De laatste dagen van de Jamboree Vitamine-A-bereiding langs chemisch-fechnische weg Veiligheidsraad behandelt heden Indonesische Kwestie WEERBERICHT Reg ering zal aantal bakkerijen vorderen Bloemverkoop wordt georganiseerd Met een enkel woord Een padvindersvacantie is anders dan die van een „bleekgezicht' 86sïe Jaargang DINSDAG 19 AUGUSTUS 1947, No. 26163 LEIDSCH DAGBLAD Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J, Brouwer Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 3,30 per 3 maanden; 26 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red.: 21507 Witte Singel 1, Lelden - Giro no.: 57055 Verklaringen van mr. Van Kleffens. Nadat de Sovjet-Unie er bij de Vei ligheidsraad op aangedrongen - had, de Indonesische kwestie zo spoedig mogelyk in behandeling te nemen, omdat het wapenstilstandsbevel wordt geschonden en op de Indonesiërs druk wordt uitgeoefend om bemiddeling te aanvaarden", heeft de Veiligheidsraad besloten, de Indonesische kwestie vanmiddag om half vier te behan delen. Anetameldt, dat bij de hervatting van de vergadering gestemd zal wor den over de Australische motie tot het zenden van een commissie, welke aan de Veiligheidsraad rapport zou uit brengen over de toestand in Indonesië. Gisteravond bracht mr. Van Klef fens een bezoek aan de Amerikaanse vice-minister Lovett, waarna hij naar New York is vertrokken. Mr. Van Kleffens verklaarde gister avond nogmaals, dat Nederland op het standpunt staat, dat de Veilig heidsraad geen jurisdictie kan uit oefenen in het Indonesisch conflict. Ook vestigde hij wederom de aan dacht op het Nederlandse voorstel tot het instellen van een onderzoek door de consuls te Batavia. In antwoord op een vraag, zeide mr. Van Kleffens, dat Nederland niet ac- coord zal gaan met het zenden vaneen commissie van onderzoek vanwege de V. N. naar Indonesië. Hij onderstreep te nog eens de verantwoordelijkheid voor de 40.000.000 Javanen, die Neder lands bescherming behoeven tegen roof en plundering door benden. Veiligheidsraad wekke géén onvervulbare verwachtingen! INDONESISCH ANTWOORD IS DUBBELZINNIG. De „New York Herald" legt in een commentaar de nadruk op de dubbel zinnigheid van het Indonesische ant woord op het Amerikaaiise aanbod van goede diensten en op het feit, dat „men er nergens een werkelijk verlangen naar arbitrage en naar een oplossing van het conflict in kan vinden". Naar de mening van het blad bete kent het antwoord niet, dat de Indo nesische Republiek prijs stelt op onder handelingen, maar dat zij geen moge lijkheid ziet door Amerikaansè inter ventie een overwinning te behalen. Het blad leidt hieruit af, dat ,,een interna tionale actie de Nederlanders en de Indonesiërs niet de uiteindelijke ver antwoordelijkheid om het probleem ten slotte zelf op te lossen, kan ontnemen". De New York Herald zegt verder, dat „,en internationale actie zonder twjj- fel van dienst kan zijn bij beraadsla gingen over het probleem en een vreed zame en redelijke oplossing kan bevor deren door een zo groot mogelijk ge zag uit te oefenen". Maar, zo besluit het blad, de Vei ligheidsraad kan niet een uitvoeren de macht, welke zy niet heeft, voor wenden en daardoor de kans lopen de zaken eerder te verslechteren dan te verbeteren, door dientengevolge by beide partijen verwachtingen te wek ken, welke niet kunnen worden ver wezenlijkt. Een projectiel ontplofte EN DRIE KINDEREN WERDEN GEDOOD. In de buurtschap „de Liter" by Oostburg in Zeeuws-Vlaanderen zyn gistermiddag drie kinderen van de fa milie Gys door ontploffing van een projectiel om het leven gekomen. Het waren de 6-j Ponsje, de 8-j„ Ar thur en hun 9-j. zusje Adrie. afkomstig uit Aardenburg. die waarschijnlijk bü het spelen aan een riviertje een projec tiel hebben gevonden, Volgens, een jon ger zusje, dat als door een wonder bij de explosie gespaard is gebleven, had den de kinderen een busje gevonden, waarmede zij wat-er waren gaan schep pen. Het tot dusverre nog niet gekwali ficeerde projectiel is plotseling ontploft. De drie kinderen waren op slag dood. DE GAULLE TEGEN VOORSTELLEN BETREFFENDE ALGERIË. Generaal De Gaulle heeft zich. in een verklaring over de Franse politiek ten aanzien van Algerië. gekeerd tegen de voorstellen, ondersteund door het con gres van de socialistische partij, volgens welke de vertegenwoordiging van de Al gerijnse Mohammedanen in het kiescol. lege van het Algerijnse parlement ver ruimd zou worden. De Gaulle verklaar- dë: ,Wat er ook gebeuren moge. Frank rijk zal Algerië niet prijs geven"- Slechts een systeem, waarbij Frankrijk ten volle zijn souvereine rechten en verplichtin gen uitoefent en nakomt, kan leiden tot de ontwikkeling van de drie Franse de partementen van Algerië". De bedoeling van De Caulle's verkla ring was. aldus wordt in politieke krin gen aangenomen, steun te geven aan de oppositie' tegen de eisen van socialistische en communistische zijde om groter con cessies in Algerië dan door de regering voorgesteld, Weer Sovjet-veto's INZAKE TOELATING TOT DE V.N. Met vier tegen vier stemmen en drie onthoudingen heeft de Veiligheidsraad Albanië's aanvrage voor het lidmaat schap der V. N. afgewezen. De Britse afgevaardigde, Cadogan, verklaarde zich tegen toelating, daar dit land vol gens de meerderheid van de Veilig heidsraad kennis heeft gedragen van het leggen van mijnen in het Kanaal van Korfoe en daar het door de meer derheid van de commissie van onder zoek in de Balkan schuldig bevonden is aan inmenging in de Griekse burger oorlog. De aanvrage van Trans-Jordanië ver kreeg negen stemmen tegen een (de Sovjet-Unie) en één onthouding (Po len). Er volgde een Sovjet-veto! Ook Eire verkreeg negen stemmen, doch de Sovjet-Unie sprak weer eens haar veto uit, terwijl Polen zich we derom van stemming onthield. Voorts verwierp de Raad met drie tegen drie stemmen en vijf onthoudingen de aan vrage van Buiten-Mongolië. De Sov jet-Unie, Polen en Syrië stemden voor, terwijl de V. S. en China tot de tegen stemmers behoorden. Bij de behandeling van de Portugese aanvrage bracht de Sovjetrussische af gevaardigde- wederom zijn veto uit. Ten aanzien van de aanvrage van Pakistan verklaarde Gromyko toen de voorzitter meende te concluderen dat inwilliging hiervan eenstemmig werd aanbevolen dat hij prefereerde de aanvrage behandeld te zien. Men stemde hiermede in. De aanvrage om toelating van Ye men werd eenstemmig aanvaard. De besprekingen over de toelating van Italië, Bulgarije Roemenië, Oostenrijk en Hongarije werden tot Donderdag verdaagd De toelating van Pakistan werd ten slotte toch eenstemmig goed gekeurd. Amerika heeft sterke luchtmacht nodig. RAPPORT AAN TRUMAN De Amerikaanse commissie voor lucht vaartkundige coördinatie heeft aan de president Truman een rapport aange boden, waarin zij op de noodzakelijk heid voor Amerika wijst, een sterke luchtmacht te handhaven, die in staat is „iedere aanval, welke dan ook, te ver hinderen of af te slaan". De commissie beveelt in dit verband de vorming aan van een industriële reserve, in de vorm van verspreidliggende ondergrondse fa brieken en grondstoffenvoorraden en het tot stand brengen van een trans portsysteem dat massaal vervoer van troepen en materiaal mogelijk maakt Zij beveelt ten slotte aan een altyd beschikbare reserve van zorgvuldig ge oefend personeel te vormen. AFSCHEID VAN Mr. J. J. BOASSON. Vereert met twee onderscheidingen. In de gistermiddag gehouden verga dering van de Haagse gemeenteraad is op hartelijke wijze afscheid genomen van de heer mr J. J Boasson, die zijn functie van gemeentesecretaris neer- l6!De waarn burgemeester wethouder ir. Feber. voerde het woord en bood de scheidende functionaris de grote gouden penning der stad aan Voorts deelde ny. mede. dat het H.M de Konigin be haagd had mr Boasson te benoemen tot ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. ZELFDE WEEKBEELD. De Bilt verwacht tot morgenavond: Over het algemeen weinig bewolking, echter met een kleine kans op vorming van enkele verspreide onweersbuien. Ongeveer dezelfde temperatuur als van daag. Meest matige wind uit Oostelijke richtingen. 20 AUGUSTUS Zon op: 5.30 uur; onder: 19.56 uur. Maan op: 10.30 uur; onto^21^uur Hoogwater te Katwijk te 6.42 en 19.03 uur. Hollandse onderzoekers boeken succes Speciale reportage). Terwijl twee bedeesde jongelieden gistermiddag met applaus werden verwelkomd in de Maryke-zaal van café „Central" in Den Haag, waar de N.V. Organon, te Oss een drukbe zochte persconferentie had belegd, seinde de telex reeds hun roem naar alle windstreken dezer aarde! Wat in zeventien jaren noeste arbeid aan geen enkele onderzoeker in de meest moderne laboratoria der wereld was gelukt, nanielyk het bereiden van vitamine A langs chemisch-techni- sche weg, is gepresteerd door twee Hollandse chemici: de tengere, don kerharige dr. J. F. Arens en de slan ke, blonde, byna 1,90 lange dr. D. A. van Dorp, die in 1943 dit belang- ryke \^agstuk ter hand hebben ge nomen.... Van alle vitaminen is de vitaminen A een der voornaamste: een essentieel bestanddeel van de voeding voor zeer vele mensen! Gebrek aan vitamine A kan leiden tot talloze ernstige stoor nissen van het oog, de huid, de adem- halings- en minewegen. Bij Jonge die ren kan het stilstand in de groei tot gevolg hebben en vooral kinderen, zwangere en zogende vrouwen hebben grote behoefte aan deze vitamine. De idee, dat bepaalde ziekten ver oorzaakt zouden kunnen zijn door het tekort aan een stof, die in zeer geringe hoeveelheden werkzaam is en in nor male voeding voorkomt, werd het eerst geopperd door de Nederlanders Eykman en Grijns bij een onderzoek naar de oorzaken van de berl-beri in Indlë. Jaren later gaf de onderzoeker Funk aan de toen nog geheimzinnige stoffen, die in zo geringe hoeveelheden van essentieel belang voor het dierlijk or ganisme bleken te zijn, de naam „vita minen" en in 1913 werd door Mc Col- lum en Davis aan de onbekende stof, die in levertraan bleek voor te komen, de naam „vitamine A" gegeven. Ook veel andere vitaminen werden daarna ontdekt en zijn reeds lang gemeengoed geworden. Maar terwijl intussen het vitaminen A de eerste vitamine was waarvan de chemische structuur werd opgehelderd (in 1931) is, merkwaardig genoeg, ook juist deze vitamine de enige geweest, welke men tot dusverre niet langs chemisch-technische weg heeft kunnen bereiden. In een tijd van grote tekorten, als deze, kan dat tot ernstige gevolgen leiden. Immers voor het ma ken van vitamine A was men tot heden aangewezen op de natuurlijke grond stoffen, te weten: vislever-olie! Maar waar insiders hebben vastge steld dat op het ogenblik slechts een derde van de wederbehoefte aan vitamine A-preparaten met visiever- concentraten gedekt kan worden, daar springt de enorme betekenis in het oog van het thans door genoemde Hollandse chemici bereikte resultaat!" Op 8 Mei van dit jaar gelukte het hen, na eindeloze pogingen, een stof op te bouwen, waaruit het vitamine A verkregen kon worden en een maand later werd het vitamine A zelf bereid! Een met zorg uitgevoerde controle met physische en chemische methoden heeft uitgewezen, dat de verkregen stof inderdaad voldoet aan alle eisen. Voor de N.V. Organon, te Oss, by wie de beide doctoren in dienst zijn, zowel als voor de Nederlandse chemie in het algemeen, is hier een succes ge boekt, dat over heel de wereld de aan dacht trekken zal. En dat bovendien voor de volksgezondheid van de groot ste betekenis kan zijn, omdat men bij de bereiding niet langer afhankelijk is van de schaarse natuurlijke bronnen Ongetwijfeld heeft men ook bij het chemische precodé grondstoffen nodig, maar de onderzoekers deelden ter ver gadering mee dat dit hoofdzakelijk citroengasolie betreft, welke tegenwoor dig voldoende te verkrijgen is en reeds in grote hoeveelheden in de parfumerie industrie wordt gebruikt. Octrooi'is be reids aangevraagd en van enig buiten lands octrooi is men daarbij niet af hankelijk. Wanneer met de productie kan wor den begonnen is uitteraard nog niet bekend. Aanpassing aan de practijk van een nieuwe vinding brengt nu eenmaal altijd enkele moeilijkheden mee, die eerst zullen moeten opgelost. Behalve in Nederland heeft Organon fabrieken in Engeland, Amerika, Bel gië en Noorwegen. Een bekend geluid. TSALDARIS OVER VEILIGHEIDSRAAD De Griekse minister van buitenlandse zaken. Tsaldaris. die, op weg van New York naar Athene, thans te Londen ver toeft. heeft verklaard, dat de „obstruc tie-politiek" in de Veiligheidsraad Grie kenland elke dag honderden mensenle vens kost en dat het „land grote mate riële verliezen lijdt daar 200-000 boeren hun land hebben moeten verlaten en naar de steden zijn gevlucht. Tsaldaris zeide voorts, dat er in het coalitiekabinet geen fundamentele me ningsverschillen bestaan en dat de re gering 85 percent van de Griekse kie zers achter zich heeft De Bulgaars Joegoslavische overeenkomst, die on langs te Bied geslóten is. noemde hü een deel van het algemeen offensief tegen Griekenland. Het brandende „Reichswald". De branden in het Reichswald, tussen Gogh, Siebengewald en Gennep hebben gisteren nog onverminderd voortgewoed. De brand in de omgeving van Kleef en Kranenburg is vrijwel bedwongen. Hier en daar smeult het nog wel in de bos sen, maar deze brandjes leveren geen ernstige gevaren meer op. Juist in deze omgeving is het hout voor de Neder landse mijnen opgestapeld. By de be strijding van de vuurhaard hebben ook Nederlanders meegeholpeh, waaronder enkele Nederlandse soldateii, Men hoopt vannacht de brand totaal ónder de knie te hebben. VERZOEKEN TOT OPSCHORTING EXECUTIE PETKOF. De Amerikaans en Engelse regeringen hebben officieel de vertegenwoordiger van de Sovjet-Unie in de geallieerde be- stuurs-raad te Sofia verzocht, de exe cutie van het doodvonnis over Petkof door de Bulgaarse regering te doen op schorten. Ter nadere bestudering van het geval. Ontploffing te Cadiz OMVANG DER RAMP NOG NIET TE OVERZIEN. In een chemische fabriek in het ha vengebied van Cadiz heeft gisteravond, vermoedeiyk door de grote hitte van de laatste dagen, een ontploffing plaats ge had. die oversloeg op de nabygelegen opslagplaats van torpedo's en munitie van de onderzeedienst, die eveneens in de lucht vloog met een knal. die op 100 km. afstand te horen was. Een groot deel van de havenwijk staat in brand. Het aantal doden en gewonden is nog niet bekend, doch van heinde en verre zhn artsen naar de plaats van de ramp ontboden. De autoriteiten hebben de toe gang tot de stad verboden behalve aan personeel van reddingsbrigades, artsen verpleegsters en brandweerlieden. Alle plaatseiyke ziekenhuizen zün vol en men moet gewonden naar naburige ste den overbrengen. De water en licht voorziening in de stad is afgesneden. Men vreest voor nieuwe explosies. De twintig Engelse gasten, die gisteren in Warmond arriveerde, byeen voor het gemeentehuis tezamen met burgemees ter Van Fisse-v^e, die hen officieel welkom heette, diens echtgenote (naast de burgemeester) en ds. Zandee. In de achterste ry ds. R. Abba van de congregationalistische kerk te Sheffield, die met ds. Zandee de vacantie-uitwisseling met Warmond tot stand bracht. Foto Van Vliet) DE BLAUE VOGEL VLIEGT WEER. De in 1915 door den intussen over leden Jushni in Moskou opgerichte theatergroep „Der Blaue Vogel", waar van de voorstellingen wereldberoemd zyn geworden, heeft zich thans te Muenchen weer aaneengesloten. Staking verstoort onze samenleving. In verband met de staking van een groot deel van de bakkers in Amster dam en in andere plaatsen van het land deelt het Ministerie van Landbouw Visserij en Voedselvoorziening o.a, het volgende mede: Het »feit, dat de bakkersstaking verre van algemeen is, wijst er reeds op, dat de inzet van de stryd, de opheffing van de verlaging van de subsidie op meel en bloem voor de broodbereiding, niet door alle bedrijfsgenoten als gerecht vaardigd wordt beschouwd. De regering ware ook niet tot deze subsidievermindering overgegaan, in dien zy niet de overtuiging had, dat zy in het bader van de richtlijnen, die voor alle bedrijven gelden ter be paling van pryzep en marges, ver plicht was deze correctie toe te pas sen, die f. 13.000.000 per jaar op de staatsuitgaven bespaart. De bakkers zyn er in de afgelopen vier weken, toen de minister bereid was alsnog hun bezwaren tegen de be rekening van de broodpry's in gebreke gebleven argumenten aan te voeren, die aantonen, dat de berekening ver keerd is geweest. Zij hebben, zich bepaald tot argu menten, die een afwyking van de al gemene richtlijnen, waaraan het ge hele bedrijfsleven is onderworpen, betekenen. - Deze te aanvaarden zou in hoge mate onbillijk zyn tegenover onder nemers in andere bedrijven en bo- BINNENLAND. De nieuwe salarlsregeline voor het omroeppersoneel. welke belangrijke ver beteringen Inhoudt Is door bet college van Rijksbemiddelaars goedgekeurd en wel met terugwerkende kracht tot 1 Ja nuari 1946. Ook een vacantietoeslag van 4 ls toegestaan Een felle uitslaande brand, die in een schuurtje ontstond en zo snel om zich been greep, dat de gealarmeerde brandweer machteloos stond, was oor zaak. dat een dubbel woonhuis, bewoond door de families J Lammen en W van den Heuvel te Oud-Loosdrecht geheel ln de as werd gelegd De 61-J. betonwerker S, Breure, is te Rotterdam, bij het vastleggen van een vaartuig gestruikeld, over boord geslagen en verdronken. Tildens het zwemmen ls de 26-j cho colade werker C. J. van 't Hof ln de Oude Maas verdronken Met ingang van 15 Augustus j.l. zijn in het. radio-telefoonverkeer met Canada. Alaska, Cuba. Curasao. Dominicaanse Re publiek, Haïti. Mexico en Salvador, ver laagde nacht- en Zondagstarieven Inge voerd. De 49-J. filiaalhouder van de firma Korlvlnke, G. J. van W te Voorburg is van bet dak zijner woning gevallen waar bij waarschijnlijk enige verfrissing tegen de warmte was gaan zoeken. Men vond zijn stoffelijk overschot op de binnen plaats. De wijziging van de ziektewet, waar- bil de maximum uitkeringsduur verhoogd is van 26 op 52 weken is 16 Augustus in werking getreden. Te Delft Is het 3-j. meisje Giseal Jutte door een vrachtauto overreden cn op slag gedood Het meisje liep plotseling de straat op. waardoor de bestuurder geen schuld treft Te Kerkrade zijn ritee motorrijders op een kruispunt onder Spekholzerheide. met elkaar in botsing gekomen. De 31-J. Kools uit Kerkrade, die met zijn hoofd tegen een trottoirrand sloeg, overleed een uur later ln het ziekenhuis. In het natuurbad ..De ijzeren man" te Vught, is buiten het eigenlijke zwem bad. het 3-j. dochtertje van de familie Van E uit Den Bosch, dat onder toe zicht aan het pootjebaden was. voor de oogen van haar ouders verdronken. BUITENLAND. Het Belgische metereologlsche schip Victor Billiet, dat dezer dagen van Oost ende is uitgevaren, zal, naar de Soir ver neemt. na een bezoek aan de Verenigde Staten, hoogstwaarschijnlijk de observa tieplaats op de Atlantische Oceaan gaan innemen, die door het internationale me- tereologisch bureau aan Nederland en België gezamenlijk ls aangewezen 68 Labourleden van het Britse par lement hebben een beroep op koning Paul van Griekenland gedaan om gratie te verlenen aan de ter dood veroordeelde politieke delinquenten en om de vrijla ting der duizenden verbannenen te be- werlcsteligen. Amritsar de tweede stad van de Pendsjaab is door de grenscommissle voor Bengalen en de Pendsjaab aan de Unie van Voor-Indlë toegewezen. De Hongaarse premier verklaarde, dat de verkiezingen eind dezer maand een zuivere en vrile wilsuiting van het volk zullen zijn". Naar in welingelichte kringen te Parijs verluidt. zi1n de besprekingen van de Franse ministers over de grondslag voor vredesonderhandelingen met Indo- China ln een volledige Impasse geraakt^ Tijdens een buitengewoon congres van d<? Franse socialistische Jeugdvereni gingen, dat Zondagochtend gehouden werd. is met 254 tegen 2 stemmen beslo ten tot een volledige breuk met de Fran se socialistische party. Het merendeel van de inwoners van Alcano (Sicilië) heeft de stad moeten verlaten, waar tengevolge van een ge weldig onweer het Water ln de straten een hoogte van 2 nieter bereikt heeft. De aangerichte schade is aanzienlijk. De Franse regering heeft een groot scheepse actie ingezet om te bevorderen, dat het aantal huwelijken weer gaat toe nemen en ter vergroting van het aantal geboorten. Dr. Heinrich Goering. een broer van Hermann is door de zuiveringsrechtbank te Wiesbaden tot 2.000 mark boete ver oordeeld. Hil wordt tot de „kleine na- zis" gerekend. Dezer dagen hebben de V.S. zich bereid verklaard om samen met andere grote mogendheden, enige van hun Pri vileges op het gebied van radio-ultzendln- gen op de korte golf af te staan teneinde aan kleinere mogendheden een kans te geven zich te doen horen op 's werelds korte golf. Vijftig R.K. priesters hebben het Tsjecho-Slowaakse oorlogskruls en de medaille voor dapperheid ontvangen. Ze ventien dezer priesters ontvingen de eretekenen posthuum. daar zi1 „door de Duitsers geëxecuteerd of doodgemarteld zUn". vendien een precedent scheppen, dat een gevaar betekent voor de handha ving van de huidige loon- en prijs- politiek. Een staking in de bakkerij van een omvang als die, welke thans in het bijzonder in de hoofdstad en enkele andere grote steden plaats heeft, ver stoort in ernstige mate de normale gang van zaken in onze samenleving. Degenen, die een dergelijke actie als wapen in een stryd om persoonlijke be langen hanteren, nemen daarmede een grote verantwoordelykheid op zich je gens hun medeburgers. De Minister heeft dan ook maat regelen genomen, welke in een der- geiyk ernstige toestand passend zyn. In de eerste plaats zal worden over gegaan tot het vorderen van een aantal bakkeryen, ten einde onder beheer van do overheid ecp. beperk te voortzetting van de broodvoorzie ning te handhaven. Daarnaast zal aan combinaties van consumenten (groepen personeel van grote bedry- ven enz.) het mogelijk worden ge maakt op broodbonncn gezamenlijk bloem te betrekken. Aan de daarvoor in aanmerking komende gemeentebesturen zal wor den aanbevolen eigen verkoopplaat sen voor bloem op enkele punten in de gemeente in te richten. BEDRIJFSUNIE WENDT ZICH TOT MINISTER. Het bestuur van de Bedryfsunie van Werknemers in het Bakkersbedryf welke gisteren te Amsterdam vergader de. heeft zich tot de minister van Ec. en' Sociale Zaken gewend met het ver zoek om ten spoedigste alle partyen, by deze belangryke kwestie betrokken, voor open overleg byeen te roepen. (Van onze correspondent te Parijs) Als belangstellend bleekgezicht ben ik voor 't laatst op het langzaam rond kruipend treintje gesprongen op de Jamboree om nog één keer een blik te slaan op mensen en op kampementen en nog één keer dit avontuur te beleven, in twee uur meer dan veertig volken te bezoeken. In Savoye, een noordelyke provincie van het kamp, spring ik van de treeplank af. Er kampeert hier een groot contingent Hollanders. Op een veld naast het kamp wordt een heftig par ty tje voetbal tegen de Deiien gespeeld. Te midden der tenten ontdek ik een gelooide geitenhuid, die tussen een paar stokken is gespannen. „De Ruyter- groep" staat er op, boven het portret van de nationale zeeheld. Daaronder een aantal handtekeningen. Eén er van luidt: „Jhr. Tjarda van Starkenburgh stachouwer, H. M. Ambassadeur". De gezant, zo vertelt men my, had zo juist het kamp bezocht en zich een geestdrif tig aanhanger van 'de beweging ge toond. Onder een tent liggen een paar jon gens uitgestrekt. De waterkraan is en kele tientallen meters verder aange bracht. Een jonge stem van iemand met een emmer vol water, die in de omstre ken van Dordrecht woonachtig moet zyn, schreeuwt plotseling: „Jy ken óók wel 's komme". En een andere stem, uit dezelfde buurt afkomstig, antwoordt: „H ip meer gedaan dan jou." De drang om goede daden te bedryven geleek me daar ter plaatse dus nog wat onvoldoende ontwikkeld te zyn. Doch ik moet erbij aantekenen, dat- dit nog heel jonge verkenners waren, de welpenbroek nauwelyks ontwassen. Die zucht om goed te doen, is overigens geen legende. Ik heb jongens gezien, die de gehele dag schoenen verzoolden Toen ik vroeg, wat ze in 't burgerleven plachten te doen, bleek het dat ze schoenmaker waren. Een jonge electriclen had een jaar ge spaard om z'n vacantle in Moisson door te kunnen brengen, zyn verbiyf daar heeft hij besteed om electrische kabels aan te leggen. 23 journalisten waren dag en nacht in de weer om een krant te maken, „Jamboree-France", die men gerust voortreffelijk mag noemen. Een bleekgezicht, als ik, die in zAJn vacantle nu juist wel 's graag wat anders doet dan in de rest van het jair, of hélemaal niets, staat dan voor een mysterie. Men kan dat de „mystiek der - padvinders" noemen. Het werk van velen dier pad vinders Is hier precies hetzelfde ais thuis, doch de condities zyn gewijzigd. Ze werken hier voor elkaar, In een at mosfeer van kameraadschap, die het ka rakter van de arbeid geheel transfor meert en er een nieuwe zin aan geeft. Moisson heeft men niet ten onrechte gedoopt tot de „hoofdstad van de goede wil". Een laatste tocht door de kampen Ik zie nog éénmaal de Roodhuid, die volgens de Amerikanen de „meest gefo tografeerde man ter wereld" is, de brui ne welpjes uit Marokko, de Zwitsers in hun sneeuwwittehemden.de grote, blon de Zweden, de Hongaren met de plui men op de hoed. de Libanezen met de witte hoofddoeken, de Basken in hun lange, zwarte rybroeken. de Indianen met vlechtjes, de Hindoe's. de gerokte Schotten, de correcte Engelsen, dis een Saint-Paul hebben opgetrokken voor hun tenten, e.n de „wilde" jambo's, een soort illegale bewoners der buitenkam pen. En nu zyn dan de poorten weer ge sloten van deze tentenstad, met haar theaters, banken, kerken en telefoon centrales, en zónder scholen, bevolkt door duizenden jonge mensen met veel al blote kuiten, die ter begroeting el kander de linker handen toesteken en, ofschoon onbekend, zich op het eerste gezicht al tutoyeren. Een stad sloot haar poorten. En liquideerde zichzelf. Moisson sluimert weer als te voren: als feen gehucht, dat men op de kaart niet vindt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1947 | | pagina 1