50.000 man in Nederlanden60.000.in Indië
Dit seizoen wederom 12 eenheden huisbrand
Als situatie in 1948 gunstig is:
Dr Van Mook weer in Batavia
WEERBERICHT
,Wij slaan nog dichter bij U dan vroeger"
President Soèkawati weer naai
de Oost
H. M. de Koningin moet rust nemen
Aflevering in sneller tempo
Met- een enkel woord
86sEe Jaargang
WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1947,
No. 26192
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 3.30 per 3 maanden: 26 cents per week
Na 1 October resp. f. 3.90 en 30 cents
Telefoon Dlx en Adm.: 25041; Red.: 21507
Witte SlngeJ l, Lelden Giro no.: 57055
Van het Indische front
geen nieuws
DE regeringsverklaring, welke mi
nisterpresident dr, Beel gistermid
dag in de Tweede Kamer heeft af
gelegd en welke algemeen tegemoet werd
gezien als een, voor een duidelijke be
paling van het toekomstig Indië-beleid,
noodzakelijk complement op hetgeen
ter zake in de Troonrede was opge
merkt, opent desondanks weinig nieuwe
gezichtspunten.
Het is duidelijk dat de reden van het
langdurig stilzwijgen der Regering t. a.
v. de ontwikkeling der Idonesische zaak,
is gelegen in het uitstel, dat het recente
bezoek van de Luitenant G.G., dr. van
Mook aan de Ver, Staten en dat ten
doel had leidende Amerikaanse kringen
meer begrip bij te brengen omtrent het
Nederlandse standpunt, noodzakelijker
wijs tengevolge moest hebben. De Re
gering heeft kennelijk gewacht met haar
verklaring totdat zij in de gelegenheid
was geweest uit dr. Van Mook's eigen
mond de resultaten van dat bezoek te
vernemen.
Ofschoon deze reis ongetwijfeld van
nut is geweest, omdat zij de mogelijkheid
van persoonlijk contact met de Ameri
kaanse en Australische ministers van
buitenlandse zaken Marshall en dr.
Evatt opende, heeft zij anderzijds niet
aan de bedoelingen en verwachtingen
beantwoord. Dr. van Mook vloog naar
Amerika om de gezaghebbende figuren
aldaar te overtuigen van Nederland's
recht en plicht tot het handhaven van
orde en veiligheid in het Indonesische
gebied en om tevens Amerika's houding
te peilen in geval Nederland eens niet
in alle opzichten de'wensen en adviezen
van de Veiligheidsraad zou volgen.
De Amerikaanse reactie daarop is
zonder enige vorm van twijfel van
zodanige aard geweest, dat dr. van
Mook naar Nederland terugkeerde
met de overtuiging, dat een even
tueel rechtstreeks ingaan tegen de
wensen van de Veiligheidsraad tot
zeer ernstige consequenties voor ons
land zou kunnen leiden en naar alle
waarschijnlijkheid ook zou •eiden.
Men moge dit Amerikaanse standpunt
betreuren, de Nederlandse regering moest
om der wille van de realiteit en ejus om
redenen van pvactische politiek met
deze zienswijze niettemin ernstig reke
ning houden en zij heeft dan ook in
overheersende mate de inhoud der gis
teren afgelegde verklaring bepaald.
Het heeft geen zin ons andermaal te
verdiepen in de oorzaken, waardoor het
mogelijk was. dat de wereldopinie zo
weinig begrip toont voor het Neder
landse standpunt. Zij zijn voor een zeer
belangrijk deel terug te voeren tot de
fundamentele nalatigheid der officiële
Nederlandse voorlichtingsdiensten sedert
het prille begin van het conflict. Vóór
dat di'. van Mook enige weken geleden
naar Nederland vertrok tot het plegen
van overleg met de regering, heeft de
Landvoogd zelf er 'zijn twijfel» over uit
gesproken of het wel verstandig is ge
weest, dat in vroegere stadia der onder
handelingen onzerzijds stelselmatig de
ergste tekortkomingen en woordbreuken
der Republiek zijn verzwegen, waardoor
deze laatste in buitenlandse ogen een
veel grotter relief verwierf dan zij in
werkelijkheid bezat, en reliëf dat de
republikeinse propaganda niet verzuimde
tot vèr boven reële proporties op te bla
zen Het blijft onze vaste overtuiging,
dat de idealistische politieke instelling
van de ministers Logemann en Jonk
man en van de Commissie-Generaal
onze zaak nationaal en internationaal
onberekenbare schade heeft berokkend
en een vertraging in de ontwikkeling
heeft veroorzaakt, welke van republi
keinse zijde als winst wordt aangemerkt.
Of het dat inderdaad zal opleveren, zal
de toekomst moeten leren, doch voor
ons èn voor de volken van Indonesië
valt het verlies niet te ontkennen.
ZICH schikkend naar de onverbid
delijke feiten, herhaalt de regering
thans in hoofdzaak wat zij reeds
eerder tot uitdrukking bracht. Onver
kort handhavend haar standpunt om
trent de uiteindelijke opperste verant
woordelijkheid en betwistend de compe
tentie van de Veiligheidsraad, aan
vaardt zij de beide door dit college aan
genomen resoluties ter vreedzame oplos
sing van het geschil. Zij k&n dit ook
zonder al te grote gewetensbezwaren
doen aangezien beide wegen gaan in
een richting, welke zijzelve reeds tevoren
had aangegeven en omdat zij inder
daad alle reden heeft om het resultaat
van een onpartijdig onderzoek met vol
ledig vertrouwen af te wachten.
Het is van belang erop te wijzen.dat
de regering vasthoudt aan de door dr.
van Mook na de politionele actie op
nieuw vastgestelde demarcatielijnen op
Java en Sumatrd, als zijnde het gebied
waarbinnen de Ned-Indische regering de
jure èn de facto het gèzag uitoefent.
Deze verklaring betekent een grote mo
rele steun voor de bevolking der van
terreur bevrijde gebieden, die zich daar
door van de bescherming door het Ne
derlandse gezag verzekerd weet, hetgeen
het tempo der consolidatie niet anders
dan ten goede kan komen. Aan een kor
telings door een der deelstaten officieus
uitgesproken wens, komt de regering
eveneens tegemoet: de met hen bereikte
overeen stemming zal worden, be
krachtigd en officieel vastgelegd in een
overeenkomst. Voortreffelijk, hoe
hechter de band, hoe beter. Een tweede
stao op de weg der staatkundige conso
lidatie zal zijn de vorming van een cen
trale organisatie, welke geleidelijk zal
kunnen overgaan in een voorlopige fe
derale regering. Teneinde een en ander
te bespoedigen wordt een beperkte
Grondwetswijziging aangekondigd.
Daarnaast overweegt de regering de
instelling van een „collegiaal" orgaan,
waarin de Luitenant-G.G. zijn verant
woordelijkheid met anderen zal delen.
Waar de regering de taak der Commis
sie-Generaal als öeë r- .j
doch gelijktijdig spreekt over nieuwe ta
ken voor derzelver leden, dringt zich de
veronderstelling naar voren, dat de he
ren Schermerhom en Van Poll voor deze
functie in aanmerking zouden kunnen
komen. Er bestaat diepgaand verschil
van mening over de wijze, waarop zy
zich als leden der C. G. van hun op-
Bijzonderheden der Oorlogsbegroting.
le en 2e divisie volgend jaar naar huis?
Indien de toestand in Ned.-Inlië zich zodanig ontwikkelt als de
regering hoopt, zullen in het jaar 1948 terugkeren de dan nog niet
afgeloste delen der beide lichte dïvisiën: de le divisie ,,7 December",
de zes met deze divisie uitgezonden bewakingsbataljons en de tweede
serie van zes bewakingsbataljons. Indien mogelijk maar dat hangt af
van vele, thans nog moeilyk te berekenen, factoren zal ook de in
Juni/Juli 1947 naar Indië vertrokken 2e divisie tegen het einde van
1948 nog geheel of gedeeltelijk naar Nederland terugkeren, aldus wordt
meegedeeld in de Rijksbegroting van 1948. De gemiddelde sterkte der
troepen der Koninklijke Land macht in Ned.-Indië zou dan in 1948
60.000 man bedragen. Hoewel de samenwerking tussen het K.N I.L. en
de K.L. ook in het jaar 1948 zeer nauw zal blijven, lykt de regering
een volledige samenwerking van deze legers voorlopig niet aan de orde.
uitzending van Nederlandse troepen
noodzakelijk maken, zij het ook. dat de
sterkte van deze troepen aanmerkelijk
geringer zal zijn dan in 1946 en 1947 het
geval was. Zij zullen uitsluitend dienen
ter aflossing van eenheden wier tijd in
de tropen verstreken is.
In verband daarmee en door de eco
nomische en financiële omstandigheden
van het land zal het, gelijk gemeld, in
1948 nog niet mogelijk zijn een bijdrage
van enige betekenis te leveren aan de
militaire bezetting van Duitsland.
De internationale situatie maakt het
voor de regering nog steeds onmogelijk
zich een welomlijnd denkbeeld te vor
men omtrent de militaire verplichtin
gen. welke uit het buitenlandse beleid,
gegrond op het lidmaatschap der Ver.
Naties, zullen voortvloeien.
ZELFSTANDIGE BRIGADES
Het voornemen bestaat de ïn 1948
naar Ned.-Indië te zenden troepen dei-
Kon. Landmacht te formeren in zo
danige eenheden der verbonden wa
pens, dat deze, na terugkeer, in de
hier te lande op te bouwen oorlogs
organisatie zullen passen. Daarom zul
len de eenheden, gevormd uit de lich
ting 1948, bestaan uit zelfstandige bri
gades.
Het ligt in het voornemen, per jaar
twee van deze zelfstandige brigades uit
te zenden en gedurende een jaar in de
tropen te doen vertoeven. Indien de. po
litieke omstandigheden dit mogelijk ma
ken. zal de troepensterkte in Neder-
landsch-Indië, door het aldus verkorten
yan de duur van het verblijf in de tro
pen en het doen repatriëren van ster
kere onderdelen dan worden uitgezon
den. worden verminderd.
MINDER TROEPEN NAAR
INDIË.
Het handhaven en waar nodig her
stellen van de rechtsorde in Neder-
landsch-Indië zal echter ook in 1948 de
ZELFSTANDIGE VERDEDIGING
ONMOGELIJK.
De regering acht het noodzakelijk
maatregelen te treffen om in Nederland
de beschikking te krijgen over land- en
luchtstrijdkrachten van zodanige be
perkte omvang als door haar hoe de
internationale ontwikkeling ook moge
zijn in ieder geval nodig wordt ge
oordeeld.
De regering gaat hierbij uit van de
gedachte, dat zelfstandige landsverde
diging onmogelijk is, dat onze land
en luchtstrijdkrachten slechts kunnen
optreden in internationaal verband
en dat de grootte onzer strijdmacht
zal worden bepaald door de eis. dat
wij onze vitale punten kunnen bevei
ligen tegen een overrompeling, in het
bijzonder met luchtlandingstroepen.
Voorts, dat wij in onze luchtverdedi
ging kunnen voorzien, dat wij voor onze
binnenlandse rust kunnen zorgdragen
en' dat wij een harmonische bijdrage
kunnen leveren aan een internationale
strijdmacht.
De legerluchtmacht in Nederland
wordt in de eerste plaats gericht op de
behoeften van Ned.-Indië. terwijl daar
naast een bescheiden begin wordt ge
maakt met de luchtverdediging van Ne
derland.
27.000 DIENS
IN 1948.
fPLICHTIGEN
De sterkte van het in Nederland ver
toevende gedeelte van de Kon. Land
macht, met inbegrip van de lucht
strijdkrachten, zal worden terugge
bracht tot een gemiddelde van 50.000
man. Het hiervan deel uitmakende
contingent dienstplichtigen in oplei
ding bedraagt 11.150 man.
Aangezien het in Nederland te vol
brengen gedeelte van de eerste oefen
tijd in 1948 op 5 6 maanden is gesteld,
komt een contingent van deze sterkte
dus tweemaal per jaar onder de wape
nen en wordt het totaal uit de lichting
in dat jaar te betrekken aantal dienst
plichtigen 22-300. Hierbij komt een con
tingent voor de legerluchtmacht van
5349 man.
Aan ongeveer 20.000 militairen zal in
1948 het oorlogsherinneringskruis wor
den uitgereikt.
De begroting wijst een eindcijfer aan
van f 470.114.000 hetgeen f. 172.276.004
lager is dan in 1947.
Driemogendheden-commissie
naar Indonesië?
Naar in kringen van internatio
nale delegaties van de Veiligheids
raad te New York verluidt zal de
op voorstel van de Veiligheidsraad
ingestelde driemogendhedencom-4
missie voor Indonesië althans een
deel van haar taak in Indonesië
verrichten. Hierover kan eerst of
ficieel een beslissing worden geno-.
men, wanneer alle drie de afge
vaardigden zijn benoemd -en deze
aangelegenheid hebben bestudeerd.
„Verwarring in Nederland
aanmerkelijk verminderd"
GROTE WAARDERING IN AMERIKA
VOOR ONZE HOUDING.
De Lt. G.-G. dr. H. J. van Mook is
gisteravond te Batavia gearriveerd-
Hy werd verwelkomd door Lt. Gene
raal S. H. Spoor en vele andere mi
litaire en burgerlijke autoriteiten.
Dr. Van Mook zeide in een korte ver
klaring voor de microfoon nogmaals,
dat hij tijdens zijn kort verblijf in de
V.S. veel begrip had gevonden Ten
aanzien van de Indonesische kwestie
bestaat in Nederland een groot verschil
met April vorig jaar. De toen bestaande
grote verwarring is .aanmerkelijk ver
minderd. dank zij grote eenstemmig
heid over de doelstelling van de Indo
nesische politiek, n.l, „het tot -stand
brengen van een vrije natie", In Ame
rika heb ik grote waardering gevonden
voor het feit, dat Nederland, ondanks
de verwerping door de Veiligheidsraad
van de jurisdictiekwestie, niet ingaat
tegen de resoluties, aldus dr. Van
Mook.
NIEUWE VERKLARING VAN
WALLACE.
De V.S kunnen geen derde wereld
oorlog winnen, zo heeft Henri Wallace
op eeit vergadering verklaard. De oud-
vice-president is van oordeel, dat de
geallieerden van de V.S. in Europa zo
zwak zijn, dat hun regeringen ineen,
zouden storten in geval van oorlog met
de Sovjet-Unie.
AFNEMEND BUIIG.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Koude nacht met kans op lichte
nachtvorst op beschutte plaateen, nog
enkele buien in de kuststreek. Morgen
overdag: wisselende bewolking en bijna
nergens buien meer. Ongeveer dezelfde
temperatuur als vandaag. Zwakke tot
matige wind tussen Noord en West.
25 SEPTEMBER.
Zon op: 6,29 uur: onder: 18,34 uur.
Maan op: 17,29 uur; onder: 0,22 uur
(30 Sept. V.M.).
Hoogwater te Katwijk te 0.14 en
12,53 uur.
dracht hebben gekweten. Ons standpunt
dienaangaande mogen wy bekend veron
derstellen de feiten hebben hun falen teli
duidelijkste gedemonstreerd. Ten slotte
spreekt de regering nogmaals haar voor
keur uit voor een vreedzame oplossing
volgens de beginselen van het Lingga-
djatti-accoord en geeft zij uiting aan
haar bereidheid tot eerlijke samenwer
king met-de goedwillende elementen in
de Republiek. Mits deze blijk geven van
een dergelijke gezindheid, daarenboven
spoed betrachten en zich geen positie
aanmatigen, welke hun in het Lingga-
djati-accoord bepaalde functie ais fede
rale staat met gelijke rechten als de
overige deelstaten verre te boven gaat.
Mèt de regering hopen wy, dat dit alles
mogelyk zal blijken, maar op grond van
de nog dagelijks uit Djokje klinkende
geluiden, kan niemand ons euvel duiden,
dat wy er vooralsnog uitermate scep
tisch tegenover staan!
Hedenochtend om halfzeven is de
minister-president van Oost-Indonesië,
Tjokorde Gde Soèkawati per K.LM.-
vliegtuig naar Cairo vertrokken om van
daar uit' de reis naar Indonesië voort
te zetten.
Voor zijn vertrek gaf de minister
president uiting aan zijn voldoening
over zijn verblijf in Nederland. Hij zei-
de: „Ik heb een prachtige indruk ge
kregen van wat Nederland aan zijn
wederopbouw doet. Ik heb hier véél ge
zien en véél gehoord. De regering heeft
alles gedaan om ons op de hoogte te
brengen van de verhoudingen hier te
lande
Dit heeft er niet weinig toe bijgedra
gen, dat wij thans nog dichter bjj
Nederland staan dan vroeger reeds
het geval was. Nu zullen wy met
spoed gaan werken aan de juiste
vorm van een overeenkomst, waar
over wy het in principe eens zijn".
Op de vraag of de minister-president
bereid was iets te zeggen over het ont
slag van Minister Nadjamoeddin ant
woordde hij: „Laat ons over deze pijn
lijke geschiedenis maar niet spreken.
T-a.v. de opvolger van Minister
Nadjamoeddin heb ik nog niets be
sloten. Daarover moet nog (Dverleg ge
pleegd worden. Ik heb in mijn kabinet
2 Nederlandse ministers, de overige le
den zijn allen Indonesiërs. Ik kan U
wel zeggen, dat als opvolger van Nadja
moeddin naar alle waarschijnlijkheid
een Indonesiër zal worden aangewezen".
De minister-president werd op1 het
vliegveld uitgeleide gedaan door zijn
Minister van Binnenlandse Zaken Anak
DE ILLEGALE IMMIGRATIE IN
PALESTINA.
Volgens een bericht uit Rome van de
correspondent van de „News Cronicle"
wijst het feit. dat Zondagnacht duizend
Joden heimelijk uit een vissersdorp na
bij Gaeta in Italië van wal zijn gesto
ken. er op, dat de clandestiene emigra
tie van Joden zich van de Ligurische
en Adriatische kus<- naar het gebied van
Gaeta, Napels en Salerno heeft ver
plaatst. Tevens doen berichten de ron
de, dat geheimzinnige vliegtuigen in de
buurt van Salerno opstijgen met Joden
als passagiers.
Agoeng, de minister van Financiën M.
Hamelink en de secretaris van zijn ka
binet de heer R. E. Kwantus, terwijl
namens de Nederlandse règering aan
wezig waren R.E. kolonel W. J. V.
Gulik, chef van de militaire afdeling
van het departement van O-G. en de
secretaris-generaal van dit departement
de heer J. Klveron.
Wenst sobere viering van Haar jubileum
Na een verblyf op de Ruigenhoek, waar Hare Majesteit gedurende tien
dagen herstel van gezondheid heeft gezocht, heeft de Koningin^ die heden
de landbouwtentoonstelling te Leeuwarden heeft bezocht," wederom Haar
intrek op het Loo genomen.
Toen Hare Majesteit aan het begin van deze zomer Haar voornemen t#
kennen gaf om zes weken vacantie te nemen, hoopte Zy in de loop van
September weer geheel uitgerust Haar arbeid te kunnen hervatten. De uit
zonderlijke warmte en de vele noodzakelyk gebleken onderbrekingen van
deze rustperiode maken, dat de Koningin zich nog zeer vermoeid voelt en
zich opnieuw genoopt ziet rust te nemen.
In verband hiermede en met het oog op thans reeds binnen komende
verzoeken, acht de Koningin het gewenst er reeds nu de aandacht op te
vestigen, dat nog niet gezegd kan worden of, en zo ja, welke plechtigheden
naar aanleiding van Haar regerings jubileum Zy met het oog op Haar leef-
tyd en gezondheid zal kunnen mede maken.
Het is overigens de wens van de Koningin, dat Haar aanstaand jubi
leum in soberheid zal worden gevierd cn dat daarby het maken van grote
onkosten zal worden vermeden. Men zal er de Koningin een persooniyk ge
noegen mee doen de gelden, die men aan de jubileumfeesten ten koste zou
willen leggen, te gebruiken ter leniging van de noden hier te lande en in
Indonesië.
De terechtstelling van Petkof
De Amerikaanse regering heeft ver
klaard, dat de Bulgaarse regering door
de terechtstelling van Petkof getoond
heeft geen eerbied voor „de elementaire
principes van rechtvaardigheid en rech
ten van de mens" te bezitten. De exe
cutie had plaats ondanks de herhaalde
protesten van Engeland en de VjS. De
Amerikaanse regering noemt het proces
een „travestie vdn rechtspraak". Dit
proces is slechts een der maatregelen
om een' totalitaire regeringsvorm t»
consolideren.
Van Be vin, de Engelse minister, wordt
een scherpe veroordeling verwacht.
NIEUWE HONGAARSE REGERING.
De nieuwe Hongaarse regering be
staat uit vyf. communisten, vier leden
van de partij der kleine boeren, vier
socialisten en twee leden van de natio
nale boerenpartij. Lajos Dinnyes blijft
premier.
Het vliegtuig, dat een trip van 2400 mijl over de Atlantische Oceaan maakte
zonder dat één van de inzittenden (die men op de voorgrond ziet) een der in
strumenten aanraakte. Het vliegtuig werd radiografisch bestuurd. Uiteraard
waren er piloten en andere deskundigen aan boord om in te grijpen als er iets
mis ging maar zulks bleek niet nodig. Van het ogenblik van de start in Ame
rika af tot het stilstaan op een Engels vliegveld, vond de besturing geheel
van de diverse vliegvelden plaats.
Minder beperking in 1948?
(Van een onzer Redacteuren).
Met herinneringen aan de ondrage
lijke koude van verleden jaar zitten we
na een héél wat minder ondragelijk
warme zomer, alweer te bibberen in
het' vooruitzicht van een ondragelyk
koude winter. Laten we hopen, dat de
natuur het ditmaal „zacht en mild"
met ons zal maken! Dan kan het nog
meevallen1
Wat niet meevalt is: van opheffing
der kolendistributie kan nog géén
sprake zyn!
Wij weten maar al te goed, hoe we
in het afgelopen seizoen met 12 een
heden moesten zien uit te komen. Dat
zal, geiyk bekend, ook ditmaal het ge
val moeten zyn. 12 eenheden of 12
'mud.
Prepareren we er ons op, daarmee
even zorgvuldig om te gaan als ver
leden jaar.
TOEWIJZING DIT SEIZOEN
TE GEBRUIKEN.
Het was de heer H. H. Wemmers Jr.,
directeur van het Rijkskolenbureau, die
op een persconferentie nadere medede-
Ingen omtrent orize kolenvoorziening
deed.
De genoemde 12 eenheden dienen af
geleverd op bijna 2% millicen kolen-
kaarten. Van 1 Mei '47 t/m 30 April 48
komt elke maand ruim 1 eenheid an-
thraciet, eierkolen, ga-scokes of ditmaal
naar ons verzekerd werd uitste-
BINNEN LAN1>
Uit een textielfabriek aan de Mussen-
straat te Hilversum hebben Inbrekers een
partij van ruim 1000 kilogram wol gestolen,
welke zij pe'r vrachtauto hebben wegge
voerd.
Bij de Tweede Kamer ls Ingediend
het wetsontwerp: .Regelen voor de opspo
ring, de vervolging en de berechting van
economische delicten (wet op de economi
sche delicten)".
De dichter-zanger Cllnge Doorenbos
zal in October a.s. zijn 40-Jarig artisten-
jubiieum vieren. Een landelijk ere-comité
is ln voorbereiding.
De nieuwe Griekse gezant ln ons land,
de heer Nicolaas Lells. ls gistermorgen op
zijn post gearriveerd.
Hr Ms mijnenvegers ,,P. Florisz" en
„A v, d. Hulst" zullen van 29 September—
2 October as. Malta aandoen. Wil men er
voor zorgen, dat de opvarenden aldaar post
gewone en aangetekende brieven en
briefkaarten uitgereikt krijgen, dan
moet deze uiterlijk 25 September ln de bus
gedaan zijn.
Door dë Ned. Spoorwegen ls bfj de
Electroteohnlsche Industrie te Slikkerveer
een order geplaatst voor 200 motoren voor
elect#soh materieel. Voorts zijn bij de
Attercllffe fabrieken van de Metropolitan
Vlckers Electrical Company ln Engeland
100 van dergelijke motoren besteld.
B-UITEN LAND.
Het eerste Zweedse vliegtuig met
straalaandrijving ls in de lucht geëxplo
deerd De piloot kwam om het leven.
Veldmaarschalk Montgomery en lucht-
maarschalk Tedder, die de oefeningen bij
woonden, zagen 1000 parachutisten met
kanonnen, jeeps en andere uitrustings
stukken uit de lucht dalen.
In antwoord op een Britse nota heeft
de Hongaarse regering verklaard, dat zy
geen onderscheid zal maken tussen de ln
Hongarye gevestigde Hongaarse, Sovjet-
russlsche, Engelse of Amerikaanse in
dustrieën
Gisteren hebben op Sallesbury Plan
in Engeland de grootste manoeuvres met
luchtlandingstroepen sinds de oorlog plaats
gehad.
Helnrich Mertens. burgemeester van
Jena in Thueringen, die veertien dagen
geleden spoorloos verdween, ls in Frankfort
aangekomen. Mertens zou gezegd hebben,
gevlucht te zijn, daar hij anders op last
van de S.E.D. zou pijn gearresteerd.
Te Pogglo Renatico, bij Ferrara in
Italië, is een munitiedepot ln de lucht ge
vlogen. Er zijn drie doden en enige ge
wonden.
Opnieuw zijn 5000 Duitse arbeiders
te werk gesteld ln de uranlummljnen ln
het ertsgebergte nabij Aue en Schwarzen.
berg in Saksen.
Australië heeft besloten 18.000 ver
plaatste personen uit de Britse en Ame
rikaanse zones van Duitsland voor werk
ln dit land oP te nemen en hen even
tueel ln de economie van het gemenebest
in te schakelen.
Bij Great Yarmouth in Norfolk, ls
een viermotorig vliegtuig van de R.A.F.
tijdens het landen ln brand gevlogen. Vier
geheel verkoolde lijken zUn geborgen. Ver
moedelijk zijn nog 5 anderen omgekomen.
kende bruinkoolbriketten per brand-
stoffenkaart beschikbaar. De handelaar
kan dus zijn afnemers bijv. in de koud
ste maanden Januari en Februari niet
alvast helpen, door de Maart- of April-
eenheid in voorschot af te leveren, om
de eenvoudige reden, dat de kolen daar
voor, op dat tijdstip nog gedolven moe
ten worden.
Verheugend is echter het feit, dat het
tempo van aflevering, sneller zal kun
nen verlopen dan verleden jaar, toen de
handelaar eerst ln April met de laatste
mud kwam aanzetten. Zulks tengevol
ge van een verhoogde productie, ingezet
voor de brandstoffenvoorziening van het
Nederlandse volk.
Ditmaal zal de aflevering vande
eerst-e 6 mud reeds half October be
ëindigd zyn. Nadien komen de andere
6 mud zo vlug mogelyk aan de beurt.
Absolute garantie voor een vlot ver
loop bestaat natuurlyk ook nu niet,
maar ys en weder dienende en ram
pen in de Limburgse productie uitge
sloten. zal het ditmaal in orde ko
men, zodat men zijn toegewezen hoe
veelheid nog dit seizoen gebruiken
kan.
WAAROM DISTRIBUTIE.
Wij willen U niet met cijfers lastig
vallen, maar toch een enkel aanroeren.
In 1939 verbruikte ons land rond 14
millicen ton kolen, een productie, wei
nig meer, dan de totale der Limburgse
mijnen. De geraamde productie voor '47
is 10 millioen ton, de import uit Duit
land, Amerika en Polen bedraagt teza
men, 3.838.456 ton en onze export (uit
sluitend 'grove cokes) ongeveer 525.000
ton.
Dit eenvoudige optel- en aftreksom
metje leert, dat de hoeveelheid vaste
brandstoffen, voor '47 ter beschikking,
13.3 millioen ton bedraagt, waarmede
't voor-oorlogs gebruik benaderd wordt.
„Waarom is dan tóch distributie no
dig?" zult U vragen.
Het antwoord luidt: „Omdat de be
volking sinds '39 met 10% toenam en
dus de behoefte, zowel aan huisbrand
als industriekolen, zeer belangrijk steeg.
Voorts omdat de Limburgse productie
lager is dan vóór de oorlog, evenals de
huidige invoer van huisbrandkolen. De
deviezenpositle bracht mee, dat men de
invoer van kolen uitsluitend uit oog
punt van nuttigheid moest bekijken.
Aan de voorziening der industriële be
hoeften mag vanzelfsprekend niets ont
breken, want het bedrijfsleven móet op
gang gehouden worden. In het tekort
aan huisbrand kan slechts voor een ge
ring gedeelte worden voorzien, omdat
invoer belangrijke bedragen aan vreem
de valuta kost en als gevolg van de
Europese kolenschaarste uiterst moei
lijk is.
Zodoende blijft slechts ongeveer 3.650.000
ton voor huisbrandvoorziening over,
waarbij het niet mogelijk is, liet rant
soen hoger te stellen dan 12 eenheden.
Te weinig deviezen zijn dus oorzaak,
dat U thans niet méér eenheden krijgt.
Enwaar niet meer is, verliest de
Keizer zyn recht!
MEER EENHEDEN IN 1948?
De kolenproductie voor '48 wordt
echter geraamd op 12 millioen ton.
Indien zy werkelyk gerealiseerd wordt
zal men trachten het huisbrandrant
soen zodanig op te voeren, dat er zo
veel mogelyk verlichting in de beper
king van thans komt.
Grote krachtsontspanning is daartoe
echter nodig!
Want de macht van de ons verstrekte
cijfers bekijkend, valt bijv. op, dat
met alle eerbied voor de mijnwerker
gesproken! diens arbeidsprestatie nog
lang niet de oude is.
Gedurende '35'38 gemiddeld gesteld
op 100, staat zJj thans slechts op 64, al
is de vooruitgang sinds '45 gesteld op
47 opmerkelijk. De gevolgen ener al
gemeen tè constateren arbeids„onlust"
spreken hier nog sterk. Al willen wij
daarbij de achteruitgang der installa-
tie's niet onderschatten.
Dat de mijnen bovendien nog duizen
den arbeiders met liefde gebruiken kun
nen, is (bekend. Goede huisvesting, spe
ciaal voor vrijgezellen, is gewaarborgd.
BEPERKTE ETALAGE
VERLICHTING.
Putten wy uit de stroom van mede
delingen nog de volgende punten:
Zolang de kolendistributie gehand
haafd blyft, is dit ook het geval met
de gas- en electriciteitsrantsoenen.
Men zal deze winter op overschryding
streng toezien.
Bedryven en zaken mogen dit sei
zoen nog géén neon-verlichting voor
reclamedoeleinden gebruiken. Wel
echter ontvangen zy een beperkte toe-
wyzing voor étalageverlichting.
De voorraadpositle der industrie is
thans véél beter dan verleden jaar.
Moeilykheden als in Engeland Voorkwa
men, worden hier dan ook niet verwacht
De turf is geheel vrij gekomen, dorh
daar verschillende Drentse bedryven,
die altyd turf als brandstof gebruikten,
door de grote vraag in het gedrang
kwamen, heeft de Minister, geiyk be
kend, een vervoersverbod afgekondigd.
Zodra de voorziening dezer bedryven is
verzekerd, zal het verbod weer opgehe
ven worden,
- Met betrekking tot de invoer kan nog
meegedeeld worden dat uit Duitsland
over 1947 1.086.723 ton kolen en bruin
koolbriketten komen; uit Amerika
2.413.337 ton kolen en uit Polen 338.396
ton.
Men bedenke, dat genoegen geno
men moet worden met de soorten, die
by de kolenhandelaar voorradig zyn,
omdat de keuze uiterst beperkt is. Het
is dus niet de schuld van de hande
laar, indien hy niet kan leveren wat
U wenst.
Ten slotte: een regeling voor grote
gezinnen is in studie. Met deze groep zal
in de eerste plaats rekening gehouden
worden, zodra we ruimer in de kolen
zitten. Voorlopig zullen ook zy het moe
ten doen met het basis-rantsoen van 12
mud, waarmee een „normaal" gezin met
..normale" behoeften van overheidswe
ge geacht wordt, te kunnen uitkomen.
Wat ons echter voorzichtig gezegd
voor velen nog wat laag voor komt. Of
is dat misschien te royaal gedacht.