Linggadjati-politiek in gevaar
Noodzaak tot doortastend optreden groeit
WEERBERICHT
Amsterdamse bakkers komen
practisch alleen te staan
Staking bij publiek onpopulair
Egypte in de Veiligheidsraad
Met een enkel woord
86sïe Jaargang
DONDERDAG 21 AUGUSTUS 1947
No. 26.165:
LEIDSCH
DAGBLAD
"Hoofdredactie; B. W. Menkhorst en J. Brouwer
Directeur; J. W. Herrny
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.3,30 per 3 maanden; 26 cents per week
Telefoon Dir. en Adin.; 25041; Red.: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no.; 57055
H ET verloop van de Jongste zitting
van de Veiligheidsraad, welke ge
wijd was aan de Indonesische
kwestie, opent iets hoopvoller perspec
tieven op een rechtvaardiging van het
Nederlandse standpunt dan de totdus-
verre in Lake Success verkondigde me
ningen deden veronderstellen.
Zowel China als Amerika erkennen ten
volle de redelijkheid van de Nederland
se pogingen om het conflict langs
vreedzame weg op te lossen en schijnen
bereid de door onze regering terzake
gedane voorstellen te aanvaarden als
uitgangspunt voor de te volgen proce
dure. Het ligt in de lijn der verwach
ting. dat Australië, de Sovjet-Unie en
Polen in de beslissende zitting van mor
genmiddag zullen vasthouden aan ar
bitrage, doch van de overige leden, tw.
Engeland, Frankrijk, België, Brazilië,
Syrië en Columbia is een zodanige ad-
haesie met het AmerikaansChinese
voorstel te verwachten, dat een 2/3
meerderheid als mogelijk mag worden
beschouwd, tenzij ten minste twee dezer
staten zich van stemming onthouden.
In het eerste geval staat de Sovjets de
mogelijkheid open voor de zeventiende
maal hun „veto" te doen horen, maar
daarmede is dan meteen de Indonesi
sche kwestie voor de Veiligheidsraad
van de baan!
Anderzijds lijkt een 2/3 meerderheid
voor het Australisch-Russisch-Poolse
standpunt ons al heel onwaarschijnlijk,
zodat al-met-al de Nederlandse papie
ren niet slecht staan.
Toch is het nuttig en nodig ons er
ook in dit stadium terdege rekenschap
van te geven, dat onafhankelijk van
de uitslag dezer stemming, bindende
arbitrage onder auspiciën van de Vei
ligheidsraad voor Nederland te allen
tijde onaanvaardbaar blijft.
Het een gebiedende eis, dat Neder
land met hand en tand vasthoudt aan
het door mr. Van Kleffens bij herha
ling verkondigde standpunt van 's Raads
incompententie tot beslechting van een
volstrekt intern, nationaal geschil.
Geeft Nederland dit fundamentele
recht prijs, dan zijn wi) overgeleverd
aan de onberekenbare willekeur van
een uiteindelijke stemverhouding ïn de
Veiligheidsraad, waar andere dan
rechtsnormen de doorslag kunnen geven.
Juist omdat niemand anders dan Ne
derland de opperste verantwoordelijk
heid voor de ontwikkeling in Indiè
draagt, kunnen wij dat risico onmoge
lijk aanvaarden.
Indonesische bevolking vatbaar voor Republikeinse
intimidatie-methoden
medewerker van het
HET bovenstaande houdt geenszins
in, dat wij ons zouden verzetten
tegen een onpartijdig onderzoek
door waarnemers in de geest, zoals door
onze regering aan de Republiek is voor
gesteld. Integendeel, wij zijn er vast van
overtuigd, dat de resultaten van een
zodanig onderzoek1 niet anders dan een
bevestiging zoi/üen vormen van de con
clusie, waartoe elk onbevooroordeeld
waarnemer noodzakelijkerwijs moet ko
men, n-1. dat in de Republiek Indonesia
chaotische toestanden heersen. De re
publikeinse regering beseft dat zeer wel
en heeft deswegen het Nederlandse
voorstel afgewezen. Evenmin als zij ge
bruik wilde maken van het Amerikaan
se aanbod tot het verlenen van „goede
diensten" en evenals zij elk ander re
delijk voorstel om langs minnelijke weg
tot een oplossing te komen heeft afge
slagen dan wel elk bereikt compromis
heeft gesaboteerd of op de meest
flagrante wijze heeft geschonden.
Geen naar onafhankelijkheid stre
vende volksgroep heeft zulke voortref
felijke kansen gekregen om haar natio
nalistische idealen zonder bloedvergie
ten te verwezenlijken als de Republiek
Indonesia. Ondanks vérgaande tege
moetkomingen en talloze concessies van
de zijde der Nederlandse regering, is de
Republiek onwillig en onmachtig ge
bleken in vriendschappelijke samen
werking een geordende samenleving op
te bouwen.
Integendeel: chaos en terreur namen
bij de dag toe; honderden Nederlandse
en Indonesische burgers gaan er aan te
gronde.
Onze regering zette daarom eindelijk
een streep onder haar praat- en schip-
perpolitiek en aanvaarde de consequen
ties van haar opperste verantwoorde
lijkheid. Dit houdt allerminst een aan
sporing tot wapengeweld in, maar in de
eerste plaats het aannemen van een
krachtige, principiële houding, welke
zowel in als buiten de Veiligheidsraad
niet anders dan respect zal afdwingen.
Nederland heeft het recht aan zijn zijde
en behoeft in laatste, en hoogste instan
tie een uitspraak van het Hof van
Internationale Justitie niet uit de weg
te gaan.
Het critieke stadium, waarin de In
donesische kwestie verkeert, eist boven
al een positief-gerichte, doelbewuste,
beginsel-vaste politiek. De wellicht
naaste toekomst zal moeten leren of de
huidige coalitie-regering daartoe in
staat is. Eerste voorwaarde blijft even
wel, dat Nederland thans voet bij stuk
houdt!'
AMERIKAANSE HULP AAN
OOSTENRIJK.
In het kader van de Amerikaanse
hulp aan het buitenland worden van
Juni tot ultimo September goederen ter
waarde van ongeveer 43 millioen dollar
van Amerika naar Oostenrijk verscheept.
Driekwart hiervan bestaat uit voedsel
en een .groot deel van de rest uit steen
kool.
OVERDAG FLINKE WIND.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
In het Noorden van het land zonnig;
in het Zuiden van het land meer be
wolking, doch vrijwel overal droog weer.
Matige, overdag krachtige, wind uit
Oostelijke richtingen. Iets lagere tempe
ratuur-
22 AUGUSTUS.
Zon op: 5,33 uur; onder: 19.52 uur.
Maan op: 13.07 uur; onder: 22.19 uur
(23 Aug. E.K.)
Hoogwater te Katwijk-aan-Zee te 8.03
en 20.24 uur.
Een politieke
ANP schrijft:
De politieke situatie rondom Indone
sië baart de Nederlandse regering mo
menteel de grootste zorgen. Ook tie
Ned.-Indische regering geeft in tal
rijke telegrammen aan Den Haag
uiting aan haar diepe bezorgdheid-
Het betreft hier in de eerste plaats de
politieke ontwikkeling sedert de be
moeienis van de Veiligheidsraad met
het Indonesische probleem. De bevol
king in de pas door Nederland bezette
gebieden van de Republiek blijkt dag
aan dag meer vatbaar voor de intimida
tie-methode van de zijde dei- Republiek.
Deze intimidatie bedient zich hoofd
zakelijk van de volgende motieven:
1) de Nederlanders zijn de politieke
actie begonnen uit financiële en eco
nomische noodzaak, Nederland staat
financieel voor een ineenstorting ^n
zal zich niet lang meer in Indonesië
kunnen handhaven. De Republiek zal
dus binnenkort terugkeren. 2) De Vei
ligheidsraad is op onze hand. 3) De
Nederlanders zullen zich in ieder ge
val op 1 Januari 194-9 definitief uit de
Republiek terugtrekken. 4) De bevol
king van geheel Indonesië steunt de
Republiek,
Deze motieven schijnen blijkens offi
ciële rapporten grote indruk te maken
op de bevolking in de door Nederland
bezette gebieden, welke aanvankelijk
meer tot medewerking met Nederland
bereid was. dan thans het geval is- De
onzekerheid over de toekomst in politiek
opzicht blijft voortduren en oefent een
funeste invloed uit.
Vele vooraanstaande personen in Ncd.-
Indië schijnen momentcel gelijk ge
meld (Red.) slechts één uitkomst
t-e zien: herneming van de politiële
actie om het centrum van de anti-
Nederlandse propaganda uit te scha
kelen. Eerst dan zal de werkelijke rust
onder de bevolking kunnen terugke
ren.
Wellicht mag men de rede van dr.
Van Mook als een nieuwe poging zien
om te trachten de Indonesische bevol
king in de door Nederland bezatte ge
bieden tot vrij en angstloos naar voren
treden uit te nodigen door haar de ver
zekering te geven van de Nederlandse
bescherming tegen eventuele Republi
keinse wraaknemingen. Hierbij komt
nog. dat ook in het gebied van Oost-
Indonesië en Borneo de Republikeinse
invloed groeit, juist ook door het inter
nationaal prestige dat de Republiek door
de houding van de Veiligheidsraad
schijnt te verkrijgen en door het verlies
van prestige, dat haar eigen regeringen
geleden hebben door de weigering van
de Veiligheidsraad haar. delegaties tot
de besprekingen toe te laten.
Het is duidelijk, dat hierdoor dus de
basis van de gehele Linggadjati-poli-
tiek waaraan de Nederlandse regering
steeds blijft vasthouden, gevaar lijdt.
Het zou ons niet verwonderen, dat de
Nederlandse regering binnenkort voor
de ernstige noodzaak zal staan om
AMERIKA EN HET VREDES
VERDRAG MET OOSTENRIJK.
Lovett, waarnemend minister van
buitenlandse zaken der V.S., heeft me
degedeeld, dat Dodge, de Amerikaanse
-vertegenwoordiger in de commissie voor
het opstellen van het vredesverdrag
met Oostenrijk, voor overleg naar
Washington is teruggeroepen. Dit we
gens „het algemeen in gebreke blijven
der Sovjet-unie om samen te werken bij
de beschikkingen van de commissie voor
het vredesverdrag met Oostenrijk".
met volledige reverentie voor de bin
nenlandse politieke verhoudingen
doortastend op te treden ten einde het
ontstaan van meer stabiele verhoudin
gen in het Koninkrijk mogelijk te
maken.
Vanzelfsprekend zullen de besprekin
gen in de Veiligheidsraad van de groot
ste invloed hierop zijn. Dat echter de
Nederlandse regering onder sterke pres
sie zou staan van de militaire leiding in
Ned.-Indië werd in politieke kringen in
Den Haag ten sterkste ontkend.
Sjahrir wenst nog steeds
arbitrage.
MAAR DE FORMULE IS~ONBEKEND
Sjahrir heeft gisteren in gezelschap
van Hadji Agoes Salim te Washington
een ontmoeting gehad met James K.
Penfield, directeur van de afdeling voor
het Verre Oosten van het ministerie van
Buitenlandse Zaken te Washington.
Naar verluidt zou deze ontmoeting op
verzoek van Sjahrir hebben plaats ge
had.
AFP meldt hierover, dat de beide
Indonesische diplomaten na afloop
van het onderhoud hebben verklaard,
dat de Republiek nog steeds arbitra
ge wenst in het geschil met Neder
land.
Zij weigerden echter aan te geven,
welke arbitragcformule de Republiek
zou aanvaarden.
Naar hun mededeling heeft het on
derhoud met Penfield zich beperkt tot
het uitwisselen van zienswijzen.
ïn verscheidene delen van het land hebben burgemeesters zich bereid ver
klaard in het bakkersconflict bemiddelend tussen regering en bakkers op
te treden. Ten gevqlge hiervan zal in bijna alle delen van het land, waar
toe de in Amsterdam begonnen bakkersstaking zich had uitgebreid, het
werk weer worden hervat. Amsterdam is hierdoor in zjjn actie practisch
alleen komen te staan. Samenvattend kan gezegd worden, dat dc bakkers
staking haar landelijk karakter thans geheel heeft verloren.
Reeds werden bedrijven
gevorderd.
De Amsterdamse bakkers houden hun
bedrijven nog gesloten. 15% der hoofd
stedelijke bakkers neemt niet aan de
actie deel, doch ook in de kringen dei-
stakende patroons is de opinie over het
al of niet bakken verdeeld. Dit bleek
in een vergadering, die zü gistermid
dag in Krasnapolsky te Amsterdam be
legd hadden.
Tegenover bakkers, die ond^r alle
omstandigheden de actie willen voort
zetten, brachten anderen hun stem uit
om zo' spoedig mogelijk het werk te her
vatten.
Men was het er in het algemeen
over eens, dat de bakkeractie bij het
publiek zeer onpopulair is. Een bak
ker zeide nog nimmer zoveel beledi
gingen te hebben moeten slikken als
in de afgelopen drie dagen.
Een andere bakker wenste te pro
testeren tegen de bedrijfsvordering. ,,De
regering heeft hiermede een Duitse
maatregel ter hand genomen. De bak
kers hebben hun zaken niet voor hun
plezier gesloten, elke dag kost het hun
veel geld. Wanneer zij echter de actie
niet waren begonnen, zouden zij een
noodlijdend bedrijf krijgen".
In verband met een interpellatie,
die het Tweede Kamerlid ir. Hacke
vandaag in de Tweede Kamer hoopt
te mogen houden, werd de vergade
ring verdaagd, ten einde het comité
gelegenheid te geven met ir. Hacke
overleg te plegen. Vanmiddag zouden
de Amsterdamse bakkers weer ver
gaderen.
Inmiddels hebben meerdere Am
sterdamse bedryven aanzegging tot
votdering ontvangen.
STANDPUNT
BAKKERIJ- STICHTING.
Het Landelijk Actie Comité van de
Ned. Bakkerijstichting heeft opnieuw
haar standpunt uitgesproken over het
thans gerezen conflict tussen Minister
Mansholt en de bakkerspatroons.
Het Actie-Comité constateert o.a.,dat
de conclusie van de regering onjuist is,
waar zü beweert dat de niet algemene
bedrijfssluiting zou bewijzen, dat een
Wordt de kwestie afgevoerd?
Als eerste spreker in het algemeen de
bat in de yeiligheidsraad over de Egyp
tische kwestie heeft de Braziliaanse af
gevaardigde Muniz. gisteravond ver
klaard, dat Brazilië de toestand in Egyp
te niet beschouwde als betekenend een
onmiddellijk gevaar voor de internatio
nale vrede en dat de raad niet gerech
tigd was op te treden. De raad. moest,
aldus zeide Muniz. partijen hun ge
schillen laten regelen in overeenstem
ming met de beginselen van rechtvaar
digheid en internationaal recht door
middel van gebruikelijke methodes, zo
als deze door het internationaal recht
door middel van gebruikelijke méthodes,
zoals deze door 't internationaal recht
aan de hand wordt gedaan, Muniz stelde
voor, dat de raad een hervattng van de
rechtstreekse onderhandelingen tussen
Gr.-Brittannië en Egypte zou aanbeve
len. Wanneer het onmogelijk zou blij
ken door rechtstreekse onderhandelin
gen tot een regeling te komen, zouden
beide partijen, volgens het Braziliaanse
voorstel andere mogelijkheden van on
derhandeling moeten zoeken. De raad zou
van de gang van zaken op de hoogte ge
steld moeten blijven-
Aanvaarding van dit voorstel zou
neerkomen op afvoering van de kwestie
van de agenda zodat de raad ontlast
zou worden van de noodzaak tot een
uitspraak over de Egyptische eis om te
rugtrekking van de Britse troepen te ge
lasten.
De Sovjetrussische gedelegeerde. Gro-
myko, verklaarde, dat de Sovjet-delega
tie de Egyptische eis om onmiddellijke
terugtrekkng van de Britse troepen vol
komen ondersteunde.
G,romyko noemde het Brits-Egyptische
verdrag „althans op de wezenlijke pun
ten" in tegenspraak met het Handvest
der Verenigde Naties. Hij voegde er aan
toe dat de Soedanese kwestie niet dui
delijk is en dat de Veiligheidsraad geen
beslissing hierin kan nemen, alvorens
de wens van de Soedanese bevolking be
kend is. China. Frankrijk België en
Amerika .waren voor directe onderhan
delingen tussen Egypte en Groot-Brit-
tannië. zoals in de Braziliaanse nota
werd voorgesteld, Sir Alexander Cado-
gan. de Britse afgevaardigde, oordeelde
eveneens gunstig over deze motie, doch
stelde voor. dat elk geschil over het ver
drag naar het Internationale Gerechts
hof verwezen zou worden. De zitting werd
tot Vrüdag verdaagd. Men verwacht dat
dan de Egyptische premier. Hokrasji
Pasja, zal spreken.
gedeelte van de bakkers het niet eens
is met deze actie.
De verklaring constateert tevens,
dat de regering niets nalaat het con
flict te verscherpen door toepassing
van het Vorderingsbesluit 1944, dat
geschapen werd om de oorlog met
kracht te kunnen voortzetten, doch
niet om de middenstand in het hart
te treffen, en veroordeelt toepassing
van dit besluit in het bijzonder nu de
Kamer op reces is, waardoor geen
critiek in de Kamer^kan worden ge
leverd, terwijl tevens de weg wordt ge
opend tot nationalisering van bedrij
ven over te gaan. Scherpe critiek
wordt geleverd op het gebruik van
politieke delinquenten.
Het Landelijk Comité vraagt zich af
of het wel van beleid getuigt, nu het
kabinet overweegt de subsidiëring van
het levensmiddelenpakket geheel af te
schaffen met als geyolg herziening der
lonen en nieuwe pryszetting, een con
flict met een bepaalde middenstands-
groep uit'te lokken. De verklaring wijt
deze koers aan het doelbewust drijven
van „de pr ij zendictator en zün kliek".
LAAGSTE BROODPRIJS
VAN EUROPA.
Op een te Den Haag in „Boschlust"
gehouden persconferentie heeft de Ned.
Bakkerij stichting een communique ver
strekt met betrekking tot het conflict
over de broodprüs. Daaraan ontlenen
wü dat de taak van de Ned. Bakkerij
Stichting zich met betrekking tot de
broodprijs beperkt tot het voeren van
besprekingen met de betrokken Instan
ties. Alle acties welke naar aanleiding
van het besluit van de minister van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning, inzake de broodprijs worden on
dernomen mei het doel op te komen te
gen het sociaal onrecht de bakkers aan
gedaan, liggen op het terrein van de
HUIS VAN ORANJE REDDE
OPNIEUW HET VADERLAND.
Smeekbede van Nat. Jongeren Verbond.
Door het hoofdbestuur van het Natio
naal Jongeren Verbond is onderstaand
telegram aan HJNÏ. de Koningin ver
zonden
„Op het ogenblik, dat de verwerkelij
king onder het Huis van Oranje van de
vrijwillige samenwerking der volkeren
van Uwer Majesteits Rijk dreigt te
gronde te gaan, doet het hoofdbestuur
van het Nationaal Jongeren Verbond
namens zün leden en vele Nederlandse
jongeren een dringend beroep op het
hoofd van het Huis van Oranje Nassau.
Honderdduizenden jongeren van het
Koninkrü'k smeker. Uwer Majesteit het
Rijk der Nederlanden en zün inwoners
te redden, zoals zovele malen In het
verleden het hoofd van het Huis van
Oranje Nassau het Vaderland heeft
gered".
BESCHERMHEREN MARIACONGRES
Als beschermheren "van het Maria-
congres te Maastricht zullen optreden
de Aartsbisschop van Utrecht, de Aarts
bisschop van Mechelen en de Aartsbis
schop van Keulen.
Roermond bidt om regen
De Bisschop van Roermond heeft
de geestelükheid verzocht in ver
band met de aanhoudende droogte
gebeden te doen verrichten om
regen .te verkrijgen.
De Bisschop geeft verlof een bad
en boete-processie te houden.
vrüe organisaties en komen dan ook
uiteraard niet voor rekening van de
Ned. Bakkerij. Stichting.
De voorzitter van de Ned. Bakkerij-
Stichting, de heer C. J. Ulrich, heeft
er nog eens de nadruk op gelegd, dat
de Bakkerü-Stichting als bedrüfseco-
nomisch instituut geheel buiten de sta
king staat en bhjft. Hü merkte voorts
o.a. op, dat de broodprüs in ons land,
zelfs rekening houdend met de subsi
die van 5 ets. per brood, de laagste in
Europa is.
Dr. G. H. M, J, Verhaegen, directeur
van de Bakkerij-Stichting, wees er op,
dat er kleine bedrijven zün waar de
verkoop van klein brood zeer gering of
vrüwel nihil is. „Deze bedrijven nu moe
ten het groot brood beneden kostprüs
verkopen, zonder een compensatie te
kunnen vinden in de verkoop van klein
brood. Voorts is de omzet aan klein
brood aan schommelingen onderhevig.
Als straks de samenstelling van het
groot brood beter wordt en het ver
schil in kwaliteit tussen groot en klein
brood dus kleiner, dan zal 'men ook
daarvan straks de terugslag ondervin
den op de verkoop van klein brood".
RAAD VAN VAKCENTRALEN
VEROORDEELT DE STAKING.
De Raad van Vakcentralcn acht het
onverantwoord, dat een groep produ
centen eigenmachtig de productie van
een zo belangrijk volksvoedsel stopzet
om de overheid te dwingen terug te
komen op een na uitvoerige voorbe
reiding genomen prijsbeslissing en
vraagt daarom de bakkerspatroons
organisatie (het Landelijk Comité van
Actie) in het belang van dc voedsel
voorziening, dringend aanstonds een
einde aan de staking te maken.
Na opheffing kan dan verder overleg
met de regering worden gepleegd De
raad doet voorts een beroep op de ar
beidersbevolking op generlei wüze de
bakkerspatroons steun te verlenen en
zich van alle wanordelijkheden te ont
houden.
Echec voor
V eiligheidsraad
In Engeland gaat links voor.
(Foto Anefo)
BINNENLAND.
Ten Zuiden van de spoorwegover
gang in Gennep ls gistermiddag brand
uitgebroken in laag struikgewas op de
heide. Op deze plaats zat nog een mijn
geborgen en deze explodeerde door het
vuur. Twee politiemannen werden hier
door zwaar gewond en naar het zieken
huis overgebracht.
H.M.'s buitengewoon en gevolmach
tigd ambassadeur te Londen jhr. mr E.
F. M. J. Michiels van Verduynen ls met
verlof van zijn post vertrokken. Als tijde
lijk zaakgelastigde treedt op mr. A W. C.
baron Bentinck van Schoonheeten.
Op Schiphol arriveerde de K.L.M.-
Skymaster PH-TSA met 17 passagiers en
bijna twee ton luchtpost uit Batavia aan
boord,
Het vertrek van de DC 4 „Schiedam"
van de K.LiL, dat gisteren met 36 pas
sagiers naar ons land zou vertrekken, is
tot onbekende datum uitgesteld wegens
overstromingen op Ceylon.
BUITENLAND.
Hervé Alphand. hoofd van de eco
nomische afdeling van het Franse minis
terie van buitenlandse zaken, ls benoemd
tot. leider van de delegatie voor de En
gelsAmerikaansFranse besprekingen
over het niveau der Duitse industrie en
de toekomst van het Ruhr gebied.
Het bestuur van de „Rassemblement
du peuple francais" van generaal De
Gaulle (heeft medegedeeld, dat het candl-
datenlijsten zal indienen voor de in Oc
tober aanstaande te houden gemeente
raadsverkiezingen.
De bijbel van president Kruger,
waarin de stamboom van zün familie
staat opgetekend en die tüdens de Boe
renoorlog naar Engeland verhuisde, ls
door koningin Elisabeth van Engeland
naar Zuid-Afrlka teruggebracht bij het
bezoek dat de Engelse koninklijke fa
milie onlangs heeft gebracht. De bijbel
zal aan het Kruger-museum worden ge
schonken.
Van betrouwbare zijde wordt verno
men, dat de Hongaarse besprekingen te
Moskou over de ln Russische handen
zijnde Duitse activa hebben geleid tot
een verlaging van de Russische vordering
op Hongarije tot 50 millioen dollar. De
Hongaarse verplichtingen bellepen aan
vankelijk 120 tot 130 millioen dollar.
In officiële kringen te Londen ls
gisteren tegen gesproken, dat Attlee
voornemens zou zijn af te treden.
Het Amerikaanse departement van
marine maakt bekend, dat een straal
vliegtuig van de marine een D-558, ge
naamd „Skystreak", ln Callfornië een
nieuw wereldsnelheldrecord van 640,7
mijl (ongeveer 960 KM.) per uur heeft
I gevestigd. Het vorig record was 623,8
mijl per uur, ook op naam van de Ame
rikaanse luchtmacht.
Marshall verdedigt de
democratie
REDE TE PETROPOLIS.
On de inter-Amerikaanse verdedi-
gipgsconferentie te Petropolis in Brazi
lië heeft de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Marshal, verklaard,
dat het herstel van Europa en Azë van
ritaal belang is voor de economie van
het Westelijk halfrond.
Marshall zeide, dat de Amerikaanse
regering de economische problemen te
zamen met haar zusterrepublieken zal
blijven opnemen om een gezonde grond
slag te vinden voor praotische samen
werking, wadrtoe elk Amerikaans land
zyn deel moet bijdragen.
Na een overzicht te hebben gegeven
van hetgeen de V. S. voor de door de
oorlog -getroffen gebieden hebben ge
daan. verzekerde Marshall dat zij door
het aanvaarden van deze last geenszins
de economische problemen van het Wes
telijk halfrond uit het oog hebben ver
loren. Marshall wees er vervolgens op,
dat de Amerikaanse staten him vryheid
in naam der democratie hebben gewon-
Belangrüker dan het z.g. geschil tus
sen Nederland en de Republiek, dat
feiteüjk bü de Veiligheidsraad niet
thuis behoort, belangrüker dan het ge
schil tussen Engeland en Egypte, dat
eigenlyk ook buiten de competentie van
genoemde Raad valt, is de Griekse
kwestie
Daar is in werkelykheid sprake' van
oorlogsgevaar en daar heeft dus de
Veiligheidsraad alle reden om in te
èrypen.
In beide eerstgenoemde gevallen ont
breekt het gevaar van oorlog ten enen
male; wat Griekenland aangaat, is dat
volledig aanwezig en dientengevolge
heeft de Veiligheidsraad niet minder
dan tot plicht, om zich in te laten met
hetgeen zich daar afspeelt.
Het is nog slechts kortgeleden, dat wü
spraken van de krachtproef, waarvoor
de Raad zich zag gesteld in deze ma
terie en waarvan zou afhangen het zün
of het niet zün van de Veiligheidsraad.
Welnu, die krachtproef is geleverd en
het droeve resultaat is, dat de Raad
hierin een volslagen echec heeft gele
den. Zoals, na objectief onderzoek, naar
verwachting bleek, is er geen twyfel
mogelük, dat de buurstaten van Grie
kenland. met uitzondering dan van
Turkije, medeplichtig staan aan het
voortduren van de Griekse burgerkrijg,
die van Albanië, Zuid-Slavië en Bul-
garüe uit wordt gevoed en in stand
gehouden.
Het rapport der Balkan-commissie
der V. N. laat daaromtrent niet de min
ste twyfel bestaan en ook hetgeen de
achtergebleven sub-commissie in later
afgekomen toelichtingen mededeelde,
kon deze mening slechts bevestigen.
Te verbazen behoeft het dientenge
volge niet, dat in de Veiligheidsraad
een globaal slechts zelden te bereiken
eenstemmigheid heerste en men der
halve geneigd was. de buurstaten ge-
zamenlük in gebreke te stellen, in af
wachting, hoe verder moest wordeft
gereageerd
Maar men had gerekend buiten de
waard om, in casu Sovjet-Rusland,
goed beschouwd de auctor intellectua
lis oftewel aanstoker van alle ellende
op de Balkan. Het staat toch onherroe-
pelük vast, dat slechts ten gevolge van
de volledige goedkeuring en aanmoe
diging van Moskou genoemde buurlan
den van Griekenland zich durven te
lenen voor een dergelük optreden als
het geval is, indruisend tegen de opinie
van de verdere wereld.
De Sovjets, die een verwoede strüd
hebben ingezet om de gehele Balkan
aan zich te onderwerpen, waaraan
slechts Griekenland nog ontbreekt en
dus de toegang tot de Middellandse
Zee, schynen vastbesloten, om in dit
opzicht geen krimp te geven. Zij wil
len doorzetten tot het uiterste en in
dit kader is het niet anders dan na
tuurlijk, dat zü hun satellieten de hand
boven het hoofd houden tot iedere prijs.
Zü mogen die uit de aard van de zaak
niet in de steek laten.
Waar ieder verder wapen ten slotte
ontbrak, hebben de Sovjets voor dc zo
veelste maal maar weer eens naar het
veto-recht gegrepen en zodoende alle
actie van de Veiligheidsraad lam ge
legd, waarmede de onmacht van dit
lichaam wel bijzonder scherp naar vo
ren komt.
Zolang het veto-recht één der groten
het recht en de macht verleent om
iedere beslissing te torpederen, zolang
zal het pertinent onmogelijk zün om
in een geval, waarbij een dergelük ve
to-recht-bezitter aanwezig is, enig be
sluit te nemen, al moge de vrede dan
op het spel staan.
En. zoals gezegd, is dat hier het
geval! Slechts het feit, dat de Sovjets
zich niet in staat oordelen om aan
oorlog te denken, voorkomt het ergste.
Overigens doet alles aan, alsof een
oorlog voor de deur staat. De ambas
sadeurs van Moskou en Belgrado zün
uit Athene teruggeroepen, hun plaats
vervangers eveneens, het plan is dui-
delyk om een z.g. Griekse regering in
ballingschap te vormen, die dus regel
recht tegenover de wettige regering in
Athene wordt gesteld. Slechts de om
standigheid, dat Amerika tot iedere
prijs bereid is, om de Griekse zaak te
steunen, voorkomt hier erger. Washing
ton laat er immers niet de minste twü-
fel aan bestaan, dat het vastbesloten
is, om de Griekse zaak tot de züne te
maken en dat voorkomt Russische in
vasie in het nieuwe Hellas!
De Veiligheidsraad heeft volkomen
gefaald, zü het onder overmacht van
het Sovjet-veto, Amerika zet door en
stelt zich geheel achter Griekenland en
alleen dat feit voorkomt oorlog!
Het is diep bedroevend, dit te moe
ten vastleggen, doch het is nu eenmaal
niet anders en slechts zo, zal men
wellicht in staat zün om in de toekomst
herhaling, met alle gevaren daaraan
verbonden, te voorkomen.
De Veiligheidsraad is in wezen geen
kracht meer; Amerika zal nu de Alge
mene Vergadering van de V. N. voor
de Griekse kwestie stellen en mocht ook
deze niet tegen de taak berekend blü-
ken te zün, dan gaat Amerika zyn
eigen weg
Wat blijft er over van de idee van de
Verenigde Naties?
De Nazi-dictatuur vermoordde het
restant prestige van de vroegere Vol
kenbond.
Zal de Sovjet-dictatuur het de Uno
doen?
nen en hebben gevochten voor de onver
vreemdbare rechten van het individu,
welke eveneens voor staat en volk moe
ten gelden. „Met dezelfde beslistheid,
waarmee wij inbreuk op de fundamen
tele reohten van het individu verwerpen,
verwerpen wy inbreuk op de fundamen
tele rechten van staten".
„De resulaten van ons werk zullen het
aan de gehele wereld duidelük maken,
dat volken, die in vrede wensen te leven,
dit kunnen in een atmosfeer van toe*
riemende samenwerking en welwillend
heid".
