De onderwijsvernieuwing op de Christelijke school Het Heilig College zal worden hervormd STADSNIEUWS De eerst-volgende Paus vermoedelijk een niet-llaliaan Het Leidsch Dagblad Laatste Berichten MAANDAG 15 MAART. De heer H. N. Tettenrode overlede Op 64-jarige leeftijd is te Haarlem, waar hij sinds geruime tijd woonachtig was. overleden onze vroegere stadge noot H. N. Tettenrode, die zioh om streeks de eeuwwisseling grote bekend heid verwierf als lid van de vroegere Leidse voetbadclub Ajax, waarin hij met Van Zanten in zijn beste jaren een sterke rechtervleugel vormde. Hij werd eenmaal gekozen in 't Ned. elftal (1905) voor de wedstrijd tegen België, doch bedankt op grond van een l afspraak met Van Zanten, met wie hij was overeengekomen niet dan gezamen- I lijk de Oranjetrui" aan te trekken. Reeds vele jaren was de heer Tetten- i rode thans gevestigd in Haarlem, waar I hij nog verschillende jaren in de lagere I elftallen van „Haarlem" heeft gespeeld, j Ook was hij verdienstelijk tennisspeler. Vorig Jaar woonde de thans overle- 1 dene nog de reunié bij van ASC (waar in Ajax was opgegaan) ter gelegenheid •van het 55-jarig bestaan. Het stoffelijk overschot wordt Don derdag as. ter aarde besteld op Wes- terveld na aankomst van trein 14.09. Chr. Hist. Unie - VERGADERING VAN DE KAMERKRING LEIDEN. Zaterdagmiddag hield de Kamer kring Leiden van de Ohr. Hist. Unie in „De Harmonie" een druk oezochte vergade ring. De voorzitter, de lieer W. P. Cnossen van Woerden, sprak een inlei dend woord, waarin hij er op wees, dat by de a.s. verkiezingen voor de Tweede Kamer wederom omvangrijk werk moet worden verzet, in verband waarmede hij aandrong op het vormen van een ver- kiezingsfonds. Voorts sprak spreker er zij.n voldoening over uit, dat er mo menteel zo veel actie en medeleven in de C.H.U. worden, gevonden. Ook de seoretaris, de heer J. J. Steenbakker Moriyon Loijsen van Benthuizen, liet in zijn jaarverslag een .dergelijk geluid ho ren. Bij ontstentenis van de penning-, meester, de heer K. van Diependngen te Leiderdorp, bracht de heer P. Deumer het financieel verslag uit, dat een ba tig saldo van ruim f. 1.074 meldde. Als bestuursleden werden herkozen de he ren mr dr J. J. R. Sohmal, J. J. steen bakker Moriyon Loijsen, T. Terlouw en A. Verboom, terwijl in de vacature C. D. v. d. Vijver te Rijnsburg de heer Van der Waals te Alphen aan den Rijn werd gekozen. Tot buitengewoon lid van het H B. werd de heer G. Verschoor benoemd en als plv.lid de heer K. W. van Breda. Na afhandeling der huishoudelijke zaken siprak het Tweede Kamerlid, mr H. K. J. Beemink van Rijswijk over het één of meerlystenstelsel bij de ,as. verkiezingen. Na een geschiedkundig overzicht, .waarbij spr. o.m. stil stond bij het eertijds ingevoerde districten stelsel, waaraan in 1918 een einde kwam, somde hij zowel de voor- als nadelen van het één of meerlijstenstel- sel op. Spr. achtte het van belang, dat bij de as. Tweede Kamerverkiezingen de heer H. W. Tilanus als nr. één op de lijst werd geplaatst. Tenslotte zette spr. uiteen, dat de uiteindelijke beslis sing over de te volgen weg in handen ligt van het versterkt H.B. Mr Beemink eindigde met er op te wijzen, dat rege ring, land en volk op het ogenblik in de branding verkererr en dat de C.H.U. z.i. de verkiezingstijd moet ingaan on der de leuze: „Met de C.HU. uit de branding!". Tijdens de hierop volgende gedachten wisseling, heeft mr dr Sohmal er nog op gewezen, dat het aanbeveling verdient om bij de as. verkiezingen met één lyst uit te kernen. DODENHERDENKING 28 R.I. In verband met de dodenherdenking van de gevallen manschappen van 28 R.I. worden al degenen, die in dit regi ment gediend hebben, verzocht hun naam en adres bekend te maken aan de heer G. W. L. de Hertogh, Maresingel 30a, alhier. INDRUKKEN VAN EEN REIS DOOR HET VERRE OOSTEN. Jkvr. J. A. Wttewaal van Stoetwegen sprak in de Zendingshogeschool. Jkvr. J. A. Wttewaal van Stoetwegen sprak in de Zendingshogsschool te Oegstgeest over haar recente reis door het verre Oosten. Spreekster bezocht China. India, de Phillippijnen 'en In- dië. China, zo begon spr. haar voordracht, is het land van de onmetelijke uitge strektheden.- maar ook van de mil- lioenen mensen, opgepropt in nauwe straten, het land van de onbeschrijfe lijke armoede en van corruptie. Als kleme lichtpunten zijn hier en daar energieke pogingen gedaan om nieuwe wegen te vinden, vooral ln de jongc- renwereld. Het werk van vrouwen on der fabrieksmeisjes wordt krachtig aangepakt. Het volk van de Philippijnen is zser merkwaardig. De Spaanse invloed is er nog duidelijk merkbaar. Het eigene van de Philippijnen is nauwelijks te onder kennen. In deze halfslachtigheid groeit nu het besef om eerst zichzelf te wor den en eeri eigen plaats in het Oosten te vinden. Dwars door de verwarring en onzekerheid groeit het zoeken naar nieuwe wegen. Uit Indië nam spreekster vooral de indruk mee van de eenheid en het vrij'neidsstreven. Allen zijn met de ge dachte naar vrijheid en onafhankelijk heid bezield. In India ontmoet men overal politie- ke felheid. Oppervlakkig optimisme kwa mspreekster slechts enkele malen tegen. Wel was er steeds een geweldige bewustheid van de moeilijkheden en vrees voor het dalen van het peil door gebrek aan mensen en technische diensten. Verdriet was er over de ver deeldheid tussen Mohammedanen en Hindoes. De wil bestaat echter om op bouwen. Op de conferentie van de Y.W.C.A., gehouden ten Hanchow, werd enige be zorgdheid uitgesproken ten aanzien van de toekomst. De Christenen zijn minder gewild. Hot godsdienstonderwijs wordt aan banden gelegd. Zal het zover ko men, dat de Zending alleen nog maar sociaal werk zal mogen doe'n? De slot conclusie van cle conferentie was. dat men zich zou moeten hoeden voor com promissen, want alle arbeiders van de Y.W.C.A. waren overtuigd van de blij vende opdracht het Evangelie te moe ten verkondigen. VERBAND VAN STUDIEVER. DER StAATK. GEREF. PARTIJ. A.s. Woensdagmiddag zal hier ter stede een vergadering worden gehouden van tpt landelijk verband van studievereni gingen der Staatkundig Geref. Partij, zulks onder leiding van ds P. J. Dors man, Ned. Herv. predikant te Schellui- nen. Na afdoening der huishoudelijke za ken zal het Tweede Kamerlid, ds P. Zandt van Delft, refereren over: „Waar om Staatkundig Gereformeerd?" Zal in reformatorische geest moeten geschieden De afdeling Leiden en-omstreden van de Ver. van Ohr. Onderwijzers (essen) hieLd Zaterdagmiddag in „Centraal" een zeer druk bezGchte vergadering, waartoe ook de leden van tie Unie van Ohr. Ondrwijzersessen) waren uitgeno digd. Dr H. Schilp, die in zijn kwaliteit van voorzitter voor het eerst deze vergadering leidde, sprak een kort inleidend woord, waarna een lang durige bespreking ontstond over de vraag of het lidmaatschap van de vereniging verenigbaar is met het lidmaatschap van de P.v.d.A. De vergadering stelde zich op 't stand punt, dat geval voor geval dient te I worden bezien en wenste geen be oordeling en bloc. Op grond van i art. 8 aohtte men het gewenst, dat de vereniging zioh niet aan een bepaalde politieke partij bindt, evenwel zal» Leiden zich stellen ach ter de uitspraak van de Commissie van advies. Verder pleitte men voor het opnemen van meerdere onderwijzers in het H.B., terwijl daarin ock minstens twee dames zitting mceten hebben. De heer P. van Duyvendijk van Dor drecht sprak vervolgens over „De aan pak van de onderwijsvernieuwing op de christelijke school." In het begin van zijn rede wees spr. er op, dat wij geen I nieuwe principiële fundering voor de christelijke scholen behoeven. Er is voor deze scholen reeds één fundament gelegd, n.l. Christus, Vervolgens ging i spreker in op de nieuwe geestelijke stromingen, welke zich momenteel aan ons opdringen. Zo is er o.a. de Ameri- k a arts - Angelsaksisch eSpr. hoopte, dat deze stroming weinig invloed in de christelijke scholen zal hebben: het is de geest van succes, welke de ellebogen gebruikt en de dollar tot godheid ver- heft.. Verder openbaart zich de mo- j dern-humanistische geest, waarbij het gaat om de cultuur, de deugdbetrach- ting en braafheid. >Deze geest kweekt l zélf genoegzame mensen, die na 5 jaren oorlog neg geloven in de natuurlijke goedheid van de mens. Ook aan deze geest hebben wij geen behoefte. Ten slotte hebben wij de Roomse geest, wel ke alle levensterreinen wil vangen on der de heerschappij der kerk en van de priester. Tegenover al deze stromingen zet te spr. uiteen, dat wij onze ver nieuwing moeten zoeken in refor matorische geest en in het persoon lijk contact met Christus, Wij moe ten de leerlingen steeds vernieu wend leren, dat wij al onze krach ten moeten besteden in dienst van Christus en moeten wijden aan God en onze naaste. Wij hebben, aldus spa\, wel een school met de Bijbel, maar nog ndet een school n^ar of volgens de Bijbel. Vervolgens wees de heer Van Duy vendijk er op, dat de onderwijsvernieu wing, zoals deze lg> feite moet zijn, niet door één school apart aangepakt moet worden. Het is. noodzakelijk, dat dit streeksgewijze wordt gedaan. Wij moe ten komen tot de resolute ontgooche ling van de L.S., welke momenteel nog staat onder voogdijschap van het M.O., dat decreteert wat geleerd moet wor den. Dit heeft heilloze gevolgen. Ook zal bij het rekenonderwijs veel ballast moeten worden gesohrapt. Hier is prac- tische leerstof noodzakelijk. Verder moeten wij komen tot de inrichting van een bibliotheek van moderne litte- latuur o\er de onderwijsvernieuwing, i Groepsgewijze mceten wij ook toenade ring zoeken tot de realiteit cm te ko men tot werkelijk organisch onderwijs in de hoogste klasse. Tenslotte zette spr. uiteen, dat behalve groeps- en j streeksgewijze ook individueel dooi- elke school gewerkt moet - worden, waarna hij nog enkele opmerkingen maakte over de verschillende leervakken, welke j samenhangen met de psychologische achtergrond en de organische richting. Speeltuinver. „De Demping" MEVROUW STENZ—LEENING EN HENRI WELBOOREN ZONGEN. Ditmaal waren in verband met de ver gadering der Leidse afdeling van de K.N.T.V. in de Muziekschool Toonkunst twee stadgenoten genodigd, zich te laten horen, n.l. mevrouw Tilly Stenz-Leening en Henri Welbooren. Twee bekenden in het Leidse muziekleven, wier welwillende medewerking op prijs gesteld werd. De eerste hoorden wij in liederen van Schubert en Gabriël Grovlez, welke laatste te weinig gezongen en toch zeer opmerkenswaard zijn. Wij kunnen daar om de^ sopraan erkentelijk zijn, ze ge bracht "te hebben. Zij zingt technisch met opvallend gemak, bezit een voor een kleine ruimte sympathiek klinkende stem, maar de geestelijke inhoud peilt zij niet diep. De voordracht doet te weinig doorleefd en emotioneel aan, dan dat deze ons boeien kan. Henri Welbooren's bariton bezit aan dachttrekkende eigenschappen. Zyn keuze was gevallen op een zestal liederen van de geniale Henri Duparc, die hem goed bleken te liggen. De enkele orkest- composities en de 14 liederen die Duparc vóór zijn 25ste jaar schreef, waren vol doende om hem onsterfelijk te maken. De tragiek van diens smartelijk leven was onbeschrijfelijk: van zijn 25ste. tot zijn heengaan op 84-jarige leeftijd, heeft deze componist, in verband met een ze nuwziekte, waardoor het hem onmogelijk was muziek te horen zonder physische pijnen te lijden, geen noot meer kunnen horen, noch schrijven. Wat hij daarvóór componeerde, o.a. op prachtige teksten van Baudelaire, treft echter door onzeg bare schoonheid. Welbooren's zang is in het algemeen technisch voortreffelijk beheerst, zijn orgaan edel getimbreerd. Een meer be- ivogen voordracht dan wij van hem ge woon zijn, bewees bovendien, dat hij een zuiver begrip betoonde voor Duparc s be doelingen en van die zijner tekstdichters. Han Zirkzee verrichtte als accompag- nateur wonderen op een vleugel, die ten gevolge van een misverstand' voor dit doel totaal ongeschikt was. Wij ho pen hem nog eens op een beter instru ment te horen. De heer Leo Mens betuigde de optre denden zijn dank. evenals mejuffrouw Marie Veldhuyzen voor haar leerzame toelichtingen. H. STICHTING „HET KRAAMCENTRUM". De stichting „Het Kraamcentrum" heeft haar plannen tot, oprichting van een eigen gebouw kunnen verwezenlij ken. As. Zaterdagmiddag vindt de officiële opening van het eigen tehuis plaats, dat is gevestigd aan de Heren gracht nr. 4. DS L. RIJKSEN BEDANKT VOOR NUNSPEET. Ds L. Ryksen, predikant der Geref. Gemeente te dezer stede, heeft ook be dankt voor het beroep van de Geref. Gemeente te Nunspeet. WILLEM ANDRIESSEN VOOR DE KUNSTKRING. Vrijdag a.s. hoopt onder auspiciën van de Leidsche Kunstkring „Voor Allen" op te treden onze bekende pianist Willem Andriessen met werken van Mozart, Beethoven, Roussel en Chopin. THEOLOGENCONFERENTIE TE DRIEBERGEN. Van 30 Maart tm. 2 April zal op de Horst te Driebergen de jaarlijkse theo logenconferentie gehouden worden. Sprekers zijn prof. dr Th. L. Haitje- ma, prof. dr H. de Vos, prof. dr A. A. v. Ruler, prof. dr K. H. Miskotte, dr H. Berkhof, prof. dr P. Kuin en prof. dr W. Banning. Vrijdag as. hoopt de heer A. Segaar- de dag te herdenken, dat hij vóór 25 jaar als tuinman in dienst trad van het Academisch Ziekenhuis. Voordien was hij als knecht werkzaam by de heren Uitenbogaard te Oegstgeest, Boekee te Zoeterwoude en Boekee te Leiden. Professor C. de Boer, hoogleraar in de Franse taal- en letterkunde aan de Leidse Universiteit, is door. de universi teit van Parijs uitgenodigd «van 15—20 Maart een reeks colleges te geven aan de Sorbonne. BEGIN MEI OOK EEN SPEELTUIN IN DE OMGEVING VAN HET LEVENDAAL. Reeds direct na de bevrijding gingen er niet ten onrechte onder de bewoners van het Levendaal en omgeving stem men op om te komen tot de inrichting van een speeltuin. De drukke verkeers weg enerzijds en het totaal gemks aa<n een deugdelijke ontspanning vooir deze kinderrijke buurt anderzijds, hebben deze gedachte niet onaanzienlijk beïn vloed. Met niet verflauwende activiteit heeft het bestuur van de inmiddels op gerichte speeltuinvereniging „De Dem iping" alle .pogingen in het werk gesteld cm hiertoe op korte termijn te gera ken. Het vond voor zijn plannen een zeer gewillig oor bij het gemeentebe stuur, dat een bedrag van f. 5.000 be schikbaar stelde voor de omrastering en beplanting van 'n brak liggend ter rein. begrensd door de 4e Binnenvest gracht en de Havenstraat. Eveneens werd van de zijde van het gemeente bestuur de toezegging voor een zand bak gedaan. Grote dank is het bestuur van „De Demping" ook verschuldigd aan de Leidse Bond van Speeltuinver enigingen, welke steeds gereed stond het van advies en zijn bemiddeling te dienen. Nu cle werkzaamheden van gemeen te-zijde nagenoeg gereed zijn' gekomen, had „De Demping" gemeend hieraan vandaag 'n enigszins feestelijk karakter te moeten geven en deed. middels een geluide wagen vanochtend tot de be woners een oproep uitgaan can de vlag gen uit te steken, waaraan een druk gevolg werd gegeven. Temidden van een kring van belang stellende leden heeft de voorzitter 'van .De Demping", de heer A, G. Ponstein, op het terrein een korte rede uitgespro ken, waarin hij het doel en het wezen vam het speeltuinwerk uiteenzette. Met grote dankbaarheid maakte spreker verder gewag van de vriendelijke geste van het gemeentebestuur, waaraan hij de opwekking verbond het bestuur bij de aanschaffing van het spelmateriaal krachtig te steunen. Hierna werden zo wel de Nederlandse driekleur als de verenigangsvlajg gehesen. Ter gelegenheid van dit voor de ver eniging zo belangrijke feit zal heden avond. om half zeven, op de „speeltuin in wording" een boom worden geplant. Naar wij van bestuurszijde vernamen, ligt het in de bedoeling om de speel tuin begin Mei te openen,terwijl hij opengesteld zal worden voor de kinde ren, die wonen in de omgeving van het Levendaal. begrensd door Plantsoen, Korevaorstraat en omliggende straten. DE SYMPHONIE VAN CESAR FRANCK Wij vernemen, dat de bespreking van de symphonie van C. Franck, die heden avond gehouden zou worden door Hennie Schouten, uitgesteld is tot Maandag 12 April' as- Op die avond zal dan het programma van het laatste abonnementsconcert van K. en O., te geven op 15 April door het Rotterd. Philharmonisch Orkest onder leiding van Eduard Flipse, besproken worden. Van dat programma zal de be roemde symphonie van Franck de hoofd schotel vormen, terwijl Jo Vincent als soliste zal optreden. -<Van onze Romeinse correspondent,. Reeds sedert een jaar doen allerlél geruchten de ronde over grote hervor mingen in het bestuur der R.K. Kerk. Menigeen verwachtte, dat de uitvoeri ge encycliek over liturgie en ritueel, waaraan de Paus gedurende de zomer maanden gewerkt heeft .en die een maand geleden werd gepubliceerd, die hervormingen zou aankondigen. Dit bleek niet het geval, doch de hardnek kige geruchten zijn allerminst ver stomd. Zij komen hierop neer, dat men een grote vermeerdering van het aan tal kardinalen verwacht. De „Corriere della Sera" schreef zelfs met grote stel ligheid, dat het Heilige College bin nenkort honderd leden zal tellen. Geen ander blad nam dit bericht over en de „Osservatore Romano", het officiële or gaan van de H. Stoel, reageerde niet. In Vatikaanse kringen doet men ge heimzinnig en.... weet men waar schijnlijk ook niets positiefs. De beslis sing in deze zaak hangt van de Paus af. In ieder geval zou een uitbreiding van het H College, welke wy niet uit gesloten achten, omdat het werk dei- Curie steeds omvangrijker wordt, een opzienbarende gebeurtenis zijn. Op het ogenblik kunnen er, in geval van een „plenum" ten hoogste zeventig kardi nalen zijn. Dit geïal werd vastgesteld ln 1586 door Paus Sixtus V bij de con stitutie „Postquam verus". In de vroe ge middeleeuwen waren er nog min der. Als men echter bedenkt, dat er thans veel en veel meer katholieke Christenen ln de wereld zijn dan in 1586 (men denke slechts aan Noord en vooral Zuid-Amerika, aan Austra lië en verder aan de toeneming der bevolking in Europa) dan is een ult- oreidirug van fïet H. College volkomen ger eohtv aar di gd ADVIESCOLLEGE VOOK DE PAUS. Wat zijn kardinalen? Het zijn hoge prelaten, die tezamen een lichaam vormen, het Heilige College, dat de Paus met raad en daad bijstaat en te vens bij overlijden van de Paus diens opvolger uit eigen midden aanwijst. Het college is verdeeld in drie groepen, die der kardinaals-bisschoppen, der kardinaals-priesters en der kardiyaals- diakenen. De kardinaals-priesters zijn thans vijftig ln getal, zy wei-den voor het eerst vermeld bij het Concilie van Rome onder Paus Sylvestris I in 324 en waren de voornaamste (cardinales) geestelyken der z.g. titelkerken van Rome. Die'titelkerken waren toen 2-5, later 28 kerken in de-stad. waar een doopvont was en de andere sacramen ten konden worden toegediend. Oor spronkelijk. in de tijd der Christenver volgingen, had de naam „titules" een andere betekenis; destijds plachten ge goede Christenen een zaal in hun huis of paleis ter beschikking te stellen van "nun geloofsgenoten, die daar samen kwamen onder de bescherming van het eigendomsrecht, dus „sub titulo" van enig machtige heer en van het „ius domiciliare". Die huiskerken werden AMOK OP DE „JAPARA". De krant voor iedereen. BEURSOVERZICHT Amsterdam, 15 Maart. Er ging vandaag zeer weinig om en er viel een iets teruglopend koerspeil te constateren. Aandelen Kon. Olie liepen voor de oude aandelen van 361 tot 363, terug tot 358^, nieuwe aandelen van 349 naar 346 Unilever zakten in van 332 tot 327'j en certificaten Hoogovens boetten vyf punten in tot 228, Aku bleef op het volg peil. In Indisohe fondsen ging maar zeer weinig om en in de Ta bakswaarden b.v. kwamen pas tegen 't slot enige noteringen tot stand, tenvyi zij in alle tapes ongenoteerd bleven. De tabaksfondsen verloren 3 tot 5 Ook H.V.A. was zwak gedisponeerd en Am sterdam Rubber kon zich evenmin hand haven. Weer viel enige belangstelling op te merken voor de obligaties en aan delen der Indische Tramwegmaatschap pijen, die goed prijshoudend lagen. De Scheepvaartfondsen waren iets ln reac tie. De binnenlandse dollarlening werd vernomen op 104i/2 105. Van de publi catie der eerste ïyst van Amerikaanse obligatiën, die aan de Ned. Bank voor l April dienen te worden aangeboden en overgedragen, werd ter beurze met be langstelling kennis genomen, doch ver rassingen bevatte deze publicatie voor ingewijden niet. Het aantal verhan delde certificaten van Amerikaanse shares was Vrydag opgelopen tot 983. Javaanse bediende verwondde drie Nederlanders. De directie van de Kon. R'damse Lloyd deelt mede, dat de Javaan-se be diende Samiram, kort na vertrek van het ms. „Japara" uit San Francisco, in 'n ogenblik van-verstandsverbysterlng in de eetzaal een aanval heeft gedaan op de gezagvoerder, kapitein R. van Evendingen en de hofmeester D. M. Emeis. Ock de derde stuurman F. F. P. van den Berg, werd gewond. De .Ja para" keerde naar San Francisco terug, waar de hofmeester, die een snij wend aan de slaap opliep en de derde stuur man. die verwondingen aan de pols had, in het hospitaal werden opgeno men. De verwondingen zyn niet ernstig. Na een oponthoud van slechts enkele uren heeft de „Japara" de haven van San Francisco weer verlaten. Samiran bleef in het hospitaal aohter. LEIDERDORP CONTACTAVOND VAN DE PADVINDERS. Zaterdagavond hield de Van Rhijn- en Van der Does Lletkorp Groep een zeer ge slaagde contactavond ln de Ned. Herv. School, waarbij vele ouders en belangstel lenden aanwezig waren. Na het zingen van „Hoort, zegt het voort!" werd de avond met een kort woord geopend. Aan de heer C. v. d. Reijden werd het erehopmanschap verleend, terwijl mevr. v. d. Reijden een taart ontving. Districts commissaris A. Beekes wees op het vele werk dat hopman v. d. Refjden voor de padvinderij heeft gedaan. Voor de pauze verzorgden de welpen het programma, dat zeer ln de smaak viel. In de pauze kon men de tentoonstelling, welke een over zicht van het verkennerswerk gaf. bezich tigen. Verder waren er enige attracties en werd er een verloting gehouden. Dc verkenners toonden hun vaardigheid ln pionieren, selnert en E H.B O. Met een kampvuur werd de avond besloten. VOORHOUT EINDELIJK DE STENENBRI G. Naar ons van bevoegde zijde bekend ls gemaakt, vernemen we dat spoedig een aanvang zal gemaakt worden met de bouw van de Stènenbrug. aan de v., d. B. v. Heemstedeweg alhier. Dit object dat steeds een twistappel is geweest tussen de ge meenten Voorhout en Sassenheim die el- kosten, is thans definitief aangepakt. Voor kaar verantwoordelijk achtten voor de hout zal thans een vernieuwing aanbren gen. Oorspronkelijk zou een nieuwe brug worden gebouwd maar dit bracht de som van f. 21.000 met zich mee. Nu zal een reperatie ln beton plaats vinden (kostprijs f. 5000 met f. 2000 voor de verbreding, ten laste en op verzoek van de gemeente Sas senheim). Nog voor het bloembollenselzoen zal deze vernieuwing klaar zijn, hetwelk voor diverse bloemisten een verblijdend felt ls. Bijna twee jaar ls bovengenoemde weg door dit obstakel afgesloten geweest. naar de betrokken patricische geslach ten genoemd" „titulus Sabinae", „yitu- lus Balbinae". etc. De oorspronkeiyke 25 titelkerken waren vrywel alle ont staan 'uit zulke huiskerken. Toen enerzyds het administratieve werk der Curie toenam en anderzyds het aantal religieuze plechtigheden, waarby de Paus tegenwoordig moest zyn, steeds groter werd, nam het aan tal zyner onmiddellyke medewerkers toe en tenslotte kwam men tot 50 kar dinaal-priesters. Deze hebben elk een titelkerk, hetgeen inhoudt, dat de be tekenis van het woord „titel", gewyzigd werd. Het is tegenwoordig een kerk, die aan de speciale zorgen van de betrak ken kardinaal is toevertrouwd. Onze Nederlandse kardinaal heeft b.v. de ti tel van San Clémente, een der oude titelkerken en tevens een der meest merkwaardige monumenten der eeuwi ge stad. VAN KARDINALEN EN BISSCHOPPEN. Zoals Rome voor de uitreiking der sacramenten werd verdeeld in 25 wy- ken, zo verdeelde Paus Clemens (88-97) de verzorging der weduwen, wezen en armen over zeven diaconieën. Ook de voornaamste (cardinalis) van ieder de zer diaconieën werden in het heilige college opgenomen. Zy behoefden geen priester te zijn. Daarom is het onjuist te zeggen: een kardinaal,is hoger dan een bisschop. Het zyn twee geheel ver schillende instellingen. Een bisschop is een geestelijke, hoofd van een diocees. Een kar^naal is lid van een raadge vend college en kon, tot het Kerkcon- cilie van Triëst. anders besliste, een leek zyn. Er is thans plaats voor veer tien kardinaals-diakenen ln 't H. Col lege. Ook zy hebben een titelkerk, die de naam draagt van diaconie. Tenslotte zyn er zes kardinaals-bis schoppen. Dit zijn onvermydelijk steeds Italianen, daar het de bisschoppen en aartsbisschoppen zyn van de stadjes gelegen in de onmiddellyke nabyheid van Rome. Decanus over het H. Col lege is steeds de~ bisschop van Ostia. de antieke -voorhaven van Rome. een stad, waarvan thans nog slechts ruïnes bestaan. Zou 't- H. College worden uitgebreid, dan zal dit wel betekenen, dat het aan tal kardinaals-priesters wordt vergroot, wellioht ook dat der diaconieën. Er, zullen dan tevens andere kerken van Rome als titelkerken moeten worden toegewezen. Politiek heeft zulk 'n uit breiding enorme betekenis, daar zij ongetwijfeld er toe zal bijdragen de R.K. Kerk universeler, minder Itali aans, te maken. Een neiging daartoe is sedert de laatste decennia merkbaar en reeds thans is er menigeen, ook in Vatikaanse kringen, die meent, dat by een toekomstige Paus-keuze 't H. Col lege waai'schy'nlyk een niet-Italiaan op de Stoel van de Paus zal brengen. Burgerlijke Stand van Leiden GEBOREN: Ester. d.v. N. O verdijk eri C. M. Ou- werkerk; Gerardus, z.v. J. van den Hoed en C. Dreef; Johaames, z.v. R. Been erf F L. Ouwerkerk; Daniël Marinus Louis z.v. J. Overdorp en H. Westerveld; Martinus Hermanns, z.v. J. Heus en E. M. Holverda; Cairla Franciska Maria, d.v W. L. van der Ham en A. H. de Boer; Jacoba Johanna, d.v. W. Duij- verman en J. Crama; Elisabebh Rebec ca Johanna, d.v. H. Fakkel en Z. A. Veldhuyzen. OVERLEDEN: J. Koekebakker z., 5 weken, Een doodstraf bevestigd en een gewijzigd. De Byz. Raad van Cassatie te Den Haag heeft hedenmorgen uitspraak ge daan in de zaak tegen de Zaandamse boekhouder L, Muusse, die na Dolle Dinsdag deel uitmaakte van executie pelotons. Bij terechtstellingen ln Hoorn. Haar lem, Zaandam en Amsterdam, waaraan hij deelnam, werden 60 Nederlanders neergeschoten. Het Byz. Gerechtshof te Amsterdam had M. tot de doodstraf veroordeeld. De Byz. Raad van Cassatie achtte deze zwaarste straf de enig juiste en verwierp derhalve het beroep van ver dachte. De raad vernietigde het doodvonnis, dat het Bijz, Gerechtshof te Leeuwar den had uitgesproken in de zaak tegen de caféhouder L. Bunt uit Leeuwarden en veroordeelde hem tot /levenslange ge vangenisstraf. B. is o.m. als lid van de Landwacht als een weldeman te keer gegaan. Joden en illegalen vonden by hem gc::i gena de. Omstreeks Dolle Dinsdag maakte hy enige malen van zyn revolver gebruik, zonder evenwel slachtoffers te maken. Engels kabinet keurt overeenkomst der vijf landen goed Naar verluidt heeft het Engelse ka binet zyn goedkeuring gehecht aan de overeenkomst tussen Engeland. Frank rijk en de Benelux,, die verleden week te Brussel is gesloten. Bevin zal mor gen of Woensdag, vermoedeiyk met Bidault, van Frys naar Brussel vliegen om de overeenkomst te ondertekenen. In gezaghebbende kringen neemt men aan, dat Berin Donderdag of Vrijdag naar Londen zal terugkeren. Verklaring van Attlee verwacht OMTRENT COMMUNISTEN EN» FASCISTEN IN OVERHEIDSDIENST. Te Londen wordt vernomen, dat Att lee. de Engelse minister-president, he denavond in het parlement een belang rijke verklaring zal afleggen over de positie van fascisten en communisten in bepaalde takken van de veiligheids dienst der overheid. Men verwacht niet bepaald een zuivering, doch acht het mogelyk, dat op enkele departementen mutaties zullen plaats hebben en in de toekomst strenger toezicht zal worden gehouden op de indienstneming. Staking in Buckingham Palace In Engeland zyn stakingen nu een maal principieel iets anders dan wat wij hier te Mande onder een staking ver staan. Men ként er populaire cn niet- populaire stakingen, stakingen met hu moristische inslag, die in alle lagen der bevolking levendig gevolgd worden, als waren het wedstryden in een geliefde sport. Wij zyn benieuwd onder welke ru briek de jongste staking gerangschikt zal worden; 'n staking in Buckingham Palace, het Londense palels van het Britse Koningspaar. Het technisch per soneel, dat de electrische installaties ln het paleis bedient, is in staking gegaan, omdat het loonsverhoging eist, die tot dusver niet is ingewilligd. Géén functio nerende liften, géén warm water, géén verwarming, onder die omstandigheden keren de Koning en Koningin heden terug naar het Paleis, na het weekend op Windsor Castle te hebben doorge bracht. Van de weeromstuit zyn ook de colle ga's .van de paleisstakers in de beide parlementsgebouwen en het ministerie van oorlog een staking begonnen. Lezers schrijven DANSENDE DEVIEZEN. Naar aanleiding van ons artikel on der bovenstaand opschrift in 'ons Blad van 4 Maart j.l. zendt de heer J. J. Constandse. secretaris van de Ned. Bond van Dansleraren en van de Federatie van Nederlandse Dansleraren organisa ties ons een uitvoerig schryven, waar aan hy een exemplaar van de „Richt- lynen voor de leden van de Ned. Bond van Dansleraren" toevoegt. Wy willen gaarne erkennen, dat deze richtlynen getuigen van een prijzens waardig streven naar beschaafde om gangsvormen in de danszaal en tech- nisch-correct dansen en voorts nadruk- keiyk stelling namen tegen excessen op het gebied der gezelschapsdansen, daar onder begrepen de door ons genoemde Lambeth Walk, Boogie Woogie en Swing, welke door de aangesloten leden niet worden onderwezen. In dat opzicht zouden wy het toejuichen, wanneer alle Nederlandse dansleraren zich onverwyid als lid opgaren. Helaas dient evenwel geconstateerd, dat dit ideaal by lange na niet wordt benaderd, gezien de fre quentie, waarmede deze excessen zich voordoen. Wie ooit wel eens de jeugd op een dansfeest byeen zag, zal met ons tot de conclusie zyn gekomen, dat hetgeen daar op gebied van dansen wordt ge demonstreerd in een grote meerderheid niet bewijst, dat de beoefenaren hun onderricht ontvingen van een Bonds- leraar! Waar de Bond daarin verbete ring wil brengen, inclusief de muzikale begeleiding, dié vaak meer aan het oer woud doet denken dan aan een tempel der westerse danskunst, heeft zyn stre ven onze volledige sympathie. Ten slotte het punt. waartegen onze bezwaren voornamelyk gericht waren: de deviezenkwestie. De heer Constandse schrijft daarover: „Deviezen waren hier voor niet nodig; de paren waren de gasten van de Finse collega's". Het doet ons oprecht genoegen dit tè horen en wy erkennen zonder enig voorbehoud, dat deze critiek in dit op zicht misplaatst was. Evenwel: het Bondsbestuur had dit kunnen voorko men, wanneer het deze belangrijke me dedeling duidelijk had verwerkt in zyn aan de pers aangeboden aankondiging van het tournooi te Helsinki. Wanneer dit natdrukkelijk was vermeld, zou hét gehele bericht niet de onaangename in druk gemaakt hebben, welke het inder daad, naar ons is gebleken, in brede kring heeft gewekt. Hetgeen niet wegneemt, dat wy ton deze ruiteriyif ongelyk willen bekennen en daarvoor onze verontschuldigingen aanbieden! BURGEMEESTERS VAN ROTTERDAM EN ARNHEM TERUG UIT AMERIKA. De delegatie van de Ver. van Ned. gemeenten, bestaande uit haar voorzit ter, mr P. J. Oud, burgemeester van Rotterdam, haar directeur, N. Arkema en het bestuurslid, Chr. G. Matser, te vens burgemeester van Arnhem, die in New-York heeft deelgenomen aan het Congres van Amerikaanse burgemees ters, is hedenmorgen met het m.s. „Westerdam" in het vaderland terug gekeerd. BON VOOR HUISHOUD- OF TOILETZEEP. (G.P.D.-beriohtgerinjg) Naar wij vernemen zal as. Donder dag een bon worden aangewezen voor 225 gram huishoudzeep of 180 graan toi letzeep. Kinderen van de D en E-groep ontvangen een dubbel rantsoen. WREEDAARDIG WERK VAN WOLVEN? De rust van het vredige stadje Ba tenburg aan de Maas is de laatste da gen wreed vea-stoord. Er worden n.l. op grote schaal schapen gisdood, door een tot nu toe onbekend dier. In een nacht werden 16 schapen gedood. Niet min der dan 23 sohapen, lammeren en zelfs een een-jarig rund zyn reeds ten prooi gevallen. Er wordt, gezien de sporen, die de dieren achterlaten en de wyze, waarop de slachtoffers worden gedood en verscheurd, gedacht, dat een of meer wolven aan het werk zyin. Reeds zijn zonder succes klopjachten gehou den. By de bevolking van het stadje heerst een ware anigiststemming en het vee is weer naair binnen gehaald. Ook in omliggende plaatsen, o.a. in de ge meente Appeltern, zijn enkele schapen gedood, doch niet op zo'n ruïneuze wy ze als te Batenburg. Hedenmorgen de den niet bevestigde verhalen de ronde, dat Zondagnacht door enkele bewoners een wolf gezien zou zyn. NIETS GELEERD. Toch goed, dat het bekend wordt. Het in de Britse zone verschynende partijloze blad „Die Welt", dat uittrek sels uit het dagboek van dr Goebbels publiseert, heeft een anonieme brief af gedrukt, waarin wordt gezegd, dat de Führer en „onze onvergeteiyke dr Goeb bels" gelijk hadden. .^Indien alle Duitsers hun plicht had den gedaan", zo gaat de brief voort, „zouden wij de overwinning behaald hebben en zouden zulke zielige Inktkoe lies als u niet in staat zyn geweest thans de dagbladpolitiek te vormen". ,,U bewees ons een dienst door Goebbels' dagboek te publiceren. Nu kan iedereen zien, dat hy het by het rechte eind had, waarvoor hy leefde en stierf zal nog be waarheid worden". „Kleine groepen getrouwen worden door uw publicaties uit het dagboek in staat gesteld drie maal per week bijeen te komen om er naar te luisteren onder de portretten van de Führer en dr Goebbels. die door kaarsen worden ver licht". DREIGENDE HOTELSTAKING TE PARIJS. Het personeel van verschillende ho tels te Parijs, waar delegaties van de conferentie der 16 landen voor de hulp aan Europa gehuisvest zyn, dreigt met staking, variërend van 1 uur tot volko men stillegging van het bedrijf. Het personeel eist korter werktyd en koste- oze maaltijden tydens het werk. BELGA MOET BERICHTGEVING AAN RADIO-OMROEP STAKEN. De Belgische nationale radio-omroep r heeft het nieuwsagentschap Belga doen weten, dat het van de regering bevel gekregen heeft' de uitvoering van het lopend contract te staken. Belga heeft zich derhalve genoopt gezien zyn be richtgeving aan de beide zenders, Brus sel-Vlaams en Brussel-Frans, te staken. Belga verklaart zich alle rechten voor te behouden ter zake van schade ten gevolge van het verbreken van het con tract, dat tot 31 December 1948 liep. De heer W. P. Montyn, de nieuwe Nederlandse gevolmaohtigde gezant in Iran, heeft zyn geloofsbrieven aan de Sjah overhandigd. (UP.).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1948 | | pagina 3