Oost Indonesië en de Republiek
hebben elkaar nodig
STADSNIEUWS
H-
99 Af gedaan"
Laatste Berichten
beursoverz1cht
marktberichten
Orgelconcert Pieterskerk
ELWIRA LtlTHI (SOPRAAN)
WILLY HARDMEYER (ORGANIST).
Twee afgezanten uit- ZwitserlaVid con
certeerden gisteravond in de Piteers-
kerk: de sopraan Elwira Lüthi en de
organist Willy Hardmeyer, beide uit
Zürlch,
De tijd, waarin het „bon ton" was,
slechts bewondering te Roesteren voor
hetgeen uit ihet buitenland komt, is ge
lukkig al laiig voorbij. Daartoe is ook
geen reden, want de Nederlandse mu
sici kunnen het volop tegen de vreem
delingen opnemen, ja, overtreffen hen
veelal. Dit bleek ook thans weer. Wy
willen geenszins ontkennen, dat Hard
meyer eeh kundig organist is, hetgeen
vooral bleek bij -de inzet: een frisse en
stralende vertolking van „Zwei Varia-
tionen fiir Orgel" van Michael Praeto-
rius.
De door hem gespeelde orgelcomposi
ties boden echter overigens géén opval-
lende gezichtspunten, want nóch de,"
niet zeer belangrijke jeugdwerken van
Bach, noch Frank's „Prélude, Fugue et
Variation", noch de al zéér onsamen
hangende en meermalen druk of banaal
aandoende Toccata van zijn vermoede
lijke landgenoot Paul Müller blonken
door een bijzondere uitvoeringspractijk
uit, al kwamen zij technisch wel j?oed
tot hun recht. Franck's opus kennen wij
hier bovendien, speciaal ip rhythmisch
opzicht, in een andere opvatting.
Dé sopraan Elwira Lüthl moge zicl>
wellicht vroeger door opvallende stern-
capaciteiten onderscheiden hebben,
daarvan is, een enkel moment in het
hogere register uitgezonderd, thans niet
veel meer te merken.
De. stem flakkert bedenkelijk, van uit
spinnen of afnemen van de toon, welke
dikwijls „opgehaald" wordt, is geen
sprake meer; en slechts in. het forto
klinkt zij, hoewel geforceerd, ondanks
gebrek aan voldoende ademsteun,' hqg
wel eens verdienstelijk. In de lagere
regionen spreekt zij moeizaam aan.'
Maar dat is daii 'ook él,waar by een
cpera-achtige allure 1 de diverse door
haar gezongen .geestelijke gangen extra -
afbreuk deed.
Neen: in de toekomst moge dergelijke
„culturele uitwisseling" beter uitvallen!
D.SJ.V. „NIEUWE KOERS".
Jan Oudegeest Vertelt van vroeger.
Gisteravond sprak voor „Nieuwe
Koers" Jan Oudegeest oud-voorzitter
van de S.D.-A.P. en het N-V.V. in 'hotel
Rijnland over „De geschiedenis der Vak
beweging". Spr. steldt eerst zich zelf de
vraag: „Waar zijn, we vandaan geko
men?" Aan de hand van deze vraag be
schreef Oudegeest de toestanden der
arbeiders in het midden der 19e eeuw.
De eqrste schreden op het pad der
vakbeweging werden gezet door de ty-
- pogxafen, die immers ^iit hoofde van
hun vak lezen konden en zich het eerst
verenigden in de Eerste Typografen-
vereniging van 1850.
Dit proces .ging verder en in 1864
werd de eerste Socialistische Interna
tionale gesticht. Het was het begin van
de klassestryd en. de internationale so
lidariteit.* -T.--.--r,
Jan Oudegeëst vertelde dan van het
Alg. Werkliedenverbond het Comité
voor Sociale Studie. 'Domeia Nieuwen,
huis, het Internationaal Socialistisch
Congres van 1898.
Inmiddels- was~hier te lande het Na
tionaal Arbeidssecretariaat (N-AtS.)* ge
sticht in 1898 en in 1894 de Alg. Neder
landse Diaman tbewerkersbond van
Henri Polak.
Spi. ging vervolgens dieper in op het
verschil tussen A.ND.B. en N.A.S., welk
verschil Zich voortzet in N.V.V, en E V C.
Het N.V.V, is de constructieve, de
E V.C de destructieve factor in het
Nederlandse arbeidersleven.
Na de pauze beantwoordde Jan Oude
geest véle vrageh' én haalde hij tal van
oude herinneringen op.
EXPOSITIE SCHEPEN UIT
VERRE LANDEN.
In hetJRijksmuseum voor Volkenkun
de zal van 15 Juli tot 1 October, een
tentoonstelling worden gehouden van
scheepsmodellen en schepen uit alle de
len van de wereld buiten Europa. Naast
Indonesië, dat zeer ruim vertegenwoor
digd is zijn er belangrijke modellen uit
China Japan en de Zuidzee, terwijl
ook andere delen van Azië en voorts
Afrika en Amerika vertegenwoordigd
zijn
BONKAARTEN HALEN.
Maandag (8%—113/4 en 14—uur)
zijn aan de beurt voor het af haren van
nieuwe bonkaarten "de gezinnen, waar
van het hoofd een stamkaartnummer
heeft van 40.501 tot en met 43.500. Over
gelegd moeten Worden de twfeede dis-
fcributiestamkaarteri en de nog niet
aangewezen stroken van de bonkaar
ten 707.
DRIEVOUDIG JUBILEUM.
Gisteren herdachten de heren A. v.
Öijk I, van der Tuyn en B. F, Kriek
hun zilveren jubileum in dienst'van de
N.VFabriek van Wollen Dekens^ v-h.
•T. Scheltema Jzn. 's Morgens werden
de jubilarissen door de directeur, de
heer H. J. P, Wassenaar hartelijk toe
gesproken onder aanbieding van een
enveloppe mét inhoud, terwijl aan, hun
echtgenoten bloemen werden overhan
digd Ook het personeel bopd geschen
ken aan,
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
indonesisché. Letteren: mej. E. Coster
Groningen: doctoraal examen Klas-
-•ekc Letteren: de heer A. W. Dekker
•Warmond) (cum laude); doctoraal
xa.men geneeskunde: de "heren H. Ja'e-
er (Rotterdam). A. de Vree (Schie
dam), P. H. M. Schillings (Maastricht)
?r, H. D. Hira Sipg (Parimaribo)arts
examen ié gedeelte: de heren Ff. van
tiunsen fs-Gravenhage), E. Verbeek
's-Gravenhage) en J. M Versteeg (Lel
tartsexamen 2e gedeelte: de dames
M. C. Visser—Naar (Oegstgeest) en M.
vV. Klein—Vrótim (Amsterdami) en de
eren J. A, Crezée (Rysoord), J ;P. Hoe-
geveld (Rotterdam) en A, H. Goorhuis
Voorburg).'
Tot leden ener commissie, belast
'net afnemen; van examens ter verkrij-
!ng der akte- wis- en natuurkunde
en wiskunde L.O. zijn o'.m. be-
*:nd de heren prof. dr. A. E. van
Arkel, prof dr J. Droste, prof. dr. C.
1. Gorter G- A. Janssen, proL dr. H.
D. Kloosterman, prof <3,1*. H. «t. Oort
-•-> nrof. dr. W van der' Woude allen
rJl.icr.
50-jarig jubileum C. v. d. Krogt
Jubilaris ontvangt Koninklijke
onderscheiding.
Geluk voor ernst.
Toen het doek omhoog ging', voelde
.hij plotseling, dat het nooit zou gaan.
Hij kon zich niet voorstellen, dat hy-
Heej gewone plaatsen in het midden straks voor een enthousiaste zaal zou
De heer C. v, d. Krogt.
Heden herdenkt de heer C v d.
Krogt, meesterknecht bij de -N.V. Kon.
.Zeep-, Eau de Cologne- en Parfump-
rieënfabriek v/h. Sanders cn Co. de dag,
dat hij vóór 50 jaren zijn intrede in dit
bedrijf deed,
Ter gelegenheid van die gouden jubi
leum viel de heer v. d. Krogt, die door
zijn familie vergezéld" werd, hedenoch
tend in het met groen, vlaggen en bloe
men versierde fabrieksgebouw een har
telijke huldiging ten -deel.
Als eerste spreker voerde de direc
teur, de heer P A. de Jong het woord,
die allereerst herinnerde aan de ont
wikkeling van het bedrijf, waarin de
heer v, d. Krogt zülk een belangrijk
aandeel heeft gehad. Bijzondere waar
dering had spr. voor d<- grote werk
kracht en trouw,, welke de jubilaris,
aan de dag heeft geleed en die hem ln
de loop der jareri tof een steunpilaar
der N.V. hebber gemaakt. Namens de
firma werd een enveloppe met inhoud
aangeboden, waaraan de heer De Jong
als persoonlijk geschenk een inktkoker
wan Delfts blauw toevoegde.
Als loco-burgeméestér bood wethouder
J. C. van Schalk namen - het gemeen
tebestuur de gelukweijsen aan. waarna
spr. mededeling dëed van het feit, dat
het H.M. de Koningin had behaagd
aan de heer v. d. Krogt de aan de orde
van Oranje-Nassau verbonden ere-me-
daille in zilver te doen uitreiken.
Hartelijke woorden van gelukwens
sprak vervolgens de bedrijfsleider, de1
heer W. Hendriks, die namens het ge
hele personeel een salonlamp aanbood. -
Vervolgens voerden nog het woord de
procuratiehouder de heer J. A. Chris -
tiaanse, voor het kantoor- reizigers- en
laboratoriumpersoneel. die tevens een
oortemönnaie met inhoud overhandig
de, en de president-commissaris, de'
heer P. A. de Gooyer. die ditmaal de
echtgenote van df jubilaris verraste met
een fraaie naaibox. Ook deze sprekers
hadden veel waardering voor de vak
kennis, arbeidsjüst- trouw e eerlijkheid
van de heer v" d. Krogf
Met een. enkel woord dankte de jubi
laris voor zoveel goede woorden - en
prachtige geschenken.
HET GROENE KRUIS.
Vergadering der afdeling Leiden.
Onder Voorzitterschap' van arts J. C.
Mevboom werd een ledenvergadering
van het Groene Kruis gehouden, waar
in door de secretary de heer H. Filippo
WrFz. verslag werd uitgebracht en door
de penningmeesteresse mej. F, A. Le
Poole balans en exploitatierekening
over het jaar 1946 werden overgelegd.
De heer mr. W, Herfst nam zitting
in het bestuur in een reeds enige tijd
bestaande vacature; overigens bleef de
samenstelling ongewijzigd.
Het aantal leden is 1253.
De wijkverpleegster zuster'E. Evelein
en de sedert 16 M?i 1946 bij de vereni
ging werkzaam zijnde zuster W.Tvan
den Bosch hebben met toewijding en
opgewektheid haar taak vervuld, Ook
aan zuster Swart en zuster Colenbran
der die de dienst bij verlof, ziekte en
wekelijkse rustdagen waarnamen, werd
in het verslag dank gebracht voor haar
steun en plichtsbetrachting. Er wer
den doör de zuster-: in totaal 9000 ver-
pleegdensten verricht.
In 1946 werd overeenstemming be
reikt over de ruil van localen'in het
gebouw Pieterskerkgrapht 9.- Door de
van de achterste rij stalles. Zenuwach
tig lachte Ernst Haveling in zichzelf.
1 Over een paar uur zou hij hier dc grote
I man zijn Of de allerkleinste. Needat
I kon toch ,niet Alles hing er van af.
I Het stuk moest slagen. JaOver een
paar uur zou hij voor het publiek ge-
i roepen worden, dat hem enthousiast
rzou toejuichen, de schrijver, van ,De
Eocht in de wegf", dat juist zijn veel
belovende première had beleefd. Nu
dachten-ze nog dat het-een zekere Ber
nard Aikas was, de naam, die hij in
het programma -fcad'laten zetten. Een
heerlijke naam. die de mensen meer
zou imponeren dan zijn eigen, zy zou
den wel verrast zijn.
Maar het meest van allen zou Alice
verrast zijn. Met stralende ogen zou zij
naar hem kijken #n tussen dé woe
lende mensen zou hij - haar alleen zien.
En dan, als zU'"later op de avond sa
men waren, zou hij haar vragen zijn
vrouw te worden. Dan had hij haar wat
te bieden. Nu was hij nog slechts haar
beschermeling, leek het soms wel. Het
was een genoegen om haar alleen al
bij zich te hebben, maar helemaal be
vredigend was het zoo toch |iiet.
Alice fronste haar blanke voorhoofd.
„Waarom begonnen ze zoo laat?" „Er
is zeker iemand nog niet klaar". Hij
keek haar aan, even diep in de ogen.
Ze glimlachte. Ze was zo aanbiddelijk.
Het was prettig, als zij even opfleur
de. Ze was niet gelukkig. Daarom krul
den haar licht en 'elegant aangezette
lippen naar beneden, en stonden haar
ogen zo vermoeid. Nee. nog niet geluk
kig.
worden geroepen Misschien werd er
flauwtjes geklapt Voor de spelers. Als ^eden Geheel anders dan hfl klein en
-- - b al wat kalend, en dikwijls onhandig in
zijn doen. Woriderlljk^dat zij hem bo
ven de anderen voortrok. Zij hielden
haar onder de duim, wat vrouwen toch
meestal heerlijk vonden. Dat kon hij
niet. Zij overheerste hem, en wilde hem
steeds beschermen.
Daar stonden een paar van de benij
denswaardige mannen .te praten. Zij
groetten en glimlachten, vriendelijk en
geamuseerd. Alice knikte koeltjes terug
en ging door met hun gesprek. Hij keek
haar aan en vergat .te antwoorden.
Alice, zo veel te mooi en te lief voor
hem
Het belletje ging. Nog een half uur.
Op weg terug naar de zaal viel Alice
uit tegen iemand, die Ernst opzij duw
de. Hij lachte tegen haar. De mensen
waren goed gestemd.
Na het halve uur waren ze nog veel
beter gestemd. Zij klapten luid en rie
pen. Ernst zag, dat hij van het toneel
gewenkt .werd. Hij wrong zich uit de
rij ep liep- mét een licht en verward
hoofd naar voren. Het applaus zwol
aan. Hij gebaarde mensen tot stilte, en
zei een paar woorden. Hakkelend, maar
zonder verlegenheid. Hij - voelde zich
een schrijver. Alice! Nu kon zij ook te
gen hem opzien. Zijn ogen gingen
langs de rijen, zoekend naar haar ge-
„Zou je wel roken, nu je zo hoest",
zei Alice. Zo bemoederde ze hem graag.
Het leek vaak, alsof zij dacht, dat hij
•ternauwernood op eigen benen kon
staan. Dat was miet te verwonderen,
als je de mannen zag, die zij gewend
was. die haar plachten te omringen.
Vol zelfvertrouwen en gemak van op-
hij dan maar niet naar voren geroepen
werd. Ach nee, hij had het goed genoeg
afgesproken. „Als het goed gaat. mijn
démasqué. Niet voor de mensen, snap
je, maai-...." Met een knipoogje. Als
het mis ging, maar zo gauw mogelijk de
mensen naar huis. Dan vaarwel, dro
men van Bernard Aikas. En vaarwel
Alice.
Het eerste bedrijf pakte de zaal niet.
Er was een matig applaus. Hij had
daar- ook wel op gerekend. Er was tot
zover nog niet veel handeling. Voorna
melijk expositie. Maar hy had gedacht,
dat de dialoog fonkelend was. Dat
vonden de mensen zeker qiet. „Niet
veel aan" zei Alice. „Een snertstuk, lijkt
me" stemde Ernst in. De drang naar
zelfmarteling was onweerstaanbaar.
Alice's haar glaqsde in het hoge licht.
Haar slanke hand lag dicht bij de zijne
op de leuning. Hijwilde die éven vast
houden. Heel even maar. „Geef het
programma nog eens"nzel ze. Hij from
melde en gaf het haastig.
Bij het begin van het tweede bedrijf
werd er nu en dan gekucht en gefluis
terd in de zaal. Verwaten leken, die
met een half oor luisterden, en zich
dan een oordeel over zfjn stuk gingen
aanmatigen: Laat het hele stuk maar
vallen, keihard. "Wat gaf het ook! Maar
toen het tweede bedrijf uit was, klonk I lukkïge lach Het kostte wat moeite
het applaus bemoedigender. Op weg i door het voetlicht te zien. Daar waren
naar de foyer probeerde hij meningen j óVn Plf^sen z^ne was *ee§- ^le
van de mensen rondom op te vangen; van AUce ook.
*zy zwegen echter, of hadden het over -
wat anders. I Steven Marsing.
medewerking van de gemeente loeiden
is nu een betere gelegenheid verkregen
voor de poberging en de reiniging van
de ziekenverplegingsartikelen. Het was
in de oorlogsjaren niet mogelijk het
magazijn op het gewenste peil te hou
den. Nu er langzamerhand weer ver
schillende artikelen aangeschaft kun
nen worden, tracht de magazijncom
missie alles beter aan de eis te laten
voldoen. Vele rubberartikelen werden
vóór,.verder gebruik afgekeurd. Een be
drag van' f860 werd voor aankoop bej
ist'eed.' 1592 artikelen werden uitgeieend.
Het terugbezorgen van het geleendé liep
niét vlot, .450 herinneringsbriefjes moes
ten worden Uitgereikt hetgeen de ad-
minlströtle heeft bemoeilijkt.
Uit de overgelegde exploitatiereke
ning bleek, dat 1946 met een voordelig
saldo'sloot.'Het bedrag werd aan de al
gemene reserverekening toegevoegd.
De steeds tonemeade noodzakelijke
uitgaven maken een gunstige finan
ciële positie zeer wenselijk. In de na-,
jaarsvergadering van 1946 is bij de be
handeling der begroting 1947 een coi*-
tributieverhoging tot f.3.75 goedge
keurd. De stijgende uitgaven voor sala
rissen, de hogere kosten van aankoop
en onderhoud van het verpleging-sma-
.teriaal en de tot 35 cent per lid ver
hoogde afdracht aan de provinciale
Zuid-Hollandse Groene Kruis vereni
ging maakte deze maatregel nodig.
Met leedwezen werd door de vergade
ring geconstaterd dat Véle leden hun
contributlekaart. wegens verhoging
meenden te moeten weigeren.
Een kascommissie bestaande uit de
heren G. G. J. van Alphen, P. J, Hak
kenberg en, Ds. J H. Smit Duyzent-'
kunst adviseerde -tot -goedkeuring van
de jaarrekening Het finantieel beheer
heeft geedejijk een omvang verkregen,
die de kosten van een jaarlijks accoun
tantsrapport rechtvaardigen.
Na -de- secretaris èn de penningmees
teresse. dank te hebben gebracht voor
het verrichte werk' eh er ziin leedwe
zen over te hebben uitgesproken dat er
van de ziidf der ledën zo weinig be
langstelling weïd etöónd. sloot de voor
zitter de vergadering.
Visserij-berichten.
UMUIDEN. Besommingen. Twee
stoomtrawlers f. 17,000; motor loggers
KW 159 met f. 7800, KW 16 met f 4000,
KW 51 met. f. 1800, KW 65 met f 3220.
Kustvissers KW 210 met f 1600, IJm.
213 met f 1200. IJm. 343 met f. 700;
IJm. 214 met f 3620. IJta 79 met f.1500,
IJm 80 met f 1420, IJm. 201 bet f. 1890.
VD 9 met f. 1300. Tex. 4 met. f 3660,
CJrk 243 met f. 1200, Urk 176 met f 2485,
Urk 91 met f. 1650. Urk 244 met f 1660
VLAARDINGEN VI. 79 met 33 last
eigen vangst. Prijzen: Groene haring
f. 50,90 tot f»52,20; Zoute haring f. 36
tot f. 42.
Verse vismarkt:1 Schotter met
f. 382 besomming.
Onderhoud met premier
Nadjamoeddin
(Van, onze - correspondent v, te Batavia).
Hotel des Indes te Batavia geniet
momenteel het voorrecht een aantal ex.-
cellenties uit Oost-In-donesië onderdak
te verlenen Wij waren op zoeje naar
Minister-President Nadjamoeddin en
troffel hem op zijn voorgalerij. Het ge
luk was met ons, de premier zat alleen
en was onmiddellijk ber.eid' ons te woord
te, stian.
Nadjamoeddin is een korte, gezette
man met een gelaat, dat altijd klaar
staat voor een lach. Ons onderhoud met
hem had voornamelijk tot doel vast te
stellen, hoever de weg van Oos-tlndo-
nesië parallel loopt met die van West-
Borneo, en welke de houding van deze
staat is ten opzichte van de republiek.
Nadjamoeddin gaf ons eerst een uit
eenzetting van de politieke'groeperingen
in Oost-Indonésië, waarmee wij de lezer
in Holland niet te zeer willen vermoeien
te minder, daar deze groeperingen gro
tendeels zijn samengesmolten in één
grote groepj, die als voornaamste doel
stelling heeft: de zo spoedig mogelijke
-vorming van" rde Indonesische Staten
bond in het raam van een Nederlands-
Indonesische Unie
„Wij zijn er innig van overtuigd",
liclitte Nadjamoedding toe, „dat een
économisch- samengaan van Nederland
en Indonesië een levensnoodzaak is voor
beide landen. Zonder elkander zullen zij
economisch te gronde gaan. Daarom is
•het eerste vereiste tot een interim-rege
ring te komen,, die de weg moet voorbe
reiden voor de Federatie. Deze federa
te zal aanvankelijk uiteraard onder
'Nederlands leiderschap moeten st-aan
hoewel wij op de duur moeten komen
tot een Indonesië dat as een eenheid ln
de weréld staat".
Nadjamoeddin ziet dit Nederlandse
leiderschap in hoofdzaak op economisch
gebied liggen, hoewel de uiteenzetting,
welke hij ons "gaf van de politieke con
structie der bestuursorganen, duidelijk
aantoont,, dat voorlopig de scheiding
tussen economie en politiek moeilijk te
trekken zal zijn.
„In (tegenstelling met de republiek",
zeide" Nadjamoeddin, „waar het de po
litieke'partijmannen zfjo, die'de leiden
de functies bezetten worden deze in
Oost-Indonesië hoofdzakelijk vervulqj
door. de intelectuelen en de economisch
sterkeren, -waarvoor reeds deze maand
verkiezingenzullen plaats vinden. De
grote massa 'van het Oost-Indonesische
volk is politiek ongeschoold. Het Is
ons streven 'haar in zo kort mogelijke
door JAN LOUWEN Jr.
De niet te grote, maar smaakvol op
getrokken villa té Beverley Hills zag
er in de schemerdonkerte niet aantrek
kelijk uit. Wat niet vaak voorkwam,
gebeurde nu: het regende in Californië
en zelfs het gezicht van het prachtige
landschap in de heuvelen werd éi mis
troostig door.
Een der ramen van het huis stond
wijd open, want meer dan ooit had Glo
ria Glosney behoefte aan frisse lucht.
Zij zat in de grote, donker ingerichte
kamer voor zich uit te siui-en nu en
dan haar hand uitstrekkend om een
van de verspreide dagbladen op te ne
men, welke in wilde n nor de op het
notenhouten tafeltje vóór haar lagen.
De met duizenden lettertjes bedrukte
vellen papier bedekten de grote rijk
dom. welke het tafelblad inhield. Een
van haar talrijke aanbidders had bet
haar lang geleden geschonken: een
fraai bewerkte salontafel, waarvan bet
blad een kostbaar mozaïk bevatte.
Met een onbeheerste beweging wierp
Gloria Glosney het zojuist opgepakte
avondblad weer op tafel; het kwam op
de rand terecht en ritselend viel het
op de vloer.
Zo, dus zover is hét nu met my ge
komen, dacht ze.- Afhankelijk van een
paar vooraanstaande critici die haar
klaarblykelijk niet meer goedgezind
waren.
,;Wat. is het Gloria", zei een stem
qaast haar. Gloria Glosney.keek op.
Naast haar stond Elvyn, haar impres-,
sario. Zii had hem niet horen binnen
komen. Even keek zy in het vragende-
gezicht. Ja. met- hem had zij moeten
trouwen. Dan was alles waarschynlijk
anders geweest, rustiger en kalmer. Vei
liger ook misschien „Je weet wateer is,
Elvyn, en ik weet bet ook Het is nu
uit, onherroepeiy'k De kranten geven
my geen kans enOh ze zullen wel
gelyk hebben.. Ik hèb- afgedaan.' De
laatste film was eeri. gróte mislukking.
Ik voelde al. dat het dat zoii worden,
toen Ik onder de lampen stond, en de
had verstandiger moeten zijn, dan was
het. eervol geweest. Nee, Elvyn; ik. had
er nooit mee moeten beginnen".
Elvyn's gelaat ontspande zich een.
weinig. By zichzelf dacht hy: „God
dank, ik behoef het haar dus niet te
vertellen". Hardop zei zyn kalme stem:
„Kóm Gloria, dit betékent nog niets.
Hoe dikwijls komt het niet voor. dat
het publiek anders reageert dan de cri
tici
Gloria zuchtte. „Neen, zei ze dan,
„het publiek is een gezonde barometer.
Het laat zich niet gemakkelüfc om de
tuin leiden. Enbovendienhet zal
de kans niet krijgen., het zal de film
niet e?n opmerken. Denk je, dat Les-
lin de débacle nog groter zal maken en
zyn geld aan reclame voor deze film
verspillen?" Leslin was de enige direc
teur van de maatschappy en de zaken
man. die het eens-bleef met de opvat
tingen van zijn regisseurs en auteurs,
zolang dit financiële voordelen bracht.
.Nee. hij zal haar in omloop brengen,
omdbt ze nu eenmaal klaar is. Maar
hij zal zijn' naam niet bederven door
haar als een 'bijzondere film aan te
kondigen. En hij heeft gelijk, groot
gelijk"
Elvyn boog zich over de vrouw, voor
wie vroeger millioenen mensen uren
lang in de rij hadden gestaan om slechts
een glimp van haar op te vangen. On
danks de schemer' merkte hij op, hoe
oud Gloria eruit zag, en plotseling be
sefte hy, waar hy nóóit in ernst aan
had gedacht: Gloria Glosney was van
het witte doek verdwenen, zy had- af
gedaan: Wat. misschien nog bij het pu
bliek zou voortleven...was het glorierij
ke verledeto.. de gouden schaduw,
ver achter haar viel.
„Je moet een paar weken rust ne
men" zei hy. „Ga naar dé kust, neem
een rustig hotel en kom dan terug.
Dan zal de nachtmerrie voorby zijn. en
je zult de toestand met andere ogen
zien".
Gloria wendde zich met een ruk dm,
„Geloof jy- nog in my?"
„Maar natuurlijk' kind. dat. -preekt
tóch vanzelf'. Zij maakte een zenuw
achtig' gebaar. „Neen, ik bedoel; 'geloof
van een seconde wendde Elvyn de ogen
af. „Ja" zei hy dan, „ook. dat". Gloria
keek strak voor zich uit. „Je liegt El
vyn, ik voelhet". Haar stem klonk
wanhopig, - ,Oh hemel Elvyn, Ik.kan
niet zonder publiek leven. Ik heb het
nodig, ik kén er niet buiten. Begrijp je
dat niet? Wat is het leven voor mij
zonder toejuichingen, zonder applaus,
zonder reclame?" Kalmer ging ze ver
der: „Langzaam ben ik tot roem ge
komen. Elvyn". „Langzaam, heel lang
zaam. jy weet het beste, hoe hard ik
er voor heb gewerkt. Neen, Elvyn, het
kan niet,- het mag niet". In ve'rtwyfe-
ling klemde ze zich vast aan de man
naast haar.
Het gesprek met Leslin was lang en
onoprecht, zy moest gaan, want men
had haar niet meer nodig; dat begreep
zij er heel duidehjk uit. Plotseling kon
ze het niet meer uithouden, zy onder
brak de zin, waarmee Leslin bezig was
en zei: „Het sypt my, het spyt my
werkeiyk heel erg. Maar ik kan op de
ze manier niet voortleven". „Probeer
het eens bij Staski's maatschappij"
stelde Leslin voor Staski was een der
kleinere producenten van tweede rangs
films^Zonder een woord <-e z^gpey'ging
Gloria de kamer uit.
Dezelfde bladen, die haar film de vo
rige avond een slechte csitiek hadden
gegeven, roeraden in hun ochtendedi
ties de grote ster Gloria Glosney. Ze
gingen uitvoerig ln op het werk van de
artiste, noemden haar spel uniek en
publiceerden een uitgebreide levens
loop. Deze lofzang bestond uit de laat
ste'regels van een bericht, dat aldus
begon:
„In de tuin van de Leslin Film Maat-,
schappij werd hedenochtend het leven
loze lichaam gevonden van de beroemde
veertig-jarige actrice Gloria Glosney.
Na een doktersonderzoek is gebleken,
dat de filmster, aan een hartaanval
is overleden, onmiddeliyk nadat zij gis
teravond laat,het gebouw had veria
ten, waar ze een gesprek had met Mr.,
Leslin. Mr. Leslin deelde de. politie me
de, dat hy niets bijzonders aan de ac
trice had opgemerkt tijdens het onder
houd, dat ging over verlenging van het
ogen van Reiter op me gericht zag. Ikje nog in my als ster?" Een onderdeel deze maand aflopende contract".
tyd politiek bewust te maken. Deze pe
riode .echter moet overkapt worden, en
dat is alleen mogelyk, indien voorlopig
het bestuur geheel in handen blijft van
de econömisch sterkere groepen, waar
automatisch de intellectuelen toe be
horen.
Dat het op Java anders gebeurt vindt
haar oorzaak hierin, dat op Java het
politieke bewustzyn eerder ontwaakt is
dan by ons. zy hebben daar een voor
sprong van 'ongeveer 20 jaren; Als regel
trokken de intellectuelen van Oost-
Indonesië vroeger naar Java, waar zij
dan automatisch hun politieke inzichten
verkregen. Dit js ook een van de rede
nen, waarom in Oost-Indonesië een te
kort ^s aan intellectuelen, want door de
Japanse bezetting zyn deze van hun
geboortegrond afgesneden en hebben
daar in jaren geen contact meer mèe
kunnen krygen.
Dat komt omdat Java bezet is ge
weest door het Japdnse leger, terwyi
Oost-Indonesië onder de Japanse Mari
ne stond. De samenwerking, tussen de
ze beide lichamen ontbrak volledig, zo
dat er geen postdienst functionaeerde.
Ook na de capitulatie van Japan ont
brak er nog wel het een en ander aan
dit contact. Daaraan was de republiek
niet onschuldig. Zij verbreidde onder
de Oost- Indonesiërs het propaganda-
sprookje, dat zy bij terugkeer in- hun
eigen land als republikeinen zouden
worden beschouwd en zeer slecht ont
vangen zouden worden.
Inderdaad is het een feit, dat zij na
zovele jaren van afwezigheid als een
vreemd element worden Beschouwd door
de bevolking, Dit neemt echter niet weg,
dat N'n by de terugkeer niets in de weg
Wórdt gelegd. Integendeel, wij hebben
ze hard nodig voor de, opbouw. Ik heb
hierover verschillende keren met
Sjahrir gesproken, en deze heeft rne
beloofd,., dat deze propaganda niet zou
worden voortgezet. Hy heeft bij de
republikeinse voorlichting aangedron
gen op een meer verzoenende houding,
en terugzendng van ln de republiek
yastgehouden Oost-Indonesiërs naar
hun families toegezegd. Dit vasthouden
van onze mensen heeft by de Oost-l'n-
donesiërs "kwaad bloed gezet, en wordt
beschouwd als het vasthouden van gij
zelaars".
Tenslotte wees Nadjamoeddin er op,
dat Oost-Indonesië en de republiek el
kander in de toekomst hard nodig zou
den - hebben. Op Java is een groot
overschot van arbeidsrkachten. die
merendeels geoefende landbouwers zfjn
Wil mén Oost-Indonesië verder ont
ginnen, dan zal men een geweldig aan
tal arbeiders daartqe nodig hebben.
Deze kunnen alleen door het overbe
volkte Java worden geleverd, waardoor
anderzijds het probleem van de overbe
volking voor de republiek wordt opge
heven. Om dit- te illustreren noemde hy
een percentage van 27 voor de bevol
kingsdichtheid van het Makassar-ge-
bied, en van slechts 17 voor de bin
nenlanden van Celebes. Enorme gebie
den, .liggen daar., nog onontgonnen.
Acht jaar voor
Gejus van der Meulen
Het Byz. Gerechtshof të Amsterdam
deed hedenochtend uitspraak in de
zaak tegen 44-jarige ex-doelverdedi-
ger en aanvoerder van het Ned. voet
balelftal, Qejus van der Meulen- uit
Haarlem. De procurqpr-fiscaal mr.
Janssen, had op 21 Juni jl. tegen hem
twaalf jé ar geëist. De Uitspraak
luidde thans acht jaar met aftrek.
Republikeinse antwoordnota
eerst morgen
"Eerst morgen, k'a.n 'Setiadyit te Batavia
verwacht worden met het Republikeinse
antwoord aan dr. Van Mook en het.ant-
wtrord op de Amerikaanse alde-mémolro,
zo verneemt Aneta van' officiële Republi
keinse zijde.
H.M. DE KONINGIN NAAR
ARNHEMSE VEZETS-
TENTOONSTELLING.
H.M. de. Koningin heeft aan de orga
nisatoren van de Verzetstentoonstelling
welke van 19 Juli tot 2 Augustus in
Arnhem zal worden gehouden ten bate
van de Stichting 194045 doen we
ten, dat het in Haar voornemen ligt, er
een bezoek af te leggen.
Door de medewerking van velen* be
looft dezetentoonstelling niet alleen
plaatseiyke en gewesteiyke, maar zelfs
naionale betekenis te krygen door de
aard en de hoeveelheid der exposities.
Zij zal culmineren in 2 zalen, waar
in de slag omaArnhem in een maquette
van 18 vierk. M. en tal van ander ma
teriaal in heririnering zal wor-den te
ruggebracht en waarin de gevallenen in
de strijd om onze vrijheid worden her
dacht.
Sjahrir is vol vertrouwen
AMSTERDAM, 4 Juli.
Het publiek hield' zi<?h' -vandaag by-
zonder terughoudend en de handel was
van geringe omvang. Do hobfdkoersen
van claims Kon Boot waren merendeels
Iets hoger dan dé vorige slotprijzen.
Voor Koninkiyke bestond op bescheiden
voet vraag, zodat ook voor dit fonds de
hoofdkoers enige punten boven het
vorfge slot werd vastgesteld, nl op 418.
Industrie-aandelen onregelmatig, maar
niet noemenswaardig veranderd. Voor
cultuurfondsen hetzelfde. De wye han
del gaf niets bijzonders te zien. Ko
ninklijke liepen op tot 419, zakten in tot
417,/£ en bleven naderhand zich in
hoofdzaak bewegen omstreeks 418 Di
verse industrie-aaridelen volkomen on
bewogen. De aandeelen Kon Boot wa
ren met een hoofdkoers van 167 een
paar punten beter. Ook de culhiuraan-
delen zo goed als onbewogen. Tabaks
aandelen per saldo Iets beter Bank
aandelen vast, algemeen hoger. De be
langstelling voor Amerikaanse fondsen,
was gering, de koersen weinig veran
derd.
RIJNSBURG, 4 Juli. Bloemenveiling. De
aanvoer vaq bloemen, was zeer groot en de
prijzen war^n goed. De bloemen brachten
de volgende prijzen op:
Gladiolen wit f. 10—18; geel f. 11—13;
rood f.56,50; Conflll wit f.57; Amonla
f.66; Vuurbak 0.801.20; Llatrus 8.00
10.00; Schaploza 2.50—3.50; Lelies wit22.00
—24.00; ld. Regallus -5.00—7 00; Godesla
3.505.00; Anjers 1.001 80; Ridderspoor
1.50—3.00; Slntorla 0.70—1.10 per 100. La-
tyrus 2035 ct.; Iris 2540 ct„; Gips 5
10 ct.; Grietjes 812 ct.; Clarcia 12—15
ct.; Goudsbloémén 612 ct.; Malva 1015
st.; Distel 7090 tet.; Statlse 5070 ct.
per bos,
HIJ ACHT OORLOG ONWAAR
SCHIJNLIJK.
Sjahrir. die te Djokja is teruggekeerd
heeft een verklaring afgelegd. Hy gaf
uitdrukking aan zün spijt, dat de
Masjoemi in het nieuwe kabinet geen
zitting heeft, doch verklaarde zich oven
rigens hoopvol omtrent het succes, datë
naar zijn mening het kabinet Sja-
rifoedin zou bereiken-
S jahrir was vol vertrouwen, dat de
problemen tussen Nederland en Indo
nesië op korte termijn zouden kunnen
worden geregeld. Oorlogvoering op
grote schaal achtte h« zeer onwaar
schijnlijk, omdat, zo meende hij, do
grote mogendheden wellicht zullen
interveniëren.
Misschien zullen hier en daar kleine
gevechten ontstaan, zo zeide Sjahrir,
doch ook deze kunnen voorkomen wor
den, indien aan beide zijden goodwill
aanwezig is in het bilzonder, wan
neer de Nederlandse reactionairen niet.
de gelegenheid kriigen uitvoering te
geven aan hun verlangen tot het ge
bruiken van geweld Sjahrir zeide
voorts dat hij thans zUn volle aandacht
aan ziin party zou kunnen besteden en
ruimschoots gelegenheid zou krUgen
zich te wijden aan de- binnenlandse
aangelegenheden.
GEEN GLASBONNEN IN JULI.
Teri einde gelegenheid te geven do
„boven de markt zwevende" glasbonnen te
doen honoreren en mede daardoor een
juist Inzicht te verkrijgen ln de huidige
glaspositie, zullen, volgens mededeling van
het Ministerie van Wederopbouw en Volks
huisvesting In overeenstemming met het
Ministerie van Economische Zaken, ln de
maand Juli geen glasbonnen worden uit
gegeven.
Onder het personeel van de techni
sche afdeling van de NW. Van Dlepen's
Vliegtuigindustrie op Ypenburg ls een
wilde staking uitgebroken ln verband met
de aanstelling van een chef. die door het
personeel niet wordt aanvaard. De staking
omvat 50 man.
KATWIJK a. d. RIJN, 4- Juli. Groente
veiling. Vroege aardappelen grote f. 1115;
Drielingen f.912; Kriel f. 7-»—9; Bonken
f. li13; Sla f. 0.501.90; Bospeen f.15
21.20; Peterselie f, 22.10; Waspeen f. 17
22; Kroten f25.50; Tuinbonen f. 10.20
13.10; Andijvie f. 2.90—4; Doperwten f.39
45.20- Bloemkool I f. 1420.20; idem II
f. 9.20-^12.30
WEÖTLAND, 4 Juli Aardappelen
1,10-^4.10 per 25 kg; tuinbonen 1014;
tomaten 211,24; peen 1015; snybo-,
hen 55—1,30; dubb. bonen 0,701,35;
aalbessen 40t60; aardbeien 1,302,90;
postelein 1418; peulen 3045; .uien
3—6; Andy vie 27; rabarber 215;
rode kool 2139; spinazie 29 per kg:
asperges wit 1,10, blauw 40—70; seldery
3: peen 617 per bos; meloenen 0,20—
1,50;. perziken 2039; bloemkool 218
pel* stuk.
BOSKOOP, 4 Juli Coöp., vereni
ging „,De Boskoopse veiling. Rozen, gr.
bloemig per bos van 20 stuks: Rosalan-
dia 0,75—1,30; Edlth Helen 1,00—1,50;
Hadlcy 0,801,2,5; Better Times 1,S0;
Buttèrfiy 60—80 ct; Aug. Noach 45—
60 ct; Parel van Aalsmeer 1,10—2,40;
Pechtold 50—60 ct; Talisman 60—70 ct;
Florex 4570 ct; Jules Bauché 1,50;
Duisburg 1,602,20; Briarcliff 0,60
1,10; Gemengde rozen 45 -60 ct. Ba
byrozen epr bos van 10 stuks: Gloria
Muridi 0,701,10: Oranje Triumph 43—
65 ct; Ellen Poulsèn 3471 ct; Rosa
Mundi 1,10; Sweetheart 0,60—1.30;
Wolfsglorle 70 ct; Polyantharozen 1,10
—1,40; Juweeltjes 1(20; Ingar Olsson
6060 ct; Else Poulsen 0,65—i,00; Di
versen- per bos van 10 stuks: Clematis
mevrouw le Coultre 2,504,60; Lelies 45
—60; Freesia 4690 ct; Margrieten 14
—35 ct; Lathyrus 812 ct; Anjê^s 25
—46 ct; Spirea 20—30 ct; Leatrix 0,95
—1,50; Floks 36—48 ct.
RIJNSBURö Aardappelen grote 12
14 ct. per kilo, idem drielingen 9—10,
idem kriel 8 ct; Uien 20—24 per kg; He
rebonen f. 1,25 per kg; Bos kroten 3—5
ct. per bos: Peen 1015 idem; Peterse
lie 12 idem; Bonen krult 12 idem:
Sla 12 ct. per krop. Er was een matige
aanvoer.
ROELOF ARENDSVEEN 4 Juli
Bloemenveiling: Liatrus 37—84, Lathy
rus 312, Lelies 0,401,20, Leeuwenbek
ken 1—7, Anglai 7—11. Scab'o
Alstrumeria 825,. Anjers 13, Dahlia
24—39, Gladiolen 27- -36, Convillies 9—
-56, Violieren 9—25.
GroentenveilingAardbeien 43—57 p.
V2 pond, Bospeen 413 ct, Breekpcen
214. Peulen 2,40—9.70, Doperwten 3.00
-4,20. Snybonen 9—13, idem stek 4.50
-6,00, Dubbel stambonen 11,00—11,50.
Tuinbonen §4—73 ct. por 10 kg., Bloem
kool 221, Sla 1.00—3,30. Augurken 4
10,10—12.00, Augurken 5 4,80—5,20, Stip
pel 34 7,60 per 25 kg.
