vcoom bcoeert ie teven 1
;!0i$t öüotftnacht tnH óacfv i
tnü crachixutt gevat,
iïk ii helpen maclv*^ L
Een net van
over de Oceaan
heel-
WEERBERICHT
Vijftien ton goud
keert naar Nederland terug
Met een enkel woord
86ste Jaargang
ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1947
No. 26173
DAGBLAD
Het recht zal
zegevieren
De Veiligheidsraad is bezig het
restant prestige snel te verspelen! Zulks
is het gevolg van' het feit, dat een spel
wordt gespeeld met het recht, hetgeen
zich gewoonlijk vroeg of laat ernstig
laat gevoelen.
Neem om te beginnen, de behandeling
van de Indonesische kwestie.
Waar de vraag, of de Veiligheidsraad
al dan niet competent mag worden ge
oordeeld, zich daarmede te bemoeiien,
op zijn minst genomen ook voor de raad
een vraag bleek te zijn, was het niet
meer dan logisch geweest, die vraag te
doen oplossen door het Internationale
Hof vasj Justitie. Maar dan had de
kwestie zelf voorlopig buiten behande
ling moeten blijven en dat strookte niet
met de politieke allures van<vele leden.
Dientengevolge moest de rechtsvraag
ter zijde worden gesteld.
Hetzelfde beeld omgeeft de Engels-
Egyptische aangelegenheid.. Is het
verdrag van 1936 voor beide partijen al
dan niet geldig, is hier de alles beheer
sende factor, dus wederom een rechts
kwestie van de eerste rang. Maar ook
in deze twistvraag was er geen plaats
voor beoordeling van wat recht is, want,
wederom, dan" was het vraagstuk ont
trokken aan een behandeling en dat
paste niet in het politieke kader van
verscheidene leden.
Waar de politiek gestald wordt boven
het recht, pleegt zich te zijner tijd
steeds de weerslag te doen gevoelen ten
gunste van het recht en zo zal het on
getwijfeld ook hier gaan. En dat is
maar goed ook. Alleen, de politiek ver
liest dan daarbij geregeld veren en dat
is iets, wat zich wreekt op het lichaam
dat zich daartoe leende.
De Veilighèidsraad is geworden tot
een politiek' orgaan, dat maling heeft
aan de rechtsvraag en daarmede graaft
hij eigen graf.
Het is droevig, dit te moeten consta
teren, maar het is nu eenmaal niet an
ders en wellicht kan het de organisatie
van de Verenigde Naties ten voordele
strekken, dit tijdig vast te leggen, voor
en aleer deze órganisatie te gronde
wordt gericht tengevolge van prestige
verlies van het voornaamste onderdeel.
Recht zal immers in iedere geordende
maatschappij moeten domineren, wil
deze niet ten onder gaan en vooral in
de maatschappij der verbonden Naties,
die juist het vaandel van het recht zo
hoog moeten heffen boven alle«kwesties
en dus ook boven politieke. Waar het
recht wordt losgelaten, wordt over
boord geworpen het eerst nodige. Zo
wel in de binnenlandse als buitenland
se politiek wordt dit, helaas, tegenwoor
dig te weinig beseft. Tot schade van
de menselijke samenleving in het ge-
Dat het recht te weinig rekemng
houdt met het gevoelsargument, is
slechts een zwak verdedigingsmiddel.
Het gevoel is immers altijd aan schom
melingen onderhevig, het recht blijft
ten eeuwige dage onveranderd geldig.
Wie daaraan wil tornen, doet aan
struisvogelpolitiek en ondermijnt de
fundamenten van iedere vorm van ho
gere orde.
Het recht zal zegevieren! Het is de
zinspreuk, die in tijden van verdrukking
en onrecht de zedelijke moed geeft, dat
onrecht te dragen. Welnu, het is de
zinspreuk, die juist voor de Verenigde
Naties ongerept gehandhaafd zal en
moet blijven. Op straffe van zelfver
nietiging
Eisenhower ziet reeds twee
kampen.
Generaal Dwight Eisenhower, de Ame
rikaanse stafchef, heeft tijdens een bij
eenkomst van het Amerikaanse legioen
te New-York kortweg verklaard, dat de
wereld reeds in „twee grote kampen"
verdeeld is
Hij drong er bij de vergadering op
aan haar steun te verlenen aan de al-
gefnene militaire opleiding, welke de
enige weg is om zich door een middel
van «en sterk Amerika van de wereld
vrede te - verzekeren. In de twee jaar
na de beëindiging der vijandelijkheden
heeft de geest van samenwerking ter
rein verloren. Aan de ene kant staan
de dictaturen, aan de andere de demo
cratieën. Eisenhower wilde niet, dat
men zijn woorden zou opvatten als zou
hij van mening zijn. dat een wereld
oorlog een onmiddellijke «reiging vormt.
JODEN VAN DE „EXODUS" ZUL)LEN
„GESELECTEERD" WORDEN.
Generaal Bishop, plaatsvervangend
leider van de Britse bestuurscommissie
voor Duitsland, heeft op een persconfe
rentie medegedeeld, dat de Joodse land
verhuizers van de „Exodus", die de vol
gende week in Hamburg verwacht wor
den. „geselecteerd" zullen worden. De
„refugie's" onder hen zullen in de Duit
se economie ópgenomen worden en als
Duitsers behandeld worden, terwijl de
..verplaatste personen" naar kampen als
Belsen gezonden en ingescheven zullen
worden voor officiële immigratie in Pa
lestina. Voorts zullen transportmiddelen
ter beschikking gesteld wordeh van de
Joden, die het aanbod der Franse rege
ring voor huisvesting in Frankrijk ac
cepteren De „selectie" zal twee weken
in beslag nemen en verricht worden
door functionarissen van de internatio
nale vluchtelingenorganisatie onder be
scherming van Britse troepen. Na aan
komst van de Joden in Hamburg zullen
zij vervolgens per trein naar twee kam
pen in "Üe buurt van Luebeck worden
overgebracht.
DROOG EN ZONNIG.
De Bilt verwaobt tot Zondagavond:
Heldere en vrij koele nacht met wei
nig wind. Morgen overdag zonnig en
droog weer met iets hogere temperatuur
en in de namiddag matige wind tussen
Noord en Oost,
31 AUGUSTUS.
Zon op: 5.48 uur, onder: 1932 «or.
Maan op: 20.01 uur.
Hoogwater te Katwijk aan Zee: 4.10
en 16.24 uur.
LEIDSCH
.Telefoon Dir. e«n Adm.: 25041; Red.: 21507
Witte Singel 1, Uftden - Giro no.: 57055
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
Directeur: J. W. Heimy
Was bij Duitse invasie naar
Engeland overgebracht.
Op een speciaal afgebakende hoek
van het platform op Schiphol land
den gistermiddag vijf K.L.M.-vlieg-
tuigen, die van het vliegveld Croydon
waren opgestegen. Zij vervoerden 15
ton goud, in 267 kratten verpakt,
bestemd voor de Nederlandse Bank
in Amsterdam.
Het goud vertegenwoordigt een
waarde van ongeveer f. 42.500.000.
Het betreft een gedeelte van de
goudreserves, welke kort na de
Duitse invasie in Nederland door de
toenmalige Nederlandse regering zijn
overgebracht naar Groot-Brittan-
Sovjet-Unie ratificeert
vredesverdragen
Radio* Moskou meldt, dat de opper
ste Sovjet gisteravond de vredesverdra
gen met Italië, Roemenie. Hongarije,
Bulgarije en Finland heeft geratifi-
.ceerd.
EEN „TAMME" ATOOMBOM.
Het instituut voor wetenschappelijk
onderzoek van de Amerikaanse com
missie voor atoomonderzoek te Los
Alamos heeft de ontwikkeling bekend
gemaakt van een „tamme" atoombom
voor het onderzoek naar de mogelijk
heden om nuttige energie via kernsplit
sing te verkrijgen. De bom brengt in te
genstelling tot de „bom met vernieti
gende uitwerking" een constante stroom
snelle neutronen voort, die nodig is/voor
experimenten, welke ten doel hebben de
beste soort ketting-reactie voor de le
vering van energie voor practische doel
einden te bepalen.
V.S. WILLEN VIERMOGENDHA)EN-
CONFERENTIE OVER KOREA.
De V.S. hebben verzocht om een vier-
mogendhedenconferentie ter bespoedi
ging va'n de onafhankelijkheid van
Korea.
Gesneuveld in Indië.
De regering maakt met leedwe
zen bekend, dat in de afgelopen
week de navolgende verliezen zijn
gerapporteerd
Koninklijke Marine: Mar. D. de
Haan, uit Leeuwarden; korp. A. J.
v.d. Moesdijk, uit Eiiïöhoven; mar.
G. Paskamp, uit Dalfsen; mar. H,
W. de Wilde, uit Dieren: korp. C.
de Jager, uit Arnemuiden.
Koninklijke Landmacht: tweede
It. A. A. Brand, uit Nijmegen;
sold, J. Bronshorst, uit Leidschen-
dam; sold. P. A. M. van Rooy, uit
Loon op Zand; sold. M. N. Schee
pers, uit gem. Roosendaal-N. Nis
pen; sold. P. J. Willems uit Oir-,
schot; sold. J. te Paske, uit Am
sterdam; serg. B. P. Corsten, uit
Rotterdam; korp. L. van Strien,
uit Rotterdam; sold. H. Berkel, uit
Den Haag; sold, M. L. Boeschoten,
uit Amsterdam; sold. M. Hoep, uit
Zijpe; serg. W. Kool, uit Ellekom;
sold. J, v, d. Brink, uit Veenen-
daal; sold. A G. Polman, uit Eist;
serg.-maj. G. Volbers uit Enschedé;
jager H, Wolswjjk, uit Alphen a.
d. Rijn; sold. A. Bijl, uit Zeist;
sold. D. Damsteeg, uit Wllleskop;
sold. P. C, Overmeer, uit Voor
burg; sold. L. Benne, uit St. Maar
ten; sold. C. W Eggenkamp. uit
Leusden; sold. A. J. Foudraine, uit
Goes; sold. A. Francke, uit Zoufce-
lande; sold. J. C. Leegwater, uit
Broek op Langendijk; sold. C. Ver
hagen, uit Haarlemmermeer; serg.
H. van der El, uit Rotterdam; 2de
It. L. C. Haanen, uit Maastricht.
Kon. Ned.-Ind. Leger: 1ste It. L.
P. van Aarem; Tim. sold. S. Pati-
nasarany; Ambon, sold. KI. Chr.
Rinsampessy; Men. sold. C. Kala-
wo; sold. Matsoepi; sold. Moh Sa-
lim; sold. Nakam; korp. Sinal;
Ambon, sold. S. M. Malawan; Men.
sold. E. Soerentoe; korp. S. Trap
man; sold. G. Simon; sold. H. E.
Rabe; sold. H, Persfjn; Ambon,
sold. H. M. V. Wattimury; Ambon,
sold. C. Gerdinandus.
BINNENLAND.
BU K.B. is met Ingang va.n 1 Sep
tember benoemd tot burgemeester der
gemeente Wouw: mr. F. L. M. Hoebens,
waarnemend burgemeester van de ge
meente Mierlo
Het bestuur van de „Tucht-unle",
een federatie van 111 corporatieve en 507
persoonlijke leden heeft aan de minister
van Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning een brief geschrevenr waarin het de
minister met de meeste aandrang verzoekt
het verstrekken van extra-rantsoenen aan
ouden van dagen en zieken op ruimer
schaal te bevorderen dan door het minis
teriële besluit van 15 Januari j.l. ter
deugdelijke bestrijding van de zwarte
handel.
Bij K.B zijn benoemd tot rechts
geleerd raadsheer in de bijzondere raad
vin cassatie mr. J. K, Onnen en mr, F
W Westerouwen van Mee ter en. belden
thans vice-president van het bijzonder
gerechtshof te 's Gravenhage.
De Nlwin heeft duizend gTOte dozen
kerstboomrverslerselen aangekocht, waar
mee een paar duizend bomen van flii^ke
afmetingen naar goeds traditie kunnen
worden „<*pgetuigd". Met de „Sumatra",
die op 20 Sept. a.s. naar Batavia vertrekt,
zulln de dozen worden verscheept. Voorts
zullen ook dit jaar Nlwin-kerstpakketten
aa?i alle mil'+alren worden uitgereikt.
Gisterochtend is op de Hengelose
straat te Enschedé een personenauto, be
stuurd door J. P. met grote snelheid tegen
de gevel van een huls opgereden, waar de
53-jarlge schilder G J. Terbeek aan het
werk was, De man werd op slag gedood.
nië. Sinds 1930 heeft geen goudla
ding van een zodanige omvang
Groot-Brittannië verjaten.
Toen de vliegtuigen op Schiphol wa
ren geland, werd ogenblikkelijk een po-
litie-cordon rond de machines getrok
ken om de nieuwsgierige^.op een af
stand te houden. De zware bewaking
en de grote stilzwijgendheid- die met dit
transport werd betracht,'deden op het
vliegveld allerlei geruchten ontstaan.
Zo wist men al spoedig te vertellen,
dat er een belangrijke staatsman was
aangekomen. Onopgemerkt verliet even
later een vrachtauto van de K.L.M.. die
de 267 kratten vervoerdeThet terrein op
weg naar de Nederl. Bank te Am
sterdam, waar het goud1 in' de kluis is
opgeborgen.
MAANDAG GEEN „L.D.".
In verband met de viering van de
Koninginnedag zal ons Blad a.s.
Maandag niet verschijnen en zullen
onze Bureaüx de gehele dag gesloten
zijn.
De Griekse crisis.
TOCH EEN KABINET TSALDARIS
De pogingen om een regering te vor
men op basis van medewerking van ze
ven partijen is- ten\slotte nog geheel
mislukt. Tevergeefs isgetracht om op
een bijeenkomst onder leiding van De-
metrios Maximos te komen tot een over
brugging van de meningsverschillen on
der de zeven partijleiders.
Daarop heeft Tsaldaris een kabinet
gevormd.
Behalve een. die onafhankelijk roya
list is behoren alle ministers tot de
Volkspartij. Naar verluidt, draagt dit
kabinet echter een voorlopig karakter en
laat Tsaldaris de deur open voor de an
dere partijen om er aan deel te nemen.
Men verwacht dat het beleid van de
Volkspartij met betrekking tot de gueril
la en de communisten „dynamisch" zal
zijn. zonder rekening te houden met bui
tenlandse reacties, zowel van het Sla
vische blok als van de openbare mening
in de VS.
Het. enige punt, waarop Tsaldaris het
Amerikaanse advies schijnt te hebben
opgevolgd is de uitsluiting van generaal
Zervas als minister van openbare orde.
De Palestijnse kwestie.
AANBEVELINGEN DER
VN-COMMISSIE.
De speciale commissie der VN voor
Palestina hééft haar definitieve aanbe
velingen voor de oplossing van het Pa
lestijnse vraagstuk gebaseerd op de be
ginselen. dat het Britse mandaat zo
spoedig mogelijk zal worden beëindigd en
de onafhankelijkheid aan het land zo
spoedig mogelijk verleend zal worden.
Tien andere aanbevelingen van de
commissie zijn:
1) De noodzakelijke overgangsperiode
moet zo kort mogelijk zijn;
2) De organisatie der VN moet ver
antwoordelijk zijn voor de handhaving
van de orde in Palestina gedurende de
overgangsperiode;*
3) De heilige plaatsen moeten bewaard
blijven;
4) De algemene vergadering moet in
ternationale regelingen treffen en ten
uitvoer leggen, waarbij over het lot van
250.000 Joden die zich momenteel in ver-
zamelcentra bevinden ten spoedigste
moet worden beslist;
5) Bij de verlening van onafhankelijk
heid moet in de eerste plaats gedacht
worden aan het ingang verlenen aan
democratische beginselen en bescher
ming van minderheden;
6) De staat moet stappen doen om alle
internationale geschillen zodanig te re
gelen dat de internationale vrede en
veiligheid niet in gevaar gebracht wor
den;
7) Geweldmethoden moeten achter
wege blijven;
8) De VN moeten er op aandringen,
dat tijdens de overgangsperiode geen ge
weld gebruikt wordt;
9) De economische eenheid is onont
beerlijk voor het leven en de ontwikke
ling van het land;
10) De oplossing van het Jopdse vraag
stuk kan niet in Palestina gevonden
worden.
Tegen deze laatste aanbeveling werd
door Guatemala en Uruguay bezwaar ge
maakt, terwijl de overige aanbevelingen
eenstemmig werden goedgekeurd.
Gistermiddag werd bij de N.V. C. van
der Glessen en. Zon en's scheepswerven te
Krimpen a. d. IJssel het stoomvrachtschlp
„Stad Leiden" met goed gevolg te water
gelaten.
BUITENLAND.
Een ernstig tekort aan energie ten
gevolge van de droogte heeft er toe geleld,
dat 25 percent van alle Oostenrijkse fa
brieken ls gesloten.
Gromyko heeft ter bijeenkomst van
de werkcommlssle van de commissie voor
de atoom-energie nog eens verklaard, dat
de voorstellen, welke door andere leden
van de commissie .waren opgesteld, volko
men onaanvaardbaar waren.
Naar officieel te Parijs werd bekend
gemaakt, zal de Amerikaans-Brits-Franse
conferentie over de Franse voorstellen be_
treffende de verdeling van steenkool uiti
het Ruhrgebied 2 September a.s. te Berlijn
worden geopend.
President Truman zal Vrijdag a.s. tot
de gezamenlijke zitting van het Braziliaan
se congres het woord richten.
„Manolete", Spanje's beroemdste
stierenvechter na Josellto Belmonte, is
bij het dodep, van zijn tweede stier aoor
een stoot getroffen er. aan de bekomen
verwondlngèn overleden.
Manolete was ook de Óest betaalde
stierenvechter van Spanje. Tegenover de
pers verklaarde hij kort geleden, dat hij
de wens koesterde zich spoedig terug te
trekken „om eindelijk van het leven te
kunnen genieten".
Het 25 vertrekken tellende herenhuls
„Sunninghlll Park" bij Ascot, dat door
koning George van Engeland ten geschenke
ls gegeven aan prinses Elisabeth en haar
verloofde. Philip Mountbatten. om als
toekomstige woning voor hen te worden
ingericht.is ernstig beschadigd door een
geheimzinnige brand, welke er in de af
gelopen nacht ln gewoed' heeft.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 3,30 per 3 maanden: 26 cents per week
Nederland en België leveren
een gezamenlijke 'bijdrage.
(Speciale reportage).
Als in de prille morgen van 11 Sep
tember te Rotterdam de trossen van
het Nederlandse „weerschip Cirrus"
zullen zy^vlosgesmeten, zal daarmede
een nieuwe fase zijn ingeluid voor de
beveiliging van het luchtverkeer over
de oceanen! Amerikanen en Engelsen
hebben al tijdens de oorlog een 22-tal
weerschepen. verspreid over de Zeeën,
gebruikt voor het doen van metereolo-
gische waarnemingen en het verstrek
ken van inlichtingen aan hun lucht
eskaders en één ervan werd ten Zuiden
van Sicilië door een vijandelijke duik
boot tot zinken gebracht. Uit de aard
der zaak was die organisatie echter
provisorisch en vrij. primitief en toen
dan ook na de oorlog het luchtverkeer
zich in waarlijk fantastische mate ging
uitbreiden, zó dat er nu al ruim hon
derd vaste luchtdiensten worden on
derhouden over het Noordelijk deel van
de Atlantische Oceaan, heeft men te
Montreal de koppen bij elkaar gesto
ken om tot een organisatie op volko
men moderne en wetenschappelijke ba
sis te komen. Vijftien maanden nadien
is Nederland in staat, in samenwerking
met België, haar bijdrage tot die dienst
te leveren en men heeft, naar de heer
Eede van der Pais, directeur generaal
van de Rijksluchtvaartdienst tijdens de
gisteren gehouden proeftocht van de
Cirrus verzekerde, bergen werk moeten
verzetten om het zover te brengen.
Dertien posten in totaal zullen er
worden uitgezet op de Atlantische
Oceaan; 7 door Amerika, één door
Amerika samen met Canada, twee door
Groot-Brittannië, één door Noorwegen
samen met Zweden en Groot-Brittan
nië, .één door Frankrijk en ten slotte
dan één door Nederland en België.
Dank zij een Amerikaans aanbod
heeft men hier de beschikking kunnen
krijgen over een Amerikaans oorlogs
fregat, type destroyer. (92 M. lang en
11 M. breed) dat in Nederland van zijn
bewapening is ontdaan en van de no
dige wetenschappelijke instrumenten is
voorzien om althans voorlopig de dienst
te kunnen waarnemen. Geheel inge
richt, zoals men zich dat zou wensen,
is de Cirrus namelijk nog niet, zulks
als gevolg van de korte tijd van voor
bereiding en de moeilijkheden om aan
de vereiste materialen te komen. Ter
wijl de Cirrus echter de post in de Golf
van Biscaje gaat betrekken en een Bel
gisch schip wordt uitgerust om daar
tijdig af te lossert, zal een tweede Ame
rikaans fregat, de „Cumulus" omstreeks
half September in ons land arriveren
om geheel volgens de nieuwste snufjes
te worden omgebouwd en geïnstalleerd!
Beurtelings zullen Nederland en Bel
gië voortaan ginds, in een de* woeligste
delen van de Oceaan, dienst doen, tel
kens voor een periode van drie weken.
Met de uit- en thuisreis mee zullen de
weerschepen derhalve regelmatig vier
weken achtereen in touw zijn voordat
de bemanning gelegenheid krijgt van
haar zeer drukke dienst, die dag en
nacht doorgaat, in het vaderland uit te
blazen!
BALLONNETJES OPLATEN.
Populair gezegd komt het er op neer
dat men zich op de weerschepen, die
op een gebied van 10 bij 10 mijl blijven
rondkruisen, onledig houdt met het
tweemaal per dag oplaten van een bal
lonnetje van circa een meter middellijn
en a raison van honderd gulden per
stuk! Maar men passé er vooral voor
op, de waarde van dat werk te misken
nen. Immers aan die ballon hangt een
zogenaamde radio-sonde, een bus met
een zendertje, welke tijdens de vlucht
onafgebroken bijzonderheden seint om
trent de temperatuur, de vochtigheid
en de luchtdruk en aan de wetenschap
aldus onschatbare diensten bewijst.
Twintig minuten nadat de ballon uit
elkaar is gesprongen, hetgeen soms op
10, soms op 20 K.M. hoogte geschiedt,
hebben de metereologen van de Cirrus
de feiten uitgewerkt en doorgegeven
naar Schiphol, waar in diezelfde perio
de inmiddels reeds de nodige stappen
zijn gedaan om per telex de nieuwe
weerberichten naar alle delen der aar
de door te geven
Voor de scheepvaart, maar in her,
bijzonder voor de luchtvaart over de
©ceaan, moet die snelle berichtgeving
van zeer grote waarde zijn en men ge
looft dan ook dat de kosten van d>ze
Internationale organisatie beduidend
zullen worden overtroffen door de ba
ten. welke er uit voort vloeien. Want
niet alleen zal de veiligheid in belang
rijke mate worden opgevoerd, maai bo
vendien zal het een zeer grote bespa
ring geven aan materiaal, aan benzine
en olie, wanneer de vliegdiensteh
steeds de meest economische routes
(rustig weer en vooral wind méé!) kun
nen uitzoeken
Wat Nederland betreft heeft men
verder het voornemen om t.z.t. net
ocfenografisch onderzoek te hervatten,
waaraan sinds de proeven mee de „Wil-
lebrórd Snellius" in 1932 niets meer is
gedaan.
De Cirrus, die volgende week Woens
dag uitvaart voor een driedaagse proef
tocht, moet 14 September op haar post
zijn. Het schip, dat een moderne radai-
installatie aan boord heeft, met het
radarscherm in het hoogste topje van
de mast, staat onder commando van
kapitein C. P. Groen en zal op zijn
eerste reis 58 personen meevoeren, on
der -wie echter diverse hoofden van
dienst, die na de eerste tocht in Ne
derland blijven.
De Vrijdag gemaakte proeftocht uit
Rotterdam over de Waterweg tot even
buitengaats, waar een ballon werd op
gelaten. werd o.m. meegemaakt door
minister Vos, en de heren Eede van der
Pals (dir. Rijksluchtvaartdienst), prof.
Vening Meinesz (hoofddir. K.NM.L),
dr. Slotemaker (onderdir. KIMj, Van
't Haaff (insp. generaal voor de scheep
vaart), A. S. de Bats (voorz. van de
weerschepen-commissie) en H. Baart
(van de Belgische Ambassade).
Een woord van bezinning.
KONINGIN „BIJ DE GRATIE GODS".
Er is twee jaar geleden een boekje
verschenen met als titel „De Koningin
sprak"; een verzameling van proclama
ties en radio-toespraken van HM de
Koningin gedurende de oorlogsjaren
1940—1945. Velen onzer hebben in deze
donkere jaren vol spanning geluisterd
naar de bekende bewogen stem door do
aether; en wat Zij sprak, hoe goed
was dat, hoe wèldoordacht, hoe voor
treffelijk afgewogen naar vorm en stijl
en inhoud.
Wanneer wij deze toespraken nog
eens rustig kunnen doorlezen en de be
tekenis van deze woorden weer op ons
laten inwerken, hoe kunnen wij dan van
harte instemmèn met een zin van hen,
die deze redevoeringen verzamelden in
de aan het slot vermelde verantwoor
ding: „Zij belichaamt voor ons volk het
dierbaarste, wat het .aan geloof èn men
selijkheid èn nationaal bestaan bezit,
omdat Zij getoond heeft één te zijn met
ons volk en omdat Zij regeert niet
krachtens het geweld van een minder
heid of van de terreur vgn de Gestapo,
maar bij de gratie Gods.
Op deze laatste woorden willen wij nu
enige nadruk leggen, wanneer wij be
denken. hoe morgen onze Vorstin Haai*
67e verjaardag viert.
Er is nauwelijks in de geschiedenis
van ons volk een vorstenleven te noe
men, dat; zó bewogen >is als dat. van
onze Koningin. Als er één ding door al
deze jèren ons heel dudeljjk geworden
is, dan is het dit, hoe Zij geregeerd
heeft „bij de gratie-Gods".
Wij weten maar al kte zeer hoe ge
makkelijk dit een frase kan worden;
een term,, die er nu eenmaal zo bijhoort,
die boven elke wetgeving staat en die
vermeld wordt in allerlei officiële stuk
ken. Maar als er één is, die dat woord
„gratie Gods" heel diep verstaan heeft,
da.n is Zij het, Wier verjaardag voor
ons volk morgen een innerlijk en dank
baar feest is.
Onze Koningin zelf is het (hoe fijn
gevoeld!) die met het oog op de voor
ons land en volk zo ingrijpende tyden
en gebeurtenissen alle uitbundige feest-
vertoon zoveel mogelijk wil vermijden.
Zij, waarlijk niet de minste des Oran-
je's!, beseft en wil ons doen beseffen
(en hoe dragen al haar redevoeringen
en toespraken uit. het voornoemde
boekje er de duidelijke sporen van), hoe
Haar leven en regeren alleen besloten
is in Gods gratie, in Gods genade; niet
om de menselijk gevonden trilogie van
God. Nederland en Oranje weer eens
extra aan te wakkeren, maar om met
Haar gehele volk te verstaan hoeAwij
alleen van Gods genade leven. Darhet
God alleen ls, die Haar leven en het
leven van ons volk in deze gebonden
heid zo geleid heeft en dat er dan geen
groter feest is om bij dit alles God te
verheerlijken
De persoonsvergoding, die de mense
lijke verdiensten uitmeet, laten wij
gaarne aan het heidendom over. Doch
wij eren onze Koningin, omdat wij
met Haar als lanu en volk verstaan
willen een van de regels der tempel
ieren van het oudé volk, dat slechts
Gods genade kon leven:
„En onze korilng is van Israels
God gegeven!"
w. H. K.
