De Sovjets verwerpen Marshall's voorstellen Van Heemstra geestelijke vader van het plan De Vrouw VAN DICK HERIOT Radio-programma Zij dienen enige voorstellen in De Chileense afgevaardigde, Jose Maze, heeft op de bijeenkomst van gisteren van de algemene vergadering van de V.N. een beroep op de wereld gedaan de tijdelijke moeilijkheden te vergeten en zich aan de vrede te wij den. Hij verzocht de assemblee voorts het plan voor de vorming van een Latijns-Amerikaanse economische com missie goed te keuren. Vervolgens sprak dr. Evatt van Australië, Hij verklaarde devoorstellen van Marshall inzake beperking van het gebruik van het vetorecht en de vor- niipg van een commissie voor vrede en veiligheid te zullen steunen en verzocht de assemblee opnieuw een commissie van onderzoek op de Balkan te benoe men, Di'. Evatt deelde voorts mede. dat Australië een voorstel zal indienen inzake de toelating van nieuwe leden tot de V.N. In dit verband critiseerde hij het gebruik van het vetorecht bÜ de stemming over de toelating van Ierland. Hij drong er op aan, dat de economi sche en sociale raad spoedig doeltref fend gaat functioneren, in het bijzon der wat betreft de economische com missie voor Europa, Verder deed hij een beroep op de V.N. al het mogelijke te doen om de vredesverdragen met Oos tenrijk, Duitsland en Japan zo spoedig mogelijk te doen- ondertekenen. De Chinese ministe; van buitenland se zaken, dr. Wang Sji Tjsie, verklaarde dat de vrede niet zeker is, zolang meer nationaal dan internationaal wordt ge dacht. De afgevaardigde van de Philippijnen, Carlos Romulo, gaf als zijn mening te kennen, dat men moet kiezen tussen de V.N. en het veto. Zij kunnen niet sa mengaan. Hij juichte de voorstellen van Marshall inzake het vetorecht en de „algemene vergadering in het klein" toe. De Canadese minister van Buiten landse Zaken, St. Laurent verklaarde dat sommige landen zich gedwongen zouden kunnen zien een onafhankelijk defensief verbond te slüiten, wanneer de V.N. blijven vastlopen in futiliteiten. HU gaf uiting aan de instemming van Canada met de twee voorstellen van Marshall en zeide dat de landen, die streven naar vrede en samenwerking, geen genoegen willen en kunnen nemen met een Veiligheidsraad zoals die op het ogenblik functioneert. Twee of meer afdelingen voor het vestigen van de wede zijn ongetwijfeld minder gewenst dan één familie van landen, die samen in vriendschap wonen, niet gescheiden door gordijnen of zelfs nog grotere stukken politiek meubilair, doch zijn echter te verkiezen boven het alterna tief van een groot aantal geheel op zichzelf staande bouwers aan de wede. St. Laurent verzekerde, dat deze uitspraak geen defaitisme is, doch zui ver realisme. Het zou dwaasheid zijn te ontkennen, dat bepaalde gebeurte nissen in het afgelopen jaar de positie van de organisatie der V.N. hebben verzwakt. Het zou even dwaas zijn te ontkennen, dat een voortgaan op deze weg ten slotte tot een ineenstorting van de organisatie kan leiden. Canada is vastbesloten al het mogelijke te doen een dergelijke tragische ontwikkeling te verhinderen. WYSJINSKY DOET AANVAL OP AMERIKA EN ENGELAND. D(f vertegenwoordiger der Sovjet- Unie, Wysjinsky heeft een hevige aanval op Engeland en de Verenigde Staten gedaan, welke landen hij be schuldigde van afwijken der begin selen der V.N. en zelfs schending der resoluties. De politiek van misbruik maken der V.N. voor zelfzuchtige en bekrompen doeleinden, betekent een verzwakking der VN. Hij ging vooral op twee punten in: het nemen van maatregelen buiten de V-N. om (en hiervan beschuldigde hij Groot-Brittannië en de Verenigde Sta ten) en: de onbevredigende gang van HET WRAK VAN DE „GNEISENAU". Aanvoerende, dat alle wrakken in de Oostzee van vroegere Duitse schepen aan de Sovjet-Unie behoren, hebbende Sovjets een aantal Denen,- bezig met het'slopen van het wrak van het 25.000 ton metende vroegere Duitse slagschip „Gneisenau", dat ten Zuiden van het Deense eiland Falster gezonken is, be volen het wrak te verlaten. Deze wei gerden waarop de Sovjets het wrak hebben bezet. Twaalf .Denen worden aan boord gevangen gehouden. zaken bij de ontwapening. De Verenigde Staten en Engeland zijn, zo zei hij, niet bereid te ontwape nen en belemmeren de ontwapening in het algemeen. De atoomwapens moesten buiten de wet gesteld worden. De Sovjet-Unie, zo vervolgde hij, kon in geen geval inmenging van vreemde mogendheden in haar atoomkrachtpro ductie toestaan, maar zij was bereid zich te onderwerpen aan een strikt in ternationale controle. Naar zijn mening zijn de Truman- leer en het plan-Marshall inbreuken op de beginselen der V.N. en een poging der Ver. Staten om andere landen hun politiek voor te schrijven. De zogenaamde hulp van Amerika aan Griekenland en Turkije wordt gebruikt als een politiek wapen. Het plan Marshall is een poging de Euro pese staten afhankelijk te maken van Amerikaanse monopolies en om Euro pa in twee kampen te verdelen en een blok te vormen, dat de Sovjet- Unie vijandig gezind is. De Westerse mogendheden, zo ging hij verder, wil len Duitslands zware Industrie, voor al die in het Ruhr-gebied, tot de voornaamste economische basis van Amerika in Europa maken. De alggmene vergadering moet, vol gens Wysjinsky, maatregelen treffen n.a.v. de volgende „afwijkingen van de door haar gegeven richtlijnen": de aanwezigheid van Britse troepen in Griekenland en Transjordanië, de aan wezigheid van Amerikaanse troepen in China, Argentinië's reactie op de reso lutie der V.N. aangaande Spanje en ten slotte: het falen van Zuid-Afrika bij het trachten naar een beheers-over- eenkomst voor Zuid-West-Afrika. Met nadruk verklaarde Wysjinsky: ,,De gebeurtenissen in Indonesië kun nen slechts als een daad van agressie worden beschouwd". Hij verlangde voorts, dat de Perzische kwestie van de agenda van de Veilig heidsraad geschrapt zou worden en verweet Engeland en Amerika, dat zij dit met bepaalde bedoelingen in de weg zouden staan. De Sovjet-Unie, zo ging hij voort, wil blijven strijden voor de onvoorwaarde- I lijke eensgezindheid der grote mogend heden. De klachten ten aanzien van Grle- kenlands buren noemde hij ongegrond en willekeurig. JDat Marshall de kwestie Korea in de algemene vergadering der V.N. ter sprake heeft gebracht, achtte Wysjinsky in strijd met de overeenkomst van Moskou. Marshall's voorstel tot vorming van een interim-commissie voor vrede en veiligheid achtte hij in strijd met het handvest. Hij trok vervolgens hevig te velde tegen oorlogsophitsing, waarvan hij de Amerikaanse pers en andere instituten beschuldigde, evenals acht prominente Amerikanen, onder wie de afgevaardig de John Foster Dulles, Hierop kwam Wysjinsky met een ontwerp-resolutie, volgens welke de V-N. zouden verklaren, dat zij oorlogs propaganda veroordelen. Voorts dat zij ondersteuning van zodanige propagan da een schending achten der verplich tingen, welke leden der V.N. op zich hebben genomen en ten slotte, dat zij er bij de regeringen van alle landen op aandringen oorlogspropaganda .straf baar te stellen. Hierop sloot aan een voorstel om het besluit van 14 December 1946 (inzake ontwapening) zo spoedig mogelijk effec tief te doen zijn, evenals -het besluit van 24 Januari 1946 ter afschaffing van de atoomwapens. Ook deze punten wa ren in de ontwerp-resolutie opgenomen. Daarop oefende Wysjinsky critiek op redevoeringen van Winston Churchill diens zoon. Hij achtte deze een uiting van de pogingen van sommige Britse kringen om de zaak des vredes te benadelen. Hij vroeg zich ook af. waarom twee jaar na de oorlog de staf chefs van het Engelse én Amerikaanse leger nog gezamenlijk in Washington zitten. Daarop gaf hij een opsomming van hetgeen hij de stromingen der oor logspropaganda in de Verenigde Staten noemde. Hiertoe behoren: vrees voor de Sov jet-Unie. welke vrees levendig wordt gehouden door laster-campagnes. Ver der: openlijke propaganda voor toene ming der bewapening en verbetering van het atoom-wapen en openlijke pro paganda voor een aanval op de Sovjet- Unie, „zo lang zij nog geacht wordt zwak te zijn". Ook in Turkije bestaat oorlogsophit sing. Is Tweede Kamer te klein? PRAESES VAN SCHAIK WENST UITBREIDING LEDENTAL. (Van onze parlementaire redacteur) De eerste vergadering van de Tweede Kamer in de nieuwe zittingsperiode van gisteren was gewijd aan interne aange legenheden. Voorts werd in plaats van de heer M. J. M. van Poll KVP) die destijds bedankt heeft bij zijn benoe ming tot Commissaris-Generaal, als lid der Kamer geïnstalleerd mej. J. C. H. H. de Vink, die alreeds zitting had in het noodparlement. Praeses v. Schaik dankte H. M, de Koningin voor zijn herbenoeming in de functie, die hem zo na aan het hart ligt Een drietal verschijnselen kenmer ken aldus spr.. de parlementaire arbeid der laatste jaren, waardoor deze in om vang en betekenis sterk is toegenomen; vooreerst zijn de sociale en economische problemen meer gecompliceerd gewor den; ten tweede Worden de Kamerleden meer en meer betrokken in het gouver nementele werk; hetgeen op zichzelf verblijdend is maar waardoor vaak le den buitenslands vertoeven of anders zins aan de arbeid der Kamer onttrok ken worden; ten derde neemt het poli tiek beleid ten aanzien van de Over zeese Gebiedsdelen een heel andere plaats in in de werkzaamheden der Ka mer- Spr. sprak de wens uit, dat de tra gische moeilijkheden spoedig tot het verleden mogen behoren. Hij meent te mogen aannemen, dat ook bij gewij zigde constitutionele verhoudingen de aandacht voor de Indische politiek-in de Kamer groot zal blijven. Door al deze sterk gegroeide bemoeie nissen acht spr. het aantal Kamerle den te klein worden; uitbreiding is ge wenst. Hy beveelt dit punt daarom in de overweging der Kamer aan. Ten slotte deelde de voorzitter mede, hetgeen wij reeds gemeld hebben, dat de lang verwachte regeringsverklaring inzake het Indisch beleid Dinsdag a.s. te 13 uur zal worden afgelegd,. In aan sluiting daarop zullen de interpellaties worden gehouden over de bakkerssta king en over de uitkomsten van het landbouwbedrijf. Arrestatie van N.C.R.V.-voorzitter WEGENS ERNSTIGE BELASTINGONTDUIKING. De fiscale recherche te Wageningcn heeft de voorzitter van de Ned. Chr. Radio-Vereniging, mr. A. van der Deure, gearresteerd. Het zou hier een ernstig geval van belastingontduiking betreffen, in ver band waarmede op het ogenblik een uitgebreid accountants-onderzoeV wordt- ingesteld. Mr. Van der Deure'; die in het politiebureau te Ede is opgesloten, zal morgen voor de Officier van Justi tie te Arnhem worden voorgeleid. BURGEMEESTER VAN SLOBBE GAAT HEEN. De burgemeester van Breda de heer( J. van Slobbe, die de pensioengerech-' t-lgde leeftijd heeft bereikt, zal per 1 November a.s, aftreden. Er heeft zich een comité uit de. burgerij gevormd, dat een waardig afscheidsfeest zal voorbe reiden. Boerderij te Eemnes afgebrand 21 PERSONEN DAKLOOS. Twee families, tezamen 21 personen zijn te Eemnes dakloos geworden, toen hun gemeenschappelijke woning, een oude boerderij te Eemnes, tot de grond toe afbrandde. Vermoedelijk is een bus benzine in de nabijheid van een bran dend fornuis omgevallen. Een deel van de belde inboedels kon worden gered. De boerderij was tegen brandschade verzekerd. LEVENDIGE HANDEL OP JAARBEURS. De zo juist beëindigde Najaarsbeurs is volgens de voorlopige indruk uitste kend geslaagd te noemen. Voor het overgrote deèl is men zeer tevreden over de gedane zaken, Door een willig aan bod, waarbij de vraag over het alge meen niet achterbleef, was de handel levendig. Zowel aan de binnenlandse als aan de buitenlandse vraag kon in vele opzichten worden voldaan met inacht neming van een redelijke levertijd. Vooral op de agrarische afdelingen zijn grote zaken gedaan. Protest van gemeente ambtenaren NOOD IS ONDRAGELIJK GEWORDEN. Op het congres van de Ned. Bond van gemeenteambtenaren te Assen, is o.a. de salariskwestie besproken. Met alg. st. werd besloten een motie te zenden aan de minister van Bin nen!. Zaken, waarin o.a. geconsta teerd wordt, dat nog niets is geble ken van enig resultaat van het werk der commissie Ubink en dat de nood onder de gemeenteambtenaren zó hoog is, dat deze ondragelijk is ge worden. Geprotesteerd wordt daarom met nadruk tegen de langzame gang van zaken ten opzichte van de ver betering der salariëring van het ge- meenlepersoneel. terwyl met grote ernst wordt aangedrongen op een on middellijke voorziening in de be staande noodtoestand. Ook de college's van burgemeester en wethouders zullen verzocht worden deze kwestie onder»de aandacht van de mi nister van Binnenlandse Zaken te bren gen. terwijl een zelfde verzoek zal uit gaan naar de Ged. Staten. Tevens zal contact worden gezocht met verschillen de kamerfracties, die verzocht zullen worden de onhoudbare toestand bij de behandeling der begroting te wil len bespreken, PHILIPS ADOPTEERT OOST- INDONESIE EN WEST-BORNEO De N.V. Philips' Gloeilampen fabrie ken hebben de beide staten Oost-In- donesië en West-Borneo geadopteerd. De bedoeling hiervan is beide staten in hun opbouw en ontwikkeling met raad en daad bij te staan. Daartoe zal Phi lips haar kennis en ervaring en haar relaties over de gehele wereld ter be schikking stellen van deze staten om op broederlijke wijze aan hun opbouw mede te werken. DE „NIEUW HOLLAND" MORGEN IN AMSTERDAk. Het s.s. „Nieuw Holland' met 830 re- patriërenden aan boord wordt morgen ochtend te IJmuiden verwacht. De de- barkatie zal om 14,00 te Amsterdam plaats vinden. DE „NON-ENEMY-VERKLARING VOOR EX-KROONPRINS. Onderwerp van interdepartementaal overler. Op wagen van de heer Donker in ver band met het eventueel afgeven van een non-enemy-verklaring aan ex- kroonprins Wilhelm von Hohenzollern ter zake van zijn zich in Nederland be vindende bezittingen, antwoordde de Minister van Justitie, dat de richtlijnen, welke door het Beheersinstituut in acht worden genomen bij de toepassing van het bepaalde in art. 34, lid 1. sub. f. van het besluit vijandelijk vermogen (E 133), op het ogenblik een onderwerp van nader interdepartementaal overleg uitmaken. Aan het Beheersinstituut is op 28 Mei 1947 een aanwijzing gegeven, houdende, dat aan een -lid van de v.m, Duitse Keizerlijke familie een non-enemy- verklaring niet rnag worden verleend, dan met toestemming van de Ministers van Justitie, van Financiën en van Buit. Zaken. Generaal Kruis prijst Zwitserse soldaten-opleiding. „LEGER VAN HET VOLK". Luitenant-generaal Kruis chef van de generale staf van het Ned. Leger, heeft op uitnodiging van de Zwitserse rege ring een bezoek gebracht aan Zwitser land. Op een persconferentie heeft hy zijn indrukken over het Zwitserse leger me degedeeld. De generaal sprak zich zeer lovend uit over de opleiding van de Zwitserse soldaat. Hy voegde er aan toe: „Men kan zeggen, dat het Zwitser se leger in de ware zin des woords een leger van het volk is". Hij zeide voorts dat hij op grond van zijn waarnemingen in Zwitserland in staat was om aan de Nederlandse regering nuttige aanbeve lingen te doen. Hij zou voorstellen om technici van het Nederlandse leger voor korte tijd naar Zwitserland te zen den. Naar herziening der collegegelden? Naar het ANP verneemt, ligt het in het voornemen yan de Minister van O., K. en W„ een commissie in te stellen, die zal dienen te onderzoeken of en in hoever een herziening van de regeling der collegegelden gewenst is. FEUILLETON. vertaald uit het Engels door SUSAN INGLIS 22). Dat beetje kattekwaad heeft een mooie hooiberg in vlammen doen opgaanen u weet evengoed als ik, jufrouw Bell. hoeveel geld en hoe veel hard werk daarmee in rook op ging. Als Ronnie eèn stads jongen was geweest, dan zou het al erg zijn. maar als een boerenjongen, die beter weet, dergelijke streken uithaalt, dan moet iemand hem leren er mee op te houden. Als nog in leven was en die zou hem met een zweep een goed pak ran sel kunnen geven, zou het nog anders liggen. Maar zoals de zaak er nu voor staat, verspilt u uw tijd., en de mijne. Zfjn gezcht was uit steen gehouwen. De vrouw wierp een zielige blik naar hêm en scheen de hoop op te geven, want ze ging een stap terug. Meneer Dick zou het nooit gedaan hebben wierp ze hem toe door haar tranen heen meneer Dick zou dat de enige zoon van een weduwe nooit aangedaan hebben! Alan ademde diep en klem de zün lippen opeen. Even dacht Anne, dat' hij opnieuw de boze opmerkingen zou maken, die hij de vorige avond aan tafel gemaakt had en ze huiverde, maar Alan bleef zwijgen. De vrouw trok zich terug naar de kant van de weg en zij konden doorlopen. Het leek als of er iets symbolisch was in de zware stap van de paardenhoeven. Anne be merkte tot haar ergernis, dat ze trilde van zenuwachtigheid. De wanhoop van de vrouw was zo medelijwekkend ge weest en Alan had haar zo ruw be handeld. -het was niet te geloven, dat hij zo onbewogen kon blijven bij zo'n pleidooi van een moeder. En hij was onbewogen. Zijn stem was volkomen kalm toen hij haar bij het punt, waar de weg over de Downs afsloeg, goeden dag zei. Het spijt me. dat u dit mee moest maken verontschuldigde hij koel, Annie Bell is haar hele leven een dwaas geweest en nu moet haar zoon er voor boeten, of ze het prettig vindt of niet, U weet de weg. is het. niet? Ik neem aan, dat ze u verteld hebben over de oude steengroeve boven op de heuvel? Als u het pad maar houdt, kan u niets over komen maar denkt u er om, dat de af rastering een beetje vergaan is, O. dat is in .orde zei Anne snel, verlangend weg te komen, en hij zei verder niets, maar knikte en vervolgde zijn weg. met het grote paard aan een touw naast zich voortdravénd. Met een sterk gevoel van opluchting begon Anne het pad af te dalen, Ze trlde nog een beetje, terwijl ze de hel ling snel afliep, en ze voelde zich hui verig niettegenstaande er een heerlijk herfstzonnetje scheen. Wat kon hij hard zijn dacht ze met een huivering, vol medegevoel voor de smeekbede van de vrouw en haar volkomen falen, Alan, te vermurwen. En hoe waar was het, dat Dek zoiets nooit gedaan zou heb ben! Het was niet te denken, dat Dick, die lieve goede Dick, daar met een ijs koud gezicht gestaan zou hebben, ter wijl de een of andere vrouw smekend en huilend voor hem stond. Afgezien nog de hardheid, die zij zelf van Alan had ondervonden, Maar dan herinnerde ze zich ook. terwijl haar gezicht zich verstrakte, dat Alan gezegd had, dat Ronnie's escapade waarom hij zo boas was, geleid had tot de vernieling van een hooiberg. Dat „geld en hard werk in rook waren opgegaan". En dat was natuurlijk iets onvergeeflijks in de ogen van Iemand als Alan Heriot. bedacht ze. Geen wonder, dat hij dus wildé, dat het recht zijn beloop zou nemen ten op zichte van de zoon van die weduwe! Toen ze weer op Trant aankwam, was haar emotie verdwenen maar toch had de kleine scène, waarvan ze getui ge was geweest, niet nagelaten diepe indruk op haar te maken. Meer dan ooit was ze er nu van overtuigd, dat Alan Heriot hard en medogenloos en geldzuchtig was. Ik vraag me af. dacht ze. ik vraag me af.. Dick', of ik er ver keerd aan deed Trant aan hem te la ten, Zou het beter geweest zijn. als lk jouw gift aan mij had behouden en getracht had de dingen te doen op jouw manier? Maar het was dwaasheid hierover te piekeren. Ze had het besluit zovele jaren geleden genomen, en diep in haar binnenste wist ze. dat ze nooit ènders had kunnen doen. Èn het was dwaas om zich van haar stuk te laten brengen. Ze had toch ge weten waft haar te wachten stond, niet waar, toen ze met dr. Bladen's plan in stemde en naar Trant was gegaan. Ze had geweten, hoe Alan Heriot was; het werd tijd. dat ze ophield te denken sis Anne Heriot, en dat ze zich gedroeg als zuster Prescott, die als enige taak op Trant had. Kathryn Heriot te verple gen en deze zo spoedig mogelijk weer helemaal gezond te helpen maken. (Wordt, vervolgd) AFZONDERLIJKE ADMINISTRATIE VOOR „VRIENDJES". „Zwarte" verkoop voor f. 10.009. De CDOC heeft opnieuw een geval van' textielfraude achterhaald. De be drijfsleider van een textielfabriek te Helmond bleek een hoeveelheid van ca. 1000 m. kunstzijden stoffen verduisterd te hebben welke hij grotendeels te eigen bate zwart verkocht had. De oneerlijke bedrijfsleider is in arrest gesteld. ■De benadeelde textielfabriek zelf bleek ook niet brandschoon te zijn. Er werd een afzonderlijke administra tie gevoerd betreffende onregelmatige afleveringen aan „vriendjes" en in stellingen. Over het eerste halfjaar 1947 kon een zwarte verkoop van ongeveer f. 10.000 worden vastgesteld. Ook daarvoor is proces-verbaal opge maakt. WAAR ZIT TOCH „PROF." POOTJES? De naspeuringen naar „profPootjes, die ingevolge uitspraak van de recht bank te Amsterdam moet worden ge arresteerd en .in het Huis van Bewa ring te Amsterdam worden opgesloten, door de Hilversumse politie duren voort, aangezien men het ver moeden had, dat hij in zijn woning vertoefde, werd dezer dagen enige ma len zijn woning doorzocht. De „prof." bleef echter onvindbaar! P.T.T.-KANTOORHOUDER TE ZAANDAM GEARRESTEERD. De Rijksrecherche heeft de Zaan dammer B. B. de Wit gearresteerd. De ze beheert een agentschap van de pos terijen aan de Westzijde te Zaandam beheerde en berekende in die functie te hoge porti voor ter verzending aange boden poststukken. Het onderzoek aan gaande de tijd waardver de malversa ties zijn gepleegd en het bedrag der verduisterde gelden, duurt nog voort. VOOR ZATERDAG 20 SEPTEMBER. Hilversum I (301 M.) KRO 7401 nieuws; 7.15: ochtendgymnastiek; 7Jfe morgengebed en liturgische kalender; 7.45: Caeclllakoor; 8.00: nieuws; 8.15: opge wekte muziek; 9.00: ochtendconcert; 10.00: voor de kleuters; 10.15: gramjnuzlek: 11,00: ziekenbezoek; 11.45: grarrL-muzlek* 12,00: angelus; 12,03: on the other side oi loverslane; 12.30: weeroverzlcht; 12.33: over boeken; 12.38: Klaas van Beeck; 1255: zonnewijzer; 13 00: Ned. Strijdkr.; 13.30: Klaas van Beeck: 13.45: filmpraatje; 14.00: film en toneel; 14.30: toneelkU-ker; 14.45: orkest Fred.. Hartley; 15.00: voor de Jeugd; 15.15; jonge kunstenaars stellen zich voor; 15.45: kiosk; 16.00: musetteklanken; 16.20: lezing over opvoeding en onderwijs; 16.30: de schoonheid van het Gregoriaans; 17 00: de wigwam; 18.00: planoduo; 18.15: Jour nalistiek overzicht; 18.30: Ned. strijdkr.; 19,00: nieuws; 19.15; Kath. nieuws; 19.20: Kareol Septet: 19.45: voor Nfederl. in Duitsland; 20.00: nieuws; 20 05: actuali teiten; 20.12: de gewone man; 20,20: hoe heet deze plaat? 20.30; lichtbaken;21.00: negen helt de klok; 22.00: instrumentale en vocale operette fragmenten; 22.40: de Van Rooyeris; 22.45: avondgebed en litur gische kalender; 23.00: nieuws; 23.15 24.00: Busch kwartet speelt Beethoven. Hilversum II (415 M.) VARA 7,00: nieuws; 7 15: ochtendgymnastiek; 7.30: the organ, the danceband and me; 8.ÓO: nieuws; 8.15: strijdlied.; 8.18: Sllvestri kwartet; 8.35; vrolijke klanken'; 9.30: wa terstanden; 9.35: lichte orkestwerken; VPRO 10.00: morgenwijding door ds. F. Oort; VARA 10,20: het achterhuls; 10.35: Gools kamermuziekgezelschap; 11.00; voor de continubedrijven; 12.00; musetteklan ken; 12.30: weerpraatje; 12.33: orkest Carlo Carcassola; 13.00: nieuws; 13.15: kalender; 13.20: allerhande; 14.00: het Nederlandse lied; 14.151" Omroepkamer_ orkest; 15.00: boekbespreking; 15.15: Radio koper kwartet; 15.30: do sociale de mocratie ln Engeland; 15.45: Mexicaanse muziek: 16.05: voor de AJC; 16.30; Miller Sextet; 17.00; sportpraatje; 17.15gram.- muzlek; 17.30: ons kust-reddlngswezen; 18.00- nieuws: 8.15: J. Jong, orgel; 18.30: voor de rijpere jeugd; 19.00: muziek van Schumann; VPRO 19.30: cathechisatle en de Jeugd; 19.45: over de bijbel; VARA 20.00: nieuws; 20.05; dingen van de dag; 2015: van eenvoudige mensen; 21.15: socialistisch commentaar door K. Voskuil: 21.30: omroeporkest; 22.00: hoorspel ..spot niet met waarzegsters": 22.30: omroep orkest; 23.00: nieuws; 23.1524.00; dans muziek. De noodlottige Haagse bomaanslag. 51). Het hutje werd bewoond door een oude zonderlinge gedaante die hen buigend begroette „Welk een eer", zei de oude „Welk een onderscheiding, dat zulke voorna me heren uit het verre Westen zich wil len verwaardigen in mijn nietswaardige hut binnen te treden! Weest welkom! Wat van mij is. is ook van U!" ,:FUn!" zei Oehoe „Hebt U dan soms wat. benzine voor ons?" „Mijn oren zijn niets waardig en ho ren slecht!" zei'de oude. „Wat was Uw verheven verlangen?" „Benzine!" riep Panda „Van deze stof, heb ik, onwaardige, nimmer gehoord!" zei de oude treurig „Kan ik U misschien van dienst zijn met rijst?" Intussen begonnen de struiken om de hut te ritselen en er kropen enige ongure types uit te voorschijn „Hier!" siste de ene. „De witte ma den zijn hier binnen 1 Aanvallen)" „Illegale stunts" uit vaderlandsliefde Na de pauze werd gisteren inzake het bomoomplot van de Prinsegracht vér hoord de commandant van de sectie motortransport van de Generale Stfif kapitein F. J. J. Baron van Heemstra, De door de auditeur-militair majoor mr. dr. J. M. J. Baak voorgelezen ten lastelegging hield in hoofdzaken in: moord, poging, uitlokking of mede plichtigheid daartoe of daaraan. In dit stuk kwam naar voren, dat be klaagde de kolonel J. H. Droste en overste J. M. A. Goedewagen, zyn di recte chefs, schuldig achtte aan het saboteren van de opbouw van het le ger. Voorts zou een hunner generaal Doorman hebben „willen wegwerken". Bovendien wordt aan kapitein van H. ten laste gelegd, dat hij geholpen heeft de heer Van Rijswijk t& Renkum van diens vrijheid te beroven door een vrachtauto voor de ontvoering ter be schikking te stellen. De tenlastelegging vermeldt verder het ongeoorloofd bezit ten van vuurwapenen en het verzwijgen van de plannen tot moord op -vier per sonen en het vervaardigen van helse machines daartoe. Eind November 1946 liet sergeant De Boer aan v. Heemstra het model van de „Molotof-coctail" zien. Later heeft kap. v. H. de adressen van Zwolsman en kol. Draste aan De Boer verstrekt. Op 5 Dec., de dag van de aanslag, reed beklaagde naar Brussel, Hij zegt niet te hebben geweten dat de aanslag die dag zou ge schieden. Beklaagde ontkent dat hij streepjes of puntjes in een telefoonboek zou hebben gezet voor de namen van. enige der aanstaande slachtoffers. Hij erkent, dat hU .gevoel van opluchting" kreeg, toen hij van de explosie hoorde. Beklaagde bevestigd, dat hij lichte moeilijkheden met overste Goedewagen heeft gehad. Hij zeide deze officieren riet als de juiste figuren in het nieuwe leger te beschouwen en bevreesd, te zijn geweest dat zij 'de door hem vereerde generaal Doorman uit de generale staf zouden werken. Beklaagde heeft in het begin een (bericht over het ongeluk van soldaat Van Haastrecht, die een der bommen naar Amsterdam zou brengen, naar hij zegt, niet in verband met de bompakketten gebracht. Het bompak- ket van Van Haastrecht ontplofte tij dens de rit tussen Haarlem en Amster dam waarbij een duo-rijder ernstig werd gewond). Baron Van Heemstra ontkent, dat hij geweten zou hebben voor wie de bommen waren bestemd en wanneer deze zouden worden bezorgd. Wel was hem de termijn „voor Kerstmis" ge noemd. Het psychiatrisch rapport verklaart, dat beklaagde Van Heemstra tijdens de gepleegde daad een ziekelijke stoor nis had. HU was volgens dit rapport lijdende aan hystcro-psychopathie, waardoor toen in een lichte mate ver minderde toerekeningsvatbaarheid aan de dag trad. De verdediger van beklaagde mr. J. H, de Pont, verzoekt sergeant De Boer als getuige te horen. Dit getuigenver hoor'ha-d betrekking op de verhouding van De Boer en Van Heemstra. De Boer blijft bij zijn verklaring, dat hij zijn commandant op de hoogte hield van de stand der voorbereidingen van de aan slagen. Op daarover gestelde vragen blijft De Boer by zijn verklaring, dat Van Heemstra adressen verstrekt heeft op de morgen van de dag van de aanslag geweten beeft, dat korporaal Peters de pakketten naar de betreffende adressen zou brengen. HU bevestigd dat onder ede. Na de getuigenis van beklaagde Pe terse in de zaak Van Heemstra wordt gepauzeerd. SLOTZITTING EERSTE DAG. Nadat getuige Bakker, die gedetineerd - wegens deelname aan het complot en in October voor een civiele rechtbank tereoht zal staan, was weggevoerd, werd kapitein Van Heemstra als getuige ge hoord in de zaak tegen sergeant De Boer. Hij ontkende, dat hij ooit heeft laten doorschemeren, dat zijn activiteit door hoger geplaatsten zcu worden ge steund. Mr. Klaassen zeide, dat deze verklaring een 'tegenspraak was met verklaringen van vele anderen. Een bewering' van sergeant De Boer, dat kapitein Van Heemstra te Apeldoorn met zijn meerderen moeilijkheden gehad zou hebben o.m. over een secretaresse, werd eveneens ontkend door Van Heem stra, die beklaagde De Boer doorgaans niet au serieux nam, zo zeide hij. Na het wegvoeren van Bakker en De Eoer komt soldaat J. H. H. van Haas trecht voor. Hij wordt verdedigd door mej. mr. L, Jacobs. Deze 19-jarige jon gen kreeg het bompakket van Peterse om het in Amsterdam te bezorgen. Hy zou. voor dit werk een vrije St. Nico- laasavond krijgen. Op het pakje stond om. „Van St. Nicolaas" Hij zeide zich niet gerealiseerd te hebben een dode- lyke lading voor de geadresseerde te hebben vervoerd. Onderweg pikte hij een duopassagier op, die bij de explosie van het pakket op de weg Haarlem- Amsterdam gewond werd. Daarna komt beklaagde S. W, Hoger huis, een 36-jarige sergeant, die door mr. Stomps uit Haarlem verdedigd wordt, voor de Krijgsraad. Deze be klaagde 'erkent deel te hebben genomen aan de „illegale stunt" om de Renkumse hotelhouder Van Rijswijk van diens bed te lichten en te kidnappen. Ook heeft hij met Peterse en De Boer de vogel- baanhouder Boer afgewacht om die neer te schieten. Dit wordt in de dagvaar ding als poging tot moord aangemerkt. Beklaagde Tigchelaar, 29 jaar, eertijds korporaal, thans gedemobiliseerd, heeft van de bomplannen afgeweten. Hij wil de daarmee niets te maken hebben, doch het na de bevoegde autoriteiten op de hoogte te stellen Dat laatste wordt hem ten laste gelegd. Hij wordt verdedigd door mr. G. Smelt. Beklaagde W. F. Sleper een 28-jarige sergeant, heeft, naar deze bekent, deel genomen aan de wederrechtelijke vrij heidsberoving van de heer Van Rijs wijk, Zijn verdediger is mr. Van der Plas. Sleper meende, dat deze „illegale stunt" eigenlijk strafbaar was, doch -door de overheid „on-offideel" werd toegelaten. Hij had hierover nog het oordeel- van zijn geestelijke verzorger gevraagd; deze zou hem daarop gezegd hebben, dat hij voor het bestraffen van een „oorlogsmisdadiger" geen gewetens bezwaren behoefde te hebben. Beklaagde J Burghout, 33 jaar, werd als chauffeur voor de rit naar Renkum aangewezen, doch werd zorgvuldig bui ten het complot gehouden, zoals uit de getuigenverklaring van Sleper bleek. De auto had een officiële nachtvergunning. Met het verhoor van deze laatste be klaagde was de eerste zittingsdag in de smoor hete en benauwde kleine zaal in het gebouw van de Hoge Raad ten einde. 1 EISEN VARIËREND VAN 15 TOT EEN HAFL JAAR. De auditeur-militair van de krygs- raad te velde West, mr. dr. J. M. J. Baak, eiste hedenmorgen na een re quisitoir van twee uren een gevange nisstraf van 15 jaar en drie maanden tegen kapitein F. J. J. baron van Heemstra; tegen sergeant A. T. de Boer een gevangenisstraf van elf jaar en 6 maanden met aftrek van voor arrest; tegen korporaal J. P. J. Pe terse negen jaar met aftrek van voor arrest en tegen soldaat J. J. H. van HaastVecht een gevangenisstraf voor de tyd van een jaar onder aftrek van voorarrest, wegens moord, doodslag, poging tot moord, uitlokking, uitlok king en mededaderschap van het mis drijf, wederrechtelijke vrijheidsbero ving, mededaderschap tot voornoemde feiten e.d. By de eis werd tegen ieder dezer vier verdachten ontslag uit de dienst en ontzetting van het recht by de gewapende macht te dienen, ge vraagd. De beklaagden W. F.'Sleper en J. G. Haakmeester hoorden ieder een jaar ge vangenisstraf tegen zich eisen en J. Burghout 3 maanden gevangenisstraf, wegens medeplichtigheid bij het ontvoe ren van de hotelhouder Van Rijswijk, uit Renkum. Tegen beklaagde S. W. Hogerhuis werd wegens medeplichtigheid; bij de ontvoering van Van Rijswijk en aan de mislukte aanslag^cp het slacht offer Boer bij de Vogelbaan te Loos duinen vier^'aaj- gevangenisstraf geëist met aftrek Van voorarrest, ontslag uit de dienst en ontzetting van de bevoegd heid bij de gewapende macht te dienen. Beklaagde A. Tigchelaar hoorde wegens verzwijgen van de wetenschap dat de aanslag werd voorbereid, zes maanden tegen zich eisen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1947 | | pagina 2