Wat het vakmansoog bekoort
op Bloemlust
B. en W. van Leiden antwoorden
de Raad
De woningbouw het voornaamste
RECHTZAKEN
Eén dag op een Vulkaan
Mijnheer MelviVs
ivonderlijke fantasie
86ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Donderdag 19 Februari 1948
Tweede Blad No. 26316
3e Begrotingsdag
Gistermiddag wa? het woord aan B.
en W. om de 24 sprekers te beantwoor
den. Het eerst was aan de beurt
Wethouder Van Schaik
Wethouder Van Schaik meent, dat 8
maanden scheiding tussen behande
ling der begrotingen van 1947 en 1948
te kort zijn om nieuwe gedachten te
scheppen. Het stemt spr. verheugd, dat
trots allerlei remmende omstandigheden
nog zoveel kon gebeuren. Veel is echter
nog in staat van voorbereiding. Geluk
kig wordt aan activiteit van het col
lege niet getwijfeld, al zet men aan tot
daden.
De autonomie der gemeente komt in
het gedrang, zegt men en begrijpelijk is,
dat dit zorg baart. Dat B. en W. zonder
meer zouden wijken, bestrijdt spr. ech
ter. B. en W. doen steeds alles, wat er
te doen is.
Ook ditmaal mag met een gematigd
optimisme worden begonnen. Er is een
jeugdcommissie (samengesteld uit alle
groepen) die tot activiteit aanzet en
deze weet te bereiken. Nog 50 pet. be
hoort echter tot de massajeugd, waar
op de eerste aanval is ingezet en deze
a&nval zal worden voortgezet. Met
straatjeugd heeft dit niets te maken.
Aan opvoeding tot staatsburger Is ook
begonnen, echter met volledige inscha
keling van het particulier initiatief. Ook
hiervan verwacht spr. veel goeds, al zal
natuurlijk niet alles daardoor in ééns
veranderen. Het zal ongetwijfeld de bal
dadigheid helpen beteugelen en het de
mocratische gevoel verstevigen, al is
dit wellicht nog niet volledig gedefini-
eeerd.
Zo komt spr. tot het jeugd-parlement,
dat een factor kan zijn van steun in de
goede richting. Een debatingclub is het
niet. In Zwitserland voldoet het uit
muntend, zodat zelfs bevruchtende ge
dachten naar voren komen, die tot
maatregelen kunnen leiden.
Als de raad aan spel doet, dan ook het
jeugdparlement, doch spr. ontkent dit
beslist. De gemeente zal gaarne steun
verlenen, maar zonder invloed te oefe
nen. Ook aan.de sport zal alle steun
worden geschonken. De sport is hier niet
glorierijk, de velden'zijn niet mooi, maar
helaas, de overgenomen erfenis kan nog
niet worden opgeruimd, zoals men zou
wensen. Er zal gedaan worden wat kan.
Men vergete niet, dat de gemeente geen
grond heeft!
Aangenamer klanken kan spr. doen
horen over het schoolverzuim. Dat was
hier het hoogste van het land- Maar
nu behoort Leiden tot de laagst geclas
sificeerde plaatsen, dank zij alle ge
troffen maatregelen.
Verkeersonderwijs is voor de oorlog
hier goed opgezet, maar er is nog te
weinig medewerking. Veel meer scholen
hadden moeten deelnemen dan 24 (11
openbare, 13 bijzondere). Op het nut zal
nog eens worden gewezen.
Wat de baldadigheid betreft, zolang er
jeugd is. zal er wel kattekwaad blijven,
maar deze was helaas uitgegroeid tot
ware baldadigheid. Maar zij is nu weer
aan het afnemen, ook al is men er nog
niet.
In de laagste klassen is meer werk
lust en een betere sfeer merkbaar.
Dan vakonderwijs. Dit is voor spr. een
bijzonder punt van zorg. Wel is de ach
teruitgang tot staan gekomen, maar
vooruitgang is er nog niet. Het aantal
beschikbare? plaatsen op de Ambachts
school b.v. is 400 en het aantal aangif
ten even daarboven, zodat alle geschik-
ten zullen worden aangenomen. Spr.
somt dan op. wat door hem is gedaan.
Een middelbare handelsschool zal
worden gesticht als het mogelijk is en
er ruimte is. Misschien komt er plaats
in de overbruggings-H.B.S. De idee van
een lyceum lijkt hem echter sympathie
ker. want daarin zou een handelsschool
kunnen worden opgenomen, na 1 jaar
algemeen onderwijs.
Een middelbaar technische school
wordt hier niet wenselijk geacht, meer
gelet op het grote gebrek aan leraren.
Een avond-lyceum wil spr. gaarne in
gedachten houden.
Een tuinbouw-school zal opnieuw
worden aangevraagd.
Aan de melkverstrekking op school
nemen 4400 leerlingen deel; vele scho
len doen uit beginselkwestie niet mee.
Aan aanleg van speeltuinen wordt
steeds steun verleend.
Voor het openbaar onderwijs is een
adviesraad ingesteld. Een paedagogische
bibliotheek is gevormd om de nieuwe
bezielende gedachten te kunnen stimu
leren.
Het Leids. Studiefonds is een actie be
gonnen. Drie jongelui worden reeds ge
steund.
Wethouder Menken
Wethouder Menken wil zijn stof ver
delen in vier hoofdstukken:
le. Volksgezondheid in het algemeen.
Gem. Geneesk. Dienst in het bijzonder;
2c. algemeen personeelsbeleid;
3e. armenzorg en wat daarbij behoort;
4e. nauwer contact met middenstand
en klein-industrie.
Ad 1 zegt spr., dat met behoud van
het waardevolle in eigen kring gestreefd
wordt naar samenbundeling van alle
krachten. Dit vraagt zeer omvangrijke
onderhandelingen, want de gemeente
wil niet dwingen.
Spr. heeft echter gegronde hoop, dat
men het nut zal inzien. Het bezoek aan
j het consultatiebureau is hier slecht,
maar naar verbetering wordt gestreefd.
1 Wijkverpleging en zuigelingenzorg die
nen gekoppeld te' worden aan de Kruis
verenigingen. De instellingen van soci
aal-hygiënische* aard zullen tot elkaar
moeten komen in nauwere samenwer
king en dit streven zal spr. gaarne
steunen.
Wat de G.G.D. betreft, dit jaar zal
op basis van- een deskundig rapport van
de directeuren de grondslag voor een
goede G.G.D. worden gelegd.
Schooltandverzorging impliceert uit
breiding van de G.G.D.. maar is voor
eerst nog niet mogelijk.
Ad 2. Medezeggenschap is in hoofd
zaak nog theorie en daarom zien B. en
W. daarin nog weinig heil. Er is. toch
nog geen zicht in welke vorm deze zal
moeten worden gegoten. Het optreden
van het centrale orgaan kan misschien
verhelderend werken.
Wat de "Gestichten betreft, gestreefd
zal worden naar een oplossing van alle
geschilpunten, in samenwerking met alle
instanties.
Dat er 54 uur wordt gewerkt in plaats
van 51 is noodzakelijk wegens gebrek
aan personeel. Het aanwezige personeel
heeft de 54 uur aanvaard tegen beta
ling van de extra-uren tegen 100 pet.
Voor zover spr. bekend is. geeft de
gemeente het goede voorbeeld inzake te
werk stellen van gepensionneerden.
Over een sociale werkster voor het ge
meen tepersoneel is nog geen vaststaand
oordcel bij betrokkenen zelf. Het denk
beeld is echter door B. en W. nog niet
losgelaten.
Spr. prijst de sfeer waarin hier met
de organisaties wordt samengewerkt.
Ad 3. Wijziging in de samenstelling
van de dienst heeft, ook het werk der
commissie verandei*d. Vaker vergaderen
heeft z.i. geen zin.
Het consumenten-crediet moest met
spoed worden afgedaan en vandaar de
splitsing der commissie in vier commis
sies., Zo werd alles binnen de bepaalde
tijd afgehandeld.
De huisvesting van ouden van dagen
blijft een probleem. Een tehuis zou een
oplossing kunnen brengen. Misschien
zal dit jaar iets kunnen worden be
reikt.
Gezinshulp is eveneens zeer moeilijk.
Ook In Zaanland is men er nog niet!
De kwestie van alimentatie-plicht zal
nog nader worden bekeken.
Ad 4. B. en W. oordelen een voorstel
inzake contact met de minderheid nog
niet gewenst, om drie redenen, die hij
nader uiteenzet. De kwestie zelf heeft
echter de aandacht.
Wethouder v. d. Kwaak
Wethouder v. d. Kwaak zegt, dat de
verleiding groot was sluitend boven de
begroting te zetten, doch er ls nog te
veel onzekerheid, al zal het rapport-
Oud ontegenzeggelijk uitkomst bren
gen. Een vergelijking; De rijksbelasting
voor 1947 bedraagt 2 milliard of 3!£ x
1930. In 1930 was de gemeentenbelas
ting 255.508.000; de rijksuitkering
20.219.000.
- In 1947 zijn deze jcyfers 161 millioen
en 104 millioen!
Men bedenke daarbij, dat practisch
alle gemeente-belastingen tot tophoogte
gestegen zijn. Sinds 1930 zijn 14 bron
nen van gemeente-inkomsten verdwe
nen. De gemeenten kunnen niet alles
meer financieren en zo is de autonomie
óf verdwenen óf op de achtergrond ge
raakt.
Men moet zich echter van eigen ver
antwoordelijkheid bewust blijven. De
ware zelfstandigheid komt pas terug
als aan de gemeenten weer een eigen
belastinggebied wordt toegewezen. Ge
lukkig acht ook de heer Oud dit nodig.
Een zo groot mogelijk gedeelte der bur
gerij zal betrokken moeten worden in
de gemeente-heffingen maar met
schakeringen.
Nu leven we nog in een overgangs
tijdperk.
Spr. wijst er dan in een viertal punten
op. waarom er nog geen zekerheid mo
gelijk is.
Een 300 gemeenten hebben 81 mil
lioen nodig. De begrotingen voor Am
sterdam, Rotterdam, Groningen en
Haarlem, daarom klopt ook voor Leiden
zijn hart vol verwachting.
Veel onzekers spruit nóg voort uit de
achterliggende jaren. Zijn de rekenin
gen over 1944 (waarschijnlijk nog slui
tend) 1945 en 1946 afgedaan, dan is beter
te oordelen.
Op 1 Jan. 1939 was de leningsschuld
'kasgeld inbegrepen) f. 21.344.886 (per
hoofd f. 272), op 1 Jan. 1948 f. 23.314.373
(per hoofd f. 264).
H^t is inderdaad mogelijk minder uit
te geven, (b.v. op Gemeentewerken)
maar is dan deze verlaging bezuiniging?
Het lijkt hem eerder de paarden achter
de wagen spannen. Het juiste evenwicht
moet worden gezocht, het geld moet zo
economisch mogelijk worden beheerd,
het is geen kwestie van het domme pot
lood. De meest dringende behoeften
dienen bevredigd, minder gewenste niet.
Toch is cr daadwerkelijk bezuinigd.
Spr. wijst er dan op, hoe de accoun
tants-dienst ook aan de bezuiniging
dienstbaar zal zijn (maar hij is over
tuigd, dat hier altijd zuinig is beheerd).
Maar eerst na een diepgaand onderzoek
zal deze dienst aanwijzingen kunnen
geven.
De dienst zal zo spoedig mogelijk wor
den ingesteld en bestaan uit: 1 direc
teur, 1 adj. directeur. 3 accountants, 3
adj. accountants, 3 assistenten, kosten
de f. 31.000.
De directeurs der bedrijven doen alles
om de inkomsten op te voeren en*spr.
verwacht succes voor de Lichtfabrieken
en het Slachthuis (door het koelhuis!).
De markt-en havendienst herstelt zich
langzaam.
De ondernemingsbelasting zal niet
worden verhoogd om industrie-vesti
ging niet af te schrikken.
Het tekort zal in geen geval zijn ruim
f. 2 millioen maar hoogstens f. 860.000,
waarbij is af te wachten of dit uit nood
voorzieningen zal worden gedékt.
Versterking van het vernieuwings-
fonds heeft alle aandacht. Spr. dankt
ten slotte speciaal de heren Bool, Was
senaar en Bergsma voor hun werk bij
de opmaking der begroting.
Hij hoopt in 1948 nog de begroting
voor 1949 in te dienen.
Wethouder Jongeleen
Wethouder Jongeleen wijst er op, hoe
20 van de 24 sprekers het woningbouw -
probleem hebben aangevoerd. Waarbij
scherpe critiek ls geoefend op het bouw
plan 1947.
Hierbij wijst spr. er op, hoe een 10
jaren-plan van 7000 woningen de stad
pas brengt op het niveau 1939.
Grond is meer dan nodig, we zullen
zelfs- moeten uitzien naar meer grond;
buiten de gemeente wellicht zelfs.
De spoorwegplannen blijft hij even
nodig oordelen als bij de behandeling
van het voorstel Als het plan Mar
shall doorgaat, zullen de plannen voor
Rotterdam, Uithoorn en Leiden worden
uitgevoerd ook.'
Spr. geeft dan een uitgebreide ge
schiedenis van het bouwplan 1947, om
te doen uitkomen, hoe het college geen
verwijt is te maken.
Alle plannen waren trots vele moei
lijkheden op tijd. Doch toen begon een
drama met Wederopbouw, dat een lan
ge weg geweest is. Dit lichaam wilde een
bezuiniging van 3 ton op 103 woningen,
hetgeen werd afgewezen. Toen eindelijk
overeenstemming was bereikt, waren er
geen materialen.
Thans is een plan voor 240 woningen
bijna gereed.
Wat betreft de cijfers vatt* bouw ln
1947 in andere plaatsen, deze zijn af
komstig van een op leugenachtige wijze
samengesteld pamflet van Kath. Jon
geren (De Vlammenwerper) getekend
met J. O., hetgeen echter moet zijn J.
L. Spr. geeft een gedetailleerde weer
legging van deze cijfers, die bewust on
juist zijn weergegeven of een nadere
verklaring, waarom het elders vlotter
ging.
Voor een Gem. Wasbureau voelt spr.
niet veel.
Op grote huizen en gebouwen zal zo
veel mogelijk beslag worden gelegd,
maar telkens rijzen er bezwaren. Wie
b.v. voor 1940 kantoorruimte had, be
doelt deze niet af te staan. En wie doet
dit dan?
De wenselijkheid van flatbouw voor
studenten is onder ogen te zien, maar
wederom: er zijn vele bezwaren op aller
lei terrein. Z.i. moet aan het systeem
van goede woningen worden vastgehou
den.
Uitbreiding van het Diaconessenhuis
zal het college zoveel mogelijk steunen.
Part. bouwers zullen een belangrijk
deel aan woningbouw moeten hebben
om uit het moeras te komen. Naast de
Woningbouwverenigingen. Maar er ls
bij hen helaas weinig gezindheid.
Spr. ontraadt dan het voorstel v.
Iterson betreffende inschakeling van
meer architecten als overbodig. Het
voorstel inzake bouwen van woningen
voor jonggehuwden, later te gebruiken
voor ouden van dagen, bestrijdt hij, het
zou de verhoudingen aantasten en bo
vendien is het z.i. economisch onjuist.
Een plan voor de bouw van een be-
tonskelet is reeds 2 maanden in voor
bereiding.
Het voorstel naar een onderzoek aan
kantoorruimte in te richten tot woon
ruimte zal het Huisvestingsbureau veel
werk geven zonder veel baat, naar hij
nader uiteenzet. Goed bedoeld, zal het
voorstel weinig practisch nut afwerpen.
Waar mogelijk, zullen B. en W. echter
gaarne alles doen om de woningruimte
te vergroten.
De bestaande fabriek der firma Zaal
berg blijft hier. Een nieuwe afdeling
wordt om financiële redenen elders on
dergebracht. B. en W. zijn diligent hier
nieuwe industrie gevestigd te krijgen.
Het terrein van de v.m. L. Katoen
Mij. is bestemd voor de GGD. Beide sa
neringsplannen door de heer Lombert
genoemd, zijn nog niet rijp en boven
dien kunnen de staande huizen nog niet
worden gemist en kunnen niet meer
huizen worden gebouwd dan toegestaan
worden.
Het voorstel Vos-Frohwein inzake een
centraal auto-park willen B. en W. in
prae-advies nemen.
Voor montage-bouw voelen B. en W.
niet veel, daar de voorbereiding lang
durig is en kosten niet meevallen, ook
door groter grondgebruik en de grond
hier zich er slecht voor leent.
Overleg tussen GGD en uitbreidings
plannen-instanties zullen B. en W. in'
overweging nemen.
Hierna schorsing.
AVONDZITTING.
De voorzitter
De voorzitter erkent, dat de schouw
burg niet in overeenstemming is met de
waardigheid van de gemeente en dit
vraagstuk willen B. en W. gaarne helpen
bezien. Zeker ligt hier ook een taak voor
de gemeente al zal aan nieuw-bouw niet
direct kunnen woeden gedacht, al zal
het die richting op de duur moeten uit
gaan.
Spr. oordeelt, dat ieder lid van B. en
W. een zekere verantwoordelijkheid
heeft naast de algemene van het colle
ge in zijn geheel.
De autonomie der gemeenten staan
B. en W. evenzeer voor als welk raadslid
ook. Maar het orgaan der Gemeenten is
in de eerste plaats aanwezen daarvoor
te -werken, al kan soms wenselijk zijn,
dat een gemeente alleen daarvoor op
komt. Te-veel komt men. terecht du
ambtenaren, die niet op de hoogte zijn
van besturen. Leiden heeft. z.i. nog niet
zo erg te klagen. Gaarne zegt hij ech
ter toe dat gedaan zal worden war kan.
Als regel moet z.i. gelden, dat in eer
ste instantie alle bezwaren naar voren
komen, en dat niet tot tweede instantie
moet worden gewacht. Een avondzitting
moet men steeds mogelijk oordelen.
Het politiecorps bedroeg in Mei 1943
143, waarna dit in 1946 door de minister
wertj uitgebreid op 200 man; in overleg
met de commissaris werd 175 voldoende
geoordeeld. Later werd dit door de mi
nister op 165 gebracht en daarmede is
genoegen genomen. Dit getal moet ech
ter gehandhaafd worden.
Aan verkeer en antl-lawaai-campagne
wordt alle aandacht geschonken.
Spr. gelooft niet, dat de kwestie En
degeest zo zwaar moet worden genomen.
Het college zal alle aandacht geven aan
mogelijke verbeteringen.
REPLIEKEN.
Bij de replieken begonnen ïlatuurlük
weer de fractie-vporzitters, waarbij spe
ciaal stelling werd genomen tegen de
communistische propaganda, eigen
standpunt naar vóren brengend.. Spe
ciaal de heer D. J. van Dijk wees scherp
de persoonlijke aanval, op hem gedaan,
af. De heer Vos trekt het voorstel in
zake een contact-commissie uit midden
stand en klein-industrie voorlopig terug.
Hierna schorsing tot hedenmiddag.
De vierde Bloemlustexpositie, waar
over wij gisteren reeds schreven, biedt
ock de kwekers en handelaars, ja die
in het bijzonder, een rijkdom van in
teressant materiaal. Ziehier, wat alzo
te bewonderen valt,' enkele grepen
slechts uit een overvloed.
Reads bij de ingang exposeert de
firma T. Vos Zn., Sassenheim, een
fraaie collectie zeer goede handelssoor
ten van narcissen. Hierachter toont
N.V. F. Rijnveld Zn., Hilfegom, een
Darwin Tulp William Pitt en de hya
cinthen Pink Pearl, rose, King of the
Blues, blauw en LTnnocence, wit.
Aller aandacht had de wonderscho
ne collectie hyacinthen van G. v. d.
Mey's' Zn., te Lisse. Noemen we
sleohts Carmen, rose, Nevada, vat, Vi
ola, paars, Orion, rood en"' Moonlight,
oréme-geel. Ze waren alle keurig in
manden opgesteld en het waren alle
maal volle trossen.
In het middenterrein, rondom de
groot sortiment van nieuwe variëteiten 1 fontein, vertoonden P. Nijssen Zn.,
------- - - - j- te Santpoort hun brceitounst door vele
soorten tulpen in de beste conditie te
exposeren, Eeq massa Triumph tulpen
Nivea, wit, Bandoeng, Elm-us, St. Mo-
ritz en Golden Wonder tonen aan, dat
zij alle zeer geschikt zijn voor de han
del.
De tweede inzending hyacinfchen was
van N.V. H. de Graaf f Zn. te Lisse,
tulpen; "zeer opvallend zijn de tulpen
Josef Hafker, Gelden Zociaue, Mount
Hood, Joliann Strauss en voorts een
drietal fraaie kisten met de dubbele
narcis Tex&s, welke in onverbeterlijke
conditie waren ingezonden.
De collectie van D. W. Lefeber
Co., Lisse. was niet groot maar bijzon
der schitterend: noemen we slechts
tulp Rost. Princeps,de gele Parkiet
Sunshine. Darwin Tulp Credit en de
narcissen J. P. Verne en Burma. Ze
waren de glans van deze show.
Een machtige inzending kwam van
de Fa. J. J. Grullemans «Sc Zn., Lisse.
Een zeer grote collectie Tulpen in de
meest u> teen lopende kleuren. De Le-
liebJoemige tulpen. Breeder tulpen.
Ideaal Darwin tulpen, trokken een
ieders aandacht. Zeer goed was ook
Parkiet Orange Favorite.
G. B. de Vroomen «Sc Zn., Sassen
heim, had vele zeer goede narcissen,
o.a. Inc. Oranje Bruid, de witte nar
cis Beersheba, Barry Verger, narcis Dr
Beek narcis Manco en Walt Disney.
Zoals gewoonlijk was de Fa. G. Lub-
be «Sc Zn., Oegstgeest, eveneens op liet
appèl rjiet zeer goede Trompet nar
cissen in de beste kwaliteit. De Trom
pet narcissen Gold Medal en Hinden
burg konden een ieder bekoren.
De heer H. Nieuwen-huis te Hillegom
exposeerde verschillende fraaie Par
kiet tulpen, o.a. Black Parrot, Door
man, La Reine Max en Witte Valk en
zeer fraai was ook de collectie van
Gebr. Nieuwenhuis te Lisse, welke in
zending met een beker bekroond werd.
Een der fraaiste inzendingen van de
ze show was die van Waarnaar «Sc Co.
N.V. te Sassenheim. Een machtige in
druk maakten de vele prachtige soor
ten narcissen, de vele nieuwe varië
teiten crocussen, o.a. de witte crocus
Alaska, de paarse crocus Hollands
Glory, ae lichtpaarse Glory of Sassen
heim en de witte Peter Pan. Deze in
zending werd met de eerste prijc be
kroond.
Konijnenburg «Sc Mark te Nooröwijk
waren zeer goed vertegenwoordigd met
verschillende 'variëteiten van rode tul
pen, welke alle 'n zeer praohtige stand
hadden.
Het Laboratorium voor Bloembollen-
onderzoek te Lisse liet proeven zien
van de narcissen Golden Harvest, de
welke eveneens bekroond werd.#
Voorts waren er nog versonillende
inzendingen in het middenvak, o.a.
Gebr. Sogers te Lisse. Ook Ruigrók's
Brceiprcevenbedrijf te Hillegom om
vatte vele inzenders met vele nieuwe
aanwinsten van tulpen, en narcissen,
waarvan verschillende hun weg wel zul
len vinden.
Van uitstekend gehalte was 'het in-
gezonder.e van de N.V. Gebr. Eggink
te Voorschoten, een verscheidenheid,
te veel om op te noemen, maar bij
zonder vermeldenswaardig is de Lelie-
bloemige tulp Mariëtte.
„AUFSEHERIN" KRIJGT 8 JAAR.
Voor het Bijz. Gerechtshof te Am
sterdam werd 8 jaar gevangenisstraf
met levenslange ontzetting uit de beide
kiesrechten geëist tegen de 38-j. Anna
M. van den Hoven uit Waalwijk.
Zij was er van beschuldigd o.a. In
Vught en Ravensbrück werkzaam te
zijn geweest als Aufseherin,
De advocaat-fiscaal meende een zwa
re straf te moeten eisen tegen deze
vrouw „die de dappere Nederlandse
vrouwen, die het verzet van de goede
vaderlanders steunden en daarvoor hun
leven veil hadden" aan de verkeerde
zijde van de gevangenisdeur had ge
houden.
15 JAAR VOOR EX-RURGEMEESTER
VAN DINTELOORD.
Het Bijz. Gerechtshof te 's-Herto-
genbosch veroordeelde .de ex-burge
meester van Dinteloord, A. van Cam-
pen wegens verraad tot 15 jaar gevan
genisstraf met ontzetting uit de kies
rechten en uit de bevoegdheid een
functie ih het ambtelijke leven te be
kleden. De eis was doodstraf.
DRIE JAAR INTERNERING VOOR
TUMMERS.
Het tribunaal te Hilversum wees he
denmiddag advies in de zaak tegen de
Larense artist M. A. L. Tummers, die
deel uitmaakte van het cabaret van
Bij de uitgang van deze show stond j Paulus de Ruiter. Het luidde*, int?rne-
een uitgebreide collectie narcissen van ring voor «de tijd van 3 jaren, met ai
de Ver. Culturen te Noordwljk. Vele
van deze soorten zijn reeds zeer gang-,
baar en zijn een verbetering van het'
sortiment.
trek, zodat T. 18 Mei a.s. vrijkomt.
Het Tribunaal overwoog o.m., dat de
teksten van de liedjes niet voor zijn
rekening kwamen.
5?
„Zij vejjen, opdat anderen
kunnen varen"
Speciale berichtgeving)
In een hoek van de longroom aan
boord van Hr. Ms.werkssohip „Vul
kaan" staat een miniatuur-vuurtoren
op witte krijtrotsen gemonteerd, te
knipperlichten. Boven de bar lezen wij
„The lighthouse inn". Op de sloepen
zien wij eveneens een vuurtoren ge
schilderd. Dit alles maakt ons wel
duidelijk, dat wij de gast zijn op een
geleende oorlogsbodem, de voormalige
,3eaohy Head" van de Engelse ma
rine, een 10.000 ton groot libertysohip,
aan het einde van de oorlog gebouwd,
doch overcompleet,
In 1947 werd de „Beachy Head" aan
de Ned. Marine oVergedragen en door
luit.-admiraal Helfrioh omgedoopt in
„Vulkaan".
FEUILLETON
A
door W. H. LANE CRAUFORD
48)
Maar er waren nog andere moeilijk
heden. Het gevaar, dat Henry, geheel
onwetend, zo groot had gemaakt door
in deze buurt te komen wonen, was nog
niet voorbij, en het zou niet voorbij zijn,
zolang Henry met zijn familie in deze
buurt bleef. Het was waar, er was een
tijdelijke rust. Mevrouw Robinson kon
Millwood niet opbellen, daar had Henry
voor gezorgd, Zij kon niét op bezoek ko
men, want zé had kleine kinderen en er
heerste kinkhoest in het huis, daar had
Henry ook voor gezorgd. Daar hij er
van overtuigd was, dat zij het niet zou
kunnen uithouden van nieuwsgierigheid
om te weten hoe het met zijn vrouw
ging, had hij haar van- zijn kantoor op
gebeld. Hij had haar verteld, dat de te
lefoon thuis defect was, maar hij had
beloofd, haar op de hoogte te houden
omtrent de ziekte van zijn vrouw. Hij
was erg blij, haar nu te kunnen mede-
delén, dat er enige verbetering in haar
toestand was ingetreden; dat was goed
nieuws, maar de familie was nu door
een ander ongeluk getroffen. Nibs had
kinkhoest gekregen. De andere kinde
ren zouden het ook krijgen, zij waren
niet apart géhouden en het was te laat
om dit nog te doen. fcïenfy had de baby
vergeten, maar mevrouw Robinson niet
en Henry moest haar haastig gerust
stellen, door haar te verzekeren, dat de
baby hij was even vergeten of het
een jongen of een meisje was niet
met de andere kinderen in aanraking
kwam. Er was nu natuurlijk geen spra
ke meer van kinderfeestjes en mevrouw
Robinson was het onmiddellijk met hem
eens, dat iedere ontmoeting van haar
kinderen met die van Henry moest wor
den uitgesteld, totdat alle gevaar van
besmetting voorbij was.
Nibs was plotseling werkelijk heel
licht gaan hoesten, zonder enige hulp
van buiten, maar zelfs de méést ner
veuze ouders hadden dit geen kinkhoest
kunnen noemen. Henry bracht de no
dige hulp van buiten, hij deed een lepel
whiskey in Nib's melk en de noodzake
lijke hoest volgde. Henry toonde een
roerende zorg voor zijn neefje. Toen
Nibs zei, dat de melk niet goed smaak
te, proefde hij zelf de melk. Hij dronk
het glas leeg, en zijn uitspraak was, dat
de melk heel goed smaakte en het was
inderdaad de lekkerste melk, die hij
sinds jaren had gedronken. Toen dit
eenmaal geregeld was. nam hij Bunty
apart en vertelde haar, dat het kind,
volgens hem, kinkhoest had. Hij hield
er geen rekening mee, dat ze het met
deze mening helemaal niet eens was en
droeg haar nadrukkelijk op er voor te
zorgen, dat de kinderen met geen ande
re kinderen in aanraking kwamen. Hij
was niet tevreden, voordat Bunty hem
had verzekerd, dat ze er voor zou zor-
gen. a
In deze zeer moeilijke omstandighe
den had Henry zich een" uitstekend or
ganisator getoond, maar nu werd zijn
genialiteit opnieuw op de proef gesteld
Josephine kwam.
Zij was er volkomen van overtuigd,
dat Henry haar verwachtte met het
grootste ongeduld, dat hij de minuten
telde. Zij had ontdekt, dat haar huwe
lijk met Jim Thorley een vergissing was
geweest, vermoedelijk had' zij dit eerst
ontdekt, nadat Jim haar in de steek had
gelaten, maar dat hinderde niet, zij had
het ontdekt en nu was zij op weg naar
Henry, om hem te belonen voor zijn
stille liefde en onwankelbare trouw, zij
zou tot hem komen met een opgejaagd,
gewond hart, om troost en bescherming
te zoeken in zijn grote, alles vergevende
en alles vergetende liefde. Hü zou haar
niet langer op een afstand behoeven te
beminnen. Nog maar een paar maan
den om de nodige formaliteiten te Ver
vullen en ze zou hem toebehoren om
zich te laten overstelpen met 'alle zege
ningen van zijn liefde en hartstocht, die
hij zolang verborgen had moeten hou
den.
Het was een feit, dat Henry haar ver
wachtte met een zeker ongeduld, dat
zijn zenuwen tot het uiterste waren ge
spannen. Hij trachtte zich te beheersen
en rustig in zijn stoel te blijven zitten,
maar hij sprong ieder ogenblik op en
liep dan zenuwachtig de kamer op en
neer. Michael, een zeer ongeduldige Mi
chael, zat stijf op zijn stoel en staarde,
in gedachten verdiept, voor zich uit. Hij
had beloofd thuis te blijven en Henry
door het eerste moeilijke kwartier heen
te helpen, maar hij had afgesproken met
Betty om thee te gaan drinken en zat
nu te springen van ongeduld om weg te
komen. Christopher had de opdracht
Henry's schaduw te zijn, hij moest onge
voelig zJin voor wenken en toespelingen
en moes? Henry geen ogenblik alleen la
ten met Josephine. Het was oorspronke
lijk Henry's bedoeling geweest, dat de
kinderen in de kamer zouden blijven,
om Josephine te begroeten, onder lei
ding van Bunty, en Paddy om ze heen
huppelend. En zij waren inderdaad enl-
8). „Kijk!" zei de professor. „Ik zal
je de uitwerking van mijn uitvinding
tonen. Hier heb ik een ballonnetje, zie
je? Een gewoon kinderballonnetje. Ik
blaas het opkijkhmpfff
ziezoeen touwtje er omhet is
klaar! Een gewoon, opgeblazen ballon
netje! Dat leg ik nu hier neer, zo je
ziet. Let op, nu komt het. Ik neem mijn
dondulator dat is dit instrument, zo
als je ziet ik richt het op dat bal
lonnetjelet goed opehhoe
heet je!?"
„Panda!" zei Panda geduldig.
„Juist, dat had ik bijna vergeten!"
hernam de professor. „Let goed op, Pan
da. Ik richt dit instrument op dat op
geblazen ballonnetje en nu... ziedaar!"
De geleerde haalde een soort trekker
over, een blauwige bliksemflits straalde
door de rommelige ruimte en trof de
ballon.
„Het is gebeurd!" zei de professor
trots. „Kijk maar eens naar wat er nu
geschied is! Kom nader, Panda!"
ge tijd in de kamer geweest, zij het on
der protest. Zij waren gewend op mooie
middagen buiten te spelen, en het was
een mooie middag, koud, maar de zon
scheen en het zag er buiten vrolijker
uit dan binnen. Bunty's leiding was er
nooit op berekend geweest, de kinderen
stil en rustig te houden en dat lukte ook
nu niet. Zij kon de kinderen bezighou
den en dat deed ze bijna de hele dag,
maar haar manier om dat te doen. was
met ze te spelen en de spelletjes, die zij
met ze speelde, waren altijd zeer luid
ruchtig. Men had Bunty verteld, dat er
een dame op bezoek zou komen en dat
Henry er zeer op was gesteld, dat die
dame de kinderen zou zien. Vree.ad ge
noeg moesten ze er niet zo mooi moge
lijk uitzien, want Bunty moest ze niet
speciaal aankleden en wassen; het
scheen, dat de dame hield van natuur
lijke kinderen en niet van levende pop
pen. Bunty had dit niet zo letterlijk op
gevat en toen zij met de kinderen bin
nenkwam, glommen hun gezichtjes van
helderheid. Ze hadden ieder een stuk
speelgoed bij zich, om zich bezig te hou
den. Jane had een pop, Geoffrey een
elfectrische trein en John een houten
paard. Zij speelden geruime tijd tevre
den en rustig, maar toén ontstonden er
moeilijkheden tussen Jane en Geoffrey.
Jane wilde -Geoffrey's trein in beslag
nemen, daar deze, volgenshaar, haar
pop had aangereden. Terwijl ze om de
trein vochten, ging Paddy er met de pop
van door. Jan? en Geoffrey zetten hun
gevecht voort totdat er van de trein
niet veel meer heel was. In die tijd was
Paddy er ln geslaagd de pop een arm
uit het lid te trekken. Jane huilde, toen
zij haar beschadigde pop zag, Geoffrey
huilde omdat zijn trein kapot was, en
John huilde omdat Geoffrey hem in de
hitte van de strijd op zijn vingers had
getrapt. Toen het Hénry eindelijk ge
lukte zich verstaanbaar te maken, stuur
de hij ze naar de kinderkamer, waar ze
moesten blijven, totdat hij ze zou roepen.
..Je bent er toch wel zeker van. dat
het deze Zaterdag is, dat ze komt?",
mompelde Michael, terwijl hij Henry
aankeek.
„Natuurlijk is het deze Zaterdag."
„Dan moet ze nu ieder ogenblik ko
men."
(Wordt vervolgd)
Als wij langzaam de sluis te IJmui-
den uitvaren, wij zijn aan boord ter
gelegenheid van het feit. dat do „Vul
kaan" met de gehele mijnenveegdienst
ven-trekt naar Den Helder, waar zij ge-
statiormeerd zal worden snerpt een
fluitje van de bootsman en horen wij
het commando: „Aantreden, rij van
twee, gezicht buiten boord", en er
vriendelijk aan toevoegen; „Zwaai maar
naar de meisjes".
Inderdaad, een aantal vrolijke deern
tjes staat op de sluizen, om met mis
schien enige weemoed in het hart, de
vertrekkende jantjes goedendag te wui
ven. Het zal stil worden in de harven
van IJmuiden.
De „Vulkaan" telt 400 koppen; de
Mijnenveegdlenst beschikt in de Ne
derlandse wateren over 10 vegers van
het Amerikaanse Byrne-type, 7 klei
nere van het Engelse M.M.S. en een
10-tal zgn. R-boten, gezamenlijk toch
ook wel door een 500 man bevaren.
De terugkeer van dit marine-onder
deel in Den Helder zal daar 'zeker
voldoening schenken.
De Noordzee is zo kalm en glad, on
danks een bries uit het N.O., dat ieder
een genoeigelijk in de handen wrijvend,
want koud is het, meent te moeten
mededelen, dat het „een zeetje" is.
Zij gaat evenwel meer bewegen als de
wind krimpt, naar het Westen terug
loopt. Dan 2ijn wij »eeds ter rede van
Nieuwediep, de thuishaven.
Intussen heeft de commandant, ka
pitein luit.-ter-zee G. P. Küller, ons
in de gelegenheid gesteld de „Vulkaan"
van onder tot boven te bezichtigen,
zodat wij de flottielje van 6 mijnen
vegers en 1 boetenlegger, die ons ver
gezellen naar Den Helder, waarvan
twee de afgebakende geul nog eens
vegend als kwieke begeleiders uit
het oog verliezen. Snel is de „Vulkaan"
niet. Een elf mij ls-vaart is zelfs voor
een omgebouwde koopvaarder een ma
tige gang, maar interessant daarente
gen is deze „Vulkaan" in hoge mate.
Het is een drijvende fabriek met goe
de, ruime werkplaatsen en bergruim
ten.
In vele magazijnen van allerlei slag
bevinden zich voorraden grondstoffen!
van elke aard, alsmede de onderdelen,
die nodig zouden kunnen zijn om de
mijnenveegdlenst gaande te houden.
MIJNEN VEGEN.
En dat is nodig! Er zijn nog vele
mijnen op te ruimen. De vaargeul
langs onze kust, afgetond door boei-
enlcggcrs moet steeds nauwkeurig
worden bijgehouden. Rekening wordt
gehouden met drie soorten, dc ver
ankerde, de magnetische en de ac-
coustische mijnen.
Nieuwediep was na korte tijd bereikt.
Nog konden wij niet binnenlopen. Het
tij was niet gunstig, er liep veel
stroom en het anker krabde. De Jan
tjes sohilderden er lustig op los. Meni
ge jas was voorzien van een grijze
streep. Rijkseigendom, dooh dit mocht
niet hinderen. Wij hebben kunnen zien
hoe deze dienst in alle opziohten pa
raat is om zich adf en de scheepvaart
te helpen.