commissie voor Palestina uit de V.N. heeft een boodschap ontvangen van het Joodse bureau, waarin voorge steld wordt een beroep te deen cp de Scandinavische troepen, welke in N. Duitsland bezettingsdienst verrichten, om de openbare orde in Jeruzalem te komen handhaven. TRUMAN BEPLEIT WAPEN STILSTAND. President Truman heeft opgeroepen tot 'n onmiddellijke wapenstilstand tus sen Arabieren en Joden in Palestina. Truman wees er op, dat Engeland te gen 15 Mei a.s. het mandaat wenst over te dragen. „Tenzij met spoed wordt in gegrepen, zal er op die datum géén openbare macht in Palestina zijn, in staat om recht en orde te handhaven." De president meende, dat .geweldda digheid en bloedvergieten" en gevech ten op grote schaal onvermijdelijk zou den zijn. Zulke gevechten zouden het gehele Midden-Oosten kunnen aantas ten en zcuden tot de ernstigste gevolgen kunnen leiden, waarbij „de vrede van dit land en van de wereld" in het ge ding zou kunnen komen. Deze gevaren, aldus de president, drei gen onmiddellijk. Verantwoordelijke re geringen kunnen dit niet aanzien zon der onmiddellijk tot handelen over te gaan. Truman maakte daarna mélding van het feit, dat de Ver. Staten in de Veiligheidsraad een tijdelijk beheer der V.N. over Palestina had voorgesteld „nadat wij alle pogingen hadden ge daan cm wegen te vinden om het ver delingsplan met vreedzame middelen uit te voeren." „Het beheer is niet bedoeld als ver vanging voor het verdelingsplan, maar als een poging om de gaping te vullen, die spoedig ontstaan zal door de beëin diging van het mandaat cp 15 Mei. De Verenigde Staten zijn bereid alle doelmatige bijstand te verlenen aan de V N ter voorkoming van bloedvergieten en tot het vinden van een vreedzame oplossing. Als de V.N. besluiten tot een tijdelijk beheer, moeten wij ons deel der verantwoordelijkheid op ons nemen, al dus Truman, „Het feit, dat wij reke ning houden met de Verenigde Naties, met de wereld en met ons eigen belang staat ons niet toe minder te doen," In verband met het mogelijk gebruik van Amerikaanse troepen zei Truman, dat de Verenigde Staten 't beheer met alle middelen zouden steunen, maar dat dit niét noodzakelijkerwijze het gebruik van Amerikaanse troepen inhield. Hij verklaarde tenslotte, dat hij nog altijd voorstander van het verdelings plan' was en dat zijn standpunt ten aanzien van Joodse immigratie in Pa lestina zich niet gewijzigd had. Wat er in Indië gebeurt SULTAN VAN DJOKJA NAAR OOST-INDONESIË. Van officiële Republikeinse zijde wordt vernomen, dat de Sultan van Djokja met de parlementaire goodwill-missie naar Oost-Indonesië zal meereizen als waar nemer der Republikeinse regering en als vertegenwoordiger der zelfbesturen op Republikeins gebied. NIEUWE SECRETARIS COMMISSIE VOOR GOEDE DIENSTEN. Dr Arne Bjornberg is benoemd tot algemeen secretaris van de Commissie v. G.D. in plaats van de heer Narayan. die tot nu toe als zodanig optrad. LORD KILLEARN VINDT DAT HET GOED GAAT. Lord Killearn, de Britse hoge com missaris te Singapore, die bemiddelaar is geweest in de onderhandelingen tus sen Nederland en de Republiek, welke tot de overeenkomst van Linggadjati hebben geleid, heeft voor zijn vertrek naar Londen gezegd, dat de Nederlands- Indonesische betrekkingen nu blijkbaar in de goede richting gaan. Lord Killearn vertrekt naar Londen om zich geheel uit de politiek terug te trekken. Hij was zeer teleurgesteld geweest, toen de over eenkomst van Linggadjati schipbreuk leed. Zijns inziens had het te lang ge duurd, voordat het ontwerp-overeen- komst was getekend, hetgeen minder gelukkige reacties tot gevolg had gehad. De wapenstilstand schijnt echter merk waardig goed te zijn uitgevoerd. Men is er nog niet, maar er schijnt weer we derzijdse goodwill te zijn". CONTROLE OP EXPORT UIT V.S. Het Witte Huis heeft een „proclamatie van de president der V.S. bekend ge maakt, waarin een herziene lijst van zaken voorkomt, die zonder speciale toe stemming niet uit de VB. geëxporteerd mogen worden. Het betreft om. munitie, kleine wapens, machinegeweren, brand weeruitrusting en afstandsmeters vliegtuigen. De Amerikaanse minister van handel, Averell Harriman, heeft meegedeeld, dat sinds 1 Maart leger en vloot het recht hebben om een verbod uit te vaar digen van verschepingen naar de Sov jet-Unie "en haar satellieten", wanneer de zendingen „zouden kunnen bijdragen I tot hun oorlogspotentieel". Al is de toestand in Palestina en in Jeruzalem zeer gevaarlijk, toch zijn er dit jaar weer duizenden pelgrims naar de Heilige Stad getrokken. Pelgrims bidden op een der heilige plaatsen, terwijl een gewapende Arabier toekijkt en prikkeldraad dwars door Jeruzalems straten loopt. Bij geen werkelijke dienst geen loon. Inzake de reservepolitie, ter verster king van het gezagsapparaat der over heid, vernemen wij nog het volgqnde: Zowel het corps Rijkspolitie als de ge meentepolitie zal voor bijzondere om standigheden aanmerkelijk worden aan gevuld met vrijwilligers. Daartoe kunnen gegadigden, welke wonen in gemeenten met rijkspolitie „zich melden, hetzij bij de burgemeester hetzij bij de groeps commandant, en gegadigden welke wo nen in gemeenten met gemeentepolitie, hetzij bij de burgemeester, hetzij bij de politiechef. Voor deze reservisten is geen levens positie bü de politie weggelegd. Zolang zij geen werkelijke dienst verrichten zal geen loon worden ontvangen. Bij opkomst in werkelijke dienst geschiedt dit wel, terwijl voor die omstandighe den sociale voorzieningen tevens in voorbereiding zijn. Iedere reservist blijft in eigen bedrijf of betrekking werkzaam, maar verbindt zich om, wanneer de overheid hem oproept, in politiedienst te komen. Hij zal zo no dig in hoofdzaak dienst moeten doen in de plaats zijner inwoning. Het geldt hier dus een reservoir van krachten. Deze vrijwilligers worden geregistreerd en officieel aangesteld. Het ligt in de bedoeling de politie- rese-visten in de toekomst, wanneer de textielpositie zulks zal toelaten, te kle den in de normale polltie-uniform. Voor lopig zullen zij van een kenteken wor den voorzien. Ook worden voorbereidin gen getroffen om hen te bewapenen. Van tijd tot tijd zullen de reservisten geïnstrueerd worden door bevoegde in structeurs, die hun niet alleen het ge bruik van hun wapens zullen leren, maar hun ook een eenvoudige, algemene scholing zullen geven. Voor aanneming bij de reserve-politie komen uitsluitend in aanmerking ge zagsgetrouwe Nederlanders, die: 1. Voor zover zij niet militair dienst plichtig zijn de leeftijd van 21 jaar hebben bereikt; 2. Voor zover zjj wèl militair dienst plichtig zijn: a. voor wat officieren betreft de leeftijd van 45 jaar; b. voor wat onderofficieren en kor poraals betreft de leeftijd van 40 jaar; c. voor wat manschappen betreft de leeftijd van 28 jaar hebben bereikt. Personen, die de leeftijd van 65 jaar hebben bereikt, kunnen niet tot de re serve-politie toetreden. Aanmelding voor de „Reserve Grens bewaking" zal niet bij de gemeentebe sturen geschieden. De hiervoor getroffen regeling zal binnenkort worden bekend gemaakt. Nazi-leiders achter de tralies 300.000 Japanse regeringsambtenaren 0^,+ QQn onVol wrinrri 1 z«n ln staklns eaeaan. TenzU de onder- IVIGI ©Gil GllJS-Gi WUU1U handelingen slagen, verwacht men, dat dit voorbeeld door 700.000 andere gevolgd zal BINNENLAND Minister dr J. J Glelen heeft heden- morgén de R.K. Nationale Tentoonstelling op onderwijsgebied „Schoolstad" ln de dere ge w worden. Alle telefoon-, telegraaf- en post diensten, behalve die van de bezetting, liggen stil. Het hoofbestuur der Federatie van Houtrusthallen te Den Haag met een rede Nederlandse bedrijven heeft adhaesle be- geopend. De Nederlandse gezant te Buenos Aires, F. baron van Pallandt ls met het K.L.M.-vliegtuig Paramaribo uit Zuld- Amerika ln ons land aangekomen. Donderdag ls de Surinaamse delega tie, die hier voor de Ronde-Tafelconfe rentie vertoefd heeft, per KLM-Constella- tion naar Paramaribo vertrokken. Per vliegtuig ls een groep van 20 Engelse meisjes van het Harrow College op Schiphol aangekomen. Z11 zullen een 14-daags bezoek aan ons land brengen en te gast zijn bij de Kopjesschool te Bloe- mendaal. In de zomervacantie zal een groep Hollandse kinderen van de Kopjes- school een tegenbezoek aan Engeland brengen. Nadat de Senaat van de Amsterdamse universiteit de uitnodiging om een ver tegenwoordiging te zenden naar de Univer siteit te Praag ter gelegenheid van het 600-jarig bestaan reeds had aangenomen, is thans door de Senaat besloten deze toe zegging ln te trekken. ..omdat de weten schap aan de universiteit ln Praag niet meer vrij kan worden uitgeoefend". tulgd aan het adres, dat onlangs door de Bond van Exploitanten van Radiocentrales aan de leden der Tweede Kamer der Sta- ten-Generaal ls toegezonden. In deze ad- haesiebetulging wordt o.a. aandacht ge vraagd voor het feit, dat de naasting der radiocentrales de •vernietiging van een zeer verdienstelijk stuk particulier initiatief be tekent. Op het Buma-kerkhof te Weidum ls een erezuil onthuld ter nagedachtenis van de Friese verzetsstrijder mr S. M. Haersma Buma, die tot 26 Maart 1941 burgemeester was van Wymbritseradeel. HIJ werd door de Duitsers gearresteerd en overgebracht naar het concentratiekamp Neuengamme, waar hij 11. December 1942 overleed. Tussen een Nederlandse Poolse delegatie is in Den Haag voor 1948 een handelsovereenkomst gesloten, die voor ziet ln een wederzijdse uitvoer ter waarde van circa 29 mlllioen tegenover een be drag van 15 mlllioen in 1947. De voornaamste producten, welke Ne derland zal leveren zijn chemische-, phar- maceutlsche-, Philips- en andere produc ten. Polen levert walsproducten en hout. Commissioner miss Catherine Bram- well-Booth, een kleindochter van de stich ter van het Leger des Hells, William Booth, vertoeft dit weekend ln ons land. waar zij op bijeenkomsten ln enige plaateen van het land zal spreken. De Postchèque en Girodienst heeft als 500.000ste rekeninghouder Ingeschreven het botenfonds van de Delftse Studenten Roeivereniging Laga. De Minister van Binnenlandse Zaken, mr dr P. J. Witteman zal 13 en 14 April een bezoek aan Zeeland brengen. Bij de Tweede Kamer ls Ingediend het wetsontwerp „bestrijding van het ge vaar van de aspergevlleg". Dr J. W. Beyen, executive director van de Wereldbank voor Nederland zal op 7 April naar ons land komen. HIJ denkt 2 maanden in Europa te blijven en ver schillende landen te bezoeken, alvorens naar Washington terug te keren. BUITENLAND In Calcutta ls officieel bekend ge maakt, dat de communistische partij van India ln de gehele provincie West-Ben galen onwettig verklaard is. In Turkije' zijn twee Amerikaanse schepen met oorlogsmateriaal, geleverd krachtens het hulpprogram, aangekomen. Uit Frankfort arriveerden ,,Invader"-ge- vechtsvliegtulgen- Naar verluidt zouden binnenkort 250 Amerikaanse deskundigen worden benoemd, die met de Turken zul- Donderdagavond Is Oklahoma voor de tweede keer binnen een week door een tornado geteisterd; 11 personen kwamen om het leven. De Zwitserse radio meldt, dat brood en meelproducten van 1 April af ln Zwit serland niet meer gerantsoeneerd zullen zijn. Meel zelf zal nog op de bon blijven. Group-captain John Cunningham heeft met een Jachtvliegtuig met straal aandrijving van het type de Havllland Vampire het Internationale hoogterecord, dat op naam stond van een Italiaan, ge broken. Hij bereikte een hoogte van 18.133 meter. Het vorige record was 17.251 meter. Naar uit Jeruzalem wordt vernomen ls op een bijeenkomst te Tel Avlv besloten een Joods oorlog6kablnet te vormen ter behandeling van alle dringende vraag stukken. De drukkersstaking in Italië, welke vier dagen geduurd heelt, ls Donderdag middag geëindigd na tussenkomst van de regering. Het Chinese comité van het Inter nationaal noodfonds voor kinderen van de I Verenigde Naties heeft besloten ln de i komende drie maanden een bedrag van I >00.000.000.000 Ch. dollars bijeen te bren gen voor dit fonds Op Zaterdag 3 April wordt te Nij megen op Initiatief van de Katholieke Nijmeegse longeren een grote demonstra- len samenwerken voor de organisatie van j tlevereadertng gehouden tegen het com- een krachtige luchtmacht. i munlsme. FUNK EN RAEDER ZIJN ER SLECHT AAN TOE. Volgens de militaire bestuursautori- teiten te Berlijn zullen de voormalige Nazi-leiders Walter Funk en admiraal Raeder niet lang meer te leven hebben. Raeder moet een grote operatie on dergaan, die door een behandelend Ame rikaans geneesheer ln verband met zijn 70-jarige leeftijd en algemene gezond heidstoestand als zeer ernstig wordt be schouwd. Funk ligt ziek en zijn moreel gaat hard achteruit. Van de overige der 7 leiders, die de enige gevangenen te Spandau zijn, ter wijl het gebouw 2500 gevangenen zou kunnen herbergen, is ex-groot-admiraal Karl Doenltz zeer ziek. Zijn hartziekte, rheumatiek en suikerziekte, maken het niet waarschijnlijk, dat hij zijn 10 jaar straf zal overleven. Men ls van oordeel, dat Rudolf Hess aan de rand van de waanzin is. Hij heeft steeds een afwezige blik, zijn gewicht neemt voortdurend af. Hij is nog steeds trouw aan Hitler en spreekt over „der Führer". Speer, Von Schirach en Von Neurath verkeren daarentegen in een goede ge zondheidstoestand. Van de zeven gedraagt Von Neurath zich naar verluidt het best. Hij koestert geen wrok, is altijd „op en top gentle man" en „zelfs de Russen bewonderen zijn houding". Het dagelijks leven van de gevangenen kent weinig afwisseling. Zij hebben elk een cel, kunnen alleen tijdens het werk met elkaar praten en mogen slechts eens in de twee maanden bezoek ontvangen. Zij krijgen gezonde, zij het gerantsoe neerde voeding. Hun enige bezigheid ls in de tuin van de gevangenis werken. Een van de voornaamste afleidingen is het doen van de was. Eens per week verrichten twee gevangenen dit voor allen. DE FINS-RUSSISCHE BESPREKINGEN. Na een dringende oproep van de Finse president, Paasikivi, is de Finse regering bijeengekomen om een rapport te be spreken, uitgebracht door de delegatie, die thans te Moskou onderhandelt met de Sovjet-Unie over een verdrag van wederzijdse bijstand.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1948 | | pagina 1