Militairen contra Leidse politie
CLOVINE
„Agenten namen een agressieve houding aan"
„Optreden van militairen bracht alle ellende"
.Beleid van agenten niet ter beoordeling van militairen"
Mej. L. A. P. Eskens
omroepster van Radio Hilversum en
Berlijnse Radio-omroep staat terecht
RECHTZAKEN
Films van (deze week:
zaterdag 21 februari.
Het drama op de Stationsweg
Getuige De Planque
Agent Schnitzlei
Auditeur-militair
(Van één onzer redacteuren)
Gistermiddag behandelde de Krijgsraad te velde te 's-Gravenliage
wederom de zaak tegen de vier militairen ,die zich op Zondagavond
5 October j.l. op de Stationsweg te dezer stede mengden in een orde
verstoring en zich daarbij tegen de arrestatie van de 26-jarige student
W. Scheltema verzetten, waardoor een gespannen verhouding tussen
publick en politie ontstond, welke later leidde tot het gebruik van
vuurwapenen ten gevolge waarvan de student op tragische wijze om
het leven kwam.
Het waren de Leidenaars H. Nonkes. J. C. W. van Rijn en E. M.
Oosterhout en H. Th. G. Colijn te Zoetcrwoude. die allen te Amersfoort
in garnizoen gelegerd zijn. Hun is ten laste gelegd het belemmeren van
de agenten van politie L. A. Schnitzler en P. J. den Hollander, in
de uitoefening van hun functie, waarbij één hunner, H, Nopkes, Zelfs zo
ver ging, dat hij de adspirant van politie Den Hollander zijn gummi-,
stok ontrukte. Zoals wU destijds reeds uitvoerig, vermeldden werd de be
handeling van deze zaak, welke in eerste instantie op 7 November j.l.
voor de Krijgsraad te velde diende, geschorst ten einde eerst nog de
agenten van politie en zo nodig ook nog andere getuigen te horen, ter
wijl werd bepaald, dat de vier militairen, die op punt stonden naar In-
dië te vertrekken, hiervan af moesten zien en zich ter beschikking
van de Krijgsraad moesten-houden.
Nonkes 2 en overige militairen
één maand gevangenisstraf
Ook nu weer trad als voorzitter van
de Krijgsraad op prof. mr. J. C. van
Bemmelen terwijl als auditeur-militair
mr. J. C. de Vroom fungeerde. Als raads
man van beklaagden trad jhr. mr. O. Q.
Wttewaall van Stoetwegen op.
De president, die het wenselijk achtte,
dat de zaak deze middag weer geheel
opnieuw aan de orde werd gesteld,
waarbij hij zich nadrukkelijk bepaal
de bU het aandeel, dat de militairen in
deze ordeverstoring hebben gehad, nam
allereerst de vier beklaagden een streng
verhoor af. Allen bleven bij hun op de
zitting van 7 November afgelegde ver
klaringen, welke hierop neerkomen, dat
volgens hun mening de agenten van po
litie bij hun optreden veel te ver zouden
zijn gegaan Ook nu was Nonkes van
oordeel, dat, indien hij niet tussen bei
den was gekomen, de positie van de stu
dent, die reeds fel geslagen was. critiek
zou zijn geworden. Nadat hij zich met
de zaak was gaan bemoeien maakte hij
ook kennis met de gummistok van Den
Hollander. Hij heeft deze toen afgepakt,
maar haar kort daarop weer terugge
geven.
Getuige De Planque: „Het slacht
offer wilde door mij naar huis ge
bracht worden".
Als eerste getuige werd in deze zaak
gehoord de heer B. P. de Planque. me
disch student te Leiden en vriend van
de heer Scheltema. Deze verklaarde.dat
hij van Oegstgeest komende zijn vriend
ter hoogte van de Cito-stalling zag
staan, terwijl zich reeds enig publiek
rond de heer Scheltema. die niet vtu
van sterke drank was. had verzameld.
Ik ben toen naar hem toegegaan en heb
hem aangeboden om hem naar zijn wo
ning in de Kloksteeg te brengen. Op dit
moment waren er nog geen agenten te
zien, evenmin waren er op dit ogenblik
militairen in de buurt. Op het verzoek
van het slachtoffer hem eerst nog een
sigaret te geven, heb ik voldaan, waar
aan ik echter nadrukkelijk de els vast
knoopte. dat hij dan ook met mij mee
zou gaan. Sch. stemde hierin toe.
Terwijl wij een sigaret stonden te
draaien, kwamen dc twee agenten op
ons af, die direct al een agressieve
houding aannamen. Zij duwden het
publiek op zijde en beschouwden mijn
vriend als hun arrestant. Ik heb toen
nog gezegd, dat ik Sch. wel naar huis
zou brengen, maar zij wilden hiervan
niets weten. Ook het slachtoffer wilde
door mij naar zijn wqping gebracht
wordèn en verzette zich tegen zijn ar
restatie.
Op het rumoer, dat hierop ontstond
zijn toen de militairen afgekomen. Toen
ik in ae gaten kreeg, dat de zaak een
ernstig karakter aannam,, heb ik aan een
meisje, een dienstbode van mijn buren,
verzocht mijn fiets even af te geven bij
de Cito.
Pres.: „De soldaten zeggen, dat zij zich-
pas met de zaak zijn gaan bemoeien,
toen er geslagen was?"
Get.: „Ik meen van niet". Op een in
dit verband door de auditeur-militair
gestelde vraag antwoordt getuige, dat
toen ook de militairen aan het slacht
offer begonnen te rukken, de gummistok
werd getrokken.
Pres.: „Vond u het optreden van de
politie zo ruw?"
Get.: „De marfier waarop de ene
agent optrad was nu niet bepaald ple
zierig".
Pres.: „Dit snijdt geen hout. Vertelt
u mil eens, was het optreden van de
agenten volgens u verantwoordelijk?"
Get.: „De agenten deden op dat mo
ment niets waardoor Sch. in gevaar
kwam".
Agent Schnitzler: „Als de militai
ren zich niet met de zaak bemoeid
hadden was er niets gebeurd".
Vervolgens werd als getuige de agent
van politie Schnitzler gehoord, die ver
klaarde. dat hij op de bewuste avond
met zijn collega Den Hollander op de
Stationsweg dienst deed. Omstreeks
halftien werden zij opmerkzaam ge
maakt, dat een onbekend manspersoon
zich op enigszins luidruchtige wijze op
hield bij de 'Cito-rijwielstalling. Toen
wij de man, die het slachtoffer Sch.
bleek te zijn en onder de invloed van
sterke drank was, naar het politiepost-
huis op de Steenstraat wilden overbren
gen, heeft deze zich onder hët uitroepen
van voor ons minder vleiende taal ver
zet. Wij hebben hem toen vast gepakt
en zijn naar het midden van de rijweg
gelopen.
Hoewel de man zich wel verzette, ging
alles aanvankelijk goed. Het zou ons
dan ook zeker gelukt zijn om dc man
over te brengen, als op dit moment de
militairen niet tussenbeiden waren ge
komen. Al heel spoedig raakte ik met
mijn arrestant gescheiden van mijn
collega en hier is alle ellende begon
nen.
De militairen heb ik toen nog gewe
zen op hun plicht mij te assisteren, maar
daar wilden zij niets van weten. Inte
gendeel brachten zij mij door hun hou
ding in een steeds hachelijker wordende
positie.
Ten einde de orde enigszins te her
stellen en mijn gezag te handhaven
heb ik toen mijn revolver getrokken
en mijn arrestant met de kolf van de
revolver een slag in het gelaat gege
ven, waardoor deze bloedend werd ver
wond.
Op een vraag van de president, waar
om getuige zich niet van zijn gummi
stok bediende, verklaarde deze. dat deze
onder zijn jas zat en daaruit, gezien de
situatie van het ogenblik, moeilijk te
voorschijn te brengen was. Terwijl ik
mij in deze moeilijke positie bevond
heeft Nonkes mijn collega Den Hollan
der aangevallen en hem zijn gummi
stok ontrukt.
Verd. Nonkes: „Ik heb Den Hollander
niet aangevallen. Op het moment, dat er
geslagen werd heb ik getracht Den Hol
lander en Scheltema van elkander te
scheiden. Toen heb ik een klap gekre
gen, waarop ik de gummistok heb af-
gfenoinen".
Getuige Den Hollander, die vervolgens
werd ondervraagd, verklaarde, dat hü
aanvankelijk het publiek had gesom
meerd om door te lopen. Toen hieraan
geen gevolg werd gegeven hebben wij
Sch. gearresteerd. .Wij hebben hem toen
tussen ons in genomen. Hoewél hij zich
hiertegen wel verzette, ging dit de eer
ste 20 30 meter goed. Op een gegeven
moment raakte ik van mijn collega ge
scheiden, waarop ik mijn gummistok
trok om ruimte te maken. -Direct daarop
werd ik door Nonkes aangevallen en
ontrukte hü mij mijn gummistok. Het
slachtoffer was toen in het geheel nog
niet geslagen.
Nonkes, die het met deze verklaring
in het geheel niet eens is, zegt. dat nij
zich er pas tussen heeft gemengd toen
het slachtoffer reeds rake klappen had
moeten incasseren. Ook zou hij Den Hol
lander niet van achteren hebben aan
gevallen.
Getuige L. J. van Haarlem, tifnmer-
man te Leiden, die naar achteraf bleek
reeds verschillmde meier met de politie
overhoop heeft gelegen, kemt dan ver
klaren, dat niet Den Hollander maar
juist Schnitzler met een gummistok
heeft geslagen. Een verklaring, welke
met de president ook door de vier mili
tairen wordt bestreden. De ongeloof
waardige indruk van gijn verklaringen
werd nog versterkt door de v/oorden van
de agent Schnitzler. die vertelde, dat
Van H. als zijnde onbetrouwbaar in het
politieregister staat aangetekend.
Een incident
Getuige Van H„ die zich over deze
woorden nog al opwindt en het een
grove belediging acht, wenst lih.-n an
de bewijzen te hebben. Toen hij zich
hierop naar zijn plaats begaf, hief hij
dreigend zijn vuist op naar agent
Schnitzler.
De president, die het gebaar niet ont
gaat, roept Van H. tot de orde en
vraagt „of hij van lotje getikt is". „U
bent hier in de rechtszaal ,weet u wel,
dat ik u kan laten arresteren?"
In verband met dit optreden werd
door een ter terechtzitting aanwezige
marechaussee proces-verbaal opge
maakt.
Als laatste getuige werd ten slotte nog
C. Th. Kop, slager te Leiden, gehoord,
die zegt gezien te hebben, dat beide
agenten het slachtoffer met een gummi
stok hebben bewerkt. Get. is van oordeel,
dat zo wanneer de militairen niet tus
senbeiden waren gekomen, de agenten
zeker de hersens van het slachtoffer
zouden hebben ingeslagen. Ook zou
Schnitzler zijn gummistok welke hij om
zijn pols droeg ,en zijn revolver gebruikt
hebben.
Het optreden der agenten
was rechtmatig.
De auditeur-militair, mr. De Vroom,
aan wie hierna gelegenheid wordt ge
geven tot het houden van zijn requisi
toir, zegt allereerst, dat het hier een zeer
ernstig feit betreft
Hoewel spr. niet in wil gaan op de
vraag of het optreden van de agenten
tactvol is geweest, moet hij toch tot
de conclusie komen, dat zij volkomen
rechtmatig zün opgetreden. Zij heb
ben Scheltema, die onder de invloed
van sterke drank was. over willen
brengen naar het politieposthuis. Met
nadruk stelt spr. vast ,dat het beleid
van deze agenten niet ter beoordeling
was aan de militairen.
Bovendien legt de krijgstucht mili
tairen de verplichting op aan burger
lijke dienaren der openbare macht me
dewerking te verlenen. In plaats, dat zij
hun plicht als militair zijn nagekomen,
hebben zij zich tegenover de politie ge
plaatst. Dit laatste is ook vast komen te
staan uit de verklaringen van de heer
De Planque en de beide agenten.
Ook spr. is van oordeel, dat juist door
dit optreden het tumult eerst recht, is
ontstaan. Toen het publiek twee cate-
goriën uniformdragers tegenover el
kander zag staan, was de rem er af.
Nadat mr. De Vroom als zijn mening
had uitgesproken, dat de noodlottige ge
volgen van dit incident alsmede het a.s.
vertrek van de militairen naar Indië
geen invloed mochten hebben op de be
paling van de strafmaat, eiste hij met
het oog op de ernst van deze overtreding
de maximum strafmaat, t.w. voor be
klaagde Nonkes 3 maanden gevangenis
straf met aftrek en voor de overige be
klaagden 6" weken.
Verdediger dringt op
clementie aan.
De verdediger ,jhr. mr. Wttewaall van
Stoetwegen, .brengt in zijn pleidooi de
leeftijd van verdachten in het geding.
Bij het uitbreken van de oorlog waren
zij nog maar nauwelijks elf jaar .terwijl
de tijd der bezetting voor beklaagden
nu niet bepaald gunstig is geweest voor
het leren kennen van een werkelijke
gezagseerbiediglng. Bü het onderhavige
relletje hebben zij vergeten dat zij zich
als militairen hadden te gedragen. Spr.
betreurts het, dat Schnitzler op een ge
geven moment niet bij zijn gummistok
kon komen en hij zijn schietwapen eer
der bij de hand had dan gün slagwapen.
Als hierop de verdediger de houding
van een op de Stationsweg woonachtige
arts in het geding wil brengen, verzoekt
de president hem dit er buiten te willen
laten. Ook de Krijgsraad heeft zich in
zün instructie beperkt tot het optreden
der militairen.
Ten slotte vraagt mr. Wttewaall van
Stoetwegen de uiterste clementie te wil
len betrachten.
Het vonnis.
Nadat de zitting voor enkele ogen
blikken is geschorst en de leden van de
Krijgsraad in raadkamer zijn geweest,
doet de president de volgende uit
spraak: Nonkes twee maanden gevan
genisstraf met aftrek en de overige be
klaagden één maand. Tegen deze uit
spraak kunnen verdachten in hoger
beroep gaan bü het Militair Gerechts
hof.
Ingezonderi Mededeling
Leids Tribunaal
Was ook werkzaam op het „bezetter geen vijand
van nederland".
Gew. Arbeidsbureau
„Hoe verklaart u uw omgang met de
Duitsers?" aldus de president. Besch.:
„Ik beschouwde de bezetter toen niet als
de vijand van Nederland". Ten aan
zien van haar positie op het gewestelijk
arbeidsbureau meende besch. te moeten
zeggen, dat zü inderdaad meisjes naar
Duitsland had geholpen. Hardnekkig
werd echter door haar ontkend, als zou
zü propaganda voor het werk in Duits
land hebben gevoerd. De feiten inzake
haar optreden voor de radio werden er
kend,
Getuige Hazelhoff had zeer sterk de
indruk, dat besch. de meisjes aanmoe
digde naar het vüandelijk land te gaan.
Hij wees op verscheidene dingen, doch
mej. Eskens kon zich op 't laatst niet
veel meer herinneren van de voorvallen,
die door de verschillende getuigen naar
voren werden gebracht, ,,'tls ook al ze
ven jaar geleden gebeurd".
Get. C. R. L. Oostveen zeide, dat be
sch. zich in al haar gedragingen pro-
Duits had getoond. Zy deed haar best
de uitzending van de meisjes te bevor
deren. Een keer opperde ze zelfs be
zwaar tegen de geest van traagheid, die
de uitzending wel eens ademde. Besch.
voerde aan,, dat zy de meisjes het werk
in Duitsland niet kèn afraden, omdat
er steeds een Duitse bemiddelaarster op
haar kamer aanwezig was. „Ik kon niet
openhartig met de gegadigden spreken".
Met nadruk verklaarde zij nog, dat zij
de directeur niet had aangebracht. ..Het
gesprek, dat ik met de heer Hazelhoff
heb gehad met betrekking van meisjes,
tijdens welk onderhoud de directeur zün
bezorgdheid uitsprak in verband met
een mogelijke revolutie in Duitsland, kan
afgeluisterd zyn. Af en toe sprak de heer
Hazelhoff zeer hard!"
De heer W. Holswilder, eveneens ge
tuige, merkte op, dat besch. de meisjes
de toestand in Duitsland veel te mooi
had geschilderd: een prettige werk
kring, goed salaris. Vanzelfsprekend
bleef er van al het aantrekkelüke niet
veel over, toen de slachtoffers er een
maal waren. De getuigen M. I. Smit en
A, de Grootvan Duivenboden legden
gelükluldende verklaringen af.
De raadsvrouw, mej. mr. Jos J. M.
Timmer noemde haar cliënte een pure
idealiste. Zij is toegerust met interesse
voor en kennis van vele zaken, voerde
reeds voor de oorlog een uitgebreide in
ternationale borrespondentie. bezocht in
vacanties Italië en had veel bewonde
ring voor Mussolini. Haar fascistische
denkbeelden bracht zü ook in practük.
Spreekster achtte het optreden van be
sch. begrijpelijk ,maar volkomen foutief.
In het slot van haar pleidooi trachtte
zij aan te tonen, dat besch. geen ver
raad had gepleegd t.o.v. de heer Hazel
hoff.
kleine zaken.
Gistermorgen hield het Leidse tri
bunaal voor de tweede maal zittng
in Den Haag. Als eerste besfchuldig-
de stond terecht mej. L. A. P. Es
kens te Leiden. Haar werden o.m.
de volgende punten ten laste gelegd
het lidmaatschap van de NSB, het
leidsterschap van de vrouwen-afde
ling op het gewest arbeidsbureau
te Leiden, in welke kwaliteit zij het
werk van jonge meisjes in Duitsland
op hartstochtelijke wüze zou hebben
gepropageerd, haar optreden voor de
Hollandse afdeling van de Berlynse
omroep en de Hilversumse radio,
waarbij zü de vrouwen zou hebben
opgewekt om in Duitse dienst te
gaan, het feit, dat zy enige tijd als
particulier secretaresse zou hebben
gefungeerd bij een Duitse ambte
naar te Enschedé, en het aanbren
gen van de heer H Hazelhoff, dir.
van het gewestelijk arbeidsbureau
alhier, die de mening was toege
daan. dat het zeer onverantwoorde-
lük was, meisjes van 15 tot 17 jaar
naar Duitsland te zenden, ook met
het oog op een eventuele revolutie.
verwachtte veel goeds
van het fascisme.
Beschuldigde verklaarde tijdens het
langdurige verhoor door de président van
het. tribunaak mr. Ph. J. Ruyter de
Wildt, dat zij veel goeds van het fas
cisme .verwachtte, vooral op sociaal ter
rein. „Ik heb mij altijd bijzonder aan
getrokken gevoeld tot het maatschappe
lijke werk; daarom wilde ik elke gele
genheid aangrijpen om de situaties op
dit gebied te verbeteren. Nu zie ik ech
ter, dat het erg dom van mü is ge
weest. Ik heb er in die tüd eigenlyk
nooit over nagedacht.Ook heb ik niet
kunnen overzien, wat de gevolgen van
mün gedragingen zouden kunnen zijn.
Veel later kwam ik pas tot de sinistere
ontdekking, dat de Duitsers wreed en
ruw waren. Het betekent de débècle van
elk ..isme", wanneer het poogt, de men
sen op duivelachtige wüze te vernieti
gen", zo besloot besch. haar uiteenzet
ting.
Nederland heeft
overbruggingshulp nodig
Ingezonden Mededeeling
wanneer marshall-plan niet
tijdig in werking treedt.
Ambtenaren van de Nederlandse
Ambassade te Washington hebben
verklaard, dat Nederland overbrug-
fflngshulp van de V.S. nodig zal heb-
ben, wanneer het plan-Marshall niet
op de vastgestelde tijd in werking
treedt.
Zü zeiden, dat Nederland, evenals
Frankrijk. Italië en Oostenrük, tussen-
tüdse hulp moet traohten te verkrysen,
wanneer het de essentiële invoer tot
en met April wil kunnen handhaven.
De Nederiandse behoeften in April
werden door hen op 35 millioen dol
lars gesteld. Zü deelden verder meie.
dat voor de 3 maanden na 1 Aipnl 100
millioen dollar hodig zün?
LUNAPARK-EXPEDITIE
UITEENGEVALLEN.
Uit de sohaarse mededelingen, die
ons land uit Egypte bereiken over de
moeilijkheden van de Ned. Lunapark-
expeditie, kan worden afgeleid, dat tn
het Nederlandse kamp een splitsing la
ontstaan. Hadden de Nederlanders eni
ge maanden geleden vrijwel unaniem
gebroken met de Egyptische Lunaparx-
impressaxio All Hassan, die zün ver
plichtingen niet zou zyn nagekomen,
thans hebben epige kleinere exploitan
ten weer contact met hem opgenomen.
Een dezer heeft zelfs zün bedrijf aan
Ali Hassan verkocht, een ander is in
zün dienst getreden, terwijl een derde
zich geheel heeft afgesoheiden en voor
zioh zelf is begonnen.
Thans bevinden de Nederlanders zioh
een jaar in Egypte, waarvan het Luna
park nog geen vier maanden heeft
kunnen draaien.
FRANSMAN, CHILEEN EN
EN GESTAPO-AGENT?
„Fransman, Chileen en Gestapo-
agent?" Dit vraagstuk houdt op het
ogenblik verschillende Nederlandse au
toriteiten bezig na de aanhouding van
zekere baron Van H. d'A. (waarschijn
lijk Van Heeckeren ö'Arcy). Deze
strandde enkele weken geleden met 'n
klein zeiljacht, by Terschelling. Dit
jachtje, de „Trygg" zou eerst volgens
ae bemanning in Polen thuis horen.
Later dacht men, dat het een Deens
vaartuig was. Ter ontraadseling vari de
opgegeven puzzles nam men de beman
ning in arrest. Op het ogenblik zitten
de opvarenden te Groningen gevangen.
- De Franse baron Van H. d'A. be
weert thans de Chileense nationaliteit
te bezitten. Het is vrijwel zeker, dat hij
tydens de oorlog voornamelijk te Lis
sabon. als Gesta/po-spion optrad. De
Franse autoriteiten schijnen hem graag
te willen arresteren. Officiële démar
ches in die richting zyn echter nog
niet gedaan.
Grote tube I. 0,90
„In C.P.N. moet mens ten
gronde gaan"
BESTUURSLID E.V.C. BREEKT
MET COMMUNISTEN.
In de vergadering van de gemeente
raad van Rotterdam heeft het raadslid
A. van den Berg (onafh. soc.) die sedert
1946 op verzoek van de C.P.N. zitting
heeft genomen in de communistische
raadsfractie, medegedeeld het besluit te
hebbeij genomen, zün zetel in de raad
ter beschikking te stellen, omdat hü,
naar hü verklaarde, zich niet langer kan
verenigen met de politiek, die de Com
munistische Partij in Nederland voert,
aldus het „Alg, Hbld.".
„Ik ben tot de conclusie gekomen, dat
de politiek, die de C.P.N. voert, neer
komt. op critiekloos aanvaarden en ver
kondigen van een in het kader der bui
tenlandse politiek passende en door de
Russische regering voorgeschreven ge
dragslijn".
Breedvoerig motiveerde hij in zijn
rede zijn genomen besluit. „De middelen
en methoden, die de C.P.N. toepast", zo
vervolgde hü. „om haar doel te berei
ken. acht ik volkomen fout.
Sedert 1946 heb ik iets ingeademd
van de sfeer, die in de communisti
sche kringen hangt, cn naar mijn me
ning moet op de duur het beste in de
mens daar te gronde gaan." In de
beloften, die de C.P.N. hem destijds, bü
het aanvaarden van de raadszetcl
heeft gedaan, wenste hij niet langer te
geloven.
DOOR DE KOUDE BEVANGEN EN
GESTORVEN.
Of slachtoffer van misdaad?
Eergisteravond wérd te Ter Apel een
büeenkomst gehouden van het „Comité
Rijkseenheid". Een van de yveraars
hiervoor, de heer Kraan, Ned. Herv.
evangelist te Ter Apel, gimg na af
loop naar huis, maar kwam daar niet
aan. 's Naohts om half twee, toen men
ongerust begon te worden, ging men
hem zoeken en vond hem bewusteloos
aan de kant van het kanaal. Hij moet
naar schatting vier uur aan de felle
koude blootgesteld zyn geweest. Kort
na aankomst in het giekenhuis is hü
overleden.
Einde vorstperiode nog niet
te wachten
voorlopig wel grootste
intensiteit.
Gedurende de laatste' dagen breidde
de vorst zich steeds verder in Westelyke
en Zuidelijke richting over West-Euro
pa uit.
In ons land waren de afgelopen nacht
de minimum temperaturen als volgt:
Groningen -11; Den Helder -7; Vlis-
slngen -8; Maastricht -10; De Bilt -10;
Twente -10; Ypenburg -9,
In Polen daalde het kwik tot bijna 20
graden onder nul.
Ook Moskou meldde -20 graden.
Een langgerekte rug met tamelük ho-
gebarometerstanden blyft zich uitstrek
ken over Zuid-Scandinavië en het Oost
zeegebied tot diep in Zuid-Rusland.
Hierdoor blyft in ons land de wind in
de Oosthoek ondanks het feit, dat in
Noord-Scandinavië de barometers da
len onder invloed van tamelük grote
depressieactiviteit in de Noordelüke
IJszee. In het Middellandse Zeegebied
ontwikkelt zich een depressiekern, wel
ke later ook het weer in ons land zal
kunnen gaan beïnvloeden. Een met deze
depressie samenhangend sneeuwgebied
komt steeds meer tot ontwikkeling en
breidt zich langzaam In Noordelijke
richting over het Alpengebied en Zuid-
Duitsland uit.
Het einde van deze vorstperiode is
nog niet op korte termijn te verwach
ten. Wel heeft de vorst voorlopig zyn
grootste intensiteit bereikt.
Ingezonden Mededeling
TYPEN, STENO in 2-3 mnd. klaar
op de Kon. erk. PITMANSCHOOL,
Plantsoen 65 Telefoon 26558
HAAGSE RECHTBANK.
Stelend echtpaar Het echtpaar J.
J. P. van R„ slagersknecht en diens
vrouw, G. T. S., hadden een geraffineerd
systeem om diefstallen te plegen. De
vrouw verhuurde zich bü iemand als
dienstbode; verkende dan het terrein,
en het plan voor de diefstal werd klaar
gemaakt. Op een avond dat de familie
afwezig was, werd hetgeen bestemd was
om gestolen te worden gereed gezet, na
dat tevoren de vrouw haar dienst weer
had opgezegd en dan verscheen de man.
die de buit wegsleepte, waarna tevens
de dienstbode verdween.
Zo was het stel ook o.m. te Boskoop
te werk gegaan, maar ook in andere
plaatsen hadden zü geopereerd. De Of-,
ficier vorderde tegen de vrouw een jaar
en tegen de man een jaar en zes maan
den gevangenisstraf.
Hulp by diefstal De landarbeider
P. H. O te Nieuwe Wetering had zyn
hulp verleend, toen een kennis twee
zakken meel ging stelen en van de buit
had O. ook wat gekregen. De Officier
vorderde 1 jaar gevangenisstraf met
aftrek van preventief.
De raadsman vroeg een lichtere straf.
Uit en in de gevangenis Nog masr
net was de koopman G. van V. uit Ha-
zerswoude uit de gevangenis gekomen,
of hü zat er weer in! Dat kwam, door
dat hij snel aan het inbreken was ge
slagen en zo een heel rijtje „kraken"
op zün naam had staan. Hij had de
Rijnstreek aardig onveilig gemaakt. De
Officier vorderde vier jaar gevangenis
straf met aftrek van preventief.
15 JAAR VOOR SUSANNA ARTS.
De 32-j. vjm. „Aufseherin" vam het
concentratiekamp V-ugiht Susanna S.
M. Arts uit Amsterdam is veroordeeld
tot 'n gevangenisstraf van 15 Jaar met
aftrek van voorarrest en ontzetting uit
de burgerlyke en politieke rechten voor
het leven. Zü is in 1944 betrokken ge
weest bü het zg. bunker-drama, waar-
bü een 80-tal vrouwelüke gevangenen
in een slechts enkele kubieke meters
grote cel geperst werd,
Trianon Wanneer een getrouwde
man van een eveneens getrouwde vrouw
gaat houden en omgekeerd hóe
krachtig ook beiden zich eerst tegen hun
nieuwe liefde verweerd hebben —.kun
nen gebeurtenissen van een verbyste-
rende tragiek er uit voprtyloeien. Ten
minste als een satanisch aangelegde
derde daarvan op de hoogte is
Die gebeurtenissen zyn beklemmend
uitgewerkt in de film „De vergelding",
het levensdrama van een beroemd her-
senspecialist, hier vertolkt door Enge-
land's eerste acteur James Mason. Daar
in wordt deze dokter wèlbewust tot de
wrekende en zyns inziens rechtvaardige
moordenaar van de èuster van haar, die-
hij liefkreeg er van deze wetenschap
misbruik maakte. Zelfs lang nadat het
samenzün, door de omstandigheden ge-
dwongen, verbroken was.
Hü drjjft haar ten slotte op dezelfde
gewelddadige wijze de dood in, als zy
het die vrouw deed. Dit melodramati
sche,. maar niettemin boeiende gegeven,
rolt zich voor ons af tydens de expli
catie, welke de dokter er van geeft op
zijn studentencollege. Hij suggereert zich
zelf gestuwd door zün hevig wraak-
verlangen dat de vreselijke daad reeds
volvoerd is, terwijl zü zich in feite eerst i
later gaat afspelen.
Hóe, waar en wat er nog verder plaats
grijpt met het droevige einde voor de
dokter zélf tot slot, ga men zien in dit
door een doem omhuiverde filmwerk,
waarin vóór'alles de expressiviteit van
James Mason de aandacht vraagt.
Lido Wy vragen ons in gemoede af,
of de mensheid na de afgelopen oorlog
nog behoefte heeft aan ongezonde sen
satie. De Amerikaanse filmindustrie
heeft alle vorige pogingen om die aan
het bioscooppubliek op te dissen over
troffen in de film „Martha van de vuur
toren", waarin dooreengemengd de lot
gevallen van een krankzinnige vuurto
renwachter. de heldendaden van een
agent van de Britse geheime dienst en
de vlucht van een ontsnapte vrouwelüke
gevangene van een Duits concentratie
kamp zorgen voor een ongeëvenaarde
dosis melodramatische spanning, waar
na een ondanks het onvermijdelüke
happy end een letterlük walgelijk slot
de kroon op het werk zet.
Casino Dit theaj^r presenteert ons
deze week de goede muzikale showfilm
.Mexicana" waarin Tito Guizar en Con-
;tance Moore op voortreffelüke wüze de
hoofdrollen vervullen. Een film waarin
zang, muziek en dans de boventoon
voeren, en liefhebbers hiervan zullen
dan ook zeker genieten van deze sma
kelijke cocktail, waarin o.a. verschillen
de populaire songs zoals Heartless en
Somewhere there's a rainbow enz. ten
gehore worden gebracht. Tussen al deze
muzikale genietingen door is een zeer
amusante liefdesgeschiedenis verwerkt.
Mexico's populairste zanger wordt ach
tervolgd door talloze vrouwen, die hem
na zün optreden als 't ware belegeren.
Om hieraan een einde te maken besluit
hü een schünhuwelijk aan te gaan om
zodoende meer vrijheid te krügen. Zün
manager heeft hiervoor Ameriba's
grootste zangeres op het oog, en weet
deze te bewegen hierop in te gaan. Al
ras blükt dat dit man en vrouw spelen
niet zo eenvoudig is, vooral als een me-
deminares nog een woordje mee gaat
spreken. Het gevolg is dat verschillende
dwaze en amusante verwikkelingen,
waarom men kostelük zal moeten
lachen, zich voordoen. Het happy end
ontbreekt echter niet. want beide ster
ren vinden elkaar ten slotte toch. Een
film die zeker de moeite waard is te
gaan zien.
Rex Liefhebbers van Wild-West
verhalen kunnen in het Rex-Theater
hun hart ophalen aan de film „Hoog in
't zadel." De hoofdrollen worden ver
tolkt door Joh. Wayne en Ella Rains..
De geschiedenis speelt zich af op de
K.C.-Ranch, waar de held van het ver
haal, Rocklin verneemt, dat de man die
hem heeft aangenomen vermoord is.
Daar leert hy Clare kennen, de erf
gename van de vermoorde. Hy raakt
na een flinkeruzie, waaraan ook de
sterke arm te pas komt, In moeilijke
situaties verward. Het happy end brengt
echter alles weer in orde; de held
trouwt met de heldin.
Luxor De titel „Secret Service" laat
geen ruimte voor twüfel aangaande de
inhoud. De film voert ons terug naar de
jaren, welke aan het uitbreken van de
tweede wereldoorlog vooraf gingen en
speelt zich ten dele in Tsjecho-Slowaküe,
deels in Engeland, doch voornamelijk in
Nazi-Duitsland af.
Op boeiende wüze wordt hier het ge-
vaarl ke werk van de spionnage en con-
tra-spionnage geschetst; nu eens zien
we een Duitse spion in Engeland ope
reren dan weer begeeft een lid van de
Britse Intelligence Service zich in het
hol van de Nazi-leeuw door te trachten
een Tsjechisch geleerde en uitvinder op
het gebied der bewapening, die door
Gestapo-agenten uit Engeland is ont
voerd te bevrijden en voor de geallieerde
zaak te herwinnen. Uiteindelijk lukt dit,
doch voordat het zover is, hebt ge al
1000 x uw hart vastgehouden en 1001
zuchten van verlichting geslaakt. Een
enorm spannende film met prachtige
fotografie en meesterlijk spel van de
beide geheime agenten van wie tot aller
opluchting en bevrediging maar
eigenlük kon u dat van te voren be-
grüpen! de Brit ten slotte aan het
langste eind trekt.
B. Kerkhoven te Alphen aan den Rün
was lid geweest van de NSB, de NAD,
de WA en de Waffen SS. „Mün vader
was ook lid en wü hadden veel propa-
ganda-materiaal in huis. De toestand op
economisch en sociaal gebied was zó
slecht, dat wij verbetering noodzakelijk
achtten. 'kWas nog erg jong, toen ik
me bü de NSB aansloot". Mr W. de
Clerq nam de omstandigheid, waarin
besch. verkeerde, toen hy lid werd, in
aanmerking. In hoofdzaak wees hij op
de invloed van de vader van K. Spr.
vond. dat de feiten zijn cliënt niet zwaar
mochten worden aangerekend.
Voorts moesten voor het tribunaal
verschijnen; M. Sjerp te Leiden en J.
Veen te Voorburg. In belde gevallen, die
uiteraard niet veel te bétekenen hadden,
werd clementie bepleit.
scheepsberichten,
Aldabl, 19/2 van Montevideo naar Bue
nos Aires; Blommersdljk, 19/2 te Londen
New YorkRotterdam; Indrapoera, 19/2
11 uur van Port Said Batavia—Rotterdam;
Japara, 16/2 n.m. van Vancouver te Ta-
coma; Leerdam. 19/2 van- Rotterdam vla
Antwerpen naar New York; Leopoldskerk,
18/2 van Manilla te Singapore; Maet-
6uycker, vertrekt vermoedelijk 19/2 namid
dag van Belawan naar Batavia; Prins
Frederik Hendrik, 21/2 van Kopenhagen
te Rotterdam verwacht; SloterdlJk. 19/2
van Rotterdam naar Batavia; Streefkerk.
19/2 van Madras te Rangoon; Veendam,
New YorkRotterdam, 23/2 20 uur te
Southampton verw.; Willem Ruys, Rotter
damBatavia, pass. 19/2 3 uur Ouessant;
Zeeland (Kon. R'd. Lloyd), New York
Java. 19./2 te Penang.
Alamak. Bombay-Rotterdam. 19/2 te
Port Soedan; Alcor, MMontevldeo-Antwer-
pen 20/2 te St. Vincent; Aletta 19/2 van
Singapore naar Pladjoe; Algenlb, Antwer-
pen-Pernambuco, 19/2 pass. Finlsterre;
Annenkerk 20/2 van Aleppi te Colombo;
Arkeldijk 20/2 van Rotterdam te Vera
Cruz verwacht; Bali 20/2 van Pangkal Pe
nang naar Batavia; Groote Beer 19/2 van
Sabang te Belawan, Amsterdam-Batavla;
Johan de Witt. 20/2 van Amsterdam te
Batavia verwacht; Lawak 21/2 van lloilo
te Tarakan verwacht; Maetsuycker, 19/2
\an Belawan naar Pladjoe; Milo. Batavla-
Pladjce, pass. 19/2 Straat Bangka; Nijkerk
20/2 van Port Said te Port Soedan; Oran
jefontein 19/2 van Kaapstad naar Port
Elisabeth; Orion 19/2 van Piraeus tc Irak
Lion (Kreta); Ovula 19/2 van Mlrl te
Pladjoe; Ondina, 19/2 van Hongkong n.
Singapore; Poelau Laut 20/2 van Batavia
te Bangkok verwacht; Prins Alexander. 20
/2 van Alexandria te Haifa verwacht;
Prins Frederik Hendrik, Kopenhagen-Rot
terdam, 19/2 bij Skagen; Prins Maurits,
Alglers-Londen, pass. 19/2 Dover; Rocpat,
19/2 van Makassar naar Semarang; Stba-
Jak, Rottordam-Batavia. 19/2 van' Algiers;
Socrates 19/2 van Guayaquil naar Kallao;
Sommelsdyk 19/2 van Philadelphia naar
New-York; Straat Malakka, 19/2 van Dur
ban naar Kaapstad; Tablnta 19/2 van
Semarang naar Soerabaya.
1 Sibajak. RotterdamBatavia, pass. "0/2
22 uur Malta.
Nederland Ball 20/2 van Pangkal
Penang naar Batavia: Borneo 19/2 van
I New-York naar Hallfax; Johan dc Witt
20/2 te Batavia (van Aden); Ceram 20/2
te Tarakan (van Makassar naar Vancou-
ver); Lawak 21/2 te Tarakan verwacht
I (Vilo Ilo); Oranje 20/2 te Aden (van Ba
tavia naar Suez); Poelau Laut 20/2 te
Bangkok (v. Batavia naar Singapore);
Roepat 19/2 van Makassar naar Sema
rang: Tablnta 19/2 van Semarang naar
Soerabaya.
Vlnke" en Co. Farmsum 18 '2 van
Newport News naar Holland.
Oceaan Polydorus 18/2 van Aden n.
Batavia.
H.Oost-Afr. lijnen Langlee Scott
19/2 te Marseille v. Port Said n Genua):
Randkerk 19/2 te Kaapstad (v East Lon
don naar Amsterdam): EmanclDator 20/2
van Antwerpen naar Amsterdam.
Holl.West-Afr. Lünen Jaarstroom
22/2 te Amsterdams (v. West-Afrika!.
K.N.S.M. Euterue 19/2 te Arasterdam
van Hamburg; Ardea 19/2 te Rotterdam
(v. Valencia): Van Ostade 18/2 van Trini
dad naar Curasao; Hydra 18/2 te Baran-
quilla (v. Punta Gardon naar Cartagena);
Delft 19/2 te Curasao (v Cristobal raar
Antwerpen): Odysseus 19/2 van Oran n.
Malaga. C.vgnus 19/2 van Antwerpen n.
Valencia- Orpheus 19/2 Gibraltar gepass.
I (v. Rotterdaam naar Algiers); Ilos 19/2
1 van Natal naar Catania.
