„Wonderland met fabelachtige rijkdommen" Ethiopië: Nederlanders kunnen er goed werk verrichten! De Staatkundige structuur van het Koninkrijk 375 millioen francs op de boter Streven naar vrije handel heeft goede resultaten WEERBERICHT Tumult en rumoer in Amsterdamse Gemeenteraad Met een enkel woord 87ste Jaargang DONDERDAG 25 MAART 1948 j No. 26346' LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. -Henny Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f3.90 per 3 maanden: 30 cents per week Telefoon Dir. en Adm.t 25041: Red. 21507 Witte Singel 1. Leiden - Giro no.: 57055 Labourleden willen bijeenkomst Stalin-Truman-Attlee (Van onze Haagse Redacteur). De vorige maand is gelijk bekend onder leiding van de heer Aukes een Nederlandse „goodwill-missie" naar Ethiopië (Abessynië) geweest, waarbij zich enige zakenlieden aansloten. Gis teren hebben de heer Aukes, van het Afrika-instituut, en zijn mede-missie leden op een persconferentie te 's-Gra- venhage iets van hun bevindingen en belevenissen verteld. Ethiopië is nog altijd hetzelfde won derland met zijn fabelachtige rijk dommen als in de grijze oudheid, dat als enig gebied van Afrika de eeuwen door zijn onafhankelijkheid bewaarde; geholpen door de onverschrokkenheid 'en schranderheid zijner bewoners en vooral door zijn ontoegankelijkheid. Deze ontoegankelijkheid is evenwel tevens de grootste hinderpaal voor zijn economische ontsluiting. Het paradijselijk klimaat levert twee tot drie oogsten per jaar; maar de transportmoeilijkheden maken b.v. het ddar geteelde graan twee maai zo duur als het Amerikaanse. Afgezien van bij zondere omstandigheden als b.v. de af gelopen oorlog, zijn van de Ethiopische landbouwproducten slechts huiden en koffie voor de wereldmarkt van bete kenis. De delfstofrijkdommen komen eenvoudig niet voor exploitatie in aan merking, al heeft de Sinclair Oil Cy. een prospecting concessie voor de tijd van 50 jaar. De import blijft derhalve, door gebrek aan koopkracht, ook op een laag niveau. De keizer Haile Selassie heeft veel op met de Nederlanders, wier grote er varing met arbeid en hygiëne in tro pische gewesten in zijn land hoog wordt aangeslagen. Onlangs heeft Z.M. de vroegere vice-president van de Raad van Indië, mr Spit, tot zyn adviseur benoemd. De missie schijnt goed werk in Ethio pië te hebben verricht. Tulpen, bier en kaas waren daar reeds bekend, maar ook op ander gebied wisten de mee reizende zakenlieden contracten af te sluiten en de grond is bereid voor nau wer samenwerking tusseh onze beide landen. Adviezen op land-, tuinbouw- en veeteelt-gebied, inzake verkeerswe zen enz. liggen in het verschiet. De vliegtuigen der E-A.L. (Ethiopian Air Unie tussen Koninkrijk en Ver. Staten van Indonesië NIEUW HOOFDSTUK BIJ GRONDWET. De Staatscommissie, ingesteld by K.B. van 29 September 1947, heeft haar op dracht, te onderzoeken, of en in hoe verre ter voorbereiding van de her vorming van de staatkundige struc tuur van het Koninkrijk, verandering in de Grondwet gewenst is, voltooid. Zij heeft haar bevindingen neergelegd in een rapport en een wetsontwerp voorgesteld, waarbij aan de Grondwet een veertiende hoofdstuk wordt toege voegd. In dit hoofdstuk wordt voor de in art. 1 van de Grondwet genoemde grondgebieden (Nederland, Nederl.- Indië, Suriname en Curasao) op grond van het overleg met de verte genwoordigers van de bevolkingen een nieuwe rechtsorde gevestigd. Er zal een Unie worden gevormd tussen het Koninkrijk en de Verenigde Staten van Indonesië, waarby onder het Ko ninkrijk, behalve het gebied in Neder land, ook Suriname en de Nederlandse Antillen zullen zijn begrepen. Indien de overgang naar de nieuwe rechtsorde voorzieningen vordert, waarbij van de grondwettelijke bepa lingen wordt afgeweken, worden deze getroffen by de wet. Deze voorzienin gen kunnen door de Kamer slechts worden aanvaard by tweederde meer derheid. Het rapport kan de instemming weg dragen van de overgrote meerderheid der commissieleden, doch een hunner maakte zeer grote bezwaren. De door de commissie voorgestelde artikelen dragen volgens hem een zo vaag ka rakter en geven dientengevolge een zo grote onzekerheid omtrent de toekom stige structuur van het Koninkrijk, dat hy zich met het wetsontwerp niet kan verenigen. Een tweede lid achtte de indiening van het wetsontwerp in het huidige stadium prematuur. Er dient op gewezen te worden, dat men dit rapport niet moet verwarren met het wetsontwerp, dat ter zake by de Tweede Kamer verwacht kan wor den. Lines) zullen b.v. hier te lande door de K.L.M. worden gereviseerd. Dienstbe toon is in afzienbare tyd, zolang ons de geldmiddelen ontbreken wel de enige manier, waarop Nederland ginds ten goede werkzaam kan wezen. Zou er niet een weg gevonden kunnen worden, dat dit dienstbetoon van Ned. zyde gecom bineerd werd met kapitaalsverstrekking van andere kant? Bij betere verkeers wegen en gemakkelijker verbindingen met het buitenland ligt er voor dit in telligente en ongelooflijk leergierige volk een grote toekomst open. 16 Engelse parlementsleden hebben in een motie verzodht op „een spoedige bijeenkomst" van maarschalk Stalin, president Truman, minister-president Attlee en vooraanstaande vertegenwoor digers van het Britse gemenebest, zoals veldmaarschalk Smuts en Lord Mount- batten, gouverneur-generaal van India. In deze motie wordt voorts uiting gegeven aan „misnoegen over de* snel verslechterende politieke positie in Eu ropa" en de verleden week Vrijdag door veldmaarschalk Smuts afgelegde ver klaring, dat een nieuwe poging moet worden gedaan tot overeenstemming met de Sovjet-Unie te komen, toege juicht. België bespaart: (Van onze Brusselse correspondent) Na de vrijlating van het vlees, welke nu goede resultaten begint te geven, om dat de normale wet van de concurrentie hersteld is, gaat de Belgische regering gelijk bekend een tweede gewich tige stap zetten. Van 1 Mei af zal de rantsoenering van de inlandse boter worden afgeschaft. Om zwarte-markt- speculatie te vermijden, zal men het vet- rantsoen van April met ca. 650 gram verhogen, de Belgen zullen ontvangen 600 gr. margarine, 500 gr. boter, 250 gr. tafelolie, 300 gr. importreuzel, samen 1650 gram. Het zwaartepunt van deze actie ligt in het feit, dat óe prijs van de inlandse boter vrij zal komen en men onbeperkt zal kunnen aankopen. Om een richtlijn te bepalen, verlaagt de re gering de prijs van fle ingevoerde boter van 95 frs tot 80 frs per kilo. Dat bete kent ontegenzeggelijk een slag voor de zwarte handel, maar de vraag is, hoe de „vrije" boterprijs zal evolueren. Om de smokkelhandel naar het buitenland te beletten, blijft de margarine gerantsoe neerd. Dank zij de prijsdaling van het graan te Chicago, zal de broodprijs tegen het ^inde van 1948 met 1 fr. kunnen wor den vermihderd. Dit bevestigt de uit spraak- van Spaak „dat de baisse op de Amerikaanse markten België ten goede komt". Ook de kwaliteit van het brood verbetert. Men moet deze actie niet alleen zien in het kadei van de prijsda ling, welke door Spaaks regering wordt nagestreefd, maar evenzeer ingevolge de bekommernis om het staatsbudget in evenwicht te brengen. De afschaffing van de subsidie op de boter betekent een 375 millioen frs besparing. België zal aan Frankrijk bevroren vlees en hulpgranen (rogge, gerst, ha ver) lenen. Dit is, naar wij in Brusselse kringen vernamen, het zekere bewijs voor het bestaan van grote voorraden vlees en graan, welke dank zij het han delsverdrag met Rusland, nog zullen toenemen. FINSE PREMIER NAAR MOSKOU, Pekkala, de Finse eerste-minister, is, vergezeld van zyn arts, in een speciaal Russisch vliegtuig uit Helsinki naar Moskou vertrokken. Pekkala werd op het vliegveld te Mos kou door Molotof en andere hoge Sovjet functionarissen, alsmede door leden van 'het corps diplomatique, begroet. Een erewacht was opgesteld en men speelde het Finse volkslied. Morgen geen „L. D." Morgen, Goede Vrydag, zal ons Blad niet verschijnen en zullen onze Bureaux de gehele dag gesloten zyn. De Directie DROOG. De Bilt verwacht tot morgenavond. Uit het Noorden binnendrijvende wol kenvelden, doch overal dróóg weer met later matige wind tussen Noord en Oost. In de nacht iets minder koud, morgen overdag echter iets lagere temperatu ren. 26 MAART. Zon op: 6.30 uiir; onder: 19.03 uur. Maan op: 21.07 uur; onder: 7.13 uur (V.M.). Hoogwater te Katwijk te 4.33 en 16.49 uur (Springtij). (27 Maart te 5.10 en 17.30 uur). Denemarken neemt maatregelen VOOR ZIJN VEILIGHEID. De Deense minister van Justitie heeft via de radio aan alle Denen een oproep gericht, in het bijzonder aan de bewo ners van kuststreken, om zonder uitstel melding te maken van eventuële onge wone of verdachte acties en gebeurte nissen. De autoriteiten, aldus de woord voerder, hadden alle berichten over het geheim aan land brengen van wapens grondig onderzocht, zy bleken echter alle onjuist te zijn geweest. „Toch kun nen dergelyke dingen gebeuren", aldus de woordvoerder. In een andere officiële bekendmaking wordt gelast het verwij deren van schuilkelders in geheel Dene marken stop te zetten. Dit besluit, aldus de bekendmaking, is genomen met het oog op de internationale politieke situatie. Na de bevrijding zijn ongeveer 700 schuilkelders opgeruimd, terwijl er nog 5000 over zijn. De Deense officieren, die op 't punt stonden met Paasverlof te gaan, hebben order gekregen het gebied, waarin zij gedetacheerd zijn, niet te verlaten, aldus verneemt Reuter te Kopenhagen uit be trouwbare bron. Naar verluidt, is het Paasverlof voor cadetten in het kasteel Kronberg te Elseneur eveneens inge trokken. De cadetten mogen de stad niet verlaten. Volgens een officieel communiqué heb ben minister-president Hedtoft en de minister van buitenlandse zaken Ras mussen aan de commissie voor buiten landse aangelegenheden verslag uitge bracht over hun jongste bezoek aan Stockholm en Parijs. Welingelichte waarnemers te Kopen hagen kennen geen bijzondere betekenis toe aan deze maatregelen, die volgens hen passen in het algemene raam der bekendgemaakte regeringspolitiek, om elke poging tot het maken van inbreuk op dj? Deense souvereiniteit tegen te gaan. De regering heeft reeds de nadruk gelegd op de ernst van de internationale situatie en neemt blijkbaar voorzorgs maatregelen, aldus deze woordvoerders. Op de vraag of Denemarken enig voorstel of verzoek van de Sov1et-unie of enig ander land heeft gehad, ant woordde de minister van buitenlandse zaken met nadruk; „Neen". BELGISCHE SENAAT AANVAARDT VERDRAG VAN BRUSSEL. De Belgische Senaat heeft niet 138 tegen 15 stemmen het wetsontwerp ter bekrachtiging van 't verdrag van Brus sel goedgekeurd. Tégen stemden de communisten. Dank zij de ruimere toewijzing van eieren is de jeugd dit jaar weer bezig met het kleuren van eierenen ze doet het graag. Prettig vooruitzicht: mensen vernietiging NIEUWE AMERIKAANSE WAI^NS. De Amerikaanse vliegtuigfabrikant Glenn Martin heeft gisteren verklaard, dat de VS een radio-actieve wolk kun nen samenstellen, die „iedereen doodt die ermede in aanraking komt." „Zij oefent haar werking over 'n veel groter gebied uit dan de atoombom en zal dit gebied misschien voor onbepaal de tijd radio-actief maken. De wolk wordt door de wind verspreid, hetgeen het noodzakelijk maakt, dat de weers-* omstandigheden met zekerheid worden vastgesteld, opdat de wolk niet ten na dele van haar gebruikers werkt.", Martin zeide voorts, dat Amerika nieu we atoombommen heesft, waarvan de uitwerking groter is dan de boven Ja pan geworpen bommen. Verder, aldus Martin, beschikt de .Amerikaanse mari ne over een perfecte inriohting voor het lanceren van draadloos bestuurde projectielen, waardoor elk willekeurig schip kan worden vernietigd. „Wij kun nen een schip tot zinken brengen, al ligt er een halve oceaan tussen. Wij moeten alleen zorgen, dat onze eigen schepen buiten de onveilige zone zijn." Tenslotte maakte Martin melding van nieuwe bacterie-wapens. Sommige daar van oefenen hun werking pas na enige tijd uit en „bezorgen het slachtoffer aaarna 'n ziekte, waarvan hij niet her stelt." Met deze nieuwste wapens is het waarschynlyk, aldus Martin, dat een eventuele nieuwe oorlog binnen twee maanden is beslist. BELASTINGVERHOGING IN BELG IE. In het kader van de nieuwe fiscale maatregelen zal de belasting op auto's in België worden verhoogd. Verder zal op winsten, voortvloeiend uit gokspelen, 10 procent belasting wor den geheven voor bedragen tussen fr. 10-000 en fr. 250.000 en 20 procent op be dragen hierboven. De weeldebelasting wordt van 7,5 tot 10 procent verhoogd, die op Jachten en op privé-vliegtuigen van 7,5 tot 12.5 pro cent. De gezamenlijke fiscale maatregelen zullen de Belgische belastinginkomens I met ongeveer fr. 900 millioen per Jaar verhogen. Politieke fracties breken met communisten Vanavond worden debatten voortgezet Engels-Nederlandse Scheepvaartovereenkomst ondertekend. De Britse minister van Vervoer Alfred Barnes en onze minister van Verkeer ir H. Vos tijdens het tekenen. V.l.n.r. Jhr. Michiels van Verduynen, Ned. Ambassadeur, Alfred Bar nes en ir H. Vos. Bij deze gelegenheid nam ir Vos een cheque van £4.742.709 naar ons land mede voor de bewezen vervoersdiensten tijdens de oorlog. Tjjdens de gistermiddag gehouden Raadsvergadering van Amsterdam, werd de door ons vermelde motie be handeld tegen de communistische wet houders en na opwindende debatten en groot tumult en rumoer werd de vergadering des avonds te halftwaalf geschorst en zal vanavond voortgezet worden. De heer Gortzak (CPN) herinnerde aan de vergadering der Amsterdamse communistische kfezers, waarin werd medegedeeld, dat de CPN-wethouders niet op de uitnodiging tot het beschik baar stellen hunner zetels zouden in gaan. De indieners der motie zijn blijkbaar vergeten, hoe zij zelf in het verleden van oordeel waren, dat het tot de democra tische rechten ook de CPN behoorde in het college vertegenwoordigd te zyn. Over Tsjecho-Slowakije sprekend ci teerde spr. dat „door het daar gebeurde de vrede een stukje veiliger is gesteld." „Thans huilt men te Amsterdam en juicht men te Praag." Wij juichen, om dat ln Tsjecho-Slowakije de wil van het volk zegeviert," aldus spreker. „Wij hebben een comité voor Natio nale Welvaart gesticht; dat schijnt een BINNENLAND Gisteren op de 300ste verjaardag van het verdrag tussen Frankrijk en Nederland betreffende Sint Maarten ls door gouver neur Kasteel een monument onthuld op de grens tussen het Nederlandse en Franse gedeelte. De 25-Jarige Amsterdamse magazijn bediende-expediteur, P. van der W.. ge raakte glstermlddaè tussen het dekzeil, waarop zlnkbladen lagen, en de muur van de brug over het Singel bij het Konings plein te Amsterdam bekneld, toen de dek schuit „de Rovlm" tegen de brugmuur stootte Het slachtoffer overleed ter plaatse. De Antwerpse politie heeft de "Ne derlander Karei Sommen, afkomstig uit Breda en verblijf houdend te Westmalle, aangehouden. Tijdens een bli hem ver richte huiszoeking werd een onlangs te Brussel gestolen auto gevonden. S. blMkt heler te zijn van verscheidene auto's die de laatste tijd te Brussel en Antwerpen ontvreemd werden. Hil ls ter beschikking gesteld van de procureur des kohlnGs. Bil graafwerkzaamheden 'ten behoe ve van de herbouw ener school aan de grote markt te Vllsslngen ls men gestuit op fundamenten, die een overblijfsel bleken te zUn van het enige klooster, dat Vllssdngen tijdens de middeleeuwen bezat, n.l. dat der Carmelieten, hetwelk reeds ln 1410 vermeld wordt en tot 1572 ls blilven bestaan. Tevens trof men frag menten van kannetjes aan. die hoogst waarschijnlijk uit de periode 13501450 dateren. Dinsdag zijn 700 Nederlandse im migranten met de Kota Inten in Hali fax aangekomen. Zil werden verwelkomd door dr. A. S. Tuinman, de Nederlandse landbouwkun dige attaché namens de Nederlandse ambassadeur, dr J. H. van Royen. Met speciale treinen werden de Immigran ten. merendeels boeren, naar hun diverse bestemmingen vervoerd. Dr. Adenauer, voorzitter van de Christelijk democratische partij ln de Britse zone van Duitsland, heeft de uit nodiging tot bijwoning van het congres voor een Ver. Europa te 's-Gravenhage aangenomen. BUITENLAND De afgevaardigden van de tweehon derd Britse vakverenigingen, aangesloten bij het algemeen vakverbond, hebben ter conferentie met 5.400.000 tegen 2.000.000 mandaten hun goedkeuring gehecht aan de regeringspolitiek van blokkering van prijzen, winsten en lonen. Vijf April zullen handelsbesprekingen tussen Spanje en Frankrijk een aanvang nemen. De internationale handelsconferentie te Havanna is besloten met het onder tekenen van een slotovereenkomst door de afgevaardigden van 53 landen. Argentinië en Polen hadden reeds eerder te kennen gegeven, dat zij de overeen komst niet zouden tekenen en de Turkse delegatie verklaarde, dat zij op verdere instructies uit Ankara moet wachten. Het Tsjecho-Slowaakse ministerie van binnenlandse zaken heeft bekend gemaakt, dat verschillende voormalige hoge functio narissen van/het ministerie vair Justitie voor het gerecht zijn gedaagd in verband met de ontdekking van een samenzwering. Attlee, de Britse eerste minister, heeft ln het Lagerhuis verklaard, dat ontslagen communistische of fascistische ambtena ren niet schadeloos gesteld zullen worden. Onder de Paraljse beursbedienden is een algemene staking uitgebroken. Voor lopig voor 24 uur, maar de kans op voort zetting is groot. Op verzoek van het Britse militaire bestuur ln Duitsland zullen Brits-Duitse clubs worden opgericht te Berlijn en in de grote steden van de Britse zone. Engelsen en Duitsers zullen met dezelfde rechten lid kunnen worden. Na de Belrische Kamer heeft nu ook de Belgische Senaat met 151 tegen 3 stemmen het wetsontwerp strekkende tot het verlenen van het kiesrecht voor de wetgevende vergaderingen aan vrouwen, goedgekeurd. Tegen stemden drie socia listen. De plaatselijke telefoondienst te Graz (Zwitserland) heeft een Installatie Inge richt. waardoor het mogelijk wordt op leder uur van de dag niet alleen telefo nisch de Juiste tyd te vernemen, maar ook het weerbericht en de weersverwachtingen. Prof. Antonio Marchl, die Marconi by zyn eerste werk op het gebied van de radio terzijde heeft gestaan, is te Ponteccio op 105-Jarige leeftyd overleden. Jindrlch Nosek. de Tsjecho-Slowaakse ambassadeur ln Frankrijk, heeft de Franse regering er van ln kennis gesteld, dat hy ten gevolge van de Jongste politieke crisis in TsJecho-Slowaklie zijn land niet langer ln het buitenland kan vertegenwoordigen. Naar van betrouwbare zyde verno men wordt, heeft Zweden practlsch alle export naar Roemenië stopgezet als protest tegen de socialisatie zonder compensatie van het Zweedse lucifer-monopolie in Roemenië. Zweden weigert ook handelsbetrekkingen met Roemenië te beginnen zolang de kwestie niet ls geregeld. Yazle Mohammed, secretaris van de Algerijnse nationalistische fractie ln het Franse parlement! is gearresteerd, daar hij verdacht wordt van activiteit tegen de veiligheid van de staat. Op grond van dezelfde verdenking zijn Alssani Achmed. arts te Parijs en Bendl- mered DJamil. voorzitter van de Moham medaanse studentenvereniging te Toulouse gearresteerd. Naar ln gewoonlijke welingelichte kringen te Bern wordt vernomen heeft dr Rlpka, een van de 12 ministers, wier af treden tot de Tsjecho-Slowaakse crisis heeft geleld. Tsjecho-Slowakye verlaten. Door verschillende Vlaamse organi saties te Brussel ls een Vlaams „kunst- en cultuurcentrum" opgericht. Dit verbond heeft zich tot taak gesteld de Nederlandse cultuur te bevorderen in samenwerking mot de meest vooraanstaande kunstenaars van Vlaanderen en het buitenland. Na 5)/ laar rantsoenering komt het brood ln Zwitserland 1 April weer vry. Ook macaroni, spaghetti enz. ls dan vry ver- krygbaar. Alleen bloem blijft op de bon. misdaad te 2ijn Men mag blijkbaar al leen propaganda maken voor volksver arming." „Men vraagt ons waar wy zullen staan als Rusland ons aanvalt. Dit ls ons ant woord: „Wij zullen-aan de zijde van ons land staan als dat geëist wordt." Spr. wilde „met een hartstochtelijk beroep op de P. v. d. A." besluiten: „Wilt u iets bereiken in Nederland, dan kunt u dat alleen met links en nooit met rechts. Zorg er met ons voor, dat de linkse meerderheid in het college van B. en W. behouden blijft en wy niet voor een re- actionnair college komen te staan. De rede van de heer Gortzak duurde twee en een half uur. De heer Faber (P v.d. A.) zelde o.a. „wy hebben gezien wat ln Tsjecho-Slo wakije gebeurde en wij willen niet in ons land een z.g. „volksdemocratie" zien ge vestigd. Niet van ons komt het isole ment. De CPN-fractie heeft dit isole ment aan zichzelf te wijten. Wij aan vaarden niet wat de communisten even tueel bereid zijn te doen.^ De federatie van de P. v .d. A. schaart zich geheel achter de Amster damse fractie dezer party. Wij zullen blijven trachten een vooruitstrevend beleid te waarborgen. Wij achten on ze motie in het belang van Amster dam. (Herhaaldelijk hamerde voorzit ter bij interrupties van de CPN-afge- vaardigden). Ons realiteitsbesef zegt ons aldus spr. dat de realiteit elders in Euro pa ons moet opwekken in ons land op onze hoede te blijven. HET MASKER AFGEWORPEN De heer Steinmetz (KVP) dat de eenheid uit de verzetstijd nu na drie jaar vrijheid is veranderd in de nood zaak alarm te slaan tegen efen drijven van een politiek van de CPN met op fie achtergrond Stalin, zoals wij voor jaren moesten doen tegen de NSB met op de achtergrond Hitier, De CPN heeft aldus spr. het masker af geworpen. In Oost-Europa is onder bepaalde landen opruiming gehouden en zijn satellieten gevormd als in Hit- Iers tijd. In Tsjecho-Slowakye nam een min derheid met vreemde hulp de macht in handen, vertrapte de vrijheden. Daar heerst nu.de reinste dictatuur. Nu de CPN volledig onderschrijft, niet wat het Tsjechische volk heeft gewild, maar heeft ondergaan, moeten wij ons wapenen om niet nogmaals te worden opgeroepen voor een verzet tegen o.a. wegvoeren onzer mensen naar buiten landse concentratiekampen. Met de stichting van de welvaartco- mité's bedoelt men aldus spr. ^aar- mee te bereiken wat in TsJ echo-Slowa kije werd bereikt. Spr. betreurde dat men nu elkaar de eer van het verzetsbegin en het aandeel daarin betwist. SCHORSING ONDER RUMOER. Het rumoer nam toe en groeide tot tu mult. De voorzitter schorste de zitting om 5 min. na vijf tot kwart over vyf. De heer Tas (Arb.) zei, dat de Neder landse communisten toch mede de ver antwoordelijkheid nemen voor wat in andere landen gebeurt en er dus van de CPN gesproken moet worden als van een internationale party. Ons volk heeft zich eenstemmig uitgesproken (gelach by de CPN) tegen wat in Tsjecho-Slowakye gebeurde. De CPN heeft zich daarvan niet gedistancleerd. Voor ons heeft dat consequenties, om dat de CPN zich niet zal onttrekken aan haar consequenties. De hele wereld is gealarmeerd door wat de comité's van acties in bepaal de gevallen bleken te kunnen gaan be tekenen. Dit is een van die acties die centraal worden georganiseerd. Dit geeft rnjj aldus de heer Tas de zekerheid, dat ook de Amsterdamse CPN heeft te gehoorzamen aan dat centrale orgaan in Moskou. Om halfzes schorste de voorzitter de zitting. Te halfnegen heropende burgemeester d'Aily de zitting. OMZWENKING DER MOSKOUSE POLITIEK. De heer Tas vervolgde zyn afgebroken rede. Het is geen toeval, dat in tal van landen soortgeiyke comité's als het Am sterdamse Welvaartscomité door de CPN worden gesticht, aldus spr. Hier is dus geen sprake van een Amsterdamse ac tie. Het is een internationale actie, heeft dus een internationaal doel. Welk is dat inter-Europese doel? Dat ligt in de omzwenking van de Moskouse politiek. Aanvankelijk was deze er op gericht de communisten allerwege te doen samenwerken met de andere partyen. Deze geleidelijke po litiek heeft Rusland, ongeduldig ge worden, verlaten. Nu kregen de com munistische partyen opdracht agitatie te voeren, zodat de Rusland omrin gende landen minstens werden ver zwakt. Dit als antwoord op het Mars hall-plan, dat West-Europa wil ver sterken. Deze politiek willen de com munisten hier ook voeren. Tegen deze politiek van internationale allure en consequenties voelen wy ons in opdracht-van onze kiezers gedwongen ons te verzetten. De CPN vereenzelvigt zich ongemotiveerd met de arbeiders klasse, dat Ls bewustzynsvernauwing. OORLOGSBEDREIGING UIT HET OOSTEN. We staan zo ging de heer Tas voort voor een oorlogsbedreigng uit het Oosten. Wy willen een concreet antwoord van de CPN: „Wat zal zy doen ln geval van oorlog met Sovjet- Rusland?" Als men zich nu niet uit spreekt plaatst men zich in de positie van de vyfde colonne. Aan zyn eigen kracht overgelaten vormt de CPN geen gevaar. De heer Blokzijl: „Voor de arbeiders niet, voor zekere mensen wel". De heer Tas: „Dat een communistische overwinning een gevaar voor de demo craten zou, betekenen, d&t zyn we ons bewust". Ernstig is, dat er in ons land een so cialisme van verbittering, van rancune ls De oorzaak daarvan moet worden op geheven. De stryd op reële basis tegen de sociale nood ls de enige reële stryd tegen het communisme, wy verdedigen vanavond een politiek van cultuur en vryheld. Amsterdam zal geen Praag wor den. De heer Rustige (CH) zei o.a. dat de communistische wethouders sportlef moesten zijn en nu zij zich niet meer aan de regels van het spel houden, als raadslid de belangen der gemeente die nen. De communisten moeten zich, na wat elders gebeurd is, niet verbazen, dat wy geen samenwerking met hen meer willen. De heer Van Santen (CPN) noemde de ingediende motie een verlegenheids motie. De voorzitter sloot daarop de verga dering.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1948 | | pagina 1