„Ogenblik voor beslissende daad bereikt"
Aanvaarding van Linggadjati moet volledig zijn
Wat er in Indië
gebeurt
Minister Jonkman is optimistisch
Maar de heren Schouten en Romme profesferen
WEERBERICHT
86sïe Jaargang
ZATERDAG 12 JULI 1947
No. 26131]
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Soofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 3,30 per 3 maanden; 26 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red.: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no.: 57055
Somber aspect
Di. Van Mook voor de radio
mydelijke beslissingen goed en snel ge
nomen en uitgevoerd worden. Het komt
op snelle uitvoering evenzeer aan als
op juist besluit.
Thans, zo zeide dr. Van Mook, is
het ogenblik gekomen, waarop wü de
mist, die het uitzicht belemmerde,
moeten en kunnen wegvagen. Het is
duidelijk geworden, dat in deze wereld
geen enkel volk meer op zichzelf kan
stlan en los van andere volken. Het
is duidelijk geworden, dat geen enkel
volk zich de weelde kan veroorloven
het nationaal erfdeel te verkwisten of
aan de wereldgemeenschap te ont
houden.
Heden begint de tweede' Parijse con
ferentie! Er is alle reden aan te nemen,
dat deze een gunstiger verloop zal heb
ben dan de eerste, die der drie groot
machten van ons .werelddeel. Toen
botsten immers direct twee systemen
tegen elkaar, waartussen geen compro
mis mogelijk bleek, omdat de Sovjets
volledig vasthielden aan haar isolement,
dat zij uit vrees en achterdocht niet
durven verbreken. Nu treden weliswaar
veertien landen met elkaar in overleg,
maar dit zijn alle landen, die de nood
zakelijkheid van het samengaan tot
herstel van -Europa niet alleen inzien,
maar daarvoor ook desnoods iets willen
offeren. Dat is ongetwijfeld een hoop
gevend teken. Niettemin zullen ook nu
wel eens verschillen van mening zich
voordoen
Te betreuren is, dat het grootste ge
zwel in Europa moeilijk te benaderen
blijft, nu Sovjet-Rusland afzijdig blijft
staan, nl. Duitsland. Alleen voor de
door de Westelijke mogendheden bezet
te zones zou desnoods nog iets bereikt
kunnen worden, niet voor geheel
Duitsland. Zo komt ook de kv/estie van
een herstelde Duitse eenheid of van een
verdeeld Duitsland, zij het zijdelings,
mede aan de orde en nu juist niet op
de meest gewenste wijze.
Europa is thans -in twee delen ge
splitst, want alle landen, die door de
Sovjets worden beheerst, hebben ver
stek laten gaafi.. Niet alleen de zuiver,
Slavische landen zoals Bulgarije en
Zuid-Slavië, maar ook Polen, Roeme
nië en Hongarije en zelfs Finland en
TsJecho-Slowakye. Vooral de weigering
van laatstgenoemd land nadat eerst de
uitnodiging in principe was aanvaard,
doet wél bijzonder duidelijk uitkomen,
hoezeer Moskou al zijn invloed heeft
aangewend om zijn zin door te drijven
en tevens, hoezeer de Sovjet-vazal-sta-
ten onder Moskou's machtige stem
moeten gehoorzamen. Als uit één mond
hoort men bij het bedanken voor de uit
nodiging voor Parijs het Russische mo
tief doorklinken!
En dat, terwijl landen als Finland,
Roemenie en Hongarije naar hulp in
tastbare vorm als het ware zitten te
snakken
Zo drijft Moskou dus de scheiding van
ons werelddeel in twee helften halsstar
rig door en al zal de tweede Parijêe
conferentie de deur wagenwijd open
laten voor deelneming, de vooruitzich
ten in dit opzicht zijn allesbehalve
gunstig.
Niettemin schijnt het Westen vast
besloten thans door te zetten en te
doen wat mogelijk is, om met behulp
van het Amerikaanse kapitaal zoveel als
onder de huidige omstandigheden doen
lijk blijkt herstel en opbouw te bevor
deren, tTots de gevaren, ontegenzegge
lijk daaraan verbonden, ten gevolge van
de splitsing in tweeën.
Zoals gezegd, het aspect voor de twee
de Parijse conferentie is trots alles
gunstiger en het zou ons al zeer verba
zen, wanneer nu niet iets bereikt wordt
in de goede richting van samenwerking
op economisch terrein!
Zoals bekend, is Spanje uitgesloten
om de welbekende redenen en nu
Franco, gelijk niet anders te verwach
ten viel, zijn positie Heeft verstevigd
ten gevolge van het handig bedachte
referendum, dat de caudillo immers in
ieder geval aan het roer liet, hoe het
ook zqu zijn uitgevallen, 'is-' wijziging
van standpunt uitgesloten. Franco zal
voorlopig niet van het toneel verdwij
nen!
Inmiddels blijven de Sovjets hun
greep op de Balkan in de richting van
Griekenland op allerlei wijze nastreyen.
In de eerste plaats doen zij bij de Vei
ligheidsraad sterker dan ooit haar stem
horen ten gunste van de Griekse buur
landen, die zy vrij willen praten van
de beschuldiging, deel te nemen aan
steunverlening aan de Griekse guerilla-
strijd, zoals door de vanwege de Veilig
heidsraad ingestelde Balkancommissie
met grote meerderheid van stemmen
is vastgelegd en beschuldigen zij de
Griekse regering door haar reactionaire
maatregelen alleen schuldig te' staan
dan het verloop van zaken. In de twee
de plaats schijnen de communisten in
Griekenland van plan te zijn geweest
om eén revolutie te verwekken, hetgeen
evenwel tijdig is bekend geworden, zo
dat Athene maatregelen heeft kunnen
nemen om, deze aanslag te voorkomen.
Talrijke arrestaties hebben plaats ge*-
had en het feit, dat Amerika er zijn
goedkeuring aan heeft gehecht, doet
vermoeden, dat hier inderdaad van een
ernstig complot sprake is geweest.
Het is alsof de Sovjets juist nu scherp
willen belichten de tegenstellingen, die
er bestaan tussen Oost en West, zoals
dat trouwens in hun spel past. Het is
echter een gevaarlijk spel, waarbij van
de zenuwen het uiterste wordt gevergd
en wee de wereld, zo bij een der betrok
ken partijen deze het begeven.....
De economie schijnt niet in staat te
zijn geweest om de politieke tegenstel
lingen te verbreken, integendeel zijn de
laatste als gevolg van het mislopen der
posing, om langs economische^^ gen gnkel WOOrd
Dr. Van Mook heeft te Batavia voor de radio een rede uitgesproken. De
Lt. Gouverneur-Generaal zeide, dat de regeringsverklaring, in de-Tweede Ka
mer afgelegd, dit ®ne duidelijk maakt: naar het inzicht van de Nederlandse
regering is het ogenblik voor beslissende dagen in de ontwikkeling van Indo
nesië bereikt.
Dit inzicht werd, naar gebleken is, in belangrijke centra in het buitenland
gedeeld.
dragen, er voor te zorgen, dat onver-j
miirteliito hoeHcoin/TAW nr, n>/v
sprak en herhaalde, dat de middélen
tot handhaving van de orde in het
binnenland een Republikeinse zaak is.
Ik garandeer, zo zeide Soekarno, dat
de bezittingen van vreemdelingen ge
legen zün in gebied waai orde en rust
heerst.
Ik garandeer, dat iedere vreemdeling,
die hier werkt, zün kapitaal in de
Indonesische Republiek kan plaatsen,
zonder dat hü angst behoeft te heb
ben. Alle maatregelen teY handhaving
van orde en rust zullen door de Repu
bliek worden genomen .als de Repu
blikeinse voorstellen zullen zün aan
genomen.
Soekarno verklaarde voorts, dat de
Republiek bereid is de demarcatielijnen
te openen en de voedselblokkade op te
heffen.
Speciale politie-eenheden zouden wor
den gevormd, welke onder de leiding van
de federale interim-regering haar werk
zouden moeten doen
Soekarno vroeg verder het vertrou
wen van de wereld en van de Neder
landers in het büzonder, dat de Repu
bliek haar geloften zou nakomen
Setijadjit op reis
.Naar Aneta verneemt, zün Setyadjit
en enkele hoge Republikeinse officieren
gisteren uit Djokjakarta vertrokken
voor een reis langs de grensgebieden.
DE BELGISCHE KONINGSKWESTIE.
In verband met de ministeriële ver
klaring, waarbü door de regering de
verbintenis werd aangegaan om, met
betrekking tot de oplossing der konings
kwestie, naar een toenadering tussen de
partijen te streven, heeft Spaak aan de
voorzitters der. vier partyen een schry-
ven gezonden,'waarin hij hun verzoekt
overeenstemming met de internatio- jiet begin van de week, die op 21 Juli
nale normen. 1 aanvangt, met hem overleg te -plegen.
Dr. Van Mook ging vervolgens in op i
de verbintenis van Linggadjati en zei
de, dat deze alleen vrucht kan dragen,
wanneer ook de wederpartij haar eer
lijk en trouw wil nakomen. Daartoe
staat de mogelykheid nog ten volle open.
De jongste gebeurtenissen hebben de
hoop doen herleven, dat deze mogelijk
heid op dit uiterste ogenblik nog met
beide handen wordt gegrepen. Dr. Van
Mook zeide, dat de Nederlanders be
seften. dat tijd en overleg noodzakelijk
waren om de begiysele.n, van de nieuwe
samenwerking tot de geest te doen door
dringen. Het was niet uit angst of
gebrek aan kracht, dat dit zonder strijd
op grote 'schaal is verhinderd door
voortdurende kleinere en grotere aan
vallen en voortdurende vijandige pro-
paganda-campagnes.
Dr. Van Mook zéide, dat het geen
bedreiging van de vryheid is, wanneer
men hulp aanvaardt, die men nodig
heeft. x
De Nederlandse regering heeft op
een aantal belangrijke punten haar
voorstellen tot uitvoering van Ling
gadjati duidelük geformuleerd. Deze
voorstellen zün ontstaan uit overleg
met de Republiek en met anderen en
zü vormen als zodanig een samen
hangend en onverbreekbaar geheel.
Aanvaarding is een noodzakelüke
voorwaarde voor wederoprichting van
dit land.
Het ogenblik is gekomen, zo besloot
dr. Van Mook, waarop deze aanvaar
ding volledig behoort te geschieden.
SOEKARNO GARANDEERT
RUST EN ORDE.
Ook Soekarno heeft een radiorede uit
gesproken, waarin hij voornamelijk .de
De Engelse koningsfamilie tüdens de gala-partij op Buckingham Palace. Van rechts naar links de koning, de ko
ningin prinses Margaret, koningin Mary prinses Elizabeth met haar verloofde, de hertogin van Kent met prinses Alex-
andera en de hertog van Gloucester met gemalin.
Overeenkomst tussen Turkije
en V.S.
Turkye en de Verenigde Staten heb
ben te. Ankara een overeenkomst onder
tekend, waarbü bepalingen zijn vastge
legd omtrent de lening van honderd
millioen dollar voor militaire hulp, een
lening, door de V.S. aan Turkije ver
strekt ten einde Turkije in de gelegen
heid te stellen sterk te staan „tegen -
ovêr bedreiging van zün vryheid en
onafhankelljkhèid en tegelijk ter verze
kering van de stabiliteit van zijn
economie".
Egyptische kwestie voor de
Veiligheidsraad.
In de brief, waarmede Egypte zijn ge
schil met Engeland voor de Veiligheids
raad heeft gebracht, wordt o.a. gezegd,
dat de - Britse troepen op Egyptisch
grondgebied gehandhaafd worden tegen
de eensgezinde wil van de bevolking.
VooVts wordt de Britse regering er van
beschuldigd te streven naar afscheiding
van de Soedan van Egypte door onmin
te zaaien 'tussen Egyptenaren en Soen-
danezen en onder de Soendanezen zelf.
Vervolgens wordt gezegd, dat de Egyp
tische' régering getracht heeft in goed
vertrouwen tot een regeling van het
geschil met Engeland te komen, doch
dat deze pogingen gefaald hebben, en
dat de Egyptische regering daarom het
geschil nu voor de Veiligheidsraad
brengt, eisende: algehele en onmiddel
lijke terugtrekking van de Britse troe
pen uit Egypte, met inbegrip van de
Soedan, en beëindiging van het huidige
bestuur over de Soedan.
31.000 arbeiders stierven in de
Amazone-oerwouden
Het Brftse blad „News Chronicle"
brengt een verslag van zijn büzondere
correspondent Peter Grieve, die. na een
reis van meer dan 4.500 km. door de
oerwouden van het. Amazonegebied, van
een „wereldschokkend schandaal" mel
ding maakt.
„Van de 53.000 personen, die door de
geallieerden in dienst waren genomen
om in de binnenlanden van BTazilië
rubber te winnen, zijn 31.000 omgeko
men .terwijl zich nog 22.000 van hen in
de oerwouden bevinden, in de ellendig
ste omstandigheden, zonder hoop op
redding" aldus Grieve.
Degenen die Grieve gesproken heeft,
gaven een overzicht van hun toestand
in de volgende woorden: „De gevange
nen in de Duitse concentratiekampen
werden vastgehouden door prikkeldraad
versperringen. doch wij worden vastge
houden door een versperring van ziek
ten. roofdieren, moordzuchtige India
nen en schulden".
Grieve verklaart, dat deze rubberwin
ning geschiedt door de „Rubber-bank",
die met Amerikaans kapitaal is gesticht
en wordt gefinancierd, en dat Brazilië
de taak op zich had genomen de vry wil
lige arbeiders van de kust naar 't Ama
zonegebied te transporteren en hen van
kleding, voedsel en medicamenten, te
voorzien.
„Amerikaanse missionarissen en zen
delingen bevestigen mijn relaas", zo ver
klaart Grieve. „En hooggeplaatste Bra
zilianen en buitenlandse zakenlui we
ten van dit schandaal, want zü zijn oog
getuigen.
Het Indië-debat gesloten.
(Van onze parlementaire Redacteur).
Na de heer de Groot kwam de heer
Tilanus (C.H.) aan het woord. Deze
wees erop, dat sinds de ondertekening
van Linggadjati niets is bereikt. Toen
zijn juist de moeilijkheden begonnen,
gelijk spr. heeft voorzegd.. Hoe lang
moet dit nog doorgaan? Spr. wüst on
der protest van de 'heer v. d. Goes op
het aanbieden van boekeh door de „ge
zant" Goedhart aan Soekarno. En hoe
staat het met de Commissie-Generaal;
is het geen tijd, die op te heffen? Dé
heer Tilanus is dankbaar voor de af
gelegde regeringsverklaring, maar
vraagt zich af. of die niet te vroeg is
afgelegd. Iedere dag verandert het
aspect. De regering had beter kunnen
zeggen, wat zij gaat doen. Wat gebeurt
er na 1 Jan. 1949? Ons volk moet weten,
waarvoor het zyn offers brengt. Spr.
gaat dan verschillende punten na, waar
op de repoeblik in gebreke is gebleven
en zegt dat de regering een jobsgeduld
heeft getoond. Als er moet opgetreden
worden, hoopt spr. dat het kort en
krachtig zal zijn.
DE HEER SCHOUTEN.
De heer Schouten (A.R.) spreekt te
genover de heer Palar uit, dat een ver
mindering der troepen van beide zijden
op gelijke grondslag niet mogelyk is.
Beperking van de troepenmacht voor
Nederland zou betekenen een zichzelf
begeven, in onmacht om het hoofd te
bieden aan bepaalde plichten, welke de
souvereiniteit ons oplegt. Wij zijn in de
huidige situatie gekomen door een
reeks van onrechtmatige daden, door
wapengeweld tegeA het gezag en tegen
de wettige regering, zonder dat dit op
treden kon worden gemotiveerd. Hier
vraagt spr, eep onderzoek naar de ge
beurtenissen in Zuid-Celebes, maar ook
naar wat tot dit optreden kan hebben
geleid.
De heer Schouten vraagt dan of men
er nog van kan uitgaan, dat er met
deze concrete repoeblik een oplossing
kan worden verkregen? Hij komt tot
de conclusie van neen. Aan de zijde
van D jok ja ziet hij slechts onwil en
onmacht om de overeenkomst na te
leven. Ook hoogstaande inheemsen
zyn van dit gevoelen. Ook zü. die
aanvankelük op haar bouwden, ook
ambtenaren, die maandenlang de re-
geringspolltiek hadden gesteund.
Spr. vraagt van de regering een dui-
delüke uitspraak, dat zy (je verlangens
der verschillende volkeren van Indone
sië niet ten offer zal brengen aan de
fictie van deze concrete répoeblik. Op
onderscheidene punten heeft spr. geen
bezwaar tegen de regeringsverklaring,
maar wel tegen het interregnum. Dit
gaat verder dan Linggadjati.
DE HEÊR 'LO GEM ANN
De heer Logemann (Arbeid) had in
de regeringsverklaring meer een toon
verwacht van voldoening en vreugde
over de tegemoetkoming door DjokJa
ar\n de eisen onzerzyds. Dit was een
bewijs van moed van de Republikeinse
regering; al was het jammer dat dit
toegeven geschiedde onder druk van
het buitenland. Voor ons was het jam
mer. dat wy het resultaat niet alleen,
zonder inmenging, hadden bereikt. Spr.
was het niet eens met de afgevaardig
den, die menen dat de periode van on
derhandelen moet zyn afgesloten. De
heer Romme had z.i. een zwarte en
min vruchtbare kyk op de situatie. Op
het ogenblik zyn we gekomen tot het
moment van een voor Nederland aan
vaardbaar' resultaat. Het nieuwe kabi
net moet volop de gelegenheid gegeven
worden om te tonen dat het Ling
gadjati ten uitvoer wil leggen. Wel er
kent spr. dat er een punt kan worden
bereikt, waarop van machtsmiddelen
gebruik moet worden gemaakt,
MINISTER JONKMAN.
Des avonds te kwart over acht, toen
er tien ministers aanwezig wareil is ter
stond het woord aan minister Jonkman.
Z.Exc. legt_ eerst onder veel citeren uit
de verklaring enige algemene beginse
len vast. Linggadjati is niet alleen een
staatkundig beginsel doch ook een over
eenkomst met de Repoeblik. Wanneer
bereiken, wat politiek niet mogëïi
gebleken, nog verscherpt.' Bovendien is
door de Sovjets nu ook aan de écono
mische vraagstukken een direct politiek
tintje gegeven en lykt deze weg om el-
kaar 'te benaderen nu mede afgesloten
Of zou Parijs in staat blijken om zo
danige oplossingen te vinden, dat' deze
de splitsing van Europa ln tweeën te
niet zullen kunnen doen? Vooralsnog
zijfa we niet bepaald hQopvol gestemd
in dit opzicht gedachtig aan fae leus, dat
het met kwade honden slecht hazen
vangen is
Financiële noodzaak? Het zou moge
lyk kunnen zijn, maar dan zal toch
eerst een tastbare verbetering in het
Westen moeten bhjken, die niet te mis
kennen valt en dan moet deze niet
weer nieuwe politieke tegenstellingen
scheppen!
Neen, hoopvol ziet de naaste toekomst
er niet uit
DE BRITS-RUSSISCHE HANDELS
BESPREKINGEN MISLUKT.
Een hoge functionaris van het Britse
ministerie van voedselvoorziening heeft
verklaard, dat- de Brits-Russische han
delsbesprekingen zyn mislukt, aldus het
Franse persbureau A.F.P.
BINNENLAND.
Een bewaker van het Internerings
kamp Duindorp te Scheveningen liet per
ongeluk zijn revolver vallen, dat ongeluk
kigerwijs af ging. Het sóhot trof een der
gevangenen, de 39-j. R van der Plas uit
Scheveningen ln de bulk, die kort daarop
overleden is.
Een gezelschap Wassenaarse kinde
ren zal in Augustus naar Zeeland gaan en
in Middelburg. Vlissingen en Goes opvoe
ringen geven van het kindersprookje Wai-
chertje en de Weerwolf van Jan Bresser
De Australische minister voor Immi
gratie. mr Arthur Calwell vertoeft thans
ln Engeland. Hil zal op doorreis naar
Duitsland op 16 Juli ln ons land aan
komen vergezeld door zijn echtgenote.
Het doel van zijn wereldreis Is de lmml-
gratlemogelijkheden voor Australië te
bestuderen.
Op 70-j leeftijd is 'te Den Haag
overleden W. C. J. J baron van Voorst tot
Voorst, dllkgraaf van Delfland, oud-nota
ris en oud-lid van de Prov. Staten van
Zuid-Holland
Toen het m.s. Johan van Oldenbar-
nevelt van de Mij. Nederland, dat onder,
weg ls van Batavia naar ons land gister
morgen de haven van Southampton na
derde, is ontdekt, dat een der Dassagiers
was verdwenen.
De vermiste passagierp bleek te zijn dé
45-Jarlge m!s= V M R Rice, secretaresse
bij de Civiele Zaken van het Engelse
Ministerie van Oorlog.
De Amerikaanse autoriteiten ln Ja
pan heben volgens AF P. ln verband met
de hervatting van de Japanse buiten
landse handel met Ingang van 15 Augus
tus a,s de heropening toegestaan van
filialen van buitenlandse banken, w.o.
zich ook twee Nederlandse bevinden De
heropening ls nl, toegestaan van het fi
liaal te Kobe van de Ned Handelmaat
schappij en van het filiaal .te Tokio van
de Ned -Indische Handelsbank.
BUITENLAND.
De leider van de Amerikaanse mis
sie voor Griekenland. GrLs\vold. heeft op
een persconferentie verklaard, dat mili
taire voorraden ter waarde van 35,000.000
dollar gereed Hagen voor spoedige ver
scheping naar Griekenland. 19.300.000
dollar zal voorts worden besteed voor
landbouwwerktuigen en v75 000.000 zal
worden uitgegeven voor essentiële ver-
brulksgoederen. 3.000.000 dollar zal ten
koste wórden gelegd aan de bestrilding
van tuberculose en malaria en 1000 000
zal voor onderwijsdoeleinde" worden uit
gegeven.
In vèrband met het uitbranden der
scheepswerf Ganz aan de Donau zijn naar
uit Boedapest gemeld wedt vijf arbeiders
Het Griekse ministerie van oorlog
heeft medegedeeld, dat de guerrillastrij
ders van 1 Mei tot 20 Juni 7.300 man aan
doden, gewonden en gevangenen hebben
verloren.
De staking in de electrlsche centrales
in de provincie Antwerpen ls geëindigd.
De Amerikaanse minister van hkndel,
Harrlman, die onlangs een bezoek aan
Duitsland heeft gebracht, heeft te Londen
verklaard, dat de meest urgente maatregel
om verhoging der productie van het
Ruhrgebled te verkrijgen, het zenden van
voldoende voedsel en andere materialen
ls.
Roemenië heeft thans een officieel
verzoek gedaan tot toelating tot de V.N.
Een groep employé's van de Franse
P.T.T., te Parijs vergaderd., heeft een
stemmig besloten onmiddellijk een auto
nome federatie van P.T.T.-employé's op
te richten. Zij behoorden voordien tot een
vakvereniging, welke bij de C.G.T. was
aangesloten Zü verwijten de C.G.T., zich
te zeer te laten beïnvloeden door de
politiek.
Overeenkomstig bet Amerlkaans-
Oostenrijks accoord dd 25 Juni voor eco-
gearresteerd, van wie men beweert, dat zij nomische hulp aaii Oostenrijk ls aan de
lid der Hongaarse nazi-partij zijn geweest. directeur van de Nationale Oostenrijkse
Bank een eerste cheque van 500.000 dollar
De Franse ministerraad heeft het overhandigd,
bedtag der militaire credleten voot de 1
gewnne begroting 1947 op 89 ml"'ar" Bij 'en treinontsporing op de lyn
f—-.f -..oRtcl-: hetg-^- - o re-iftglng be Koe^--- "->nton ''jn tweehonderd perso-
tckent van ongeveer 30 milliard. uen om het leyen gekomen.
het gaat om de uitvoering, in haar ge
heel, is er geen plaats voor arbitrage.
De maritieme blokkade is geenszins in
strijd met het accoord. Ze gaat zolang
door tot gewaarborgd is, dat de pro
ducten der ondernemingen aan de
rechthebbenden komen. Dit is ook in
het belang der inheemsen.
De heer Jonkman legt dan uit, hoe
terecht een ultimatieve nota werd ge
stuurd. Slag op slag beging de Repoe
blik zeer ernstige afwijkingen van
Linggadjati, vooral inzake het inter
regnum. Men kreeg van het antwoord
van Djokja van 7 Juni wel eens de
indruk dat het door een kwade geest
was bezield. Naar hetinzicht der re
gering kan van een politioneel ge
bruik van haar militair machtsappa
raat alleen sprake zijn als uiterste
middel; wanneer alle andere wegen
niet meer bruikbaar zün.
En wel zo beperkt-mogelük in die zin,
dat het tot niets anders dienen mag
dan om het onhoudbare karakter van
de toestand op te heffen. De regering
is daartoe in Indië gerechtigd, nu het
politiek accoord langs de weg van grote
■lankmoedigheid tot stand is gekomen en
evenzo met grote lankmoedigheid naar
uitvoering is gestreefd, en indien naar
haai1 inzicht de uitvoering nu niet nio-
geüjk is. Maar zulk een optreden mag
nimmer bedoeld zijn om oorlog te voe-
ne of om over en weer te ontkomen
aan de consequenties van hetgeen rrien
doet. Nooit mag het tot doel hebben de
vernietiging van de Republiek. Spr. ziet
in het optreden van Engeland en Ame
rika- geen inmenging in onze aangele
genheden doch zü aanvaarden het. wijl
daardoor het gebruik van het uiterste
middel kan worden voorkomen.
Wat betreft de waarde der tegerfpar-
ty, waarover de heer Schouten sprak, ls
er inderdaad grond voor teleurstelling
over het optreden der Republiek. De
hele procedure getuigt er van. Maar de-
inrichting van het bestuur der Repoe
blik is in de eerste plaats een zaak voor
de republikeinen zelf. Inzake de com
munistische invloeden hebben wy voors
hands geen andere plicht f~n op onze
hoede te zijn: mits men maar bereid
is, Linggadjati na te komen.
Met de heer Schouten brengt de mi
nister over hqt geheel genomen hulde
aan de houding en de plichtsbetrach
ting van de troepen. Als waar zou zyn
wat over Zuid-Cclebes wordt bericht,
zal dit langs de weg der militaire
rechtspleging moeten worden gecorri
geerd. Natuurlijk niet zonder beoor
deling van wat daaraan ls voorafge
gaan. 'Geruime tyd geleden is reeds
een commissie van onderzoek inge
steld. Van de resultaten daarvan zul
len de Staten-Generaal op-de hoogte
worden gesteld. Het vraagstuk der
geïnterneerden is nog niet volkomen
opgelost; rrtaar met klem verzekert
je minister dat het de voortdurende
aandacht heef*, en dat er nog geregeld
vrijgelatenen uit het binnenland aan
komen.
De minister heeft het ten slotte o.a.
over de erkenning ook van eigen fouten
en sluit met een optimistisch woord.
PROTEST VAN DE HEREN
SCHOUTEN EN ROMME.
Voorzitter v. Schaik sluit dan met
een hamertik de beschouwingen. Doch
de heren Schouten en Romme proteste
ren. De heer Schouten wil wel zelfbe
perking betrachten maar vindt dat er
ook zo iets is als zelfbeschikkingsrecht.
Spr. vraagt welke waarde men moet
toekennen aan een dergelijk antwoord
als dat van de minister. Hij mist ernst
en duidelijkheid op verschillende pun
ten. Hü wüst op de tijdnood en vraagt
in welke mate en in welke zin de Re
gering daarmede rekening houdt. Wü
zouden Indië wel :ens moeten abando-
neren vóór wü de zaken daar op orde
hadden. Do heer Romme vraagt klaar
heid over zijn vierde punt: de volgorde
van zaken bü de instelling van de Fe
derale Raad. De heer Logeman consta
teert dat hü en de heer Romme dichter
bil elkander zyn gekomen. De heer Vonk
verklaart thans minder vertrouwen te
hebben dan bij de aanvangsver debat
ten. Ook de heren De Groot en Palar
repliceren.
Minister Jonkman heeft bezwaar te
gen het preciseren van het woord „spoe
dig": wij kunnen van hier uit geen
eisen stellen op he$ Indonesisch front;
front hier niet in militaire zin gebruikt.
Wij zyn ons ten volle bewust van de
noodzaak, voort te gaan met w'at mis
schien als een gunstige wending zich
heeft ingezet. Maar wij willen geenszins
dat het tot ongewenste vertraging leidt.
De Gouverneur-Generaal handelt niet
dan na overleg met de Regering. De
regering blijft bij het standpunt vaiV
aide-memoire en brief, doror de heer
Romme gec' eerd. Op de vraag van de
heer De Groot dat de regering gedu
rende het Kamer-recès niét het uiterste
middel zal toepassen zonder overleg met
de Staten-Generaal kan de minister
niet meer toezeggen dan dat hü de Ka
mers zodra mogelijk zal inlichten als
daarom wordt gevraagd, of als naar de
mening der regering daartoe aanleiding
bestaat.
De voorzitter deelt dan mede dat hü
volgens de stand der werkzaamheden
niet voornemen' is de Kamer in de
loop van deze of de volgende maand
byeen te roepen.
MEER ZON.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vrüwel overal droog weer met meer
zon, wat hogere temperatuur en zwakke
tot matige wind, overwegend uit Weste-
lyke richtingen.
13 JULI.
Zon op: 4.34 uur; onder: 20.56 uur.
Maan op: 0.43 uur; onder 15.43 uur
(18 Juli: V.M.)
Hoogwater te Katwijk-a.-Zee te 11.13
en 23.47 uur; 14 Juli te 12.22 uur.
